DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Ho. 2?)5 132e Jaargang. Dagelijksch overzicht. BuitenSand Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalvi Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, iranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Per regel 0.25, bij groots contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven iranco aan de N V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. KOSTER <k ZOON, Voordam C 9, post giro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAS. MA %YI>AG 15 DECEMBER 1»30 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit drie bladen. OPSTAND IN SPANJE. Een garnizoen in opstand tegen de regeering. Hoe erg is het nu eigenlijk?! Reeds Zaterdag bereikte ons het bericht, dat in Spanje een nieuwe opstand was uitge broken. Het garnizoen van Jaca zou in op stand gekomen zijn. Deze opstand, hoewel de regeering alle gevaar ontkende, bleek al ras ernstiger te zijn, dan algemeen verwacht werd. Een gene raal en de bisschop van Jaca werden gevan gen genomen door de opstandelingen, ter wijl een kapitein en een eerste luitenant der regeeringstroepen neergeschoten werden. De verbindingen met Saragossa was verbroken en alles leek er op, dat de opstand zich zou uitbreiden. Hoe de opstand eigenlijk begon, weet een N.T.A.-telegram ons duidelijk te maken. In dat telegram wordt gezegd, dat het garni zoen (dat slechts uit ongeveer 200 man be staat) zich verbonden had met oproerige ele menten der bevolking. Daar de militaire en de civiele autoriteiten, benevens de gendar merie en de karabiniers weigerden zich bij de beweging aan te sluiten, ontstond er een botsing, waarop de burgemeester met de gendarmerie en de karabiniers zich naar de kazerne der laatsten moesten terugtrekken. De opstandelingen maakten zicli meester van personenauto's en vrachtauto's en mar cheerden des middags naar de provinciale hoofdstad Huesca. Zij werden echter door troepenafdeelingen, die den pas van Ayerbe, op 25 K.M. ten N.W. van Huesca bezet had den, tegengehouden. De regeering zag in, dat ze moest ingrij pen. Nog in den nacht van den opstand kwam de regeering onder leiding van gene raal Berenguer samen, om den toestand te bespreken. Na afloop der zitting deelde de minister van binnenlandsche zaken aan de pers mede, dat de omvang van den opstand veel minder groot was, dan men eerst veron derstelde. Slechts een deel van het garnizoen te Jaca zou in opstand zijn, maar het geheele zaakje zou met enkele uren reeds voorbij zijn. De minister van economische zaken ver klaarde dat het hier een arglistige manoeuvre betrof van zekere burgerlijke elementen en eenige militairen die de soldaten tot opstand aanzetten door hun de verzekering te geven dat de republiek was uitgeroepen. Intusschen waren de regeeringstroepen naar Jaca opgerukt, waar ze Zaterdagmor gen vroeg het artillerievuur openden. Door deze beschieting verrast, zijn de meeste op standelingen met achterlating hunner wape nen gevlucht. Slechts drie jonge officieren liepen de regeeringstroepen met den kreet „Leve de Republiek" tegemoet. Zij werden onmiddellijk gevangen genomen. Onder de burgers, die zich bij de opstan dige beweging hebben aangesloten, zouden zich studenten van de universiteiten van Sa ragossa en Madrid, alsmede een hoogleeraar bevinden. De regeeringstroepen rukten verder naar Jaca op. Zij leden geen verliezen. De verlie zen der opstandelingen zouden twee dooden en een gewonde bedragen. De drie gevangen officieren zullen voor den krijgsraad worden gedaagd. Dit persbericht, hoewel officieel uitgege ven, moet natuurlijk wel weer met de noodi- ge reserve worden beschouwd. Het is n.1. wel typeerend, dat de pers zelf geen berichten mag verzenden, doch alleen de officieele re- geeringscommuniqué's mag verspreiden. Men krijgt zoodoende een absoluut eenzijdige in lichting, waaraan niet alle waarde gehecht kan worden. Veel meer gelooven we, dat de toestand in Spanje verre van veilig is. Overal gist het, overal loert men op een stap, overal heerscht spanning, zoowel onder het leger als onder de bevolking. En dat het lang niet normaal is in Spanje bewijst ook wel het V.D.