IHiratstlt tmrait.
NIEMEUER'S
GEEF HE
T.NICOLAA5
FRIESCHE HEERENBAAI
IT GESCHENK
EEN LUXE DOOS
#e. 279 1930
Piadarti twee in dirtigits Jaargang.
Iloen^ag 26 November.
Uit Rusland.
De strijd om de macht op den
Sovjet-Olympus.
(Nadruk verboden).
Het is een eigenaardig verschijnsel, dat
ge tijdgenooten de geweldige gebeurtenissen,
die zich voor hun oogen voltrekken, niet be
merken en in elk geval niet begrijpen, welke
vèrdragende beteekenis die gebeurtenissen
hebben. De tijdgenoot, vooral de „gemiddel
de" man, ziet bovendien de bijzaken voor het
belangrijkste aan, hecht te veel waarde aan
details en bemerkt de hoofdzaak niet.
Wij zien dit nu ook aan het voorbeeld van
Rusland. Wat zich de laatste paar jaar in
Rusland volstrekt, zal van beslissende betee
kenis voor de verdere ontwikkeling van ons
^werelddeel zijn, misschien zelfs voor de ont
wikkeling van de menschen als geheel. En
'toch geven slechts zeer weinigen zich reken
schap van de historische beteekenis van den
strijd, die nu te Moskou woedt, een strijd, die
zooveel merkwaardige overeenkomsten ver
toont met hetgeen 135 jaar geleden te Parijs
te aanschouwen was.
In elke revolutie is er een man, die er naar
streeft alleenheerscher te worden, de tragi
sche figuur, die na veel strijd den top be
stijgt om binnen langeren of korteren tijd ten
jval gebracht te worden en in den afgrond
neer te storten, tenzij de dood hem bijtijds
naar een betere wereld leidt. In dat geval
,wordt hij een nationale held. Wie zich eenige
moeite wil getroosten de geschiedenis der re
voluties te bestudeeren, zal tientallen derge
lijke voorbeelden vinden.
In de geschiedenis van de Russische revo
lutie is deze rol toebedeeld geworden aan de
sombere figuur van Stalin, een man van
ijzer en bloed, een sluwe Aziaat, wien de
sentimentaliteit van een Robespierre volko
men vreemd is, die zich steeds op den achter
grond houdt en in stilte zijn zetten voorbe
reidt, waarvan elke telkens weer een vijand
moet neervellen en... zijn eigen ondergang
voorbereiden. Maar dat is het tragische nood
lot van dezen man en, zooals elke tragische
figuur kan hij zich aan den greep van het
noodlot niet ontrukken. Waarschijnlijk ziet
hij zelfs dien greep niet, verbeelt hij zich in
derdaad de gebeurtenissen te leiden in plaats
van door de ontwikkeling der zaken meege
sleurd te worden.
Zijn tocht naar de macht begon Stalin
reeds tijdens het leven van Lenin. Hij wist
toen langzamerhand een macht te verkrijgen,
die zelfs den grooten leider angst inboezem
de Zooals bekend is, voelde Lenin zich niet
opgewassen tegen den Georgiër (Lenin was
toen ziek) en smeekte zijn adjudanten, zich
van dien gevaarlijken man te ontdoen, die de
zaak van Lenin te gronde zou richten. De
eenige man, die dat kon volbrengen, was,
volgens Lenin, zijn rechterhand, Trotsky, die
de opvolger van Lenin zou worden en zijn
werk zou voortzetten.
Trotsky was lang niet zulk een sterke per
soonlijkheid als Lenin en vele anderen
dachten. Hij was in elk geval niet in staat,
den strijd tegen een man als Stalin te voeren.
