Radifirafisch Weerbericht,
Kunsten en Wetenschappen.
AGEMDA
Binnenland
Rechtszaken
Stadsnieuws
Donderdag 16 Januari.
7.30 uur, Cinema Americain: Tempo Tem
po (boven 14 jaar).
7.30 uur, A. B. T.: Koning Harlekijn (bo
ven 18 jaar.)
Vietoria-Theater, industrieele filmavon*.
van de afd. Alkmaar Alg. Ned. Metaalbe-
werkersbond.
8 uur, Rustende Jager te Bergen, concert
Bergen's Mannenkoor.
Zaterdag 18 Januari.
7.30 uur, Harmonie, uitvoering „Turnlust
Lokaal C. Vis te Oudkarspel, bazar
D. T. S.
de H. Lousberg en mevr. A, J- Wolthers-
Arnoli, leden der afdeeling, om andere reden
dan van maatschappelijk of gemeentelijk be
lang, voor het voorstel van B. en W. tot vesti
ging van een stadstaveerne onder het stad-
VERPLICHTE WINKELSLUITING TE
HARLINGEN
De gemeenteraad van Harlingen heeft
thans met 12 tegen 3 stemmen een voorstel
van B. en W. tot verplichte winkelsluiting om
8 uur aangenomen. De straatverkoop van
kleine eet- en drinkwaren, waarvoor eerst een
uitzondering was gemaakt, is ook na 8 uur
verboden. Hiervan kunnen B. en W. onthef
fing verleenen. Voor Kapperswinkels is een
afzonderlijke regeling getroffen.
EEN MERKWAARDIG
OPERATIE-GEVAL OP ZEE.
t Het stoom-vrachtschip Tosari van den
fott. Lloyd bevond zich voor eenige dagen,
op de terugreis naar Holland midden in den
fndischen Oceaan. Een der matrozen kreeg
plotseling zulk een hevigen aanval van ont
steking van het wormvormsel aanhangsel
van den blinden darm, dat, tenzij een operatie
werd verricht de dooa ware te verwachten.
Maar er was geen gelegenheid om bijtijds een
haven te bereiken. Aan boord was voor deze
reis als scheepsarts de jonge dokter J. G.
•Wisse, die destijds aan de universiteit te
LJtrecht tot arts bevorderd is. Er viel niet te
kiezen. De dokter zou doen wat hij kon. De
matroos werd op tafel in den salon gelegd,
drie leden van de bemanning die nooit zoo-
Iets hadden bijgewoond moesten assisteeren.
De ferme dokter volbracht het wonderstuk:
een operatie op tafel in den salon van een
slingerend schip, midden in zee met gebrek
kige hulpmiddelen. De operatie slaagde vol
komen. De patiënt was na enkele dagen weer
overeind, en als dezer dagen de Tosari te
Rotterdam arriveert brengt het schip den van
den dood zoo wonderlijk geredden jongen
man, hersteld en behouden mede.
HET WERKTIJDENBESLUIT VOOR
WINKELS.
Bij K. B. is een wijziging vastgesteld van
het Werktijdenbesluit voor winkels (Staats
blad no. 587). Behalve enkele redactioneele
verbeteringen van het besluit, bevat de wijzi
ging o.a. bepalingen inzake het verrichten
van arbeid in de week van St. Nicolaas,
Kerstmis en Nieuwjaar, in de perioden der
Israëlietische feestdagen en op marktdagen.
Voorts brengt de wijziging enkele nieuwe
voorschriften betreffende de arbeidslijsten
Daaraan ontleenen wij
In een onderneming, staande onder beheer
van twee of meer hoofden of bestuurders, be
hoeft de onderteekening van de arbeidslijst
slechts te geschieden door een dier hoofden
of bestuurders.