-telegram, dat gisteren melding maakte van onrust in Saragossa, welke onrust in nauw verband staat met den opstand in Ja ca. Voordat de opstand aldaar losbrak, wa ren twee- tot driehonderd studenten uit Ma drid en Saragossa onder leiding van twee hoogleeraren, die thans eveneens gevangen zitten, naar Jaca gegaan, waar zij tot den strijd voor de republiek opwekten en het ge rucht verspreidden, dat te Madrid de revolu tie in vollen gang was. Te Saragossa is de algemeene staking at- gekondigd, nadat tevoren schietpartijen had den plaats gehad tusschen regeeringsgetrou we elementen en republikeinen. Te Madrid zijn de voormalige republikein- sche afgevaardigde Albernez, en drie beken de links-georiënteerde journalisten gearres teerd. We vreezen, dat de berichten uit Spanje voorloopig nog veel meer nieuws over dezen opstand zullen melden en dat het Beren guer c.s. het moeilijk zal vallen, om de zaak Weer in normale sporen te leiden DE EERSTE MINISTERRAAD VAN HET NIEUWE FRANSCHE KABINET. Een program van eensgezindheid. Zaterdag heeft Steeg de leden van zijn kabinet aan den president der republiek voor gesteld. Daarna hield de regeering haar eer sten kabinetsraad: de eerstvolgende wordt Donderdagochtend gehouden, 's Ochtends had Steeg een onderhoud met Tardieu. Bij het verlaten van het Elyssée verklaarde Steeg dat zijn ministerie ten gunste der ont spanning en eensgezindheid zal arbeiden. Het heeft tot program de onpartijdige ge rechtigheid bij het ontspannen der hartstoch ten te dienen, den vrede te handhaven, en de economische werkzaamheid tezamen met den socialen vooruitgang te bevorderen. De nieuwe oppositie. De groep der „Action démocratique et so ciale" heeft een motie aangenomen, waarin zij de leden der meerderheid, in het bijzon der hen, die van het vorig kabinet deel uit maakten, gelukwenscht met het feit, dat zij hebben geweigerd hun denkbeelden en hun leider te verloochenen, en dat zij hebben doen uitkomen, dat alleen een regeering, welker hoofd uit de meerderheid is voortgekomen en welke geen bepaalde groepen of personen van tevoren buitensluit, de crisis kan oplos sen door een regeering van republikeinsche unie te verwezenlijken. Geen onderministerie der lucht vaart. Het B.T.A. meldt, dat het onder-secreta riaat der luchtvaart niet opnieuw zal wor den ingesteld. Riche trekt zich alweer terug. Een B.T.A.-telegram uit Parijs meldt, dat de onder-minister voor de luchtvaart, Riche, zich alweer uit het nieuwe ministerie heeft teruggetrokken. Een ééndagskabinet? De „Temps" en het „Journal des Débats'' noemen het kabinet-Steeg een tweede editie van het in Februari 1.1. gevormde ééndags kabinet. Beide bladen wijzen het van de hand en verklaren dat het veroordeeld is van den steun der socialisten te leven. De „Temps" doet een beroep op de oppo sitie, welke thans leiders als Tardieu, Magi- not en Paul Reynaud telt, om het goed te verdedigen, waarop de veiligheid van Frank rijk en de orde rusten. Het „Journal des Débats" zegt, dat het kabinet-Steeg zoo spoedig mogelijk weer om ver geworpen moet worden. Het heeft slechts één doel: het is gevormd om de radicalen wederom aan de regeering te brengen. Na de z.g. liquidatie van den oorlog poogt men de nationale meerderheid en elke nationale po