DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Het Alkmaarsche Handelsonderwijs. Buitenland Xo. 98 ZATERDAG 26 APRIL 1930 132e Jaargang. Onze Handelsschool is een der beste in den lande. De oud-leerlingen dezer school wisten zich een goede positie te verwerven. tt-55. Tl Dagelijksch overzicht. BRAND IN FILIAAL ZWEEDSCH LUCIFERSSYNDICAAT. MASSA-ARRESTATIES IN MINSK. Er worden nog meerdere arrestaties Wiï wacht. DE AANSLAG OP DE „POPOLO Dl TRIESTE". COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.S0. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENT Per regel 0.25, bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. OOSTER ZOON, Voordam C 9, post giro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit 3 bladen. Nu de tijd gekomen is, dat de Alkmaar sche Handelsschool zijn deuren opnieuw openzet voor ouders en voogden, die hun kinderen het vaak glibberige en smalle, maar in zeer vele gevallen tot succes leidende pad naar handel en industrie laten betreden, heeft de directeur van de Handelsschool ons gevraagd een enkel woord ter aanbeveling van zijn school te willen schrijven. Wij voldoen daaraan met veel genoegen, niet alleen omdat wij destijds aan den strijd voor het behoud van deze school een werk zaam aandeel hebben genomen en haar .voortdurende welstand ons dus in het bij zonder interesseert en verheugt, maar ook omdat wij hen, die dit nog niet weten, er gaarne op attent willen maken, dat men in Alkmaar een Handelsdagschool met drie- en vijfjarigen cursus heeft, die voor alle toe komstige zakenmenschen, in den meest uitge braden zin van het woord, van groote be- teekenis mag genoemd worden. Als iemand na een zware ziekte, waarbij het leven van den patiënt op het spel heeft gestaan, weer beter wordt en onder gunstige levensomstandigheden weer op krachten kan komen, dan ziet men dikwijls, dat de vroe gere patiënt een toonbeeld van gezondheid wordt en zich sterker en levenslustiger voelt dan ooit te voren. v Zoo is het ook met onze Handelsschool gegaan, want nadat de snoode plannen om ook deze school uit de gemeente te laten ver dwijnen in den Raad schipbreuk hebben ge leden en de school daarna onbedreigd en ge steund door de sympathie van zeer vele stad- genooten gelegenheid gehad heeft tot reorga nisatie en met de zekerheid van haar voortbestaan tot een doeltreffende propagan da is overgegaan is in de laatste jaren een steeds groeiend aantal leerlingen het beste bewijs van haar bestaansrecht en te vens van de waardeering van haar beteekenis als opleidingsschool voor allen, die zich daadwerkelijk voor ons economisch leven willen interesseeren. Wij behoeven ons, na den grooten strijd in het voorjaar van 1926, toen vele deskundi gen zich over de beteekenis van een Handels school naast de H. B. S. A. en het M. U. L.- onderwijs hebben uitgesproken, niet uitvoe rig meer in een vergelijking tusschen die ver schillende scholen te verdiepen. .Koopt lederwaren bij een vakman" ad verteert een zadelmaker hier ter stede en een schoenmaker heeft nog kort geleden naar vo ren gebracht, dat men geen spijkers bij een banketbakker of visch in een manufacturen zaak moet gaan koopen. Dat alles is volko men logisch en even vanzelfsprekend is het, dat de aanstaande handelsman en allen, die in het bijzonder in handel en industrie een positie willen verwerven, leerlingen van een speciale handelsschool zullen moeten wor den. Onze Handelsschool is thans geheel gere organiseerd en geeft in de eerste twee jaren, hoofdzakelijk ter ontwikkeling van de can- didaten, algemeen vormend onderwijs. Er is wel eens beweerd, dat de Handels school dus eigenlijk best de candidaten'vóór zijn derde klasse van de H B.S. kan ontvan gen, maar wij herinneren ons nog heel goed hoe de directeur van de Handelsschool daar- tegenovér niet