DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Overval opjlankfiliaal. VOLKSUNIVERSITEIT. t Hit het JUuiement Bxigttiiksch OveczicfU %uiten£attd ^Binnenland m K. BAAS, lo. 945 ZATEKüAt* 1* OC rOHEK 1931 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 133e Jaargang. Sensationeele achtervolging. Een dader gepakt, niets gestolen. Wij herinneren U nog even aan de ESPERANTO-CURSUS, welke Maandagavond begint. Laat II nog hedenavond hiervoor inscliril- ven aan de Openbare Leeszaal. VANAF 1565.-, ALKMAARSCHE COURANT Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse oummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten -abat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTEI ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Oit nummer bestaat uit drie blad in. Den Haag, 16 October 1931 Toen wij hedenmiddag het gebouw der Tweede Kamer betraden, werden wij ontvan gen met de mededeeling, dat als wij 't einde van de crisisinterpellatie van den heer Van den Tempel wilden bijwonen, we ons niet be hoefden te haasten. Immers van doorgaans goed ingelichte zijde had men vernomen, dat 21 sprekers waren ingeschreven en daar aan iederen spreker een maximum-spreektijd van drie kwartier was toegestaan, zou het wel Donderdag worden eer de Kamer, van Scylla in Charybdis vallende, haar aandacht zou kunnen wijden aan het volgende agenda punt, de interpellatie van den heer L de visser over een mogelijk minder welwillende bejegening van een paar communistische Chineezen, die de regeering gaarne over onze grenzen zou willen zetten. In verband hiermede doen we misschien onze lezers genoegen eenige beknoptheid te betrachten. Maar dat zou toch niet gaan met de rede, waarmede de minister-president, de heer Ruys de Berenbrouck den interpellant Van den Tempel beantwoordde. Minister Ruys had met die beantwoording reeds Don derdag een begin gemaakt, zich toen evenwel tot eenige vriendelijke algemeenheden be- iaald. Heden heeft hij de vragen van den ..eer Van den Tempel onder handen geno men en ze stelselmatig beantwoord. Het ligt voor de hand, dat zijn antwoorden den inter pellant volstrekt niet hebben bevredigd, zoo dat deze later met niet minder dan drie mo ties voor den dag kwam. Daarover straks, laten we thans beginnen met de hoofdpunten van 's ministers rede in het kort te vermel den. In zijn inleiding wees de heer Ruys er op, dat de interpellant ten onrechte het zooge naamde kapitalistisch stelsel voor de crisis wil aansprakelijk stellen. Er zijn tal van oor zaken, die de zaken in de war hebben ge bracht, van eenige internationale samenwer king is geen sprake, zooals de heer Colijn te Genève heeft kunnen ervaren en de heer Van den Tempel heeft dan ook niet een weg kun nen aanwijzen om uit het moeras te geraken. Intusschen wil de regeering trachten door be leidvol optreden den toestand te verbeteren, al hoopt de interpellant te veel van over heidsbemoeiing. Van de regeering is een wetsontwerp te verwachten dat verband houdt met de vraagstukken, die in den laatsten tijd met betrekking tot den invoer zijn gerezen (een antidumpingswet?). Alsnu overgaande tot beantwoording van de vragen verklaarde de minister, dat er een rijkscommissie voor de mogelijkheid van exportcredieten is ingesteld. In den laatsten tijd is gezocht naar overleg met werkgevers en werknemers ter wille van een beter in zicht in de huidige moeilijkheden. Verleden Maandag heeft reeds een eerste conferentie plaats gehad Het doel is vol strekt niet om tot een algemeene loonsver laging te komen, maar als deze mocht blijken noodig te zijn, dan zou zij toch niet verder mogen gaan dan strikt noodzakelijk is. Een Industriebank zou in deze dagen ver moedelijk niet doeltreffend zijn, doch de zaak is in onderzoek bij de commissie voor de eco nomische