DAGBLAD VOOR
ALKMAAR
EN OMSTREKEN.
dTexportveiling
Hit het TUulemetit
Fa. van der Horst.
W. M. H. PELS l ZOON ó7d7,V*e,f'st«
KUNSTHANDEL
ZATEKDAti 28 AOVEJ1BEK 1931 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
133e Jaargang.
t
Aparte Bijoux
Tasschen van Chris Agterberg
Hollandsch Tin
Geslagen Brons
Italiaansche Kunstnijverheid
Schemerlampen
Kalenders
Etsen
Raffia-manden
Theebladen
Kussens en Kleeden
Foto-albums
en Foto-artikelen.
PEftCH
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten abat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTEI ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
fto. 281
Directeur: C. KRAK.
Di' nummer bestaat uit vier bladen.
Een instelling waar geen knollen voor citroenen verkocht worden.
De verkoop van groente schijnt erg winstgevend te zijn.
behalve voor de tuinders.
Het is een feit, dat de NV Alkmaarsche
Êxportveiling nu juist me tot de veel bewon
derde instellingen behoort.
Zij is in den Raad meermalen vergeleken
met den beruchten bodemloozen put waarin
het geld verdwijnt zonder dat er ooit weer
iets van terugkomt en vele leden dezer onder
neming hebben zich in de pers en op verga
deringen zoo menigmaal over het bestuurs
beleid beklaagd, dat men het ten slotte maar
beter achtte de pers niet meer op de alge-
meene vergaderingen toe te laten.
Het eenige wat van die vergaderingen dan
ook bekend werd, was, dat het er over het
algemeen nog al warmpjes toeging en het
bestuur de traditioneele harde noten te kra
ken kreeg, die als tuinbouwproduct eigenlijk
meer op de veiling thuis hoorden.
Toen in den loop van dit jaar aan de ge
meente een garantie voor een bedrag van
10.000 aangevraagd werd, kwam het wan
trouwen in de veiling opnieuw tot uiting.
Men achtte de gemeente tegenover het finan-
cieele belang dat zij bij deze instelling heeft
niet voldoende geïnformeerd, men betwijfel
de of de veiling werkelijk wel over het be
drag beschikte, dat zij zelfstandig zou moe
ten bijdragen en het gevolg was, dat er een
commissie van raadsleden benoemd werd, die
tot taak kreeg de toestanden en geldmiddelen
van de N.V. Alkmaarsche Exportveiling aan
een serieus onderzoek te onderwerpen.
Booze tongen beweren, dat verkiezingstijd
en politiek aan den aandrang tot dit onder
zoek niet vreemd zijn geweest, maar omdat
wij naar booze tongen niet mogen luisteren
zullen wij daar maar niet verder op ingaan.
Een feit is het, dat de Raad, die eerst al
gemeen den indruk scheen te hebben, dat de
veiling een onbetrouwbaar lichaam was
waarmede men voorzichtig moest wezen,
plotseling tot de ontdekking kwam, dat er
hier en daar een misverstand moest geweest
zijn en dat er niet het minste bezwaar was
de garantie voor een leening van 10.000
te aanvaarden.
ducten voor een roemloos einde op de ge
meentelijke vuilnisbelt bestemd zijn.
Zoo ergens, dan is op de veiling aan te
toonen, dat de deugd beloond worat en dat
de tuinders, die hun producten met zorg ver
bouwd hebben de hoogste prijzen kunnen
maken.
De groente wordt desveriangd door de
veiling zelf per auto van de kweekerijen ge
haald, maar de meeste kweekers zorgen zelf
voor de export hunner producten, die zoowel
te water als over land gemakkelijk het vei
lingsgebouw kunnen bereiken.
