DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
VOLKSUNIVERSITEIT.
S. KROM.
Ttaqdiik&ch Oveczicht
MAAXDA® 9 YoveuHEK 1931 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
133e Jaargang.
.58uUentan
2e FILMAVOND
„MENSCHEN OP ZONDAG"
STOOMERIJ en VERVERIJ
TEL. 1523 (3 lijnen)
Onze naam waarborgt U
PRIMA en VLUGGE
AFLEVERING
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten abat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTEI ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
n>o. 204
Directeur: C. KRAK.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
DE VREDESBOND VAN DUITSCHE
KATHOLIEKEN.
Pater Franziskus Stratman over
„Katholicisme en militarisme".
De Vredesbonó van Duitsche katholie
ken heeft Zondagavond een openbare
zitting gehouden in het Heerenhuis te
Berlijn. Op deze vergadering werd o.m.
he„ woord gevoerd door pater Fran-
ziskusaStratman, een geestelijke van ue
Oide der Dominicanen, die een rede
hield over „Katholicisme en milita
risme".
Het militarisme, aldus de pater, kan
opgevat worden, ten eerste als gezmd-
heidg en systeem, ten tweede als toe
stand. Het militaristische systeem is
een overheersching van de militaristi
sche gedachte over de geheele linie. Uit
den dienst aan het volk ontstaat een
heerschen over het volk. De militaristi
sche toestand bestaat in de overmaat
van militaristische instellingen, die
zich tot een nachtmerrie voor de gehee
le wereld ontwikkeld hebben. De alge-
meene dienstplicht werd in dienst ge
steld van een politiek, die in geen enkel
opzicht het welzijn van het geheele volk
ten doel heeft. En ten slotte is het mili
tarisme het werktuig geworden niet
zoozeer van politieke, dan wel van eco
nomische belangen, meestal zonder dat
men het zich bewust is of het gemeld
heeft. De tegenstand tegen de ontwape
ning ligt nog meer bij de bewapenings
industrie, dan bij de militairen.
De spreker geeselde daarop scherp
het internationale bewapeningskapita-
iisme. Het Katholicisme moet zich daar
tegen ten scherpste verzetten. In zijn
geloofsbronnen en zijn geschiedenis
vindt men wel de erkenning van een
rechtvaardige en zoo noadig ook mili
taire verdediging, doch de algemeene
militaire dienstplicht is met name door
Leo XIII en ten scherpste door Benedic-
tuu XV verworpen.
Ook vele kerkelijke demonstraties van
den jongsten tijd berusten op de eischen
van het klassieke pacifisme. Wanneer
de Katholieken der wereld en met ten
laatste die van Duitschland zich met
gebruikmaking van alle hun ter be-
schkking staande geestelijke en politie
ke machtsmiddelen achter deze eischen
stellen, zullen zij de kerk evenals hun
volken belangrijke diensten bewijzen.
De groote beproeving, die in militan
opzicht in het algemeen en bewape
ningsongelijkheid voor Duitschland in
het bijzonder op dit oogenblik bestaat,
moet ons volk ook dan overwinnen,
wanneer de ontwapeningsconferentie te
Genève in Februari a.s. tot geen n
menswaardig resultaat leiden
Duitschland kan zich onsterflijk en
roem voor de historie verwerven,
neer het van de gedwongen ontwape
ning een vrijwillige maakt en d
de bewapeningswaanzin te vernietigen,
niet door eigen bewapening onherstel
baar verloren doet gaan. De positieve
waarden, die aan den militairen dienst
verbonden zijn, kunnen en zullen op
a aere wijze voor de gemenschap be
houden blijven.
O
Na de verklaringen van Pater Strat
man sprak mevr. Dr. Maaresch, Hofrat
van het Ministerie van Onderwijs te
Weenen over „De medewerking der
vrouw aan den vrede tusschen de vol
ken".
