DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. DOIDËKUACI 3 APRIL 1930 132e Jaargang. Dagelijksch overzicht. DE LONDENSCHE VLOOT- CONFERENTIE. Toenadering tnsschen Engeland en Frankrijk? Wat zal Italië nu doen? BisifetnlapcS De houding der Duitsch-natio nalen. De aanneming der Youngplan- nen een volksverraad. DE ACTIE VAN GANDHI IN BR. INDIE. Zal Gandhi gearresteerd worden? DE MONARCHISTISCHE PARTIJ IN SPANJE. Nagedachtenis van Primo in eere houden. Haar program. Geen slachtoffers. DE ONRUSTBARENDE WERKLOOSHEID IN AMERIKA. Meer dan VA millioen werkloozen EEN ÏAPANSCHE VEERPONT OMGESLAGEN. Meer dan honderd personen verdronken. ROOFOVERVAL TE GELSEN- KIRCHEN. STAKING OP BERLIJNSCHE SCHOOL BOSCH- EN HEIDE BRAND IN LIPPE 2000 morgen in vlammen. DRIJFJACHT OP EEN INBREKER IN BRUNSWIJK. DE VERVLAAMSCHING VAN DE GENTSCHE HOOGESCFIOOL. Ook door den Senaat goedgekeurd. HERDENKING VAN DEN 125STEN GEBOORTEDAG VAN ANDERSEN. FAMILIEDRAMA TE CHEMNITZ. LEVEND VERBRAND IN EEN AUTO. Binnenland ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door bet geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. Hl PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Per regel 0.25, bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs, COSTER ZOON, Voordam C 9, post giro 37060. Telef. 3, redactie 33. i\o. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Na de officieuse mislukking van de Lon- densche vlootconferentie heeft men eigenlijk niets anders gedaan dan besprekingen ge houden om te trachten alsnog te redden, wat er te redden valt. Schier eiken dag duiken er berichten op, als zou men nu eindelijk geslaagd zijn in een toenadering, maar even later komen te legrammen binnen met de mededeeling, dat men zich vergist heeft Toch schijnen de besprekingen tusschen Briand, Henderson en MacDonald wel eeni ge toenadering gebracht te hebben. Enge land zou n.1. weer nieuwe concessies gege ven hebben. Het door het Britsche Foreign Officie uitgewerkte nieuwe plan, waarmede Briand accoord ging en dat inmiddels reeds is toegezonden aan Tardieu, ten einde de goedkeuring van de Fransche regeering te verkrijgen, is gebaseerd op aanhangsel F van het verdrag van Locarno en beteekent practisch een volkomen zwenking in de door Groot-Brittannië gevolgde politiek. In dit verband wordt de Dinsdag door MacDonald in het Lagerhuis afgelegde verklaring, die niet overeenstemde met de officieele mede- deelingen, die Zondagavond van regeerings- zijde aan de pers werden gegeven, begrijpe lijk. De desbetreffende passage uit genoemd aanhangsel van het verdrag van Locarno luidt: „Elke staat, die lid is van den Vol kenbond, is verplicht loyaal en actief samen te werken ter uitvoering van het Volken bondsstatuut en elke soort van aanval af te wijzen overeenkomstig zijn militaire positie, daarbij rekening houdend met de geografi sche verhoudingen". Deze passage zou indertijd te Locarno zijn opgesteld om de positie van Duitschland nadrukkelijk vast te leggen, waarbij men echter niet de bedoeling had een officieele interpretatie te geven van het Volkenbonds statuut. Door het thans genomen besluit wordt volgens den diplomatieken mede werker van deDailyTelegraph de toestand geheel anders. Wat Briand thans nastreeft, zou volgens hem niets anders zijn dan een waarborg tegen een Italiaanschen aanval in de Middellandsche Zee. Hij noemt den nieuwen toestand een herleving van het protocol van Geneve. Wijst dit dus op toenadering tusschen En geland en Frankrijk, men mag daarbij niet vergeten, dat Italië er ook nog is. En die natie jaagt men met bovenstaande plannen natuurlijk tegen zich in het harnas. Men zal dus ook nog toenadering tot Italië moeten zoeken om in