MLJ
Kou-verd rijvers
Pij nstil Iers
ÜÜL
WAT KIKKER KAREL EN TUIMELTJE BELEEFDEN
T>mnuétiek
m
m m m m m
^fchaakuédek
W fff i w
MjaM
Hier werkt
toevloeiing der winsten van cultuur-, scheep
vaartondernemingen e. d. in den vorm van
dividenden en tantièmes, zeer aanzienlijk
verminderd. Daarnaast zijn echter ook de
bestellingen, die de Indische ondernemingen
bij onze industrie plachten te plaatsen (in
stallaties en machinerieën voor cultuuronder
nemingen, bouw van schepen enz.) tot een
minimum ingekrompen, terwijl bovendien de
invoer van Nederlandsche artikelen sterk
lijdt van de vermindering van koopkracht der
Europeesche en Inlandsche bevolking.
Hierbij komt, dat de toestand der Indische
5 Nederl. '19
4 1/2 Nederl. '16
4 Nederl. '16
3 Nederland
O N. Indië (dollars)
5 Ned. Indië
5 Ned Indië (P. Sterl.)
4 1/2 Ned. Indië
4 Amsterdam
4 's-Gravenhage
4 Rotterdam
4 Kon. Petroleum
6 Amsterdam-Rubber
6 Holl. Amerika Lijn
4 1/2 H. V. A.
4 Holl. Spoor
t Staatsspoor
5 Philips
De Amsterdamsche aandeelenmarkt heeft
In het afgeloopen jaar geheel in het teeken
gestaan van de economische crisis. Welk een
invloed dat op het koersverloop van alle
fondsen heeft uitgeoefend, blijkt wel duidelijk
uit de onderstaande, door de Amsterdamsche
Bank onlangs gepubliceerde berekening van
de geleden verliezen op 116, op de Amster
damsche beurs genoteerde binnenlandsche
aandeelen. In de periode van 2 Januari
1930 tot half November 1930 was de beurs
waarde van deze fondsen reeds met 1213
millioen gedaald. (In vergelijking met de in
1930 bereikte topprijzen was de waardever
mindering natuurlijk nog veel belangrijker).
Van half November 1930 tot half November
1931 is nog een verdere daling met 1691
millioen ingetreden. In totaal is de beurs
waarde van deze fondsen sinds begin 1930
met niet veel minder dan drie milliard gul
den verminderd. Rekening houdend met
andere Nederlandsche fondsen, alsmede op
het Nederlandsche bezit aan buitenlandsche
aandeelen en geleden verliezen komt men tot
een taxtatie van totale, in Nederland geleden
verliezen, incl. de waardevermindering van
landerijen, huizen en schepen, van ruim vijf
milliard gulden, dat is een derde deel van
het belastbare vermogen van Nederland in
het belastingjaar 1929/30.
Berekening der koersverliezen,
(Beurswaarde in millioenen guldens).
6 banken
28 industr. ondern.
2 Electr. Gasondf
9 Handelsondern.
4 Mijnb. ondern.
1 Petroleummij.
15 Rubbermijen
5 Scheepv. Mijen
19 Suikerondern.
7 Tabakmij en
9 Theeondern.
6 div. Cult. Mijen
5 diversen
staatsfinanciën sterk den invloed ondervindt
van de ongunstige economische ontwikkeling.
Ook hier kunnen intusschen dezelfde over
wegingen gelden als ten opzichte van de Ne
derlandsche staatsfinanciën, n.1. dat de nood
zakelijkheid om het budgetaire evenwicht zoo
noodig door buitengewone maatregelen te
verzekeren te bevoegder plaatse ten volle
wordt ingezien.
Hieronder laten wij een overzicht van het
koersverloop van Nederlandsche en Ned.-
Indische obligatiën in het afgeloopen jaar
volgen
Laagste
Hoogste
2 Jan.
28 Dec.-
1931
1931
1931
1931
99 1/2
103 1/2
102 1/4
100
94
104 1/8
102 5/8
96
87 3/8
103 5/8
100 5/8
88.
