DRUK WERK
DRUKWERK
LANDBOUW en VEETEELT.
Kerk en schooi
schagen.
oosthuizen.
""dFspoorwegtarieven VOOR
iqE. December 1929 (Handelingen 1929/
'vxi. Pag. 10g)?
SSffi 1 °urkkr 1 of 2 bedoeW- de
Buitenland
tardieu en het oustric-
schandaal.
reorganisatie van de
chineesche vloot.
een macedoniër in sofia
vermoord.
de duitsche noodverordening.
de duitsche landbouwcrisis
WENSCHT U
BESTELT UW
BIJ C O S T E R1111
Binnenland
f~ op het strand stapten uit de handige
oVervliegtuigen de heeren C. Kolff en M
ÏC.nlh respectievelijk president en bestuurs-
Ph van de Aero-club en de heeren H. de
tlruiin dier club en Schmidt Crans,
hpf instructeur der Nationale luchtvaart-
#hoo!, welke laatste twee als piloten fun-
^'^bezichtiging van de omgeving bleek een
„interrein ten Noorden van de kolonie bij
tstek geschikt voor vliegterrein, te meer
daar dit nog zoo dicht bij het centrum der
bebouwing is gelegen
Nadat de heeren het noenmaal bij den
burgemeester hadden gebruikt stegen zij om
3 uur weer op voor den tocht naar Waalha
teNaar wij vernemen bestaat bij de N.V.
Bouw en Bouwgrond Exploitatie Maatschap-
oii Bergen-Binnen het plan om tot aanleg
;an dit vliegterrein over te gaan.
De polder Schagen verkoos bij tusschen-
fiidsche verkiezing tot hoofdingeland de heer
«jb Grootes. Dit geschiedde in de plaats
van den heer D. Smit die zich teruggetrok
ken had.
Bij Kon. besluit van 1 December is aan
den heer C. D. Kaaskooper, op zijn verzoek,
met ingang van 15 December, eervol ont
sla? verleend als burgemeester dezer ge
meente
LAND- EN TUINBOUW
PRODUCTEN.
Het Tweede Kamerlid Kamschöer heeft
den minister van waterstaat de volgende
vragen gesteld:
Is het den minister bekend, en, zoo ja, is de
minister bereid, mede te deelen, hoeveel gel
den door de Nederlandsche Spoorwegen
over het jaar 1929 zijn ontvangen ter zake
van het vervoer van Nederlandsche land- en
tuinbouwproducten
Indien dit bedrag niet met juistheid is aan
te geven, is dan bij benadering te zeggen hoe
groot dit bedrag is?
Is het juist, dat het vervoer van buiten-
landsche land- en tuinbouwproducten van
en naar onze zeehavens geschiedt volgens
lagere tarieven dan die voor het vervoer van
Nederlandsche land- en tuinbouwproducten?
Verlaging gevraagd.
Het centraal bureau der tuinbouwveilingen
in Nederland te 's-Gravenhage heeft in een
adres aan de Tweede Kamer aangedrongen
op verlaging van spoorwegvrachttarieven
voor groenten, fruit en aardappelen.
WARMENHUIZEN.
Aan de veiling te Warmenhuizen werden
verhandeld:
Nep 1.700 1.350
in Nov. 1930 in Nov. 1929
Roode kool 175.600 Kg. 999.475 Kg
Gele kool 33.125 48.900
Gew. witte kool 156.900 750.550
D. witte kool 12.500 291.950
Bloemkool 1.360 st. 8.650 st.
Peen 20.775 Kg. 26.100 Kg.
Bieten 1.450 2.275
Uien 76.275 68.850
Aardappelen 3.100 47 250
Tomaten 225
Chin. witkrop 2.390 st. 5.085 st.
De omzet bedroeg in November 1930
9.937.46 tegen 53.952.?4 in November
1929
De omzet over de afgeloopen maand is weer
een laagterecord. Eene dergelijke geringe
omzet in de maand November is sinds de op
richting der veiling nog niet voorgekomen
Ds H. Bax te Akersloot is beroepen tot
predikant bij de herv. gem te Nieuw-
Beerta (Gron.)