Trotsky was toen echter hoofd van het Roo-
de Leger en genoot onder de leiders van het
leger een zekere populariteit. Een frontaan-
val op hem, vooral indien Trotsky gesteund
zou worden door de overige garde van Lenin,
kon wel eens op een nederlaag uitloopen
Stalin gaf daarom de voorkeur aan een on
deraardschen strijd, waarbij de aanvallen
niet door hem, maar door anderen geleid en
uitgevoerd worden, terwijl hijzelf achter de
schermen aan de -touwtjes zou trekken. Sta
lin sloot toen een bondgenootschap met de
twee andere naaste leerlingen van Lenin,
Zinowjew en Kamenew, en stelde hun
voor, samen, Trotsky ten val te brengen om
op deze wijze de macht voor hun drieën te
behouden. Zoo ontstond de eerste „trojka"
(trits), die gedurende eenigen tijd Rusland
legeerde.
Zinowjew en Kamenew verbeeldden zich in
werkelijkheid mede-regenten van den Geor
giër te zijn. Deze laatste wilde echter de
macht voor zich alleen. De twee bondgenoo-
ten moesten dus ten val gebracht worden
Daarvoor sloot hij een bondgenootschap met
Rykow en Boecharin. Zoo ontstond de nieu
we trojka, die de eerste opvolgde. Rykow
werd hoofd van het staatsapparaat, terwijl
Boecharin de plaats van Zinowjew als leider
van de Komintern en officieel exegeet van de
leer van Lenin heeft ingenomen. Het nieuwe
bondgenootschap had voor Stalin veel voor-
deelen. Rykow en Boecharin zijn geen Joden,
maar rasechte Russen, hetgeen hun positie in
een met antisemitisme besmet land als Rus-
Tand veel sterker maakte Rykow is een zeer
sympathieke ma§, maar een dronkaard en
zwakkeling, terwijl Boecharin het type van
den fanaticus is, die in het practische leven
tamelijk zwak is. In vergelijking met den
aarts-intrigant Kamenew en den gluiperigen
Zinowjew waren dat dus zeer geschikte bond
genooten. Daarbij misten zij het verlangen
naar de macht, dat bij Zinowjew en Kame
new zoo sterk was.
Boecharin en Rykow moesten tegenover
Zinowjew en Kamenew dezelfde rol spelen,
welke deze laatsten tegenover Trotsky heb
ben vervuld. Toen dit werk verricht was en
Zinowjew en Kamenew voorgoed onmoge
lijk waren gemaakt, besloot Stalin zich van
zijn nieuwe bondgenooten te ontdoen. Tege
lijkertijd wilde hij zich van de laatste resten
^an de oude garde ontdoen, alle medestrij
ders van Lenin verdrijven. Op zijn gewone
Wljze, voortdurend achter de schermen blij -
vënd, verwijderde hij de laatste overgebleven
vertegenwoordigers van de eerste sovjet-re-
geering. Met Semasjko (den volkscommissa
ris van gezondheid) en Loenatsjarsky (dito
y®n onderwijs) was dit niet moeilijk, omdat
^'den te laf waren om eenigen strijd te voe-
f€n.en zich zonder verzet in hun lot schik-
en Met Tomsky, den leider van de commu
nistische vakbew'eging, was de strijd iets ern-
®l'gcr, maar een tragisch karakter nam ook
worsteling niet aan. Er bleef dus over
'te rekenen met Boecharin en Rykow.
