DRUK WERK
DRUKWERK
Vaderlandsche Bank
67
DE LANGE&DEMORAAZ, ALKMAAR
Neem geen risico!!
Garage JAC. MET,
Rartirsrafiscti Weerherictit
Binnenland
Provinciaal nieuws
Naar het Hbld. verneemt, verwacht men
WENSCHT U
BESTELT UW
BIJ COSTERÜll
Rechtszaken
EFFECTEN
CREDIETEN
DEPOSITO'S
INCASSO'S
SPAARBOEKJES
ASSURANTIE'S
Laatste berichten.
Luxe Verhuurinrichting.
Prima 4- en 6-persoons Wagen
beschikbaar a f 0,15 per K.M.
TEL 572 en 873.
Kerk en school
Stadsnieuws
De Wethouderscrisis,
JUNG VAN DER HOEK
^^^°ïrigtebesturen'zuiks-d-
"m
Zaterdag 22 November.
7.30 uur. Cinema Americain: De slag bij
TS'aterloo (rom.); boven 14 jaar.
7.30 uur, A. B. T.Een nacht vol dwaas
heid (sens., dram.); boven 18 jaar.
7.30 uur Victoria Theater: Zonden der va
deren (zedenroman, geluidfilm); boven 18
jaar.
Gebouw De Unie, fancy-fair mannenkoor
Orpheus.
8 uur, zaal Van Gijzen, Breedstr., feest
avond Intern Orde van Goede Tempelieren.
;Zondag 23 November.
Van 2 uur af in Cinema Americain door-
loopende voorstelling van De slag bij Wa-
terloo (rom.); boven 14 jaar.
Van 2 uur af in A. B. T. doorloopende
voorstelling van Een nacht vol dwaasheid
(sens., dram.); boven 18 jaar.
Van 2 uur af in Victoria Theater doorloo
pende voorstelling van Zonder der Vaderen
(zedenroman, geluidfilm); boven 18 jaar.
2 uur, Rustende Jager te Heiloo, concert
muziekvereeniging Eensgezindheid.
7.30 uur, zaal ter Burg te Schoorldam, op
voering „Hallo Bandoeng" door „Ons Ge
noegen".
Bij J. H. ter Burg te Schoorldam uitvoe
ring van „Hallo, Bandoeng".
Café Kamsteeg te Stompetören, door
„Aurora" opvoering van „Hun kind".
Gebouw De Unie, fancy-fair mannenkoor
Orpheus.
Maandag 24 November.
7.30 uur, Cinema Americain: De slag bij
Waterloo (rom.); boven 14 jaar.
7.30 uur, A. B. T., hoofdnummer Apa-
chenliefje (dram.)hoofdrollen Charlotte
Ander en Raimonde van Riel. Toegang bo
ven 18 jaar.
7.30 uur, Victoria Theater: Zonden der
vaderen (zedenroman, geluidfilm; boven 18
jaar.
8 uur, dancing Harmonie, De Dageraad,
spreker J. G. H. Versteeg.
BESTRIJDING DER WERKLOOSHEID
IN AMERIKA.
Besprekingen der spoorwegen.
Maatregelen voor de kinderen.
Te Washington vond Donderdag een ver
gadering plaa's van vertegenwoordigers der
groote Amerikaansche spoorweg-maatschap
pijen, te zamen vertegenwoordigend 90 pCt.
van alle spoorwegen in de Vereenigde Staten
Doel der conferentie was het beramen van
maatregelen om in de Vereenigde Staten Doel
der conferentie was het beramen van maat
regelen om in den komenden winter een zoo
groot aantal menschen als eenigszins moge
lijk was, bij de spoorwegen te werk te stellen
Deze conferentie was een onderdeel van de
groote campagne, die op het oogenblik ge
voerd wordt ter bestrijding der werkloosheid
en de maatregelen der spoorweg-maatschap
pijen zijn een der middelen, waarmede men
wil trachten de werkloosheid gedurende de
ergste wintermaanden althans iets te ver
minderen.