Het hoofd of de bestuurder van een onder
neming, waarin arbeid wordt verricht in een
winkel, behoeft niet te zorgen, dat in dien
winkel een arbeidslijst wordt opgehangen
voor de arbeiders, wier regeling van arbeids-
en rusttijden duidelijk is aangegeven op een
in de winkel opgehangen rooster, ten opzich
te waarvan overigens het bepaalde in artikel
68, vierde, vijfde, zevende, achtste, negende
en tiende lid, der Arbeidswet 1919 wordt in
acht genomen.
Het districtshoofd kan voor een bepaalde
onderneming den vorm van den rooster vast
stellen.
Indien de arbeidsregelingen van verschil
lende ploegen van arbeiders in een winkei
regelmatig omwisselen, mogen deze arbeids
regelingen op eenzelfde blad van de arbeids-
'ijst zijn vermeld, mits hierop de wijze van
inwisseling duidelijk is aangegeven.
EEN VREEDZAAM INCIDENT.
Protest tegen een besluit van B. en
W. van Groningen.
Gistermiddag heeft te Groningen een
vreedzaam incident plaats gehad.
Op 31 December j.1. is een besluit van B.
en W. van Groningen uitgevaardigd, waarbij
den ondernemers van autobusdiensten ver
boden werd met motorrijtuigen breeder dan
twee en langer dan vijf meter de stad binnen
te rijden. In verband daarmede zijn bij de
bruggen, die toegang geven tot de binnen
stad, borden geplaatst, waarop dit besluit
staat vermeld.
De autobus-ondernemers meenden, dat dit
besluit in strijd was met de wet en het alge
meen belang.
Gistermiddag zijn de bussen van de
„GADO" en van de „DAM", het verbod
overtredend, doorgereden tot de Poelestraat.
Daar hadden zich geposteerd een inspecteur
van politie en eenige leden van de motorbri
gade, terwijl voorts aanwezig waren de
raadslieden van de beide maatschappijen.
Eenige journalisten waren uitgenoodigd
de demonstratie bij te wonen, terwijl zich al
lengs een vrij talrijk publiek in de Poele
straat verzamelde.
De bus van de „GADO" kwam het eerst
aan Zij werd aangehouden, de inspecteur
stelde vast, dat de bus breeder dan twee en
langer dan vijf meter was. De chauffeur
werd geverbaliseerd. Ook de chauffeur van
de „DAM"-bus kreeg een proces-verbaal. In-
tusschen hebben de ondernemers zich tot de
koningin gewend met verzoek het besluit van
B. en W. in afwachting van een definitieve
beslissing onverwijld te doen schorsen. De
besturen van een 14-tal gemeenten hebben
instemming betuigd met dit adres. De ge
meente Veendam heeft zich rechtstreeks ge
wend met een adres tot de koningin. De on
dernemers hebben een telegram gezonden
aan den minister van binnenlandscne zaken
en aan den minister van waterstaat, waarin
het gebeurde wordt medegedeeld en verzocht
worat het besluit te schorsen.
Er zullen nu twee procedures plaats vin
den, in de eerste plaats een strafrechtelijke
procedure, die tot den Hoogen Raad zal wor
den doorgevoerd, in de tweede plaats een be*
fep op de Kroon om het besluit van B. en
van Groningen van 31 December 1929 te
rnietigsn.
ÜDE UTRECHTSCHE RAADSKELDER
t EN DE GEHEELONTHOUDING.
De afdeeling Utrecht van de Nederland-
sche Vereeniging tot afschaffing van alcohol
houdende dranken heeft naar afkeuring over
bet stemmen van de raadsleden den heer N.
STORING IN DE
E L ECTRICITEITS VOOR ZIE NING
Gisteravond ongeveer half zeven is er stag
natie ontstaan in de electriciteitsvoorziening
in de gemeente Gorinchem, welke is aange
sloten bij de electrische centrale te Dordrecht.
Eenige continu-bedrijven w.o. de constructie
werkplaatsen van de firma De Vries Robbé
ondervinden. yéeLJast van deze storing.
Door déze storitlg was de geheele Alblas-
serwaabd vèfo êlëtfriciteit verstoken.