laatsten tijd wordt vaak gesproken
de a.s. arrestatie van Boecharin. Dat
nipt Vpnf D me" in het Westen den toestand
ipricn Boecharin heeft ruim een jaar ge-
rpap0rfeü gedaan, de leiders van de
lüf Ci r e partlJ te vereenigen om gezamen-
ï£rK-?1!T f5n val te bre"gen- Hij beging
W tlJ ^.^aasheid om dit aan.... Kame-
"fY vertellen. Deze aartsintrigant heeft
zich natuurlijk gehaast den dictator op de
oogte te brengen van deze plannen. Sinds
dien bevindt Boecharin zich feitelijk in de po
sitie van een gevangene. Zijn huis wordt be
waakt door agenten van de G.P.Oe. Voor een
bezoek aan het gewezen hoofd van de Ko
mintern en lid van de trojka is een verlof van
ae G.P.Oe noodig. Wie zonder een dergelijke
toestemming (waarbij de G.P.Oe naar het
doel van het bezoek vraagt en later den in
houd van het gesprek moet weten) Boecharin
zou willen bezoeken, zou onmiddellijk gear
resteerd worden. Ook Rykow werd toen prac-
tisch van al zijn macht beroofd. Hij bleef
echter minister-president van de Sovjet-Unie
en als zoodanig aan het congres der sovjets
verantwoording schuldig (natuurlijk slechts
in theorie). Een behandeling van dezen man
op dezelfde wijze als van Boecharin zou te
veel schandaal opwekken. Het was dus noo
dig, zich van Rykow op een andere wijze te
ontdoen. Hij moest zijn betrekking op een
aannemelijke wijze verliezen. Een jaar gele
den werd hij van zijn functie als voorzitter
van den raad der volkscommissarissen van
de RSFSR (de grootste republiek van de
Sovjét-Unie) ontheven. Het heette toen, dat
het voor één man te zwaar was tegelijkertijd
hoofd van de regeering van de Sovjet-Unie
en van de RSFSR te zijn. In plaats van hem
werd tot minister-president van RSFSR een
zekere Syrtsow benoemd. Sindsdien zette Sta
lin zijn intrige voort en nu wist hij de zaken
zoover te brengen, dat Rykow „ziek" werd en
„tijdelijk verlof" kreeg. Op deze wijze heeft
hij den laatsten Mohikaan der oude garde
aan den dijk gezet. In plaats van de oude
leiders, de mannen, die samen met Lenin de
partij gesticht hebben, den strijd tegen het
tsarisme hebben bevoerd, den staatsgreep
in 1917 uitgevoerd en den sovjetstaat in de
uiterst moeilijke en gevaarlijke jaren van den
burgeroorlog hebben geleid, omringde Stalin
zich met menschen, die geen verdiensten in
het verleden hebben, die niets beteekenen,
blinde werktuigen van den dictator. Hij is nu
onbeperkt heerscher, het doel van zijn jaren-
langen strijd is dus bereikt. Al die Koej-
bysjew's, Mikojan's Roedzoetak's enz., de
nulliteiten, die door hem tot regeerders zijn
gemaakt, zullen hem trouw zijn, zullen al
zijn bevelen blindelings uitvoeren, zullen er
niet aan denken, zich tegen zijn alleenheer
schappij te verzetten.
Zoo althans denkt Stalin. De laatste ge
beurtenissen hebben echter aangetoond, dat
Stalin zich vergist heeft, dat die nieuwe men
schen lang niet zoo betrouwbaar zijn. Het
beste bewijs levert het geval-Syrtsow. Wij
hebben reeds geschreven, dat Stalin een jaar
geleden Rykow de functie van hoofd der re
geering van de RSFSR heeft ontnomen en tot
premier van dat land een zekeren Syrtsow
benoemd. Die Syrtsow was toen een volko
men onbekende. Hij behoorde niet tot de oude
garde, had geen deel genomen aan den revo-
lutionnairen strijd tegen het tsaristische re
gime (hij was toen nog een broekje), kortom
het meest geschikte type om een blind werk
tuig van den dictator te zijn. Daarbij kwa
men zekere familie-aangelegenheden, die
Syrtsow tot trouw bondgenoot van Stalin
moesten maken. Syrtsow is iemand, wien elk
idealisme vreemd is, die er slechts aan denkt,
carrière te maken.
En wat blijkt nu? Deze man zonder prin
cipes, deze carrièrist, voerde in stilte een
strijd tegen den dictator. Hij wist een groot
aantal vooraanstaande mannen te bewegen,
het risico van een staatsgreep met hem te
deelen. Het schijnt, dat hij zich ook van den
steun van militairen wist te verzekeren. De
creatuur van Stalin wilde zijn „weldoener"
afzetten en een nieuwe regeering in het leven
roepen, hij wilde een einde maken aan de
waanzinige „generale lijn" van Stalin. De
G.P.Oe. wist bijtijds de samenzwering te
ontdekken en de minister-president van
RSFSR werd afgezet en gearresteerd. Het
scheelde echter weinig of het plan was gelukt
en dan zou Stalin nu de gevangene geweest
zijn en zou hij in zijn cel over de verganke
lijkheid van ailes en de ondankbaarheid der
menschen kunnen peinzen.
