AlkmaarscliG Courant.
Amerikaansche notities.
Parite clie Brieven.
HiHird twee in dertigste Jaargang.
Zaterdag Waart
Uit Rusland.
Voer de halsvrouw.
f*®- 69 1930
f
De sovjet-regeerine en de kinderen
Een van de eigenaardigheden van het Rus
sische leven is de groote rol van de kinderen
in de politiek. De strijd tegen het tsaristische
regime werd grootendeels gevoerd door leer-
Jingen van middelbare scholen, jonge arbei
ders, leerlingen van meisjes-H.B.S.-en, aan
gevoerd door piepjonge studenten. Aan het
Tioofd van de revolutionnaire partijen ston
den toen in den regel zeer jonge mannen. Zoo
bijv. was de tegenwoordige ongekroonde
heerscher van Rusland, de dictator Stalin, in
'1905. toen hij reeds een zeer belangrijke rol
speelde, slechts 24 jaar oud. Trotzky, die toen
.,voor het eerst zijn theorie over de permanente
revolutie had gelanceerd, was nog jonger. In
denzelfden leeftijd waren toen ook de "meeste
overige leiders. De leden der revolutionnaire
partijen waren in den regel veel jonger. Een
Tevolutionnair van 1617 jaar was toen een
gewoon verschijnsel. Ik kende een jongen van
■18 jaar, die in 1905 den revolutionnairen ar
beid in een gebied, driemaal grooter dan
Nederland, leidde. De tsaristische politie
zocht naar dien geheimzinnigen revolution-
nair. Om dien knaap te arresteeren werd een
geheele afdeeling kozakken gemobiliseerd en
zij werden aangevoerd door een generaal der
gendarmerie. Toen die jeugdige revolution
naire leider voor den procureur des keizers
was verschenen, wilde deze een tijd lang niet
gelooven, dat die jongen zonder eenige vege
tatie op zijn bovenlip de gevaarlijke en ge
zochte revolutionnair was, wiens aanhouding
uit Petersburg bevolen was. Een erkend theo
reticus en leider van een der revolutionnaire
partijen, een mijner beste vrienden, kon in
1906 niet officieel hoofdredacteur van het
door hem opgerichte blad worden, omdat
hij nog geen 25 jaar oud was.
Bijzonder sterk waren de kinderen ver
tegenwoordigd in de partij van Lenin, omdat
de jeugd overal en vooral in Rusland maxi-
maiistiseh gezind is en van „eenvoudige" en
„duidelijke" oplossingen van de moeilijkste
vraagstukken houdt. Toen Lenin zich in het
najaar van 1917 meester had gemaakt van
de macht, werd hij bijna uitsluitend gesteund
door jongens en meisjes van 1718 jaar
'Jongens van 1517 jaar stonden aan het
hoofd van communistische cellen en waren
vaak onbeperkte meester van een geheele stad
en zelfs van 'n geheele streek. Onder de leiders
der Tsje-Ka waren veel jongens van 17—18
.jaar. Jongens van 17 jaar leidden den veld
tocht tegen de kerk, namen kerkschatten in
beslag enz. Zoo was het in de steden Op h?t
platteland was de toestand nog erger. De
volwassen boeren weigerden eenige functie
in het nieuwe regime te bekleeden en de over
heid zond komsomollers (leden van den com-
munistischen jeugdbond! naar het olatteland
om er belastingen te heffen, obligaties van d»
sovjet-leeningen te nlaatsen. graan voor de
regèering op te vorderen enz.
De laatste paar jaren is er een zekere ken
tering gekomen in de geestessteming van d'e
komsomollers. Zij gehoorzamen nog aan de
bevelen van de bolsjewistische leiders, maar
het pathos, het vroegere vuur is er niet meer
De jongens en meisjes van 1617—18 iaar
denken nu meer aan hun toekomst, willen
goed onderwijs krijgen, een vak op grondige
wiize leeren en verrichten den „maatschappe-
1 iiken arbeid" alleen omdat zii anders uit de
scholen en werkplaatsen zouden gezet wor
den.