59
83 5/8
82
59
78
102
101 1/2
82
80
102 1/2
100 3/8
84 7/8
501/2
100 1/2
100 3/8
55
70
99 5/8
97 1/8
72 5/8
75
100 1/4
97 3/4
75
76 3/8
101 1/2
98 1/4
79
66 1/2
99 1/2
97 3/4
72 1/4
71
99 1/4
88
71
65
104
99 3/4
67
15
69 1/2
53 1/2
18 1/2
80
102
100 1/4
80 1/8
79
102
99
83 1/4
79
104
98 3/8
83 1/4
65
103 3/4
99 1/4
80
'30 '30 '31
455
411
258
1.271
817
475
76
64
51
92
73
50
56
42
30
2.009
1.556
685
70
49
22
195
152
100
363
259
133
198
158
104
19
16
9
15
10
4
18
16
12
Totaal 4.839 3.626 1.935
Het koersverloop der voornaamste fondsen
komt in het hieronder volgende staatje tot
uiting. Ter vergelijking hebben wij daaraan
toegevoegd de laagste noteeringen, die tijdens
de vorige beurscrisis waren bereikt, benevens
hoogste koersen, waartoe de fondsen geduren
de ae hausse-periode van 1929 waren geste
gen.
Wat de factoren betreft, die afgezien van
de algemeene invloeden op de verschillende
afdeelingen van invloed waren, kan het vol
gende worden opgemerkt:
Suikerwaarden werden geïnfluenceerd door
de verdere prijsdaling van het product en den
tragen gang der verkoopen van suiker op
Java. Terwijl aan het eind van 1930 om
streeks 58 van den oogst van dat jaar
verkocht was, is van oogst 1931 thans
slechts ca. 25 van de hand gedaan. Aan
gezien de verkoopprijzen in den laatsten tijd
geheim worden gehouden, kan niet worden
nagegaan, welke prijs gemiddeld voor de tot
dusverre verkochte hoeveelheid werd ge
maakt. Aangenomen moet echter worden,
dat deze weer belangrijk lager is dan die van
den oogst van het vorige jaar, die reeds aan
slechts weinige ondernemingen, die onder
bijzonder gunstige omstandigheden werkten,
eenige winst heeft gelaten. Van de 29 suiker
maatschappijen, waarvan de aandeelen op de
Amsterdamsche beurs worden genoteerd,
hebben slechts 10 over 1930 een dividend uit
gekeerd. Vermoedelijk zal dit aantal wat de
dividendbetaling over het afgeloopen jaar be
treft, nog verder teruggaan. Reeds heeft de
H. V. A. voor het eerst sinds vele jaren haar
interim-dividend gepasseerd.
Voor verreweg de meeste rubberraaatschap-
pijen zal er, evenmin als het vorige jaar,
sprake kunnen zijn van de uitkeering van
eenig dividend. De rubbernoteering te Lon
den heeft in 1931 gemiddeld 3 pence per lb.
bedragen, d. i. slechts omstreeks de helft van
den reeds zoo lagen prijs in 1930. Voor rub-
Suiker
-Cult. Mij. d. Vorstenl.
Handelsver. A'dam
javasche Cult. Mij.
Krian Suikerf.
Ned. Ind. Suiker Unie
Suiker Cult. Mij.
Rubber.
A'dam Rubber
Deli Batavia
Hessa rubber
Kendeng Lemboe
Oost Java Rubb. Mij.
Serbadjadi R. C. Mij.
Tabak.
E>eli-Batavia Mij.
Deli Mij.
Oostkust
Senembah
Thee Div. Cult.
Amsterdam Thee
Melangbong
ber geldt wel in sterke mate de opmerking,
die wij in het eerste deel van ons jaarover
zicht bij de bespreking van den toestand op
de productenmarkt maakten, n.1. dat de tel
kens Weer opduikende restrictie-plannen een
drastische vermindering van de voortbren
ging door het uitvallen der zwakke producen
ten hebben tegengehouden. Tegelijkertijd is
het verbruik van rubber door den invloed der
economische depressie beperkt.