Nu is de samenzwering mislukt. Beteekent
dit, dat ook alle volgende samenzweringen
zullen mislukken? Natuurlijk niet. De ar
restatie van de leiders van deze samenzwe
ring heeft voor een tijd den troon van den
dictator gered Hoelang die tijd zal duren,
weten wij niet, maar wat beteekent in de ge
schiedenis een jaar meer of minder?
Het geval Syrtsow is van veel belang. De
afgezette premier van RSFSR wilde Stalin
ten val brengen, niet uit ideëele overwegin
gen, maar omdat hii overtuigd was, dat het
•egime-Stalin tot ondergang gedoemd is. Hij
vond veel medewerkers onder de leiders. Dat
beteekent dus, dat deze stemming zelf onder
de regeerende kliek'sterk verweid is En dat
is een zeer veeg teeken voor den dictator.
Dr BORIS RAPTSCHINSKY.
Buitenland
DE VALSCHE PORTUGEESCHE
BA \KBIL JETTEN.
Proces van de Bank van Portu
gal tegen de Lcndensche druk
kers.
Voor de Kir.g's Bench Division van het
High Court of Justice te Londen is Zaterdag
een proces begonnen van de Bank voor Por
tugal tegen de drukkersfirma Waterlow
Sons, dat een naspel vormt van de zaak der
valsche Portugeesche bankbiljeten van eenige
jaren geleden. Men herinnert zich dat deze
zaak zich voor een .deel voor den Nederland
schen rechter te 's-Gravenhage heeft afge
speeld
De Bank eischt van de drukkersiirma een
schadevergoeding van ruim een millioen pond
sterling 1.115. 613) wegens contract
breuk en onachtzaamheid.
De biljetten waren zonder machtiging van
de Bank van Portugal gedrukt; de drukkers
firma was er naar men weet toe gebracht
door een Nederlander, Marang, die te 's-Gra
venhage veroordeeld werd, doch de wijk nam
Het bedrag der schadevergoeding houdt
verband met het geld dat betaald is voor deze
valsche biljetten.
De Bank stelt dat de firma kon beenipeu
dat de zaak niet in den haak was en dat zij
door haar vertegenwoordiger te Lissabon ge
waarschuwd was.
DE VLIEGTUIGEN VOOR HET
BELGISCHE LEGER.
Vijf en veertig Firefly's zijn in
Engeland besteld.
De „Etoile Beige" meldt nadere bijzonder
heden over de bestelling, door het departe
ment van defensie bij een Britsche firma, van
vliegtuigen voor het Belgische leger.
Het betreft 45 vliegtuigen van het type
Firefly, welke de Fairy Aviation Cy. zai
bouwen. Het type-Firefly is oorspronkelijk ge
bouwd voor de verdediging van Londen tegen
luchtaanvallen.
Van de 4*5 machines, die van Rolls Royce
F motoren worden voorzien, zullen er 25 in
Engeland geheel worden gemonteerd en naar
België vliegen. De andere twintig worden in
fragmenten naar België gezonden en daar
gemonteerd.
HET JAN MAYEN-EILAND.
Onder Noorsche souvereiniteit.
Tusschen de Britsche Legatie te Oslo en
de Noorsche regeering zijn nota's gewisseld
met betrekking tot de souvereiniteit over het
Jan Mayen-eiland. De Britsche nota kondigt
de formeele erkenning van de Noorsche sou
vereiniteit over het eiland aan, doch voegt
hieraan toe, dat deze erkenning onafhankelijk
is van alle voorbehoud met betrekking tot de
actuerie basis voor den eisch. Het antwoord
van de Noorsche regeering geeft uiting aan
dankbaarheid voor de vriendschappelijke
houding der Britsche regeering.