De plaats van die jongelui wordt nu inge
nomen door kinderen in de letterlijke beteeke-
nis van het woord. In het geheele land wor
den communistische organisaties voor kinde
ren opgericht (de z.g. „pioniers"), worder:
talrijke communistische kinderbladen uitge
geven worden congressen van kinderen bij
eengeroepen. is een speciaal instituut van
detkor-s (kindercorrespondenten van de
bolsiewistische bladen) ingesteld. Het aan
tal dier detkor's is zeer groot en wordt bij
vele tienduizenden geteld. Deze 1012-iari-
ge „correspondenten" zijn een ware plaag
geworden. Zij bespionneeren iedereen, ver
raden hun eigen ouders, wanneer die eenige
kilo's graan verstoppen om niet van honger
om te komen geven zich geen rekenschap
van de hen bedreigende gevaren, zijn ver
metel en roekeloos. Die gevaren zijn ïntus^
schen zeer groot. Het is natuurlijk waar, da,
de sovjet-overheid die kleine bespieders en
verraders beschermt, maar die overheid be
schermt ook de volwassen agenten van het
sovjet-regime en toch gaat er geen dag voor
bij zonder dat een of meer hunner vermooi
worden. De haat van de boeren tegen „het ge
broed". zooals zij de kleine agenten van de
sovjet-overheid noemen, is zeer groen. Vo°r,
loopig uit die haat zich hoofzakelijk in h
toedienen van een duchtig pak steaer (en de
Russische boer heeft een harde hand), maa.
er zijn reeds gevallen van moordaanslagen
op de keine detkor's voorgekomen, wanneer
ge de „correspondenties" van die kleine k.».
ters leest, dan wordt u getroffen door hun
alomtegenwoordigheid en alwetendheid. J
schrijven over het gedrag van de ondeiwij -
res die een of meer minnaars heelt, over ae
boeren, die graan verstopt hebben, over
funesten invloed van den priester ze,ts.
nieuwe belastingen en leeningen. En ce j
tie is verolicht naar aanleiding van eiken der-
gelijken brief een onderzoek in tf stellen, ae
beschuldigden te arresteeren, huiszoekingen
te houden enz. Om de kinderen niet t -
aan de wraak der verwoede boeren over te
leveren, wordt aan de justitie voorgtóchreven
in geen geval bekend te maken. *ie<ei
ver (hij teekent „De Wetende „Het
„Sovjet-Burger" enz is.
De afzonderlijke detkor's verschuilen zich
achter pseudoniemen, maar hun o g -
werken openlijk en driest. Over den aard van
hun activiteit kan de lezer opdeel en naar
h°t volgende voorbeeld. D? 1--)ari
Wasia Siolochow verklaarde oo het tf>"gres
van detkor's het volgende: „De boeien zijn
dom Toen hebben wij 2e biieengerwwri en
verklaard, dat zii die. en die z^d^oiten
moesten gebruiken" Deze 01jT
If' f3? verEiczingen. Op hetzelfde con-1
5 vfrte!c*e andere knaap, hoe zij tijdens
e "verkiezingen van nieuwe sovjets alle ion-
gens en meisjes, die lid zijn van een „pionier-
organisatie" gemobiliseerd hadden en de boe
ren gedwongen voor de candidaten van de
communistische partij te stemmen: de namen
a er weigeraars zouden aan de overheid mede
gedeeld worden. Te Tasjkent hebben de pio
niers een demonstratie georganiseerd, waar
bij alle kleuters zwoeren hun ouders en an
dere familieleden te dwingen de propagan-
da-vergaderingen der communisten te bezoe
ken (wie weigert, wordt aan de overheid ver
raden).
Nu de binnenlandsche strijd in Rusland
steeds scherper vormen aanneemt, betrekt de
sovjet-overheid die kleuters ook m dien strijd,
die in vele streken het karakter van gewapen
de opstanden draagt. De bolsjew istische lei
ders der kinder-vereenigingen laten die kleu
ters resoluties van den volgenden inhoud
aannemen en bekend maken: „Wij eischen,
dat alle kerken en kloosters gesloten worden,
dat de kerkklokken in machines omgesmeed
worden"; „Wij, leerlingen van de lagere
school no. 80, eischen, dat het klooster op den
boulevard van den Jongen Proletariër geslo
ten wordt"; „De bourgeois, de koelak en de
priester trachten bij de verkiezingen lid van
den sovjet te worden en het communisme te
benadeeien. Jongens! weest op uw hoede
houdt den klasse-vijand in de gaten- Zorg er
voor, dat allen, die door list en bedrog wisten
kiesrecht te verwerven, uit de lijsten woTden
geschrapt, plak lijsten met narren der on-
waardigen aan alle muren!"