Ook tabaksaandeelen zijn door de alge
meene koersdaling medegesleept, mede als
gevolg van den lageren opbrengst van het in
1931 verkochte product. De gemiddelde
opbrengst van den Sumatra-tabaksoogst
1931 heeft 109 ct. per V* K.G. bedragen, te
gen 135K ct. voor oogst 1930. In totaal
bracht de oogst 36.82 millioen op tegen
51 millioen v. j. en ook de groote Sumatra-
tabaksmaatschappijen zullen, evenals in het
vorige jaar, haar dividend wel moeten pas-
seeren.
In aansluiting aan de daling van'de thee-
prijzen, die in de Amsterdamsche veilingen
aan het eind van het jaar nauwelijks de helft
van die aan het begin van het jaar waren,
hebben ook thee-aandeelen een dalende rich
ting gevolgd. Ook voor deze ondernemingen
kan slechts bij uitzondering dividend worden
verwacht.
Van petroleumaandeelen heeft het hoofd
fonds, Koninklijke Petroleum, aanvankelijk
nog vrij goeden weerstand geboden aan den
algemeenen koersdruk. In de laatste helft
van het jaar is het echter in een snel tempo
bergaf gegaan, zoodat de noteering zich-aan
het eind van het iaar slechts weinig boven
pari beweegt. De dividendvooruitzichten
voor dit aandeel moeten als zeer onzeker
worden beschouwd. Reeds is besloten, het ge
bruikelijke interim-dividend te passeeren. Als
gevolg van de sterke toeneming der productie
in de Ver. Staten gepaard gaande aan een
vermindering van het verbruik in verband
met den economischen toestand is een scher
pe prijsdaling ingetreden, die slechts in den
jongsten tijd voor eenig herstel heeft nlaats
gemaakt, in verband met de in Amerika ge
nomen maatregelen tot productie-beoerking.
Van den toestand op scheepvaartgebied
valt al evenmin iets goed te melden. De
vrachtprijzen blijven zich op een laag niveau
bewegen, en door gebrek aan transport moe
ten hoe langer hoe meer schepen worden op
gelegd. De Indische lijnen, die het vorige
jaar nog een uitzondering op den algemee
nen regel vormden, door de bijzondere posi
tie, welke zij in het scheepvaartverkeer op
onzen Oost innemen, hebben in het afgeloo
pen jaar ook in sterke mate den druk der tij
den ondervonden, zoodat ook hier de divi
dendvooruitzichten somber zijn.
De Nederlandsche industrieele onderne
mingen hebben, al naar gelang van den aard
van haar bedrijf, in meerdere of iets minder
sterke mate van de crisis te lijden Het aan
zienlijkst was de koersdaling voor de lei
dende fondsen der industrieele afdeeling, met
name voor Philips Gloeilampenfabriek en
Unilever, om van kunstzijde-aandeelen, die
reeds voor den eigenlijken algemeenen koers
val zeer scherp waren gedaald, maar niet te
spreken. De dividendpolitiek van de indus
trieele mijnen voor het afgeloopen jaar zal
natuurlijk in sterke mate bepaald worden
door de noodzakelijkheid van afschrijvingen
op de belangrijk in waarde gedaalde voor
raden, voor zoover tenminste de in het laatste
jaar behaalde resultaten zulke afschrijvingen
zullen toelaten.
Voor de Nederlandsche bankinstellingen is
1931 ook een zeer ongunstig jaar geweest
Eenerzijds zijn de winstmogeüikheden sterk
ingekrompen, als gevolg van de verminde
ring der algemeene bedrijvigheid en den
lagen rentestand. Daarnaast zal het noodig
zijn. voorzieningen te treffen met het oog op
de mogelijkheid van verlies op in het binnen-
en het buitenlapd uitstaande credieten. Geluk
kig is de positie van het Nederlandsche bank
wezen van dien aard. dat de toekomst met
gerustheid tegemoet mag worden gezien.