VERZAKKING BIJ
buprf9»«ORDRECHT.
De grondverzakking op de lijn Gouda
Rotterdam-twMIEhen Moordrecht en Nieuwer-
kerk is nog ataeds niet tot staan gekomen, al
worden et dageüjks twee zandtreinen op
de plaats geswn. In den nacht van Dinsdag
op Woensdag is de baan, welke voor het ver-
kélr is gesloten, weder zeventig centimeter ge
zakt. P-pr vierkanten meter heeft men nu reeds
20 M3 zand gestort, en nog altijd gaan de
verzakkingen door.
De geologische dienst zal voorloopig
over een lengte van 1 K M. grondboringen
doen, teneinde te kunnen vaststellen hoe diep
de veenlaag ligt.
Voorloopig wordt nog over één spoor gere
den met zeèr matige snelheid over het verzak
kende gedeelte van de lijn Gouda—Rotterdam
GEFANTASEERDE AANRANDING.
Het gisteren gepubl. verhaal v. H., wonen
de in De Withagen onder Voorst, dat hij op
den weg van Voorst naar Klarenbeek door
twee mannen zou zijn aangerand, berust op
fantasie. Hij heeft later aan de politie bekend
zich zelf met scherven wondjes aan een hand
te hebben toegebracht, en ook zelf zijn jas te
hebben stuk gesneden.
VERDRONKEN.
Woensdagavond' ongeveer 6 uur is de
rivierventer D. v. Dalen te Brakel, die zijn
boot uit een afvarend schip wilde vast maken,
ter hoogte van het Brakelsche veer achterover
uit zijn boot geslagen en verdronken.
Spoedige hulp mocht niet meer baten. Naar
zijn lijk wordt gevischt.
De man laat een vrouw en drie kinderen
achter.
EEN ARRESTANT VERDWENEN.
Door de marechaussée werd Woensdag een
arrestant, de werkman v. D. uit Sas van Gent,
ervan verdacht, op andere werklieden bij een
twist in een café te hebben geschoten, per boot
van Terneuzen naar Borsselen gebracht.
Daar bleek, dat hij na een bezoek aan de W.
C. op de boot, plotseling was verdwenen. Het
heele schip werd doorzocht, maar hij bleef
zoek.
BURENRUZIE.
Kinderen de oorzaak
Als gevolg van oneenigheid tusschen eenige
kinderen is te Leur een burenruzie ontstaan,
die zoo hoog liep, dat de 22-jarige A. C. v
H. met een stuk ijzer gevaarlijk aan het hoofd
werd verwond door den 20-jarigen W. H. L.
v. H. heeft zich onder geneeskundige behan
deling moeten stellen.
DE „BENWIJVIS" VLOT.
Het op 8 December bij Terschelling ge
strande Engelsche stoomschip „Benwijvis" is
gisteravond vlotgebracht door de sleepboo
ten „Oceaan", „Volharding" en „Stortemelk"
van de reederij Doeksen. Het schip wordt naar
Terschelling gesleept.
KORTE BERICHTEN.
Op den lsten Kerstdag heeft J A
schoenmaker te Wormerveer, zijn woonplaats
verlaten om een bezoek te brengen aan zijn
familie te Amsterdam. Na zijn bezoek heeft
men niets meer van hem gehoord. Men ver
moedt dat hem een ongeluk is overkomen. De
vermiste is 40 jaar en ongehuwd.
Het 4-jarig meisje M. Keereweer uit de
Zaadakkerstraat is heden in de Polderlaan
door een motorwagen van de electrische tram
overreden en gedood.
De autobusdienst Culemborg-Vianen
van de A.T.O. is gestaakt.
Naar de „Gelderlander" verneemt, heeft
de directie van de N. V. Splendor te Oss haar
personeel met ingang van heden ontslag aan
gezegd met overname door de N.V. Philips
Gloeilampen Fabriek.
