DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Zestig jaren „Volksonderwijs". Moordaanslag op den Braziliaansche Vice-President. ffo. 33 ZATERDAG 8 FEBRUARI 1930 132e Jaargang. Een der oudste Alkmaarsche Vereenigingen gaat jubileeren. Nog altijd vormt het schoolfeest de groote attractie. Gememoreerd werd, dat de afdeeling op Dagelijksch overzicht. Buitenland Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, nltgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—t franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Per regel 0.25, bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. OOSTER ZOON, Voordam C 9, post giro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit 3 bladen. Het is niet van iederen afdeelings-secreta ris, vooral als hij dat nog maar heel kort is, te verwachten, dat hij de volledige ge schiedenis van zijn vereeniging zal kunnen yertellen. Toen de heer Lind ons dezer dagen be zocht en ons het verzoek deed eens wat over de Alkmaarsche afdeeling van „Volksonder ,wijs" te schrijven omdat deze op het punt staat haar zestig-jarig bestaan te vieren, deed hij tevens de mededeeling, dat hij nog maar kort een bestuursfunctie vervult en ons van oprichting en geschiedenis der afdee ling dan ook niet meer kon vertellen dan hij zelf uit oude notulenboeken te weten zou kunnen komen. Maar de heer Lind dacht, dat wij mis schien zelf wel eens naar diverse gegevens op zoek zouden willen gaan en hij liet daar om een serie notulenboeken achter, waarvan de oudste dien eigenaardigen geur hebben, die papier krijgt als het een menschenleeftijd lang in een kast is geborgen. Het oudste dateert van 16 Februari 1870 en wij vinden daarin het keurig verzorgde en uitstekend leesbaar gebleven schrift van den oud-archivaris onzer gemeente den heer C. W. Bruinvis, die op de bewuste bijeenkomst voor de notulen gezorgd heeft. Aan de hand van de notulen der eerste jaren blijkt het mogelijk verschillende gege vens over de oprichting van „Volksonder wijs" te publiceeren, al heeft de afdeeling dan oorspronkelijk ook een heel anderen Baam gedragen. In de notulen van 16 Februari 1870 wordt vermeld, dat tengevolge van een oproeping van de heeren Dr. J. J. de Gelder, Dr. A. F. van Aken en C. W. Bruinvis, zijnde de lot het bestuur behooreqde leden eener ontbon den voorloopige commissie, verschillende heeren tot een vergadering waren uitgenoo digd, welke heeren in een voorloopige bij eenkomst reeds tot bestuurders waren ver kozen. Het waren de heeren M Cohen Stuart, J van der Kaay, P. Bruinvis de Lange, A. J P. Oort, C. Bosman, Dr C. J. de Lange, J Krabbendam Rzn., J. J. Siemerink Schaap, P. Crok, A. Siebert Coster en de leden hoofd onderwiizers C. J. Reiziger, A. P. Zeilema ker en Frenkel. Vermelden wij nog, dat afwezig bleken de bestuursleden H. F. W. Grottendieck, B. Preijer en P. H. Vreede, alsmede de leden hoofdonderwijzers J. W. van Amerongen en H. de Vries Wz. dan blijkt daaruit voldoen de van welke Alkmaarsche ingezetenen eer tijds de stoot tot oprichting der vereeniging is uitgegaan. Dr. de Gelder werd in die bijeenkomst tot voorzitter gekozen en nadat driemaal over de benoeming van een secretaris gestemd was en de benoemden telkens geen tijd bleken te hebben dat ambt te aanvaarden, nam de eerstbenoemde. de heer Bruinvis, op zich het secretariaat althans de eerste drie maanden te zullen vervullen, een besluit waarover wij ons nu nog kunnen verheugen omdat hij voor buitengewoon duidelijke notulen ge zorgd heeft. De heer Crok werd tot penningmeester be noemd en besloten werd aan de gemeente een lijst te vragen van alle kinderen die binnen de schooljaren vallen en dc gemeente in twaalf afdeelingen te verdeelen waarin de verschillende bestuursleden dan te werk ge steld zouden worden. Het doel der vereniging was toen vooral