—Hedenmorgen werd pastoor L. Offer
mans te Lierop dood op zijn bed gevonden.
Hij had gisteren nog zijn gewone dagelijk-
sche bezigheden verricht. Een hartverlam
ming maakte waarschijnlijk een einde aan
zijn leven. In 1907 werd hij pastoor te Lierop.
Daar stichtte hij de eerste Nederlandsche
datholieke landbouwhuishoudschool voor
meisjes uit den boerenstand.
REGLEMENT OP DE PREDIKANTS
TRAKTEMENTEN.
Een proces.
Maandag heeft de advocaat-generaal mr.
A- Brants in het gerechtshof te 's-Graven
hage conclusie genomen inzake het hoorei-
beroep der herv. gemeente Ouddorp van het
vonnis van de rechtbank te 's-Gravenhage,
waarbij de eisch dezer gemeente tegen de
Synode was afgewezen. De conclusie strect
tot bevestiging van het vonnis der rechtbank-
Het Hof heeft de uitspraak bepaald op 23
"ebruari 1931.
DE L. O WET
De bouw van bijzondere scholen.
Het antwoord van de regee
ring op vragen van den heer 'Ter
Laan.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
11 er Laan:
U Is het de bedoeling van den minister
om verlenging over het jaar 1931 van den
l w, £sdiiur van paragraaf 11 van artikel
r-Aiv van de wet van 16 Februari 1923
totaatsblad 38) tot wijziging van de Lager-
onderwijswet 1920 zooals die paragraa' is
gewijzigd, laatstelijk bij de wet van 30 De-
«*mber 1929 (Staatsblad 596). te bevorderen?
U ^ien de eerste vraag ontkennend
ordt beantwoord, wil de minister dan mede-
Wi 01 be* 'n zij" voornemen ligt een ge-
vei nieuwe regeling van deze materie te
or^Mdtren' a's waarop door hem werd ge-
in de vergadering van de Eerst Kamer
'ndien het niet in het voornemen ligt
maatregel, als ondet 1 of 2 bedoeld, te
ona0 n' '3 minister dan niet met den
reCf^^^de van mcening, dat hierdoor
finan -Va-n 1 Januari 1931 af zeer ernstige
p gevolgen, voornamelijk voor de
4 Ateu'te duchlen zijn?
taatat t de nutster hef thans nu in de
Troonrede de indiening, nog in dit
zittingsjaar, van een ontwerp van wet tot
o^JK tzicht gesteld, het juiste
vSnlr,- Ltet niet treffen van een
scheppen van een onöeperk-
SkhW Va" S?°len 01 aIdus een partieele
het i'ao-e j thans bestaande regeling van
het lager onderwijs te brengen?
pn wpLn^ minister van onderwijs, kunsten
en wetenschappen geantwoord:
r ii j onderReteekende is niet voornemens
te bevorderen dat de werkingsduur van art.
tcT i k, i' d€r wet van 16 Februari 1923
(Staatsblad no. 38), laatstelijk gewijzigd bij
^\Va" P December 1929 (Staatsblad
no. oyoy andermaal met een jaar wordt ver
lengd. hij heeft dit voornemen duidelijk aan
gekondigd in de vergadering van de Eerste
i<wwuer ^taten-Generaal van 30 December
1929 (Handelingen 1929/1930, blz 109).
2 en 3. Ook deze vragen worden ontken
nend beantwoord.
4. Het automatisch eindigen van den wer
kingsduur van genoemde paragraaf 11
schept niet de mogelijkheid van een onbeperk-
ten bóuw van bijzondere scholen; deze blijft
immers gebonden aan de in de Lager-onder-
wijswet 1920 genoemde eischen.
