DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. DE 8 OCTOBERFEESTEN. wSvSrgfflT' 2i" ditoaal biizM,to T>xiqdiikschOiM<ücht 'Buitenland No. 235 bruening. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, nitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco 'door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten - abat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COS TE! ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. DINSDAG 6 OCTOBEH 1931 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 133e Jaargang. Dit nummer bestaat uit drie bladsn. Het is een verheugend feit, dat de belangstelling voor den gedenkdag van Alkmaar's ontzet in alle kringen der bevolking steeds grooter wordt. De sprookjesoptocht belooft inderdaad een sprookjes achtig e naanbliktezullenbieden. De 8 Octoberfeesten beloven ook dit iaar juputjIV 'uapjom aj sjapuozfiq sjai jsoa staat op dien dag meer en meer in het teeken der feestelijke herdenking en het is een ge lukkig verschijnsel, dat steeds meer bevol kingsgroepen daadwerkelijk aan die herden king deelnemen. Het I,ci aantal straten, dat in een geurig en kleurig gewaad wordt gestoken neemt steeds toe, buurtcommissies beijveren zich iets moois te fabriceeren, er komt een zekere concurren tie tusschen de commissies van verschillende straten en het gevolg van dat alles is, dat aan de jaarlijksche feestelijke herdenking van het voor Alkmaar meest belangrijke feit uit onze vaderlandsche historie steeds meer aan dacht wordt geschonken. Als Leiden op 3 October voorgaat is de itad daar in vollen feestdos en treinen vol feestgangers, benevens overvolle autobussen voeren de belangstellenden uit wijden omtrek naar de sleutelstsad. Als Alkmaar feestvierde was het tot dus ver hoofdzakelijk de omgeving, die hier een kijkje kwam nemen, maar nu onze treinen ge- electrificeerd zijn en nu de autobus een ver voermiddel is geworden, dat op steeds groo- tere afstanden is berekend, ligt de gevolg trekking voor de hand, dat ook de Alkmaar- sche feesten voortaan meer belangstelling uit andere deelen van ons land zullen trekken dan tot dusver het geval was. Wij hebben de traditie hoog te houden dat wij feest kunnen vieren, wij hebben de verplichting ons stedelijk feest goed te orga- niseeren en de aanklecding en uitbeelding van wat wij in optocht door onze straten la ten trekken zoo goed mogelijk te doen zijn. Daaraan zal het ook dit jaar weer niet mankeeren, want de verschillende subcommis sies hebben ditmaal extra hun best gedaan en zoowel de Parapluie-optocht als de groote Sprookjes-optocht 'beloven iets bijzonders te worden. Verschillende scholen, buurten en particulieren namen voor den laatste een wa gen voor hun rekening en het publiek zal Donderdag zelf mogen uitmaken wie de eerepalm der overwinning zal wegdragen. Hoe die optocht precies is samengesteld zullen we niet verklappen, maar de program ma's geven daarover uitvoerige inlichtingen en hoe meer programma's er verkocht wor den des te beter is dat voor de vereeniging, die op een dag als 8 October heel wat geld noodig heeft en dat niet alleen uit de contributies harer leden kan vinden. Het is thans wel het oogenblik nog even op de voornaamste der herdenkingsgebeurte nissen te wijzen, al draagt deze dan ook juist niet een feestelijk karakter. Dat is de rede, welke ieder jaar bij ons Vrijheidsbeeld wordt uitgesproken door den voorzitter der 8 October-vereeniging, den heer A. H. P. Blaauw, en welke sinds het vorig jaar door loudspeakers versterkt wordt zoodat men in wijden omtrek daarvan zal kunnen kennis nemen. Het lijkt zoo gemakkelijk een feestrede in elkaar te zetten, maar de jaren gaan snel en het is telkens weer 8 October. Elk jaar op dien dag wordt er een redevoering gehouden, altijd wordt natuurlijk hetzelfde historische feit