Naast de groenteloods is het vorige jaar
een ruime houten loods voor de emballage-
gebouwd, een pakhuis met tailooze kisten,
manden en kratten, waar ook de directie-auto
een plaatsje heeft gevonden. Hier is voor dui
zenden guldens aan emballage opgeslagen,
alles eigendom der veiling, dat door aanvoer
ders en handelaren tegen een kleine huur en
zekerheidsstelling in gebruik kan worden ge
nomen. De omvangrijke administratie, die
door het uitgeven van losse briefjes voor
aanvoerders en koopers vereenvoudigd
is, wordt op het kantoor der veiling
verzorgd en waar meestal alles over kleine
partijtjes gaat, die alle afzonderlijk geboekt
en berekend moeten worden, :s het te begrij
pen, dat het personeel hier geen oogenblik-
ken kent, dat het met zijn leegen tijd geen
raad weet.
Het rapport der onderzoekingscommissie
fs inmiddels nog steeds niet verschenen,
maar wij vertrouwen, dat men ook daarin
wel tot de conclusie zal zijn gekomen, dat
deze onder financieel protectoraat der ge
meente werkende instelling even gezond is
als de groente, die men er dagelijks met
scheepsladingen en karrevrachten vol naar
toe pleegt te brengen.
De heer Mak, directeur der N.V. Alkmaar
sche Exportveiling, is kort geleden eens op
ons bureau op visite geweest met het verzoek
of wij niet eens op de veiling wilden kijken
en er wat over wilden schrijven en aangezien
men altijd kwaad met goed moet vergelden
hebben we maar vergeten, dat de Alkmaar
sche pers op zoovele jaarvergaderingen ge
weerd is geworden en zijn we maar met onze
collega, die aan het Hof verschijnt dat
wil zeggen, die te Alkmaar aan het Hof is
gevestigd eens een kijkje gaan nemen.
i
Wie wel eens van de hallen van Parijs
heeft gelezen en de Londensche markten
heeft aanschouwd wordt natuurlijk wel wat
gedesillusioneerd als hij in de groentenloods
der Alkmaarsche veiling terecht komt.
Alkmaar is nu eenmaal geen Parijs en wat
onze stadgenooten consumeeren kan in een
betrekkelijk kleine ruimte bijeen gebracht
worden.
Hier wordt den handelaren gelegenheid
gegeven het aangevoerde rustig te bekijken
en te noteeren voor welke genummerde par
tijen zij interesse hebben.
Eerst daarna trekt alles naar het eigen
lijke verkooplokaal waar een electrisch af-
mijntoestel geplaatst is en de handelaren in
oploopende rijen banken hebben plaats ge
nomen
De afslager roept de soort der groenten en
de verschillende nummers af, de wijzer
draait, de nummerlichtjes blinken op en alles
gaat zoo vlug en zoo rustig, dat in weinige
^ogenblikken groote partijen van eigenaar
verwisseld zijn. Twee klerken noteeren de
aankoopen en op het achter gelegen kantoor
Wordt precies uitgerekend wat ieder, met
gebruik van emballage of teruggave daar
van benevens van een zeker percentage
veilingskosten zal moeten betalen.
Wie eenmaal gezien heeft hoe de veiling
werkt, vindt dit allemaal heel eenvoudig en
ons artikel zou hier eigenlijk al beëindigd
kunnen worden, als het veilingbestuur zelf
er geen prijs op gesteld had nog even een
blik in het verleden te werpen om aan te
toonen, wat er na 1927 veranderd en verbe
terd is geworden.
In dat jaar wij geven hier nu verder
hoofdzakelijk de mededeelingen van het be
stuur weer vonder de heeren bestuurderen
een veiling, die juist met haar laatste stuip
trekkingen bezig was en die men slechts door
vlug en krachtig ingrijpen in het leven heeft
kunnen houden. De emballage was op, het
geld was op en de gebouwen waren eigenlijk
ook op.
Men begon met nieuw gereedschap te koo-
pen, in 1928 voor 6067.47, in 1929 voor
2650.90, in 1930 voor 4276.35 en dit
jaar voor 1565.85, dus tot een totaal be
drag van 14560.57 en het gevolg was, dat
er, ondanks meerdere aanvoeders en groote
ren aanvoer, geen ruzie meer was over het
gebruik van manden of kratten.