VERGIFTIGINGSZAAK IN CORNWALL
Vrouw onder geheimzinnige
omstandigheden verdwenen.
In het begin dezer maand overleed in het
ziekenhuis te Plymouth de vrouw van een
boer uit Lewannick, in Cornwall.
In verschillende organen werd een hoe
veelheid arsenicum gevonden, groot genoeg
om den dood te veroorzaken.
Een vriendin van het echtpaar, een we
duwe, verdween kort na dit sterfgeval. In
een brief aan den man verklaarde zij on
schuldig te zijn en dat haar geweten zuiver
was.
Tot dusver is men er niet in geslaagd
de verdwenen vrouw op te sporen.
Maandag is, naar we in het Hbld. lezen,
te Plymouth een begin gemaakt met de lijk
schouwing. Uit de verklaringen van den
man van de overleden vrouw bleek, dat bei
de vrouwen met elkaar bevriend waren. Zij
hadden met hun drieën in den loop der
maand October ergens thee gedronken en
daarbij had de thans verdwenen vrouw op
sandwiches met geconserveerde zalm getrac-
teerd, die zij bij zich had. Zij zelf had er ook
van gebruikt. Na het gebruik waren man en
\touw onwel geworden, de vrouw intusschen
erger dan de man. Ook nadien bleef zijn
vrouw sukkelen. In dien tijd bereidde de an
dere vrouw het eten. Begin November was
de patiënte naar het ziekenhuis te Plymouth
overgebracht en daar overleden.
Bij de lijkschouwing werd verklaard, dat
de verdwenen vrouw in 1926 een middel had
gekocht om onkruid uit te roeien, dat zoo
goed als geheel uit arsenicum bestond De
tabletten, die aan de zieke bij wijze van
slaapmiddel waren toegediend, bleken even
eens van de andere .vrouw afkomstig geweest
te zijn. De behandelende geneesheer ver
klaarde dat hij aan vleesch-vergiftiging had
gedacht, al had hij ook de mogelijkheid van
arsenicum-vergiftiging niet uitgesloten.
De gemeentelijke analist van Plymouth
deed bij de lijkschouwing mededeeling van
de doodelijke dosis arsenicum, door hem in
verschillende organen der overledene aan
getroffen. Hij had zijn onderzoek onmiddel
lijk na den dood op last van den lijkschou
wer ingesteld.
HET I REIGENDE MIJNCONFLICT
IN ENGELAND.
In de meeste districten een
staking voorkomen.
Het Hbld. verneemt:
De pogingen om een staking in den Engel-
schen kolenmijnbouw te voorkomen, hebben in
de meeste districten succes gehad. In Cumber-
land en Noord-Wales zijn de mijnwerkers het
over een vijf-en-veertig-urige werkweek resp.
een veertiendaagsche werktijd van 90 uur, m
plaats van een zeven-en-half-urige werkdag,
eens geworden, terwijl de mijneigenaren van
een loonsverlaging afzien.
Onderhandelingen in denzelfden geest zou
den, naar men zegt, in de andere districten,
zooals Lancashire, North Stafordshire, War-
wickshire en Northumberland gunstig ver-
locpen. Ongunstig zijn daarentegen de voor
uitzichten op overeenstemming tusschen de
eigenaren en de mijnwerkers in Zuid-Wales
en in Schotland. De onderhandelingen tus
schen de beide partijen zijn daar volkomen
mislukt, omdat de mijnwerkers niet aan de
eischen van loonsverlaging een een vijf-en
veertigurige werkweek willen voldoen.
De nationale mijnraad, die niet vandaag
voor het eerst vergadert, zal moeilijk het ge
schil kunnen bijleggen, daar de mijneigena
ren immers niet verschijnen. Alleen wanneer
de regeering op het laatste oogenblik mis
schien nog de nieuwe regeling opschorst, zal
vermoedelijk een staking in Zuid-Wales en
Schotland vermeden kunnen worden.