In de wandelgangen van het Palais Bour
bon vormde het Maandag het algemeene on
derwerp van gesprek dat minister-president
Tardieu in verband met het Oustric-schan-
daal het voornemen zou hebben, zijn ontslag
in te dienen. Men beweerde dat de Commissie
van Onderzoek reeds met zekerheid zou heb
ben vastgesteld, dat ook nog eenige andere
onderstaatssecretarissen bij de kwestie be
trokken zouden zijn en dat daardoor de po
sitie van het kabinet onhoudbaar was. Het
bleek echter, dat deze geruchten den juisten
stand van zaken verre vooruit waren geloo-
pen. Tardieu schijnt in volkomen gerustheid
het resultaat van het onderzoek te kunnen
afwachten In den loop van gisteren werden
tusschen den minister-president en den voor-
ziter der parlementa re commissie van onder
zoek, Marin, vijftien brieven gewisseld, die
alle betrekking hadden op het financieel
schandaal. Bovendien vond gisteravond nog
een bespreking tusschen Marin en Tardieu
plaats, waarvan het resultaat heden in de
commissie zal worden medegedeeld. Alle tee
kenen wijzen erop, dat er in deze aangele
genheid nog verscheidene verrassingen te
verwachten zijn.
VIER JAGERS IN EEN BRAND
OMGEKOMEN.
Vreeselijke ramp in een boschhut.
Te East-Otis in den staat Massachusetts
ontstond in een boschhut, waarin een
gezelschap jagers gedurende den nacht on
derdak had gevonden, een brand die ten
gevolge had dat vier jagers in de vlammen
omkwamen, terwijl negen ernstige brand
wonden opliepen. De oorzaak van den brand
is onbekend.
Onder Engelsche leiding.
De Engelsche Admiraliteit deelt mede, dat
in overeenstemming met de in de maand
juni 1929 te Nanking geteekende Chineesch-
Britsche Vlootovereenkomst een Britsche mis
sie naar China zal vertrekken, ten einde de
Nationalistische Regeering te adviseeren en
bij te staan bij de voorgenomen reorganisatie
en moderniseering der Chineesche Vloot.
Captain Bailliegrohman is tot leider der
Missie benoemd.
Hij krijgt den rang van Commodore bij de
Chneesche Marine.
Begin 1931 zal hij naar Nanking vertrek
ken, waar hij voorbereidende besprekingen
zal houden met den Chineeschen onder-m:
nis ter van Marine, Chen.
EEN BRUID KORT VOOR HAAR
HUWELIJK GESTORVEN.
Zaterdagochtend zou Winifred Gladys
Bleek, een 21-jarig meisje te Londen, met haar
23-jarigen bruigom in een kerk in het huwe
lijk verbonden worden. Terwijl zij eenige uren
vóór den daarvoor bepaalden tijd met haar
bruigom aan hun huwelijksgeschenken in hun
nieuwe huis een plaats gaf. zee? zij ineen en
stierf. In dezelfde kerk waar zij getrouwd
zou zijn, zal nu Donderdag een uitvaart
dienst voor haar gehouden worden.
Gistermiddag werd de Macedonische
schrijver Naum Tomalwesky, aanhanger van
Protogeroff en lid van de voormalige Com
missie voor het Buitenland van de Imro,
doodgeschoten. Hij werd in den tuin van zijn
in een der buitenwijken van Sofia gelegen wo
ning door twee met karabijnen gewapende on
bekenden overvallen en neergeschoten. Zijn
dochter, die te hulp snelde, werd zwaar ge
wond. De onverlaten wierpen hun karabijnen
weg en maakten zich uit de voeten.
De Nazzi's vragen opheffing
De Nationaal-socialistische fractie van den
Rijksdag heeft een voorstel ingediend, waar
in overwijlde opheffing van de door de Rijks-
regeering uitgevaardigde noodverordening,
inzake het economisch leven en de financiën
geëischt wordt.
DE SALARISEORTIVUE in italië.
Mussolini heeft gistermiddag in de Kamer
het regeeringsontwerp ingediend strekkende
tot vermindering var de salarissen met in
gang van den eersten van de loopende
maand. De Duce gaf geen enkele toelichting
en ook van de zijde der Kamer werden geen
bezwaren gemaakt.
Het ontwerp zal dezer dagen na zoo kort
mogelijk debat worden aangenomen.