het schoolverzuim tegen te gaan. Er was nog geen wet op de leerplicht, men bekommerde er zich destijds weinig om of de kinderen al dan niet naar school gingen en, al begrepen de meeste ouders wel, dat hun kinderen moesten kunnen lezen en schrijven, toch waren er hier en daar nog van die kort- ziehtigen, die hun kroost maar thuis hielden, hetzij omdat de kinderen wat ziekelijk of niet sterk waren, hetzij omdat zij ze heel best voor hun werk konden gebruiken. In de vergadering van 14 April 1870 werd-besloten geen zelfstandige Alkmaar sche vereeniging te vormen, maar toe te tre- ncn tot de groote vereeniging „Het Neder- landsche Schoolverbond", al zou men dan c°k helaas een deel van de contributies aan de algemeene kas moeten afdragen. De nieuwe afdeeling kreeg gratis de be schikking over de zaal van bet Natuurkun dig Genootschap en verschi- ende armbestu ren verklaarden zich bereid hunne medewer- *>ng te verleenen. In die vergadering wezen cfe lieer Reiziger anderen er op, dat de Alkmaarsche p- oi- aten op zoo verschillende uren, ook tus- schen den schooltijd, cathechisatie hielden, dat de lessen door vertrek van kinderen tel kens gestoord werden en drongen zij er op aan, dat de predikanten zouden trachten hunnen cathechisatiën buiten de schooluren te houden. In die vergadering kwam reeds een school feest ter sprake en de heer Meeter, die be greep, dat men trouw schoolbezoek het beste door een prettige belooning kan bereiken, vertelde, dat in Leeuwarden de leerlingen op een muziekuitvoering, een goochelaar en een versnapering onthaald werden. Hij stelde voor dit, met uitzondering van den gooche laar, ook in Alkmaar in te voeren, maar de voorzitter merkte op, dat een „kostelooze" muziekuitvoering 30 zou kosten en dat een schoolfeest in allen gevalle voorbarig was. Wel gaf de heer Meeter zich nog niet zoo gauw gewonnen en stelde hij ten slotte voor een commissie te benoemen die binnen drie maanden zou beproeven een som bijeen te krijgen voor het verschaffen van een genoe- geliiken avond aan de trouwe schoolbezoe- kers, maar dit werd met 16 tegen 5 stemmen verworpen het schoolfeest was daarmede voorloopig n de baan. In de bestuursvergadering van 20 April bedankte de heer Oort voor het lidmaatschap cmdat in het desbetreffende courantenver slag sommige predikanten als mede-oorzaken van het schoolverzuim werden aangewezen. Het bestuur haastte zich om dien verkeer den indruk weg te nemen en zag in een der eerstvolgende vergaderingen den heer Oort dan ook volkomen tevreden gesteld weer aan de algemeene actie deelnemen. In de vergadering van 4 September blij ken reeds zes van de twaalf afdeelingspresi- denten in een bepaald district langs de hui zen' dér ingezetenen te zijn rondgegaan en van de 663 daar aangetroffen kinderen ble ken er 612 onderwijs te ontvangen. Als re den van het niet schoolgaan werd ziekte of ongesteldheid opgegeven, soms was de moe der ziek, waren de kinderen niet wijs, waren ze op een ambacht uit, hadden ze tegenzin in de school, of achtten de ouders het school bezoek in het algemeen minder noodig. Op de algemeene vergadering van 29 De cember 1870 werd besloten de diploma's be stemd voor de leerlingen die gedurende volle jaren getrouw het onderwijs gevolgd hebben niet eenmaal 's jaars, maar op het einde van elk kwartaal uit te reiken, vanwege het Schoolverbond jaarlijks een getuigschrift te verschaffen, vergezeld van eenige beloo r«ing, geëvenredigd aan den stand der scho lieren, en voor de daarvoor benoodigde gel den een beroep op de ingezetenen te doen. Op 2 Maart 1871 werd de heer Bruinvis op zijn verzoek als secretaris door den heer Vreede vervangen en in diezelfde vergadering beloofde de heer Pasman, dat hij met den officier van Justitie eens over den deurwaar der van de rechtbank zou spreken, die ver zuimde