politiek. Wat het denkbeeld van een 40-urige werk week betreft, de regeering is niet bereid deze zaak bij het Internationaal Arbeidsbureau aanhangig te maken. Zij geeft er de voor keur aan de 48-urige werkweek te handhaven, al laat zij de industrie vrij uit eigen bewe ging tot inkorting van den arbeidstijd over te gaan. Wat betreft de vijfde vraag omtrent de werkverruiming, dat is een zaak, die <Je regeering aan de gemeenten wenscht over te laten. De werkverschaffing wil de regeering gaarne steunen, doch die is niet aan vaste regels te binden. Tot nog toe heeft de open bare kas ongeveer 9 of 10 millioenen daar voor uitgegeven tot steun aan de werklozen kassen. Voor 1932 wil de regeering blijven steunen en daarbij gaan tot 300 pet. van d bijdragen der leden. Een extra voorziening van brandstoffen en winterkleeding is een kwestie van armen zorg, maar de regeering wil ten dezen wel wat doen in overleg met de gemeentebestu ren; in ieder geval moet een dergelijke steun- verleening een individueel karakter dragen. De steunnormen, met 13.50 als minium- l°on, kunnen niet verhoogd worden. Zelfs kan er een tijd komen, dat tot verlaging moet worden overgegaan, zooals in Duitsch land en Engeland het geval is geweest. de uitgaven ter zake van de werkloos heid betreft,- kon de minister mededeelen, dat over dit jaar reeds 514 millioen als nor male steun aan de kassen is gegeven, voor extra hulp 8 a 10 millioen. Voor werkver-, scha.fing 2al dit jaar wel zes en een kwart millioen worden uitgegeven. De helft van dit alles komt ten laste van de gemeenten. In 1932 is echter perst nauwkeurig aan te geven wat de werkloosheid ons dit jaar h'eeff gekost; De heer Van den Tempel was, gelijk wij reeds zeiden, volstrekt niet bevredigend door. 's ministers rede en ten bewijze daarvan! kwam hij met drie moties voor den dag. De eerste vraagt de regeering te bevorderen, dat de werkloozenuitkeering gebracht wordt van 13.50 tot 15 voor gehuwden zonder kin deren, de tweede dringt er op aan maatrege len te treffen, opdat de werklozenkassen het volgesd jaar rfe normale uitkeeringen. nog 6 weken kunnen voortzetten na den reglemu- tairen termijn, de derde motie verzoekt de rgeering de 40-urige arbeidsweek te Genève aanhangig te maken. De eerste spreker hierna was de heer Kor- tenhorst (r.k die een uitvoerig en geleerd betoog hield over den betalingsbalans, doch ten slotte met een aanprijzing van invoer rechten voor den dag kwam, vervolgens in ternationale samenwerking aanprees (alsof de heffing van hooge invoerrechten niet juist een belemmering daartoe ware!) en het denk beeld van een nationale distributie-organisa tie ontwikkelde, waartoe, als wij hem goed hebben verstaan, Prinses Juliana haar naam zou kunnen leenen! De volgende spreker, de heer Schouten (a.r.), heeft hierop van de gelegenheid ge bruik gemaakt om den sociaal-democraten duchtig de les te lezen. Na betoogd te heb ben, dat de tegenwoordige crisis niets met het kapitalisme te maken heeft, doch enkel het gevolg is van de vernietiging van kapi taal door den Wereldoorlog en ae weigering om dit in te zien, heeft hij den sociaal-demo craten voor oogen gehouden, dat zij van hun mooie theorieën los raken, zoodra zij prak tisch moeten optreden en dat hun socialisatie theorieën niets anders zijn dan vogeltjes in de lucht. Van hun mooi bedachte Planwirtschaft komt ondanks het Int. Vakverbond en de In ternationale socialistische organisatie nooit iets terecht en hun toekomtstaat is een lucht kasteel. Nadat hierop de heer Hiemstra (s.d.a.p.) zijn partijgenoot Van den Tempel met een hartig woordje was bijgesprongen, heeft de heer Braat (plattel.) den middag besloten met eenige aanprijzingen van een zoover mogelijk gaand protectionisme. Dinsdi'g voortzetting van de besprekingen. afge- EEN