Prinses Juliana heeft ter gelegenheid
van haar vertrek uit Katwijk aan dr. J. Schok
king een bedrag van 1000 ter hand gestelc
die onder de diaconieën aldaar zijn verdeeld
De heer A. B. Kleerekoper is in de
neurologische kliniek van het Wilhelmina-
gasthuis te Amsterdam geopereerd. De toe
stand is bevredigend. Hij mag echter voor
loopig geen bezoek ontvangen.
Thans is ook de tweede verpleegde, die
uit het Rijksp6ychopathenasyl te Leiden was
ontvlucht, t.w. S. J. v. M., aangehouden in
zijn woonplaats Losser. Hij is in het huis van
bewaring te Utrecht opgesloten.
Te Putten zijn tijdens den jongsten
sterm, voor- en achtergevel van een huis ge
deeltelijk ingewaaid. Groote stukken steeu
vielen door de zoldering bij de twee bejaarde
bewoners, Kleuker genaamd, in bed. De men-
schen hebben geen letsel gekregen.
In de week van 5 tot en met 11 Januari
zijn in Nederland aangegeven 15 gevallen
van buiktyphus, 3 van dysenterie, 292 van
roodvonk," 135 van diphtherie, 6 van nek
kramp, 5 van kinderverlamming en 6 van
enceohalitis lethargie»
VOOR DEN POLITIERECHTER.
Zitting van Haandag 13 Januari.
HONNEUR AUX DAMES.
De eerste verdachte, niet verschenen,
behoorde tot het schoone geslacht van
Enkhuizen en was genaamd Jacoba E.,
aan wie was ten laste gelegd diefstal
van een gevarieerde collectie bankbiljet
ten en een paar heerensokken, een en
ander het eigendom van het echtpaar
Goos, alwaar verdachte geregeld ver
scheen, gecafhoufleerd als huisvriendin.
Reeds in October van het vorige jaar
was de dame, volgens mej. Goos, met
deze handigheden begonnen, om daarna
de winstgevende affaire op denzelfden
voet voort te zetten, tot de echtelieden,
argwaan krijgende, na de voortdurende
vermissing van geldswaardig papier,
ten slotte de politie met hun vermoedens
in kennis stelden en een strafvervolging
het gevolg was; De politierechter kon
heden echter niet tot een gevestigde
overtuiging komen, wat betrof de iden
titeit van de in beslag genomen en ter
zitting aanwezige sokken. Ook schenen
de diefstallen in t' algemeen nog niet
onomstootelijk vast te staan. De veelbe
sproken sokken, gebreid op een first
class Wikuna waren door verdachte ver
kocht aan zekere mej. Veenstravan
Deuren.
De officier zeide, niet bij machte te
zijn het bewijs tkunnen leveren en re-
quireerde vrijspraak, welke dan ook
werd uitgesproken.
ONHANDELBAAR STAATSBURGER.
De verdachte Frits S., resideerende te
Helder, kon zich in den nacht van 27 op
28 Juli aldaar niet vereenigen met de
duidelijk uitgesproken intentie van twee
agenten om hem wegens het verkeeren
in kennelijken staat, naar het bureau
van politie over te brengen en verzette
zich op zoo heftige wijze, dat hij thans
ter zake wederspannigheid zich moest
verantwoorden. De heer S. was heden
niet verschenen. Hij is 29 jaar, onge
huwd, machinist op de koopvaardij,
drank- en vechtlustig, overigens onbe
sproken van gedrag en nimmer gestraft.
Eisch 30 boete of 30 dagen hechtenis.
Vonnis 25 boete of 25 dagen hecht.
VERVOLG VAN HET VOORGAANDE
NUMMER.
De smid Hendrik de W., te Helder
woonachtig, stond daarop terecht even
eens wegens zijn weinige homogeniteit
met de Heldersche politie, vertegen
woordigd door de agenten Kramer en
Baarda, die hem op he politiebureau
wenschten te deponeeren, omdat hij zich
op hinderlijke wijze had bemoeid met de
geworpen, doch hij sloeg de ruit opzette
lijk in uit ontevredenheid, omdat hij in
„Concordia" niet werd toegelaten. Mej.
