Luit dien zij daarop in de wacht sleep
ten, liep in de duizenden. Heel lang
hebben de heeren er echter geen pleizier
van gehad, want nog denzelfden dag za
ten zij veilig opgeborgen in de mare
chausseekazerne, waar de officier van
justitie uit Maastricht hen uit groote
belangstelling een bezoek bracht en hen
vroeg hoe zij het geval hadden klaar ge
speeld.
In een relaas als het bovenstaande
mag een gebeuren uit de hoofdstad zeker
niet ontbreken, omdat ieder wel weet
dat in een stad die welhaast een millioen
inwoners telt, zeker wel eens iets voor
valt wat op berooving of een overval
lijkt. Wij willen daarom even memoree-
ren den overval in het postkantoor aan
de Terpstraat nabij de Spiegelstraat op
6 Dec. Men zal zich herinneren, dat een
postbeambte, die de posttrommels en
postzakken van het hoofdkantoor in ont
vangst had genomen, plotseling verrast
werd door een gemaskerden man. die
hem een revolver onder den neus hield
en gelastte in een kolenkelder te gaan,
waar de boef hem opsloot. Dat het de
zen te doen was om gelegenheid te heb
ben de brieven enz. te doorzoeken, is wel
duidelijk. Hij heeft daar een goed ge
bruik van gemaakt en is verdwenen met
een aantal z.g. waardebrieven, die samen
voor ettelijke duizenden bevatten. De
posttrommels heeft de ongewenschte be
zoeker niet kunnen openen. Een deel
van den buit is ongeveer een week later
terug gevonden in een onbewoond huis
te Rotterdam, vermoedelijk slechts dat
deel dat door den dief moeilijk van de
hand kon worden gedaan. Hij schijnt
wel een gladde vogel te zijn, want het is
hem gelukt elk verder spoor van den
diefstal te doen verdwijnen.
Evenals verleden jaar is ook in 1930
fle politie eenige keeren bezig gehouden
met een gefingeerde aanranding en be
rooving. Een employé van de beetwor
telsuikerfabriek „Dinteloord" te Stam
persgat zou op 3 Dec. 'n zak met 47.000
halen uit Roosendaal en kwam terug
met een zak voloude kranten. Het
geld was verdwenen, naar hij zei ver
speeld bij een aanranding. De politie ge
loofde daar echter niet veel van en bij
nader onderzoek bleek dan ook dat de
schat was afgegeven aan den broer van
den „aangevallene". Het plan ertoe was
reeds drie jaar tevoren beraamd.
Van een andere aanranding onder
Stampersgat, die zou zijn gepleegd door
twee gemaskerden op een veekoopman,
welk misdrijf volgens den klager ge
pleegd was op 29 Nov, was al evenmin
een woord waar. Al heel gauw bleek,
dat de koopman in financiëele moeilijk
heden verkeerde en de aanranding ge
fingeerd had om voor zijn compagnon de
verdwijning van het geld eenige dui
zenden aannemelijk te maken.
Eenzelfde smoesje bedacht een win
kelbediende te Nieuwenhagen in Lim
burg, toen hij eenig geld van zijn pa
troon had zoek gemaakt, maar ook deze
vlieger ging niet op en 11 Dec. j.1. moest
hij wel de waarheid opbiechten.
Een gruwelijk misdrijf werd op 27
febr. gepleegd te Bennekom; de lezer
begrijpt dat wij de aanranding bedoelen
op twee verpleegsters, waarvan de één,
mej. Koperberg, door den aanvaller
werd vermoord. De man, die van de
wandaad werd verdacht, Jan Hoek, is
door de tweede verpleegster pertinent
herkend als de dader, maar hij zelf ont
kent alle schuld. Desondanks werd hij
door de Arnhemsche rechtbank en later
in hooger beroep ook door het gerechts
hof aldaar tot levenslange gevangenis
straf veroordeeld, omdat men meende
dat een man, die een dergelijke daad kon
bedrijven, voor altijd onschadelijk moest
worden gemaakt. Intusschen heeft
Hoek cassatie tegen het laatste vonnis
aangeteekend.