OVERWINNING VAN DR. BRUENING. Tal van moties der oppositie afgestemd. De rijksdag verdaagd tot medio Februari. Het is gisteren een belangrijke dag voor Duitschland geweest, omdat de rijksdag gisteren moest stemmen over een aantal moties, w. o. een, die door de oppositie was ingediend als motie van wantrouwen tegen het kabinet-Bruening. Dr. Bruening heeft een moeilijke week achter den rug. Eerst heeft hij in Bad- Harzburg een geweldige aanval te ver duren gehad, daarna kwamen de debat ten in den rijksdag, die voor hem een de bacle dreigden te worden, doch ziet, dr. Bruening kwam, zag en overwon, zij het niet zonder moeite. Zelden heeft de rijkskanselier zulke scherpe redevoeringen gehouden, dan deze week. Hij heeft geen blad voor den mond genomen. Hjj heeft gezegd, wat hij meende. Hij heeft gewezen op den toe stand in Duitschland, hij heeft gewezen op de moeilijkheden, waarmee de regee ring nu al zoo lang te kampen heeft ge- nad, hij heeft harde waarheden gezegd tof de oppositie en tenslotte heeft hij zich zelf verdedigd op een manier, die meer zeide, dan de rede zelf. Hij verweet de communisten, dat hun politiek tot den honger voerde. Hij wees er op, dat het zijn taak was te beletten, dat het uitsehe volk in dezen zwaarsten van alle winters; uiteengescheurd wordt. Hij s ingerde Hitier harde waarheden in het gezicht en hij vroeg zich af, wanneer Hitier. moedig genoeg was toe te geven, y ®fue,nin8 geen nationale gezind- eid ontbrak, wat dan toch viervijfden van den rijksdag er dan van terug hield, e esluiten, om voor een paar maanden M JP° ieli ter te leggen en siecnts te spreken'over de wijze, waarop net TOderiand gered kon worden, om eindelijk geluk eri nijverheid voor Duitschland te bereiken. o Bruening had zich verdedigd en het Huis kon zfch gereed maken, om te stemmen. Het groote moment was aan gebroken! Allereerst kwamen in stemming de moties van wantrouwen, ingediend door de Nationaal-Socialisten, de Duitsch- Nationalen en de Communisten tegen de regeering Bruening. Met de Nationale Oppositie stemden voor deze moties van wantrouwen de Communisten, het grootste aantal afge vaardigden der Landvolkpartij, de mees te afgevaardigden der Duitsche partii de Socialistische Arbeiderspartij. Tegen stemden de regeeringspartijen (Centrum .Beyersche Volkspartij, Staats partij conservatieve Volkspartij), de So ciaal-democraten, de Economische Par tij, de Volksnationalen, de Christelijk Socialen en de Beyersche Boerenbond. De Duitsch-Hannoveriaansche vaardigden stemden blanco. De moties van wantrouwen werden met 294 tegen 270 stemmen, met drie onthoudingen verworpen. De door de Communisten ingediende motie van wantrouwen tegen Rijksweer- minister Groener werd met 321 tegen 233 stemmen en 16 stemmen blanco, ver worpen. Ook de motie van wantrouwen tegen den Rijksminister van Voedingswezen Schiele werd verworpen met 337 stem men tegen 233 stemmen. Volgens mededeeling van den Rijks president waren voor de stemming over de motie van wantrouwen tegen den Rijksminister van Arbeid, Stegerwald, 577 stembriefjes uitgereikt, zoodat alle leden van den Rijksdag aanwezig moe ten zijn geweest. Aangezien evenwel bekend is, dat eenige leden, o. m. door ziekte verhinderd waren aanwezig te zijn, moet een fout zijn gemaakt bij de telling. De voorloopige opgave luidt 326 tegen en 235 stemmen voor de motie van wan trouwen, 16 stemmen blanco, zoodat de motie is verworpen. De door de Nationaal Socialisten, Duitsch Nationalen en Communisten in gediende moties tot ontbinding van den Rijksdag en de uitschrijving van nieuwe verkiezingen werden verworpen met 320 tegen 252 stemmen. De moties tot opheffing der laatste noodverordening, d.d. 6 October j.L wer den met 302 tegen 247 stemmen, en 20 onthoudingen (Beijersche Volkspartij), verworpen. o