Mussolini zelf en alle andere hoog?
plaatste ambtenaren zullen eveneens verir
dering ontvangen.
Officieel wordt mededegedeeld dat in h
Duitsche Riiksministerie voor Voedseivc
ziening en Landbouw heden een bespreking
heeft plaats gehad met de ministers voor
Voedselvoorziening en Landbouw der Duit
sche landen.
Rijksminister Schiele gaf een uiteenzetting
van de positie, waarin de Duitsche landbouw
thans verkeert en de moeilijkheden, waarmede
men op het oogenblik te kampen heeft. Bij de
besprekingen, waaraan door vrijwel alle aan
wezige ministers werd deelgenomen, hechtten
deze hun goedkeuring aan de reeds in wer
king zijnde en de nog in te voeren maat
regelen.
HET HOOGE WATER.
DE MAAS.
De toestand wordt beter.
Uit Venlo: Het peil van de Maas is thans
zoodanig, dat de Maasstraat en de Maas
kade droog staan. Het water staat thans te
gen den hoogsten kademuur. Het verkeer is
hersteld. De kelders worden van gemeente
wege leeggepompt. De kranen en de sporen
bij de haven zijn Maandagnacht vrij geko
men.
Uit Orave: De Maas voor deze gemeente
is sedert Maandagavond 10 uur 4 c.M. ge
vallen. De Beersche Maas verminderde in
dienzelfden tijd met 12 c.M. Ofschoon men
spoedig flinke val verwacht in verband met
de goede berichten van Maastricht, blijft de
dijkwacht op de Maas en Wijthdijk gehand
haafd, daar men juist bij het vallen van de
Beersche Maas veel last krijgt van wellen
aan den voet van den dijk (binnendijks).
Er staat nog 58 c.M. gemiddeld op den
rijksweg (Elftweg).
De stand van de Maas te Grave was
heden 6.90 Meter. De stand van het water
op den Elftweg Den BoschNijmegen is 39
centimeter. Vrachtauto's en autobussen reden
reeds door het water. Bovendien valt het
water cp den Elftweg 1 c.M. per uur. Ver
wacht mag worden dat reeds hedenavond de
Elfweg voor alle voertuigen berijdbaar is, en
Donderdagmorgen voor fietsen. De Beersche
overlaat is zoo goed als uitgeloopen en werkt
nog slechts op hoogstens een tiende breedte,
m<*t een a twee centimeter diepte. Het ver
keer tusschen NijmegenGraveDen Bosch
kan dus spoedig weer geheel zijn hersteld.
Het valt echter op, dat de rivier de Maas bij
Grave niet sneller of meer valt, ofschoon
Maastricht 35 en Venlo 44 c.M. val seint.
De val bij Grave bedroeg slechts zes ces-
timeter.
DE MERWEDE.
Uit Gorinchem: De Merwede valt nu
snel; buiten de Waterpoort wordt de toestand
weer normaal. De toegang tot de Fop Smit
is nu ook weer watervrij; alle booten leggen
weer aan de gewone steigers aan.
Vermindering van de stagnatie in
het verkeer en bij de overzetveren.
Namens den A. N. W. B. wordt aan de
N. R: Ct. medegedeeld:
Deventer: Schipbrug, Lekskensveer bij
Wageningen: Overtocht normaal.
Rhenen: Overtocht alleen voor voetgan
gers en fietsen. Vannacht zou de gierpont
weer in dienst worden gesteld, zoodat de
overtocht dan weer normaal is.
Opheusden: Overtocht gestremd.
Eek en Wielsche veer (Amerongen), Cu-
lemborg, Beusichem en Vianen: Overtocht
normaal.
Tiel: Overtocht alleen voor fietsen en
voetgangers.
Zaltbommel: Overtocht ieder half uur van
beide zijden.
Nijmegen: De dienst wordt onderhouden
met eén pont. In verband hiermede opont
houd bij het overzetten.
Gorinchem: Overtocht normaal.