De spreekster zeide o.a.: Het is in de
eerste plaats de groote taak van den
Katholieken vredesarbeid ook aan de
v --ming van den wil tot een socialen
en rechtvaardigen vrede tusschen de
volken mede te werken. Dit doel wordt
bereikt wanneer de werkelijke leer van
Christus in haar beteekenis voor de so
ciale samenhoorigheid der menschen en
de ware volkenverzoening toegepast
wordt. Vrouwen en moeders zijn als de
draagsters en hoedsters van het jonge
leven en erfvijanden van den volken-
vermoordenden oorlog. De kerkgeschie
denis kent vooral twee vrouwen, wier
geheele leven vredesarbeid voor de
menschen was: de Heilige Elisabeth
van Thuringen en Catharina van Siena,
de grootste vredesheilige van Italië,
Laatstgenoemde heeft de elkaar vijan
dige steden van Italië met elkaar en
met den Paus verzoend en als bekro
ning van haar arbeid den Paus uit zijn
gevangenschap in Avignon naar Rome
teruggebracht.
Ook thans moet de vredesai'beid van
de vrouw er naar streven eerst in eigen
huls-en in haar directe omgeving liefde
voor Christus te scheppen. In haar
macht als moeder is het de jeugd een
nieuw heldenideaal te schenken De be
wuste arbeid der vrouwen en moeders
in de liefde voor Christus moet geleide
lijk tot een groote macht der liefde
worden, welke het denken der volken
en staatslieden in nieuwe banen dwingt.
Na mevr. Dr. Maresch uit Weenen
sprak de secretaris-generaal van den
Vredesbond van Duitsche Katholieken
Lenz over „Nieuw heldendom".
Uitgaande van de woorden van Paus
Benedictus XV over den wereldoorlog:
„Deze menschenslachting, die nauwe
lijks bij een cultuur van eeuwen geleden
past", beschreef Lenz den modernen
oorlog als onzinnig, onmenschelijk, on
rechtvaardig in zijn oorsprong en af
schuwwekkend in zijn middelen.
De spreker trachtte daarop in het
kort een ethisch-philosophische beschrij
ving van het heldendom te geven. Het
wezen van het heldendom is het „ver
standige wagen voor het goede", een
taak, die slechts mogelijk is voor den
met verstand begaafden mensch, doch
niet voor het dier en niet voor het kleine
kind. Heldendom is een uiterste van
dapperheid. Heldendom is niet een
leven lang mogelijk, doch slechts onder
zei'ere omstandigheden. Er bestaat geen
„heldhaftig mensch". Ware heldendom
is niet met den oorlog verbonden en in
den modernen oorlog bijna onmogelijk.
Dapperheid en heldendom uiten zich
eerder, zooals reeds Socrates gezegd
heeft, „tegen de gevaren der zee, tegen
ziekte, tegen de armoede, tegen den wil
der meerderheid en tegen de verlokkin
gen van den lust".
De spr. hield zich vervolgens bezig
met den politieken toestand en besprak
de beteekenis van het onder een bestuur
brengen van de ministeries voor den
Rijksweer en binnenlandsche zaken.
Met grooten nadruk herhaalde hij, wat
de spreker in de vergadering van het
Partijbestuur van het Centrum tot de
regeering heeft gezegd: het volk wil
vrede, erkenning van de eigenschappen
van andere volken en hun rechten en
ee:. definitief afzien van militaristische
geweldpolitiek."
DE TOESTAND IN HET
VERRE OOSTEN.
Sovjet-Russische troepen
Chineeschen uniform?
m
Bij de gevechten om den Nonnibrug heb
ben de Japanners 35 dooden en 146 gewon
den verloren. De Japanners beweren, dat zij
onder de lijken van de Chineesche soldaten
ook Russen hebben gevonden. Binnenkort
verwacht men de vormig van een onafhanke
lijke regeering in Moekden.
Russisch protest.
Op verlangen van het commissariaat van
buitenlandsche zaken heeft de Russische am
bassadeur te Tokio bij de Japansche regee
ring geprotesteerd tegen de beweringen, als
zouden bij de gevechten om den Nonnibrug
Sovjet-Russen in Chineesche uniformen zijn
gevonden. De Sovjetregeering beschouwt dit
bericht als een uitdaging.
