DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Uit den Alkmaarschen Raad. A. DAM Co. VOLKSUNIVERSITEIT. Moderne Schoolproblemen. J Ao. 27 ZATERDAG 1 FEBRUARI 1930 Alkmaar had een „goed" jaar, want beide ziekenhuizen lagen vol. Esperanto bevordert den vrede. Maar niet in den Raad. Dagelijksch overzicht. DE VLOOTCONFERENTIE TE LONDEN. MacDonald biedt den Amerikanen heden een lunch aan 132e Jaargang. *A BE STAARS Scharloo, Alkmaar. Tel. 490. Garage-ruimte voor 60 Automobielen. j LEZING: Prof. Dr. J. H. GUNNING. Buitenland Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.-, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Per regel 0.25, bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, post giro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit 3 bladen. De eerste raadsvergadering in het jaar is ie zoogenaamde nieuwjaarsvergadering en jelfs wanneer die in Februari of Maart zou worden gehouden, dan is het toch gebruike lijk, dat de burgemeester den edelachtbaren dames en heeren met al hun huisgenooten een alleszins gelukkig en voorspoedig jaar toewenscht en de hoop uitspreekt, dat het vroede gezelschap stuk voor stuk de noodi- ge gaven van hart en van verstand zal mo gen ontvangen om de gemeente met wijs be leid te kunnen besturen. Aan die traditioneele zegenwenschen wordt dan gewoonlijk een jaaroverzicht vastgeknoopt waarin wordt medegedeeld met hoeveel zielen de bevolking opnieuw is vermeerderd, hoeveel huizen er gebouwd werden, hoeveel varkens er op onze markt zijn verschenen en hoeveel kininetabletten er tegen de beruchte malaria geslikt zijn. Dat de laatste mededeeling dit jaar achter wege is gebleven, is zeker een gelukkig ver- v schijnsel en wijst er wel op, dat de geregel de opwekking in onze courant„Ziet ge mug gen lang van poot, aarzelt niet maar slaat je dood!" inderdaad met succes bekroond is geworden De jacht op langpootige muggen is in Alkmaar en omgeving dag en nacht open gesteld en het resultaat is de totale verdwij ning van de kininetabletten uit de redevoe ring van onzen burgemeester. In navolging van diverse vlootconferentks werd ook dit jaar weer van een geleidelijke vermindering der tonnage gesproken, waar tegenover een verblijdende vermeerdering van het aantal beerputten geconstateerd werd. Maar toch heeft dit jaaroverzicht ons dit maal niet kunnen bevredigen. Dat een bevolking van bijna 30.000 inwo ners maar met 164 zielen is "vermeerderd, is een bedenkelijk verschijnsel en kan niet al leen geweten worden aan de omstandigheid, dat het bekende ooievaarsnest op de Oudorp- sche grens zoo rondom in de huizen gezet is, dat de gevederde kinderimporteur het niet meer terug heeft kunnen vinden. Wie de lange lijsten van ingekomen en vertrokken personen in onze courant aan dachtig nagaat, ziet wel, dat beide catego rieën ongeveer gelijken tred houden, maar desniettegenstaande kon de aanwas van een vooruitgaande vrij groote gemeente naar verhouding heel wat belangrijker zijn dan de statistieken thans weer hebben uitgewe zen. Wij kunnen niet anders doen dan den Bond voor groote gezinnen een veel grooter ledental toewenschen en het betoog van mej. Carels onderstreepen, die in de laatste raads vergadering een krachtig pleidooi voor steun aan de Vereeniging tot bescherming van zui gelingen heeft gehouden. Het is te hopen, dat de secretarie, wanneer zij dit jaar weer een propagandaboekje voor het kiezen van Alkmaar als woonstad in het licht geeft, daarbij niet van de nieuwjaars rede van onzen burgemeester gebruik maakt. Vestigt U in Alkmaar, zou dan de twijfel achtige raad worden, want daar is het zie lental bijna niet vooruit