Wagedrever, als getuige gehoord, kon
door eigen aanschouwing deze verkla
ring bevestigen. De heer v. S. bleef hard
nekkig vasthouden aan zijn opvatting,
een duw te hebben gekregen, waardoor
hij door de ruit viel. De officier wijzende
op verschillende tegenstrijdigheden bleef
in twijfel omtrent het verzet verkeeren
en requireerde alzoo vrijspraak. Vonnis
echter volgens de leer van het voor
waardelijk opzet en veroordeeling tot
5 boete of 5 dagen hechtenis met^toe-
wijzing der gevraagde schade 1.75.
FAMILIETAFEREELEN JE HELDER
De 23-jarige Catharina M., gehuwd
met den heer M. te Helder, verkeerde
niet op bepaald vriendschappelijken
voet met haar stiefmama, mevr. Maria
Noot, huisvrouw Mergret en stond nu te
recht deze achtbare dame op verschil
lende datums beleedigd (e hebben. Bij
welke gelegenheid zij thans duchtig
voor den pol.-rechter haar mondje roer
de. De beleedigde stiefmoeder mocht
echter op een niet mindere welbe
spraaktheid zich beroemen. Haar schil
dering van het gebeurde was werkelijk
artistiek en evenaarde een sprekende
film. De gebezigde woorden konden
niet fraai worden genoemd en aanspraak
maken een pakkende reclame voor de
schoonheid der Nederlandsche taal.
Volgens verklaring van den heer
Bergman, gep. korporaal-schilder en ge
hoord op vei zoek van de verdachte da
me, was zij door haar stiefmoeder ook
niet hartelijk behandeld. Eisch 10 boe
te of 10 dagen hechtenis. Vonnis 7 boe
te of 7 dagen hechtenis. Betaling volgde
a contant. Gewoonlijk een bewijs van te
vredenheid over de coulante behande-
aanhouding van den machinist Frits E.
uit de vorige zaak. Deze verdachte, in
persoon verschenen, had getracht zijn
vriend Frits in een auto te loodsen en
beklaagde zich heden over de minder
hoffelijke behandeling van de politie
ondervonden. Tegen de politie zelf had
verdachte zich niet op strafbare wijze
verzet en daar stond hij niet ongunstig
bekend. Requisitoir 20 boete of 20 da
gen hechtenis. Vonnis 15 boete of 15
dagen hechtenis. Frits S. was feitelijk
de aanleiding tot het verzet overwoog de
politierechter in zijn vonnis.
ONVRIENDELIJKE TOESPRAAK.
Het 32-jarige bakkertje G. J. v. d. Z., te
Graft, die door den rijksveldwachter
Tilstra was bekeurd wegens overtreding
van de Arbeidswet en dus nogal intiem
met dezen politieman bekend was, gaf
hem op 16 Nov. in de Rijp een blijk van
zijn bijzondere toegenegenheid door
hem toe te roepen dat hij een groote
druif was. Vreemd genoeg, vatte de heer
Tilstra deze betiteling niet op als een
compliment maar beschouwde hij de uit
drukking als een formeele beleediging
en stond de heer v. d. Z. heden dan te
dier zake terecht. Verdachte beweerde
thans niets beleedigends te hebben be
deeld en niet de woorden „groote" doch
„lekkere" druif te hebben gebezigd en
presumeerde zelfs, dat de heer Tilstra
een valschen eed zou hebben afgelegd
De officier wierp voornamelijk het licht
op de druif en niet op de afmeting of
kwaliteit en vorderde 20 boete of 20
dagen hechtenis. De politierechter op
grond van de niet opgehelderde beteeke
nis der kwalificatie, sprak daarop ver
dachte vrij, doch voegde er bij de hou-
di ,g van verdachte niet te bewonderen
EEN GLASRUIT GENEKT.