Wij zouden nog tientallen dergelijke be
sluiten van kinderen van 10—13 jaar kunnen
aanvoeren.
In het sovjet-blad voor kinderen „Leninskieja
Iskry" wordt het volgende geval beschreven.
De pioniers hebben opdracht gekregen de
omliggende dorpen te bezoeken en daar de
heiligenbeelden in beslag te nemen. Zij lie
pen metzakken naar het dorp en klopten aan
de deur. „Wat wenschen jullie?" vraagt de
boer. „Geef je heiligenbeelden hier, je hebt er
toch niets aan" (er volgen natuurlijk god
lasterlijke woorden, die de kleine apen als
papagaaien napraten). Sommige boeren ge
hoorzamen anderen weigeren en schelden de
knapen uit. De heiligenbeelden (in Rusland
steeds schilderijen) worden in de zakken ge
stopt en daarna demonstratief verbrand. De
namen der weigeraars worden aan de sovjet,
overheid medegedeeld en deze worden op de
lijst der ((contra-revolutionnairen geplaatst.
Wat dat zeggen wil. welke vreeselijke geva
ren dat meebrengt, begrijpt iedereen, die de
Russische toestanden kent.
Op den Westerling maken al deze dingen
den indruk van een soort carnaval. Sommige
buitenlanders, zooals bijv. de correspondent
van de pro-bolsjewistische „Prager Presse",
vinden het geval potsierlijk en gebruiken het
als onderwerp voor grappen. Het is echter
bittere ernst. Zoolang die kleine papegaaien
de redevoeringen van hun leiders over het
lenisme, de meerwaarde enz. herhalen, zon
der er iets van te snappen, kunnen wij al leer
medelijden hebben met die ongelukkige kleu
ters, die vergaderingen moeten bezoeken en
oolitieke redevoeringen houden in plaats van
te leeren lezen en schrijven en de tafel van
vermenigvuldiging in te studeeren. Wanneei
zij echter betrokkn worden in den burger
oorlog, die u opnieuw ontbrandt, wanneer de
arme kinderen actief deelnemen in den strijd
tegen den godsdienst, hun eigen ouders ver
raden, de uitroeiing van alle vijanden van
het sovjet-regime eischen, de bolsjewiki hel
pen bij het zoeken naarde tegenstanders van
het regime, die daarna terechtgesteld worden
(de kinderen weten, welk lot den man wacht,
dien zij aan de G. P. OE. uitleveren, dan be
kruipt iedereen in Rusland de angst. Angst
voor de toekomst van Rusland, angst voor de
toekomst van die ongelukkige papagaaien,
angst voor het leven van vele duizenden arme
kinderen, die door de bolsjewistische macht
hebbers misbruikt worden in hun strijd tegen
hetv olk. Deze misdaad tegen de kinderen is
wellicht een der allerzwaarste misdaden van
de tegenwoordige heerschers in Rusland.
DR BORIS RAPTSCH'INSKY
SCHOUWSPELEN.
De Carnavolsdag heeft er nog eens weer
een bewijs van geleverd, hoezeer de mentali
teit der Parijzenaars veranderd is sinds den
oorlog, hoeveel minder ze er van zijn gaan
houden om buitenshuis, d.w.z. op straat en in
de café's. te leven en zich te amuseeren.
Ondanks de schitterende, vroegtijdige
lentedag hadden de boulevards bijna geheel
hun gewone uitzien van iederen dag, die
zelfde boulevards, waarop nog niet zoo
lang geleden, wanneer het Carnaval was,
van de Place de la République tot aan de
Madeleine toe een dichte menigte voort
stuwde, die de heele breedte ervan in beslag
nam. den rijweg zoowel als de trottoirs, een
menigte van vroolijke feestvierders, waaron
der talrijke gecostumeerden. die onder een
helsch kabaal van fluitjes, ratels, geroep en
gezang, elkaar beslingerden met serpentines
en bombardeerden met handen- en zelfs zak-
ken-vol confetti.
Het Carnavalsfeest v/as toen een dag van
kinderlijk plezier en vroolijke uitgelatenheid,
waarop de Parijzenaar zich weken van te
voren al verheugden en voorbereidden, en die
prachtige verdiensten opleverde aan een mas
sa handelslui, verkoopers en verhuurders van
costuums en maskers, en aan een heele me
nigte straatventers ook. die confetti te koop
aanbieden en al die kleine instrumentjes be
stemd om zooveel mogelijk lawaai te maken
Dit jaar is het Carnaval bijnt onmerkbaar
voorbij gegaan. Nauwelijks waren er op de
boulevards iets meer wandelaars te beken
nen dan op andere, gewone weekdagen en
wat gecostumeerden betreft slechts enkele
kinderen, diet zoet voortkuierden aan de hand
hunner mama's.