onverdienstelijk opgemerkt heeft, dat het omgekeerde evengoed het geval zal kunnen zijn. Wij zullen de laatsten zijn om de beteeke nis van de Litt. economische H.B.S. te ont kennen, maar het is duidelijk, dat een Han delsschool, die zich volkomen aan de be hoeften van handel en industrie heeft aange past, als het ware een vakschool is gewor den waarboven en waarnaast geen middel bare gelijkwaardige inrichting mogelijk is. En al moge, dit niet speciaal voor de eer ste twee jaren van algemeen vormend onder wijs van toepassing zijn, daarnaast staat tóch het groote voordeel, dat leerlingen, die ook de eerste twee leerjaren op de Handels school doorbrengen, niet de nadeelen van ^en verwisseling van school ondervinden, dat zij gewend raken aan hun omgeving en hun leeraren en dat ook deze laatsten en dat lijkt ons een factor van groote beteekenis na het tweede leerjaar hui\ leerlingen kennen, van hun eigenaardigheden en tekort komingen op de hoogte zijn en weten, hoe ieder van hen in het bijzonder moet worden onderwezen. Er zijn generaals, officieren en soldaten en of men generaal of soldaat \vordt frangt met altijd van persoonlijke begaafdheid af maar ook van de levensomstandigheden waaronder men is geboren. Er 'komen jon gen» om handelsonderwijs, die in de kleine onderneming van hun vader eigenlijk al da delijk na de jaren der Lagere School een plaatsje moesten innemen, maar voor wie de ouders zich de opoffering getroosten hen nog een drietal jaren naar de Handelsschool te sturen opdat zij meer ontwikkeld en theo retisch vakbekwamer zullen zijn dan hun ouders dat waren. Dat zijn in het bijzonder de jongelui, die den driejarigen cursus volgen, twee jaar van algemeene ontwikkeling en talenstudie en een derde jaar, dat speciaal op handelsonder wijs ingesteld is en dat er rekening mee houdt, dat deze jongens en meisjes daarna geen voortgezet onderwijs meer zullen ont vangen. Daarnaast staat de vijfjarige cursus, ge bouwd op dezelfde twee ontwikkelingsjaren, maar later op breedere basis zich speciali- seerend in vakkundig onderricht, in handels onderwijs, dat aan het einde van den cursus een in handelskringen zeer gewaardeerd di ploma geeft of aansluitnig mogelijk maakt bij een Handelshoogeschool, waar de studen ten desgewenscht gelegenheid hebben een aca'demischen graad te behalen. Juist op dit laatste zouden wij niet te zeer den nadruk willen leggen, niet omdat er geen jongelui zijn, die zich langs dezen weg een eervolle positie wisten te veroveren, maar voornamelijk omdat hun aantal veel gerin ger zal zijn dan dat van de leerlingen, die hun studietijd na den vijfjarigen cursus ver vangen door het practische werk in de on dernemingen waarin zij een plaatsje kunnen veroveren. Wij zien een Handelsschool niet het liefst als voorbereidend instituut voor de colleges der professoren, maar wel als een vak school, die zoo mogelijk zelfs rekening houdt met plaatselijke omstandigheden en behoef ten en die in elk geval de leerlingen, die hun einddiploma behalen kan garandeeren, dat zij zich na de thans verkregen kennis door eigen initiatief en werkkracht een goede po sitie kunnen veroveren. Wij hebben den directeur van de Handels school niet naar zijn opinie over deze uit spraken gevraagd en het blijft mogelijk, dat hij er niet of niet geheel mede zal kunnen instemmen, maar wij verwachten toch wel, dat hij over het algemeen met onze opvattin gen zal kunnen meegaan. Wat hij beoogt en wat ook wij hier wil len- verkondigen is ten slotte, dat een Han delsschool als Alkmaar thans bezit het in stituut is voor allen, die in het economisch leven een rol van eenige beteekenis willen vervullen.. Wie handel en industrie van vroeger met die van nu vergelijkt kan constateeren hoe •van jaar tot jaar de beteekenis van koop en ■verkoop, van export en