DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De Duitsche Rijksdag weer bijeen. Stoomerij en Ververij S. KROM. Ho. 242 133e Jaargang. QaqeÜiksch De partijen moeten zich eenmaal, slechts voor enkele maanden, met elkaar verstaan, tot door een internationale oplossing een hatmeering is ingetreden. De verklaring van dr. Bruening. LBuitenland Mevrouw Nu is het tijd Uw win iergarderobe na te zien. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij Vooruitbetaling voor Alkmaar 2. iranco door het geheele Rijk 2.50. Losse oummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten -abat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTEI ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. WOBXIOAfi 14 OCTOBEH 1931 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Onder buitengewone belangstelling is gis termiddag de Duitsche rijksdag bijeengeko men na 'n zomerreces, dat door de politieke gebeurtenissen van de laatste maanden wel heel erg lang geworden is. Een kwartier voor den aanvang der zitting was de groote zaal bijna geheel gevuld. De publieke en gereserveerde tribunes waren tot de laatste plaats bezet en in de diplomaten loges zag men verscheidene vertegenwoordi gers van buitenlandsche mogendheden. Te drie uur precies opende president Loebe de vergadering en spoedig daarna was het woord aan dr. Bruening, die een verklaring aflegde namens de nieuwe regeering. De lei ding van het rijksweerministerie en het mini sterie van binnenlandsche zaken is in een hand gekomen, zeide dr. Bruening. Meer dan ooit tevoren is in den huidigen noodtoestand een samenvatting van alle machtsmiddelen van den staat noodig, vooral nu op grond van de noodverordening de Rijkspresident verschillende machtsbevoegdheden heeft toe gekend tegen de gevaren en stroomingen, die den staat trachten te bedreigen. De vei ligheid van het Rijk is voorwaarde voor de vestiging van het vertrouwen naar binnen en naar buiten, en voor het politiek- en econo misch herstel, waaraan alle positieve krach ten moeten meewerken. De leiding van de weermacht zal de tot nog toe gevolgde prin cipes blijven handhaven, die dit hooge Huis bekend zijn, en een waarborg bieden dat dit belangrijkste machtsinstrument van den staat te allen tijde tegen zijn taak is opge wassen. Het Ministerie van Justitie is in handen ge legd van een man, die sedert een menschen- leven den staat in de moeilijkste tijden met bijzondere trouw en buitengewoon resultaat heeft gediend. De leiding van de buitenlandsche politiek aldus dr. Bruening zal in mijn hand liggen-. Ik zal de politiek die tot uiting is ge komen in de besprekingen van de laatste maanden en speciaal bij de jongste Duitsch- Fransche besprekingen te Berlijn, voortzet ten. De Duitsche regeering verwacht niet al leen heil van internationale onderhandelin gen, doch ook van buitenlandsche hulp voor Duitschland. Aan eigen lijf heeft men ge voeld dat de onopgeloste politieke vraagstuk ken der geheele wereld den binnenlandschen nood heeft opgedreven tot aan de grens van het dragelijke, waardoor alle lagen der be volking met wanhoop zijn vervuld. Daarom heeft Duitschland het recht op de volkeren der wereld te doen om de pogingen om tot solidaire samenwerking te komen, eindelijk in een practische daad om te zetten. Ik geloof aldus de Rijkskanselier dat deze ge zindheid in de afgeloopen maanden 'n zekere vooruitgang heeft geboekt. Nadat dr. Bruening uitvoerig had stilge staan bij de gebeurtenissen van den laatsten tijd, kwam hij tot eenige bijzonderheden aangaande de Duitsche regeering zelf. In overleg met den rijkspresident heeft de Rijks- regeering besloten, een Adviseprenden Econo- mischen Raad te benoemen, die haar terzijde zal staan. In overleg met dezen Raad zal zoo spoedig