Ibinscht toorant.
Honderd twee en dertigste Jaargang,
gOonderdag: 4 December
Buitenland
een millioen voor de ameri-
duitsch motorschip in nood.
«uiutiaiinir «uod.
aardbeving te rangoon.
aanslag op berenguer.
Journalist schiet op den gene
raal zonder hem te treffen.
nieuwe fabrieken te
warschau in gebruik genomen.
Kerk en school
Pfttovinciaal nieuws
*0. 2S3 193a
Goedige relletjes te leipzig.
Te Leipzig hebben gistermiddag commu
nistische betoogers getracht de politie-afzet-
Sne voor het raadhuis te doorbreken. De po
ntje maakte daarop van de wapens gebruik
en verwondde een 7-tal hunner met revolver
schoetn. Toen de schoten gelost werden, stoof
de menigte naar alle kanten uiteen.
De politiemacht is versterkt.
Negen personen in het zieken
huis opgenomen.
Bij de communistische demonstraties zijn in
totaal 9 personen met schotwonden in het
ziekenhuis opgenomen. Een der gewonden,
die een schot in de longen had bekomen, is
aan de gevolgen daarvan overleden. Tot ver
dere onlusten is het in den loop van den
avond niet meer gekomen.
KAANSCHE WERKLOOZEN.
I De familie Rockefeller heeft een millioen
dollar beschikbaar gesteld voor de hulpver
leening aan de werkloozen.
MOORD OP DE AVENUE DE L'OPERA.
Het gewone, dagelijksche „fait
divert".
Weer een Parijsch schietdrama! zegt het
flbld. Op de drukke Avenue de 1'Opéra, Za
terdagavond omstreeks kwart voor tien.
Een fraaie luxe-auto kwam de Rue des
Pyfamides uitrijden, bestuurd door den een-
en-dertig jaar ouden Fernand Heurteur, voor
malig dirigent in een music-hall, thans artis
tiek directeur eener groote filmonderneming
Eensklaps hoorde men eenige schoten* de
auto begon te zwaaien, liep op een lantaarn
paal, die omviel en kwam tot stilstand. I>e
bestuurder, in smoking gekleed, lag met een
ernstige Wonde aan de slaap met het hoofd
op net sturrad.
Zoodra de wagen stilstond sprong er een
jonge vrouw in avondtoilet uit, die trachtte
tusschen de toesnellende menigte te ont
komen. Zij werd gegrepen en naar een poli
tiebureau gebracht, waar zij mededeelde
Rachel Mery te heeten, een en twintig jaar
oud te zijn en uit jaloesie op haar minnaar te
hebben geschoten.
Het slachtoffer, dat tijdens het vervoer
naai het ziekenhuis overleed, bleek reeds een
jaar in liefdesverhouding tot het meisje te
hebben gestaan. Hij was tijdens den oorlog
gehuwd, eenige maanden later reeds ge
scheiden en woonde thans met een andere
vrouw samen, doch onderhield tevens betrek
kingen met Rachel Mery, die hij echter nooit
bij zich thuis ontving. Het meisje was achter
deze verhouding gekomen, had zich van kant
willen maken, doch was, toen zij haai plan
mededeelde, op volkomen onverschilligheid
van de zijde van haar minnaar gestuit. Ten
einde raad had zij hem Zaterdagavond „op
heldering" gevraagd. Deze schijnt niet zeer
gunstig voöi haar te zijn uitgevallen, met het
gevolg, dat zij haar minnaar, terwijl hij aan
het stuur zat. onverhoeds doodschoot.
De ouders van Rachel Mery, zeer welge
stelde lieden, wisten niets van het lichtzinnige
lever, hunner dohter, die veel uitging maar
opgewekt was en nimmer toonde eenig ver
driet te hebben.
DRAADLOOZE OPRÜIÏNG VANUIT
MOSKOU.
