DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
EEN NIEUWE SERIE MOERDEN IN
HONGARIJE
De nieuwe Spaansche fepering.
Schip aan den grond geloopen.
DE COMMUNISTISCHE AGITATIE
IN DUITSCHLAND.
Ho. 2»
191A AH DAG 3 FEBRUARI 1930
132e Jaargang.
Dagelijksch overwicht.
de communistische agitatie in
duitschland.
Buitenland
Fransche Vlootplannen
Groote hoeveelheid arsenicum
ontdekt
Een neger gelyncht.
De Zaak-Sklarek.
Tardieu weer naar
Londen terug.
DE VLOOTCONFERENTIE
De schipbreukelingen van
de Monte Cervante aan
land gezet.
Weer botsingen in Weenen.
Binnenland
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3
maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Per regel 0.25, bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.V. Boek- en Handelsdrnkkerij
v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 0, post
giro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De betoogingen van de communisten mislukt.
De politie uiterst waakzaam.
De Zaterdag, die zoo met angst en vreeze
Werd tegemoet gezien, is voorbij! En de
gebeurtenissen zijn al heel weinig belang
wekkend geweest. Van groote oetoogingen
was niets te bespeuren, dank zij vooral de
waakzaamheid van de politie.
Een Berlijnsche journalist geeft een aardige
beschrijving van den Zaterdag, waarvan hij
het volgende vertelt:
De communistische leiders hadden zich de
gebeurtenissen van Zaterdag zeker heel an
ders voorgesteld. Ze hadden zeker niet ge
rekend op de arrestatie van 78 van hun beste
medewerkers, die nog Vrijdagavond laat
heeft plaatsgehad en zeker hadden zij niet
verwacht, dat hun actie tot het houden van
betoogingen zoo jammerlijk zou mislukken.
We hebben Zaterdag een tamelijk langen
tocht gemaakt door de wijken, waar de ra
dicale elementen gewoonlijk te hoop loopen,
zoodra de Rothe Fahne hiertoe het signaal
geeft. Er viel echter weinig te zien. In het
Noorden heerschte nauwelijks de gewone
Zaterdagsche drukte, de omgeving van de
Biilowplatz, waar de communistische cen
trale is gevestigd, lag verlaten. Drukkei was
het wel in Neukölln, maar hier waren de
menschen aan het winkelen zooals gewoon
lijk. Bedenkelijk zag het er eigenlijk alleen
een oogenblik uit in de Hermannstrasse met
het plein aan den voet waarvan het nieuwe
warenhuis van Karstadt is gelegen en dat het
centrum van Neukölln vormt, dat nog steeds
het geliefde concentratiepunt is. Hier ston
den tamelijk veel jeugdige communisten op
de hoeken van de op het plein uitloopende
straten, maar zij liepen steeds rustig door als
ze hiertoe door de agenten werden gesom
meerd. Ze begrepen wel, dat van verzet geen
sprake kon zijn Op het groote plein stonden
de agenten verspreid en niet minder dan drie
patrouilles bereden politie trokken voort
durend over het plein .en door. de omliggende
straten. Tegen het invallen van de duisternis
werden ook nog een paar auto's met schijn
werpers naar Neukölln gestuurd. Voor zoo
ver op het oogenblik bekend, is de orde echteb
noch hier, noch elders gestoord.
De communistische voormannen, die voor
de actie de leiding in handen hadden, waren
Vrijdagavond bijeengekomen in een herberg
in de Lange strasse. De politie had sinds
lang het oog gevestigd op dit lokaal en be
sloot nu een inval te doen. Geheel onverwacht
drongen agenten binnen en arresteerden alle
aanwezigen. Een aantal van hen waren in het
bezit van dolken, boksijzers, revolvers. Do
cumenten werden echter niet in beslag ge
nomen. Alle gearresteerden werden terstond
naar het hoofdbureau van politie gebracht,
waar onmiddellijk het verhoor begon. Hierbij
bleek, dat zich onder hen tal van leden van
den verboden rooden frontstrijdersbond be
vonden en ook personen die bij de politie be
kend staan als leiders van communistische
betoogingen. Het verhoor duurde tot in de
ochtenduren van Zaterdag, slechts drie der
gearresteerden werden in vrijheid gesteld, de
overigen werden vastgehouden om hen te be
letten heden in actie te treden. De gearres
teerden verzekerden overigens, dat hun bijeen
komst van Vrijdagavond niet in het minst
met de plannen om heden te betoogen, zou
te maken hebben. De politie denkt er echter
anders over.