mogelijk een economisch program voor de komende maanden worden uitge werkt. Als eerste voorwaarde zal dit pro gram hebben de handhaving van de stabili teit van de valuta, waaraan onder geen enkele omstandigheid getornd mag worden. Van be slissend belang is de uitvoering van een plan tot delging van de schulden op korten ter mijn en een definitieve regeling van het her- stelvraagstuk. Overblijfselen uit het verleden in den economischen opbouw van Duitsch land moeten sneller dan tot nog toe worden opgeruimd. De huidige maatregelen hebben er toe geleid, de zelfkosten der industrie te verminderen, de openbare uitgaven te verla gen en de aan de verkeerde beleggingen van kapitaal verbonden gevaren voor de toekomst ie beperken. De credietverschaffing, juist voor den middenstand, de kleine en de mid delindustrie, moet ook bij de bankpolitiek in de toekomst een der voornamste opgaven zijn. Landbouw, grondbezit en industrie lijden on- aer ie hooge rentelast. Vermindering daar van is eveneens een middel tot verlaging der productiekosten, en zal noodzakelijk zijn in dien men niet tot een geheele ineenstorting van het bedrijfsleven wil komen. Slechts in dit complete kader zal het mo gelijk zijn te vorkomen, dat het Duitsche volk tp gronde gaat aan zijn sociale politiek; de sociale politiek moet zich aanpassen aan d? economische en financieele noodzakelijkheid. Daarbij kan men het grondwettig vastgeleg de medezeggenschapsrecht der arbeiders niet voorbijgaan. Dit geldt vooral voor het denk beeld van tarieven, dat op zichzelf gezond is en behouden moet worden, doch dat een grootere elasticiteit in zijn toepassing noodig heeft. De tarieven moeten sneller aan de ver anderde verhoudingen worden aangepast. De grondgedachte van een goede sociale po litiek moet juist in den huidigen noodtoestand arbeiders en werkgevers den plicht doen er kennen, hun aangelegenheden gemeenschap pelijk en onder zoo groot mogelijke eigen verantwoordelijkheid, met zoo gering moge lijke inmenging van den staat, te regelen. De Rijksregeering is zich er van bewust, dat noodverordeningen en politiemaatrege len alleen niet voldoende zijn, doch slechts den weg kunnen vrij maken. Zij heeft daar bij de toegewijde hulp van een tot offers be reid en onder moeilijke omstandigheden plichtsgetrouw ambtenarencorps noodig Van overwegend belang is de ethische wil tot nationaal zelfbehoud, tot vrijheid, doch ook tot zelfbedwang en offerliefde voor het va derland. Het dekken van dezen wil acht de Rijksregeering haar voornaamste taak. Het Volk en vooral de jeugd moeten beschermd worden voor de invloeden van vernieling en vervuld worden met een geest van vader landsliefde en offervaardigheid. De Rijksre geering zal al haar krachten in dienst stel len van deze haar voornaamste taak tot red ding van het vaderland. o Deze verklaring van den Rijkskanselier werd door een deel van den Rijksdag met luid applaus toegejuicht. Eenige malen was hij onderbroken door interrupties van de com munisten als: „I. G. Farber in de regeering" „Militaire dictatuur", enz. Als toelichting verklaarde de Rijkskanse lier na voorlezing van zijn verklaring dat het noodzakelijk was opheldering te geven voor eenige gebeurtenissen van den laatsten tijd. De verscherping van de crisis heeft tot een toestand geleid die de moderne geschiedenis der economie nog nooit heeft gekend. Overal zag men in dat de wereld zich in een buiten gewonen toestand bevond Buitengewone toe standen eischen buitengewone maatregelen, wij hebben ons aldus de Rijkskanselier snellen aan den toestand aangepast dan an dere landen. De Duitsche regeering heeft zich wel is waar eerder impopulair gemaakt dan andere regeeringen, doch zij heeft hef volk daardoor bespaard, dat het onverwachts voor geheel