distributie, van alles wat daarmede in verband staat grooter en veelomvattender .is geworden. Het leger van allen, die op het kantoor, in winkel en magazijn, op cultures, bij scheep vaartondernemingen enz. een bestaan heb ben gevonden is enorm uitgebreid en al zijn er ook in dit groote handelsleger soldaten, officieren en generaals, vast staat, dat men tegenwoordig verlangt dat alle employé's voor hun taak berekend zijn, dat zij allen éen ontwikkelingsfundament hebben waarop zij kunnen voortbouwen en dat voor de lei dende functies een bijzondere vakkennis dringend noodzakelijk wordt geoordeeld. Zonder handel en industrie, die een staat als het ware tot een welvarende onderne ming maken, zou die staat in economisch opzicht van geen beteekenis zijn en daarom is het volkomen logisch, dat het Rijk zich ook in financieel opzicht voor onze Handels scholen interesseert en er voor zorg draagt, dat deze vakscholen in alle opzichten aan hun bestemming kunnen beantwoorden. Er is dezer dagen een interessante bro chure-verschenen. een uitgave van den Bond van Gemeenten, Ver. en Stichtingen, die in richtingen tot het geven van handelsonder wijs in stand houden, getiteld „Het Handels onderwijs in Nederland" waarin o.a. de heer Koelma, gemeente-secretaris van Alkmaar zijn zienswijze over het handelsonderwijs uiteen gezet heeft en daarbij tot de conclusie komt, dat de Handelsschool naast U.L.O. en .H.B.S., A .volkomen bestaansrecht heeft mits .zij .haar kracht mede zoekt in lenigheid van behoeften van den handel en het- bedrijfs leven. Een Handelsschool, die haar taak goed verstaat kan voor de stad waar zij ge vestigd is van onschatbaar nut zijn. Het Tijdschrift voor Handelsonderwijs, dat nu de drie corporaties, die een vijf tal jaren geleden samengingen om de be langen van het handelsonderwijs te behar tigen, zich hebben aangesloten bij het Natio naal Bureau voor Onderwijs op Economi- schen Grondslag in een gemeenschappe lijk orgaan zal veranderen, maakt juist dezer dagen met instemming melding van een ar tikel in „De Opbouw", waarin een bij uit stek deskundige als de heer Bolkestein schrijft, dat men de combinatie van scholen met verschillende kernvakken b.v. de H.B. S. B. en de H.B.S. A. slechts uit noodzaak kan aanvaarden. Met instemming maakt de redactie daar van melding en zij wijst er op, dat zelfstan dige economische scholen moeten opgericht worden, waar dit mogelijk is en afdeelingen A. alleen daar, waar voor zelfstandige sdho- len geen voldoend aantal leerlingen aan wezig is. Wie de omvangrijke boekwerken ziet, in de verschillende moderne talen, die over het verleden jaar te Amsterdam gehouden inter nationaal congres voor Handelsonderwijs zijn verschenen een congres waaraan af gevaardigden uit 33 landen hebben deelge nomen wie nagaat, dat op het oogenblik de Deensche afdeeling van ae Intern. Ver. voor Handelsonderwijs, gesteund door het stadsbestuur van Kopenhagen, over heel Europa weer uitnoodigingen zendt voor een bijeenkomst voor een Internationalen Wirt- schaftskursus in Augustus a.s. en dat dezen zomer ook in Luik een Intern, congres voor handelsonderwijs wordt gehouden, begrijpt wel, van welk een groote beteekenis het han delsonderwijs langzamerhand is geworden, hoe het steeds meer in het brandpunt der al gemeene belangstelling komt te staan en hoe men ook in ons land' zich daarvoor steeds meer zal moeten intei;esseeren. In het bijzonder het handelsonderwijs hier ter stede besprekende, maken wij allereerst met instemming melding van een tweetal ver klaringen in een dezer dagen uitgegeven pro- pagandageschriftje, waarin de Kamer van Koophandel in dit district allen die belang hebben bij goed handelsonderwijs opwekt mede te werken tot hef aanmelden van leer lingen voor onze Handelsschool en waarin de Alkmaarsche Vereeniging voor