De weg NijmegenDen Bosch over Gra
ve is nog gestremd. Van Arnhem naar Em
merik kan men thans weer rijden over Zeve
naar en Elten.
De veerdienst over de Lek te Wijk bij
Duurstede zou vandaag hersteld zijn.
OPBOUW VAN GRONINGEN.
Een organisatie gesticht.
In navolging van Drente is in de provincie
Groningen een organisatie gesticht'met het
doel te werken tot den optouw van Gronin
gen. Het dageiijksch bestuur bestaat uit de
heeren A. van Geuns, lid van Ged. Staten,
voorzitter, K. Nieuwland, referendaris aan de
Prov. Griffie, secretaris; J. N. Spoelstra,
journalist, penningmeester; J. A. Beins, bur
gemeester van Vlagtwedde en T. Krol, burge
meester van Uithuizermeden. De koninklijke
goedkeuring zal voor de statuten worden aan
gevraagd.
HET DRAMA TE RIJSBERGEN.
De toestand der slachtoffers.
Omtrent den toestand van het liefdesdrama
te Rijsbergen wordt gemeld, dat die van het
meisje nog zeer zorgwekkend is. De toestand
van haar broer is vooruitgaande.
EEN HONDERDJARIGE
De heer K. Bloemendal te Apeldoorn, sinds
1897 gep. inspecteur bij de telegrafie, zal den
5den December e.k. zijn honderdsten verjaar
dag vieren.
STRAATROOVERS.
Een winkelbediende bewusteloos ge
slagen en beroofd.
Maandagavond werd te Nieuwenhagen
(I een 34-jarige winkelbediende door twee
Onüekende mannen overvallen, bewusteloos
gMagen en van een bedrag van 1*50 be-
roald. De winkelbediende had het geld voor
zijn baas geïncasseerd. Toen hij bij bewust
zijn kwam, werden de maréchaussees met het
gebeurde in kennis gesteld. De daders waren
atuurlijk gevlogen. De bediende had hóofd-
wonden opgeloopea.
STORING ELECTRISCH LICHT.
Te Haarlem.
Gistermiddag ging in een groot gedeelte
van de binnenstad plotseling overal het elec-
trisch licht uit, zoodat kantoren, winkels enz.
in het donker werden gehuld.
Het bleek, dat er een storing was ontstaan
in een schakelhuisje, doch het duurde onge
veer drie kwartier vóór het defect was her
steld.
Voor de winkelzaken beteekende deze sto
ring groot ongerief, daar het in verband met
St. Nicolaas zeer druk was.
In vele zaken behielp men zich met kaarsen
en petroleumlampen.
Het tramverkeer heeft van deze storing
geen stagnatie ondervonden.
NOODLOTTIG ONGELUK.
Gistermorgen had het veertienjarig zoontje
van den heer J- H. te Groningen het ongeluk
van den zolder te vallen, waarbij hij zoo
noodlottig neerkwam, dat hij met zijn kin
bleef hangen aan een daar gespannen touw.
Zoo hangende werd hij door zijn moeder
gevonden. De ijlings ontboden geneesheer
kon slechts den dood constateeren.
EERSTE KAMER.
Het ligt in het voornemen van den voor
zitter der Eerste Kamer, de leden bijeen te
roepen tegen Dinsdag 16 December.
VERDWIJNING VAN f 47.000
Naar eerst thans oekend wordt is Maan
dagmiddag op raadselachtige wijze een be
drag van ongeveer 47.000 ten nadeele van
de Coöperatieve Beetwortelsuikerfabriek
„Dinteloord te Stampersgat verdwenen Om
streeks 2 uur vervoegde zich een employé
van genoemde fabriek bij de Bank van
P. A. G. van Gilse en Zoon te Roosendaal om
een bedrag van pl.m. 47.000 te innen, be
stemd voor de des Dinsdags plaats hebbende
uitbetaling van loonen er. ter voldoening van
schippersvorderir.gen. Het geld, bestaande
uit een groote hoeveelheid zilver en bank
papier, werd in twee zakken verpakt welke
op hun beurt weer in een grooten zak werden
gestoken, die werd verzegeld.