om zijn zoontje onderwijs te doen geven. Het is niet doenlijk deze oude notulen op den voet te blijven volgen. Wij memoreeren slechts hier en daar nog iets bijzonders, b. v. dat in de vergadering van 2 Augustus 1871 opnieuw, en nu met meer succes, de gedachte aan een schoolfeest naar voren is gekomen. Naar aanleiding van een goed geslaagd feest in Enkhuizen, stelde Mr. A. P. de Lange voor ook te Alkmaar een feestelijk bijeenkomst te doen houden van alle school kinderen, bij wélke gelegenheid tevens een tombola met nieten zou worden gehouden voor die kinderen, die zich in den loop van dat jaar niet aan willekeurig schoolverzuim hadden schudig gemaakt, welke voorstel met tien tegen één stem werd aangenomen. Aan het personeel der bijzondere scholen werd eveneens opgave verzocht hoeveel kin deren dier scholen aan de feestelijkheden zouden deelnemen en in een volgende verga dering werd bericht, dat het feest zou worden bijgewoond door ongeveer 950 kinderen waarvan 415 in de termen vielen om aan de tombola deel te nemen. Op voorstel van den heer Grottendieck werd evenwel besloten de tombola te vervangen door het toekennen van kleine prijsjes, duurder of goedkooper naai gelang van leeftijd en getrouw schoolbezoek Besloten werd den kinderen geen drinken [te geven, maar voor 35 een vuurwerk te bestellen. Dat-het schoolverzuim in die dagen In derdaad van ernstige afmeting was blijkt wel op de vergadering van 20 December 1871,"waarin wordt medegedeeld, dat slechts ééri leérling alle lesuren gevolgd heeft en be sloten werd dezen leergierigen knaap een be looning van 5 te schenken. Een andere leerling had van tachtig schooluren niet min der dan twee-en-zeventig verzuimd, maar gaf tot zijn verontschuldiging te kennen, dat lij op de secretarie werkte en niet altijd op tijd vrij kon krijgen, waarom het bestuur be sloot de kwestie eens met den burgemeester te bespreken. Bij de bespreking van een schoolfeest In 1872 was bericht ingekomen, dat de leerlin gen van de Christelijke school, van de Zus terschool en van de Bijzondere R. Kath. school niet aan het feest zouden deelnemen en in dat jaar was er 230 voor het feest beschikbaar waarvan 130 voor prijzen. Be sloten werd de medewerking van het Stede lijk Muziekcorps te vragen en aan het Ge meentebestuur te verzoeken om gebruik re mogen maken van het Doelenveld en vuur werk te mogen afsteken waarvoor o a. alle raadsleden werden tntgenoodigd. Thans zouden de kinderen een tractatie krijgen want er werden bonnen verstrekt voor koek en twee glazen limonade. Toch werd in dien tijd het nut van een leerverplichting nog niet algemeen ingezien, getuige het besluit in de vergadering van 27 December 1872 waarin besloten werd aan de afd. Gouda, die adhaesie gevraagd had, te berichten, „dat de afd. Alkmaar zich volstrekt niet kan vereenigen met het voor stel tot het verkrijgen van een wet, waarbij de leer- of schoolplicht wordt voorge schreven, maar dat zij, overtuigd van de moeilijkheid zoo niet onmogelijkheid welke in eenige plaatsen van ons land bestaat om het schoolverzuim tegen te gaan, van oordeel is om zich tot de Hooge Regeering te wen den met het dringend verzoek om een wet te verkrijgen waarbij wordt verboden om kinde ren beneden een gestelden leeftijd op de fa brieken of tot het verrigten van eenig ande ren geest en lichaam doodenden arbeid toe te laten." Inmiddels gaat de Vereeniging met haar werkzaamheden door en in 1873 wordt be sloten een schoolfeest ie geven zonder ver dere belooningen en een vuurwerk van f 40. te laten afsteken. In 1874 was er voor het eerst sprake van een reisje per stoomboot. De heer Vreede stelde voor met de kinde ren per stoomboot, welke de heer Bosman welwillend wilde afstaan, naar Amsterdam en verder naar Artis te gaan, maar de ver gadering vond dit plan veel te