Daarna begon men het veilingsgebouw te
veranderen. In het oude verkooplokaal kon
den slechts 15 a 20 handelaren het veilen
goed vo'gen, de rest zag weinig of niets, er
was tijdens den verkoop altijd een helsch
spectakel en iedereen kon binnenloopen en
weggaan wanneer hij maar wilde.
Thans wordt vanaf 100 zitplaatsen een
goed overzicht op het mijntoestel verkregen,
de afroeper is in het mindden gezeteld en de
console laat niets meer te wenschen over,
ma ook hier weer moest men ronstateeren,
dat zonder geld niets verkregen kan worden
en heeft men den uitvoerders van het werk
een bedrag van ongeveer 4000 moeten ter
hand stellen.
Er kwamen door deze verbeteringen heel
wat meer koopers en aanvoerders, wij vertel
den al, dat er steeds meer emballage moest
bijgekocht worden en omdat deze niet in de
open lucht kon blijven werd het vorig jaar
besloten tot den bouw van een nieuwe kisten-
loods, die uit eigen middelen betaald werd en
ongeveer 7500 gekost heeft.
tuinder en ook den onwetenden kooper
lief was.
Dat alles maakte, dat er een ruime, over
dekte groenteloods gevraagd werd en dat vele
belanghebbenden zich bereid toonden daar
voor een wekelijksche bijdrage te geven of
zich een verhooging van veilingskosten te
laten welgevallen.
Het betsuur meende niet ten bate van het
algemeen van enkelen te mogen profiteeren,
het achtte in deze benarde tuinderstijden ook
een verhooging van het veilingspercentage
niet wenschelijk en het liet aan den directeur
de moeilijke taak over een andere oplossing te
vinden.
Dat deze het in hem gestelde vertrouwen
niet beschaamde blijkt wel uit het feit, dat
hij het voorstel deed een nieuwe groenteloods
van 15000 te bouwen, daarvoor 5000 uit
eigen midde en te betalen en voor de rest een
leening van 10.000 te sluiten voor welke
leening zich 100 aanvoerders voor ƒ10 per
jaar de aflossing bedraagt ieder jaar
1000 garant wilden stellen.
Met een zoo groot aantal borgen wilde
men niet bij een gewone bankinstelling ko
men, dus werd de gemeente gevraagd of zij
met deze zekerheid als garant wilde optreden
en tot welke gebeurtenissen dit in den Raad
geleid heeft behoeven wij hier thans niet meer
te vertellen.
Nadat gebleken was, dat alle verdenkin
gen op een misverstand berustten heeft de ge
meente de vereischte garantie gegeven en
werd de bouw van een loods van 1900 M2.
in October aanbesteed en gegund aan de
'aagste inschrijvers de heeren Komen, Bruin
er, Rempt van Wijdenes. De heer J. Habé al
hier heeft de oude loods voor afbraak gekocht,
op 2 November werd met die afbraak een
aanvang gemaakt en op 16 November werd
met den nieuwbouw begonnen.
De nieuwe loods zal, met uitzondering
van de in het vorig jaar geboüwde kisten-
loods, alle gebouwen omvatten en de veiling
zal daarna een gebouw bezitten, dat niets
meer te wenschen overlaat.
Bij een rondgang door de groenten- en
plantenloods valt het zelfs den leek op, dat
er in de aangevoerde producten een zeer
groot verschil van kwaliteit bestaat en het
ls dan ook niet te verwonderen, dat bij den
verkoop van sommige partijtjes de wijzer
oordraait, d.w.z., dat er niemand is, die een
°°d doet waardoor de minderwaardige pro
Aan alle moeilijkheden komt ten slotte
een eind, maar bij de veiling schijnt men dat
eind tot dusver nog steeds niet te kunnen
bereiken.
Het gaat de veiling zoo ongeveer als de
man, die een mooi schilderijtje kreeg, maar
dat niet wilde ophangen als er geen beter be
hang op den muur kwam. Toen het mooie be
hang er was pasten de ouderwetsche meubels
niet meer in de kamer en zoo doorgaande
heeft die man, volgens overlevering, ten slotte
een heel nieuw huis moeten bouwen.
