Alkmaarsche Courant.
Vtaag en Aan&od
OnzeJCoConien
xnr~ «si
Honderd vier en dertigste Jaargang.
Zalcrdav 2 Januari.
Brieven uit de Hoofdstad
Nieuws uit België.
NEEMT U IN ACHT!
Geneeskundige brieven
GEVONDEN VOORWERPEN.
Aan wezig aan het Bureau van politie,
Langestraat en aldaar te bevragen op alle
werkdagen tusschen 11 en 1 uur, de navol
gende voorwerpen als gevonden gedepo
neerd op 28 tot en met 31 December 1931.
Actetasch, handschoenen, kruideniers-
boekje, brief, paar motorhandschoenen.
Aanwezig en te bevragen bij de navolgen
de ingezetenen, onderstaande voorwerpen,
als gevonden aangegeven op 28 tot en met
31 December 1931.
Hondenhalsband, H. de Vries, Doelenstr.
6; rijwielbelastingmerk, H. Morsch, rleeren-
weg, Oudorp; autoband met velg, A. win
der, Zeglis 244; pakje inhoudende hand:
schoenen, F. Vos, Schermeerstraat 18; colli
met foto, J. J. Schagen, Oudorperdijkje 12;
manchester mouwvest, P- Glas, Reguliers-
laan 2; R. K. kerkboekje, F. Bakker, Nood
woningen 6, Noorderkade; zilveren rozen
krans, W. Mooij, Augustijnsteeg 1; gebreide
handschoen, C. Wubbenhorst, Druiven laan
3; Glacé handschoen, Th. Lohman, Verdron-
kenoord 100; rozenkrans, W. van Bomundl,
Wildemanstraat 13; kenteekenplaat motor
rijtuig, J. Huisman, Kennemersmge! 24;
kinderportemonnaie met inhoud, C. Kokkes,
Dijkgraafstraat 32; 12 tulpen in papier, J.
J. Meijer, Oudegracht 103; rijwielbelasting
merk in étui, G. Wanna, Mient 11 en heeren
armbandhorloge, P. Bijl, W ognumsche
buurt 17.
Relletjes. Een lichtpunt.
Handhaven en beschermen zijn werkwoor
den die, op dit einde van het jaar, in de
hoofdstad, helaas nogal eens extra veelvul
dig en energiek vervoegd moesten worden
Dit natuurlijk in verband met de actie die
van een enkele zijde gevoerd werd tegen het
tweemaal daags stempelen en dit tot de rel
letjes voor verschillende stempellokalen aan
leiding gaf.
Nu echter de grootste arbeiders-organisa
ties bij voortduring hun werklozen helder
en duidelijk onder het oog brengen, dat deze
eisch van tweemaal per dag stempelen aller
minst een nuttelooze plagerij, maar een hen
zelf beschermende, noodzakelijke, controle
maatregel is; en nu bovendien onlangs
gebleken is, dat de betrokken aanstichters en
„leiders"' voor wat hun eigen persoon aan
gaat wel drommels goed zorgden hun twee
stempels per dag binnen te halen teneinde
hun recht op de volle uitkeering te behou-
den(!), mag men met recht hopen dat deze
betreurenswaardige ongeregeldheden, mét 't
oude jaar, van de baan zuhen raken
Niets is er overigens zoo betreurenswaar
dig of er is althans nog één lichtkant aan.