Aanrandingen met dezelfde misdadige
bedoelingen werden op 10 Nov. gepleegd
te Etten (door een 26-jarigen gehuwden
man, die een 20-jarig meisje van de
fiets trok); 17 Sept. te Blaricum (waar
een nog onbekende man inbrak in de
kamer van een verpleegster en haar
met een revolver vrees aanjoeg) en in
nog verschillende andere plaatsen meer.
We zullen al deze wandaden niet in her
innering terug roepen. Alleen willen we
constateeren dat naar aanleiding van
een en ander meermalen de klacht is
vernomen over te weinig politietoezicht.
Tot zelfs in de Tweede Kamer is deze
doorgedrongen en men heeft den minis
ter gevraagd daarin te willen voorzien,
maar deze heeft gemeend dat de politie
macht sterk genoeg was en voldoende
haar plicht deed. Zeifs al zou men het
aantal politiemannen verdubbelen, zou
den er nog wel misdaden kunnen gebeu
ren. Nu, daaraan heeft hij gelijk, maar
daarom is nog niet gezegd dat de klagers
ongelijk hebben.
Dat een vader zijn eigen kind rooft,
zal niet vaak gebeuren en daarom mee-
nen wij het hier even te mogen aanha
len. Het gebeurde op 12 Oct. te Apel
doorn. De bestuurder van een auto stop
te plotseling toen hij een dame met een
tweejarig kind had ingehaald, ontrukte
dit na een heftige worsteling aan zijn
moeder en reed ermee weg. De vader,
die gescheiden leefde van zijn vrouw,
had haar het bezit van het kind niet ge
gund. Hoewel de man gereden had met
een auto, waarvan het nummer ver-
valscht was, werd het kind al heel gauw
te Amsterdam opgespoord en aan de
moeder teruggegeven.
Diefstallen.
Zeer groot is het kapitaal dat dit jaar
door onrechtmatige handelingen in an
dere handen is overgegaan. Vooral het
Haarlemsche postkantoor weet daarvan
mee te praten. Den 5 Febr. verdween
op raadselachtige wijze een. bakje met
1000, dat achter een loket stond. Dit
bakje werd later op een verlaten plek in
de stad teruggevonden, maar het geld
was natuurlijk weg en er zal ook wel
nooit iets meer van terecht komen. Een
ander geval dat het Haarlemsche post
kantoor betrof, is de diefstal van een
enveloppe met 16.000 uit een postzak
door een besteller, die met de bewaking
van den zak belast was geweest (16
Sept.)
Een postzak, die den 11 Oct ver
dween tijdens de verzending per stoom
tram van Pekela naar Winschoten, is
nooit terecht gekomen. Den besteller,
die met het vervoer belast was en in
hechtenis werd genomen op vermoeden
dat hij wel iets van de verdwijning zou
weten, heeft men weer in vrijheid moe
ten stellen, omdat geen bewijzen voor
zijn schuld waren aan te voeren.
In den nacht van 1 op 2 Nov. heeft
een schilder een poging gedaan om in te
breken in het postkantoor aan het
Gouden Regenplein te Den Haag. De
man werd op heeterdaad betrapt en
met deze arrestatie bleek de politie een
goede vangst te hebben gedaan, want
hij was het ook die korten tijd daarvóór
had ingebroken in een ander postkan
toor in de residentie en ook nog in de
kantoren van „Eigen Hulp".
Een inbraak in het postkantoor te
Rumpen had voor den dader beter re
sultaten. Met 4000 aan bankpapier is
hij spoorloos verdwenen. De politie
zoekt hem nog.
In verband met den diefstal van den
posttrommel, bestemd voor het post
kantoor in de Saxen W'eimarlaan te
Amsterdam, ongeveer anderhalf jaar
geleden gepleegd, heeft de politie den
25 Sept. twee personen aangehouden.
Het blijkt steeds weer, dat de politie
niets vergeet.