werkelijkheid tot ontwapening te komen Het is inderdaad ondenkbaar, dat een ge weldige toeneming van de bewapening zou voortkomen uit een conferentie, juist bijeen gekomen om ze te beperken! DE POLITIEKE TOESTAND IN DUITSCHLAND. Verwerping der moties öf ontbinding. De Voss. Z. meldt: De D nationale fractie heeft door haar voorzitter Oberfohren den rijkskanselier meegedeeld, dat zij een voor 6tel wil indienen tot verdaging der stemming over de moties van wantrouwen tot 14 April De rijkskanselier heeft geantwoord, dat hij daarvan niets weten wik Of de D nationale fractie zorgt ervoor, dat vandaag de moties van wantrouwen niet worden aangenomen óf de rijksdag wordt ontbonden. Het ontbindingsbesluit heeft de rijkskanse lier in handen. Aanneming der motie van wan trouwen zeker? De Börsenkurier meldt volgens Wolff, dat de Duitsch nationalen gestemd hebben over hun houding. Er waren 37 steramen vóór de motie van wantrouwen, 18 tegen en 8 blanco. In regeeringskringen is men er volgens het blad op voorbereid, dat de motie van wantrouwen vandaag za' worden aangeno men en dat de Rijksdag za' worden ontbon den. In dit geval zal rijkskanselier Brüning de verklaring afleggen, dat artikel 48 slechts cp grondwettigen grondslag zal worden toe gepast cn dat bij alle verordeningen en be sluiten op grond van dit artikel eerst zal worden nagegaan of ze ingevolge de grond wet toelaatbaar zijn. Het debat over de regeerings- verklaring. Bij het debat over de regeeringsverkla- ring, gisteren in den Rijksdag, hebben spre kers van vrijwel alle partijen met uitzonde ring van de Duitsrh-nationa'en en de na- tionaal-socialisten het woord gevoerd lezen we in het Hbld. Namens de democraten verklaarde afge vaardigde Meyer, dat zijn partij bedenkin gen heeft tegen het kabinet en er bezorgdheid over koestert Zii stelt een en ander thans echter op den achtergrond, omdat niets on beproefd mag worden gelaten om een staats- crisis te vermijden. In beginsel zijn de de mocraten het met de in de regeenngsverkla- ring opgesomde maatregelen eens. De afgevaardigde Leicht (Beiersche volks partij) gaf er zijn ingenomenheid over te kennen, dat het Rijnland en met name de Beiersche Rijnpalts spoedig zullen worden bevrijd. Hij verwachtte, adt de regeering met alle kracht zou opkomen voor de be scherming der Duitsche minderheden en de algemeene ontwapening. Het verdere debat werd tot hedenmorgen elf uur verdaagd. De beslissende houding der Duitsch-nationalen. De parlementaire toestand wordt, aldus meldde Wolff gisteravond, in den Rijksdag aldus beoordeeld, dat de ontwikkeling der eerstkomende dagen afhangt van de beslis sing der Duitsch-nationalen, die hedenmor gen zullen uitmaken hoe zij zullen stemmen Reeds het feit, dat de fractie gisteren negen uur heeft beraadslaagd, toont, dat haar de beslissing niet licht valt. De bewering, dat er gisteren een proefstemming zou zijn gehou den (waarvan de „Börsenkurier" gewaagde) werd van D.-nat. zijde beslist bestreden. Ech ter wordt toegegeven dat de meegedeelde cij fers Wolff spreekt van 37 voor de motie van wantrouwen, 17 tegen en 7 of 8 blanco ongeveer de stemming weergeven die gis termiddag in de fractie heerschte. Inmiddels is aan de D.-nat. fractie meege deeld, dat de rijkskanselier op het standpunt staat dat het „Oost-program" niet kan ver wezenlijkt worden met het machtigingsarti kel. Daarbij komt nog dat de Landbond gis teravond zich nadrukkelijk aan de zijde van minister Schiele heeft geschaard (die voor zitter van den bond is) en de verwachting heeft uitgesproken dat alle vertegenwoordi gers van het landvolk zullen bijdragen tot verwezenlijking van het agrarische program Deze beide feiten zullen wellicht de stem ming in de fractie opnieuw gewijzigd heb ben, zoodat gisteravond nog niemand wist hoe heden de beslissing zou uitvallen. De stemming over de moties van wantrou wen in den Rijksdag worden beslist heden verwacht. Tevoren zal de rijkskanselier nog eenmaal het woord nemen ter beantwoor ding van den leider der soc.