Toen op de fabriek de zakken werden ge
opend, bleken zij slechts oude kranten en kie-
zelsteenen te bevatten, terwijl het geld op
onverklaarbare wijze daaruit was verdwenen.
De employé G., die het geld van de bank had
gehaald, is gearresteerd. De marcha -ssee te
Steenbergen heeft een onderzoek ingesteld.
Nadere bijzonderheden kon men nog niet
mededeelen.
DE RELLETJES TE ROTTERDAM.
De tegen gistermiddag aangekondigde de
monstratie op den Coolsingel is voor het
raadhuis op niets uitgeloopen. De demon
stranten zijn daarna, omstuwd door vele
nieuwsgierigen de stad ingetrokken en na
veel omwegen bij den Westzeedijk terecht ge
komen. Ter hoogte van het Park heeft de po
litie de menigte uiteen gedreven. Door het
Museumpark is toen een sauve qui peut ont
staan. Later heeft men zich weer verzameld
bij de Remonstrantsche kerk Omstreeks half
vier werd 'n charge voor 't N. R. Ct.-gebouw
ondernomen. De demonstranten, de op relle
tjes belusten en 'n drom nieuwsgierigen zijn
daarna van de Witte de Withstraat naar den
Coolsingel gegaan en vandaar naar de
Hoogstraat. Daar is de menigte tenslotte
door de politie verspreid, waarbij vooral de
politie-autotjes goede diensten hebben bewe
zen.
MEISJE ONTVOERD
Maar is het geen fantasie?
Maandagochtend half-elf is op den Stam-
mersdijk te Weesperkarspel aangehouden een
13-jarig meisje, dat zeide uit Amsterdam
ontvoerd te zijn. Toen zij van haar woning
in het Linnaeushof te Watergraafsmeer naar
de r. k. meisjesschool in de Indische buurt
zou gaan, werd zij, aldus vertelde het meisje,
door een man geblinddoekt en ook werd
haar een doek voor den mond gehouden. Te
voet kwam zij te Weesperkarspel, waar de
man haar gelastte, rechtuit te gaan en niet
om te zien; anders zou hij haar doodschie
ten. Nabij een woonark had zij den doek weg
gerukt en te water geworpen; waarna zij bij
den veehouder S. om hulp had gevraagd.
De moeder van het meisje veronderstelt,
dat zij achter op een auto is geklommen, een
van haar liefhebberijen, en nu dit verhaal
heeft verzonnen. Een jonger zusje var, haar
is kort geleden inderdaad aangerand.
FIETSENDIEVEN AANGEHOUDEN
De Haagsche recherche heeft vier fietsen
dieven aangehouden, die in de laatste Hrie
maanden niet minder dan 46 fietsen zouden
hebben gestolen.
Alle 46 fietsen zijn opgespoord bij parti
culieren, aan wie zij waren verkocht, of bij
de Bank van Leening, voorzoover ze niet
nog in het bezit van de aangehoudenen
waren.
De fietsen zijn alle door de ooispronkelij'-e
eigenaren herkend en door de zorgen van de
politie weer te hunner beschikking gesteld.
TELEFOONVERKEER MET IN'DIE.
Geurende November 1930 werden in het
radiotelefoonverkeer met Ned.-lndië in totaal
300 gesprekken gevoerd, waarvan er 107 in
Nederland en 193 in Indië werden aangs-
Van de hier te lande aangevraagde ge
sprekken hadden er 47 betrekking co zakelijkt
en zestig op fair:lieaangelegenheden. Voor
Indië bedroegen deze aantal resp 67 en 126
In totaal werden 131 gesprekken in Nedei-
lard van huis uit gevoerd, waarvan in Neder
land 47 en in Indië 84 werden aangevraagd
In het radiotelefoonverkeer Europa-lndië
via Nederland werden in November in totaal
zes gesprekken gevoerd n.1. met België een,
Engeland een, Hongarije een, Noorwegen
een en Zwitserland twee.
NEDERLANDSCHE SPOORWEGEN.