105
194
34 1/2
108 1/2
86 1/2
37
308
822
163
400
317
175
170
458
108
367
247
117
90
248
49 1/2
130
104 1/4
491/2
12 1/2
315
76
174
138
85
101
315
52
153 1/2
118
53
44
325
38
118 1/2
100 1/4
431/2
23
258 1/2
15
69 1/2
51 1/2
17 1/8
20
452
20
93 1/2
78
19 1/2
80
440 3/4
65
173
140b
71
95
410
45
150
126 1/8
54
115
335
16 1/8
77
53 1/4
19 1/4
200
676
100
285
226 1/2
120
166
480
110
292
223
164 1/2
279 3/4
15
68
41
19 1/4
224
542
130
335
250
173
2 3/4
129 3/4
14
631/2
50
16 3/4
264
25
93
78 1/2
27 1/2
Ringga
Telaga Patengan
Modaiac
Ngredjo
Serdang
Scheepvaart.
Holland Amerika Lijn
Kon. Holl. Lloyd
Kon. Ned. Stb. Mij.
Kon. Paketv. Mij.
Ned. Scheepv. Unie
St. Mij. Nederland
Industr.
Aku
v. Berkels Patent
Centr. Suiker Mij.
Holl. Dr. en Kabel
Kondor
Küchenm. Int. Acc.
Unilever
Ned. Ford Aut.
Ned. Kabelfabr.
Philips Gem. B.
Ned. Scheepsbouw
Ver. Kon. Pap. v. Gelder
Werkspoor
A.N.I.E.M.
N. I. Gas Mij.
Petroleum.
Dordtsche Petr. Ind.
Koninklijke
Banken.
Amsterdamsche Bank
Incasso Bank
Koloniale Bank
Ned. Ind. Handelsbank
Ned. H. Mij. C. v. A.
Nederl. Bank
R'damsche Bankver.
Twentsche Bank
39 3/4
389
73
161
152
82 1/2
509 3/4
74
212
185
78
128
11 1/2
57 3/4
48
14
87 1/2
725
100 1/2
315 1/2
238
120 1/2
120
354 1/2
25
138 1/2
102
28
120
89 1/2
31
17
12 1/4
4
3 7/8
47 1/2
2 1/2
9
7 3/4
3 3/8
40
98 3/4
12 1/8
60
45 1/2
12 1/2
72
267 1/2
98
167 1/2
154 1/4
105
79
237
50 1/2
144
119
59 1/2
100
219
54 1/2
141
122
63 1/2
597
33
97
45 3/4
38
25
351
22 3/4
60
49
26
64 1/2
108
16
40
301/4
23 1/2
46
205
30
96
75 1/2
34 1/4
94
350
170
335
308 3/4
175
282
5
96
821/4
9 1/4
680
86
231
181 1/2
89
429
170
342 1/2
208
184 1/2
106
676
200
454
350
232
148
955
54
267 1/2
180
89
56
104 1/4
60
82
63 1/2
60
55 1/2
284 1/2
56
131
122
64 1/4
61
120 1/2
27
97 1/4
97 1/4
28 1/8
105
490
150
268 1/2
220
63
130
335
146
237 3/4
200
156 1/2
300
456
91
300
270
95 1/2
315 1/2
483
103 1/2
319
286 3/4
108 1/2
108 1/4
197 1/2
86 1/4
180 3/4
159 1/2
93 5/8
85
130
64 1/2
118 3/4
105 1/2
622-3/4
92
278 3/4
47 1/2
149 1/4
130
53 1/4
77
188 1/4
50 1/4
135
115 1/4
55
113 1/2
198 1/2
65
149 3/4
138 1/8
74
168 1/8
256 1/8
90
244 7/8
231 1/2
90
87
118
62 1/2
108
100
62 1/2
102
147 1/2
90
135
127 1/2
90
het geeft meer weerstand
tegen kouvatten
Dooien 4 25, O en 65 ct».