Op het Witte Huis vond een bespreking
plaats om tegemoet te komen aan den nood
en het gebrek, waaraan de kinderen der werk
loozen gedurende den winter zouden kunnen
blootstaan. Omdat dit een onderdeel is van
de groote campagne ter bestrijding der werk
loosheid, heeft men de verzorging der kinde
ren willen overbrengen van het speciale
Bureau voor Kinderzorg naar den dienst der
Openbare Gezondheid, tengevolge waarvan
een conflict is gerezen tusschen Miss Grace
Abbott, directrice van eerstgenoemd Bureau,
en den minister van genoemd Departement
Da vis.
GRAAF BETHLEN TE BERLIJN,
De Hongaarsche minister-president, graaf
Aethlen is hedennlorgen met den trein van
8.51 te Berlijn aangekomen. Op het station
werd hij ontvangen door rijkskanselier dr.
Brüning en door den rijksminister van bui-
tenlandsche zaken dr. Curtius, alsmede den
chef van het protocol, graaf Tattenbock, en
een aantal vertegenwoordigers van de Hon
gaarsche afdeeling van het rijksministerie
van buitenlandsche zaken en van het Hon
gaarsche gezantschap.
Na de verwelkoming begaf graaf Bethlen
zich naar hotel Esplanada, waar hij tijdens
;:ijn verblijf te Berlijn zal wonen.
BRAND.
In een kanarie-fokkerij.
Te Apeldoorn is het perceel Brinklaan 104,
bewoond door den schilder Simons, afge
brand. Op de bovenverdieping was een ka
narie-fokkerij gevestigd. Vrijwel alle vogels
kwamen in de vlammen om.
EEN MOTORBOOT GEZONKEN.
Aanvaring op de Nieuwe Maas.
Gistermorgen is te Rotterdam de motor
boot „Stad Tilburg II" op de Nieuwe Maas
ter hoogte van het Antwerpsche Hoofd aan
gevaren door een Rijnschip „Mannheim 173",
dat gesleept werd door de „Baden IV". De
„Stad Tilburg II" heeft een oogenblik den
goeden wal verlaten, omdat zij moest uit
wijken voor een kraan en tengevolge daar
van is de aanvaring ontstaan. Aan stuur
boordzijde werd een gat in het schip ge-
stooten tengevolge waarvan het onmiddellijk
begon te zinken. Men heeft de „Stad Til
burg II" nog tot bij het Maasstation weten
te brengen, waai het schip gezonken is. De
bemanning heeft weten over te stappen op de
„Mannheim 173". Van de lading, welke uit
stukgoed bestond, heeft de rivierpolitie eenige
tientallen balen koffie en eenige vaten olie
gevischt.
WEST-FRIESCHE KANAALPLANNEN.
En de markthallen te Amsterdam.
In hun voordracht tot uitvoering van ka
nalen in West-Friesland zeggen Ged. Staten,
dat het gemeentebestuur van Amsterdam, nu
de gemeente zich belangrijke geldelijke opof
feringen getroost voor de stichting van een
nieuwe groentenmarkt met markthallen, geen
voldoende aanleiding vindt voor het verke
nen van gemeentelijke bijdragen in de kosten
der kanalen, indien niet tevens de provincie
in de kosten der markthallen bijdraagt.
in dezen vorm tot overeenstemming te zullen
komen, dat de provincie een bijdrage in de
kosten van de markthallen geeft evengroot
als het aandeel van Amsterdam zou zijn in
de kosten van aanleg der kanalen.
JEUGDHERBERGEN.
Terrein te Castricum.
Oed. Staten stellen voor;
I. Aan de vereeniging De Nederlandsche
Jeugdherbergcentrale, gevestigd te Amster
dam, in erfpacht uit te geven voor den tijd
van 40 jaren, ten behoeve van de stichting
van een gebouw, bestemd voor jeugdherberg,
volgens door Ged. Staten goed te keuren
plannen, een terrein, deel uitmakende van
het provinciaal landgoed onder Castricum,
groot 4500 M2., tegen een jaarlijkschen ca
non van 1 en voorts onder door Ged. Sta
ten te stellen voorwaarden;
II. Ged. Staten te machtigen, de provincie
borg te stellen voor de richtige naleving van
de overeenkomst van geldleening van hoog
stens 50.000, welke bovengenoemde veree
niging zal aangaan ten behoeve van de
stichting en inrichting van een jeugdher
berg op het sub I bedoelde terrein, onder de
voorwaarden, welke Ged. Staten nader zul
len meenen te moeten stellen.