-dem. fractie dr. Breitscheid. In de heden gehouden zitting van de Duitsh-nationale rijksdagfractie werd met bijna algemeene stemmen besloten, tot het afleggen van een verklaring in den rijksdag door den partijvoorzitter dr. Hugenberg. In deze verklaring zal worden medege deeld, dat de Duitsch-nationale fractie tegen de moties van wantrouwen van de soc.-de mocraten en de communisten zal stemmen. Hedenmorgen te 11 uur werd de zitting van denrijksdag hervat en werden de debat ten over de regeeringsverklaring voortgezet De nat.-soc. afgevaardigde graaf Revent- low constateerde dat men in het kabinet de oude bekenden terug ziet, in wie men geen vertrouwen kan hebben, o.a. den heer Groe ner, den man van Spa. De verklaring van de regeering is zeer verward en onduidelijk. Zij schuwt blijkbaar de waarheid. Nationale eenheid kan slechts bereikt worden op de basis van verwerping van alle internationa le tendenzen. De nat.-socialisten zullen niet moe worden het volksverraad van de voor standers van het Youngplan aan de kaak te stellen. DE IERSCHE KABINETSCRISIS De Valera voorgesteld als premier. Naar uit Dublin aan het Hbld wordt ge meld, is gister in de stampvolle zaal van den Dai! het voorstel van de republikeinen om De Valera tot minister-president te kie zen, in de plaats van den afgetreden presi dent Cosgrave, door den leider der Arbei óerspartij, O'Connell. bestreden, daar vol gens hem die verkiezing een fundamenteele verandering in de politiek van den Vrijstaat zou beteekenen. Cosgrave herkozen. Na met 93 tegen 54 stemmen de benoe ming van De Valera tot minister-president, en daarna die van O'Connell te hebben ver worpen, heeft de Dail Cosgrave herkozen. DE VLOOTCONFERENTIE TE LONDEN. De tegen Vrijdag a.s. vastgestelde plenaire zitting der gedelegeerden ter Vlootconferen- t-ie is uitgesteld, ten einde de Fransche en Engelsche gedelegeerden gelegenheid te ge ven. hun besprekingen voort te zetten. Gistermiddag zijn Briand en Henaers opnieuw bijeengekomen; naar.ver'u de besprekingen morgen worden y0O!* r De bedoeling is een formule, te vinden, welke de veiligheid van Frankijrk zal grooten en dit land op die wijz te stellen zijn eischen inzake J^tbewape nincr te verminderen, terwijl de Engelsche verplichtingen voortvloeiende uu het o.ken- bondsstatuut en 't verdrag van Locarno met zullen worden uitgebreid. De beslissing de plenaire zitting uit te stellen, is gistermiddag in de bijeenkomst der delegatieleiders genomen. Deze bijeenkomst was voorafgegaan door eene van de leiders der Britsche, Amerikaan- sche en Japansche delegaties, waarbij Wa- katschuki zijn collega's het antwoord der Japansche regeering ter hand stelde op de voorstellen welke het resultaat waren ge weest van de besprekingen tusschen Japan en de Vereenigde Staten en eenigen tijd ge leden met volledige goedkeuring der Engel sche delegatie naar Tokio was gezonden. Volgens berichten uit alle deelen van In- dië is de toestand in het geheele land aan zienlijk verscherpt. De arrestatie van Gan dhi, waarover reeds geruimen tijd gespro ken wordt, zou volgens de Daily Tel. te Bombay Zaterdag a.s., wanneer hij aan komt, plaats vinden. De politie te Soerat, waar Gandhi gisteren aankwam, is gemach tigd om hem bij overtreding van het zout monopolie in hechtenis te nemen. De prov. commissie te Bombay van het Indisch con gres heeft besloten, op 7 April a.s. het zout monopolie te