Volgens berichten uit Cardiff zijn bij de
Engelsche kolenexporteurs reeds talrijke aan
biedingen van Duitschland binnengekomen,
om direct een onbegrensde hoeveelheid kolen
te leveren, indien tengevolge van de staking
geen Engelsche leveranties meer plaats zou
den hebben. Die aanbiedingen zijn in vele ge
vallen het gevolg van een uitlating van den
leider der Engelsche mijnwerkers Cook over
de waarschijnlijkheid van een staking, wan
neer de mijneigenaren en de mijnwerkers niet
tot overeenstemming kunnen komen.
INSTORTINGSGEVAAR TE LYON.
Bedreiging neg steeds niet ge
weken. Uitbreiding der ge-
evacueerde zöne.
Gisterochtend om negen uur vond te Lyon
de begrafenis plaats van de twee en twintig
brandweerlieden en politiebeambten, die tij
dens het reddingswerk bij de instortingen te
Lyon den dood vonden. Nog steeds zijn niet
alle lijken gevonden; er zouden zich nog vijf
of zes personen onder de puinhoopen bevin
den.
OVERAL VERKRIJGBAAR
Het gedeelte der stadswijk, dat in den
noodlottigen nacht werd ontruimd, zal nog
worden uitgebreid, daar het gevaar voor
nieuwe instortingen nog op lange na niet be
zworen is. Rondom deze ontruimde zöne zal
een z.g. „zone surveillée worden ingesteld
waarbinnen de bewoners den nacht niet mo
gen doorbrengen. Overdag kunnen zij ge
woon in hun huizen vertoeven, doch 's avonds
moeten zii ze verlaten.
Bijzonder getrofen is men te -Lyon door
een brief, welken een aantal leerlingen van
het Dürer Lyceum te Dresden, die in den af-
geloopen zomer hun vacantie te Lyon hebben
doorgebracht, aan het blad, de „Progrès",
hebben gericht. Zij verklaren diep geschokt te
zijn door het lot, dat de oude Lyonneesche
stadswijk, die zij verscheidene malen bezoch
ten, heeft getroffen, en betuigen hun deel
neming aan de nabestaanden der slacht
offers.
OORLOGSZUCHTIG KINDER
SPEELGOED.
Een verzoek aan de directies
der magazijnen.
De „Ligue d'action féminine" heeft een
brief tot de directeuren der groote magazij
nen gericht met het verzoek om alle speel
goederen, die den oorlog voor den geest roe
pen, zooals geweren, pistolen, uniformen,
looden soldaten enz., uit hun étalages, hun
afdeelingen en catalogi te weren. Zij is van
oordeel, dat de oorlog in geen enkel opzicht
tegenover het kind mag worden verheerlijkt
of aantrekkelijk worden gemaakt, temeer daar
er zooveel beter en stellig even aantrekkelijk
speeldgoed bestaat.
De bond deelt mede dat zijn propaganda,
welke reeds van 1926 dateert, dit jaar een
bijzonder grooten omvang heeft verkregen,
daar tal van organisaties en groepen, welke
zich dusver nog afzijdig hielden, er zich bij
hebben aangesloten.
NIEUWE MOEILIJKHEDEN IN
AFGHANISTAN VERWACHT.
Arman Oellah uitgenoodigd te
rug te keeren.
Naar uit Pesjawar aan de „Daily Herald"
gemeld wordt, verwacht men in Afghanistan
nieuwe moeilijkheden en ongeregeldheden
Verscheidene bergstammen moeten zich teger.
het huidige regime en tegen Nadir Sjah heb
ben verklaard. Zij hebben dezen laatsten
laten weten, dat zij bereid zijn een openlijken
strijd met hem aan te gaan, voor het geval hij
gewapend tegen hen mocht willen optreden
Verschillende stamhoofden hebben volgens
hetzelfde telegram een brief gericht tot den
thans in Konstantinopel wonende ex-koning
Aman Oellah, waarin zij hem verzoeken naar
Afghanistan terug te willen keeren.