revolutionneerende maatregelen kwam te staan. Men heeft gezegd, dat ik ge- fifrze'u ^5^' maar ik vraag u waar ons volk thans had gestaan, wanneer ik in den zomer had toegegeven en een moratorium of een (bijval) V3n had aangekondigd F-jf26 m?n'er g'ng dr. Bruening nog een tijdlang door; nu eens werd luide bijval getoond, dan weer werden hatelijke opmer- kingen gegmaakt. Hij weet, welk een moei lijke taak hem te wachten staat, getuige zijn woorden dat hij die taak voor 90 verlo ren achtte en hij eindigde met de opmerking, t de partijen tijdelijk zich met elkander moeten verstaan, tot door een internationale oplossing een kalmeering zal zijn ingetre den. Indien dat niet mogelijk zal zijn, is de regeering besloten haar politiek te verdedi gen, en wel niet meer dan zij haar in de afge loopen wintermaanden heeft moeten verdedi gen. Met verheugenis kan de Rijksregeering zeggen, dat de volgende winter onder alle omstandigheden zal kunnen worden doorge komen. Het bedrijsleven is in haar wezen gezond. Voor de financiën zijn voorzorgen getroffen en het zou wel merkwaardig moeten loopen, indien het volk dezen winter niet zou doorkomen. Wij zijn besloten de dingen door te zetten tot het oogenblik, waarop door een internationale samenwerking datgene komt, wat komen moet, wanneer niet de geheele we reld in den nood ondergaat. Door critiek, verwijten en kwaadsprekerij aldus besloot de Rijkskanselier laat ik mij niet van de wijs brengen. Ik sta voor U, ik heb U mijn program uiteengezet. Gij, de partijen, draagt thans de verantwoordelijkheid voor wat ko men zal. (Levendige bijval bij de van het midden. De Communisten r pe 'nVe™i«» wïff d, beraadslagingen hedenmiddag 12 i«r, 13=n «d; len de debatten aanvangen over de Kegee ringsverklaring o De eerste ochtendbladen van hedenmorgen houden zich reeds min of meer uitvoerig bezig met de eerste rijksdagzitting, die ge heel in beslag gnomen is door de uiteenzet tingen van den Rijkskanselier. Onvoorwaar- delijken bijval vindt Bruening alleen in de ..Germania", dat zijn uiteenzettingen een moedige redevoering noemt, welke de in drukwekkende rekenschap was, die de rijks kanselier aflegde, de persoonlijke bekentenis van een vreesloos man, die ondanks alle drijven en intriges ondanks allen laster en van haat vervulde agitatie vastbesloten is den steenigen weg van het uitsluitend juiste en noodzakelijke verder te gaan. Niet in de laatste plaats heeft de redevoering echter ook politiek een verheugende helderheid ge bracht. De kanselier heeft de partijen voor een groote historische verantwoordelijk ge steld. Wij zijn er van overtuigd, aldus firt blad, dat de meerderheid deze verantwoor delijkheid zal inzien en in overeenstemming daarmede zal handelen. De ,.Tag" schrijft dat het dieper liggende doel van de groote politieke redevoering van den kanselier was het wankelende midden onder druk te zetten. Er wordt weer eens een wissel op de toe komst gepresenteerd, zooals wij dat al zoo vaak gezien hebben. Men wil eindelijk daden zien. De toestand buiten in het land is anders dan op het Hooge Huis, de werkelijkheid anders dan de redevoering van den rijkskan selier. Binnen het geldende politieke systeem was deze redevoering zonder twijfel een prestatie. Maar juist omdat met dit systeem geen oplossing kan worden gevonden, is de nationale oppositie van de zitting weggeble ven en brengt daarmede haar standpunt op de daadwerkelijkste wijze tot uiting De „Nationalliberale Korrespondenz" spreekt over het afleggen van rekenschap. Open eerlijk, zakelijk voorzichtig. Maar waar waren de oc*J fsingv/olle daden in de zes maanden van de verdaging? Een groote mismoedigheid heerscht. Wie, gelijk de kan selier, den moed toont impopulair te zijn in bijna regellooze formuleeringen, moet