Zoo was het dus in Berlijn.
En in Hamburg? Hoe ging het in de stad.
waarheen de „hongermarsch" zou gaan?
Ook daar was de geheele beweging gedoemd
om tot een fiasco te leiden.
Kleine groepen van communistische demon
stranten, 50 a 100 man sterk, die zich des
Vrijdagsavonds te Hamburg op verschillende
punten der stad verzamelden, vluchtten bij
het naderen van de politie. De politie arres
teerde eenige rustverstoorders, maar verder
bleef het volkomen rustig.
Ondanks het verbod heeft een groot aantal
communisten uit Lübeck getracht met partij-
genooten uit den omtrek langs omwegen
naar Hamburg te komen Zij zijn evenwel
door de politie tegengehouden en wegens
overtredinf van hei manifestatieverbod ge
arresteerd.
Thans zijn opnieuw 50 personen, o.w twee
leden van den gemeenteraad van Lübeck in
arrest gesteld.
Te Schwargenbek werden vier menschen
aangehouden, die er van verdacht werden,
eveneens naar Hamburg te zullen gaan.
Tot zoover'de betoogingen van Zaterdag.
Uit alles blijkt wel duidelijk, dat de geheele
beweging voor de communisten een strop is
geweest.
En tevens, dat de Duitsche bevolking nu
n'et bepaald veel van de communisten weten
wil- Toch zal men ook in het vervolg nog op
"loeten passen, want we kunnen niet geloo-
dat de aanhangers van Moskou het bij
oeae poging zullen laten
De Parijsche editie der Chicago Tribune
bevat een bericht uit Londen, volgens 't welk
Frankrijk voornemens zou zijn een groot deel
van de 175.000 ton aan kapitale oorlogssche
pen, waarop het aanspraak maakt, te bezigen
voor den bouw van groote kruisers naar het
model van de „Ersatz Preusen", welke bewa
pend zouden zijn met geschut van elf of
twaalf duim. Deze schepen zouden vermoede
lijk 15.000 ton meten, aangezien men in
Frankrijk het geheim van het maken van
aluminium 't welk bestand is tegen zeewater
en zouthoudende lucht, niet kent, evenmin als
de technische verbeteringen, die op den Dutt-
schen pantserkruiser zijn aangebracht. Aan
gezien Duitschland krachtens het verdrag
van Versailles zes kruisers van deze klasse
mag bouwen, zou de Fransche regeering
voornemens zijn ten minste zes van deze sche
pen en zoo mogelijk zeven of acht te bouwen.
De bouwplannen daarvoor moeten reeds in
voorbereiding zijn.
Nog is het groote proces tegen de giftmeng-
sters van Szolnok niet afgeloopen, of er to
men berichten over de ontdekking van nieuwe
soortgelijke gevallen in dezelfde streek van
het land.
Een boerin, Juliana Nadas, is dezer dagen
gearresteerd op grond van beschuldigingen
in twee anonieme brieven, waarin stond, dat
zij medeplichtig was aan den raadselachtigen
dood van haar schoonvader, die onlangs ge
storven is. Bij de sectie van het lijk is een
groote hoeveelheid arsenicum gevonden. Het
heet, dat deze man trouwens niet het eenige
slachtoffer moet zijn.
Een der ter dood veroordeelde giftmeng-
sters heeft den ambtenaar van het O. M. ver
klaard, dat haar vrijgesproken vriendin even'
schuldig is als zij, en dat zij de justitie volle
dige inlichtifigeh zal verstrekken.