litiek te veroordeelen. Met het kabinet-Steeg is de crisis geenszins overwonnen, doch zij duurt nog voort. GEVECHT MET BANDIETEN IN MEXICO. Achttien dooden. Bij een schermutseling met de federale troepen bij Santa Maria in den staat Jalis- co, zijn 18 bandieten gedood en acht ge wond. ZENDELINGEN IN CHINA IN GEVAAR. Hulp gevraagd. Volgens door de legaties te Peking ont vangen berichten verkeeren 36 Britsche en Amerikaansche zendelingen in gevaar als gevolg van een communistischen opstand te Hoibou, op het eiland Heilan. De Britsche en Amerikaansche consuls hebben om hulp van de vloot gevraagd. COMMUNISTISCHE BETOOGING IN AMERIKA. Voor Fransche consulaat te New York. Te New-York hebben Zaterag 1500 com munisten met banieren met kwetsende op schriften voor de Britsche, Fransche en Ame rikaansche regeeringen gepoogd in optocht teerd. langs het Fransche consulaat te defueeren. De politie ondernam charges om de betoo- gers uiteen te drijven. Er werden verscheide ne manifestanten gearresteerd. OP DEN ELECTRISCHEN STOEL. Drie jeugdige bandieten geëxecu- Drie bandieten, de 19-jarige Bolger, de 20- jarige Butler en de 22-jarige Fernandi zijn Zaterdag in de Sing Sing-gevangenis op den electrischen stoel geëxecuteerd wegens moord op een apotheker in het gebied van Long Is- land. DE TOESTAND IN BRITSCH-INDIE. Een verboden begrafenisstoet. Uit Bombay wordt gemeld, dat zich een ernstige toestand ontwikkelt tengevolge van de weigering der politie om toe te staan, dat een groote begrafenisstoet de lijkbaar van den verongelukten poster zou volgen tot het bijwonen van zijn verassching.Honderdvijf tig man troepen werden geconsigneerd, doch tenslotte is een vergelijk getroffen, waardooi de stoet zich naar het terrein der crematk kon begeven. Nader wordt gemeld, dat een botsing met de politie plaats had. waarbij een twintig personen werden gewond. De begrafenis stoet werd verbroken door een vrachtauto, die buitenlandsche stoffen vervoerde. De toestand was een oogenblik zoo dreigend, dat de troepen werden ontboden, doch de orde kon worden gehandhaafd. DE INSTORTINGEN TE LYON. Opnieuw eenige huizen ingestort. Zaterdag en in den nacht van Zaterdag op Zondag zijn opnieuw te Lyon eenige hui zen ingestort. Gelukkig zijn geen mensehen- levens te betreuren. In de onmiddellijke nabijheid van de plaats, waar onlangs de groote ramp heeft plaats gehad, is in den afgeloopen nacht een vijf verdiepingen hoog gebouw, ingestort. Op bevel van de politie was het gebouw reeds sinds eenigen tijd ontruimd. Slechts een familie, die op de tweede etage woonde, had geweigerd de woning te ontruimen. De menschen werden in hun slaap door de instorting verrast, doch als door een won der bleven de bedden hangen aan den muur, die na de instorting van het huis was blij ven staan. De onmiddellijk gerequireerde brandweer bevrijdde vier personen uit hun netelige positie. Niet ver van het terrein van de ramp is een bouwwerk, waarvan reeds twee verdie pingen waren opgetrokken, ingestort. Er zijn gelukkig geen menschenlevens te betreuren. HET NIEUWE FRANSCHE MINISTERIE. Twee onderstaatssecretarissen uit het ministerie getreden. Nadat Zaterdagmorgen Riche, de onder staatssecretaris voor luchtvaart den premier Steeg, had medegedeeld, dat hij zijn post in het nieuwe ministerie niet kon aannemen, heeft de onderstaatssecretaris van financiën, Barety, in de avonduren dezelfde mededee- ling gedaan. In een schrijven aan den eerste minister deelt hij mede, dat hij voor de eer moet be danken aangezien zijn partij besloten heeft in de opopstie te gaan tegen de regeering. In parlementaire kringen wordt met span ning de verschijning in de Kamer (op Don derdag a.s.) tegemoet gezien, aangezien het