MUSSOLINI MAAKT SCHOOL!
Ook Egypte vermindert haar
staatsuitgaven met 10
Ook in Egppte wil de regeering een krach
tige politiek van bezuiniging inluiden.
De minister-president verklaarde aan een
vertegenwoordiger van de pers, dat alle uit
gaven van den staat op de begrooting voor
1931 met 10 zullen worden verminderd.
Alle voorgenomen openbare werken van eeni
ge beteekenis zullen worden uitgesteld, be
halve die werken die een verbetering van het
irrigatiesysteem beoogen.
ROOFOVERVALLEN EN
PLUNDERINGEN IN ROEMENIË.
Het blijkt in het land van koning Carol
nog allesbhalve veilig te zijn. Althans een N
T. A. bericht uit Boekarest maakt melding
van eenige brutale roofovervallen.
Bij Falticeni werden negen auto's en elf
wagens door bandieten aangehouden. De in
zittenden, o.w. verschillende officieele per
sonen, werden geheel uitgeplunderd.
Elders hebben struikroovers een lange
kolonne karren leeggehaald, waarbij Hun
voor een hooge waarde aan goederen in han
den viel.
AARTSHERTOG LEOPOLD
VRIJGESPROKEN.
Naar Reuter uit New York meldt, is aarts
hertog Leopold vrijgesproken in het proces
wegens medeplichtigheid aan den verkoop ver
beneden de waarde van een halsketting, toe-
behoorende aan den aartshertogin Maria
Theresia.
HET VERGAAN VAN DE
LOUISE LEONHARDT.
Vreeselijke bijzonderheden over
den doodstrijd der bemanning
Het Hamburger Fremdenblatt heeft een
onderhoud gehad met een lid van de beman
ning van één der schepen, die op de s.o.s.-
roepen van het Hamburgsche stoomschip
Louise Leonhardt, dat, naar men weet, Zon
dagnacht in den mond van de Elbe op het
Grossvogelsand in den hevigen storm is ver
gaan, te hulp zijn gesneld. De volgende bij
zonderheden neemt de N. R. Ct. over:
Toen het bergingsvaartuig Hermes van de
sleepbootreederij en bergings A. G. Ham
burg, dat op station In de Noordzee lag,
Zondagavond even na acht uur de draadloo-
ze hulp roepen van het in groot gevaar ver-
keerende stoomschip Louise Leonhardt
hoorde, voer het onmiddellijk uit. De kapitein
van de Louise Leonhardt, welke door een de
fecte stuurinrichting een speelbal van de
golven was geworden en tegen de ondiepte
dreef, liet spoedig telegrafeeren, dat de zeeën
alles op dek, met inbegrip van de redding
booten hadden weggeslagen en dat de be
manning zich in zeer groot gevaar bevond.
De hulproepen werden steeds dringender. De
zware grondzeeën sloegen tegen het vastzit
tende schip en vernielden de luiken. Zeer he
vige brekers trokken het diepgeladen schip in
de hoogte en lieten het enkele seconden later
weer los.
De telegrafist van de Louise Leonhardt
gaf onophoudelijk inlichtingen over den
steeds wanhopiger wordenden toestand van
het schip. Toen het water in de ruimen drong
en de brug reeds bijna was weggeslagen nam
een geweldige golf het schip op en wierp het
op de ondiepte. De bemanning redde zich in
de masten. Intusschen was het bergingsvaar
tuig zoo dicht bij gekomen, dat de lichten
van 't ondergaande schip gezien werden. De
zee was zoo woest, dat het onmogelijk was in
den nacht langszij van het schip te komen.
De meest gevreesde plaats van de geheele
Noordzee, de ondiepte van het Grossvogel
sand, is bij stormachtig weer uiterst gevaar
lijk omdat de grondzeeën op deze plaats alles
stukslaan, wat hier aandrijft. Schepen, die
in den storm tegen deze ondiepte worden ge
slagen, zijn in de meeste gevallen verloren.