In het Engelsche Lagerhuis werd Hender-
ion gisteren de vraag gedaan of de draad-
looze uitzending van een toespraak uit Mos
kou, waarin de Britsche arbeiaers werden op
gewekt tot revolutie, in strijd was met de be
lofte van het Sowjetbewind en welke stappen
in dezen zouden worden gedaan.
Minister Henderson antwoordde, dat zijn
département de volledigen tekst van dezen
draadloozen toespraak eerst in den namid
dag had ontvangen.
In den korten tijd, die Henderson tot zijn
beschikking had gehad voor het bestudeeren
daarvan, was hij tot de overtuiging gekomen
dat deze uitzending niet gelijk de vraag aan
gaf een opwekking tot revolutie bevatte, maar
wel inbreuk maakte op de belofte door de
Sowjet-regeering gedaan inzake propaganda.
In verband hiermede zijn instructies gezon
den aan den Engelschen ambassadeur te
Moskou om bij de Sowjetregeering te protes
teeren.
Op de vraag, of de minister bij een vol
gende uitzending zou luisteren naar het ge-
Ssrokene, antwoordde Henderson; „Ik hoop
an iets beters te doen te hebben".
STUDENT DRINGT NEDERLANDSCH
CONSULAAT BINNEN.
Een wraakneming.
Gistermiddag is een 25-jarige student,
zekere Winkelmann, met geweld het gebouw
van het Nederlandsche consulaat te Dort-
inund binnengedrongen. Hij verbrijzelde de
ruit van de gangdeur en sloeg vervolgens op
de vlucht. Onderweg loste hij een revolver
schot op het personeel, dat hem achtervolgd?
B zijn arrestatie door het overval-comman
d° ging de jongeman zoo hevig te keer, dat
de politie hem met geweld moest overmees
teren.
Het betreft hier blijkbaar een wraak
neming. W. was korten tijd geleden in Neder
land geweest, doch door de autoriteiten als
ongewenscht vreemdeling uitgewezen. Bij die
gelegenheid had men hem tevens zijn revol
ver afgenomen. W. had zich hierover bij het
Nederlandsch consulaat te Dortmund be
daagd en het wapen teruggeëischt, doch dit
vas hem geweigerd.
ÏRAMONGELUK TF LENINGRAD.
Gister zijn te Leningrad twee volle tram
*'a<ens met elkaar in botsing gekomen, vol
gens tot dusverre ontvangen berichten wer*
«n meer dan 10 personen gedood en 23,
zwaar, gewond.
Het aantal dooden tot 28 0e"
stegen.
olgens nadere berichten zijn bij het tram-
*"£eluk in totaal 28 personen gedood-
riet Dmtsrhp
iv,irf u -motorschip „Hedwig" ver-
n£L 1 Rif> eUand °P 400 K M
Noordwestelijk van de Philippijnen, in nood.
vertrokken ^T^^ager is ter assistentie
De eD'
boord.
,Hedwig" heeft 14 man equipage aan
EEN NATIONALE REGEERING
IN ENGELAND?
Een pleidooi van een bekand
politicus.