geenszins vast staat, dat Steeg de meerder heid zal behalen. vernield. Na ingespannen werken kon de met buitengewoon veel materiaal uitgerukte brandweer eindelijk het vuur blusschen, na dat dit reeds 5 uur gewoed had. De enorme hoeveelheden water, die bij het blusschings- werk in het vuur geworpen werden, hebben ook nog groote schade aangericht. Het to taal verlies door de brand aangericht valt nog niet te schatten. „IM WESTEN NICHTS NEUES". Wat doet Oostenrijk? In verband met het verbod van de Remarque-film „lm Westen Nichts Neues" in Duitschland, weet het „Neue Wiener Extra- blatt", dat nauwe betrekkingen onderhoudt met den Landbond en den minister van Bin nenlandsche Zaken, mede te deelen, dat mi nister Winkier reeds de noodige schikkingen heeft getroffen om deze kwestie nauwkeurig te onderzoeken. Hij moet voornemens zijn de Duitsche Rijksregeering te verzoeken om toe zending van het voltallige documenten materiaal inzake de geïncrimineerde film. ERNSTIG ONGELUK OP EEN BOUWWERK BIJ SAARBRUCKEN. Drie dcoden; twee geworden. In het fabrieksgebouw van de firma Villeroy Boch te Wadgassen heeft gisteren een ernstig ongeluk plaats gehad. Een bouw werk stortte op het fabrieksemplacement met donderend geraas ineen; een 5-tal arbeiders werd onder de puinhoopen bedolven. Drie hunner werden gedood, terwijl de beide an deren na lang zoeken deerlijk gewond kon den worden geborgen. De oorzaak van het ongeval is nog niet opgehelderd. De werklieden waren juist op het punt het stei-gerwerk te verwijderen, toen de instor ting plaats had. BOTSINGEN TUSSCHEN NATIONAAL SOCIALISTEN EN COMMUNISTEN. Zaterdagavond is het te Leydt tot botsin gen gekomen tusschen een groep communis ten en nationaal socialisten. Eenige personen werden gearresteerd. Een communist werd gedood. Een nationaal socialist is door een messteek gewond. ERNSTIGE ONTPLOFFING OP EEN AMERIKAANSCH PLEZIERVAARTUIGJE. Het aantal dooden nog onbekend. Uit Miami (Florida) wordt gemeld:, dat een ernstige ontploffing plaats vond aan boord van het pleziervaartuig Eureka, dat ruim 150 passagiers aan boord had. De Eureka was in volle zee toen een der ketels exploideerde. Tot nog toe konden 144 passagiers worden gered, terwijl drie dooden werden gebor gen. Talrijke personen worden nog vermist. Bij het reddingswerk speelden zich vreese- lijke tooneelen af. Een kleine stoomboot, die te hulp was ge komen, was spoedig overladen met menschen. Slechts het energieke ingrijpen van de kustwacht voorkwam, dat de ramp ernstige afmetingen aannam, en het aantal slacht offers grooter werd. De Eureka, die weinig minuten na de ont ploffing zonk, was een dier pleziervaar tuigen, wier bodem gedeeltelijk bestaat uit glasplaten om de passagiers in de gelegen heid te stellen om de prachtige koraalriffen en andere onderzeesche wonderen van de Golf van Mexico door het doorzichtige water heen waar te nemen. MERKWAARDIGE UITSLAG VAN EEN REFERENDUM TE BAZEL. Men wenscht geen belasting verlaging! Te Bazel is een referendum gehouden over het al of niet verlagen der belastingen. Onge veer 60 pCt. der gerechtigden brachten hun stem uit. De meerderheid bleek te zijn voor het handhaven der huidige belastingen. Het overschot der belastingopbrengsten zal benut worden voor groote bouwplannen. DINGELDEY OVER DEN POLITIEKEN TOESTAND IN DUITSCHLAND. In een bijeenkomst van de Duitsche Volks partij heeft de partijleider, Dingeldey, het woord gevoerd over den huidigen politieken toestand. Dingeldey besprak uitvoerig de kwestie der herziening der verdragen, waarbij hij in het licht stelde, dat de Duitsche Volkspartij het als haar voornaamste taak beschouwt, steeds opnieuw bewijsmateriaal te verschaffen tegen de lasten welke uit de