breken. Het aangekondigde manifest van de in de laatste dagen van Maart door de voormalige leden van de regeering van Primo de Rivera gevormde nieuwe constitutioneele monarchis tische partij, is gepubliceerd. De partij stelt het zich tot voornaamste taak om de achting voor het werk van Primo, wiens voornaamste verdiensten de pacificatie van Marokko, de oplossing der sociale vraagstukken, de saneering der financiën en het ten uitvoer brengen der groote openbare werken worden beschouwd, onder het volk te propageeren. De nieuwe partij verklaart monarchistisch en constitutioneel te zijn. Zij wil te gelegener tijd in het parlement een voorstel doen tot herziening der grondwet. De voormalige minister van openbare wer ken Anido heeft, daar hij zich bij geen poli tieke partij wil aansluiten, het manifest niet onderteekend. De voorzitter der partij zal binnenkort worden gekozen. BOMAANSLAG BIJ TIETZ TE HAMBURG. In het warenhuis van Tietz aan de Jung- fernstieg te Hamburg is gister een bomaan slag gepleegd. Laat in den middag klonk in het trappenhuis van het warenhuis een hevige knal. De ruiten sprongen en het gla zen dak van der. ingang werd in de hoogte geslingerd en viel in den lichtkoker Het metselwerk van de tweede verdieping leed bij het trappenhuis aanzienlijke schade Brandweer en recherche waren spoedig ter plaatse Gebleken is dat er in een W. C. op de tweede verdieping een ontplofbare stof was neergelegd, vermoedelijk zwart kruit in een of ander omhulsel, waaraan een lont ver bonden was. Het moet als een groot geluk worden beschouwd, dat de ontploffing in de richting naar boven ging, waar de talrijke ruiten weinig weerstand boden aan den lucht druk. Anders ware een ontzettend ongeluk gebeurd daar het warenhuis om dezen tijd druk bezocht was. EEN ZELFDE GEVAL TE PARIJS. Een bom in een pakket. De in Parijsche sportkringen zeer welbe kende grootindustrieel en renstalbezitter Graaf De Vienne ontving gisterochtend per post een pakket, dat aan zijn echtgenoote ge adresseerd was. In dit pakket bevond zich een doosje en toen de gravin het openmaakte had plotseling een hevige ontploffing plaats en sloeg er een steekvlam omhoog. Met be hulp van een bediende slaagde de gravin er in het overslaan van de vlam op het meubi lair te voorkomen. De politie stelt een onder zoek in naar den dader van dezen aanslag, die des te meer omzien verwekt, daar kort ge leden ook een andere renst^bezittcr een dergelijke helsche machine thuis ontving Toen er een ontploffing volgde liep hij ern stige verwondingen op. MUITERIJ BIJ DE RUSSISCHE GRENSWACHT? Naar uit Wilna gemeld wordt hebben in de omgeving van Molodeczno Sovjetrussl- sche grenswachten insubordinatie gepleegd Een strafexpeditie van de GePeOe werd door de muitende soldaten met mitrailleurvuur ontvangen en teruggedreven. De muiters ver lieten daarop hun standplaats en namen de vlucht in de bosschen. De voorzitter van de Amerikaansche Fede ratie van den Arbeid, William Green, heeft in de Senaatscommissie, die zich met het on derzoek der werkloosheid bezighoudt, een zeer pessimistisch overzicht van den toestand gegeven. Volgens Greens schatting waren er in Februari 3.700.000 werkloozen. Het ver lies aan loon bedraagt per maand meer dan 400 millioen. Green betoogde dat de regee ring voor de werkloozen dient te zorgen, daar zij anders revolutie op haar dak krijgt! Zij moet öf meer arbeidsgelegenheid schep pen, öf grootere uitkeeringen doen. Sedert October is de werkloosheid tengevolge van den slechten toestand op zakengebied van 11 tot op 22 gestegen. In Februar zijn zelfs ongeveer 25% der arbeiders werk loos geweest. Green bepleitte aanneming van het voor stel van Senator Wagner en een commissie in