En zoo was het ook hier. Dien lichtkant
moet men dan zoeken op verkeersgebied
Tdén toch dezer dagen extra politieconcentra-
tie op bepaalde punten der stad noodig was
en daardoor ook verscheidene verkeers-agen-
ten tijdelijk van hun posten moesten worden
weggehaald, bleek in welke mate het
hoofdstedelijk publiek den laatsten tijd reeds
geprofiteerd had van onze verkeersopvoed.ng
en zich (gelijk de Veilig-Verkeer-autoriteiten
dat noemen) een verkeers-intuïtie had eigen
Ïemaakt Zoo werd b.v. op de spits-uren in de
eidsche straat door dat publiek zeer vol
doende (6 of 7 zou een leeraar wel toeken
nen!) gereageerd op de automatische bel-
signalen en gelet op de stop-strepen op het
plaveisel, ook nu het gestrenge oog van
den man met de wit-zwart gestreepte man
chet ontbrakEen lichtpunt inderdaad,
dat tevens een hoopvol schijnsel werpt op de
plannen die Commissaris Bakker koestert in
zake een groote uitbreiding te geven aan de
automatische, zoowel met geluids- als
lichtsignalen werkende verkeersregeling.
Hiermede is overigens de overbodigheid van
een veilig-verkeer-opvoeding niet aange
toond! Als was het dan alleen maar omdat
,,zeer voldoende" nog niet „goed" is!
Onze Stads-beeldhouwer.
Niet goed, zelfs niet een voldoende,
maar onvoldoende, ja, bepaald siecht werd,
niet lang geleden op het Prinsenhof, aan het
einde der begrootingsdebatten, door enkele
Raadsleden het werk van onzen stadsbeeld
houwer Hildo Krop genoemd. Alhoewel men
de functie officieel ais zoodanig in Amster
dam niet kent is de term beeldhouwer, wat
Krop betreft, toch op zijn plaats. Deze kun
stenaar kreeg een lb-tal jaren achtereen vele
.nieuwe gebouwen, bruggen en andere schep
pingen van den hoofdstedelijken P.W.-dienst
te versieren, beter: te voltooien. Het karakter
van de nieuwe wijken wordt daardoor mede
voor een groot deel door zijn werk bepaald.
Dat karakter is er een van een stevig, vier
kant-geplaatst staan op de aarde; van een
massale onverzettelijkheid, een kalme, breed-
uitvloeiende zelfverzekerdheid, die, zoo zij
al, meer dan iets anders, de ontijdige zelf
verheffing of zelfverheerlijking schuwt, toch,
of misschien daardoor juist openstaat voor
de uitingen van velerlei nieuwe gedachten en
gevoelens, mits deze tenslotte blijven worte
len in den gezonden degelijken, robusten
familiezin en rustige draadkracht van den
Hollandschen aard. Wel verre van gewild en
voor den man in de straat onbegrijpelijk-
modern te zijn, zijn de sculpturale versierin
gen die Krop in het moderne Amsterdam
aanbracht, de tot kunstwerken verheven
symbolen van een man die de primaire ge
voelens van het moderne hoofdstedelijke volk
tenvolle begrijpt en mee-voelt. En wie hier,
zooals de criticasters in den Raad deden,
spreekt van voor den leek onbegrijpelijk,
wanstaltige „artistieke" ondingen die, in-
Plaats van verheuging te schenken en genot
voor het oog, veeleer aan snijkamer-grieze
ligheden doen denken, waarbij afgeknotte ar-
ran en beenen een hoofdrol spelen, oor
deelt zeker ten eenenmale onjuist en onrecht
vaardig. En verdient een „afstraffing", die
jn dit geval dan ook van achter de groene th-
fel gegeven werd, gevolgd door de verkla
ring dat men van de zijde van B. en W.
juist, en o.i. terecht, het werk van Krop
zéér waardeerde.
Nu dan aldus, door middel van dit kunst
stormpje in den Raad, het werk van den
stadsbeeldhouwer meer dan anders, ook
onder het publiek, over de tong ging was
het een geschikt oogenblik eens een overzicht
te geven van Krop's oeuvre, waaronder men
dan ook moet rekenen zijn „vrije", niet in ar
chitecturaal verband geschapen plastiek, die,
omdat zij nu eenmaal niet zooals zijn stads-
beeldhouwerk aan den weg timmert,
minder bekend is. Zulk een overzichts
tentoonstelling hadden wij hier. verwonder-
lijkerwijze, nog nooit. Nu is zij er dan; de
kunsthandel de Boer aan de Heerengracht bij
de Vijzelstraat, greep het geschikte oogen
blik aan en arrangeerde een dergelijke ex
positie. Men kan er thans, voor zichzelf, gaan
uitmaken of men het eens is met genoemde
critiseerende oppositie, dan wel met
B. en W.
Oud en Nieuw.