Aan de Dammers!
In onze vorige rubriek gaven wij ter
oplossing probleem 1205 (auteur P.
Kleute Jr.)
Stand.
Zw. 13 sch. op: 2, 4, 7, 9, 12, 13, 15, 18,
19, 31, 32. 37, 38.
W. 13 sch. op: 22, 24, 25, 26, 29, 30, 34,
35, 39, 44, 45, 47, 50.
Opl ossing
1. 29—23 1. 18:49
2. 47-41 2. 37:46
3 26 .28 3. 46 23
4. 22—18 4. 13 22
5. 24 13 5. 9 18
6. 25—20 6. 15:24
7. 308 7. 2 13
8. 39—33 8. 38 29
9. 50—44 9. 49 40
10. 45:1!
Uit de partij.
De heer v. d. Giesen van de Haarlem-
sche Damclub maakte in den competitie
wedstrijd een bijzondere combinatie, één
van de mooiste die wij den 'aatsten tijd
zagen.
In den volgenden stand is ook een
mooie combinatie mogelijk
W/
'WB s
IÉ .Éi
W/''rn«m\
WA M
'm
__jp "///A,
Y/,Y/W
p hp
..j-.imhp
Zw. 11 sch. op: 2, 3, 13, 14,15, 16, 18, 19,
23, 24, 26.
W. 11 sch. op: 17, 25, 27, 30, 32, 33 35,
37 38, 39, 49.
Wit speelde hier 3934? waarop
zwart als volgt won:
1. 39—34? 1. 23—28
2. 32 12 2. 14—20
3 25 23 3. 2— 7
4. 30 8 4. 7 40
5. 35 44 5. 3 41
MIJNHARDT'S
Sart a pi r i n-tab letten
Kokers 40en75ci^^Proefpakje 10 ct
Bij Apoth.en ^9 Drogisten..
Zw. 11 sch. op: 3, 4, 7, 9, 11, 13, 16, 22,
25, 26, 27.
W 11 sch. op: 18, 29, 31, 33, 35, 36, 37,
40, 41 43, 46.
Wit heeft als laatsten zet 45—40 ge
speeld.
1. 22—28
2. 27—32
3. 26 37
4. 11—17
5. 13 24
6. 25 45
Ter oplossing voor deze week:
Probleem 1206 van P. W. Kliphuis te
Zwolle.
1. 45—40?
2. 33 22 gedw.
3. 37 28
4 41 32
5. 222
6. 2 30
i 1 i
m m
Wm mm
mM. W///Z.
üi 'S I#
Zw. 11 sch. op: 7, 12, 13, 15, 28, 29, 32,
33 34, 39. 40.
W. 11 sch op: 16, 20. 21, 26, 36, 37, 41,
43 48, 49, 50.
In onze volgende rubriek geven wij
de oplossing.
Oplossing eindspel 508.
1. a3 f5. 2. gf5 g4 3. f6 g3 4. f7 g2 5 f8D
glD. 6. Dc8f Ka5 (Kb6 7. Db7 en mat of
Dame verlies volgt). 7. Dc3+ Kb6 (Ka6
8. Dc4f enz.) 8. aóf Kb5 9. Db4 Ka6 (na
Kc6 10. Db If en Db6f) 10 Db7f Ka5 11
Db4f Ka6 12. Da4 Kb6 13. Da7f en wint of
1. a3 Ka5 2. Kb7 Ka4 3 Ke6 Ka3 4 Kd5!
Kb4 5. Ke5 Kc5 6. Kf6 Kd6 7. Kf7 Ke5
8. Kg6 Kf4 9. Kh5 en wint.
1. Dg7
1. Dh4
1. Da8
1. TcS
Oplossing eindspel 509.
1 Kf3: bö 2. e4 b4 3 Ke2! b3 4. Kdlü
Kg3 5. eö de5 6 d6 e4 7. d7 en wint.
V as de witte K. in de 4e zet naar d2
of d3 gegaan dan was de zwarte e-pion
onder schaak voortgegaan.