Uitslag van de op 2 Dec. 1930 des na
middags om 2 uur te Utrecht gehouden
openbare aanbesteding van bestek 1415 H. S.
Liet maken van grono- en spoorwerken, ver
hoogd perron, bestratingen en bijkomende
werken ten behoeve van de uitbreiding van
het stationsemplacement te Koog-Zaandijk
Raming 21.500. Ingekomen 31 biljetten
Laagste inschrijver was J. G. Sieensma te
Lemmer voor 17360. Hoogste B. Min te
Bergen (N.H.) voor 22500. v'erder hadden
o a. ingeschreven: G. den Adel, Beverwijk
18400: V. P. craun Zn., Beverwijk
18450; D. Woud. Wormer 18985; C.
Klinkert, Oudkarspel 19160; C. de Vries,
Purmerend 19276; P. Kooiman en Zn.,
Alkmaar 19515; H. V. en J. de Vries.
Purmerend 19766; J. de Vries, Purmerena
19945; R. Bijker, Haarlem 20400; J. j.
de Groot, Heiloo 20500.
r
EEN WERKTIJDENBESLUIT VOOR
KANTOORPERSONEEL.
De regeering heeft thans bij den Hoogen
Raad van Arbeid een voor-ontwerp werktij
denbesluit voor kantoren aanhangig gemaakt
In paragraaf 6 van Hoofdstuk 4 der Ar
beidswet 1919 zijn bepalingen vastgelegd
betreffende de arbeidstijden in kantoren,
waarbij aan een nadere regeling bij alge-
meenen maatregel van bestuur zijn overge
laten: a. Zondagsarbeid voor vrouwen; b.
arbeid na één uur des namiddags op Zater
dag; c. voorschriften in zake rusttijden.
De wet zelf bepaalt: a. dat een jeugdig
persoon niet op Zondag mag werken; b. dat
een man of een vrouw die op Zondag meer
dan vier uur arbeid verricht een vrijen dag
in de week moet hebben; c. dat 's Zaterdags
na één uur niet gewerkt mag worden, behou
dens uitzonderingen; d. dat een jeugdig per
soon niet tusschen zes uur 's namiddags en
acht voormiddags mag werken; e. dat de
maximum-arbeidsduur is 8)4 uur per dag en
48 uren per week, behoudens uitzonderingen.
Bij het onderzoek naar de bedrijfsbehoef-
ten, waarmede de ter uitvoering der wet te
stellen bepalingen hebben rekening te houden
is gebleken, da een groep van ondernemin
gen in zoo bijzondere omstandigheden ver
keert ten aanzien van de tijden waarop nood
zakelijk overgewerkt moet worden, dat voor
deze de mogelijkheid die de wet laat om de
in de wet gestelde grenzen te overschrijden,
niet toereikend is.
Dit behoeft echter geen reden te zijn om met
de invoering op de overige kantoren te wach
ten tot de wet gewijzigd zal zijn.
Het is daarom de bedoeling het bepaalde
in paragraaf 6 van Hoofdstuk IV der Ar
beidswet 1919 en dit werktijdenbesluit voor
kantoren in werking te doen treden uiterlijk
op 1 Mei 1931 voor arbeid in alle kantoren
behoudens in de kantoren van reederijen van
zeeschepen en voor de zeevaart werkende on
dernemingen van stuwadoors, cargadoors,
expediteurs, veemen, scheepsbevrachters en
sleepdiensten; in de kantoren van de groot
handelaren in ruwe katoen en katoenen ga
rens te Rotterdam en in de kantoren van
Noordzeevisscherii-ondernemingen, zeevisch-
veilingen, zeevisch-handelaren en zeevisch-
expediteurs. Voor deze kantoren is een voor
stel tot wetswijziging in voorbereiding.
Inhoud der bepalingen.