Te Dairen is Vrijdag een nieuw Japansch
troepentransport van ongeveer 800 man aan
gekomen. Zij zijn heden langs den Zuid-
Mandsjoerijschen spoorweg naar Moekden
op transport gesteld. Verdere troepen wor
den verwacht.
Japansche wapenzendingen
naar de Kirinregeering?
Het officieele telegraafagentschap van de
Sovjet-Unie verneemt uit Moekden, dat het
Japansche oppercommando een groot aantal
wapenen en een hoeveelheid munitie naar de
Kirinregeering heeft verzonden. De zending
schijnt te bestaan uit 16 wagens met munitie,
geweren, machinegeweren, mijnwerpers, en
handgranaten en over het station Tsjangts-
joen te worden gevoerd. Te Moskou heerscht
groote verontrusting over deze militaire on
dersteuning.
Het Zuid-Mantsjoerijsche goe
derenverkeer stopgezet, we
gens nieuw troepentransporten.
De directie van de Zuid-Mantsjoerijsche
spoorbaan heeft het geheele goederenver
keer op haar lijnen vanaf gisteren stop gezet.
Deze maatregel wordt verklaard doordat
het Japansche oppercommando rollend ma
teriaal heeft opgeëischt ovor het vervoer van
nieuwe Japansche troepen naar Noord-
Man tsjoerije.
Het stopzetten van het goederenverkeer op
den Zuid-Mantsjoerijschen spoorweg zal
voorloopig slechts drie dagen duren.^
Onlusten in Tientsin.
Naar uit Peking wordt gemeld is aldaai
van de Mantsjoerijsche hoofdkwartieren be
richt ontvangen, dat te 1'ents.in, van
lusten zijn uitgebroken. Nabij
de Tanansche concessie aldaar heelt een Den
de lan eenige honderden Chineezen aldaar
de oohtie aangevallen. Om een uur gisteren-
nlcEÏiu£n8dc gevechten waar-
bii machinegeweren gebruikt worden.
De Chineesche troepen zijn tot dusverre
nog niet in den strijd betrokken; drie com-
pagniën worden echtei gereed gehouden.
De buitenlandsche troepen hebben in de
concessies stellingen betrokken. Het Mants
joerijsche hoofdkwartier, dat deze berichten
zendt, voegt hieraan toe, dat de onlusten zijn
ontstaan door Japansche opruiing.
Chang Kai Chek verbiedt
anti-Japansche demonstraties.
De Chineesche regeering heeft Zaterdag
een verordening gepubliceerd, waarbij de re
geering alle anti-Japansche demonstraties
verbiedt. Ook het uithangen van anti-Japan-
sche plakaten is verboaen. Inbreuken op deze
verordening worden met gevangenisstraf be
straft.
De verordening, die door Chang Kai Chek
geteekend is, treedt onmiddellijk in werking.
De Japanners rukken op naar
Tsitsikar.
Volgens een Russisch bericht uit Charbin
hebben de Japansche troejjen de spoorbrug
over de Nonnirivier Zondag weer hersteld.
Zij zetten thans hun opmarsch voort. De
Chineesche generaal Maa heeft bevel gege
ven terug te trekken ten einde verdere bot
singen te vermijden. Te Tsitsikar is de staat
van beleg afgekondigd.
Volgens een ander bericht uit Charbin is
generaal Maa afgetreden. Hij zou hebben
verklaard dat hij niet meer in staat is den
Japanschen opmarsch tegen te gaan. Een be
vestiging van dit bericht is van officieel Chi
neesche zijde nog niet ontvangen.
De regeering te Moekden
onafhankelijk van Nanking.
De regeering te Moekden, die bestaat uit
een regeerings-comité onder Yoean Sji Kai,
heeft een proclamatie uitgevaardigd, waarin
zij Moekden onafhankelijk van de Nanking-
regeering verklaart en alle betrekkingen met
maarschalk Tsjang Hsu Liang verbreekt.
Het comité neemt voorloopig het bewind
over de provincie Moekden waar. Tegelijker
tijd heeft een Chineesche prins, Koeng ge
naamd, zich tot kroonpresident laten op
werpen en zich een zetel en een bijzonder
drakencostuum laten vervaardigen.