blad ThS oaa,k,te het Engelsche liberale
j'f 1 Star melding van besprekingen,
die gaande waren tusschen vooraanstaande
ïguren uit alle drie de politieke partijen en
gericht waren op de vorming van een sterke
nationale coalitieregeering, die haar aan
dacht zou wijden aan de oplossing van de
Soote economische problemen, waarmede
root-Britannië thans worstelt. Sedert werd
KMrent n'e*s meer vernomen. Thans
schrijft de bekende Engelsche generaal John
beely, oud-lid van het kabinet-Baldwin, in
de „Times" een ingezonden stuk, waarin hij
op deze zaak terugkomt. Hij betoogt, zoo le
zen we in het Hbld., dat een partijregeering
er niet in kan slagen, de groote vraagstuk
ken, waarmede Groot-Britannië kampt, zoo
als Indië, de werkloosheid, de betrekkingen
met de dominions volgens de richtsnoeren
van het partijprogram op te lossen. Hij zegt,
dat de leiding van het Britsche rijk en de
partijstrijd in Engeland met elkaar onver-
eenigbaar zijn, en dat hetzij het een, hetzij
het ander moet wijken. Hij verklaart dat hij
vele vooraanstaande figuren heeft geraad
pleegd en bevonden dat geen hunner de juist
heid van deze opvatting heeft betwist, doch
dat geen hunner meent dat de vorming van
een nationale regeering tot stand kan wor
den gebracht. Generaal Seely.nu meent, dat
deze meening te eenenmale onjuist is: hij
heeft n.1. als voorzitter van de „National
Savings Commission" in de laatste drie
maanden duizenden mannen en vrouwen uit
alle klassen der samenleving en van alle po
litieke overtuigingen ontmoet, leden van
het parlement, burgemeesters, vakvereeni-
gingsleiders, onderwijzers, die het er allen
over eens waren, dat een nationale regee
ring strikt noodzakelijk is, wil Engeland uit
zijn moeilijkheden geraken. Zij zijn van oor
deel, dat indien de rechte man op het Engel
sche volk een beroep doet, om zijn partij
strijd te laten varen en zich te vereenigen
totaat de nood voorbij is, hij een overweldi
genden steun zou ontvangen van de groote
massa des volks.
In hetzelfde nummer van de „Times" komt
een ingezonden stuk voor van een zekeren
D. Knight, die verklaart dat men in bedrijfs-
en handelskringen van meening is, dat En
geland thans in een positie verkeert gelijk
aan die van den grooten oorlog van vijftien
jaar geleden, toen het land moest vechten
voor zijn bestaan zelf.
De „Times", die het stuk van generaal
Seely bespreekt, betoogt dat het de grootste
aandacht verdient van allen, onverschillig
of zij het met hem eens zijn dan wel met hem
van meening verschillen, daar het niet de
overijlde en ondoordachte uiting is van een
man, wiens belangstelling in de politiek zich
bepaalt tot het critiseeren van politici, of die
een afkeer heeft van de „socialistische" leer
stellingen en practijk, doch van iematjd met
een lange politieke ervaring.
JOURNALIST UIT SPANJE
VERBANNEN.
Moet binnen 48 uur Spanje
verlaten.
De Spaansche autoriteiten hebben gisteren
besloten den schrijver Cesar Falcon, mede
werker van „El Sol" en hoofdredacteur van
het weekblad „Nos Ostros" uit het land te
zetten. Het weekblad is verboden.
Falcon moet Spanje binnen 48 uur verla
ten.
BOMMEN ONTPLOFT TE DELHI.
Twee ernstig gewonden.
Er hadden te Delhi gisteren twee bomont
ploffingen plaats. Een der bommen werd
door studenten opgeraapt en ontplofte toen
zij deze in de hand hadden. Twee hunner
werden ernstig gewond.
De tweede bom werd door een onbekend»
geworpen naar voorbijgangers in de hoofd
straat van Delhi en ontplofte zonder iemand
te kwetsen.
Voorzoover bekerd geen schade.
Gistermorgen om kwart over een werd te
Rangoon een zeer hevige en vrij langdurige
aardschok gevoeld. Tot dusver is er geen
bericht van schade
HET FRANSCHE LEGER
UEHULDIGD,
Door den chjf van bet Dailsche
legerbestuur.
Bij het afscheid van den Franschen mili
tairen attaché Tournes heeft de chef van het
legerbestuur, generaai v. Hammerstein, naa;
het W. B. meldt een toespraak gehouden,
waarin hij, na aan de persoon van den atta
ché uitbundige hulde te hebben gebracht,
o.a. verklaarde: De toenadering tusschen
Frankrijk en Duitschland wordt belemmerd
door vele moeilijkheden, waardoor ook ons
kameraadschappelijk verkeer niet is geweest
zooals gij en ik het hadden gewenscht.
Op twee dingen evenwel wensch ik den
nadruk te leggen: Wij achten niet alleen uw
persoon, maar ook het leger dat ge verte
genwoordigt. Wij bewonderen zijn vader
landsliefde, zijn dapperheid, zijn leiding.
