DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
UITNOQDTGING
Buitenland
De burgerlijke beweging
in Britsch-lndië.
ilïo. 139
MAA»DA«i 16 JUÜI 1930
132e Jaargang.
Dagolijksch overzicht,
het londensche vlootverdrag
Dawes verdedigt het krachtig.
VROOM DREESMANN - ALKMAAR
Schoenen-afdeeling.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3
maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheeie Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Pér regel 0.25, bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. POSTER ZOON, Voordam C 9, post
giro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
ZIJ. DIE ZICH MET 1 JULI A.S. VOOR
MINSTENS 3 MAANDEN OP DIT BLAD
ABONNEEREN, ONTVANGEN DE TOT
DIEN DATUM VERSCHIJNENDE
NUMMERS FRANCO EN GRATIS.
DE DIRECTIE.
DE BURGERLIJKE BEWEGING
IN BR.-INDIE.
Vandaag incidenten te Bombay
verwacht.
De Mchamedanen houden besprekingen
met den onderkoning.
Het belangrijkste nieuws, dat uit Britsch-
Indië vermeld kan worden is wel de voorge
nomen actie tegen Bombay, die zeer waar
schijnlijk vandaag zal beginnen. De gouver
neur van Bombay is in de stad aangekomen
en heeft verschillende maatregelen getroffen.
Zoo is het garnizoen aanzienlijk versterkt,
terwijl tevens een groot aantal militaire
vrachtauto's naar de stad zullen worden ge
zonden voor het troepenvervoer. Deze auto's
zijn voorzien van ijzerdraadnetten voor de
bestuurdersplaatsen, opdat deze beschermd
zijn tegen eventueele steenworpen.
De heele stad Bombay verkeert in de
grootst mogelijke opwinding, omdat de voor
genomen aanval als een der ernstigste van
ae geheeie actie beschouwd moet worden.
Een gelukkige omstandigheid voor de bewo
ners (en ook voor Engeland is, dat de natte
moesson is aangebroken, zoodat de vele re
gens de opstandelingen wel in hun bewegin
gen zullen belemmeren.
Zooals elders vermeld wordt, is Zaterdag
een All-Indisch congres van Hindoes bijeen
gekomen. De besprekingen op dat Congres
verliepen zeer luidruchtig, zoodat de politie
er aan te pas moest komen, om de orde te
herstellen.
Op dat congres is het kasten-systeem ver
dedigd als het eenige goede middelvoor de
eenheid van de Indiërs, terwijl krachtig werd
geprotesteerd tegen het optreden der sociale
hervormers, en de regeering werd aange
spoord de politiek van religieuze neutraliteit
op te geven.
Uit Simla wordt gemeld, zoo lezen wij ten
minste in de Tel., dat Sir Mudammud Shafi
en Jinnah gedurende het week-end langduri
ge onderhandelingen hebben gevoerd met
den onderkoning.
Hun bezoek aan Simla is van groote betee-
kenis, vooral daar dit samenvalt met een op
merkelijke politieke herleving onder de Mo
hammedanen in het geheeie land. Zoowel
Shafi als Jinnah zijn elk op hun wijze er
kende leiders van de 70 millioen Mohamme
danen in Indië. Shafi is een ouder staats
man met een langen staat van dienst niet al
leen in godsdienstig, doch ook in politiek
opzjcht. Hij vertegenwoordigt de orthodoxe
principes, die bescherming van de minder
heidsrechten eischen als inleiding voor elke
hervorming. Jinnah is een handig tacticus,
die er altijd op uit is om gelegenheden te
zoeken ter "bevordering van zijn doel. Hij is
waarschijnlijk meer bereid om eerst over her
vormingen te spreken en daarna over be
scherming van de Mohammedaansche min
derheid. Het belangrijkste feit is echter, dat
beiden zich gekeerd hebben tegen de over-
heersching van het Congres en dat zij zich
bereid hebben verklaard aan de komende
ronde-tafelconferentie deel te nemen. Beiden
zullen binnenkort naar Londen vertrekken;
Shafi zal bovendien als vertegenwoordiger
van Indië optreden op de Rijksconferentie.
Hun aanwezigheid in Simla is een weer
spiegeling van de reactie tegen de congres
campagne, die in de afgeloopen twee weken
aan kracht heeft gewonnen. In het algemeen
schijnt de klove tusschen de Mohammedanen
en de Hindoesche agitatoren met den dag
wijder te worden. Shafi heeft zijn vertrouwen
te kennen gegeven in de toekomst en hij en
zijn Mohammedaansche collega's geven bij
zonder warmen steun aan de krachtiger
maatregelen, welke door de regeering wor
den genomen om een einde te maken aan de
ongeregeldheden.