gevaarlijk, evenals een voorstel van den heer Reiziger, die de kleinste kinderen op het Doelenveld wilde amuseeren en de grootste naar Schoorl- dam wilde laten gaan, zoodat het toen nog bij een feest op het Doelenveld is gebleven. Op 29 April 1875 werd besloten spaar bankboekjes van f 25.te geven aan daar voor in aanmerking komende leerlingen der Armenschool op voorwaarde dat zij nog minstens een jaar de school zullen blijven bezoeken en in December 1875 bracht de afgevaardigde ter algemeene vergadering, de heer Stuart, verslag uit over de bijeen komst te Utrecht waar was besloten tot goedkeuring van een voorloopig reglement voor de fusie van „Schoolverbonden „Volks onderwijs". Vanaf dien tijd zou ook het Alkmaarsche scheepje onder de vlag van „Volksonderwijs" zeilen, al bestonden er eerst nog wel be denkingen tegen het feit, dat „Volksonder wijs" invloed op de verkiezingen trachtte uit te oefenen, waartegen evenwel opgemerkt werd, dat het eenig afdoend middel om in een zaak van algemeen belang verbetering te krijgen is te bewerken, dat in de Staten een meerderheid van leden komt, die bereid is die verbeteringen aan te brengen. Wij laten de oude notulenboeken nu verder rusten. Er heeft vanaf dat jaar in Alkmaar een af deeling van „Volksonderwijs" bestaan en dat deze zich in den loop van latere jaren zeer verdienstelijk heeft gemaakt, kan zeker blijken uit de mededeelingen van het in 1916 verschenen groote Nederlandsche Gedenk boek, waarin bij de afdeeling Alkmaar de portretten zijn opgenomen van Dr. J. J. de Gelder, Dr. A. T. van Aken, C. W. Bruinvis, G. Scalé, J. A. Verkuyl en F. J. Aukes, die zich in verloop van jaren voor deze afdeeling zeer verdienstelijk hebben gemaakt. Hierin wordt melding gemaakt dat de afdeeling zich tot den Gemeenteraad had ge wend voor het oprichten van schoolspaar- banken tot het stichten van een school voor voorbereidend Lager Onderwijs, tot ver betering van de verordening regelende het Openbaar Lager onderwijs, tot verbetering van de onderwijzersjaarwedden. tot verhin dering van ontslag aan gehuwde onderwij zeressen en tot bevordering van het school bezoek. De afdeeling had zich verdienstelijk gemaakt door het uitreiken van prijzen spaar bankboekje en het houden van schoolfeesten en tot het tegengaan van het verlaten van openbare scholen door kinderen wier ouders door onthouding van bedeeling dwang werd opgelegd om hun kinderen naar bijzondere scholen te doen overgaan. de bres sprong toen het voortbestaan van de openbare school in een naburige ge meente werd bedreigd, dat zij medewerkte aan de propaganda in den lande voor de Openbare school wanneer de poliiieke toe standen gevaar deden voorzien, dat zij het stichten van afdeelingen in de omgeving bevorderde en destijds den stoot tot de op richting van den thans niet meer bestaanden kring „Kinheim" heeft gegeven. Wij hebben hieraan weinig meer toe te voegen, want ook na 1916 is de afdeeling op denzelfden weg voortgegaan. Wie herinnert zich b.v. uit de laatste jaren niet haar op treden bij de bedreiging van Handelsschool, Meisjes U. O. school. Fröbelschool en Ver volgonderwijs, al zijn deze acties dan ook niet altijd met succes bekroond geworden. Had de Vereeniging eertijds ten doel be scherming en verdediging van de wet op het Lager Onderwijs van 1857, thans beoogt zij nog precies hetzelfde ten opzichte van de wet van 1920 en de leerplichtwet heeft haar van het moeilijkste deel van haar taak, de wering van schoolverzuim, ontheven. Het bestuur bestaat thans uit de heeren Jb. Cloeck, voorzitter, H. Lind, secretaris, P. J. Preijer, penningmeester, mevr. Van der Horst en de heeren H. van Drunen, A. van Westerop, M. Rentenaar en A. Burgers, de propaganda- en collectecommissie uit de heeren Van der Horst, J. Ankringa, A. Arts, en A. A. Wiese. Jaarlijks houdt