Met weemoed constateert ieder, dat het Pa-
rijsche carnaval dood is. voor goed, en dat
dit feest, dat eens door een drukke menigte
een dag en een nacht lang in dolle uitgela
tenheid gevierd werd. zoo goed als geheel uit
het Parijsche leven verdwenen is. En toch
heeft de Parijsche menigte volstrekt haar
levensvreugde niet verloren, noch haar dorst
naar amusementen. Bioscopen en fflusic-
lialls doen goede zaken, en 2elfs somffngT-
ïchouwburgen. die geen kunst nastreven
«uar wier eenige deel a huu toe^höywers
eenige uren van emotie te bezorgen, kennen
een onafgebroken succes.
Zoo bijvoorbeeld het kleine schouwburgje
van de rue Chaptal „Ie Grand Guignol"
(vertaald„de Groote Poppenkast"), dat iede
ren dag zijn publiek emoties doet ondergaan,
waarbij ontzetting en griezeling afwisselen
met uitbundig gelach, schrik en afschuw met
genoegelijke vroolijkheid.
Het gewone programma van dit schouw
burgje bestaat uit vier of vijf kleine stukjes,
zooder eenig onderling verband, maar die
ieder op zichzelf bedoeld zijn om de toe
schouwers te doen beven van ontzetting of
hen te doen uitbarsten in een bulderenden
schaterlach
Het spreekt vanzelf, dat die voorstellingen
gewoonlijk maar zelden eenige esthetische of
moreele waarde hebben. Zulk een onprac-
tisch doel, dat al heel weinig geschikt zou
zijn om een pretentieloos publiek te trekken,
dat vooral begeerig is naar sterke emoties,
beoogen noch de directeur, noch de auteurs.
De stukken voor dat theatertje worden voor
het meerendeel geschreven door specialisten
van het soort, die den schouwburg van stuk
ken voorzien zooals andere specialisten daar
voor de meubelen of de décors leveren.
Ziehier bijvoorbeeld eenige onderwerpen
van het laatste, nu juist weer vernieuwde
programma. In één daarvan wordt het geval
behandeld van een meneer, wien zijn minna
res vitriool in het gezicht geworpen heeft, en
die. verontwaardigd over het feit, dat de
rechtbank haar vrijgesproken heeft, besluit
zichzelf te zullen wreken, en dat op een ma
nier. die hem volkomen voldoening zal geven.
Door een list weet hij die vroegere minna
res bij zich aan huis te lokken en ten aan-
schouwe van de van afschuw hijgende toe
schouwers, giet hij haar op de meest-verfijnd-
wreede manier op zijn beurt vitriool in haar
oogen.
Een ander stukje geeft een oude boer te
zien, die stom is en verlamd, maar die nog
een scherp gehoor heeft en een helderen
geest, en die er achter komt, dat zijn schoon
dochter medeplichtig is geweest aan den
moord op zijn zoon. haar man. Uit zijn va
derlijke smart en zijn dorst naar wraak en
rechtvaardigheid, put hij op een gegeven
oogenblik zulk een opleving van energie, dat
bij met een uiterste krachtsinspanning erin
slaagt de schuldige bij de keel te grijpen en
haar te worgen.
De vroolijke stukjes zijn ditmaal vren mid
delmatig, zoowel wat de vroolijkheid als wat
de vinding ervan betreft.
In en zekere gevangenis, waar maar één
gevangene is, staan de hoofdbewaker en
diens vrouw met dien man op bijzonder goe
den voet. Hij is zelfs een soort vriend van
hen geworden, die het huishouden voor hen
doet, wanneer de bewaker op zijn gemak wat
is gaan hengelen, en de vrouw haar bood
schappen is gaan doen.
Dan komt er plotseling een inspecteur op
dagen. die deze gevangenis-idylle verstoren
wil. Maar de geïnteresseerden weten het zóó
aan te leggen, dat er toch niets verandert in
hun aangenaam leventje, en hun vriend, de
gevangene, blijft bij zijn bewakers, hoewel
eigenlijk sinds lang zijn straf reeds geëindigd
is.