Alvorens tot verdere stemming werd overgegaan, legde de Nationaal Socialis tische afgevaardigde Dr. Frick een ver klaring af, waarin hij refereerde aan de manifestatie van zijn partij op 10 Febru ari, toen zij haar uittreden uit den Rijks dag aankondigde. Onder groot rumoer en herhaalde in terrupties van de zijde der Communisten legde Dr. Frick er den nadruk op dat zijn fractie thans opnieuw overeenkomstig deze verklaring den Rijksdag zal verla ten om door verdere werkzaamheid in het Volk de laatste steunpilaren van dit systeem ter zijde te stellen en daarmede de voorwaarde te scheppen voor een sa neering der natie. Een overeenkomstige verklaring legde voor de Duitsch-Nationalen af, afgevaar digde Gottheiner, welke verklaring even eens door herhaalde interrupties werd onderbroken en aanleiding gaf tot groot tumult. Deze verklaring werd mede afgelegd voor de drie afgevaardigden der Land volkpartij welke zich bij de Nationale oppositie hebben aangesloten. Beide partijen verlieten hierop en bloc de zaal, terwijl van de linkerzijde „Ruas" werd geroepen. Hierna werden de beraadslagingen van den Rijksdag voor den tijd van een uur geschorst. Intusschen zou het Seniorenconvent beraadslagen over den duur van de Rijksdagverdaging, en, naar later be kend werd, stelde dit lichaam voor de Rijksdagbesprekingen te verdagen tot medio Februari 1932. DE REDE VAN DR. BRUENING. Persstemmen. De Berlijnsche bladen nemen uitvoerig stelling tot de gebeurtenissen in den Rijks dag en behandelen daarbij de redevoering van den rijkskanselier. De Germania" beschouwt het resultaat van de stemming over de motie van wan trouwen als een succes van het gezonde ver stand. Het resultaat is echter ook in hooge mate een persoonlijk succes van den rijks kanselier. Een kleine meerderheid van nuch tere en zakelijke werkers is ten slotte waar devoller dan een groote meerderheid van fra- seurs en partijpolitieke klassestrijders. Het nieuwe kabinet staat thans voor ons als een vastbesloten gemeenschap van willen en doen welke niets anders wil dan te werken voor'een noodlijdend Duitschland. Het be langrijkste doel van deze arbeid zal de oplos sing zijn van de groote economische proble men, welke rechtvaardigheid en overeenstem ming vormen. De „Tag" schrijft; Uit den rijksdag terug naar de noodverordeningenpractijk. Met slechts enkele stemmen meerderheid, welke niet ontstaan is uit vertrouwen, maar door toeval, tactiek en politieke zwakte. Kalm over zien is Vrijdag de dag geweest van de histo rische beslissing over partijen en mannen, die nog steeds, tusschen de groote proble men, tusschen zijn en niet-zijn van het ge heel, alleen dachten aan hun eigen belan gen. Het offensief van rechts kan niet ge keerd worden. De tijd van het „zoo onge veer" is voorbij. Dat zal binnen kort ook Set centrum bemerken. De eerstvolgende politieke botsing zal toonen, hoe onweerstaanbaar de grondslagen van den Bruening-koers afbrok kelen. Het „Berliner Tageblatt" noemt de tweede redevoering van Bruening een politieke ge beurtenis. Duidelijker dan ooit heeft de rijks kanselier geweigerd dezen winter te regee- ren tegen de werknemers. Het blad legt der nadruk op de herhaalde vermelding van Hit- Ier op voorname wijze door Bruening. Ook de „D.A.Z."" noemt het herhaald ver wijzen naar den open brief van Hitier poli tiek belangrijk. Nat. soc. stemmen. De persafdeeling van de rijksleiding van de nat.