Hoewel over het algemeen de toestand in
Indië in de afgeloopen week is verbeterd er»
de incidenten, die er geweest zijn, van min
der ernstigen aard waren, moet toch altijd
in het oog worden gehouden, dat de positie
in twee ver uiteenliggende centra nog steeds
aanleiding geeft tot ernstige bezorgdheid,
n.1. te Bombay en aan de Noordwestelijke
grens.
Dawes, de Amerikaensche ambassa
deur in Engeland, die Zaterdag te New-
York landde, verdedigde het verdrag
van Londen krachtig en zeide dat het de
grootste stap was in de richting van
ontwapening ter zee. Hij betreurde le
vendig de huidige pogingen om kleine
oneenigheden tusschen de verschillen
de naties aan te dikken.
De Amerikaansche senaat bij
eengeroepen.
Hoover heeft den Senaat in buitenge
wone zitting bijeengeroepen, teneinde
het Londensche vlootverdrag nog vóór
14 Juli (de Amerikaansche nationale
feestdag) te doen ratificeeren.
Een rede van Hoover.
In aansluiting op Stimson's radiorede
heeft ook president Hoover over het
Londensche vlootverdrag gesproken.
Hij verklaarde, dat het verdrag voor
alle onderteekenaren zeer voordeelig en
van groot belang is. De pariteit met En
geland werd er, naar hij zeide, door ver
wezenlijkt.
DE POLITIEKE SPANNING IN
FINLAND.
De Rijksdag bijeengeroepen.
Verbod van communistische or
ganen.
Wegens de verscherping van den bin-
nenlandschen toestand is de Finsche
Rijksdag tegen 1 Juli in buitengewone
zitting bijeen geroepen.
•De gouverneurs van Helsingfors en
Uleaborg zijn gemachtigd de verschij
ning van communistische bladen en pe
riodieken voorloopig te verbieden om
de orde en veiligheid te beschermen.
De reis van den president naar
IJsland afgelast.
De Skandinaafsche correspondent van
het Hbld. meldt verder nog:
De fascistische roerigheid en anti
communistische geweldadigheden be
ginnen in Finland onrust en zenuwach
tigheid te wekken. De fascisten eischen
een scherperen koers, de sluiting van
communistische drukkerijen, en de ar
restatie der agitatoren. De regeering,
thans gevormd door nationalistische
agrariërs, schijnt bereid tot zekere
maatregelen en beperking der persvrij
heid.
De democratische p: rtijen veroordee-
len de politiek, welke den communisten
niauwe redenen tot agitatie verschaft en
verlangen reorganisatie van het kabinet.
De voorgenomen reis van den staats
president naar IJsland en het bezoek
van rijksdagleden aan Stockholm zijn
afgelast. De communisten vormen elf
procent der Finsche bevolking.
DE STRIJD OM DE MACHT
IN CHINA.
De communisten in Hoepel.
Reuter meldt uit Sjanghai, dat 2000
communisten, die Taje in Hoepei geno
men hebben, - de ijzermijnen bij die
plaats hebben" bezet' en de Chineesche
wacht van 600 man hebben ontvoerd. De
comunisten hebben zich eveneens mees
ter gemaakt van een deel van Twangsji-
kang. Drie Japansche, een Amerikaan
sche en zeven Belgische zendelingen zijn
gevlucht aan boord van het Japansche
s.s. „Kensan Maru". De inwoners zijn
door een Japansche kanneerboot aan
boord genomen.
Krijgt de Nanking-regeering
steun?
De Nanking-regeering publiceert een door
haar ontvangen telegram van maarschalk
Tsjang Soe Liang, waarin deze mededeelt,
den de kansen' van den burgeroorlog wel
wordt om de Nanking-regeering te steunen
tegen het Noordelijke leger.
Indien dit bericht op waarheid berust, zou
den dek ansen van den burgeroorlog wel
eens volkomen kunnen keeren, omdat het
Mantsjoerijsche leger een belangrijke verster
king voor de Nanking-troepen zou zijn.
Vooralsnog staat de waarheid van Tsjang
Soe Liang's mededeeling niet vast.
Verordening tegen intimidatie
in werking gesteld.
De onlangs uitgevaardigde verorde
ning tot het verbieden Van intimidatie
is Zaiterda- vóór het eerst in werking
gesteld in Bombay en in de districten
Alimedabad, Caira, Soerat en andere
districten. -
Uit Poena is een bataljon Mahratta's
in Bombay aangekomen. Er zijn thans
1000 man troepen in de stad.