Wat het spel der artiesten betreft, dat is
naar verhouding van den geest der stukken.
Dat spel heeft maar zelden tot taak een ka
rakter te creëeren. of met kunst fijne of ver
heven gevoelens uit te drukken. Het legt er
zich vooral op toe om door sterke „aandik
king" heftige emoties te suggereeren, en
door alle mogelijke kunstmiddeltjes var. stem,
gebaar en woord een sfeer van misdaad, ont
zetting of van zotte belachelijkheid te schep
pen.
En bij dat spel lacht het publiek of huivert
(onlangs viel er in de zaal zelfs een dame
flauw bij het zien van al die gruwelen op het
tooneel!) en voelt het koude angstzweet
langs zijn rug loopen of geniet kostelijk van
min of meer vermakelijke grappen, en komt
de straat weer op met het gevoel van een
reeks warme en koude douches te hebben on
dergaan.
In tegenstelling tot die schouwburgen,
wien het om niets dan om gefdmakerij te doen
is, zijn er in Parijs andere schouwburgen,
waarvan de leiders zich ten doel hebben ge
steld niet anders dan stukken te geven van
een werkelijk verheven en artistiek karakter.
Zoo bijvoorbeeld het Théatre de TOetivre,
het Théatre de 1'Atelier, het Théatre de I'Art
Maar den laatsten tijd is Parijs nog een
theater van allereersten rang rijker gewor
den, een theater, dat baron Henri de Roth
schild heeft laten bouwen en heeft laten voor
zien van alle attributen en volmakingen, die
welke schouwbugr ter wereld ook maar be
zitten kan.
Groot was de vreugde der Parijzenaars den
dag dat die schouwburg geopend werd Ein
delijk, dank zij een rijk Maecenas, heeft Parijs
dan toch een schouwburg gekregen, die deze
stad waardig is, en die in niets hoeft onder te
doen voor de beste schouwburgen in het
buitenland.
Maar dadelijk, van 't begin af aan. begon
nen er reeds wolkjes aan de lucht te komen.
Baron de Rothschild had zich tot den be
roemden André Antoine gewend om dien te
verzoeken de leiding van zijn theater op zich
te willen nemen. Na eenig heen en weer ge
praat, weigerde Antoine.
Toen wendde Rothschild zich tot een jong
theater-directeur. Gaston Baty, een van de
vooraanstaande jongeren, die leiding geven
aan het moderne Parijsche theater-leven. Die
nam het voorstel aan. En die benoeming,
gelaakt door de eenen. zeer geprezen door
anderen, stelde ten slotte toch een toekomst
vol hoop en verwachtingen in het vooruit
zicht.
En nu heeft die jonge directeur, na één en
kel stuk te hebben opgevoerd, dat niet het ge
hoopte succes behaald heeft, zijn ontslag ge
nomen en dien prachtigen schouwburg, die
éénig in Frankrijk is. en misschien wel eenig
in de heele wereld, in den steek gelaten, om
zijn theatrale zending elders en in volle vrij
heid te vervuilen.
En men fluistert zelfs, dat die schouw
burgzaal, die tientallen millioenen gekost
heeft, en waarop de Parijzenaars reeds zoo
trotsch begonnen te worden een zaal voor
spreek- en gelibds-tiims zal gaan worden!
Dat Théatre "Pigaile". gebouwd in sobere,
harmomeuse stijl, heeft in zijn scusteTrain
.CjQk een, kqaft-gqkr.ij Het debuut van die_
galerij was prachtig. Er was een collectie
werken avn Chardm. den Franschen natura-
listischen schilder van de 18de eeuw. onder
gebracht, waar alle bezoekers verrukt over
waren men wordt zoo weinig verwend te
genwoordig met conscientieuse, ernstige en
liefdevolle kunst!
Na die expositie van Chardin meende de
directie goed te doen met de tweede tentoon
stelling te wijden aan Cézanne. dien tijdge
noot der impressionnistische schilders die de
beweging geleid heeft in een richting van
misvorming en tot het uiterste gedreven,
overdreven, vereenvoudiging.
En sinds enkele dagen hebben afgrijselijke
neger-afgods-beelden. scheppingen van Afri-
kaansche en Australische wilde volksstam
men. producten overeenkomstig aan de „be
schaving" van die volken, de eer om in al
hun primitieve grofheid in die ultra-moderne
galerij tentoongesteld te worden.