het leven te roepen om het plan tot het ondernemen van openbare bouwwerkzaam heden op langen termijn te bestudeeren. Tengevolge van het omslaan van een veer pont zijn in het Zuiden van Japan, naar men meldt, meer dan honderd personen verdron ken. De ramp is klaarblijkelijk het gevolg van te zware bevrachting van de veerpont. Gisteravond tegen negen uur drongen te Gelsenkirchen 4 gemaskerden een woning binnen, waar men juist bezig was den dag ontvangst van alle filialen van de grossier- derij in koloniale waren Jose Gröper in Gel senkirchen Bür in ontvangst te nemen. Met revolvers dwongen zij tot uitlevering van het geld. Met ongeveer 25000 mark verdwe nen de roovers. Naar aanleiding van het ontslag van twee onderwijzeressen zijn gisteren de leerlingen van een school alhier in staking gegaan. Daar bovendien de communisten op de ouders aandrang uitoefenden cm te demon- streeren, zag de politie zich genoodzaakt in te grijpen, teneinde de orde te handhaven. De leerlingen vormden een protestoptocht, die door verschillende straten trok. Gistermiddag ontstond tusschen Wisting- hausen en Oerlinghausen een groote bosch- en heidebrand. Bij de ontginningsarbeid was 'n stuk eik in brand gestoken ter vergemakkelijking van het werk. Daarbij versprong het vuur on verwacht en deelde zich met geweldige snel heid mede aan een bosch- en heidegebied van ongeveer 8 vierkante K.M. Ondanks de blussingspogingen ging een ontginningsge- bied van ongeveer 2000 morgen grond ver loren. Bij de arrestatie van den hoofdman van een bende inbrekers is het op het stations plein tot een schietpartij gekomen, waarbij eeri politieman werd gewond, terwijl een banklooper in de buik werd getroffen. Bo vendien werden twee andere wandelaars ge troffen. Ten slotte werd de man gearres teerd. Hij bekende enkele inbraken. De Belgische Senaat heeft het ontwerp in zake de vervlaamsching van de Gentsche Hoogeschool met 111 tegen 14 stemmen en 17 onthoudingen aangenomen. Gister werd te Kopenhagen de herden king van den 125sten geboortedag van den sprookjesdichter Hans Christian Andersen met grooten luister gevierd. De vlaggen wapperden van de officieele en particuliere gebouwen. In de morgenuren werden kransen gelegd op het graf van den dichter. In den namid dag waren duizenden kinderen op het plein voor het stadhuis verzameld. De plechtig heid werd draadloos uitgezonden. Toespra ken werden gehouden in het Deensch, Duitsch, Engelsch en Fransch. Eenige hon derden kinderen vormden groepen uit de sprookjes. Toen gisteravond de vrouw van den wer- keloozen kellner Kramer te Chemnitz thuis kwam van haar werk, vond zij de woning gesloten. Nadat de deur met geweld geopend was, bleek, dat haar man en twee kinderen door gas vergiftigd waren. In de nabijheid van Beidersee (nabij Ber lijn) op den straatweg naar Könnern is een personenauto in botsing gekomen met een motorrijwiel. De auto sloeg over den kop en raakte in brand. De chauffeur raakte be klemd, zoodat hij levend verbrandde. De overige inzittenden konden zich in veiligheid brengen. De bestuurder van het motorrijwiel en de duorijder bekwamen ernstige been breuken. HET LICHT DAT AANTREKT. Een verlichte klok die verwijderd wordt wegens den overlast van vlie gen. Eenige jaren geleden werd in den water toren te IJmuiden een electrisch verlichte klok aangebracht. Deze schijnt een buitengewone aantrekkingskracht op de vliegen te hebben. Deze toch kwamen zich in zoo grooten ge tale in de warmte der lampen koesteren dat onlangs een drijfjacht georganiseerd werd en ontelbare exemplaren konden worden gedood. Het euvel blijft aanhouden, zoodat volgens het Hbl. de directie van de waterleiding in overweging heeft genomen het uurwerk