-soc. schrijft over den uitslag van de parlementaire „stemmingsveldslag" het vol gende: Wederom heeft de kleinzielige kruide niersgeest het systeem dat overrijp was voor den val, gered. Wederom hebben kleinzielige, want egoistische belangen, gezegevierd over het lot van het volk. De regeering heeft geen redenen om trotsch te zijn op dit „succes". Marxistische vrees voor de afrekening en een ecnomisch belangen-gesjacher zijn de zuilen, die het kaduke en in al zijn voegen krakende gebouw voor het laatst nog eens op armzali ge wijze steunen en bijeenhouden. Het zou van belang zijn, te vernemen, hoe hoog de prijs is geweest welke noodig is geweest voor de beslissing, die gister in de stem mingsveldslag nog eenmaal over het lot van het Duitsche volk werd verkregen. De nat.-soc. partij heeft alles gedaan om de natie en vooral het creatieve volk de ont zaggelijke ellende te besparen, welke verbon den is met het voortzetten van deze politiek, welke tot den toestand waarin wij tegen woordig verkeeren geleid heeft. Wederom echter heeft een overeenkomst tusschen de werkelijk volksvernielende machten, de onbe- kwamen en de onverbeterlijken benevens de parlementaire zakenlui de Duitsche „Schicks- alswende" verhinderd. Zij moeten nu de ver antwoordelijkheid dragen voor de komende gebeurtenissen en voor wat verder aan nood en ellende over het Duitsche volk zal komen. De nat.-soc. partij weet zich vrij van alle schuld. In het bewustzijn, haar plicht te heb ben gedaan vangt zij den nieuwen strijd aan met den onbuigbaren wil, hem tot het defini tieve doel te voeren. HET FRANSCHE PROGRAM VOOR WASHINGTON. Onder het opschrift: „De grondlijnen der Fransch-Amerikaansche besprekingen" publi ceerde de Matin gisteravond eenige mededee- kingen tusschen de staten schrijft het blad, Met betrekking tusschen de schuldbetrek- lingen, die officieel schijnen te zijn medege- dat door een moratorium de schulden niet worden opgeheven. Een vermindering der schulden zou echter een ware verlichting vormen. De daardoor eveneens verminderde Duitsche betalingen zouden voor onbepaal- aen tijd niet in deviezen, maar in Marken aan de BIB kunnen worden overgemaakt, die ze zou kunnen gebruiken voor het brengen van hulp aan landen, die in financieele en economische moeilijkheden zijn geraakt. In zake de ontwapeningskwestie wordt vastge steld, dat Frankrijk als tegenprestatie voor een vermindering der schulden bereid zou zijn een progressieve ontwapening goed te keuren en wel onder twee voorwaarden. Ten eerste moet de bewapeningsbeperking ge schieden op de basis van de op het oogen- blik bestaande oorlogsbegrootingen en niet langs den weg der bewapeningsgelijkstel ling. Ten tweede moet het Kelloggpact wor den uitgebreid met een of twee punten, waar in wordt vastgesteld, dat de V.S. ingeval van een dreigend of uitgebroken conflict zich on verwijld bij de overige staten moeten aan sluiten en dat diegene die als aanvaller wordt beschouwd van iedere ondersteuning of hulp zal worden beroofd, welke dezen ook mogen zijn. Gisteravond of vijf minuten vóór vijf ziju twee mannen, gewapend met revolvers, het bijkantoor van de Incassobank, gelegen aan den Goudsche Singel 239 te Rotterdam, bin nengedrongen. Het personeel van dit filiaal bestaat uit negen man, wie bevolen werd de handen in de hoogte te steken en zich naar de achterzijde van het kantoor te begeven. Juist toen één van de twee kerels op de balie was gesprongen en over het hek wilde klimmen, dat daarop staat, kwam een bank- looper 't kantoor van de straatzijde binnen Hierop zijn de beide indringers er vandoor gegaan. Tegelijkertijd wierp de directeur een melkflesch door de voorruit, waardoor de aandacht der voorbijgangers werd getrokken. Achtervolgd door omstanders en het perso neel van de bank vluchtte elk der beide boe- ven in een andere richting. Eén van hen was spoedig verdwenen, maar de ander werd ge- ruimen tijd achtervolgd. Tijdens de achter volging loste hij een aantal revolverschoten, waarbij eenige personen werden geraakt. Op de Linker-Rottekade stapte hij in een leeg- staanden vrachtauto, waarmee hij wilde weg rijden. Dit was echter niet mogelijk, daar een groot aantal