op houden halverwege te blijven steken. Het huis is niet ontkomen aan den indruk dat een ernstig man vol verantwoordelijkheidsge voel rapport uitbracht. De hoop echter, dat 'hij een vastbesloter leider zal zijn door het donker, heeft niet veel aan kracht gewonnen. De „DAZ" merkt op: Het program van dr. Bruening is het program van een voor- uitzienden en zich van zijn verantwoordelijk heid bewusten man. Het heeft alleen maai de fout, dat hij het gelooft te kunnen door voeren met den machtsconstellatie, waarop hij moet steunen, en dat het daarmede nau welijks door te voeren zal zijn. Het „Berliner Tageblatt" noemt de rede van Bruening een scherpe aanval en spreekt over een diepen indruk in den Rijksdag. Ver der schrijft het blad dat niets ernstiger zou zijn dan wanneer de regeering er niet in slagen zou haar moeizame pogingen om nogmaals een meerderheid in het parlement voor zich te winnen tot een goed einde te voeren. HET CHINEESCH—JAPANSCH CONFLICT. Japansche kabinetszitting. Dinsdag heeft in Japan een kabinetszitting plaats gehad, waaraan werd deelgenomen door vertegenwoordigers van leger en vloot, zoomede gevolmachtigden van den Japan- schen generalen staf te Moekden. De zitting duurde 3uur. Besproken werd de door Japan ten aanzien van den Volkenbond aan te nemen houding. De minister van oorlog deelde o m. mede, dat de Japansche opper bevelhebber er niet aan denkt Charbin te doen bezetten of maatregelen te nemen, welke de belangen van den Chineeschen Ooster spoorweg zouden kunnen schaden. Japansche vliegtuigen bom bardeeren Chineesche troepen transporten. Volgens te Nanking gepubliceerde berich ten, hebben Japansche vliegtuigen drie Chi neesche treinen, waarmede troepen werden vervoerd, gebombardeerd. Omtrent de verlie zen is nog niets bekend Bij de militaire atta- ché's der ambassades te Peking is bericht ont vangen, dat Chineesche troepen in vrij groote formatie van het Jangtsedal in Noordelijke richting opmarcheeren. Een ChineeschJapansche oorlof uitgesloten. De Japansche ambassadeur te Washington, Deboetsji, heeft onderstaatssecretaris Castle opnieuw verzekerd, dat de Japansche troepen uit Mandsjoerije zullen worden teruggetrok ken, zoodra de veiligheid voor leven en bezit tingen der Japansche onderdanen verzekerd is. De ambassadeur sprak de hoop uit dat het mogelijk zal zijn het conflict door directe on derhandelingen op te lossen, terwijl hij ver klaarde dat een Chineesch Japansche oorlog uitgesloten is Chineesch spoorwegstation gebombardeerd. Naar het Sowjet Russische telegraafagent- schap meldt, hebben Maandag een veertigtal Japansche bombardementsvliegtuigen het Chineesche station Peiling, gelegen op het traject Moekden—Peking, gebombardeerd; talrijke personen werden gedood Bankcontrole door Japan. Uit Moekden wordt gemeld, dat Japan de Chineesche banken in Mandsjoerije scherp controleert en op kosten der banken Japan sche „adviseurs in de leiding der banken doet opnemen. Generaal Honj'o heeft verklaard dat hij er niet aan denkt zijn troepen uit Mandsjoerije terug te trekken. In Japansche kringen verluidt, dat China meer dan 65.000 Chineezen in burgerklee- ding het bezette gebied heeft binnengesmok keld Hun taak zou zijn achter het Japan sche front onrust te verwekken. Amerikaansche oorlogsschepen naar China. Het Amerikaansche departement van marine deelt mede, dat zeven Ameri kaansche duikbooten en een transport schip, die eerst onlangs van Tjientsau naar Tsjifoe waren verplaatst, gister avond bevel hebben gekregen om zee te kiezen met bestemming naar Hanghai. DE TREINAANSLAG BIA TORBAGY. Bewijzen tegen Matuschka stapelen zich op. Een tel. aan het Hbld. meldt: De verificatie van de bekentenis die Ma tuschka heeft afgelegd heeft bewezen, dat veel van zijn