Een beroep op de regeering en
op het congres.
Twee liberale leiders te Bombay, Sir
Chirnanlal Setalwad en Sir Cowasji Je-
hangir, beiden tot. voor kort leden der
regeering van Bombay, hebben, naar de
„Daily Herald" n.eldt, een manifest ge
publiceerd waarin zij een beroep doen
zoowel op de regeering als op het Indi
sche Congres om vrede te sluiten, ter
wijl dit nog mogelijk is. Het moet ieder
waarneme zöc wordt in dit manifest
gezegd, duidelijk zijn dat onder de geor-
ganiseerdo en zelfs ongedisciplineerde
schending der wet een sterke stroom
van nationale aspiraties vloeit die niet
door onderdrukking alleen kan worden
gestremd.
Zij dringen er bij de regeering op aan
den eersten stap te doen om den toe
stand te verbeteren door een uitdrukke
lijke verklaring, dat het resultaat der
„round-table" conferentie zal zijn aan
het parlement voorstellen voor te leggen
voor „dominion"-zelfregeering voor In
dië, met de noodige waarborgen gedu
rende den overgangstoestand.
Zij dringen er bij Gandhi op aan de
campagne van burgerlijke ongehoor
zaamheid te staken in ruil voor een am
nestie voor politieke gevangenen en aan
voorloopige onderhandelingen deel te
nemen tusschen alle partijen in Indië
met het doel een constitutie te redigee-
ren, voor te leggen aan de „round-
table"-conferentie.
Twee vliegers verongelukt.
De minister van Luchtvaart maakt
bekend, dat twee vliegers bij het veron
gelukken van een bombardementsvlieg
tuig te Kohat, in Indië, den dood vonden.
Honderd vrijwilligers te Sjola-
poer gearresteerd.
Honderd vrijwilligers van het Con
gres kwamen met de nationalistische
vlag uit het station te Sholapoer, doch
de politie arresteerde hen, toen zij het
dorp inkwamen. Twee-en-tachtig hun
ner werden verbannen, achttien tot ne
gen maanden dwangarbeid elk veroor
deeld.
Strenge maatregelen voor het
Britsche bestuur?
Volgens Engelsche berichten uit Bombay
wijzen verschillende teekenen er op, dat het
Britsche bestuur in de provincie Bombay, die
het middelpunt is van de beweging van lij
delijk verzet, strengere maatregelen gaat ne
men.
Te Calcutta heeft de politie in de afgeloo
pen dagen uitgebreide huiszoekingen ver
richt in het hoofdkwartier van het All-In
disch Congres te Calcutta en in andere cen
tra der Gandhi-beweging.
Gisteren werden tezamen 127 personen
gearresteerd, zoodat in totaal in de laatste
dagen meer dan 200 personen gearresteerd
werden.
EEN COMPROMITTEERENDE VER
KLARING VOOR HET HUIS COBURG.
De Welt am Sonntag, die te München
verschijnt, deelt mede, zoo lezen wij in
de N. R. Ct., dat zekere Götze, die in 1924
tot drie jaar gevangenis veroordeeld
was als leider van een bende, die twee
joodsche landbouwers heeft mishandeld,
revisie heeft aangevraagd tegen dat
vonnis op grond van een motiveering,
die sterk de aandacht trekt, omdat ze
compromittant kan zijn voor het Co-
burgsche hertogelijke huis De mishan
deling had plaats in den herfst van 1923
aai de Beiersch-Thüringsche grens,
waar zich een troep van Hitier bevond,
die haar centrum te Coburg had. Een
van de vrijwilligers van de bende heeft
toen de hoeve geplunderd van de jood
sche landbouwers Gutmann te Auten-
hausen en hem zelf en hun familie mis
handeld. Voor den rechter nam Götze
als aanvoerder van de troep alle schuld
op zich. Thans beweert Götze, dat erf
prins Leopold von Coburg één der voor
naamste medeplichtigen was, daar diens
vader Götze had geholpen te ontvluch
ten, zij het ook dat deze poging geen
succes had gehad. Toen hij later toch
werd gepakt, heeft hij op diens verzoek
de medeplichtigheid van den erfprins
verzwegen. Deze onthulling van Götze
is van belang, omdat van de Coburgsche
hertogen steeds wordt beweerd, dat ze
de financiers van de beweging van Hit-
Ier zijn.
BOTSINGEN IN DUITSCHLAND
TUSSCHEN COMMUNISTEN EN
NATIONAAL SOCIALISTEN.