gegaan, daar zijn de markten en het slachthuis van minder be- teekenis geworden, al is dit dan ook aan de vorst, de droogte en de regeringsmaatrege len te wijten, daar is meer roodvonk dan vroeger geconstateerd, al hebben de ingeente kinderen de ziekte dan ook in mindere mate gekregen en daar isde burgemeester maakt er zelfs met groote voldoening melding van, het nieuwe ziekenhuis zoo onontbeerlijk gebleken, dat honderden patiënten meer dan het vorige jaar werden opgenccnen, terwijl ook bij het Katholieke gesticht eenzelfde „verblijdend" verschijnsel geconstateerd kan werden. Wij vinden slechts twee lichtpunten in dit verslag, dat Alkmaar's droevige omstandig heden op zoo meesterlijke wijze gecamou fleerd heeft. Allereerst dat het doodenlijstje dit jaar uiterst klein is geweest, en daar naast, dat de komende electrificatie onzer spoorweg, n een toekomst vol blijde verras singen kan brengen. Goede en vlugge verkeersmiddelen zijn voor elke stad nog altijd een zegen geweest en we hebben alle hoop, dat ook Alkmaar daarvan in alle opzichten zal kunnen pro- fiteeren. Er waren hooggespannen verwachtingen voor de kemst van den heer Kusters, die de zer dagen met blijdschap van de geboorte van een welgeschapen zoon en stamhouder leeft kennis gegeven. Er werd zelfs ge fluisterd, dat er een taart onderweg was, die een unicum van banketbakkerskunst zou zijn, maar naarmate de tijd verstreek en de ge lukkige vader niet kwam opdagen, zakten de verwachtingen en werd de taart in ge dachten hoe langer hoe kleiner tot er totaal niets meer van overbleef toen de burgemees ter officieel mededeelde, dat andere dan va derlijke plichten den heer Kusters verhinderd hadden op deze vergadering tegenwoordig te zijn. De lijst van ingekomen stukken was dit maal van bijzondere afmeting en bij verschil lende adressen heeft de raad reeds zijn mee ning naar voren kunnen brengen. Het adres van den heer Pieper, die voor zijn gezin opnieuw om een betere woning gevraagd heeft, hebben zelfs de sociaal-de mocraten geen opmerking waardig gekeurd, waarmede de laatste kans van dezen vast- houdenden adressant op een gunstige be schikking wel verkeken zal zijn Wel is er uitvoerig gedebatteerd over het verzoek van het bestuur van de afd. Noord- Holland van den Ned. Bond van gemeente ambtenaren om de pensioensbijdragen voor het geheele gemeentepersoneel met ingang van 1 Januari van dit jaar of te schaffen. De begrooting voor dit jaar is nog maar kort geleden vastgesteld en zelfs de soc.- dem. zijn toen, om andere voorstellen niet in gevaar te brengen, piet met het verzoek om premievrij pensioen voor de gemeente ambtenaren naar voren gekomen. Het is volkomen te begrijpen, dat B. en W. er daarom niets voor gevoelen de inkomsten onzer gemeente op dit oogenblik nog met een beduidend bedrag te verminderen door een verstrekkend voorstel te doen, dat uitslui tend bij de behandeling der begrooting ter sprake dient te komen. De burgemeester wilde het adres eenvou dig bij de stukken voor de eerstvolgende be grooting voegen, maar de Raad was van oordeel, dat het dan wat te lang in porte feuille zou blijven en nam, na eenig debat, het besluit het eenvoudig af te wijzen, waar na adressanten gelegenheid hebben de kwes tie bij de behandeling van de eerstvolgende begrooting opnieuw in den Raad te brengen. Het is te voorzien, dat Ged. Staten, die de drie voornaamste ambtenaren onzer ge meente pronievrij pensioen verzekerd heb ben, den Raad voor een moeilijke beslissing zullen stellen. Wat men den een geeft, zal men den ander niet kunnen onthouden en het is te begrij pen, dat alle gemeentenaren thans het tijd stip gekomen achten