Het bergingsvaartuig kon het ondergaan
de schip tot op een zeemijl naderen en wilde,
daar onmiddellijke hulp onmogelijk was, het
daglicht afwachten.
Even na 11 uur zag men geen lichten meer
van de Louise Leonhardt en ook de s.o.s.-
roepen waren verstomd. De masten, waarin
de bemanning bescherming tegen de geweldi
ge brekers had gezocht, werden door één en
kele golf overboord geslagen.
Van dit oogenblik af was het lot van de be
manning beslist.
De touwen hielden de zware masten langs
zij van het schip. De golven beuk
ten de masten tegen het schip, waardoor
de schipbreukelingen, die zich aan het touw
werk en de masten krampachtig vastklemden
doodgedrukt werden. De verschrikkelijke
strijd met de golven had drie uur geduurd.
Na 11 uur waren geen lichten en geen teeke
nen van leven meer van de opvarenden te
zien. Toen Maandagmorgen de sleepboot
Heros en het bergingsvaartuig Laisz bij de
plaats van de ramp aankwamen, was van de
Louise Leonhardt nog slechts een klein deel
van het voorschip te zien. In enkele urer
hadden de woedende elementen zich van het
schip en zijn bemanning van 31 koppen
meester gemaakt.
Het lijk van kapitein Hoffmann moet bij
Rieschen aangespoeld zijn.
FELLE KOUDEGOLF IN AMERIKA.
Twintig slachtoffers.
Een felle koudegolf die zich van het Wes
ten naar het Oosten dwars over de Ver. Sta
ten beweegt heeft reeds twintig slachtoffers
geëischt, die, tengevolge van de plotselinge
hevige vorst doodvroren.
Te Atlanta in den staat Georgia en in de
Rocky Mountains is de vorst zeer fel en zelfs
in het Zuiden, waar het zelden vriest, daalt
de temperatuur 's nachts onder nul.
ZWEEDSCH INGENIEUR IN RUSLAND
GEARRESTEERD.
Ongeiustheid omtrent zijn lot.
Stappen van buitenlandsche zaken.
Men meldt uit Stockholm aan de N. R. Ct.
Een Zweedsch onderdaan, ingenieur Yngve
Rosell, sedert meer dan dertig jaar leider
van een der grootste chemische fabrieken in
Rusland, is, naar thans bekend wordt, eenige
maanden geleden gearresteerd en te Lenin
grad opgesloten. Volgens eenige Zweedsche
bladen zou Rosell beschuldigd zijn van sa
botage van het vijf-jaren-plan. Menschen die
Rosell kennen achten het niet wel mogelijk
dat hij zich met politiek, laat staan met de
door het sowjet-regime gevoerde economische
politiek, zou bemoeien.
De Zweedsche consul heeft reeds tallooze
malen een onderhoud met ingenieur Rosell
aangevraagd, doch dit is hem steeds door de
autoriteiten geweigerd en op zijn herhaalde
lijk gestelde vraag waaróm Rosell gearres
teerd is, kreeg hij slechts ten antwoord „dat
het onderzoek werd voortgezet". De consul
heeft echter toestemming gekregen levens
middelen en tabak aan ingenieur Rosell te
zenden, maar hij kan niet te weten komen of
deze den gevangene bereiken. Ongerustheid
heeft het gewekt, dat Rosell, die in ernstige
mate diphtheritis had toen hij werd gearres
teerd, nimmer gebruik maakte van het hem
toegestane voorrecht eens per maand aan
zijn familie te schrijven.
In Zweden is de verontwaardiging over
een en ander groot, hetgeen o.a. blijkt uit de
hoofdartikelen die verschillende bladen eraan
wijdden.
De Zweedsche regeering heeft het nu noo
dig geacht zich met de zaak te bemoeien.
Daar de Zweedsche consul te Leningrad
steeds nul op rekest kreeg, heeft de minister
van buitenlandsche zaken hem thans vol
macht gegeven zich tot het commissariaat
van buitenlandsche zaken te wenden en mede