DE POST IN DE WIERINGERMEER.
Op 1 Dec. a.s. wordt het eerste Poststa
tion geopend in de Wieringermeer nabij Wie-
ringen in het drooggelegde Zuiderzeegebied.
Hbld.
ZUIDSCHARWOUDÉ.
Inplaats van den heer J. Verkroost,
die èn als bestuurslid èn als lid van
de Coöp. Boerenleenbank II bedankte, is
tot voorzitter gekozen de heer S. de
Boer Als secretaris werd aangewezen de
heer Jb. Kroon.
WINKEL.
Door den heer P. Honigh, bloembollenkwee-
ker alhier is met toestemming van de Directie
Westerling, vertegenwoordiger van een
wereld, waarin wel het christendom met
de lippen wordt beleden maar waar
levend christendom sporadisch is te
vinden, het recht, aan de kleurlingen
uit andere werelden, primitief en een
voudig, te spreken over een leer, die in
zijn eigen omgeving zoo weinig tot wer
kelijkheid werd?
Op deze en vele andere vragen hoopt
a.s. Woensdag om 8 uur in het Oranje
hotel te Bergen, baronesse E. van Boet-
zelaer van Dubbeldamvan der Hoop
van Slochteren uit De Bilt antwoord te
geven. Er zijn weinig menschen in ons
land, die het zendingswerk en zijn
moeilijkheden zóó grondig kennen als
deze spreekster. Door de taak van haar
man, jarenlang zendingsconsul in Indië,
te deelen, door voortdurend contact met
de voornaamste zendelingen uit alle
oorden der wereld, door intensieve ar
beid tijdens de wereldconferentie van
zendelingen te Jeruzalem, waar vooral
de noodzaak werd gevoeld om te komen
tot een zoodanige interpretatie van de
Christelijke geloofsbelijdenis, dat de
meest uiteenloopende secten er zich mee
zouden kunnen vereenigen, door onon
derbroken studie van alles wat op dit
netelige terrein te voorschijn komt, is zij
in staat beter dan wie ook ieder onzer
in te leidert in de geweldige vraagstuk
ken, die met haar onderwerp samenhan
gen. Begaafd spreekster met een vurige
overtuiging, die geen werkelijkheidszin
uitsluit, zal zij zeker in staat zijn. haar
hoorders te boeien en die voorlichting te
geven, waarnaar de vereeniging „Ont
wikkelingsavonden" streeft.
BEROOVING.
De Vierde Kamer der Amsterdamsche
rechtbank heeft uitspraak gedaan in de
strafzaken tegen de vier personen, die
zich te verantwoorden hadden in ver
band met beroovingen in een perceel aan
de Nieuwe Looierstraat te Amstedam.
De rechtbank veroordeelde de twee man
nen, een 32-jarig kruidkundige en een
40-jarig koopman, resp. wegens diefstal
tot 2K jaar en wegens heling tot twee
jaar gevangenisstraf. De beide vrouwen
werden schuldig verklaard aan mede
plichtigheid aan diefstal en veroordeeld:
een 28-jarige tot twee jaar en acht maan
den en een 26-jarige Duitsche tot één
jaar gevangenisstraf. Tegen de laatste
verdachte was twee jaar gevorderd;
overigens waren de straffen overeen
komstig den eisch van het O. M.
van dc Wieringermeer een hoeveelheid bloem
bollen uitgeplant in de Wieringermeer. De ge
schikte grond werd daarvoor gevonden dicht
bij het eiland Wieringen, bij de met rogge be
zaaide gronden. Lukt deze proef, dan legt een
belangrijke oppervlakte voor deze teelt open.
CASTRICUM (October).
Geboren: Johannes Coenraad, z. v.
G. J. Vos en S. van Dam. Petrus Nicolaas,
z. v. T. N Schipper en W. H. P. M. Stroet.
Hendricus Petrus, z. v. A. J. Buter en M.