Tenslotte wordt gemeld, dat in het stadje
Bekescsaba in een winkel, waarvan de eige
naar spoorloos was verdwenen, bij de inven
tarisatie een groote hoeveelheid arsenicum,
verborgen in een vat suiker, is ontdekt, ge
noeg om honderden menschen te dooden. Het
is neg een raadsel, hoe de winkelier zulk een
groote hoeveelheid in zijn bezit kan hebben
verkregen.
schrifte. De curator had zich dientengevolge
verplicht gezien Lehmann onmiddellijk te ont
slaan. Lehmann heeft, nadat hij uit de voor-
loopige hechtenis is ontslagen, twee zaken
gekocht.
Lehmann verzekerde van zijn kant in op
dracht van zijn patroons te hebben gehandeld.
Persoonlijk voordeel heeft hij hiervan nimmer
gehad. De zaken waarvan de curator spreekt,
bezit hij reeds lang. Deze zaken komen niet
hem, maar zijn broeders en zusters ten goede
De rechtbank besloot na een kort debat de
stukken betreffende Lehmann nader te onder
zoeken daarop werd de zitting verdaagd tot
20 Februari.
Het lijk verbrand.
Een jonge neger, die ervan werd beschul
digd een blank meisje te hebben gedood, is
door de menigte doodgeslagen. Verscheidene
honderden mannen gingen daarna over tot
verbranding van het lijk, dat vooraf met pe
troleum was begoten en in stukken gesneden.
De menigte trok daarna kalm naar huis.
Een N. T. A.-bericht meldt nog, dat de ne
ger, die met behulp van bloedhonden was
opgespoord, voor den sheriff een bekentenis
had afgelegd. De menigte maakte zich daar
na van den neger meester.
Primo ter beschikking gesteld.
Uit Madrid wordt gemeld, dat het Spaan
sche .legerbLad 'n besluit publiceert, waarbij
generaal Primo de Rivera, de afgetreden dic
tator. en generaal Martinez Anido ter be
schikking worden gesteld.
Zij moeten te Madrid woonachtig blijven
De bemanning omgekomen?
In de Finsche zeeboezem tusschen helsing-
ferd en Kotka werd door de wachtpost in den
lichttoren Soederskaer waargenomen, dat een
schip aan den grond was vastgeloopen.
Het is waarschijnlijk het Deensche stoom
schip „Nelly", dat Vrijdag uit Helsingford is
vertrokken, doch nog niet te Kotha is aange
komen.
Twee bergingsvaartuigen voeren uit, doch
konden vanwege den storm weinig uitrichten
Echter is daarbij komen vast te staan, dat
zich niemand meer aan boord van het ge
strande schip bevindt.
Men vreest thans als het meest waarschijn
lijk, dat de geheele uit 20 koppen bestaande
bemanning, bij haar pogingen om zich in vei
ligheid te brengen, om het leven is gekomen.
Een eBch van den boekhouder
Lehmann.
Lehmann, de boekhouder van de gebroeders
Sklarek, heeft onlangs een klacht ingediend
tegen zijn gewezen patroons, daar deze hem
nog een paar mai.r.den salaris schuldig zou
den zijn. In het geheel eischt hij 7880 mark
Lehmann verklaart in de motiveering van
zijn eisch, dat hij sinds het aanvragen van
het faillissement der Sklareks geen salaris
meer heeft ontvangen en bovendien in Oct. op
staanden voet ontslag kreeg. Daar hij negen
jaar in dienst der Sklareks heeft gestaan,
meent hij op een salaris tot eind Maart aan
spraak te kunnen maken.
De zaak kwam heden voor de Berlijnsche
rechtbank. De curator, die als getuige werc.
gehoord, herinnerde er aan, dat Lehmann
tijdens de instructie bekend had medeplichtig
te zijn aan het plegen van valschheid m ge
Geen communistische demonstra
ties te Hamburg.
Men kreeg Zondag te Hamburg den in
druk, dat de communistische leiders den af-
marsch geblazen hadden. Gisteren zou de
aangekondigde „Hongermarsch" door Ham
burg plaats vinden, doch nergens m de stad
viel gedurende den geheelen dag ook maar
iets te bespeuren. Integendeel heerschte in de
straten volslagen Zondagsrust. Het „Ham
burger Fremdenblatt" verneemt, dat de com
munistische Rijksdagafgevaardigden Schu-
mann uit Leipzig en Vogt, afgevaardigde
voor Westfalen, speciaal naar Hamburg wa
ren gekomen om de actie te leiden. De com
munistische centrale zou het parool hebben
uitgegeven, het Zaterdag en Zondag de po
litie slechts door kleine acties moeilijk te ma
ken en zich van groote demonstraties te ont
houden. Binnen eenige dagen zou men ech
ter voornemens zijn een nieuwe groote be
tooging te organiseeren.