Te Eythra heeft Zaterdagavond een klop
partij plaats gehad tusschen Communisten
en Nationaal Socialisten. Aan beide zijden
vielen rake klappen. Eenige zwaargewonden
moesten naar het ziekenhuis worden overge
bracht.
De politie heeft versterking ontvangen.
POLITIEKE DEMONSTRATIE IN
DENEMARKEN.
Ter gelegenheid van de tienjarige herden
king van de inlijving van Noord-Sleeswijk
bij Denemarken is Zondag door de commu
nisten te Sorderburg een groote politieke de
monstratie op touw gezet. In de laatste da
gen waren talrijke communistische pamflet
ten verspreid.
Aangezien de autoriteiten op een groote
belangstelling van de zijde der Duitsche
Communisten hadden gerekend waren aan
de grens speciale maatregeeln genomen.
Zoo was een compagnie, uitgerust met ma
chinegeweren naar de grens gezonden.
De Zondagsbladen hebben deze militaire
Demonstratie
verlengd
tot
21 Juni 1930.
Het Is ons aangenaam U'me'dëltéMeelen; dat'wlj verkoop-
demonstraties houden met de wereldvermaardejTana-créme
om lichtkleurige, elegante,, modeschoentjes^ op"afdoende
wijze te verzorgen en wij raden U ten ;zeerstejaan-.om.onze
demonstraties bij te wonen.
Tana-crême dient voor het onderhoucTvantelegantejmode-
schoentjes in alle kleuren; het beteekent eeninieuwe'wijze
van verzorgen, waardoor de oorspronkelijke kleur en charme
van het kostbare leder.volkomen behouden blijft.,Tana
voorkomt en verwijdert* vlekken', reinigt en glanst.
Wij zien Uw bezoek aap onze verkoopdemonstratie; met de
meesteihelangstelling tegemoet.
Hoogachtend,
voorbereidingen algemeen in een belachelijk
daglicht gesteld.
HET COMMUNISME IN
DENEMARKEN.
Afgedaan.
Wij lezen in het Hbld.:
In tegenstelling met de andere Ccan-
dinaafsche landen waar het communis
me vooral onder de ruwe klanten die in
het houtbedrijf als vlotters werkzaam
zijn, eenigen aanhang wist te vinden,
heeft het in Denemarken nooit kunnen
wortel schieten. Het gelukte zelfs niet
één enkelen vertegenwoordiger in het
Parlement of zelfs maar in het gemeen
tebestuur van het overwegend socialis
tisch Kopenhage nte brengen. En bij
elke nieuwe verkiezing slonk nog het
aantal communistische stemmen. Wa
ren er in 1924 nog 6200, in 1926 was dit
reeds gedaald tot 5600 en bij de laatste
paruementsverkiezingen werden er in
het geheeie land nog slechts 3600 stem
men op de communistische lijst uitge
bracht.
Thans habben 14 van de voormannen
van het partijtje zich daaruit terugge
trokken en zich aangemeld als lid van
de sociaal-democratische partij. Wat er
overblijft zijn nog slechts wat jongelie
den zonder politiek benul, die bij het
stijgen der jaren van zelf wel wijzer
worden, en eenige fantasten, die wel
ongeneeslijk zullen zijn.
De mislukking van het communisme
in Denemarken is daarom ook opmer
kelijk wijl de sociaal-democratische
partij hier uierst gematigd is en nooit
in concurrentie met de communisten is
willen treden in onvruchtbare demago
gie. Ook hier is dus weer duidelijk ge
bleken, dat op den duur een arbeiders
partij meer succes bij de kiezers heeft,
als zij toont practiscli werk te kunnen
verrichten, dan wanneer zij slechts met
leege leuzen de gemoederen poogt op te
winden.
ERNSTIGE ONTPLOFFING IN
AMERIKA.
Twee dooden en een groot
aantal gewonden.
Te Perth Amboy werden drie huizen van
twee verdiepingen tengevolge van een hevige
lichtgas-ontploffing totaal vernield. Door de
ontploffing ontstond een brand, die snel om
zich heen greep en eenige aangrenzende ge
bouwen aantastte.
Er werden twee personen gedood en 60 ge
wond.
DE ENGELSCHE KONING GAAT
WEER UIT.
Voor het eerst na zijn ziekte.
Voor het eerst sedert zijn langdurige ziek
te, die in November 1928 begon, zal den ko
ning op Dinsdag 24 Juni weer aanzitten aan
een diner, dat hem buiten den kring der ko
ninklijke familie wordt aangeboden.
Het diner wordt gegeven door den Spaan-
schen ambassadeur ter eere van den Spaan-
schen koning Alfonso, die naar verwacht
wordt, Maandag a.s. een bezoek aan Enge
land zal brengen.