Zonneveld.
Overleden: Nicolaas Vens, oud 44 jr.,
wonende te Wormer; Anna van der Himst,
oud 35 jaar. Andries Obbes van der Wei
de, oud 79 jaar, wonende te Amsterdam.
Vijfde postvliegtuig te Akyab
Aneta-Vaz Dias meldt: Bij de K. L. M. is
bericht ingekomen, da t de P.H.-A.G.A. te
7.53 uur uit Calcutta is vertrokken en te
11.45 te Akyab.
Alles is wel aan boord, morgen wordt de
reis voortgezet.
UITGEEST (October).
Geboren: Elisabeth, d. v. Douwe Boon
en van Elisabeth Terol. Klaas, z. v. Klaas
ris en Johanna Brandjes. Hillegonda, d.
v. Klaas Schoenmaker en Hillegonda Naber.
Overleden: Hermanus Jacobus Leek,
oud 6 maanden, z. v. Cornelis Leek en Guur-
tje Albrink Alida Liefting, oud 39 jaar,
gehuwd met Nicolaas Baart.
voor Belaste Waarden, 's Gravenhage,
tegen beurskoers fin
OBLIGATIEN R
met jaarl. uitloting
0
HEEMSKERK.
Ondertrouwd: J. Veldhuis en A.
Bakker. A. J. Hoogeboom en C Bakkum
j. Samplonius en S. H. Wardenaar.
Getrouwd: I. Beentjes en M. C. Hoo-
geland.
Be v a 1 1 e n: C. J. de RuyterDe Graal"!
z. J. VendelDuykersloot z. Jac. Bleij
endaal—De Ruijter z. N. van Tunen—
Baltus z. G. v. d. Outenaar—De Vries d.
H. Bekker—v. Lieshout d. J. Klinken
bergv. Wetering d.
DE MODERNE ZENDELING EN
ZIJN PROBLEMEN.
Men schrijft ons:
Heeft het christendom nog altijd een
taak te vervullen of is zijn rol in de
wereld uitgespeeld?
Mag het gelden als verkondiging van
de absolute waarheid of is het maar één
van de gelijkwaardige levens- en we
reldbeschouwingen, die in den loop der
eeuwen zijn gevonden?
En als die vragen met „ja" kunnen
worden beantwoord, heeft dan de mo
derne mensch het recht, deze beschou
wing te propageeren aan hen, die rust en
geluk vonden bij een ander „stelsel?"
Heeft eenig mensch ter wereld het
recht, onvolmaakt als hij is in inzicht en
daad, tot anderen te gaan, om zijn for
muleering van de absolute waarheid te
prediken en zijn gebrekkige realisee-
nng ten voorbeeld aan anderen te stel
len?
Heeft in het bijzonder de moderne
In de gisteravond gehouden vergadering
van de R.K. Kiesvereeniging, die werd bijge
woond door een 70-tal leden, kwam de lijst
voor de a.s. Prov. Statenverkiezing aan de
orde. De aftredende leden zijn de heeren Dek
ker en de Vries, waarop door den Rijkskies
kring voor candidaten zijn geplaatst de ai-
tredenden en de heeren Ranshuizen en Kamp
huis te Zaandam en H. Klaver van Alkmaar.
Het bestuur van iedere kiesvereeniging heeft
het recht aan deze voorloopige lijst, die later
definitief wordt vastgesteld, een drietal candi
daten toe te voegen en het Bestuur van de
Alkmaarsche Kiesvereeniging achtte het bil-1
lijk om voor de beide Zaandammers, die werk
gevers zijn, een werknemer in de plaats te
stellen, aangezien de heer De Vries ook werk
nemer is en het dus billijk is, wanneer deze
zou aftreden, dat hij door een werknemer zou
worden opgevolgd.
Het Bestuur kwam dan ook met de candi-
datuur van den heer van Slingerland. De
heer H. E. Bosman was evenwel van oordeel,
dat de kiesvereeniging van het recht gebruik
moest maken, om drie candidaten aan te be
velen en stelde als zoodanig de heeren Wol-
dendorp, van Slingerland en Venneker. Met
overgroote meerderheid werd dit voorstel aan
genomen. De heer Bosman drong er tevens
op aan, dat de Raadsfractie de wethouders
crisis tot een oplossing zou brengen en was
van oordeel, dat de tot nog toe gegeven lei
ding wel iets te wenschen had overgelaten.