in herinnering gebracht, steeds staat de voorzitter voor de moeilijke taak ongeveer hetzelfde in andere woorden te moeten zeggen. Gevoelt men wel hoe enthousiast hij zelf voor dit groote gebeuren moet zijn om dat te kunnen, om steeds weer iets nieuws, iets aan trekkelijks te kunnen maken van een beschou wing over Alkmaar's voornaamsten histori- schen datum? Dat kan alleen hij, die met gloed van overtuiging de beteekenis onzer voorvaderen kan schetsen, die hun groote maatschappelij ke deugden in een helder licht kan stellen en het nageslacht kan opwekken daaraan een voorbeeld te nemen. ..Wie on gedenkdagen als deze het belang rijkste feit van den dag, niet in het uiterlijk 'betoon maar in de plechtige herdenking ziet, kan niet anders dan bewondering koes- L°.or ^en man, die een zoo moeilijke opdracht elk jaar weer op zoo schitterende wijze ten uitvoer weet te brengen. Het programma, waarvan wij in het kort Het feest begint Woensdagavond met den gebruikelijken lichtstoet, waarbij van den Waagtoren carillonspel en klokgelui zul len klinken. Den volgenden morgen wordt de reveille gegeven door een groot kinderkoor onder de beproefde leiding van den heer Jonker, met begeleiding van St. Louis, waarbij een door mej. Hansa Pelva ontworpen tambourijn- dans wordt uitgevoerd en aan den burge meester de gebruikelijke aubade zal gebracht worden. Soli Deo Gloria, die op een dag als deze altijd present is, zorgt voor koraalmuziek vanaf het bordes van het stadhuis en van tien tot elf heeft de optocht met versierde pa- rapluies plaats, waarvan de route, om de kinderen te sparen, eenigszins gewijzigd en verkort is geworden. De rede bij het beeld zal ook dit jaar weer door loudspeakers versterkt worden, waarbij een kinderkoor, onder leiding van Soli Deo Gloria, de plechtigheid zal opluisteren. De voornaamste gebeurtenis wat de feeste lijkheden betreft, is de sprookjesoptocht, een lange stoet van versierde wagens, elk een sprookje uitbeeldend, welke, door drie mu ziekkorpsen begeleid, door de stad zal trek ken. Er is daarvan door scholen en particulie ren bijzonder veel werk gemaakt en wij dur ven voorspellen, dat het geheel, onder de regie van den heer Kater, in alle opzichten ook een sprookjesachtigen aanblik zal bie den. Het programma vermeldt daarover alle bijzonderheden en stelt den koopers daarvan ook in staat als- jury te fungeeren. Ook aan de avondfeesten is ditmaal bij zondere zorg besteed. Het traditioneel e kerk- concert, onder leiding van den heer Slinger, heeft solisten als mej. To van der Sluys en de heeren Boris Lenski, Jac. Bonset en W. H. Slinger met medewerking van het dubbel Mannenkwartet Apollo. Daarnaast zal het cabaret in 't Gulden Vlies en De Harmonie ongetwijfeld weer vol le zalen trekken want de heer Jules Mo nasch uit Amsterdam, die de leiding daar van op zich heeft genomen, heeft voor een bijzonder gevarieerd en aantrekkelijk pro gramma gezorgd, waarbij zelfs Miss Ger many, Duitschlands schoonheidskoningin in 1929 die sindsdien nog in schoonheid vooruit moet zijn gegaan op het tooneel zal verschijnen De 8 Octobervereeniging is de eenige hier te lande, die de kunst verstaat md dezelfde medewerkenden in twee zalen gelijktijdig het zelfde programma uit te voeren, een geheim, dat opgehelderd wordt als men in het pro gramma de volgorde der opkomende artister. in beide zalen vergelijkt. Het feest wordt besloten met een muzikale taptoe, tevens fakkeloptocht door St. Cecilia en door een concert op het Hofplein, dat het voormalige Stedelijke Muziekkorps voor zijn rekening heeft genomen. De voorzitter der feestcommissie, de heer Ben Kuijper, wiens organiseerende taak van jaar tot jaar zwaarder wordt, zal zich dit maal, door een onverwacht sterfgeval in zijn familie, van persoonlijke deelneming aan de feesten moeten onthouden. Er