Rust te Berlijn.
Zondagnacht is te Berlijn zonder noe
menswaardige incidenten verloopen. Hier en
daar kwam het tot kleine botsingen tusschen
verschillend gezinde groepen doch bij geen
enkele gelegenheid werden personen gewond,
terwijl geen arrestaties plaats vonden.
Botsingen tusschen communisten
en politie.
Zondagavond is het tusschen communisten
en politie te Cleve tot een botsing gekomen.
Ongeveer 150 communisten, grootendeels
van buiten, die in een lokaliteit in de boven
stad een Leninfeest hadden gehouden wil
den in optocht, onder meevoering van tran
sparanten naar het station trekken. Toen de
politie dit wilde verhinderen kwam het tot
een vechtpartij, waarbij de communisten de
transparanten uit elkaar trokken en de stok
ken als wapens gebruikten. De politie maak
te hierop van de vuurwapenen gebruik, waar
op de communisten uiteenstoven. Het is nog
niet bekend of er gewonden zijn gevallen.
Gevecht tusschen anti-iascisten
en nationaal-socialisten.
Zaterdagavond kwam het te Pforzheim tot
een botsing tusschen leden van een anti
fascistische organisatie en nationaal-socia
listen, waarbij hevig gevochten werd en twee
schoten vielen. Twee nationaal-socialisten en
één anti-fascist moesten in een ziekenhuis
worden opgenomen. Zondagmiddag ontstond
een vechtpartij tusschen nationaal-socialisten
uit Pforzheim en Karlsruhe en leden van de
Reichsbanner te Dietlingen. Ook hier werd
geschoten en de leider der Reichsbanner
werd door een schot aan het been gewond.
Gearresteerde communisten weer
vrijgelaten.
De Vrijdag gearresteerde 76 communisten
zijn allen weer op vrije voeten gesteld. Van
de Zaterdag gearresteerde 26 communisten
zijn 18 weer vrijgelaten en 8 in hechtenis
gehouden. Deze acht zullen morgen voor den
rechter verschijnen.
(Men zie ook het Dagelijksch Overzicht).
Dc ochtendbladen berichten, dat minister
president Tardieu Woensdagmorgen weer
naar Londen vertrekt. Vrijdag zal hij weer
voorloopig te Parijs terug keeren om deel te
nemen aan de zitting van de Kamer, wa>"
het wetsontwerp op de soc. verzekering in
1 behandeling komt.
Bevrediging in Amerika.
De New York Herald meldt uit Washing
ton dat de twee weken gedurende welke men
te Londen bijeen is ter bespreking van de
ontwapening ter zee te Washington een alge
meen gevoel van bevrediging hebben gewekt
Men heeft den indruk, dat de werkelijke ar
beid te Londen in vollen gang is. Hét meest
opvallend acht men de houding der Ameri
kanen tegenover Frankrijk.
Het Fransche compromisvoorstel is vol
gens het blad met groote warmte ontvangen.
Uit Buenos Aires wordt gemeld, dat de
„Monté Selento" te Buenos Aires is aange
komen met aan boord de 1200 passagiers en
leden der bemanning, die gered zijn van de
onder de kust van Vuurland vergane „Monte
Cervante".
Eenige gewonden.
Vannacht ontstond een bloedige vechtpar
tij tusschen soc. democratten en Heimwehrie-
den te Eggenberg, een voorstadje van Graz,
doordat de Heimwerhrleden propagandabi!
jetten plakten op een volksgebouw.
Er werden eenige schoten gelost. 4 Heim-
wehrleden en 4 soc. democraten liepen daar
slagen en eenige messteken en ernstige ver
wondingen op.
DUITSCHLAND.
MECKLENBURG STR.ELITZ WIL BIJ
PRUISEN KOMEN.