om van eenzelfde gun stige regeling te profiteeren, als voor den burgemeester, den secretaris en den ontvan ger vastgesteld is. Nadat bij een verzoek van bewoners van het Zeglis om gas- en waterleiding de heer Govers uitvoerig uiteengezet had wat de ge meente Akersloot zelfs voor de meest afge legen dorpsgenooten tot stand brengt en de burgemeester voorgesteld had eens een stu diecommissie naar Akersloot af te vaardigen, heeft mevrouw Helleman er krachtig op aan gedrongen het terrein der Gemeentereiniging meer dan tot dusver voor kinderen ontoegan kelijk te maken. Verscheidene fruithandelaren deponeeren hier den afval van alles wat zij niet meer aan hun klanten kunnen presenteeren, maar sinds de jeugd dit luilekkerland ontdekt heeft, worden er dagelijks expedities uitge zonden, welker deelnemers er een heel ander oordeel over de eetbaarheid van bedorven fruit op na houden dan de betrokken hande laren. Het gevolg daarvan is een groot aantal bedorven mag: n en een gevaar voor de volksgezondheid, waarom mevr. Helleman er ten sterkste op aandrong de bewaking en afsluiting van het terrein doeltreffender te maken dan thans het geval is. In verband met het afstaan van grond bracht mej. Carels enkele opmerkingen over de puinstorting ter sprake en op haar ver zoek zullen B. en W maatregelen nemen ter overweging om het puin bij dezen ingang van onze gemeente zoo netjes neer te leggen, dat het terrein voortaan meer aan een lust oord dan aan een mestvaalt zal doen den ken. Nadat de Raad langen tijd in besloten zit ting was geweest tot vaststelling van de voor- deeligste voorwaarden voor een geldleening, kwam de instelling van de betrekking van ad ministrateur-boekhouder aan het Stadszieken huis in behandeling. Verscheidene raadsleden maakten ei zicfl bezorgd over, dat men hier eigenlijk meer een econoom dan een eenvoudigen boekhouder zou krijgen, in verband waarmede het voorgestelde h.L absoluut onvoldoende moest worden ge noemd, maar de burgemeester en Mr. Lees berg wezen er zeer terecht op, dat men zich toch nooit ongerust behoeft te maken te knap pe sollicitanten te zullen krijgen en dat de be noemde in elk geval terdege weet welke sala- risgTenzen hier gesteld zijn. Nateuurlijk vroeg Mej. Carels de aanstel ling van een vrouwelijke werkkracht, maar de heer Leesberg, die den dag tevoren zoo overtuigend in Haarlem voor een directrice en niet voor een directeur gepleit had, kwam thans met de min of meer verrassende verkla ring, dat er vrouwen genoeg in het ziekenhuis zijn en dat hij er daarom de voorkeur aan gaf nu maar eens een Daniël in dezen leeuwin nenkuil te laten zakken. Intusschen zal dank zij de opmerking van mej. Carels bij de oproeping zoowel met vrouwelijke als met mannelijke sollicitan ten worden rekening gehouden. De Centrale Esperanto Propaganda Com missie te Nijmegen had de gemeente verzocht aan leerlingen van de hoogste klassen der la gere scholen gelegenheid te geven tot het vol gen van een Esperanto-cursus. Terecht hebben B. en W. o.i. voorgesteld op dit verzoek afwijzend te beschikken. Het aan tal schoolvakken is reeds zoo groot en de leer lingen der hoogste klassen, vooral zij die naar een inrichting van middelbaar onderwijs over gaan, kunnen hun tijd zoo goed aan het thans reeds gegeven onderwijs besteden, dat het ons zeer verkeerd lijkt bovendien nog hun aan dacht voor een Esperanto-cursus te vragen. Esperanto is niet iets van den laatsten tijd, men heeft er ook reeds twintig jaar geleden belangstelling voor gevraagd en dat men het desondanks in ons land nog maar tot een twintigtal vereenigingen heeft kunnen bren gen, is o.i. het bewijs, dat me