vredesverdragen voortvloeien. DUITSCH STOOMSCHIP BIJ SEELAND GESTRAND. Het Duitsche s.s. „Konsul Sauken'' is bij Kjelsteds aan de Zuidpunt van Seeland ge strand. De positie van het schip is bedenke lijk. Assistentie is derwaarts vertrokken. GROOTE BRAND IN DUITSCHLAND. Zaterdag is een groote brand uitgebroken in de drooginrichting van den opslagplaats der „Landwirtschaftlichen Zentralgenossen- schaft" te Neustadt a. d. Dosse. Binnen korten tijd stonden de bovenverdiepingen van het gebouw in vlammen. Verscheidene duizenden centenaars graan, die te drogen lagen werden BERL1JNSCH BURGER BIJ RELLETJE GEDOOD. Toen Zaterdagnacht een agent van politie een arrestatie wilde verrichten, werd hij daarbij door het opdringende publiek be lemmerd. De beambte maakte van zijn vuurwapen gebruik en trof een 23-jarigen omstander in den buik. De man is op weg naar het zieken huis overleden. NOORSCHE VISSCHERSBOOT OMGESLAGEN. Door aanraking met walvisch. Bij Tromsoe heeft zich Zaterdag een tragisch ongeluk afgespeeld. Drie jonge visschers waren met hun boot uitgevaren, toen zich in hun nabijheid plotseling een groote walvisch vertoonde. De walvisch ge raakte onder de boot en wierp deze om. De drie visschers verdronken. Hun lijken zijn nog niet geborgen. DE OMKOOPERIJ TE NEW YORK. Politioneele bewaking van den „lokduif". Op Broadway te New-York wedt men drie tegen één, dat de Chileen Acuna vóór Kerst mis het tijdelijke met het eeuwige zal hebben verwisseld. Acuna is de man, die de vorige week opzienbarende onthullingen heeft ge daan omtrent omkooperij en afpersing door leden van het politiecorps, dat hem gebruik te als „lokduif" en informator. Hij had de politie geholpen bij het brandschatten van publieke- en dobbelhuizen en van tientallen onschuldige meisjes, die als vrouwen van lichte zeden werden gearresteerd en soms ge vangen gezet. Acuna had niet minder dan 26 politie-agenten genoemd, met wie hij had „samengewerkt". Hij blijkt met deze onthul lingen de haat, vijandschap en vrees voor tientallen personen te hebben opgewekt, die bij de gesignaleerde praktijken betrokken wa ren. Als resultaat hiervan heeft Acuna vele brieven ontvangen, waarin hem zijn nade rend einde wordt aangekondigd. De justitie heeft ter bescherming aan Acuna een lijf wacht van zes oudgediende volstrekt be trouwbare politie-agenten toegevoegd, die in drie ploegen dag en nacht met geladen re volvers bij hem zullen waken. Verwacht wordt, dat het onderzoek zich ook tot Brooklyn zal uitstrekken. HET MISLUKKEN DER OPSTANDIGE BEWEGING TE JACA. De gevangen genomen aanvoer ders voor de Staatsrechtbank. Zaterdag heeft de regeering in den loop van den dag verschillende communiqué's aan de pers verstrekt, waarin werd medege deeld, dat de opstandige beweging te Jaca volkomen geïsoleerd was. Bovendien hebben de regeeringstroepen 500 opstandelingen ge vangen genomen. De laatste groep opstandelingen, uit Bil- bao afkomstige soldaten, hebben zich Zater dagnamiddag overgegeven. Onder hen be vonden zich talrijke studenten, in militaire uniformen. Tijdens het gevecht werd het sta tion Ayerbe beschoten. Toen de eerste opstandelingen, voor de re geeringstroepen naar Jaca vluchtten, trad de grenswacht tegen hen op, bestormde de cita del en ontzette de door de opstandelingen vastgehouden hoogere officieren. Het is deze kleine groep gelukt, de citadel tot middernacht bezet te houden, toen de re geeringstroepen uit Pamplona Jaca binnen trokken en de vesting eerst definitief in hel bezit der regeering kwam. Officieel wordt medegedeeld, dat er 20 ge wonden en 2 dooden zijn te betreuren. Deze aantallen schijnen evenwel slechts betrek king te hebben op de opstandelingen. Aan regeeringszijde werden eenige