deze commissie nog een collecte voor bet „Fonds tot Steun" aan alle openbare scholen in Nederland waar die steun noodig mocht blijken. Van deze afdeeling van de thans 50.000 leden tellende groote vereeniging mogen vooral de ijverige voorzitter, de heer Cloeck, en de vroegeren secretaris, de heer Evers, genoemd worden, die belangeloos voor het goede doel zeer veel werk verricht hebben. Op 20 Februari a s. zal het 60-jarig bestaan der afdeeling feestelijk herdacht worden. Als spreker zal dan Mr. Oud, lid van het Hoofdbestuur, optreden en verder verleenen een muziekensemble onder leiding van den heer Ooykaas en „Zang en Vriendschap" on der leiding van den heer Jonker hun mede werking, terwijl door een onderwijzers- organisatie ook nog een tooneelstukje zal worden opgevoerd. Dien avond zal de groote zaal van de Harmonie ongetwijfeld te klein blijken om al de enthousiaste en dankbare vrienden van het Openbare Onderwijs te kunnen bevatten. Want wat wij hier ten slotte nog even naar voren willen brengen, dat is een woord van dank, ongetwijfeld namens alle betrokken ouders hier ter stede, voor wat „Volks onderwijs" der traditie getrouw, nog elk jaar doet om de kinderen der Openbare Lagere scholen een prettigen dag te verschaffen. Het schoolfeest waarbij de kleintjes in den Muziektuin worden bezig gehouden en de grooteren een tocht naar Schoorldam maken om er in de duinen een dag van volmaakt geluk door te brengen, is een gebeurtenis, die de meeste Alkmaarders wel zelf zullen hebben medegemaakt en waaraan zij onge twijfeld in dankbare herinnering zullen terug denken. Bijna zestig jaar lang zijn er al school feesten gehouden en nog ieder jaar beijveren zich de bestuursleden van „Volksonderwijs" geholpen door onderwijzend personeel en belangstellenden, om de gelden bijeen te brengen, die het feest mogelijk maken en om den feestdag voor de kinderen in alle op zichten te doen slagen. Wie elk jaar weer de groote driedekker welwillend afgestaan door de Alkmaar Packet, voorbij ziet varen, wie de vaders en moeders langs den kant ziet loopen, wuivend naar de honderden kinderarmpjes, die met zakdoeken en petten zwaaien, die begrijpt wel, dat dit iets is, dat men in Alkmaar nooit meer zal willen missen. Naast de trouwe behartiging van de be langen van de Openbare School is het dit kinderfeest, dat „Volksonderwijs" in breeden kring populair gemaakt heeft en dat het op zijn zestigsten verjaardag recht op een woorc van dank en gelukwensch heeft gegeven dent is een getrouwe copie van den vorigen. Oók nu weer werd de gelegenheid w aargen o- men om tijdens de groote drukte met de eeds aflegging den aanslag te plegen. Dat deze keer ge€n dooden zijn te betreuren moet slechts aan het toeval geweten worden. De plaatsen der wonden wijzen wel terdege op den ernst van den misdaad. Toch kan men bij dezen aanslag nog op een verschil wijzen in vergelijking met dien op Obregon. Toen toch bleken de Katholieken een aandeel te hebben in den moord. Dat is nu niet het geval. Veel meer is deze aanslag een soort wraakneming van den tegencan«- daat Vasconcellos en de zijnen hebben bij de stemming voor den nieuwen president al heel weinig succes gehad. De kans was voor hen al heel gering omdat het duidelijk was, dat Calles, de oud-president van Mexico, hem lee- lijk tegenwerkte. En Calles heeft nog altijd een grooten invloeu op het M ixicaansche volk. Daar komt nog bij, dat Calles de oude min of meer gevaarlijke methodes van be strijding ter hand nam, zoodat Vasconcellos zich genoodzaakt achtte naar het buitenland te vluchten, om tenminste zijn leven te kun nen redden. Dit geval illustreert wel heel duidelijk de wantoestanden, die er in Mexico heerscheo. Trouwens in een land zoo rijk aan politieke moorden is een moord op een candïdaat na tuurlijk ook geoorloofd De moorden