Wij gelooven, dat in het Fransche officiers
corps, in den Franschen generalen staf, on
ze moeilijkheden en wenschen. en behoeften
juist worden beoordeeld. Tusschen beroeps
militairen heerscht een soort internationale
kameraadschap, die het onderling begrijpen
vergemakkelijkt. Zij vergeten en verwerpen
ook het spoedigst den uit den oorlog voort-
vloeienden haat tusschen de volken, daar zij
weten dat beide partijen slechts eerlijk hun
plicht hebben gedaan.
Deze erkentenis is de grondslag voor een
wederzijdsch begrijpen op de basis der ge
lijkheid van taak en plichten. Het Duitsche
leger is niet tegen een eerlijke toenadering,
waaruit zich een eerlijke vriendschap kan
ontwikkelen. Maar hierbij moet worden uit
gegaan van het beginsel der gelijkgerech
tigdheid. Een onderdrukte zal nimmer met
zijn onderdrukker in eerlijke vriendschap le
ven, en slechts eerlijke vriendschap heeft
waarde.
EEN AMUKMAKER IN BRITSCH-
INDIË.
Zes personen met geweerscho
ten gedood.
Een inlandsch soldaat heeft te Rangoon
amok gemaakt. Door geweerschoten doodde
hij zes jjersonen, verwondde er vier en be
nam zich tenslotte zelf het leven.
De dader dadelijk gegrepen.
De journalist Joaquin llizo, politiek redac
teur van 't dagblad „El Sol" heeft met een
revolver geschoten op generaal Berenguer,
die echter niet geraakt werd.
Ilizo was zooals gewoonlijk met zijn colle
ga's in het bureau van den minister-presi
dent verschenen om inlichtingen te krijgen
inzake den kabinetsraad. Hij scheen opge
wonden te zijn.
Toen de premier verscheen haalde de jour
nalist een revolver voor den dag en schoot.
Berenguer wierp zich op den aanvaller en
greep hem bij de armen om hem te beletten
opnieuw te schieten. De broeder van den
premier en de andere journalisten snelden
eveneens toe.
De dader verklaarde: „Het is gebeurd; ik
heb een anarchistische demonstratie willen
houden om te protesteeren tegen het sociale
regime dat Uwe Excellentie vertegenwoor
digt".
Hij werd aan de politie overgeleverd. Be
renguer en de journalisten zijn van meening
dat hij in een aanval van krankzinnigheid
heeft gehandeld.
Dinsdag werden te Warschau de nieuwe
industriegebouwen van Philips, waaronder
een glasfabriek, door den directeur van het
Philips' concern. Dr. A. F. Philips, die ver
gezeld was van de heeren Staal, ir. Otten en
Loupart, onder-directeuren, en van de hee
ren Walterscheid, den directeur van de Pols-
ky Zaklady Philips S. A. en Custers, plech
tig geopend.
De belangrijke gebeurtenis werd bijge
woond door talrijke autoriteiten onder wie
zich bevonden de president van den Pool-
schen ministerraad, hooge geestelijken, de
Poolsche gezant te Den Haag, de Nederland
sche gezant te Warschau, hooggeplaatste
Poolsche ambtenaren en vele vertegenwoor
digers uit de kringen van handel en indus
trie.
Nadien verbleven de president der Repu
bliek en de andere autoriteiten eenige uren
in de Philips gebouwen te Warschau. De
gasten spraken hun bewondering uit over
hetgeen de NederlandschPoolsche samen
werking tot stand had gebracht.
Des namiddags werden de Nederlandsche
heeren in het slot ontvangen door den presi
dent, die aan dr. A. F. Philips het Comman
deurskruis van de Orde „Polonia Restituta"
en aan den heer Staal het Officierskruis van
deze Orde verleende.
EEN 14-JARIGE FANTAST.
Zijn droevig einde.