Doordat er zooveel meer aanvoerders
kwamen, kwam er ook zooveel meer groente
en hoewel groente een product is, dat uit de
buitenlucht komt en dus tegen alle weer be
stand moet wezen, schijnen afgesneden
groente en kasproducten in den zomer toch
duchtig van het weer vooral van de zon
te lijden te hebben.
Daarbij kwam, dat stof en vui' als er veeï
wind was over de uitgestalde groenten dwar
relden en dat vele losloopende honden minder
égards voor de producten toonden dan den
Terugziende op het veHing-rampjaar 1927,
toen de emballagehuur, doordat de boek
houding niet bij het bestuur berustte, in
handen van onbevoegden kwam, toen de
grootste schreeuwers de meeste rechten had
den en het bestuur, ondanks veler verzet, ook
het technische deel der veiling in andere
banen leidde en op velerlei gebied orde
trachtte te scheppen, kan zeker van een voor
uitgang worden gesproken.
Onder in den zak vindt men gewoonlijk de
rekening en het bestuur stelt er prijs op, dat
wij hier ten slotte nog eenige cijfers memo-
reeren waaruit kan blijken hoe men zich in
financieel opzicht sinds 1927 naar boven ge
werkt heeft.
Doordat de gemeente Alkmaar ruim
20.000 vermindering van schuld aan
vaardde en de aandeelen tot 40 procent wer
den afgestempeld, terwijl men zelf nog bijna
4000 afloste is het bedrag der oprichtings
kosten, dat in 1927 niet minder dan 53.900
bedroeg, teruggeloopen tot 8000, het vei
lingsgebouw, dat in 1927 op de balans stond
voor 10.500 (door verbouwing in 1928
vermeerderd mét f 3.146.82) is thans door
afschrijving terug gebracht tot 4000.
Voor den inventaris zijn deze cijfers resp.
f 747.50 (door aankoop vermeerderd met
979.65) thans teruggebracht tot f 595.45.
voor het afmijntoestel in totaal van 1800
tot 850, voor een auto van 3878.93 tot
f 2.528.93, voor een pakloods van f 7500 tot
1000, voor emballage van f" 7365.25 (met
lateren aankoop voor 12.744 meer) terug
gebracht tot 11000. terwijl van de geld-
leening der gemeente ad 25225 reeds
4225 is afgelost, wat alles tesamen een af
schrijving van 72.566.19 geeft. Trekt men
hiervan af de kwijtschelding der schuld en het
terugbrengen der aandeelen, dan blijkt een
bedrag van 30.987.53 geheel uit eigen mid
delen te zijn afgelost en heeft het bestuur dus
zeker recht van een alleszins bevredigenden
gang van zaken te spreken.
ging van andere plaatsen, een groentenmarkt
in het leven te roepen waar de huismoeders
met haar mandjes dan zelf haar inkoopen
konden doen en er is in het begin ook wel
interesse voor een dergelijke markt geweest,
maar de mensch is nu eenmaal een gemak
zuchtig wezen en vele huisvrouwen denken
er niet aan haar mantel aan te trekken als de
groentenboer een uurtje later toch met zijn
volgeladen karretje voor de deur verschijnt.
Wij zullen ons wat dat betreft maar niet
te veel in nadere beschouwingen verdiepen en
hier alleen constateeren, dat ondanks al de
booze geruchten, die in den loop van dit jaar
de ronde deden, de N.V. Alkmaarsche Export-
veiling naar haar eigen getuigenis er goed
voor staat en dus een bedrijf is waaruit het
reeds verloren gewaande gemeentegeld toch
nog wel eens te voorschijn zou kunnen
komen.
Wij kunnen ons daarover slechts verheugen
en hopen van harte, dat wanneer straks de
nieuwe gebouwen gereed zullen zijn en de
tuinders weer eens wat loonender prijzen
kunnen krijgen, de N.V. Alkmaarsche Export
veiling een tijd van ongekenden bloei en voor
uitgang zal mogen beleven.
Er wordt in deze tijden in het bijzonder
door de tuinders over de gevolgen der ma
laise geklaagd en het is zeker verblijdend te
constateeren, dat de veiling daarvan niet den
terugslag ondervindt en dat het bestuur zeer
tevreden en optimistisch gestemd is.