Ook de heer Keijsper vond het noodzakelijk,
dat er een oplossing kwam, doch meende, dat
de vergadering die niet kon aangeven.
Meerdere stemmen betoogden het hier
mede eens te zijn, omdat in de Kath. Staats
partij verschillende stroomingen waren. En
kelen zagen in het op de candidatenlijst plaat
sen van het drietal democraten uit de Alk
maarsche Raadsfractie een soort instemming
met de houding van deze Raadsleden bij de
Wethoudersver kiezingen.
Men was het er ten slotte over eens, dat het
vinden van een oplossing een zaak van de
fractie was.
De heer Rams vereenigde zich hiermede,
onder voorwaarde, dat er niet getornd werci
aan de 43 cent uurloon in werkverschaffing.
De vergadering bracht nog de geheele
R.K., Raadsfractie hulde voor het stemmen
van de motie, waarin verklaard was, dat het
onvereenigbaar werd geacht, dat de neer Ria-
gers als lid van een aannemersfirma de por
tefeuille van publieke werken bezette.
Na afloop van de vergadering heeft de
R.K. Raadsfractie vergaderd. In deze verga
dering kwam men overeen, geen enkele meae-
deeling te doen om de oplossing van de wet
houderscrisis niet te bemoeilijken. Wel stelde
men zich op het standpunt, dat een R.K.-
rood-blok de uiterste noodzaak voor de oplos
sing moest zijn, en dit vooral, omdat in de
landspolitiek door de verklaring van den heer
Albarda, die de gewapende landsverdediging
heeft afgewezen, die uiterste noodzaak niet
meer bestaat
Ons is bekend, dat de overgroote meerder
heid van de gisteravond gehouden vergade
ring van de kiesvereeniging zich op het
standpunt stelt, dat thans de eenige oplossing
kan zijn een wethouderscollege van twee soc.
dem. en r.-k. leden. Mocht de fractie daartoe
onder geen voorwaarde te vinden zijn, dan
bestaat er een sterke strooming, die deze
fractie daartoe door het bijeenroepen van een
buitengewone vergadering wil noodzaken.
In de fractie is er echter een strooming, die
zich op het standpunt stelt, dat gepoogd moet
worden de drie wethouders terug te krijgen.
Deze strooming wil dit bereiken door in het
stellen van een motie dén heer Ringers de vol
doening te geven, dat de aangenomen motie
inzake de portefeuille van publieke werken
niet tegen zijn persoon is gericht, doch alleen
een principe-kwestie geldt.
De R. K. democraten zou men willen tege
moet komen door in plaats van den heer Kla
ver den heer Woldendorp tot wethouder te
kiezen.
Wat het uurloon in werkverschaffing be
treft, meent deze strooming, dat er voor de
arbeiders wel iets te bereiken is zonder het ver
loren gaan van de rijks- en provinciale sub
sidie, zoodat aan de voorwaarde van wethou
der Thomsen voor diens terugkeer (dat deze
subsidi niet verloren gaat), voldaan kan wor
den.
Men meent, waar werkverschaffing steun
is, wethouder Thomsen wel te kunnen bewe
gen, genoegen te nemen met een grondloon
van 38 cent en de kindertoeslagen buiten de
bepaling te stellen, dat geen werkelooze in de
werkverschaffing meer mag verdienen dan
10 minder dan het loon, dat hij verdiende
vóór hij te werk werd gesteld.
Gisteravond is gebleken bij het uitbeta
len aan de te werk gestelde werkloozen,
dat door de restrictie aan geen enkele de 43
cent kon worden uitbetaald. Wanneer de
kindertoeslag buiten de restrictie valt, dan
meent men meer voor de groote gezinnen
van de werkloozen te kunnen bereiken, dan
practisch door het aangenomen voorstel be
reikt is.