zich over het al gemeen voor deze wereldhulptaal weinig in teresseert. Nijmegen is de eerste en wellicht de eenige gemeente, waar van overheidswege een cur sus is geopend en wij kunnen ons heel goed voorstellen, dat B. en W. het niet noodzakelijk achtten, dat Alkmaar dt tweede zal zijn en dat zij rustig willen afwachten of de ambitie voor deze taal zoo groot zal worden, dat de overheid wel gedwongen zal zijn er meerdere notitie van te nemen. Volgens de Soc. Dem. en De Vrijz. Dem zal een algemeene beoefening van het Espe ranto de volkeren nader tot elkaar brengen en de vredeskansen bevorderen en de heer Bak ker noemde zelfs China als een land, waar de bewoners zich ijverig oefenen in de grama- tica van het Esperanto. Al hopen wij, dat de tijd spoedig zal aan breken, dat de Soc. Dem.-fractie zich in vloeiend Esperanto met de geestverwanten in Peking kunnen onderhouden, toch lijkt ons de radio, die reeds tal van cursussen in deze taal geeft, voorloopig de meest aangewezen en goedkoopste leermeester van wiens lessen ieder, die daarin belangstelt, zal kunnen pro fiteeren. De zeldzame Chinees die onze Kaasmarkt bezoekt, zullen wij ook zonder Esperanto wel duidelijk maken, dat de Alkmaarsche kaas even voedzaam is als eertbare vogelnestjes en Chineesche slakken en voor de schooljongens lijkt het ons veel noodzakelijker, dat zij er zich op toeleggen om bij het schrijven van hun moedertaal minder fouten te maken dan thans nog dikwijls het geval blijkt. Wij vertrouwen, dat, wanneer in een vol gende vergadering de heeren Ringer en Kus ters aanwezig zijn, het voorstel van het col lege met meerderheid van stemmen zal wor den aangenomen. Ondanks de protesten van de Vereeniging „Oud Alkmaar" en van den heer Van den Bosch, hebben B. en W., nu de Rijkscommissie voor Monumentenzorg op behoud der gebou wen geen prijs stelt, besloten het oude Stads ziekenhuis geheel te laten verdwijnen. Mej. Carels wilde den archivaris voordien eens naar waardevolle antiquiteiten laten speuren, maar B. en W. bleken zelf reeds op die gedachte te zijn gekomen, zoodat de ouder - wetsche schouw uit de regentenkamer en de antieke gevelsteen geen gevaar loopen met het afval naar de puinhoopen te worden gezon den. Uitvoerig is er teri slotte gediscussieerd over de oohooging van een terreintje aan den Sta tionsweg, dat in een plantsoentje zal worden herschapen, zoodat de bezoekers bij den uit gang van het weldra verbouwde station dade lijk een alleraangenaamsten indruk van onze gemeente zullen krijgen. De Stationsweg is een verkeersweg waar tot dusver heel weinig eenheid van bouwplan is te constateeren. Huizen met en zonder voortuintjes laten hun gevels hier en daar ver voor elkaar uit springen, een breede rij heerenhuizen wordt plotseling afgebroken door een ouderwetsch cafétje, dat als het regent op een eiland ge bouwd schijn en tegen den gevel van het be kende Kaaspakhuis is kort geleden een rood- houten schuur gebouwd, die volkomen aan de aandacht van onze beroemde schoonheids commissie ontsnapt schijnt Het bewuste terreintje is een laag gelegen stuk weiland, waar in den zomer een paard en een paar geitjes grazen en waar overigens ieder die onbruikbare potten en pannen heeft een gemajckelijk afzetgebied kan vinden. In de daarvoor gelegen sloot vischt de jeugd met veel succes op stekelbaarsjes en oude schoenen en het is te hopen, dat deze modderbak zoo spoedig mogelijk zal verdwij nen en de gemeente van dit terrein een aller liefst plantsoentje zal kunnen maken DE COMMUNISTISCHE ACTIE IN DUITSCHLAND. Maatregelen van de politie. Het doel der coramnnistióche agitatie. De laatste dagen hebben we geregeld