zijn in feest commissie en bestuur nog meerdere uitvallers door ziekte en de taak der 8 Octobervereeni ging is dit jaar dan ook een bijzondere zwa re geweest. Het is te hopen, dat desondanks alles naar wenseh zal mogen slagen en dat het weer als een onmisbare factor voor welslagen der ver schillende optochten, in alle opzichten gun stig zal mogen zijn. Naast de feesten der groote vereeniging geeft ook de buurtverei niging S. I. S. uit de Bruinvisstraat en omgeving weer een kinder- waarnaar de jeugd reikhalzend uitziet, wij blijven hopen, dat dergelijke vereeni- ginen langzamerhand een onderdeel van de groote organisatie zullen worden opdat men niet naast elkaar maar met elkaar zal kun nen optreden. Vast staat inmiddels wel, dat 8 October een dag van beteekenis belooft te worden en het steeds grooter aantal particulieren dat door sluiting hunner zaken blijk geeft de be teekenis van dezen dag te begrijpen, geett reden tot dfe veronderstelling, dat het nog eens zoover zal komen, dat de herdenking van Alkmaars ontzet door alle volksgroepen, zonder onderscheid van richting en geloo eendrachtig zal gevierd worden. DE POSITIE VAN HEFKABINET- De moeilijkheden der Duitsch- socialistische partij. O Wij hebben gisteren melding gemaakt van de stichting van een nieuwe socialistische partij in Duitschland. Oogenschijnlijk is dit nieuws van niet zoo n geweldig belang, maar toch zal blijken, dat de belangrijkheid van deze oprichting van Duitschland groote ge volgen kan hebben. Nemen wij allereerst eens de politieke ver houdingen in Duitschland. Men zal zich herinneren, hoe bij de laatste rijksdagverkie zingen de nationaal socialisten, de Nazi's, enorme winsten konden boeken. Van een on beduidend partijtje werd het eensklaje een der grootste partijen en haar zetelaantal werd meer dan verdrievoudigd. Wie echter nog nummer één bleef in den rijksdag, dat was de socialistische partij, de partij van dr. Bruening, en dit was een van de redenen, waarop een regeering kon wor den gevormd onder leiding van dr. Bruening. Nu echter is een nieuwe socialistische partij opgericht, i iet allereerste gevolg daar van moet zijn, dat de oude partij bij de eerst volgende verkiezingen achteruit moet gaan, omdat de niéuwe natuurlijk een zeker aantal stemmen verovert. Maar daarnaast staat thans al vast, dat de oude partij haar hoogte punt voorbij is, want nog niet zoo heel lang geleden verloor het maar eventjes 20 pCt. van haar stemmen in Hamburg, terwijl haar concurrent, de nat.-soc., ongeveer evenveel winst maakte. Het is dus begrijpelijk, dat door deze twee oorzaken de kracht der oude soc.-partij lang zamerhand achteruitgaat. En deze verzwak king kan straks wel eens van groote beteeke nis zijn! Zelfs nu al, nu de zitting van den rijksdag aanstaande schijnt. Rijkskanselier Bruening, zoo schrijft de N. R. C -correspondent, zal deze komende zittingsperiode natuurlijk niet met groote vreugde tegemoet, maar hij is er toch op ge steld geweest, dat zij zou doorgaan. Hij wil de uiterlijke democratische vorm zooveel mo gelijk in acht blijven nemen en hoopt ook dit maal wel niet on een meerderheid voor een motie van vertrouwen, maar toch op een klei ne minderheid voor alle votums van wantrou wen. De rechtsche bladen doen het voorko men, alsof Bruening onder de dictatuur van de sociaal democratie zou staan, maar dit is een eenzijdige voorstelling van zaken, die betrekkelijk overdreven wordt in den rechter vleugel van het Centrum zelf, die wel wat zou voelen voor een samengaan van het cen trum met Hugenberg om een nieuwe z.g. ge matigde rechtsche regeering te vormen. Rijks kanselier Bruening wil echter zoo'n verande ring niet. Als het Centrum ook deel zou gaan uitmaken van een fascistisch-nationalistische coalitie, dan zou Bruening geen lid van de regeering meer zijn. Dit is