De 19-jarige heer Lodewijk Frans v
St. te Alkmaar, wiens tegenwoordigheid
in den laten avond van 16 November
niet meer gewenscht was in de bekende
dancing „Concordia", werd door een der
exploitanten, den heer K. Roos, uit het
lokaal verwijderd, waarop de uitgewe
zene daarop reageerde door een glasruit
te vernielen. De heer Roos reclameerde
daarvoor een schade van 1.75. Door
den verdachte werd opgemerkt dat hij
de ruit niet had vernield, doch er ge
durende de uitzetting door heen was ge
vallen. Volgens de voorstelling echter
door den heer Roos van het gebeurde
gegeven bleef er van dit verweer van
verdachte niet veel meer over. De heer
v. S. is heelemaal het gebouw niet uit
ig-
(Wordt vervolgd.)
BURGERLIJKE STAND.
GETROUWD:'
Jan Blokdijk en Carolina Theunisz. Wil
lem Rijs en Anna Koopman. Rinse de
Groot en Elisabeth Davidson. Foppe Toren
beek en Jeltje Kamst.
GEBOREN:
Johanna Geertruida d. v. Simon Boerse.;
en Johanna Bleeker. Jan z. v. Dirk Schouten
en Johanna Gelmers.
OVERLEDEN:
Klaas Willems 65 jaar. Veronica Leyen
wed. Adrianus Henneman 65 jaar.
naar waarnemingen, verricht in den morg»
van 16 Januari.
Medegedeeld door het Kon. Nederl. Met
Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 769.6 te ZüricJ,
Laagste barometerstand 748.1 te Abisko
Verwachting, geldig tot den avond van 17
'^Zwakke tot matigen wind uit Westelijke
richtingen; nevelig tot licht bewolkt; waai-
schijnlijk droog weer; iets kouder.
GESLAAGD.
Op het 10 en 11 Dec. te Amsterdam ge
houden examen ter verkrijging van het Mer
curius-diploma boekhouden slaagde onze
stadgenoot de heer J. Bruin.
R.K. STAATSPARTIJ.
Mr. Leesberg benoemd tot penningmeester
In zijn vergadering van 11 Januari jl
heeft het dagelijks bestuur der R. K. Staats
partij aangewezen als onder-voorzitter den
heer M. van Hout, burgemeester van Hel
mond, als penningmeester (vacature Heer
kens Thijssen) den heer Mr. A. J. M. Lees
berg, voorzitter der R. K. Rijkskieskring-
organisatie den Helder alhier.
OPENSTELLING KAPPERSZAKEN.
Met ingang" van 21 Jan. zullen de kap
perszaken hier ter stede Dinsdags tot 2 uur
n.m. gesloten zijn. De overige dagen zijn de
ze zaken gesloten van 12.30 tot 2 uur.
VERLAGING RENTETARIEVEN.
De Nederlandsche Bank heeft met ingang
van 16 Januari 1930 haar rentetarieven
verlaagd als volgt: wisseldisconto tot 4 pet
promessendisconto tot AA pet., beleening
van effecten tot AA pet., beleening van goe
deren en ceelen tot AA pet., voorschotten in
rekening-courant tot AA pet.
LICHT OP!
Hedenavond voor rijwielen en motorrijtul
gen en andere voertuigen te 4.44 uur licht
op-
MET DE REISVEREENIGING NAAR
EGYPTE, PALESTINA EN, SYRIË.
We hebben gisteravond een zeer interes
sante reis gemaakt naar het Nabije Oosten
Op een enkelen avond? Ja, want 't was een
lichtbeeldenavond vanwege de afdeeling
van de Ned. Reisvereeniging, waarvoor als
bijna steeds een goede deelname was.
De heer A. van der Meulen open
de met een welkom de bijeenkomst, en gaf
daarna verschillende mededeelingen over bin
nenkort te houden vergaderingen e.d., waar
na de heer A. van Nijnanten, van
Breda, het woord kreeg om bij tal van lan
taarnplaatjes te vertellen van zijn reis naar
het Nabije Oosten.