verklaringen op waarheid berus ten, zoodat niemand meer twijfelt aan zijn schuld. Het hoofd der Weensche politie Brandl is zelfs van meening, dat Matuschka de eenige dader van den aanslag is. Hij ge looft dat de personen waarvan Matuschka beweert, dat hij ze het ecrasiet heeft gegeven, slechts in diens verbeelding bestaan Ma tuschka beweerde ook, onder hypnotischen invloed te hebben gestaan van een zekeren Bergmann, die de eigenlijke dader zou zijn en dien hij in Jüterbog en bij Bia Torbagy op de plaats der misdaad had vergezeld. Ma tuschka zeide, de voornamen van Bergmann niet te kennen. Menschen, die Matuschka kennen, houden het voor onmogelijk dat hij den aanslag heeft gepleegd en nemen aan dat andere personen de aanslagen hebben gepleegd en dat Ma tuschka hun alleen tegen een hooge beloo ning, ontplofbare stoffen heeft geleverd, die zij zelf niet konden verkrijgen. Daar Ma tuschka geen communist is, noch op roof uitging, maar wel om geld verlegen was, zou daarmede het motief gevonden zijn voor zijn daad, waarvoor geen andere reden aan te geven is. Hedenavond wordt een ambtenaar van de recherche uit Berlijn te Weenen verwacht Na Matuschka's bekentenis zal de uitlevering naar Hongarije wel spoedig volgen. Het ver zoek om uitlevering is op de ten laste legging van 24-voudigen moord, poging tot moord en veroorzaken van zwaar lichamelijk letsel ge grond. Nieuwe arrestatie verwacht. Gistermiddag ontving de politie te Boeda pest van den gendarmeriepost te Bia Tor bagy telefonisch bericht dat daar in verband met den bomaanslag en de gedeeltelijke be kentenis van Matuschka de in hechtenisne ming van een verdacht persoon noodzakelijk is geworden. Diens naam en het moment der arrestatie worden strikt geheim gehouden. Overigens verluidt ook dat Matuschka in het begin van dit jaar een ongevallenverzeke ring, groot 10.000 heeft gesloten, welke bedrag hij na den aanslag heeft traenten uit betaald te krijgen. Matuschka ook de dader van den aanslag bij Anzbach? De vice-president van politie te Weenen, dr. Brandl, heeft aan de pers medegedeeld, dat bij de confrontatie van Matuschka met de getuigen van den aanslag bij Anzbach alle vier de getuigen eenstemmig hebben ver klaard, dat zij in Matuschka den dader meenden te herkennen van den aanslag bij Anzbach. Matuschka ontkent tot dusver de dader te zijn. DE A.S. ENGELSCHE VERKIEZINGEN. Baldwin houdt zijn radio-verkiezingsrede. Thans heeft ook Baldwin de leider der conservatieven, voor de radio zijn verkie zingsrede gehouden en evenals zijn voorgan gers is ook hij eenige oogenblikken blijven stilstaan bij de malaise, bij de financieele crisis, bij de economische moeilijkheden. Als leider der conservatieve partij en als lid der nationale regeering heeft Baldwin twee vra gen uiteengezet, n.1.: waarom een nationale regeering en waarom een algemeene verkie zing noodig was. De eerste vraag leidt onmiddellijk tot een tweede, die er ten nauwste mee samenhangt: waarom is de arbeidersregeering uiteengezet? Het antwoord daarop luidt, zooals de N.R.C verneemt, omdat slechts drie harer ministers MacDonald, Snowden en Thomas den moed getoond hebben, om de dingen bij hun waren naam te noemen ten koste van hun populari teit en van de partij, die zij hadden nelpen stichten en groot maken. Wij stonden, aldus Baldwin, inderdaad in Augustus aan den rand van een afgrond, omdat wij als natie leefden boven onze krach ten, hetgeen vooral bleek uit een niet sluiten- VAN de begrooting en een passieve handelsbalans. Het vertrouwen van het buitenland begon te tanen en dagelijks werden millioenen credie ten op korten tijd teruggenomen en opgezegd of m.a.w. de vlucht van het pond begon. MacDonald en Snowden stelden drastische maatregelen voor, maar werden op het kri tieke