In een ethnographisch museum zouden die
„kunstwerken" volkomen op hun plaats zijn.
en zelfs curieus om te bestudeeren; maar hier,
waar ze geëxposeerd worden als een voor
beeld van .groote kunst", en waar talrijke
snobs en snobinettes. die in hun hart walgen
van tegenzin of afschuw, enthousiast roepen
van: „O, wat mooi, wat prachtig toch!"
hier maken ze eenvoudig een indruk van iets
vreemds, ietc onbegrijpelijks, iets totaal van
de wijs brengends, en bewijzen weer eens te
meer de wanhopige verwarring, waaraan de
moderne, of zoogenaamd moderne kunst ten
prooi is.
Wanneer men van die tentoonstelling van
daan komt. heeft men het gevoel uit een
nachtmerrie te ontwaken, die vlug verdreven
wordt doqr de gezichten der menschen die
voorbijgaan, frissche harmonieuss gezichten.
met menschelijke uitdrukking
M. DE ROVANNO.
De sprekende film. en de spreektaal.
Het schijnt, dat men zich den laatsten tijd
in Engeland ernstig ongerust maakt over een
mogenjk nadeeligen invloed van de spreken
cie tilm. Een paar dagen geleden stelde een
Parlementslid de oprichting van een En-
gelsch-Amerikaansene commissie voor, wier
taak het zou zijn de Engelsche taal onge
schonden te bewaren. Anderen, die zich in
gelijken zin uitlieten, waren Sir Israël Gol
lancz en Sir Alfred Knox en hun opraerkin
gen hebben natuurlijk hier de noodige com
mentaren verwekt, waar men zich afvroeg oi
Amerika inderdaad zulk derde-rangs En
gelsch spreekt. Men wees hier op het platte
Cockney van Londen, het voorrecht der En
gelsche aristocratie om de g's aan woordein
den in te slikken of door den neus te brau
wen of de vele dialecten van Yorkshire, Sus
sex tot en met Schotland toe.
Is er een verschil tusschen Engelsch en
Amerikaansch? Ongetwijfeld en niet heel wei
nig ook! Het Engelsch, dat in Chicago of
Milwaukee gesproken wordt, is even ver af
geweken van het oorspronkelijke als het Zuid
Afrikaansche in Kaapstad en Bloemfontein
van ons Hollandsch. De groote overeenkomst
ligt in de officieelc boekentaal en zelfs daar
in komen afwijkingen voor. Te oordeelen
naar de consternatie in Lenden, zou Ameri
ka zich dus schuldig maken aan een vergro
ving van de tale Shakespeare's en ofschoon
daar heel veel van aan is, valt niet te ont
kennen, dat de Yankee's daarentegen de uit
vinders zijn geworden van woorden, zinnen
en uitdrukkingen, die dan wel niet bij Keats
en Shelley te vinden zijn, maar buitenge
woon goed passen in ons moderne leven. Zoo
goed, dat zelfs dc niet-Engelsch sprekende
wereld hen klakkeloos overneemt niet alleen,
maar vrijwel in de onmogelijkheid verkeert
om er 'n eigen nationaal woord voor te vinden
Hoeveel vernuftige breinen hebben zich sul
gepiekerd over een vertaling van efficiency
of service? Wie verzint één kort woord voor
de talkie, kunnen wij „spreekie" zeggen of
moeten we er kakelaar van maken?
De Amerikaansche zonden tegenover het
Engelsch zijn vele en van den meest uiteen
loopenden aard. Om te beginnen wordt geen
taal ter wereld door zooveel vreemd gevorm
de monden en tongvallen gesproken, zoodat
het niet anders kan of deze laten er hun
invloed op gelden. Gedwongen door den om
gang en de samenleving leeren alle immi
granten, Turken, Polen, Noren, Grieken e.a.