De goudsmids- en juweliers-winkels
hebben altijd al een sterke aantrek
kingskracht uitgeoefend op de heeren
van het gilde der langvingerigen, maar
van pogingen om er wat van te halen
kon meestal niet veel komen, doordat
de bewaking der schatten wel zoo
goed was, dat vooraf te zeggen was, dat
een inbraak zou mislukken. Echter
zoo nu en dan wagen de heeren het nog
eens en soms wel met succes. Gelukte
het den 24 Maart niet om een slag te
slaan aan het Noordeinde in Den
Haag? Het bezoek der ongenoodigde
heeren kost aan de verzekering (die
het gelag moet betalen) het niet geringe
bedrag van 24000.
Een andere Haagsche juweliersfirma
(Speijer) verloor voor ongeveer 20.000
bij een bezoek van een viertal personen,
die colliers wilden zien en toen beweer
den dat er niets bij was dat hun aan
stond. Eén van het viertal hield den be
diende even aan de praat, heel even
maar, doch dat was net genoeg; een
ander van het illustre gezelschap wist
van die weinige oogenblikken gebruik
te maken en zoo kwam het dat de be
diende na hun vertrek verschillende
sieraden miste.
Een goudsmid te ZwijndreGht, bij
wien den 4 Dec. des voormiddags te on
geveer 10 uur werd ingebroken, komt er
wat goedkooper af. Het bezoek kost
hem „maar" een goede 500. Intus
schen, het lijkt toch wel brutaal, om in
een kleine, niet zeer drukke plaats in
het volle daglicht een diefstal te plegen
in een winkel, die volgens het zeggen
van den winkelier door hem zelf voort
durend in het oog wordt gehouden.
Meer moeite heeft het gekost en ook
meer omzichtigheid moest worden be
tracht om (25 Juli) in te bi-eken in den
goudsmidswinkel van de firma Berke-
meijer aan het Rokin te Amsterdam.
Maar men heeft er toen ook van gepro
fiteerd. Slechts drie horloges hebben de
dieven laten liggen, al het andere werd
voor goeden buit verklaard, totaal ter
waarde van 20.000.
Een inbraak die aan de daders ervan
veel winst bezorgde, was die bij den
heer Wilton te Voorburg, in den nacht
van 24 Oct. De sleutel van de brandkast
was hier nogal gemakkelijk te krijgen,
hij lag in het schrijfbureau, en toen de
heeren dien eenmaal hadden, ging de
rest zonder veel moeite. Een heele
vracht effecten en dergelijk waarde-pa-
pier viel den dieven in handen en nu
zijn zij dezer dagen zoo brutaal geweest
om langs een omweg een en ander weer
aan den eigenaar te koop aan te bieden
voor een 25000. Naar destijds gemeld
werd, heeft de fiscus ook nog zijn aan
dacht geschonken aan den diefstal,
want het zou hem zijn gebleken, dat de
bestolene van een deel van dat bezit
nooit aangifte had gedaan voor de be
lasting.
Over inbraken gesproken, in den
Zuidoosthoek van Noordbrabant en in
Limburg komen ze bijna dagelijks voor.
In de meeste gevallen blijkt wel, dat het
uitsluitend om geld gaat, want zilveren
voorwerpen enz. vindt men gewoonlijk
onaangeroerd gelaten. Een paar keer is
het gebeurd dat er één of meer dieven
werden gearresteerd, maar de inbra
ken bleven aanhouden, zoodat men aan
een zeer groote bende moet denken, die
zich niet laat afschrikken door het ver
lies van eenige leden. Meermalen wer
den er drie inbraken gepleegd in één
enkelen nacht.
Den 12 Maart werd te Rotterdam een
man aangehouden, die bekende vijf da
gen tevoren met nog twee anderen
(evenals hij in dienst van het dagblad
De Telegraaf) te hebben ingebroken in
het gebouw van die Amsterdamsche
courant en daar uit een kast 5 a 6000
te hebben gestolen, bestemd om te wor
den uitbetaald aan het personeel. Het
was nu wat eenzijdig bij het personeel
terecht gekomen.