den Han- deldrijvenden en Industrieelen Middenstand zegt, dat zij de Handelsschool, dank zij ook de reorganisatie, acht te behooren tot de beste in den lande en dat zij de ervaring heeft, dat gespecialiseerd onderwijs de beste krachten levert voor Handel en Industrie. In het jaarverslag van de K. v. K. wordt medegedeeld, dat de Handelsschool thans 101 leerlingen-telt en dat de gestadige jaar- lijksche vooruitgang sedert 1925 hoop geeft, dat de periode van inzinking op dit gebied nu voorgoed achter den rug is en de school een nieuw tijdperk van bloei tegemoet gaat. De Afd. III B. bestemd voor leerlingen die den driejarigen cursus volgen, ging het laat ste jaar meer dan 100 procent in leerlingen tal vooruit zonder dat dit ten koste der an dere afdeeling is gegaan, zoodat deze afdee lingen wellicht spoedig twee zelfstandige klassen kunnen vormen. De reorganisatie is nu volledig doorge voerd en bij het eindexamen slaagden het laatste jaar 7 van de 9 candidaten, die in verschillende bedrijven een plaats vonden, naar de Handelshoogeschool of naar de Koloniale landbouwschool te Deventer zijn gegaan. Ook de geslaagden van de III B klasse kwamen goed terecht en van de 18 leerlingen voor het toelatingsexamen konden 16 worden toegelaten. Van 19 candidaten voor andere klassen werden er 17 geplaatst en 43 leerlingen van buiten deze gemeente bezochten dit jaar de Alkmaarsche school. Vrij algemeen wordt thans ook in de bui tengemeenten ingezien, dat men daar aan het schoolgeld behoort bij te dragen zonder dat deze bedragen op de ouders der leerlingen verhaald worden. Dit jaar zullen 17 leerlingen aan het eind examen deelnemen en 11 aan dat van de school met 3-j. cursus. Een bewijs van op leving is ook, dat de leerlingenvereeniging Pacivolo, na eenige jaren van gedwongen rust weer twee zeer goed geslaagde uitvoerin gen heeft gegeven. Het uitgbreide programma, met een op gave van leeraren, vakken en alle gewenschte bijzonderheden is bij den directeur der school, den heer dr. J. Postma, op aanvrage ver- In het propagandageschrift wordt er in het bijzonder de aandacht op gevestigd, dat zij zal kunnen wijzen op resultaten, die aan 'de mannen van de practijk vertrouwen schenken in haar arbeid. De ^ormi"? e leeraren, aldus constateert de heer Koe a, zal haar steeds een voorsprong geven op e U.L.O., de bestemming van haar leerlingen veroorlooft haar zich te conceptreeren op de groepen van leerlingen, le voor hen, die later werkzaam zullen zijn op handels- en fa- briekskantoren, in expeditiezaken en bankin stellingen, 2e voor hen, die in het bedrijf van den vader komen en later zelfstandig wor den, 3e voor hen, die in administratieve diensten willen komen van het Rijk, de Ge meenten, de Nederlandsche Spoorwegen en andere groote lichamen. Zonder toelatingsexamen kunnen tot de derde klasse worden toegelaten zij, die twee jaren de H.B.S. met goed gevolg doorloopen hebben en zij, die met goeden uitslag drie klassen van een U.L.O. school volgden, al blijft een volgen van de Handelsschool van af de eerste klasse waarvoor een klein toelatingsexamen vereischt is het meest aanbevelenswaardig. Uit de keuze en verdeeling der leervakken blijkt, dat een kenmerkende eigenschap van het Handelsonderwijs is, dat het rekening houdt met den lateren werkkring der leer lingen. Uitvoerig wordt melding gemaakt van de rechten welke zoowel aan het diploma van den driejarigen als dat van den vijfjarigen cursus zijn verbonden en waardoor de leer lingen o.a. zonder toelatingsexamen tot aller lei groote instellingen en cursussen voor ge specialiseerd onderwijs kunnen worden toe gelaten. Dat het den oud-leerlingen in hun verder leven goed gegaan is, bewijst een uitvoerige lijst waarin de betrekkingen worden aange geven van met hun voorletters aangeduide leerlingen en waaruit