be- op de communistische agitatie in Duitschland. richten opgenomen, die betrekkin En het schijnt, dat die actie nog lang niet geëindigd zal zijn. Zoo is er zoo men weet voor vandaag een z.g. „honger- marsch" naar Hamburg op touw gezet, die, als hij slaagt, de Hamburgers wel eens een benauwden dag en nacht zou kunnen bezor gen. Herhaaldelijk worden door de versterkte politie charges uitgevoerd en dikwijls moet van de vuurwapenen gebruik worden ge maakt. Het resultaat daarvan is een aantal min of meer zwaar gewonden. Het schijnt met die hongersmarsch wel degelijk ernst te zijn. De pogingen der com munisten worden maar voortgezet, ongeacht het optreden der politie daartegen. Alleen schijnt men de laatste paar dagen een andere veiliger tactiek toe te passen. Gingen de communisten vroeger in groepjes op stap naar de verzamelplaatsen, thans gaat elk af zonderlijk, zoodat het publiek en de politie niet weten, wat er eigenlijk wel gebeurt of gebeuren zal. Toch werkt de politie ijverig voort. Nog Donderdagavond heeft ze een dertig communisten uit Lübeck opgevangen en met auto's naar de stad terug gebracht En nu ziet men op de straatwegen, die naar Hamburg leiden, slechts eenzame wandelaars, die echter worden teruggezonden als ze er ook maar eenigszins verdacht uitzien. In verband met het verscherpte optreden door de communisten die er in verschillende steden en vooral in Hamburg in geslaagd zijn, min of meer ernstige relletjes uit te lok ken (in Hamburg zijn reeds elf politiebeamb ten zwaar gewond), vraagt de „Ver wart s", het orgaan der soc. partij, zich af, wat het doel is van al deze bewuste, provoca ties van den laatsten tijd op straat en in de vertegenwoordigingen. Het blad vermoedt, dat achter deze ma noeuvres om tot burgeroorlog te komen, het plan steekt, het democratische regime in Duitschland uit te.schakelen ten bate van een militaire dictatuur (die wellicht het gevolg zou zijn van links-radicale excessen), waar van Moskou dan als gevolg zou verwachten, dat de geheele arbeidersklasse in de oppositie zou worden gedreven. Moskou zou dus eerst den rechtsradicalen tegenstander in het zadel willen helpen, opdat deze den weg zou berei den voor de proletarische revolutie als verzet daartegen, waarbij de soc. partij, welke tot dusver een onwrikbaar bolwerk is tegen het bolsjewisme, zou worden weggevaagd. De eerste stap in de hier aangegeven rich ting zou dan zijn het uitlokken van een ver bod van de communistische part", waarop bloedige onlusten moeten volgen, welke weer een rechtsradicale tegenactie moeten uitlok ken, gevolgd, naar men in het communistische kamp hoopt, door een dictatuur, waardoor ook de soc.-democratie tenslotte in de opposi tie zou worden gedrongen, en de communis tische partij slechts zou kunnen winnen. Öe „Vorwarts" kenschetst een en ander als een krankzinnig plan, waarvan het al of niet slagen uitsluitend berust bij de Duitsche arbeidersklasse, die zal moeten weten wat te doen, om deze catastrofepolitiek te verijdelen. Hoe het zii, de eerst komende dagen schij nen in Duitschland en vooral in Hamburg zeer onrustig te zullen verloopen. Wellicht, dat we Maandag er meer van weten. Dan is de hongermarsch voorbij en ook de Zondag d. a. v. MacDonald heeft alle Amerikaansche ge delegeerden en hun echtgenooten voor een lunch uitgenoodigd, welke hij hedenmiddag te hunner eere op de Chequers zal aanbieden Daarna zal hij zijn gasten op een autotocht door Buckingshamshire rondleiden. Bezoe ken zullen worden gebracht aan Miltons Cottage in Chalfont Saint-Gilles, aan Jor- dans met zijn Quakers vereenigingen; aan Penn en het groote kerkhof te Hampden, waar