weg te nemen, omdat het voor een watertoren allerminst wenschelijk is, dat zich daarin de besmetting overbrengende vliegen gaan in kwartieren. MOBILISATIE-INVALIDEN. De Bond van mobilisatie-invaliden heeft tt Drachten een algemeene vergadering gehou den onder voorzitterschap van den heer P. de Boer. Medegedeeld werd, dat in het afgeloopen jaar 700 mobilisatie-slachtoffers als lid zijn toegetreden. Uit het jaarverslag van den penningmees ter bleek, dat de inkomsten over 1929 hadden bedragen 5456 en de uitgaven f 5037, zoo dat er 31 Dec. een batig saldo was van 418. In principe werd besloten tot de oprichting van een Overlijdensfonds Het bestuur werd opdracht gegeven hieromtrent met nadere voorstellen te komen. RIVIERVISSCHERIJ TIJDELIJK GESTAAKT. Het bedrijf is niet loonen\ Op de Brabantsche rivieren laten de uit komsten van het riviervisscherijbedrijf zeer te wenschen over. Op de Maas, Merwedc en Hollandsch Diep zijn de zalmvangsten niet volgens de verwachting. De resultaten zijn niet loonend. Het geheele visscherijbedrijf is tijdelijk gestaakt en te Moerdijk ligt een be langrijk deel der visschersvloot werkloos in de haven gemeerd. EEN NOODLOTTIG GEBIT. Te Kerkrade (L.) heeft de 37-jarige mijn werker Jacobi zijn kunstgebit doorgeslikt: De ongelukkige is aan de gevolgen daarvan overleden. RUMOERIGE PROTESTMEETING. Tijdens een rede van dr. de Vissen tegen de kerkvervolging in Rusland vinden incidenten plaats. Het comité tot voorbereiding van vergade ringen tegen de godsdienstvervolgingen in Rusland organiseerde gisteravond in het Ge bouw voor Kunsten en Wetenschappen te Den Haag een groote protestvergadering. Het gebouw was tot in alle hoeken gevuld, zoodat ruim tweeduizend personen aanwezig waren toen dr. Grondijs de bijeenkomst opende. Onder de aanwezigen bevonden zich de ministers Ruys de Beerenbrouck, De Geer, Deckers en Terpstra, baron De Vos van Steenwijk, voorzitter der Eerste Kamer en mr. Patijn, burgemeester van Den Haag. Tal van rechercheurs en vrijwilligers waren aanwezig, ten einde een zoo ordelijk moge lijk verloop der vergadering te waarborgen. Toen zich tijdens de rede van dr. De Visser ernstige incidenten voordeden, wisten zij door krachtig ingrijpen de rust spoedig te doen weerkeeren. Als eerste spreker trad op dr. J. Th. de Visser, die constateerde, dat de gebeurtenis sen in Rusland niet het minst weerzin en af schuw in Nederland hebben verwekt. De strijd, die in Rusland gevoerd wordt, gaat volgens spr. niet alleen tegen de kerk, maar tegen den godsdienst zelf. De Tel. vertelt verder: Als dr. De Visser deze gedachten verder ontwikkelt en enkele voorbeelden aanhaalt, wordt er van de tweede galerij af geroepen „Leugenaar, je liegt!" Meteen ontstaat er veel deining in de zaal. Van alle zijden wordt er geroepen en geschreeuwd, terwijl ook een groote roode vlag van de eerste ga lerij af vlak naast de loge waar de ministers zaten, wordt ontvouwd. Ook worden er van de galerijen af stinkbommen naar beneden gegooid, waardoor de menschen beneden in de zaal op verschillende plaatsen uiteensto ven. Terstond waren tal van rechercheurs op de bedreigde punten aanwezig om de her riemakers, die zich hevig verzetten, de zaal uit te werken. Onder het uiten van de erger lijkste verwenschingen werden de veroorza kers der wanorde uit de zaal gezet. Na eenigen tijd kon dr. De Visser zijn re de voortzetten. Daarna traden nog drie andere sprekers op. Ten slotte werd een motie aangenomen, waarin de regeering werd gevraagd stappeft te doen tot beëindiging der geloofsvervolgin gen in Rusland. Ook de ministers stonden op om hun instemming met deze motie 11 betuigen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1930 | | pagina 1