oogenblik door hun partij in den steek gelaten. Ik zou met al mijn gezag de arbeiders regeering hebben gesteund als zij de door haar aanvaarde taak had willen volbrengen en ik heb dit den premier in de ure des ge- vaars meegedeeld. Dat was het oogenblik aat wij en de liberalen den kapitein onze hulp aanboden en toezegden om het schip van staat te redden. Aldus is de nationale regee ring geboren en wij hadden al dadelijk dit succes dat wij een paniek, die het inkomen van iederen burger zou hebben doen smelten als sneeuw voor de zon, konden voorkomen. Het vertrouwen in Engelands financieele methoden keerde terug, toen het buitenland zag dat onze oude taaiheid en ouden geest nog levendig waren en onze eerste maat regel het in evenwicht brengen der begrooting was. Wij hebben daartoe offers moeten vra gen van iedereen en ik ben nog overtuig dat ook de groote meerderheid der werkloozen dit offer met blijmoedigheid gebracht heeft om het land, dat ook het hunne is, te redden. Helaas heeft de stabiele begrooting het pond niet meer kunnen redden, want tot zijn val hebben ook andere oorzaken meegewerkt: de onderlinge oorlogsschulden, de nerstelbeta- lingen en de algemeene economische crisis. De regeerine kon en mocht dus nu haar taak niet als geëindigd beschouwen en zij is ge bleven, omdat zij inzag dat de noodzakelijk heid van haar bestaan even dwingend was als twee maanden vroeger. Maar de regeering beschikte slechts over een kleine, onstandvastige meerderheid in het Lagerhuis en bovendien had zij geen op dracht van het land om haar taak van herstel vnn vertrouwen en gezondmaking der finan ciën voort te zetten. Het buitenland vroeg: hoeveel Engelschen zijn er misschien die ae oppositiepartij aanhangen, die beweert dat er geen zoo dreigend gevaar is of geweest is dat ook de werkloozensteun moest ingekrom pen worden? Wij moeten met de opinie van dat buitenland rekening houden, want daar- ci- berust de positie van Londen als geld markt, als vertrouwens-centrum van finan cieele manipulaties. Die twijfel kan niet weggenomen worden, voordat door een algemeene verkiezing be wezen is dat de regeering van Engeland van het volk een stevige meerderheid heeft ver kregen, die haar de vrije hand waarborgt om die maatregelen te nemen die nog in de eerste toekomst noodig zullen zijn om aan het her stel voort te bouwen. De verkiezing vormt den toetssteen der ware democratische staatsgedachte. Wilt gij offers brengen met ons of de dingen op hun beloop laten met de oppositie? Wij zullen misschien van opinie verschillen nopens som mige methoden van de maatregelen tot her stel, maar wij staan schouder aan schouder tot redding van ons land en verwachten van u den moed om het ruwe pad met ons te gaan dat alleen zal leiden tot de uiteindelijke overwinning. Baldwin's eerste verkiezingsrede voor de radio bevat slechts een algemeene opwek king om de nationale regeering te steunen, doch geen woord over bescherming door in voerrechten. HEVIGE AARDBEVING NABIJ AUSTRALIË. Groote verwoestingen op een eiland. Op Malaita, een eiland van de Salo- mongroep, "heeft een hevige aardbeving groote schade aangericht Bijna alle woonhuizen van Europeanen, een groot 'teel der andere gebouwen en een deel van de kamerinrichting werden ver woest. De eerste berichten hierover heeft men draadloos te Sydney ontvangen var boord van het s.s. „Mentoro". NOODLOTTIGE ONTPLOFFINO IN SPINNERIJ IN ENGELAND. Twee dooden, acht-en-dertig gewonden. Een Reuter-telegram uit Londen meldt dat er door een ontploffing in een spinnen! te Dewsbury twee menschen zijn gedood en acht en-dertig gewond. Er werd groote scha- de aangericht De ontploffing was op grooten afstand te hoorea.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1931 | | pagina 1