Van welingelichte zijde wordt vernomen,
dat de regeering van Mecklenburg Strelitz
onderhandelingen voert met Pruisen over
aansluiting van Mecklenburg Strelitz bij het
Pruisische Staatsgebied. Het zou er nog
slechts om gaan onder welke voorwaarden
Pruisen bereid is Mecklenburg Strelitz fe
annexeeren. In officieele kringen te Meck
lenburg Strelitz is men van oordeel, dat op
den duur de autonomie van dergelijke kleine
staatjes, zelfs ondanks een houtrijkdom, zoo
als Mecklenburg Strelitz die heeft, niet ge
handhaafd kan blijven.
ITALIË.
AUTOVERKEER
IN DE VATICAANSCHE
STAD.
In de Vaticaansche stad is Zaterdag de ver
ordening op het houden van auto's en motor
fietsen afgekondigd. Ieder, die een motorvoer
tuig bezit, moet een rijvergunning vragen, die
slechts aan inwoners van de Vaticaansche
stad wordt uitgereikt. Een Italiaansch rijbe
wijs is echter voldoende voor het verlof tot
besturen. De nummerplaten worden in twee
soorten verstrekt en wel met roode letters op
witten achtergrond voor de kardinalen, hooge
geestelijkheid en leden van het diplomatieke
korps en zwart op wit voor de officieren der
Zwitsersche garde en civiele personen. Alle
auto's moeten bovendien het merk S.C.V.
(Stato Citta Vaticano) dragen. Een zeer bij
zondere bepaling is, dat niemand meer dan
twee auto's in eigendom mag hebben behalve
de paus zelf, die er drie heeft.
zonderlijk ruhn 7 millioen Kg. ijzer en beton
gebruikt.
De belangstelling voor de opening van het
viaduct was zeer groot zeker een paar
duizend menschen verdrongen zich op de
beide opritwegen.
DE ANTI-DANSCOMMISSIE.
De minister van binnenlandsche zaken en
landbouw en de minister van justitie, heb
ben:
A. een commissie ingesteld, aan welke
wordt opgedragen de regeering van voor
lichting'te dienen over de vraag in hoeverre
van Overheidswege met betrekking tot het
dansen maatregelen dienen te worden ge
troffen.
B. benoemd:
tot lid en voorziter der commissie mr. H„
de Bie, rechter bij de arrondissemensrechfr.
bank te Rotterdam;
tot leden:
mr. G. van Baren, burgemeester der
rneente Delft; mej. J. M. J. A. Meijer,
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
te Rotterdam;
G. van Veen, adjunct-directeur van het
nutsseminarium voor paedagogiek aan de ge
meentelijke universiteit van Amsterdam, te
Amsterdam;
H. J. Versteeg, hoofdcommissaris van po
litie te Amsterdam;
tot secretaris mr. R. J. Th. 4. d. Heijden,
advocaat en procureur te 's-Gravenhage.
C. Bepaald, dat de leden het recht hebben
afzonderlijke nota's bij het uit te brengen
rapport te voegen.
HET VERWEKKEN VAN REGEN.
De „echte" regen als concurrent.
De proeven uitgesteld tot vandaag.
Alles was Zaterdagmiddag op Schiphol
gereed om de proeven, om kunstmatigen re
gen te verwekken, te beginnen. Het ijs, on-
derverkoeld met vast koolzuur, van -78 gr.
C., stond gereed. Maar het weer was on
gunstig. Het was regenachtig en men zou
niet kunnen onderscheiden wat „natuurlijke"
en wat „kunstmatige" regen was.
De heer Veraart besloot daarom de proe
ven uit te stellen tot hedenmiddag drie uur.
Het ijs zal zoolang op temperatuur worden
gehouden. Volgens het Meteor. Instituut zou
er vandaag kans zijn op geschikter weer.
DE KONINKLIJKE FAMILIE
OP REIS.
Hedenochtend half zeven vertrokken de
koningin, prinses Juliana en hun reisgezel
schap uit de residentie ter aanvaarding van
de reis naar Beieren.
De prins is Zaterdag naar Duitschland
vertrokken.
EEN VIADUCT TE HILVERSUM.