blijkt, dat deze de een in meerdere mate natuurlijk dan de an der allen in veilige haven beland zijn. Ten slotte wordt melding gemaakt van de schoolgeldregeling, waarbij rekening is ge houden met het kindertal en de economisoie omstandigheden der ouders. In de ruim 20 jaren van haar bestaan heeft de school 512 einddiploma's uitgereikt, waar van 174 voor de Hoogere Handelsschool en 338 voor dó Handelsschool met 3-j. cursus. Ongeveer 400 dezer geslaagden zijn werk zaam op handels- en fabriekskantoren en in administratieve betrekking, 80 kwamen in het bedrijf van den vader of in de huishouding en ongeveer 30 leerlingen zetten hun studie voort. Dr. S. Elzinga, inspecteur van het M. O., heeft er eens op gewezen, dat het totaal der goederenbeweging in ons land van 1872 tot 1927 van 9 millioen K.G. tot 141 millioen K-G. is gestegen, waaruit ten duidelijkste blijkt hoe Nederland zich ontwikkelt heeft tot een veel intensievere handel- en industrie staat. De voornaamste taak van het handels onderwijs is opleiding te geven aan hen, die de goederenbeweging leiden en administree- ren en dit onderwijs is z.i. behalve voor den koopman de meest geschikte opleiding voor hen, die in hun werkkring behoefte zullen hebben aan de noodige sociaal-economische kennis waartoe ook vele ambtenaren kunnen worden gerekend. Meer dan welke andere opleiding ook heeft het handelsonderwijs voor de toekomst van ons volk een roeping te vervullen, namelijk menschen te kweeken met inzicht en kennis van het economisch bestel onzer maatschap pij, met initiatief en werkkracht en open oog voor de behoeften van het moderne leven. Het is met deze uitspraak voor oogen, dat wij onze Alkmaarsche Handelsschool in de belangstelling van alle daarvoor in aanmer king komende ouders en voogden ten krach tigste willen aanbevelen en dat wij hopen, dat vóór 1 Juni een zoodanig aantal nieuwe leerlingen zal worden aangegeven, dat op nieuw van een verblijdenden groei van deze zoo nuttige instelling kan worden gesproken DE ACTIE VAN GANDHI. De beweging breidt zich nog steeds uit. Een brief van Patel. Langzaam maar zeker breidt de beweging van Gandhi zich uit en thans is het niet meer te bekijken, hoe ver de gevolgen wel zullen gaan. De autoriteiten beschouwen de jongste ge beurtenissen als ernstig; in het bizonder die te Peshawar, waar alle Britsche vrouwen en kinderen zijn geëvacueerd. Men gelooft, dat alle militaire verloven buitenslands zullen worden stopgezet. In een brief aan den onderkoning, waarin hij kennis geeft van zijn aftreden als voorzit ter en lid der wetgevende vergadering zegt Patel, dat de jongste gebeurtenissen zijn hoop op eenige wijziging in de gevoelens der Britsche regeering en in den geest van het dagelijksch bestuur van Indië hebben doen verflauwen. Hij heeft besloten de betrekkin gen met de regeering van Indië te verbreken en zijn plaats in te nemen in het leven van zijn volk en in den strijd voor de vrijheid. De bureaucratie vervolgde hem en boycotte hem maatschappelijk. Daar het congres de Na tionale Vergadering heeft geboycot, heeft deze haar vertegenwoordigend karakter ver loren. In een boodschap tot de bevolking van Simla dringt Patel er bij haar op aan bui- tenlandsche kleeren ter zijde te leggen, khaddar te dragen en te bidden voor het wel slagen van de beweging. Patel zal Zondag a.s. in optocht door Simla trekken, wanneer hij zich naar Alla- habad begeeft om daar Moti Lal te ontmoe ten. Tot de belangrijke arrestaties van gisteren behoort die van Sriprakasj, secretaris-gene raal van het nationaal congres te Benares, wegens het winnen van zout. Het bestuur van den West-Indischen Na- tionaal-liberalen bond heeft een verklaring gepubliceerd, waarin het de burgelijke onge hoorzaamheid afkeurt, doch er toe aansport, dat de regeering, in plaats van een