dezer dagen vrij wel vast komen te staan, voor zoover dan in de politiek ooit iets vast staat. De groote werkgevers in de grondstoffen- industrie waartoe feitelijk ook rijk, landen en gemeenten behooren, hebben onlangs een van de talrijke reddingsprograms openbaar ge maakt, waarmede de regeering iederen dag van alle zijden wordt gebombardeerd. In dit program wordt een zoo radicale liquidatie van sociale maatregelen geëisscht dat de soc. democratie er zich onmogelijk mee zou kun nen vereenigen. Daar de regeering zich tame lijk sympathiek, alhoewel niet duidelijk over dit program uitliet, snelden de kopstukken der sociaal-democratie ongerust naar de rijkskanselarij. Bruening heeft hen beloofd niet nogmaals de ondersteuning der werkloo- zen te zullen besnoeien en het tariefrecht te zullen ontzien. Deze concessies beteekenden niet anders dan dat hij de sociaal-democratie niet tot het uiterste wil drijven en dat hij bij zijn tegenwoordige regeeringsbasis blijven wil. Zulks heeft hij dan ook nog uitdrukke lijk verklaard. Dat gaf voor de sociaal-demo cratie den doorslag. Zij willen tot eiken prijs verhinderen, dat Hugenberg en de andere rechtsche groepen aan de regeering komen en dat is de reden van de gestrengheid tegen de Seydewitz-oppositie en van den steun voor Bruening. Bruening stelt dus den Rijksdag voor de keus öf hem te laten begaan öf zelf voor een andere regeering te zorgen als hij ten val mocht worden gebracht. Gelijk nu de finan- ciëele positie van Duitschland een zeker ver trouwen geniet door de omstandigheid, dat het rijk insolvent is en de schuldeischers daarmede rekening moeten houden, zoo is de kracht van Bruening gefundeerd op het feit, dat zonder medewerking van het Centrum voorloopig nog geen andere groep in staat is een coalitie te vormen, die zou kunnen regee- ren. De rijkskanselier verwacht dus, dat in den Rijksdag van alle zijden ontevredenheid zal worden geventileerd, maar dat tenslotte iedereen naar een mogelijkheid zal uitzien de zitting zoo snel mogelijk weer af te breken, met een formule, die den schijn tegenover de kiezers ophoudt Daartoe is echter volstrekt noodig, dat hij niet slechts de sociaal-demo cratie maar ook de volkspartij ontziet en dit beide tegelijkertijd te doen, zou uiterst moei lijk wezen, indien de regeering met een groot- scheepsch en veelomvattend program op de proppen kwam. De rijkskanselier heeft zich dezer dagen dan ook uitgelaten, dat men den tegenwoordigen toestand door een program niet zou kunnen verbeteren, hetgeen wil zeg gen, dat zulk een program tot een parlemen taire nederlaag zou voeren. Ofschoon van alle zijden een doortastender program van de regeering wordt verlangd, zal de nieuwe bundel noodverordeningen, welke eerstdaags verschijnt, zich bepalen tot de maatregelen, die volstrekt geen uitstel meer dulden en het zal interessanter zijn te vernemen wat alles niet, dan wat alles wèl zal geschieden. Over dit negatieve resultaat kunnen alle partijen ontevreden zijn, maar het geeft haar tegenover de kiezers toch de mogelijkheid de regeering verder te blijven dulden. Zoo hoopt men dan, dat op het beslis- sende oogenblik de volkspartij zich van stem- ming zal onthouden, dat de kleine partijen zullen kunnen worden gewonnen voor deelne ming aan de tolerantie tegen bepaalde belof ten, waartoe de regeering zich door haar zullen ontzien. Deze comcessies beteekenden laten. Op deze wijze zou dan de meerder heid tegen het algemeene votum van wan trouwen nog net kunnen worden bereikt. De groote politieke beslissing wordt op die ma nier uitgesteld tot het voorjaar. De perscampagne tegen Curtius heeft in dertijd haar uitwerking gehad. Of nu nog de rijkskanselier zijn medewerker Curtius aan de oppositie als prooi zal toewerpen is de vraag. De rijkskanselier en al zijn ministers zijn voor