Dinsdag heeft zich in een woning van een
leeraar te Dahlem bij Berlijn een opzienba
rend tooneel afgespeeld. Toen de echtgenoote
van den leeraar na een wandeling thuis
kwam, hoorde zij op de bovenverdieping
iemand loopen.
Plotseling kwam een jongen van een jaar
of 14 de trap af met opgeheven revolver en
riep haar toe: Handen op of ik schiet. Op
hetzelfde oogenblik schoot hij reeds, doch
zonder de dame te treffen. Hij vluchtte daar
op in een kamer, waar de inmiddels toege
snelde buren hem vonden, met een kogel in
het hoofd. Men bracht hem ijlings naar een
ziekenhuis, maar daar bleek hij reeds over
leden.
Men neemt aan, dat de knaap, Hans Ro-
senberg, die sinds drie dagen uit de woning
van zijn ouders verdwenen was, een diefstal
had willen plegen. De jeugdige gymnasiast
was, naar bekend was, zeer fantastisch aan
gelegd. Bij het verlaten van de ouderlijke
wening had hij een Indiaansch costuum
meegenomen, benevens een revolver met mu
nitie uit het schrijfbureau van zijn vader.
DE TRAMSTAKING TE CHEMNITZ.
Op verschillende plaatsen relletjes
Gisteravond trachtten groepen communis
ten op verschillende plaatsen in de stad
Chemnitz demonstraties te houden. De poli
tie greep energiek in en moest herhaaldelijk
van de gummistok gebruik maken, een aan
tal personen werd gearresteerd Hedenmor
gen kon de tram wederom in slechts zeer be
perkten omvang uitrijden. Een aantak niet te
Chemnitz verschijnende bladen bevatten be
richten over straatgevechten die echter on
juist zijn. Bij de onderhandelingen tusschen
het gemeente bestuur en den bond van perso
neel bij de openbare bedrijven hebben de
werknemers bereikt dat het trampersoneel,
dat door de tramdirectie in verband met de
verkorting van den arbeidstijd werd ontsla
gen, weer tewerk zal worden gesteld. Op
welke wijze dit zal geschieden is nog niet
bekend, aangezien de tramdirectie heeft ver
klaard, dat de deelnemers aan de staking
in geen geval weer aan het werk kunnen
gaan.
EEN OPZIENBARENDE REDE VAN
OWEN YOUNG.
Over de politieke onzekerheid en
de economische crisis.
In de Lotos-club te New York heeft Owen
Young gisteravond een rede gehouden, die
nog al wat opzien beeft gebaard. De politie
ke onzekerheid, waardoor de economische
krachten werden verlamd, achtte Owen
Young de hoofdoorzaak van de huidige cri
sis. De verzoening tusschen politiek en eco
nomie noemde hij de brandendste en moeilijk
ste kwestie die het snelst een oplossing noo-
dig heeft.
In verband hiermee wees hij op het stre
ven in Europa om de parlementen buiten het
economische leven te plaatsen, of het parle
mentarisme zelfs voor bepaalden tijd geheel
uit te schakelen. Ook ten aanzien van schul
den en herstelbetalingen is stabiliteit en vei
ligheid van bet grootste belang. Het is daar
om te begrijpen en te rechtvaardigen, dat zij,
die een groote schuld hebben te betalen, in
verband met de daling der goederenprijzen
een vermindering van hun schuld eischen.
Te dien aanzien zou Amerika zich eveneens
tegenover zijn schuldenaars ruim moeten ge
dragen. Juist groote mogendheden dienen bij
zulke kwesties royaliteit en sympathie te too-
nen. De schuldenkwestie eischt tenslotte een
verstandige regeling. Wanneer men deze
zaak weer aan politieke controle wilde onder
werpen zou dit de noodlottigste gevolgen
kunnen hebben en zou de chaos van de laat
ste tien jaren weer opnieuw ontstaan.
AARDBEVING IN BURMA.
Een groot aantal dooden?
Uit Rangoon wordt gemeld dat de aard
beving in Birma groote schade heeft aange
richt. Talrijke huizen zijn ingestort, bruggen
en spoorwegen vernield. Er zouden vele
dooden te betreuren zijn en ook het aantal
gewonden moet groot zijn.