Zaterdagmiddag is het viaduct, dat de In
sulindelaan en den Johannes Geradtsweg te
Hilversum verbindt, en dat den eersten vas
ten overgang over bet spoor geeft in Hilver
sum, officieel in gebruik genomen na een toe
spraak van burgemeester Lambooy. Het via
duct is ruim zes meter hoog, veertig meter
treed, met opritten van totaal 250 m.
Het brugdek weegt van landhoofd tot
landhoofd een millioen kilogrammen, en voor
de stutten aan de landhoofden werd nog at-
MILICIEN BLINDGESCHOTEN.
Pensioen van 4000.
Aan den milicien H. Berfelo te Enschede
die in Juli 1928 te Oldenbroek bij het ontij
dige ontploffen van een granaat zwaar ge
troffen werd, tengevolge waarvan hij blind
werd en beide onderarmen moest missen, is
door de regeering een pensioen van 4000
per jaar toegekend. De tosten van verple
ging in de ziekenhuizen te Zwolle en Utrecht
had de regeering reeds voor haar rekening.
BRAND.
In een limonadefabriek.
Gisteravond is brand uitgebroken in een
bijgebouw van van Es' Limonadefabriek aan
de Aalsmeerderdijk. De brandweer slaagde
er in, de belendende perceelen te behouden.
Een vrachtauto en verscheidene materialen
werden een prooi der vlammen.
RESERVEKADER.
Gewijzigde voorwaarden voor de
benoeming tot reserve-officier.
Naar het Hbld. verneemt, zal binnenkort
een Kon. Besluit verschijnen waarin de uit
voeringsbepalingen op de gewijzigde Wet
voor het reserve-personeel der landmacht
1905 zijn opgenomen. Hierin zal o.m. worden
bepaald, dat het bezit van een diploma
H.B S. 5-j. c. (B), Gymnasium (B) of een daar
mede gelijk te stellen diploma, als weten
schappelijke eisch wordt gesteld om tot
reserve-officier te kunnen worden benoemd.
Dientengevolge zullen, na de inwerking»,
treding van dat Besluit, uit de dienstplichti
gen, slechts zij voor de officiersopleiding
worden bestemd, die ten volle aan dien eisen
voldoen.
De eischen voor toelating tot kei
reservekader.
Het ligt voorts in de bedoeling de niini-
mumleeftijdsgrens voor toelating tot het
reservekader op zeventien jaar te handhaven.
Aangezien vele jongelieden op dien leeftijd
nog niet in het bezit zijn van een diploma
HBS. 5-j. c. (B) of diploma Gymnasium (B)
zal als wetenschappelijke eisch voor toe
lating worden gesteld, het bezit van een
diploma H.B.S. 3-j. c. (leerling 4e klasse
H.B.S. 5-j. c. of leerling 5e klasse Gym
nasium) of daarmede gelijk te stellen diploma.
Zij, die na hunne verbintenis het voor de
officiersbenoeming vereischte diploma niet
verwerven kunnen dan niet tot reserve
officier worden benoemd.
Echter ligt het in het voornemen aan hen,
die zich reed6 vóór den datum van inwer
kingtreding van het te verwachten besluit bij
het reservekader zullen hebben verbonden,
dien verzwaarden wetenschappelijker eisch
niet te stellen.
HR. MS. „HERTOG HENDRIK".
De terugkeer uit Curafao uitge
steld.
Op verzoek van den nieuwen gouverneur
van Curagao is de terugkeer van Hr. Ms
„Hertog Hendrik" uit West-Indië uitgesteld,
totdat de gouverneur zelf den stand van za
ken heeft opgenomen en kan beslissen of
langer verblijf van dit oorlogsschip' in de
West al dan niet noodzakelijk is.
Aangezien de gouverneur thans de reis
naar Cura^ao heeft aanvaard, beteekent dit
bericht, dat het vertrek van Hr. Ms. „Her
tog Hendrik" naar het moederland voorloo
pig voor ongeveer een maand is uitgesteld.
DANSEN OP ZONDAG.
De burgemeester van Winterswijk heeft be
sloten voortaan geen vergunning meer te ge
ven voor bal op Zondag.