Curtius' tolpolitiek mede verant woordelijk. en door het offer van Curtius zou de regeering haar eigen positie nog zwakker maken dan zij al is. Bruening is meer een equilibrator dan een dictator, al oefent hij dan ook technisch en naar den vorm een dic tatuur uit, een technische dictatuur, dienen de om de echte dictatuur op te vangen, maar die, als de dingen anders loopen, mis schien zal blijken toch een kwartier maken en een opruiming van het vuile werk voor de echte dictatuur te zijn geweest JAARVERGADERING VAN DE ENGELSCHE ARBEIDERS PARTIJ. Tijdens de jaarvergadering van de Arbei derspartij die gister te Scarborough geopend is, heeft Henderson in zijn door talrijke in- teirupties onderbroken redevoering met het oog op mogelijke nieuwe verkiezingen voor alles eenheid in de partij geëischt. De partijleiding weigerde een bespreking van het uitsluiten van Macdonald, Snowden en Thomas uit de partij met de opmerking, dat deze kwestie reeds vanzelf geregeld is. De nieuwgekozen voorzitter van de confe rentie, Hirst, zette in een lange redevoering uiteen, dat het pond sterling door de geno men bezuinigingsmaatregelen nog geens zins veilig is gesteld en dat de nationale re geering derhalve voornemens is zoo snel mo gelijk nieuwe verkiezingen uit te schrijven, voor de uitwerking merkbaar wordt op het dagelijksche leven. Met betrekking tot de be schermende tarieven verklaarde Hirst, dat de arbeiderspartij daarin slechts een heil loos instrument van het ineenstortende kapi talisme ziet om den loonstandaard der arbei ders nog meer te drukken en dat zij om deze redenen door de arbeiderspartij met alle middelen bestreden zullen worden. In het verder verloop van de vergadering werd een motie van den onafhankelijken leider Fenner Brockway, waarin hij zonder rekening te houden met eventueele nieuwe verkiezingen oplossing der bestaande meeningsverschillen in de partij eischte, met groote meerderheid verworpen. Deze beslissing zal, naar Fenner Brockway na het beëindigen van de confe rentie verklaarde ten gevolge hebben, dat 14 van de 16 onafhankelijke afgevaardigden in het Lagerhuis zich zonder twijfel niet meer zullen voegen naar de disciplinaire voor schriften van de partij. DE KWESTIE DER NIEUWE ENGELSCHE VERKIEZINGEN. MacDonald bij Lloyd George. MacDonald heeft gisteren een bezoek ge bracht aan Llyod George. Dit bezoek heeft groote verrassing teweeggebracht in politie ke kringen. Na het bezoek aan Lloyd George reed MacDonald naar de woning van Snowden, waarna beide ministers naar Downingstreet reden. Hier werd de premier al opgewacht door den particulieren secretaris van koning George, die zich op de hoogte liet stellen van den binnenlandschen politieken toestand. In den middag werd een kabinetszitting gehouden. Het bezoek van MacDonald aan Lloyd George heeft plaats gehad om overeenstem ming te bereiken tuschen de regeering en de liberale partij nopens een formule voor het verkiezingsprogram, nu Sir Herbert Samuel zich volkomen op het standpunt van Lloyd George heeft gesteld. Volgens de bladen hebben de liberalen den premier doen weten, dat wij niet zullen kun nen werken met een regeering, welke be schermende rechten op haar iprogram heeft. Zij zijn evenwel zulks te doen wanneer de mogelijkheid van een beschermend tarief wordt nagegaan als middel om den handels balans te verbeteren. Dit beteekent volgens „Evening News* een kleine concessie der liberalen. Er doet zich evenwel de vraag voor of de conservatieven ook hunnerzijds tot concessies bereid zullen zijn. Overeenstemming in het ka binet. Verkiezingen op 27 October? Tegen middernacht is aan de Engelsche pers medegedeeld, dat tijdens de kabinetszit ting van Maandagavond volledige overeen stemming bereikt is over de te voeren poli tiek. Naar verluidt zal de minister president Woensdag