die ééne taal en het kan niet anders of zij
moeten er bij een verhaspelden uitspraak-
hun stempel op drukken .Voorbeelden van die
verminking zijn al klassiek op het amusc-
mentstooneel óf in geschriften en wel hoe
Duitschers, Joden en Italianen het Yankee
laten klinken. Natuurlijk zagen de producen
ten van de geluidsfilm hierin ook een groote
humoristische aantrekkingskracht en hielden
geen rekening met het feit, dat men buiten
Amerika er de aardigheid niet van waar
deert, zoo men het al verstaan kan en het
misschien voor Amerikaansch verslijt, wat
het natuurlijk niet is. De Duitschers en Skan-
dinaviërs wekken altijd den lachlust op door
hun scherpe sisklanken, de Joden door hun
geschermutsel met voorzetsels en omdraai
ingen, terwijl de Italianen bij hun rollende
r's er nog rijkelijk a's en i's tusschendoor
strooien. Bleef 1 hierbij, dan zou het zoo
erg niet zijn. maar nog vele anderen dragen
hun deeltie bij. De donkere Amerikaansche
burgers, de negers, liggen absoluut overhoop
niet alle grammatica, zij spreken van I is en
He am en breken gewoonlijk hun tong over
de langere en deftige woorden. Franschen,
Chineezen, ja zelfs de Schotten en Ieren, die
millioenen Amerikaansche burgers vormen,
komen met hun eigenaardigheden aan en is
het dan te verwonderen dat New-York lp.
vergelijking van Londen een tweede Babel
is?
Een bekende Amerikaansche sport, die
echter niet in de gesproken film aan de op
pervlakte komt, is het vinden van nieuwe
woorden, het vereenvoudigen van bestaande
door een fonetische schrijfwijze. Wanneer
een bekende limonade-fabrikant uit Brooklyn
als aanbevelinjrsmotto U No Us adverteert
in plaats van You Know Us. dan heeft hij
onder meer vier letters bezuinigd en een op
vallend reclametrucje uitgehaald. Of hij de
Engelsche taal er een dienst mee bewees, is
een andere vraag. Henry Ford heeft met zijn
auto's, de Fordur, Tudor en Fordsoivtractors
een zelfde slimmigheidje bedacht in plaat
van Four Door, Two Door en Son of Ford,
zoon Edeel, die zich speciaal op die1
tractors heeft geworpen. Begrijpt de buiten
wereld, dat Tudor maar „twee portieren"
beteekent? Ik betwijfel het. Een gloeiende
electrische reclame boven een kleermaker an
nonccert Rite Bilt Kloes en de bioscopen in
het centrum een Midnite Show in plaats van
Right Built Clothes en Midnight, ja zelfv
thru voor trough komt meer en meer voor in
deftiger taal.
Al zijn we nog niet zoover gevorderd, dat
een zoon van Albino zich hier in een vreent.l
land waant, toch zijn er reeksen woorden en
uitdrukkingen, die hij niet spreekt en hem bij
het hooren onbekend zijn. En de Europeaan,
die zich ouder en een aristocraat voelt, vindt
dan dat zijn taal mishandeld wordt cn
neemt dus nu maatregelen om dat tegen te
gaan. Hij spreekt van motor, assurance, go-
loshes, een row van huizen, waar de Yankee
praat van auto's insurance, rubbers en een
block. Er zijn duizenden van zulke parallel
len te vinden, die, mits ze toevallig kort na
elkaar in een zin voorkomen, tot allerlei ver
warring aanleiding kunnen geven. Maar nog
een heel ander beeld levert de gesproken taal
op of zoo men het noemen wil: het slang.
Het Amerikaansche slang hoeft niet nood
zakelijk door louter bandietendom gesproken
te worden; dat houdt er zelf weer een jargon
op na dat de gemiddelde mensch hier ze'f
niet verstaat. Alleen de politie van New-
York, Chicago, Philadelphia en de andere
grocte steden is daar vrijwel in thuis, al ver
schilt het over dit uitgestrekte land ook al
weer naar de localiteit. Maar de gewone
spreektaal en familie, op straat, in het niet-
officieele openbare leven is een Engelsch
slang, dat de I.ondenaars of de Europeanen
die op school Engelsch leerden, toch eerst
een beetje moeten aanwennen. En dit slang
benevens de meest gekuischte termen uit he'
boevenjargon is de taal, die bii voorkeur in
de „talkies" gebruikt wordt, omdat het groot-
Amerikaansche publiek dat het beste ver
staat.