John Hampden,destijds lid van het Parlement van Cromwell begraven is. De Amerikanen zullen biizopder geïnteresseerd van de beroemde FIAT- en NASH AUTOFABRIEKEN op de TEN TOONSTELLING te AMSTERDAM is de groote attractie. Kenners bewonderen de geruisch- loosheid en de prachtige samen stelling van de motor, als mede den bouw van het Chassis en de elegantie van de carrosserie. De Alleen-Vertegenwoordigers voor Alkmaar en Omstreken: Reparaties worden aan onze eigen werkplaatsen door bekwame vak lieden het voordeeligst uitgevoerd. zijn bij deze plaatsen, aangezien deze histo rische beteekenis hebben voor de Pilgrim Fathers. Het nieuwe Fransche compromis voorstel. Gisteravond is het Fransche compromis voorstel, dat gisteren in de bijeenkomst van de Eerste Ccmmissie is uiteengezet, in den vorm van een memorandum uitgegeven. Het memorandum stelt voor, dat de be- Donderdag 6 Febr., 8 u. Handelsschool Kaarten: f0.25, f0.50 of f 1.00 in het Uitleenbureau Leeszaal, en 's avonds aan de zaal. perking van vlootmateriaal zal geschieden door totale of globale tonnage. Het maximum zal worden vastgesteld naar de afzonderlijke standaardtonnage der sche pen en volgens het kaliber der kanonnen. Ieder der hooge verdrag sluitende partijen zal door een tonnage per klasse aantoonen, volgens welken weg zij zich voorstelt de to tale tonnage, waartoe zij haar eigen vloot heeft teruggebracht, te verdeelen. Voor iede re klasse zal deze tonnage overeenkomen met het cijfer, dat door het totaal der afzon derlijke tonnage van alle schepen, op ieder oogenblik in actieven dienst niet kan worden overtroffen. Klasse A: Schepen met een afzonderlijke standaard, met een waterverplaatsing welke grooter is dan 10.000 ton of voorzien van kanonnen van een kaliber grooter dan 8 in ches; Klasse B: Oorlogsbodems met kanonnen van meer dan 6 inches; Klasse C: Lichte oorlogsbodems mét ka nonnen van minder dan 6 inches; Klasse D: Onderzeeërs; - Klasse E: Vliegkampschepen; Klasse F: Speciale schepen, als mijnen- leggers, oefenschepen en transportschepen: Binnen de begrenzing van totale tonnage en bij afwezigheid van meer strikte voor waarden, voortvloeiende uit sociale overeen komsten, kan ieder der hooge contracteeren- de partijen zich aan de twee volgende voor waarden onderwerpen: lste: Tonnage volgens klassen, zal in geen geval aanleiding mogen zijn voor een ver meerdering of tot een vermindering welke zeker bedrag te boven gaat; 2de: Het bedrag van een tonnage, welke wordt overgebracht naar een andere klasse, moet den anderen partijen worden medege deeld, ten minste een jaar voor het op stapel zetten van eenig boot-type en de waterver plaatsing van het schip bekend maken. Deze informatie zal worden aangevuld wanneer het schip wordt te water gelaten door een publicatie van de belangrijkste hoedanighe den van de bewapening van het betreffende schip. AMERIKA. HET GEVANGENISOPROER TE AUBURN (NEW YORK). Te Auburn, in den staat New York, staan thans zes veroordeelden uit de strafgevange nis aldaar terecht wegens medeplichtigheid aan het bekende gevangenisoproer in Decem ber, waarbij een stragevangene, Henry Sulli- van, was doodgeschoten. Men verwacht dat bij dit proces zeer ernstige misstanden in het gevangeniswezen van de V. St. aan het licht zullen worden gebracht. Te Auburn b.v. zijn de cellen der veroordeelden 2.10 M. lang en 0.90 M. breed. Zij zijn daarbij vochtig en slechts verlicht. Er zijn 1700 gevangenen in Auburn ondergebracht, ofschoon er slecht» accomodatie is voor 1200. Dan deugt er vee. niet in de behandeling van de verooraeeldea.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1930 | | pagina 1