omstanders en het achtervol gende personeel op den auto toeschoten. De cabine werd vernield en eerst toen gelukte het den bandiet te overmannen. Bij het laatste gevecht werden hem eenige slagen met een ijzeren staaf toegebracht, waardoor hij vrij ernstig gewond werd. De man werd aan de politie overgeleverd en is in verzekerde be waring gesteld. Bij den overval hebben de bandieten niets kunnen stelen. Nadere bijzonderheden. De bankoverval heeft als volgt plaats ge had, naar nader gemeld wordt: De overval geschiedde even vóór sluiting Kennemer sir.weg 106, Tel. 851. van het kantoor, terwijl het personeel reeds de boeken had opgeborgen. De twee mannen, elk gewapend met twee revolvers, hadden de deur achter zich gesloten. Toen zij voor de balie kwamen, geboden zij het personeel, be staande uit 8 man, waaronder de directeur der bijbank, de handen omhoog te steken. Daarna dreven zij hen naar de achterzijde van het lokaal. Een poging van den procu ratiehouder om een telefoon te grijpen mis lukte, daar een der kerels onmiddellijk een revolver op hem richtte en dreigde te zullen schieten, wanneer hij het telefoontoestel aan raakte. Eén van de roovers droeg een blauwe bril, de andere een masker. De man met den bril sprong op de balie en klauterde daarna over het traliewerk van de loketten. Hij ging naar het bureau van den kassier, maar daar dit afgesloten was, viel er voor hem niets te halen. Op dat moment kwam juist een kas- looper het kantoor binnen. Toen zij dezen zagen, schrokken zij en namen onmiddellijk de vlucht. Een der bandieten hield den kas- looper met een revolver in bedwang en toen zagen zij kans de straat op te loopen. Tege lijkertijd had het personeel de ruiten aan den straatkant ingegooid om de aandacht te trek ken, waardoor spoedig een aantal voorbij gangers naderbij kwamen. Een der bandieten loste eenige schoten, waarna zij elk in een andere richting verdwenen. De man, die het masker droeg, wist te ontkomen, de andere werd achtervolgd door voorbijgangers en personeel der bank. Bij deze achtervolging wist allereerst een wielrijder den boef te grijpen, doch deze wist zich weder los te rukken. Bij deze worsteling had de bandiet een revolver verloren,- doch met een tweede revolver zag hij nog kans verder te vluchten. Op de Karnemelkshaven werd hij gezien door den politieschriiver Ruigrok. Deze wilde hem aanpakken, aoch kreeg een schot in de kin. Hij werd in het St. Franciscus-ziekenhuis opgenomen. Op de Linker Rottekade zag de bandiet een feegen vrachtauto staan, klom in de cabine en gaf gas. Toen hij wilde wegrijden, kwamen echter een aantal mannen, die op het gebeurde at tent waren gemaakt, aandraven met eenige kisten, vaten en balen. Deze werden voor den auto geworpen, zoodat de man niet meer vooruit kon rijden. Hij probeerde toen achter uit te rijden, maar hier kwam een andere vrachtauto aanrijden, welke hem klem reed. De bandiet richtte zijn revolver op den chauf feur van dezen vrachtauto, de Laat genaamd, maar zijn schot miste. De chauffeur sloeg toen met den crick den roover op het hoofd. Inmiddels was de pakhuisbaas Braggar na- derbijgekomen. Hij rukte de cabine open en sloeg den bandiet met een stuk ijzer op de handen. Daarna retireerde hij een eindje en keek even daarna om het hoekje van de cabine, om te zien of hij den man misschien bewuste loos had geslagen. Plotseling zag hij een revolver op zich gericht en werd hij in het achterhoofd getroffen. De wond was niet ernstig, hij werd in het ziekenhuis verbonden en kon daarna huiswaarts keeren. Tijdens deze laatste schietpartij hadden een aantal omstanders de cabine aan de andere zijde opengerukt en was men den bandiet te lijf gegaan. De revolver werd hem uit de handen

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1931 | | pagina 1