Ernstige onlusten te Tientsin.
Gister vonden te Tientsin ernstige onlus
ten plaats. Een duizendtal gewapende Chi
neezen beschoten verschillende openbare ge
bouwen, o.a. het hoofdbureau van politie,
het station en eenige regeeringsgebouwen.
Aanvankelijk konden Chineesche militairen
de bende terugdringen, doch toen de Chinee
zen versterking kregen van ongeveer 2000
man, begon het gevecht opnieuw. De onlus
ten duren nog steeds voort. De garnizoenen
van de Fransche, Italiaansche en Amerikaan-
sche concessies zijn gemobiliseerd. Een
pantsertrein van generaal Tsjang Hsu Liang
is op weg van Peking naar Tientsin. Een ge
vangen genomen chinees, die tot de op
standige bende behoort, zou hebben ver
klaart, dat de opstand door Japanners zou
zijn aangestookt, die een voorwendsel wilden
hebben om Tientsin te bezetten. De Ja
panners hebben geëischt, dat de Chineesche
troepen zich zouden terugtrekken tot op een
afstand van 2000 M. van de Japansche con
cessie, toen deze eisch door de Chineesche
autoriteiten werd afgewezen, begonnen de
Japanners van hun concessie uit de stad te
bombardeeren.
De Japanners in Heiloen Kiang
terug gedreven.
Het Chineesche gezantschap te Berlijn
deelt mede. dat volgens zoo juist ontvangen
berichten.de Chineesche troepen de Ja
panners in de provincie Heiloen Kiang heb
ben teruggedrongen en hun eigen stellingen
weer hebben bezet.
ERNSTIGE ONLUSTEN BIJ DE
GRENS VAN KASJMIR.
2000 Mohammedanen gearresteerd.
De ernstige onlusten nabij de grens van
Kasjmir hebben er toe geleid dat in totaal
201» Mohammedanen door Bntsche troepen
ziin gearresteerd. Door een ongelukkig toe
val werd een Mohammedaansche jongeman
getroffen door een salvo van de lijfwacht
van de Maharadja van Kahrnnr. Het gevolg
van dit ongeval is dat heden door de Mo
hammedanen een demonstratie tegen de dood
van de jongeman zal worden gehouden. Men
vreest dat dit aanleiding tot ernstige onlusten
zal geven daar het dan juist een Hindoesche
feestdag zal zijn.
GRANDI NAAR AMERIKA
VERTROKKEN.
Blijft er elf dagen.
De Italiaansche minister van buitenl.
zaken Grandi is naar het B. T. A. meldt,
Zaterdag, vergezeld van den directeur-
generaal van het ministerie van buiten
landsche zaken Rosso en andere ambte
naren, aan boord van de „Conté Grande"
uit Napels naar Amerika vertrokken.
Vóór zijn vertrek had hij, volgens
V. D„ een langdurig onderhoud met
Mussolini. Na een bezoek aan de opgra
vingen te Pompei ging hij aan boord.
Grandi zal 16 November in New York
aankomen, zal elf dagen in de Ver. St.
blijven en op 27 November weer naar
Italië vertrekken, waar hij op 6 Decem
ber weer te Napels zal aankomen.
De Romeinsche bladen keeren zich
tegen het pogen van zekere Fransche
bladen om het bezoek van Grandi als
onbelangrijk voor te stellen.
Inzake de te houden besprekingen
van Grandi te Washington schrijft de
.Tribuna". dat het fascistische Italië
het probleem van de schulden tusschen
de staten ook gescheiden zou kunnen
behandelen van de bevroren credieten,
al moet erkend worden, dat het pro
bleem dezer credieten een radicale op
lossing eischt van de schulden tusschen
de staten, teneinde te vermijden, dat
men tot een regeling komt, die onmid
dellijk weer moet worden herzien.
DE ONLUSTEN OP CYPRUS.
De residentie van de Brit-
sche gouverneur in brand ge
stoken.