Een inbraak in de kantoren van de
coöperatie „De Eendracht" te Haarlem
leverde een buit van 7000; een Uitge
vers-maatschappij aan den Stationsweg
te Rotterdam heeft 6000 in handen
van dieven moeten laten (14 Juli). LTit
het kantoor der zuivelfabriek te Woer
den verdween den dag vóór koninginne-
verjaardag 5000,
Een inbreker, die op 26 Aug. te Ba-
rendrecht op heeterdaad betrapt werd,
bleek met nog vier anderen, evenals hij
Rotterdammers, zich in den laatsten
tijd aan vele inbraken te hebben schul
dig gemaakt. Dat alle vijf flinke straffen
kregen, was te verwachten (één tot twee
jaar), de eisch was voor allen veel mil
der.
Een kellner, die zijn broer een geld
kistje met pl.m. 100 had ontstolen,
werd door de Amsterdamsche rechtbank
veroordeeld tot ttvee jaar gevangenis
straf.
Eenzelfde straf werd opgelegd aan een
Amsterdammer, die medeplichtig was
aan inbraak bij een weduwe te Muider-
berg. Deze man was aanvankelijk door
de rechtbank veroordeeld tot anderhalf
jaar, maar hij vond dat te veel en kwam
in hooger beroep.
Een der verdachten van een „kraak"
bij den juwelier Jullien te Amsterdam
op 24 Sept heeft den tweeden Kerstdag
in het Huis van Bewaring aldaar zelf
moord gepleegd.
Een bedrag van 13000, dat een loop
jongen te Amsterdam in een tasch borg,
die hij daarna aan de fiets liet hangen,
toen hij deze ergens moest stallen, was
verdwenen toen de jongen een poosje
nadat hij weer op het kantoor terug was,
de tasch opende. Aanvankelijk dacht
men dat de jongen mee schuldig was
aan het verdwijnen van het geld, maar
er waren geen bewijzen tegen hem in te
brengen, zoodat men hem na een dag of
wat wel meer moest laten gaan (7 Oct.)
Even onvruchtbaar is tot dusver een
onderzoek geweest naar de 4000, die
den 17 Oct. werden gestolen bij de fam.
Boogaard te Vaassen (Geld.)
In het laatst der zelfde maand werd
in het kantoor van de Rotterdamsche
Discontobank een brandkast opengesne
den, waarna het nogal gemakkelijk ging
om den inhoud mee te nemen. Deze zal
den heeren misschien niet zijn meege
vallen: 1500 was er in.
Heel veel moeite hebben zich een paar
inbrekers den 11 Nov. getroost, toen zij
de brandkast uit het station Sliedrecht
haalden en een kilometer mee naar bui
ten het dorp namen. Daar werd gepro
beerd het ding open te maken, maar dat
wou niet lukken. Boos lieten de dieven
de kast toen liggen aan den spoordijk.
Alle moeite was tevergeefs geweest. Een
goede veertien dagen later werden de
heeren aangehouden te Hoek van Hol
land, waar zij inbraken hadden ge
pleegd. Het bleek toen dat hun zonden-
register nog veel grooter was.
Brandkastdieven hebben den 1 Nov.
ook gewerkt in het kantoor van de
Gooische Tram. Waarschijnlijk heeft
zich daar ongeveer 500 in bevonden.
Als verdachten werden drie Amster
damsche jongens van de vlakte aange
houden.
Op raadselachtige wijze is den 7 Nov.
in een notariskantoor te Amsterdam een
kapitaal van 23000 verdwenen, het
welk de notaris in zijn privé-kantoor op
da brandkast had gelegd en niet had
opgeborgen, toen hij dit vertrek even
moest verlaten.
Den 28 Nov. kwam een 17-jarig jong-
mensch de Bussumsche politie meedee-
len schuldig te zijn aan vier inbraken
aldaar. De politie geloofde dit niet al
leen, maar meent zelfs dat de knaap
nog meer op zijn kerfstok heeft.