Hij begon met het mooie te vertellen van
de zeereis van Marseille af, waarbij hij het
comfort prees, dat de Fransche boot had ge
boden, alsmede de goede keuken en de zinde
lijkheid, al is dat niet zóó als men in Hol
land gewoon is. Behalve eten en slapen had
pien aan boord vrij veel verpoozing en af lel
ding door muziek, filmvoorstellingen, spel
e. d.
Spr. durfde dan ook beweren, dat een zeereis
heelemaal niet vervelend en eentonig behoeft
te zijn, een reis waarop men niets ziet dan
water en lucht, neen, er heerschte de groots»
mogelijke gezelligheid.
Bizerte was de eerste plaats, die men op
Afrikaanschen bodem aandeed. Van hier uit
zijn wij met den prettig vertellenden heer
van Nijnanten als gids naar Caïro getrok
ken, waar we het moderne Zuid-Europee-
sche leven en verkeer zagen en tevens in ver
schillende straten het echt Egyptisch leven t°
zien kregen. Verder trokken we den Nijl op
naar den stuwdam bij Assuan en natuurlij
werden de pyramiden niet vergeten.
Dankbaar werd geluisterd naar de vele
bijzonderheden over de Mohammedanen en
hunne godsdienstige gewoonten, over de be
vloeiingswerken aan den Nijl, die het voor
den groei onmisbare leven-brengende water
geven; voorts vertelde de spreker veel infe
ressante dingen in verband met het inwendi
ge van de koningsgraven, den bouw der py
ramiden ezn. enz.
Van Egypte ging de ras naar Syrië, het
Fransche protectoraat-gebied ten Noorden
van Palestina. Hier stapten wij bij Beyroet
aan land en trokken over den Libanon naar
Balobek met vele overblijfselen van de
cultuur uit lang vervlogen eeuwen, o.a. tem
pels gewijd aan Bacchus en Jup'ter. Verder
ging de tocht naar Damascus, een echt Oos-
tersche stad, met 256 moskeeën (Moham.
medaansche kerken), in één waarvan het
graf van Johannes den Dooper. Onze gids
wees bij tal van plaatjes op eigenaardig be
koorlijke plekjes.
Palestina werd bezocht na de pauze. Een
land, arm aan mooie steden en natuurschoon,
maar riik aan herinneringen uit oude tijden.
De spreker had gelegenheid te wijzen op het
watergejrek, dat een der voorname oorzaken
is van den achteruitgang van het land, maar
waaraan men thans met irrigatiewerken aan
den Jordaan tegemoet tracht te komen Wij
bezochten het meer van Genezareth waarin
schreeuwende visschen huizen en voorts een
onnoemlijk aantal heilige plaatsen, bij elk
waarvan de spreker verschillende bijzonder
heden vertelde. Uitvoerig weidde hij uit over
de Tempeiplaats te Jeruzalem, die door Jo
den. Christenen en Mohammedanen als een
heilig bezit wordt beschouwd, terwijl voorts
veel werd verteld van de gewoonte der Jo
den om op Vrijdag bij den Klaagmuur samen
te komen tot het uitspreken van gebeden en
om teleurstelling te uiten over het verlies van
de vroegere glorie van het Joodsche Land.
De heer v. Nijnanten bleek een zeer aandach
tig bezoeker van het land te zijn geweest, die
bovendien blijkbaar een berg lectuur had
doorworsteld, getuige het vele dat hij zijn
gretig luisterende toehoorders wist te vertel
len.
Het was dan ook geen wonder, dat een
hartelijk applaus opklonk, toen om ruim elf
uur de zeer interessante lezing was beëin
digd.
De heer Van der Meulen vertolkte den dank
der aanwezigen met een hartelijk woord tot
den spreker, die zulk een gecde gids was
geweest op deze reis naar het Nabije Oosten.