Oplossing tweezet 371.
1. Pd7, dreigt 2. Pf6 mat.
2 Dhl mat.
2. Tc5 mat.
2 Dhi mat.
2. Dd3 mat.
enz.
Probleem 372 r
(A. F. Mackenzie).
8
7
6
5
4
3
2
1
1ɧ *fel mz.
mm m/M,
abedefffh
Tweezet.
Eindspel 510.
(V. Halberstadt).
abCiielgh
Wit speelt tn wint.
Eindspel 511
(S. Schigis).
i
Wit speelt en wint
De Tel. met de Courant: 't Nieuws
van den dag hebben Dr. Euwe, onzen
nationalen kampioen, in de gelegenheid
gesteld Capablanca's record in 't simul-
taanspelen te verbeteren.
Deze speelde 20 partijen met 't recul-
taat in 5 Y> uur 24 gewonnen, 3 verloren
eu 3 remise.
Euwe stelde j.1. Zondag te Amsterdam
daartegenover 17 gewo ion 5 verloren
8 remise in 5% uur. Toen moesten nog
6 partijen door den in ons land vertoe-
venden grootmeester Rubinstein gear-
bitreerd worden. De hoeren die wonnen
waren Holwedel, Rath Sterk, Span
jaard en Tounisse. Remise maakten de
heerei Hege, Prijda, Selman, Mulder,
Haiosar, de Brie, Mis dam en Scheltinga.
Uit 't verslag van de Tel. nemen we
enkele parlijei of standen over:
Ten eerste de partij van J Sterk.
Wit: Dr. H Euwe Zw.: J C Sterk.
1. e4 co 2. Pf3 Pc6 3. d4 cd4 4. Pd4 Pfft
5 Pf3 d6 6 Le2 Ld 7 7. 0-0 g6 8. Pb3 Lg7
9. Le3 Tc8 10. Dd2 h5 11 Lg5 Pa5 12. Pa5
Da5 13 Tdl Lc6 14. f3 Pg8 15. Khl Ld7
16 Le3 Lh6 17 Lh6 Th6 i8. Dd4 g5 19.
Lc4 Pf6 20. Lb3 Dc5 21. Dd2 Tg6 22. Pe2
h4 23 Pd4 Ph5 24 Df2 De5 25. Tel Df6
26. c3 g4 27 De3 g3 28 h3 Lh3 29. gh3
Pf4 30 La4 Pc6 31. Pc6 bc6 32. Ld7 eö
33. Td6.
Wit staat nu materieel voor, doch de
partij wordt arbitrair voor zwart ge
wonnen verklaard Euwe nam aanvan
kelijk geen genoegen met deze beslissing
maar na een uur analvseertn legde hij
zich bii de beslissing neer.
Sterk geeft zelf als winst voortzetting
aan 33 g'2+ 34. Kh? Tg3 35
glDt 36 Tgl Th3 mat of de pionnen h3
33. Toen hij zag hoe Tuimeltje en al de kikkers zijn
keuken vuil hadden gemaakt, hoe al die lekkere pan
ne koeken over de hoofden van de kikkers zaten, toen
werd hij verschrikkelijk kwaad. Hij greep ze een voor
een bij hun handen, en nam ze mee. Toen werden ze
voor straf onder de pomp afgespoeld. Voor Tuimeltje
was dat nog hét ergste, want die was een beetje bang
voor water en voor de kikkers was het ook erg, want
ze kregen het heel koud.
34. Dien dag zorgden de kikkers en Tuimeltje er
voor, dat ze niet ondeugend meer waren en den dag
daarop kwam kikker Karei bij Tuimeltje om te gaan
visschen. „Jonge, jonge, Karei, wat heb jij een mooi
jasje aan", zei Tuimeltje. „Dat moet ik van den dok
ter", zei Karei, ik heb gisteren onder de pomp kou
gevat. Ga je mee visschen Tuimeltje." „Best", zei
Tuimeltje, „ik wii wel eens een groote snoek vangen".