Wat nu het ontwerp-werktijdenbesluit voor
kantoren zelf betreft, art. 2 daarvan bepaalt,
dat een vrouw in kantoren op Zondag ar
beid mag verrichten als het verkoop van
plaatsbewijzen voor openbare middelen van
vervoer, het verkoopen van toegangsbewij
zen voor publieke vermakelijkheden enz. en
het verrichten van administratieve werk
zaamheden daarmee onmiddellijk verband
houdende, en voorts arbeid in kantoren var
bad- en zweminrichtingen betreft.
Art. 3 bepaalt welken arbeid een man ol
een vrouw in kantoren op Zaterdag na één
uur des namiddags mag verrichten. Hieron
der vallen verkoop van plaatsbewijzen, ar
beid in kantoren van baa- en zweminrichtin
gen, spaarbanken, banken van leening, no
tarissen, deurwaarders en advocaten; in ad
vertentie- en nieuwsbureaux en in kantoren
van dagbladondernemingen die een Zater
dagavond- en Zondagochtend- of Maandag
ochtendblad uitgeven; in visbureaux arbeid
tusschen 1 en 3 uur nar.iddags, in kantoren
voor den geld- en ef' Hen handel arbeid tus
schen 1 en 2 uur namiddags, bestaande in
het uitbetalen van loonen, uitkeeringen uit
ziekenkassen enz., voorts arbeid in verband
met den verkoop of de verzending van op
dien dag aangevoerde visch, schaal- of
schelpdieren; arbeid bestaande in het behan
delen van op dien dag ontvangen en te ver
zenden brieven en telegrammen en het be
dienen van de telefoontoestellen; arbeid in
kantoren Lehoorende bij broodfabrieken of
bij fabrieken of werkplaatsen waarin krach
tens het werktijdenbesluit voor fabriek of
werkplaatsen 1923 cp Zaterdag na één uur
des namiddags arueid wordt verricht; arbeid
in bankkantoren die verband houdt met het
behandelen van girorekeningen enz., alsme
de arbeid noodig voor de ontwikkeling van
beurstransacties van dien dag.
Verder mag op Zaterdag na één uur des
namiddags aröeid worden verricht in kan
toren in verband met veilingen van land- of
tuinbouwproducten en voorts in kantoren ge
vestigd in de gemeenten Alkmaar, Hoorn,
Leiden, Roermond, Sittard. Stavoren,
Utrecht, Venlo, IJzendijke, doen ten hoogste
tot vier uur des namiddags. Indien iemand
dergelijken arbeid op Zaterdag na één uur
verricht gedurende meer dan twee uren mag
hij of zij in die week geen arbeid verrichten
hetzij op ten minste één anderen werkdag na
één uur des middags, hetzij op Maandag
vóór halféén des namiddags.
In artikel 4 wordt de arbeid op Zaterdag
namiddag toegestaan voor de schoonmaak
sters en schoonmakers (hiermede mag op
dien tijd het gewone kantoorpersoneel niet
belast worden), terwijl artikel 5 den Zater
dagmiddag arbeid toestaat van conciërges,
portiers, wakers, stokers en ambachtslieden.
Salarisgrens f 3000.
In artikel 7 worden overeenkomstige bepa
lingen gegeven als het z.g. Bazenbesluit
voor fabrieken en werkplaatsen, met dit prin-
cipieele verschil, dat gebruik gemaakt is van
de bevoegdheid gegeven in artikel 91 onder
b der wet om de werktijd- en administratieve
bepalingen niet toe te passen op personen
met een in geld vastgesteld jaarlijksch loon
in de onderneming van 3000.of meer.
Speciaal worden hier voorts genoemd de per
sonen, die wetenschappelijken arbeid ver
richten van eenigzins hoog peil, waarbij ge
dacht is aan afgestudeerden van een Han-
delshoogeschool of een Universiteit, ook al
bedraagt hun salaris nog geen 3000.—.
Artikel 8 breidt bepalingen van artikel 7
ook uit tot een „beschermd bediende die het
hoofd der onderneming bij ziekte vervangt.
Artikel 10 regelt meer bepaald de rusttii-
den. Als regel wordt voorgeschreven dat de
arbeidstijd in een kantoor eiken dag na ten
hoogste 5 uur arbeid moet worden afge-