Te Pyra op 250 K.M. afstand van Ran
goon heeft de aardbeving een grooten brand
veroorzaakt. De sneltrein Mandalay
Rangoon is ver over tijd en aangezien men
te Rangoon nog geen bericht ontvangen
heeft, vreest men dat de trein tengevolge van
de aardbeving is verongelukt.
DE VERDORVENHEID VAN PARIJS.
Een pleidooi voor de stad der
vreugde.
In den Parijschen gemeenteraad heeft een
vraag van den heer Laurent, die Auteuil ver
tegenwoordigt, aan den prefect van politie,
een debat ontketend over de zedeloosheid en
de verdorvenheid, maar ook over de deugd
zaamheid van Parijs. Op de publieke tribune
zat de vermaarde Abbé Bethleem, de puri-
teinsche pastoor, die zich reeds tal van malen
een bekeuring op den hals heeft gehaald om
dat hij op speurtochten langs kiosken en boe
kenstalletjes geïllustreerde bladen met vrij
moedige plaatjes eenvoudig pleegt weg te
rukken en te verscheuren.
De heer Laurent had den prefect geïnter
pelleerd over de z. i. toenemende immorali
teit der stad, welke tot uiting komt op aan
plakbiljetten, in geïllustreerde tijdschriften en
theatervertooningen. Dit doet den goeden
naam van Parijs veel kwaad. De „esprit gau-
lois" heeft zijn grenzen, meende hij!
Chiappe, de prefect van politie, antwoord
de in een zóó gloedvolle rede, dat men zich
niet kan voorstellen dat zij ooit in een
laat ons zeggen: anderen, gemeenteraad zou
kunnen worden gehouden. Hij gaf eerst een
uiteenzetting van de maatregelen, welke hij
heeft getroffen tegen de publicatie van onver
togen geschriften of illustraties, tegen al te
loszinnige theatervoorstellingen, tegen den
handel in verdoovende middelen, en tegen de
prostitutie. Daarna hield hij een luide toe
gejuicht pleidooi voor Parijs als stad-van-
vreugde. „Noch een al te groote gestrengheid,
noch losbandigheid moeten wij hebben", riep
hij uit, „doch vrijheid, goede, gezonde vrij
heid voor allen, die haar waardig zijn, ten
einde hun tenminste één stad ter wereld over
te laten, waar een gezond mensch na zijn
dagelijkschen arbeid in vrijheid het „joie de
vivre" kan waardeeren en genieten; waar hij
zonder verzet, zonder beperkingen, zonder
verboden, zonder andere remmen dan de
zorg voor zijn gezondheid en den eerbied
voor de openbare orde, op zijn eigen manier
kan leven!"
Woensdagmiddag had in de consisto
riekamer der Ned. Herv. kerk te Wieringer-
waard een verkiezing plaats van 2 notabe
len wegens periodieke aftreding van de hee
ren J. Speets en C. Zwaag.
Laatstgenoemde had te kennen gegeven
wegens ouderdom niet meer in aanmerking
te komen. De heer Speets werd met algemee-
ne stemmen herkozen, terwijl in de vacature
Zwaag werd voorzien door de verkiezing
van den heer K. Zander.
In een gelijktijdig gehouden vergadering
van notabelen werd de heer A. de Carpen-
tier met algemeene stemmen herkozen als
kerkvoogd en in de plaats van den heer J.
Breed Czn. die tegen 1 Januari a.s. had
bedankt werd de heer J. Speets gekozen.
Beroèjjen bij de herv. gemeente te den
Burg, op Texel, de heer F. Visser, candidaat
te 's-Gravenhage.
De 52ste jaarlijksche collecte voor de
scholen met den bijbel heeft bij 400 locale
comité's 56.010.88 opgebracht.
Alle kerkvoogden der herv. gem. te
Maarssen hebben hun ontslag genomen.
Tot ouderling en diaken bij de Ned.