Van het eiland Cyprus wordt gemeld, dat
onbekenden gisteren de residentie van den
Britschen gouverneur te Samagusta in brand
hebben gestoken. Het buitenverblijf brandde
tot den grond toe af. Bij de vonnissen tegen
de opstandelingen zouden verscheidene lei
ders tot levenslange verbanning zijn veroor
deeld. Ongeveer 400 opstandelingen zijn in
totaal reeds tot verbanning veroordeeld.
DE BESTOLEN INDISCHE VORST.
Kent zijn eigen weelde niet.
De diefstal van juweelen ter waarde
van 120.000 gulden ten nadeele van een
der Britsch-Indische gedelegeerden ter
Ronde-tafel-conferentie, den mahara-
jadhiraja van Darbhanga, blijkt naar
het Hbld. weet te melden, Woensdag
avond gepleegd te zijn in het Savoy-
hotel, waar de Indische vorst op de
zgn. millionnairsverdieping een suite
bewoond. Voor het eerst sedert zijn aan
komst in Londen waren dien avond zijn
juweelen op de tafel in de slaapkamer
blijven liggen. Anders werden ze steeds
nadat de eigenaar ze had afgelegd weg
gesloten. Het gestolene bestond uit knoo-
pen, ringen en dasspelden met juweelen
bebzet en een gouden sigarettenkoker.
De Maharajadhiraja, die 25 jaar oud
is, is het hoofd van de Maithil Brahma
nen in Indië, hij is zeer rijk en heeft
paleizen in verschillende Britsch-Indi
sche steden.
Darbhanga is de naam van een district
en ook van de voornaamste stad er van;
het strekt zich uit van de grens van
Nepal tot aan de Ganges.
Algemeen word. aangenomen, dat de
vorst niet weet, hoeveel geld hij heeft.
Meer dan een eeuw is het gewoonte ge
weest alle inkomsten, die niet gebruikt
behoefden te worden, in zilveren mun
ten bijeen te zamelen, ze in koperen
vaten te doen, en deze na ze te hebben
verzegeld, in de uitgestrekte kelders
der paleizen te plaatsen. Op deze wijze
worden er elk jaar naar raming vijf
millioen zilveren munten opgeslagen.
Een bekend Britsch juwelier heeft den
vorst eens een parelsnoer verkocht ter
waarde van bijna 5K millioen gulden,
welk bedrag hem in bankbiljetten en
munten werd uitbetaald.
op DONDERDAG 12 NOVEMBER, 's avonds
8 uur, in het A.B.T.,
(Liga-film van Robert Siodmak)
met een interessant bijprogramma.
Het publiek wordt beleefd doch dringend
verzocht de kaarten zooveel mogelijk
Woensdagavond van 7 tot 9 uur te halen
aan het Speciale Loket in het Uitleenbureau
van de Leeszaal. Hierdoor voorkomt men
lang wachten op de andere uitleenuren.
Wist U, dat onze le filmavond geheel
uitverkocht was? Komt ook eens. Wij
brengen U iets anders.
tijen, waarbij zelfs de inrichting van
den schouwburg gedeeltelijk werd ver
woest.
De voorstelling moest worden afge
broken. Het toegesnelde detachement
politie ontruimde ten slotte den schouw
burg en arresteerde 70 personen. Tal
rijke personen werden bij de vechtpar
tijen gewond.
ALS DE „DOODE" OP ZIJN BE
GRAFENIS ONTWAAKT....
De N.R.Crt. geeft het volgende griezelige
verhaal
Te Boekarest is de koopman Vasile Schil
ler op zijn begrafenis heel onverwacht ont
waakt. De priester was net midden in zijn
preek, toen de kist open werd gesmeten en de
doode er bedaard uitstapte. De aanwezigen
schrokken natuurlijk zeer en vluchtten uit de
kerk. Toen de gemoederen al een beetje be
daard waren, vroeg de ex-doode kleeren en
ging per taxi naar huis.
Den volgenden morgen verscheen de begra
fenisondernemer en vroeg om zijn geld.