Nog meer vermogensdelicten.
De geruchtmakende zaak van de
Veendammer Hypotheekbank, waar
over zooveel is geschreven, blijft nog
even op de agenda. Wel hebben alle
daarbij betrokken „directeuren" thans
berust in de opgelegde vonnissen de
laatste was Liebermann, die den 27
Febr. door het Amsterdamsche ge
rechtshof was veroordeeld tot 2 jaar
met aftrek van een jaar preventief
maar nu doet zich nog de voor belang
hebbenden groote moeilijkheid voor
dat de curatoren in het faillissement
ook in appèl hun vordering hebben toe
gewezen gekregen tegen de oud-aandeel
houders tot volstorting hunner aandee-
len. Inmiddels is over deze kwestie het
laatste woord nog niet gesproken.
In Maart werd een kantoorlooper uit
Den Haag wegens verduistering van
18000 een gevangenisstraf van een jaar
voorwaardelijk opgelegd. De heler in
deze zaak kwam er minder goed af, hij
werd veroordeeld tot anderhalf jaar.
Het oud-Eerste Kamerlid P. J. J. H.,
die verduisteringen pleegde ten nadeele
van de Ned. Spaarverzekering, waarvan
hij directeur was, kreeg deswege 2
maanden straf (13 Maart).
De gemeente-ontvanger van Papen-
drecht, die ten nadeele van deze ge
meente 36.935.63 verduisterde, is daar
voor oneervol ontslagen en kreeg boven
dien van de Dordtsche rechtbank een
vonnis van een jaar opsluiting (18 Juni).
Een 22-jarige bediende van een firma
te Eindhoven, die er vandoor gegaan
was met 5000, kreeg een jaar gevange
nisstraf. Eenzelfde straf kreeg de boek
houder van het gemeentelijk electrici-
teitsbedrijf te Zevenaar, die malversa
ties had gepleegd. De Arnhemsche
rechtbank had gemeend dat het mis
drijf voldoende geboet was met tien
maanden, maar het gerechtshof dacht
er anders over.
Een 60-jarig man te Urecht had kans
gezien in den tijd dat hij rentmeester
was van het armbestuur te Grave, ver
schillende effecten te verduisteren en
belastingkwitanties valschelijk te kwi-
teeren, zoodat het armbestuur een scha
de leed van meer dan 70.000. Na voor
verschillende rechtscolleges daarover te
zijn gehoord, kreeg hij ten laatste een
jaar gevangenisstraf.
Een Amsterdamsch advocaat, mr. S.
v. M., heeft in Mei en volgende maanden
voor verschillende colleges terecht ge
staan wegens door hem gepleegde ver
duisteringen en kreeg ten slotte een
jaar gevangenisstraf. De eisch luidde
zes maanden.
Tegen een anderen advocaat, mr. H.
F., die in de residentie ook nog plaats
vervangend kantonrechter was, is we
gens verduistering den 11 Dec. drie jaar
gevangenisstraf geëischt. Het vonnis
luidde: anderhalf jaar.
Twee en een half jaar was het vonnis
tegen den boekhouder van het gemeen
telijk electriciteitsbedrijf te Achtkarspe-
len, die in dienstbetrekking bijna
12000 had verduisterd. De boekhouder
van het kantoor der Geldersche Cre-
dietvereeniging te Drachten, die oplich
ting pleegde ten bedrage van 5400 ten
nadeele van die bank, is daarvoor even
eens voor den tijd van 2% jaar opge
sloten.
Een officier van administratie tweede
klasse te Willemsoord heeft verduiste
ringen gepleegd, die aan het rijk 38000
kosten. Het hoog militair gerechtshof
legde hem daarvoor twee jaar straf op
(30 Juli).
Door misbruik van vertrouwen te ma
ken, heeft een kassiersfirma te Zutphen
ongeveer vier ton verduisterd. Een der
firmanten stierf vóór de bom barstte, de
tweede liep er dus voor in.