Herv. Kerk te Ouaorp zijn gekozen de hee
ren D. Turkstra en J. Volger.
Voor de betrekking van onderwijze
res aan de openbare lagere school te
Ursem, hoofd de heer M. Kriek, hebben
z'ch 28 sollicitanten aangemeld.
NED HERV. VERBOND TOT KERK-
HERSTEL.
Gisteravond sprak voor de Christelijke
Jongelingenvereeniging „Zacheüs" in de ma
tig bezette zaal van Waak en Bidt, prof. ds.
Th. L. Haitjema, met als onderwerp „Onze
kerkelijke toestanden en het Ned. Herv. Ver
bond tot Kerkherstel".
Nadat prof. Haitjema verzocht had ge
meenschappelijk te zingen psalm 89 1 werd
voorgegaan in gebed.
Spr. begon hierna zijn lezing met een ge
deelte uit den Heiligen Schrift voor te le
zen, waarna hij herinnerde aan het congres
van de presbyteriaansche alliantie twee jaar
terug in Den Haag. Deze alliantie is een ver
bond van kerken, die alle het presbyteriaan
sche beginsel van kerkinrichting aanhangen.
In de presbyteriaansche kerk domineert
Christus door zijn woord. Het is een kerk
waarin het geestelijke ambt gegrond wordt
in het algemeene priesterschap der geloovi-
gen.
In de episcopaalsche kerk daarentegen is
de continuïteit van het episcopaal gezag.
Uitvoerig schetste spr. het ontstaan van
de huidige kerkregeling van de Ned. Herv.
kerk, omstreeks een eeuw geleden, toen ia
heel het geloofsleven een geest van vervlak
king, de geest van het humanisme, de rede
lijkheid, was aangedrongen. Het Christus
systeem werd verworpen en men kreeg een
kerkinrichting, een hiërarchisch systeem, dat
een afschaduwing van het verlicht despotis
me was.
De regeling past niet meer voor onzen
tijd, ook niet wat het godsdienstige betreft.
Het rapport tot wijziging tot het presby-
teriaat, dus tot reorganisatie, is door de Sy
node in Januari j.1. verworpen. Zoo bestaat
dus nog steeds de oude en verouderde kerk
orde.
In het rapport is hem gewezen naar de
belijdenis van Jezus Christus, Gods eenig
geboren Zoon. Valt dit weg, dan is de Kerk
wereld geworden en heeft geen recht meer
tot bestaan. De grondlijnen van het presby
teriaansche stelsel heeft men getracht in eei\
te houden.
Lettende op het buitenland, merkt men, dat
na den wereldoorlog overal het vraagstuk
van de kerkorde aan de orde is.
Breedvoerig wijdde spreker uit over de ar
gumenten van de tegenstanders van kerkher
vorming en hoe daar nog dikwijls een dichte
nevel voor de geesten hangt.
Het reorganisatierapport, dat door de Sy
node is verworpen, was reglementair zeer
goed opgebouwd. Het was daarenboven be
slist en toch ruim. Het gaf het middelpunt
aan, maar wachtte zich wel om de grenzen
aan te geven.
De samenstellende commissie was van
verschillende richting en sterk genuanceerd.
Ondanks de verwachtingen die men er van
had, werd het rapport verworpen.
Toch voelde spr. dit niet als een groote ne
derlaag. Voor hem was het een voorposten
gevecht.
Spr. legde voorts den nadruk op de dub
belzinnigheid van het synodale stelsel.
Het hoofdtreffen moet dus nog plaats heb
ben. Daarvoor ■is het Ned. Herv. Verbond
tot kerkhervorming opgericht.
Verder zette spr. uiteen welke verandering
het kerkelijk leven moet ondergaan. Het gaat
niet om een concentratie van rechtsche par
tijen, maar om de groep die Christus' leider
schap aanvaardt, waar geen richting noch
partij wordt uitgesloten.