Zij, die zoo redeneeren, vergeten, dat de
thans te werk gestelden voor het grootste
deel werkloozen zijn, die reeds lang werk
loos waren en dat er onder de nog te werk
te stellen werkloozen straks heel wat arbei
ders zijn, die door het genoten grondloon
wel degelijk voor de uitbetaling van de 43
cent in aanmerking komen.
Hoe het zij, de r.k. raadsfractie zit in een
moeilijke impasse. Vóór Donderdag moet er
evenwel een oplossing komen, al is thans,
gezien het bovenstaande, nog met geen mo
gelijkheid vast te stellen, hoe die oplossing
zal zijn. In ieder geval staan de r.-k. raads
fractie ook groote moeilijkheden te wachten,
waneer de oplosing niet gevonden wordt in
de richting, die door de gisteravond gehou
den yergadering van de kiesvereeniging door
de meerderheid werd gewild.
Een wethouderschap van den heer Wol
dendorp is uitgesloten, aangezien de N. V.
waar hij werkzaam is, gister besloot deze
functie niet vereenigbaar te achten met zijn
betrekking bij de N. V.
maar bepaal bij het koopen van een
VULPENHOUDER uw keuze tot een
gerenommeerd standaardmerk
SWAN - WATERMAN
of PARKER bij
LANGESTRAAT 97 TEL. 54
LUXE DOOZEN POST IN
UITGEBREIDE KEUZE
GESLAAGD.
De heer D. Zijlstra, vroeger alhier, is
te Leiden geslaagd voor het doctoraal
examen in de rechten. raa
INTREKKING RIJBEWIJS
Bi, vonnis van den Kantonrechter te
Leeuwarden is aan den heer C. de Geu,
handelaar te Alkmaar, de bevoegdheid ontzegd
REVUE-OPERETTE IN DE
HARMONIE.
dagavond in <fc Harmonie S opvoerlie
ven van Oh Donna Clara, dat het reeds fn
tal van plaatsen tot een emmert,
heeft gebracht. Nie, aïee/'lXVrg
voortduring om de dwaze avonturen va!
„aarwaarneyingenmr^nn^^^
Medegedeeld door het Kon. Nederl M
Instituut te De Bildt
Laagste barometerstand 732.4 te Mm.-
head. 'ln*
Verwachting, geldig tot den avond van oo
November: '3
Matige tot krachtige, Zuidelijken ui
Zuidwestelijken wind; betrokken tot zw
bewolkt, later opklarend; regenbuien -
verandering in temperatuur. ni«
Donna Clara, maar de nieuwste en
populaire Songs zijn in deze operette v^
werkt. De aankleeding moet verder uitste
kend verzorgd zijn en het aantal medewèr
kenden waaronder verschillende bekend
operette-artisten, is zoo groot, dat zeker o«
een goed geheel kan gerekend worden Wu
zich kostelijk amuseeren wil, mag niet ver
geten Donna Clara een bezoek te bremron*
Zij zal U hartelijk ontvangen.
IJSBAAN HEILOO.
In de gisteravond gehouden vergadering
van de Ijsbaan Heiloo is op voorstel van het
bestuur besloten om het bestuur uit te breiden
met drie leden, woonachtig te Alkmaar Voor
gesteld werden de heeren mr. M. Moens A
M. Middelhoff en W Voorthuijsen, die met
algemeene stemmen benoemd werden.
LICHT OP!
Hedenavond voor rijwielen en motorrijtuk
gen en andere voertuigen te 4.28 uur licht
op-
ZWERVENDE POES.
Een witte poes, zwervend aangetroffeft
aan de Geest, is hedenavond tusschen 7 en 8
uur terug te bekomen bij den heer Verwer,
inspecteur Dierenbescherming aan de Baan'
straat.
GEDICHTEN VAN HENRIETTE
ROLAND HOLST,
Lezing voor den Ned, Chr»
Vrouwenbond.
De afd, Alkmaar van den Ned, Chr, Vrouwen,
bond organiseerde gisteravond haar tweede le
zing van dit seizoen. Ds. C, von Meyenfeldt
zou spreken over de gedichten van Henriëtte
Roland Holst. Het gebouw Waakt en Bidt,
waar de lezing plaats vond, was geheel gevuld
met belangstellenden.