Dat een gehuwde klerk bij Publieke
Werken te Hilversum, wien het beheer
over de kas was opgedragen, een salaris
ontving van slechts 25 per week, is die
gemeente zeer kwalijk genomen en zij
werd er half verantwoordelijk voor ge
steld, dat de man zich aan malversaties
had schuldig gemaakt. Het vonnis was
dan ook nogal mild: 4 maanden gevan
genisstraf en 8 maanden voorwaardelijk.
In Sept. hebben een paar bedienden
van de Haagsche nutsspaarbank terecht
gestaan wegens verduistering van eeni
ge duizenden guldens. Omdat zij nog
niet eerder veroordeeld waren, kregen
zij nu „maar" anderhalf en een half jaar
gevangenisstraf.
De directeur van het kantoor Uithoorn
der N. V. Nat. Bankvereeniging was niet
met weinig tevreden en dacht: als je iets
doet, doe het dan goed, en gedachtig
aan dit devies, pleegde hij verduisterin
gen tot een bedrag van ongeveer
120.000, waarbij hij ook zijn schoon
vader niet spaarde. Maar wederkeerig
spaarde de rechtbank hem evenmin:
den 19 Dec. legde de Amsterdamsche
rechtbank hem drie jaar op.
Een nog grootere verduistering wordt
ten laste gelegd aan een handelaar in
schepen te Dordrecht, n.1. ten bedrage
van ongeveer een half millioen. De zaak
is nog in onderzoek. Zoo is het ook met
de onregelmatigheden, die de directeur
van de Holland-Noord-Amerika Hypo
theekbank heeft gepleegd. Hij heeft zelf
al gezegd dat zij ongeveer 150.000 be-
loopen. Hij was tevens directeur van de
Handels- en Landbouwbank te Den
Haag. De directeur van het bijkantoor
Groningen van laatstgenoemde bank
heeft zeker gemeend dat ook hij moest
doen wat de algemeene chef deed. Hij
heeft tenminste eveneens malversaties
gepleegd, niet alleen ten nadeele van die
bank, maar ook ten koste van de Gro
ninger Discontobank, die hem tot di
recteur had gekozen. Ook over deze
zaken zullen we in het nieuwe jaar nog
meer hooi en.
Een commissionnair in effecten te
Amersfoort heeft in de laatste negen
jaar ongeveer 148.000 verduisterd. Te
gen hem was deswege den 2 Dec. 2 jaar
gevangenisstraf gevraagd, maar de
rechtbank heeft bevolen dat er een on
derzoek naar verdachte's geestvermo
gens zal worden ingesteld. Men zou an
ders zoo zeggen, dat iemand, die goo
chem genoeg is om verduisteringen ne
gen jaar lang te plegen zonder dat
iemand er iets van merkt, nog zoo gek
niet is.
Een assuradeur te Den Haag, die ef
fecten moest koopen voor een cliënt en
dan verder daarmee moest handelen
zooals hij voor zich zelf zou doen, nam
dit wat al te letterlijk op en liet ze op
eigen naam zetten. Het geld der dame
verdween, hij betaalde slechts rente en
toen de zaken nog slechter liepen, hield
hij ook daarmee op. En toen liep hij
tegen de lamp. Hij mag er nu een jaar
over nadenken.
De secretaris-penningmeester van den
Alg. Ned. Stucadoorsbond heeft in den
loop van een paar jaren een heel kaüi-
taal van dien bond verduisterd en vrij-
wefc alles laten opmaken door 'n vrouw.
Het totaal tekort was ongeveer 50.000.
Het bleek ter terechtzitting dat vrien
den en kennissen van den man, hoewel
zij wisten dat hij op den verkeerden weg
was en gelden wegnam die hem niet toe
behoorden, hem nimmer hebben ge
waarschuwd. Mooie vrienden! De eisch
luidde een jaar en drie maanden in de
cel. Vonnis: één jaar.