zullen ook thans wel aan de orde van den dag blijven, want de nieuwe re geering zal natuurlijk wei de voetstappen van de oude volgen, en dus ock de paden van oud president Calles betreden. Reeds zijn tijdens de verkiezingscampagne volgelingen van Vesconcellos tegen den muur geplaatst en het is te verwachten dat vooral na dezen moord aanslag nog meer politieke aanhangers van dezen staatsman er het hachje bij in zullen schieten. De nieuwe president heeft intusschen zijn ambt aanvaard met de beste vooruitzichten voor de bestending van de goede betrekkingen met de Vereenig de Staten van Noord-Ame- rika. Deze betrekkingen zijn zelfs zoo goed geworden, dat er reden is om aan te nemen, gelijk Moskou vreest dat Mexico alleen op aandringen van Washington de diplomatieke betrekkingen met Sovjet-Rusland heeft ver- broken. Litwinof, de waarnemende volkscommissa ris van buitenlandsche zaken, is er verbluft van dat de Mexicaansche zaakgelastigde uit Moskou teruggeroepen is, en ontkent dat de Sowjet-Unie communistische intrigues, die de Mexicaansche regeering als reden voor de breuk opgeeft, tegen Mexico gesmeed zou hebben. Wee den wolf die in een kwaad ge rucht staat! De Mexicaansche regeering heeft zeker door dure ervaring geleerd dat haar land het meest gebaat is bij goede betrekkingen met den machtigen noordelijken buurman. In het nieuwe kabinet, dat Rubio bij de aanvaar ding van het bewind heeft gevormd, is zijn thans afgetreden voorganger Portes Gil mi nister van binnenlandsche zaken geworden. Evenzoo was Rubio zelf vroeger minister vai( binnenlandsche zaken geweest. Estrada, d( nieuwe minister van buitenlandsche zaken had dit ambt al een tijd voorloopig bekleed ei is nu voorgoed benoemd, een aanwijzing, daj er in de buitenlandsche staatkunde geen ven andering te verwachten is. NA DEN MOORDAANSLAG OP PRESIDENT ORTIZ RUBIO. Wantoestanden in het politieke leven van het land. Aan het presidentschap der Mexicaansche republiek schijnt nog altijd een groot risico verbonden te zijn. Dat bewijst niet alleen de jongste aanslag op den nieuwen president Ortiz Rubio, maar dat is ook vroeger herhaal delijk gebleken. We herinneren maar even aan den zoo goed geslaagden moordaanslag op president Obregon, waarbij deze president het leven liet. De nieuwe aanslag op des huidige presi Ernstig gewond- IUit Rio de Janeiro meldt men: Een tele gram van Bello Horizonto meldt, dat een moordaanslag is gepleegd op den vioe-presi- dent der republiek, dr. Mello Vianna, die ernstig werd gewond in den nek en het hoofd. Verscheidene personen zijn gedood of gewond. President De Souza heeft zijn zomerverblijf te Petropolis onmiddellijk bij het vernemen der tijding verlaten en is naar hier gesneld Bijzonderheden. Naar de Ass. Press uit Rio de Janeiro meldt, werd de aanslag tijdens een banket in Montes Claros gepleegd. Tijdens een politieke redevoering van dr. Vianna werden drie scho ten op hem gelost. Het heet dat hij niet levens gevaarlijk werd gewond Hij werd aanstonds overgebracht naar een ziekenhuis in Bello Horizonte, de hoofdstad van den staat Minas Geraes. Volgens onbevestigde genachten zou het na den aanslag tot een groote schietpartij zijn ge- komen, waarbij totaal vijf personen werden gedood, o.a. de secretaris van dr. Vianna, ea 15 personen gewond. Een pohtiek complot? De „Ass. Press" meldt uit Rio de Janeiro dat gistermiddag in de regeeringspens in be dritten vorm wordt aangeduid, dat de aanslag door de tegenwoordige regeering van den staat Menas Geraes op touw werd goet In dezen staat verwacht de oppositie bij de ko mende presidentsverkiezingen grooten steun. Het kabinet is in afwaditing van den terug keer des presidenten onder voorzitterschap van den minister van justitie byeengritoaeü.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1930 | | pagina 1