FORD FILM.
Gisteravond werd in het gebouw van de
Handelsschool door de Volksuniversiteit de
belangwekkende Fordfilm vertoond. De zaal
was geheel gevuld en het was er spoedig
zeer warm. Nadat de inleider een korte schets
had gegeven van het leven van Henry Ford,
werd begonnen met het afdraaien van fyet eer
ste deel der film, dat ons de fabricage toont
van de Fordauto. Het is altijd de stelregel
van Ford geweest om het geheele productie
proces in eigen bezit te hebben, zoodat hij on.'
afhankelijk -zou zijn van andere producenten.
En zoo zien we de mijnen, de fcosschen, de
ertsschepen en opslagplaatsen, de hoogovens
en de gieterijen van de Ford Company. Hoe
geweldig omvangrijk het bedrijf is, blijkt wel
uit het feit dat alleen de fabrieken te High-
land Park al een oppervlakte beslaan van
124 H.A. Daar wordt uit de tallooze onder
deden de geheele auto in elkaar gezet, zoodat
ze tenslotte op eigen kracht de fabriek uit
rijdt; maar voor het zoover is, is er in deze
echt Amerikaansche fabriek heel wat ge
beurd. De assen zijn geperst en op sterkte be
proefd, de krukassen zijn allernauwkeurigst
uitgebalanceerd, de remmen zijn gesteld, enz.
Op banden zonder eind wordt de geheele mo
tor gemonteerd, daarna wordt ze op het chas
sis geplaatst, de carosserie volgt en na enkele
bijbewerkingen is de Ford gereed voor afleve
ring. 14 millioen van het oude T model zijn
zoo de wereld ingegaan.
Het tweede, gedeelte is geheel aan het
nieuwe model A gewijd. Uitvoerig wordt stil
gestaan bij de smering en de waterkoeling,
terwijl de veering evenmin vergeten wordt.
Om het klimvermogen van de nieuwe Ford te
toonen rijdt men er enkele zeer steile hellin
gen mee op; om de deugdelijkheid van de vee
ring te demonstreeren gebruikt men een stuk
pas omgeploegd land.
Het Fordvliegtuig wordt in het derde deel
behandeld. In 1927 is Ford zich op het bou
wen van vliegmachines gaan toeleggen en in
datzelfde jaar behaalde het geheel metalen
Fordvliegtuig in een betrouwbaarheidsvlucht
van meer dan 3300 K.M. door de V. S. de
hoogste gemiddelde snelheid, n.1. 163 K M.
Aardig is ook het monteeren van de Fordauto
uit onderdeden die juist door een Fordvlieg
tuig uit de fabrieken te petroit zijn aange
voerd, op het vliegveld Van Cleveland, ten
aanschouwe van een geweldige menigte.
Tenslotte werd nog een film vertoond van
het bestijgen van de Ben Nevis den hoogste»
top van Schotland, welke geweldige prestatie
door een nieuwe Ford als eerste werd vol
bracht.
Ondanks het feit, dat bij de kaartenverkoop
eenige strubbeling ontstond, en ondanks de
weinige „Ford Service" bij de vertooning
de film brak herhaaldelijk af, wat telkens een
langdurig oponthoud veroorzaakte kan de
volksuniversiteit met genoegen op dezen inte-
ressanten avond terugzien.
KAMERMUZIEK. u
Toen de vermaarde Russische violon-cellU'
te Raga Garbansova 't was op den twee
den avond der kamermuziekvereeniging
naar twee nummers vóór de pauze gespeel®
had, had men dit buitengewoon groot talent
van alle kanten gehoord. In de zeer bekende
sonate in A groote terts van Boccherini zf'
mvn direct in de virtuositeit, die uiterst fij®
en delicaat werd uitgevoerd.
De sonate in F groote terts van Brahffl*
gaf haar de gelegenheid tot het ten 100O
spreiden van weer heel andere kwaliteiten.
Mannelijke kracht en energie, in dv v**