Een notaris te Apeldoorn heeft zich in
het laatst van Oct. bij de rechtbank aan
gemeld en medegedeeld dat hij onge
veer 40.000 van anderen had opge
maakt. De man is voorloopig op zijn
verzoek ontslagen uit zijn ambt, in af
wachting van wat het onderzoek nader
aan het licht brengt.
Den 6 Oct. kwam er een man bij de
Haagsche politie mededeelen dat hij als
boekhouder van een maatschappij daar
ter stede 14000 had verduisterd en
grootendeels in het buitenland verteerd.
De bediende van de Rotterdamsche
Melkinrichting heeft het nog wèl zoo
bont gemaakt. Hij heeft ongeveer
150.000 van anderen als het zijne gere
kend en uitgegeven. In Oct. kwam de
justitie achter zijn handelingen, met
het gevolg natuurlijk dat hij direct op
geborgen werd. Den Groningschen
boekhouder, wiens hooge uitgaven ook
in de gaten liepen, trof op 5 Nov. het
zelfde lot. Hij kreeg een jaar straf.
Den 24 Dec. werden te Nijmegen ge
lijktijdig twee assistenten der posterijen
gearresteerd wegens verduistering.
Dat er nog vele lichtgeloovige en
goed-van-vertrouwen zijnde menschen
rondloopen, blijkt wel uit het aantal
postw issels, dat aan een Haarlemsch'en
oplichter werd toegezonden naar aanlei
ding van zijn advertentie in verschillen
de b aden, waarin hij ter kennismaking
een kistje sigaren aanbood van het
merk „Nederlandsche Steden" voor -ft
cent. Trouwens, op die lichtgeloovio.
heid speculeerde meneer ook, want h
was nooit van plan geweest om de be
stelde kistjes te zenden. De justitie be"
loonde den man voor zijn goedkoon
aanbieding door hem negen maanden
rust voor te schrijven in een der hotel»
vanwege het rijk.
Relletje»
Evenals in zoovele andere gemeenten'
weet men in het Geldersche dorD'
Groesbeek ook van werkloosheid mee te
praten. In Sprokkelmaand bad het
meentebestuur eenige werken aangewe!
zen, die in werkverschaffing zouden
kunnen worden uitgevoerd. Er kwam
echter oneenigheid over het loon inet
als gevolg dat het werk werd stopgezet
Maar nu hadden de werkloozen geen in-
komsten en dit was oorzaak van vrii
ernstige relletjes, die het dorp eenige
dagen lang in beroering hielden, zó^
zelfs dat er ongeregeldheden voorvielen'
samenscholingen werden verboden en
de politie versterkt moest worden.
Ontevreden werkloozen waren ook
aanleiding voor wat men in de eerste
week van Juli noemde „den opstand te
Giethoorn". De in keeten ondergebrach
te te werk gestelde werkloozen uit de
drie groote steden legden het werk neer
omdat zij ontevreden waren over dé
huisvesting en het loon. Er kwamen
politie en opzichters enz. bij te pas en
het slot was, dat er harde klappen vielen
en ir. v. d. Steur ernstig bedreigd werd.
Voor dit laatste heeft nog een der sta
kers terecht gestaan te Zwolle, waar
men hem drie maanden heeft gegeven
om tot rust te komen
In de Drentsche veenderijen, waai
eveneens werkloozen uit de groote ste
den zijn samengebracht om aan de ont
ginning enz. te werken, heeft iets derge
lijks plaats gehad, gelukkig met minder
ernstige gevolgen. Men heeft er gepro
beerd een der keeten in brand te steken.
Het is eigenlijk wel te begrijpen, dat
de stedelingen zich in de veenderijen op
afgelegen plaatsen niet thuis gevoelen.
Zij weten hun vrijen tijd vaak niet pro^
ductief te besteden, doordat zij meestal
gewoon waren dien op straat door te
brengen, waar het doorgaans gezelliger
kon heeten dan thuis en waar zij boven
dien meer vertier hadden dan in de
eenzame streken van „Het oude Lant-
schap", zooals Drente heet. Men moet
aan dergelijke streken wennen. Waar de
menschen zich dus des avonds dikwijls
verveelden, kwamen zij gemakkelijker
tot daden, die zij anders wellicht niet
zouden bedrijven.