officieel in het Lagerhuis mede- deelingen doen over de kwestie van spoedig uit te schrijven verkiezingen. Men gelooft, dat het kabinet zich verder niet meer heeft bezig gehouden met de tot dusver omstreden punten van de formulee ring van de verkiezingsleuze en dat in plaats daarvan besloten is zich door het Engelsche volk een z.g. doctormandaat te doen geven. Dit beteekent, dat het kabinet voor zich de vrijheid van handelen vraagt om de nati onale problemen aan te vatten en de nöodige maatregelen te nemen. Het is waarschijnlijk, dat de verkiezingen Dinsdag 27 October a.s. zullen plaats vin den. i ANTI-FASCISTISCHE PROPAGANDA UIT DE LUCHT. Het geheimzinnige vliegtuig boven Rome. De Romeinsche correspondent van hel Hbld. meldt den tekst van het anti-fascisti sche manifest, dat het geheimzinnige vlieg tuig Zaterdagavond boven Rome heeft uitge worpen. Hij luidt: Aan den koning van Italië, Majesteit, Tusschen koning en volk bestaat een heilig verbond. Toen gij in naam van dat verdrag ons opriept de vrijheid van Italië te verdedi gen en de door u bezworen beginselen, gre pen wij, zes millioen man, naar de wapenen. En 600.000 zijn op uw bevel gestorven. Nu is het in den naam dier zelfde beginselen, welke als nog nooit voor dezen met voeten worden getreden, in naam van uw eer als koning, in naam van onze dooden, onze plicht aan dat verdrag te herinneren. Zeshonderdduizend burgers hebben op een gebaar van u het leven gegeven om het vreemde juk van twee steden af te schudden; maar is het dan met uw goedvinden dat een oneindig zwaarder juk sedert jaren drukt op geheel Italië? Zijt gij werkelijk bereid na Vit- torio Veneto (de Italiaansche overwinning. corr.) het verdrag te verbreken waaraan uw grootvader trouw bleef na Novara (een groote nederlaag. corr.)? „Sedert zeven jaar zien wij de decreten van Radetzk met de pen van Carlo Alberto (de koning die in 1848 de grondwet schonk. corr.) onderteekend, maar wij willen ons ver trouwen in u niet verliezen. Gij hebt ons ter overwinning gevoerd en 24 jaar lang waart gij de kampioen der Vrijheid. Dat kunnen wij niet vergeten. Van onze vaderen kregen wij een vrij Italië als erfenis. En zoudt juist gij, de koning der overwinning dit Italië als sla vin aan onze kinderen willen laten? Maje steit, wij willen dat niet gelooven. Velen hebben hun verteouwen in de Mo narchie verloren. Verhoedt gij dat hun aantal toeneemt. Verhoed dat het Italiaansche volk naar het voorbeeld van het Spaansche, u ver antwoordelijk stelt voor de onderdrukking. Hoe kan dit volk nog langer vertrouwen in u als de besten van ons terwille van dit ver trouwen gestraft worden als ware het de ergste misdaad en dat in uwen naam? (Toe speling op het proces der „Milaneesche in- tellectueefen" corr.) De Italianen, die tegenover de wereld de schande dragen van gestempeld te zijn als, een dienstbare kudde, weten niet of gij mei hen zijt of met de troepen der verdrukkers. Majesteit, doe uw keuze, er is geen derde weg. Uit het diepste der wanhoop zien 40 millioen Italianen naar u op. De Nationale Alleantie. De correspondent voegt hieraan toe dat niet alleen de ernst dezer woorden, doch ook de buitengewone moed van den vlieger niet zullen nalaten diepen indruk op het volk en wellicht op den koning te maken. Men be denke wel dat tijdens den oorlog slechts e«n Oostenrijksch vlieger boven Rome is gekomen wat kinderspel genoemd mag worden tegen de daad van den onbekenden anti-fascist. ERNSTIOE AARDBEVING IN DE ZUIDZEE. seismografische instituten te Sydney en Wellington melden beiden hevige aard schokken, die verscheidene uren lang door de apparaten van de stations zijn geregis- riwï !en ne?iDXaan' aardbeving op 1980 mijl ten N.O. mogelijk op de Salomo- eilanden, is gebeurd. l

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1931 | | pagina 1