Spr. wees op de kloof in de Vrijz. Her
vormden tusschen Humanisten en rechtsmo-
dernen, over welke kloof heen het vrijzinnig
strijdfront wordt gebouwd. Ook voor de
rechts-modernen kan plaats zijn in de groep
die het presbyteriaat aanneemt.
Spr. besloot zijn lezing met een zege-
wensch voor het Ned. Herv. .Verbond voor
kerkherstel, waarna gemeenschappelijk werd
gezongen.
De gelegenheid werd nog gegeven tot het
stellen van vragen en tot debat, maar nie
mand meldde zich hiervoor aan.
Op de gebruikelijke wijze werd gesloten
SPLITSING BIJZONDER ONDERWIJS
TE LEMMER.
Eenigen tijd geleden was in een ledenver
gadering van de Vrije School met den Bijbel
te Lemmer, welke vereeniging mede als uit
vloeisel van de bekende schoolkwestie valt te
beschouwen, een commissie van 9 leden be
noemd, welke tot taak had in overleg te tre
den met het bestuur van de bestaande
schoolvereeniging voor bijzonder onderwijs,
om zoo mogelijk door het vaststellen van een
geheel nieuw reglement verdere splitsing
van het bijzonder onderwijs te Lemmer te
voorkomen. Dit overleg tusschen genoemde
besturen heeft thans plaats gehad, doch in
een daartoe belegde vergadering stuitte men
op verschillende bezwaren. Hoewel verdere
onderhandeling nutteloos leek, werd door
het bestuur een termijn om van antwoord te
dienen gevraagd. Deze termijn is inmiddels
verstreken en het ontvangen bericht is van
dien aard dat nieuwe pogingen om de een
heid van het bijzonder onderwijs te bewaren
niet behoeven te worden aangewend. Door
de Vrije Schoolvereeniging is een vergade
ring uitgeschreven, waarin een concept-re
glement ter goedkeuring zal worden aange
boden.
UITBETALING VAN SALARIS BIJ
ZIEKTEVERLOF
Een adres
Centrale.
van de Onderwijs.
De Onderwijs-Centrale, federatie van het
„Nederlandsch Onderwijzers-Genootschap",
de „Unie van Chr. Onderwijzers en Onderwij
zeressen in Nederland", „Vereeniging van
Hoofden van scholen in Nederland". „Veree
niging voor MULO", „Bond van Onderwijze
ressen bij het Voorbereidend Onderwijs", „de
Nederlandsche Bond van Leeraren en
Leeraressen bij het Nijverheidsonderwijs" en
de „Vereeniging van leeraren en onderwij
zers in de lichamelijke opvoeding in Neder
land" heeft zich met een adres tot den minis
ter van onderwijs, kunsten en wetenschappen
gericht in verband met de door haar onvol
doende geachte regeling inzake de uitbeta
ling van de salarissen der onderwijzers bij
verlof wegens ziekte en de eveneens onvol
doende geachte bepaling inzake de uitbeta
ling van de jaarwedde in geval van overlij
den.
HEILOO.
Buitengewone vergadering Ven-
newaterspolder.
Woensdagmorgen 10 uur werd in café
Morsch een buitengewone vergadering ge
houden ter spreking van de bemaling van
den polder.
De voorzitter, de heer Jb. Zoon, opende de
druk bezochte bijeenkomst en zeide dat van
den heeren G. S. Koomen c.s. een verzoek
was ingekomen om te komen tot betere be
maling van den polder. Vroeger was ook
reeds nierover gesproken, doch nu door den
storm de molen in het ongereede was ge
raakt, was dit voorstel verhaast. Spr. deelde
mede, dat het bestuur den opzichter Moeijes
had uitgenoodigd en goedkeuring vroeg, dat
deze niet alleen een plan zou voorleggen,
maar ook aan de bespreking zou deelne
men. Dit voorstel vond gereeden bijval. De
voorzitter vervolgde dat men zonder twijfel
nieuwsgierig zou zijn naar de beslissing van
Ged. Staten, inzake gelijken omslag van
geestgronden ss grasland Spr- dP ff*