repressi- ve politiek te voeren, de Britsche bedoelingen duidelijk zal maken met betrekking tot de onverwijlde afkondiging van den Dominion- status voor Indië, en dat een „round table"- conferentie teLonaen hiervoor een schema zal opstellen met de noodige overgangsreserves. Het bestuur veroordeelt het over eenig» verzetplegers uitgesproken strenge vonnis. Talrijk nog zijn de botsingen, die eiken dag voor komen. Zoo schoolden gisteravond 2000 bewoners van een dorp bij Diamond Harbour, waar zout gefabriceerd wordt, te zamen. De politie verklaarde, de bijeenkomst voor onwettig en gaf de menigte bevel uit een te gaan. Toen zij zich verzette en de po litie met steenen wierp, waarbij 16 personen werden gewond, schoot de politie met hagel en verwondde drie personen. Dan heeft de gouverneur te Bauburg bevel gegeven, dat een contingent van 185 man der hulptroepen beschikbaar zal worden ge steld om in dringende gevallen het geregelde leger te versterken. En tenslotte heeft de districtsopperhout vester te Surat onlangs tweemaal een ver koop van boschterreinen gehouden, doch de handelaren weigerden een bod te doen. Zij verklaarden geen staatsbosschen te willen koopen zoolang Vallabhai Patel, de broeder van den hier boven genoemden, thans als voorzitter van de Wetgevende Vergadering afgetreden Patel, in de gevangenis wordt vastgehouden en de agitatie voor Swaradzj voortduurt. NA DE LONDENSCHE VLOOTCONFERENTIE. De opinie in Japan. Na het beëindigen van de Londensche vlootconferentie is er in het algemeen in de publieke opinie, speciaal wat betreft de op vatting omtrent het resultaat der conferen tie, een groote ommekeer gekomen ten gunste van het Londensche verdrag. Niettemin zal de ratificatie nog wel op groote moeilijkheden stuiten, zoowel bij den geheimen raad als bij de admiraliteit. DE FRANSCHE CHAMPAGNEOOGST VERNIELD. Uit Reims wordt gemeld, dat tengevolge van twee dagen koud weer en nachtvorst een groot gedeelte van de champagne-oogsl van dit jaar is vernield. ONTPLOFFING VAN VUURWERK TE KARACHI. Zeven personen gedood. Uit Karachi wordt gemeld, dat tengevol ge van het ontploffen van vuurwerk in een winkel te Rohri in het Bosen-Sind-gebied. zeven personen werden gedood. Vrijdagmorgen vroeg is brand ontstaan ik het te Riga gevestigde filiaal van het Zweed- sche luciferssyndicaat. De brand, die aan vankelijk een grooten omvang scheen te zul-, len aannemen, kon door het snelle optreden van de brandweer gestuit worden. De dooi het vuur aangerichte schade bedraagt onge veer 150.000 gulden. Naar uit Moskou gemeld wordt, heeft de G.P.ÖE. in Wit Rusland talrijke arrestaties verricht. Zoo werden tengevolge van een bevel van 23 en 24 April in Minsk 68 per-i sonen, meest leden der Russische vakver-i eenigingen, gearresteerd. De gearresteerden, die ervan beschuldigd worden om door hun politiek de verzorging van Wit Rusland met levensmiddelen in gevaar te hebben gebracht en onrust tegen de Sowjetmacht te hebben veroorzaakt, zullen aflen voor een krijgsraad terecht staan. De leider van de Wit Russi sche vakvereeniging Neschdanow, die zich! eveneens onder de gearresteerden bevind# deed bij zijn arrestatie een poging om zion van het leven te benemen, hij werd hierin echter verhinderd door beambten van de Gj? P.Oe., waarna hij naar de gevangenis werd overgebracht. De dader van den aanslag op de bureaux van de „Popoio dl Trieste Februari j.1., welke aanslag naar men den dood van een der redacteuren tot ge had, terwijl drie andere personen gev werden, zijn thans gearresteerd. Het betref hier een achttal personen, die naar hun na men te oordeelen van Slavische afkomst Een hunner is van Zuidslavische nationalr- teit terwijl een andere verleden jaar clan destien Italië had verlaten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1930 | | pagina 1