Van vrij ernstigen aard zijn de werk-
loozen-relletjes geweest, die in het laatst
der vorige maand te Haarlem ontston
den naar aanleiding van het verwerpen
door den gemeenteraad van voorstellen
tot verhooging der uitkeeringen. De be
langhebbenden drongen op de politie
aan en verwondden twee agenten, die
daardoor buiten dienst moesten worden
gesteld. Een straat werd opgebroken en
met de daardoor verkregen steenen
werd de politie bekogeld, totdat ten
laatste de agenten de blanke sabel ge
bruikten en bovendien een honden
brigade, d. w. z. politie-honden, aan een
touw vast gehouden, op de relletjesma
kers lieten toespringen, van wie ver
schillenden gescheurde kleeren oplie
pen. Over dit strijdmiddel heeft de
burgemeester in den raad heel wat t#
hooren gekregen van vertegenwoordi
gers van verschillende partijen, niet ala
gevolg, dat de honden bij eventueel vol
gende ongeregeldheden thuis zullen
blijven en de politie de rust zal moeten
pogen te herstellen op de oude manier:
met sabel en gummistok, wat de' burgê-
meester erger noemde dan het gebrui
ken van een hond. die aan een touw
wordt vast gehouden. Smaken verschil
len!
In Rotterdam hebben eveneens rel
letjes plaats gehad, naar de politie
meende te mogen aannemen veroor
zaakt door het communistisch raadslid
van Burink, die dan ook in arrest is ge
steld. Van deze arrestatie waren weer
nieuwe betoogingen het gevolg. Ook hier
zijn charges onder de samenscholende
menigte gehouden, waarbij gewonden
vielen, en vele ruiten hebben het moe
ten afleggen tegen het geweld der stee-
nen-werpende hei-riemakers.
De Radio-kwestie.
Deze zaak, die zoo lang de gemoederen in
beweging heeft gehouden, had door de be
slissing van den minister inzake den zendtijd
een einde behooren te nemen, maar die beslis
sing was zoodanig, dat groote volksgroepen
daarover ernstig ontstemd zijn geworden.
Men herinnert zich de uitspraak van minister
Reijmer, oud-burgemeester van Hilversum,
die hiermede „Hilversum" een geweldigen
knak gaf, welk besluit aan den eenen kant
even heftige afkeuring vond als toejuiching
aan den anderen kant. Wij zullen hier niet
nader op ingaan, omdat wij veronderstellen,
dat ieder zich nog wel herinnert de dagen die
volgden op dien van de gewraakte uitspraak
(15 Mei) en dp vele protestvergaderingen, die
in den lande werden gehouden (ook in Alk
maar).
In verband met deze beslissing werd een
besluit genomen, dat zeker betreurd zal zijn
door al de belanghebbenden in Ned. Oost-
Indië, maar hetwelk men moet bezien in den
geest van hen die hier te lande het laatste
woord hadden te spreken. Wij bedoelen de
sluiting van den Phohi-zender, een stichting
van een groep industriëelen en andere be
langhebbenden, die de bedoeling hadden om
hun in den Oost werkende personeelen door
middel van dezen zender hunne saamhoorig-
heid met het moederland te doen beseffen. Nu
voor dezen zender eenzelfde soort beslissing
dreigde als genomen was ten aanzien van d®
radio-uitzendingen in Nederland, hebben de
eigenaren van den zender gezegd, dat zij
daarvoor pasten en liever dezen sloten
dan zich te onderwerpen aan een politieke
uitspraak over hun bezit, waaraan bij de op
richting elke politiek vreemd was. En zoo
kwam het, dat sinds 1 Juli de stem uit hej
moederland niet meer gehoerd wordt in ^et
tropische deel van Nederland,