Wie bij het afmijntoestel staat en consta
teert welke lage prijzen er door de handelaren
voor de groenten besteed worden en wie na
informatie te zijnen huize verneemt wat er
voor diezelfde groenten aan de deur ge
vraagd wordt, komt onwillekeurig tot de con
clusie, dat alle groentenhandelaars millionnair
moeten worden.
Intusschen schijnt dat meer in theorie dan
in de practijk mogelijk te zijn, want groente
is nu eenmaal een product, dat spoedig aan
bederf onderhevig is. waarvan groote hoe
veelheden niet verkocht kunnen worden en
dat bij den detailverkoop vele transportkosten
met zich brengt, zoodat althans voor hen, die
daarmee moeten leuren, de winsten vaak be
droevend tegenvallen.
Men heeft wel eens geprobeerd, in navol-
Den Haag, 27 November 1931.
Toen vannacht tegen 4 uur zegge:
vier uur! de Tweede Kamer naar huis
ging, hadden alle sprekers in eerste in
stantie, op één na, den communist Wijn
koop, het woord gevoerd. Den heer Wijn
koop vergunde de Voorzitter Dinsdag
a.s. in de avondvergadering het woord
te voeren. Het was trouwens ook wel
letjes! Niet minder dan een dozijn spre
kers hebben in de acht uren, welke de
avondvergadering heeft geduurd, het
woord gevoerd en minister Deckers, die
geduldig heeft moeten luisteren, heeft
eenige malen hetzelfde moeten hooren.
Vooral de tegenstanders van het behoud
van de tegenwoordige organisatie van
onze weermacht hebben nog al eens her
halingen doen hooren.
De eerste spreker van die categorie, de
heer K. ter Laan (s. d. a. p.) kwam zelfs
weer met de bezuinigingsmotie van den
heer Albarda uit de algemeene beschou
wingen voor den dag en betoogde, dat de
door dezen geëischte bezuiniging van 25
percent op de weermacht best was te
vinden door geen nieuwe schepen te
bouwen, geen geschut en munitie aan te
schaffen, de lichtingssterkte te verlagen,
geen chemische strijdmiddelen te ver
vaardigen, geen herhalingsoefeningen te
houden, afschaffing van de politietroe-
pen, opheffing van een divisie enz.
Aan het slot van zijn rede diende hij
een motie in om de lichting van 1932 te
rug te brengen tot 13000 man. Onmiddel
lijk na hem sprak intusschen zijn partij
genoot Van der Houven den wensch uit
de positie der loodsen niet onbelangrijk
te verbeteren, wat hooger uitgaven mee
zou brengen. Een derde partijgenoot, de
heer Cramer, wilde vooral bezuiniging
op de vloot, maar intusschen wenschte
hij, dat de kosten der vloot in Indië ge
heel ten laste van de Nederlandsche
schatkist zou den komen wat ons
budget niet onbelangrijk zou bezwaren.
Later in den nacht (het was reeds over
tweeën) heeft een vierde partijgenoot, de
heer Van Zadelhoff een niets nieuws be
vattende rede gehouden voor algeheele
ontwapening en tegen particuliere wa
penfabrieken, waartegen hij vroeger
reeds te velde was getrokken. Van de
vrijzinnig-democratische tegenstanders
van de weermacht zette de heer Mar-
chant uiteen, dat we neutraal zullen
kunnen blijven ook al bezitten we geen
leger, terwijl hij daarna o.a. betoogde,
dat er best nog meer op de Defensiebe-
grooting kan worden bezuinigd, ook al
is er sinds 1922 dertig millioen bespaard.
Zijn partijgenoote Mevr. BakkerNort,
meende dat het op den weg der regee
ring lag de dienstplichtigen te wijzen op
het bestaan van de zoogenaamde Dienst-
weigeringswet.