De voorzitster, mevr. Buizer, opende met ge
zang en gebed, waarna zij een welkomstwoord
sprak tot ds. von Meijenleldt. Spr. wilde hier
aan nog een persoonlijk woord bijvoegen, voor
al daar het de laatste maal was dat zij een ver
gadering van de afd. van den N. C. V. presi
deerde. Het verheugde spr, bijzonder dat ook
ds, von Meijenfeldt de band die tusschen de
dominees en den Chr. Vrouwenbond gelegd
was, kwam versterken.
Ds. von Meijenfeldt begon hierna zijn lezing,
waarbij hij het gesprokene illustreerde door ge
dichten uit de werken van de dichteres te de-
clameeren.
Spr, ving aan met te constateeren, dat de
naam Henriëtte Roland Holst twee gewaar
wordingen van zeer verschillenden aard op
wekt. Voor den een verwekt die naam direct
een visioen van een wapperende roode vlag ir
de stralende zon van een Meidag, voor den an
dere is de naam verbonden met alles wat revo
lutie is.
Spr. wilde het echter hebben over Henriëtte
Roland Holst als Nederlands grootste dichteres,
waarbij spr. toch de markante tegenstellingen
tusschen de dichteres en hemzelf niet wilde
maskeeren.
Spr. zag in haar poëzie het diep menschelijk
verlangen naar een rijker en schooner leven,
waar een nieuwe menschheid zal drinken uit
vrijheids gouden beker.
Het is het oude heimwee naar het verloren
Paradijs.
In haar hunkerende waarachtige menschen-
liefde, die geweldige kracht van haar medelij
den, is dat, aldus spr., voor ons niet een be
schamende getuigenis?
Daarnaast treft ons in haar later werk de
stille smart, de gebrokenheid in haar. Deze
vrouw heeft geworsteld met de levensvragen,
die zij maar niet kon oplossen. Maar uit stor
men van snikken klinkt nog de glimlach der
hoop op. Zij wil bereidzaam offeren- Hier na
dert zij het Christelijk ideaal van offeren,
„rücksichtslos offeren voor Hem, die den
kruisdood stierf,
In 1895 verscheen de eerste bundel van d«
dichteres: „Sonnetten en verzen in terzinen
geschreven".
Deze bundel was een openbaring. Ten
eerste om de vorm. Henriëtte Roland Holst,
toen nog van der Schalk, hanteerde gemak
kelijk den moeilijken sonnetvorm. Zij het
haar rythme niet door het sonnet leiden.
Ten tweede ook om den inhoud. Hoewel
zij de blijheid in het eigen woord wel met de
tachtigers deelde, bleef ze niet bij die vreug
de staan. Ze was niet tevreden met mooie
gedachten; zij is de wijze, die hunkert naar
levensinzicht. Daar is het raadsel van het
leven, het eeuwig „waarom?".
Zij zocht met een honger naar net ant
woord en ging door Dante geleid paar
bergland der wijsbegeerte en de sfeer de
mystiek.
Zij was zich sterk bewust, dat zij gehore
was in de kentering der tijden.
Dit was de periode van de schoone dro -
men.
Zeven jaar later, in 1902, verscheen
Nieuwe Geboort", die haar overgang tot
socialisme is. Men is er toen van °P&5 h h-
want zooiets had men van de begaafde aic
teres niet verwacht. Kloos bijv. kon dit n
verkroppen. t
Dirk Coster heeft die overgang zoo 1"
gekarakteriseerd: „Haar liefde, die
gaarne tot wijsheid en stil geluk had
worden, brak in barmhartigheid, in de on
dwingbare daadkracht van heel haar lev
„De Nieuwe Geboort" is geen triomf V
het is een getuigenis van innerlijken s J
Het rythme van haar gedichten is zwaa
worden. het
Haar aanklacht richt zich tegen a'.-^
rotte en vuile in de maatschappij Zl[eo
voor het socialisme, niet in zijn sfrakKei
dogmatischen vorm, maar als een bevnj
der menschheid. n„Ae0t
Naast de blijheid van het nieuwgey0
is toch ook nou de weemoed. Zij ia 1,1