Schiller weigerde te betalen, aangezien hij
immers nog leefde en dus geen geld voor
zijn begrafenis kon betalen. De ondernemer
was zoo hupsch, dat hij den koopman be
loofde om hem gratis te begraven, als hij
eens echt zou sterven, mits hij nu alvast de
rekening betaalde. Schiller weigerde dit ech
ter ook, zoodat de heele zaak nu voor het ge
recht komt.
PROF. CALMETTE BESCHULDIGD.
Incident in het tuberculose-
proces te Lubeck.
Bij de voortzetting van het zg. Calmette-
proces te Lubeck stelde de advocaat dr.
Frey naar het W. B. aan het Hbld. meldt
voor, prof. Calmette door een commissie te
doen verhooren.
De verdediger van dr. Altstadt verklaarde
naar aanleiding van dit voorstel, dat prof.
Calmette zeer goed heeft geweten, wat men
te Lubeck voornemens was te doen.
Daarop volgde een scherpe woordenwis
seling tusschen den advocaat dr. Wittern en
prof. dr. Kolle.
Weliswaar, aldus Wittern, ben ik niet de
advocaat van prof. dr. Deycke, maar dit ont
slaat mij niet van den algemeenen plicht van
het fatsoen tegenover den tegenstander. Ik
sta hier als vertegenwoordiger van een
groot aantal ouders, die hun kinderen heb
ben verloren of van kinderen, wier gezond
heid ernstig is benadeeld. Daarom moet het
eens worden gezegd, en ik sta in deze opvat
ting niet alleen, dat de voornaamste schuldi-
ge aan het geheele ongeluk te Lubeck prof
Calmette is!
Bij deze uitlating riep prof. Kolle luide en
opgewonden door de gerechtszaal: Dat is
ongehoord!
Daarop antwoordde Wittern: Professor,
u kunt u niet zoo verplaatsen in den toe
stand der ouders, die hun kinderen zwaar
hebben zien lijden. Wij hebben heden van
een deskundige gehoord, dat hij bij een kind
een proef met tuberculine had willen nemen,
maar in het geheele lichaam geen gezonde
plek had kunnen vinden om die proef te
doen. Zoo hebben de kinderen geleden!
Nu greep de president in, die dr. Wittern
verzocht kort te zijn.
Deze verklaarde daarop niets meer te zeg
gen te hebben.
Thans stond prof. Kolle op, die zeer op
gewonden verklaarde: Ik moet er tegen pro
testeeren, dat hier in de gerechtszaal wordt
beweerd, dat prof. Calmette schuld heeft
aan de ramp te Lubeck. Ik ben tegenstander
van het procédé van Calmette, omdat ik het
ondoeltreffend acht, maar ik ben overtuigd,
dat het middel bij goede toepassing onscha
delijk is. Ik moet constateeren, dat dr. Wit
tern zich op een wetenschappelijk gebied
heeft begeven, waar ik een dergelijk oordeel
bij deze woorden sloeg Kolle met den
vuist op tafel niet kan toelaten.
VECHTPARTIJEN TIJDENS
PREMIERE.
Bij de opvoering van een tegen
de Jezuieten gericht stuk.
Vrijdag is naar V. D. meldt in een der
schouwburgen te Madrid een tegen de
Jezuieten gericht tooneelstuk voor de
eerste maal opgevoerd. Onder een ge
deelte van het publiek wekte het stuk
groote verontwaardiging. Het kwam tot
twisten tusschen kerksche en anti-
kerksche groepen toehoorders, welke
ten slotte ontaardden in wilde vechtpar-
MEER DAN 500 NATIONAAL
SOCIALISTEN GEARRESTEERD. -
De nationaal socialisten hebben Zondag
een plechtikheid ter herdenking van dooden
gehouden.
Er werd tegelijkertijd 'n vaandel ingewijd.
De SA lieden uit Koningsbergen waren in
uniform verschenen. Na de vaandel wijding
hield het Rijksdaglid Koch een herdenkings
rede, welke door de Schutzpolitie liet onder
breken. Alle aanwezigen, meer dan 500 na
tionaal socialisten werden met vrachtauto's
naar het politiepresidium overgebracht. Na
dat proces-verbaal tegen hen was opgemaakt,
konden zij huiswaarts gaan