De eerste spreker van de voorstanders
van het behoud eener weermacht, de
heer Van Rappard (lib.) heeft vele ver
standige opmerkingen gemaakt en daar
bij in het bijzonder betoogd, dat men te
veel reorganiseert doch intusschen daar
bij te weinig aandacht schenkt aan de
cavalerie en de genie. Hij meende ech
ter tevens, dat men reeds te sterk aan
het bezuinigen is. Op die wijze rijden
we ten slotte in het moeras. In het bij
zonder meende hij, dat het instituut der
vooroefening moet worden uitgebreid en
den kazernetijd der voorgeoefenden niet
verder mag inkorten. Eerder omge
keerd. De begrooting bespaart eigenlijk
te veel, maar met het oog op den druk
der tijden zal zijn fractie haar stem niet
a&n de begrooting onthouden.
De heer Duymaer van Twist (a. r.)
waarschuwde niet minder tegen te ver
gaande bezuinigingen en kwam vooral
op, tegen bezuiniging op de opleiding
}T*NIKOIAAl»CADEAUX
der reserve- en verlofsofficieren. Ook
kleinigheden bracht hij ter tafel, zelfs
gaf hij lucht aan zijn ergernis, dat er in
de recreatiezaal van de school voor ver
lofsofficieren te Kampen was gedanst en
dat nog al op een Zondagavond!
De heer Van de Bilt (r.k.) keurde wel
enkele bezuinigingen goed, o.a. de op
heffing van het Koloniaal Etablissement
te Amsterdam, doch waarschuwde toch
tegen al te groote besparingen. De heer
Tilanus (c. h.) klaagde o.a. over het ge
bruik van rijksfakkels bij een anti-vloot-
Het is niet voldoende dat
goed is; zij moet zelfs den meest verwen
don smaak voldoen.
Per flesch f 2.20, f 2.85.
wetdemonstratie, over het bestaan van
een communistische cel onder de arbei
ders aan de Hembrug, ook over de dans
partij op Zondag te Kampen, drong aan
op verbetering van de weermacht in on
ze West en keurde de bezuinigingen bij
den vlootbouw sterk af.
De heer Van Dijk (a. r.) zette ook uit
een, dat de bezuinigingen bij onze weer
macht te ver gaan en klaagde vooral
over het verval van de afdeeling vlieg
tuigen onzer zeemacht. Behoorlijke be
scherming van de burgerij tegen lucht
aanvallen, door de tegenstanders van
het leger onmogelijk geacht, kan best,
blijkens te München genomen proeven.
De laatste spreker van den nacht was de
heer Schaepman (r.k.), die onder meer
zeer uitvoerig besprak het instituut der
voorgeoefenden, een bolwerk tegen dé
faitisme en valsch pacifisme.
Vanmiddag komt de kwestie der kas-
voorschotten aan de Kon. Hollandsche
Lloyd aan de orde. Vervolgens de Con-
tingenteeringswet.
Nadat de middagvergadering der
Tweede Kamer was ingeleid met aan
neming van Hoofdstuk XI der Rijksbe-
grooting (Koloniën) met 41 tegen 23
stemmen, kwam in behandeling de
kwestie van de kasvoorschotten aan de
Kon. Holl. Lloyd. Een commissie van
advies wilde, dat de thans bestaande
overeenkomst worde geëindigd en een
nieuwe overeenkomst worde gesloten,
waarbij verdere voorschotten worden in
uitzicht gesteld mits spoedig er een re
organisatie in het beheer tot stand
kome. Minister Verschuur wilde den be-
staanden toestand handhaven tot 31
Maart a.s., om als dan de onderneming
niet gereorganiseerd is, den steun te
staken.
De commissie wilde dus de steun on
middellijk doen staken, maar deze doen
herleven nadat de onderneming een re
organisatie op financieel gebied zal
hebben ondergaan.
De heer Schouten (a r.) zette de be
doeling der genoemde commissie nader
uiteen, legde daarbij den nadruk er op,
dat de reorganisatie vóór 31 Mei moet
tot stand komen; dan kan een voorschot
voor een half jaar worden verleend, na
overleg van den minister met het Par
lement.
De heer De Vos (lib.) ging met de op
vatting der commissie niet mede; wat