Natuurlijk zijn er tal van sprekende films
aan te wijzen, die in dit opzicht voortreffe
lijk zijn, omdat er prima auteurs aan mee
doen, omdat het verhaal het zoo wenscht cn
omdat de regisseur een fatsoenlijk man is
Maar aangezien de massa zich nog altijd
amuseert met minder verheven kunst, dus
ook het meeste geld iij het laadje brengt,
nemen vele film-producenten het zoo nauw
niet en dan verschijnen de rolprenten, waai
aan beschaafde Engelsche ooren zich wel
moeten dood ergeren. Men kan veilig bewe
ren, dat die filmtaal opzettelijk zoo door de
auteurs en actrices gesproken wordt, want
de goede oude tijd, dat sterren van het zwij.
gende doek trachtten hun roem te handha
ven voor de microfoon, maar door orgaan en
slechte uitspraak daartoe volkomen onge
schikt waren, al voorbij. Het wonderlijke
van de heele consternatie in Engeland is, aat
men er zich daar nooit druk gemaakt heeft
over de gedrukte teksten der zwijgende films
van vroeger, die geen haar beter waren dan
hetgeen er nu gesproken wordt. Een der voor
vechters moet zich uitgelaten hebben, dat het
onbegonnen werk was de kinderen overdag
behoorlijk Engelsch op school bij te brengen
om het 's avonds door een Amerikaansche
talkie te laten bederven. Het probleem lijkt
mij voor de Engelsch sprekende wereld niet
nieuw, iets anders is het voor de overige na
tionaliteiten.
Ten slotte is het mogelijk dat de talkie, d*
radio en de draadloozc telefoon onmerkbaar
en stap voor stap een vreedzame annexatie
van de heele wereld op taalgebied doen en
het Yankee over een kwart of een halve eeuw
de internationale spreektaal zal worden, zoo
als men van Esperanto of een der andere
systemen hoopte. Hoe kleiner de wereld
wordt door de moderne uitvindingen, hoe
grooter de behoefte aan één algemeen beken
de taal zal worden en men behoeft maar het
Britsche Rijk met al zijn domeinen, de Ver-
eenigde Staten van N.-Amerika met alle
millioenen in andere landen, die het En
gelsch min of meer machtig zijn tot de Ch:-
neesche koelie of de Arabische dragoman toe
er bij te tellen om tot de conclusie te komen,
waar de eindoplossing ligt. De zakelijke
stuwkracht van Britten en Amerikanen sa
men overschaduwt verre die van andere talen
als Fransch of zelfs Spaansch. Even dwaas
als het zijn zou niet voor het behoud van zijn
eigen taal te vechten en daarin te trachten
op de hoogte van den tijd te blijven met nieu
we woorden en uitdrukkingen, even onprac-
tisch zou het op den duur blijken om niet
één taol als wereldtaal voor internationaa'
verkeer aan te nemen en het valt niet te ont
kennen, dat het jeugdig voortstormende Yan
kee al een groote voorsprong heeft.
Of de regisseurs van de sprekende films in
Hollywood zich eenigszins van deze verant
woordelijkheid bewust zijn, meen ik sterk te
moeten betwijfelen. Op dit gebied heb ik al
te veel gehoord en gezien om niet te weten,
dat al hun krachtinspanning voornamelijk
gericht is om het groote, niet het kleine be
schaafde, Amerikaansche publiek te beha
gen. Wij krijgen dus meer te hooren: thuf
guy ain't seen nothin' vet in plaats yan that
fellow hasn't seen anything vet en dit is nog
maar een heel tam voorbeeldje. Laat een ge
boren en getogen New-Yorker maar een!
zijn mond opendoen!
Mijn kinderpatronen doen opgeld! Nu
weer vraagt een moeder of ik soms een
goed model voor een meisjes-combina-
tion weet.
Ziehier: U heeft noodig 100 grarr
Baldwin en Walker s 4-draads Ladyshif.
Scotch fingering vyol en een paar brei
naalden no. 8; voorts paarlmoeren
knoopen.
Het model, da* ik u hier geef, is on
geveer 60 c.M. laug van den schouder
tot den onderkant: en ongeveer 22 c.M.
van de hals tot het kruis aan de voor
zijde.
Bc-gin te breien aau den onderkant
van de linkerpijp en zet 72 steken op:
brei nu over een lengte van 414 c.M. het
pijptnboordje aldus: 1 recht l averecht,
vervolgens 1 toer recht, 1 toer averecht,
enz. en steeds aan het begin en het eind
van eiken 6den toer één meerderen tot
er 82 steken op uw naald staan. Nu de
eerste en de laatste 6 steken recht heen
en recht terug efi aan het begin van el-
ken 6den toer eén meerderen.
Ais er 89 steken op de naald staan al-