TWEE-EN-TWINTIG PERSONEN
GEDOOD.
Door hagelbuien.
Uit Athene wordt gemeld, dat te Sla-
tina in Grieksch-Macedonië 22 personen
door den hagel, die in reusachtige kor
rels neersloeg, werden gedood, terwijl
29 personen ernstig werden gewond.
DE OOSTENRIJKSCHE BURGER
WACHTEN.
Majoor Pahst gearresteerd.
Zaterdagmiddag is de commandant
der Oostenrijksche burgerwachten, ma-
jaar Waldemar Pabst, te Weenen door
twee ambtenaren der crimineele politie
gearresteerd, toen hij het bureau dier
organisatie wilde binnen gaan. Hem
werd medegedeeld, dat hij met het oog
op zijn politieke activiteit uit het land
zal worden gezet, ook omdat hij nog
steeds als Duitsch onderdaan beschouwd
wordt.
DE ZEPPELINHAL TE TRIER.
De Duitschers staken de afbraak
De afbraak (ingevolge het verdrag
van Versailles) van de Zeppelinhal te
Trier neemt geen vlot verloop. De Duit
sche arbeiders hebben thans het werk
neergelegd, daar zij meenen, dat de
spoed, welke achter het werk wordt ge
zet, gevaar oplevert. Vele zaken te Trier
hebben geweigerd gereedschappen voor
de afbraak (zagen enz.) te leveren. De
Franschen zouden nu voornemens zijn
de overblijfselen van het gebouw op te
blazen.
NA DE UITSPRAAK IN HET
MATSJEK-PROCES.
Een feestmaaltijd en arrestatie*
De bladen melden uit Belgrado, dat de
tien vrijgesproken beklaagden in het groote
proces gisteravond in een hotel te Zimony
een feestdiner hielden, waarbij behalve de
beklaagden, ook de verdedigers aanzaten.
In den loop van den avond werd verschei
dene malen het Kroatische volkslied ge
speeld, dat door de deelnemers aan het diner
en door verscheidene andere personen, die in
de dinerzaal van het hotel aanwezig waren,
werd meegezongen.
Weldra verscheen een vrij groote afdee-
ling gendarmerie, die het publiek beval, het
hotel te verlaten. Toen sommigen weigerden
aan dit bevel te voldoen, werden zij gearres
teerd en naar Belgrado overgebracht.
Omtrent deze arrestatie heeft de politie
geen verder inlichtingen verschaft, maar het
gerucht doet de ronde, dat de Kroatenleider,
dr. Matsjek, zich onder de gearresteerden
bevindt.
HET NOODWEER BOVEN
FRANKRIJK.
Groote verwoestingen.
Het noodweer, dat de laatste dagen boven
verschillende deelen van Frankrijk heeft ge
woed, heeft gisteravond zijn hoogtepunt be
reikt. Een wolkbreuk zette een groot deel van
een stad onder water, onderspoelde de fun
damenten van verschillende huizen en deed
in sommige straten het water tot een hoogte
van 2 M. stijgen, zoodat de bewoners aer
benedenste verdiepingen zich nog op het
laatste oogenblik in veiligheid moesten bren
gen.
Laat in den avond stortten drie huizen,
die even te voren waren ontruimd, in. Twee
vrouwen en een man, die zich voor het aan-
stroomende water in veiligheid wilden bren
gen, werden door den stroom meegesleept en
verdronken.
In de omgeving van Compiegne heeft het
water de groote spoorlijn ParijsBerlijn
over een afstand van 1 K.M. geheel onder-
spoeld.
HEVIGE AARDBEVING IN PERZIE.
Tien dorpen totaal verwoest.
Uit Teheran wordt gemeld, dat het Noor
den van Perzië geteisterd is door een hevige
aardbeving, waardoor niet minder dan tien
dorpen volkomen verwoest zouden zijn.
ZWARE STORMEN IN CHILI.
Naar uit Valparaiso gemeld wordt heei
gisternacht een hevige storm Zuid-Chili ge
teisterd. Er werden 8 personen gedood, ter
wijl er 20 huizen verwoest werden. Het s.s.
„Lagunas'' is in den storm met man en muis
vergaan.
ZWARE STORMEN IN N.-AMERIKA,
Naar gemeld wordt zijn het Westen en
Zuiden van de Amerikaansche Staten Wis-
consin en Minnesota gisternacht door hevige
stormen geteisterd. Er werden 5 personen
gedood en 100 gewond. Tal van huizen wer
den verwost; de te velde staande genassen
werden vernield.