officieren van de garde civil zwaar gewond en een soldaat gedood. Het schijnt dat de algemeene sta king te Saragossa verloopt. Zondag werden in den loop van den dag vier officieren en twee onderofficieren door een speciale rechtbank veroordeeld. De ministerraad heeft den kapitein gene raal van Aragon opdracht gegeven, de von nissen te doen voltrekken. Met uitzondering van Saragossa heersch' in het geheele land volkomen rust. SCHUPO AUTO VAN EEN HELLING GESTORT. Een vrachtwagen van de Schupo, bemand met 25 beambten, die van de schietbanen te rugkeerden is op een smallen weg in de Wup- per-bergen omgeslagen en van een helling gegleden. Drie Schu-po's moesten wegens zware verwondingen aan het hoofd in het ziekenhuis worden opgenomen. Een aantal anderen werd. licht gekwetsl of kwam met den schrik vrij. MUREN IN EGYPTE INGESTORT. Acht dooden, 6 gewonden. Te Benisuef Zaterdag een muur van een huis ingestort, tengevolge waarvan een man onder de puinen bedolven werd. Terwijl men trachtte het lijk te bergen, stortte een tweede muur in, waardoor zeven personen, waaronder 2 brandweerlieden gedood wer den, terwijl nog zes anderen verwondinger bekwamen. GRAAF KAROLY OVER DE HONGAARSCHE BUITENLANDSCHE POLITIEK. De minister van Buitenlandsche Zaken Graaf Julius Karoly heeft gisteren aan ver tegenwoordigers van de Hongaarsche pers een verklaring afgelegd. Hij wees erop, dat de richtlijnen voor zijn buitenlandsche poli tiek indertijd door de buitenlandsch-politieke aspiraties van den Premier Graf Bethlen en diens voorganger Walko werden aangegeven. De Hongaarsche politiek beoogt in de aller eerste plaats een goede verhouding tot de an dere staten. Na de onderteekening van de vredesverdragen heeft de toestand in Europa een voortdurend ongunstiger aanzien gekre gen, hetgeen geleid heeft tot algemeene onte vredenheid. Verbetering kan hierin slechts gebracht worden door vreedzame herziening der vredesverdragen. De Hongaarsche bui tenlandsche politiek omvat de volgende hoofdtaken: 1. herziening der vredesverdragen op vreedzamen weg. 2. rechtvaardige regeling van de minder heden-kwesties. 3. volledige en algemeene vermindering van de bewapening. Wat het in het leven roepen van een revi sionistisch blok aangaat noemde hij het ver keerd Europa te verdeelen in een revisionis tisch en een anti-revisionistisch kamp. De herziening der vredesverdragen dient door den gemeenschappelijken wil van ganscl' Europa te worden uitgevoerd, daar dit de eenige uitweg is uit de tegenwoordige moei lijkheden. HET SCHILLERHEMD. Een jongen de toegang tot de school geweigerd. Te Watford, in Engeland, is een con flict gerezen over een Schillerhè'md, dat thans al zes maanden duurt en is uitge- loopen op een strafrechterlijke vervol ging. Einde Juni of begin Juli zond een vader zijn zoon in een Schillerhemd naar school met de verklaring, dat de dokter dit had aangeraden in verband met den gezondheidstoestand van den jongen. De hoofdonderwijzer stemde er in toe, den jongen tot de school toe te laten in afwachting van een nieuw ge neeskundig onderzoek. De klasse-onder wijzeres echter, die zich met de kleeding niet kon vercenigen, zette den jongen op de achterste bank in de klas. De hoofdonderwijzer kwam er daarna weer aan te pas en gaf der. jongen in over weging, het boord van het hemd met een knoopje te sluiten. De vader van den jongen weigerde aan dezen wenk te voldoen. Sedert is den jongen de toegang tot de klas geweigerd, zoodat hij nu al zes maanden de school niet heeft be zocht. Woensdag heeft het schoolbestuur de kwestie behandeld en besloten, tegen den vader een gerechtelijke vervolging in tc stellen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1930 | | pagina 1