Nu het Kerstmannetje weer verdwenen is,
ontwaren we, al weer heel dichtbij, de wis
seling des jaars en den oudejaars-avond. Die
laatste is trouwens al eenigen tijd geleden
„officieel" aan de orde geweest met de, telken
jaar terugkeerende kwestie vap het sluitings
uur der café s en restaurants op dien avond.
Dit keer geldt een algemeene 10-uur-sluiting
met dispensatie voor 'n aantal (een zeventien
tal, tenslotte in overleg met de betrokken
werkgevers en werknemersorganisaties door
den burgemeester uit een 36-tal aanvragen
uitgezocht) zaken waarin dan de verstokte
vrijgezellen en de vreemdelingen den over
gang van oud in nieuw kunnen vieren. of,
rustiger, gewoon maar, tot vier uur
in den morgen toe, kunnen uitzitten
Dit keer zullen de meesten bij dien over
gang wel zoo weinig mogelijk om kijken en
zooveel mogelijk naar voren, al is het
ook daar nog niet zoo heel licht. Het ver
dwijnende jaar zal, voor Amsterdam, in de
historie, te boek staan als het jaar waarin
dr. Wibaut, de Machtige, als wet
houder en beheerder der gemeentelijke schat
kist aftrad. Hij genoot, zelfs onder hen
die zijn politieke tegenstanders zijn, in de
hoofdstad groot vertrouwen als kundig
financier. Zelfs zij, die het gemeentelijk finaan-
cieel beleid der laatste iaien „principieel" be
strijden, erkenden tenslotte tenvolle zijn
groote bekwaamheden. Zóó ver is zijn op
volger wetnouder Polak, die de door den
nood der tijden wel zeer zwaar belaste erfe
nis te aanvaarden en te beheeren kreeg,
nog niet! Al heeft hij dan, ook zijn tegen
standers erkennen dat, bij de begrootings
debatten in den raad een uitstekend figuur ge
slagen. Wat overigens voor het komende
jaar een, althans wel moedgevend punt mag
heeten inzake de goede navigatie van het
Koggeschip, is het feit, dat de samenwerking
onder kapitein en stuurlieden goed mag
heetenWant was het niet stuurman
Polak die dezer dagen in een openbare ver
gadering ronduit kwam verklaren, dat de
kapitein hem steeds met alle kracht loyaal in
het werk steunde en dat de heer de Vlugt
„een Amsterdamsch burgemeester in den
waren zin des woords" mocht heeten?
Zulk een woord, uit zulk een mond heeft in-
deidaad groote beteekenis! Moge het
dezen, onzen goeden en bekwamen kapitein
gegeven zijn het Kóggeschip veilig te lood
sen door de branding van dezen tijd, naar de
kalmer en helderder wateren die, in het
nieuwe jaar. naar wij alien hopen, achter den
einder verborgen liggen
VAN SIEGEN.
(Uitsluitend 2e hands artikelen).
Van 15 regels 60 cent bij vooruit-
betaling te voldoen.
Veerenbed 10, 4 mooie stoelen ƒ12.50,
eiken ledikant 12.50, waschtafel ƒ2.50,
Petroleumkachel 2.50, Gemakskoffer
met pot 7.50, enz.
DEKKER, Laat 182.
TE KOOP een zoo goed als nieuw
WINDKUSSEN en een HANGKLOK, een
PORTEMONTEAU, een CANAPÉ en
een groote SPIEGEL.
__0 VERDIEP AL 28.
Pracht mahonie Ledikant 30, 4 Stoe
len en 2 Crapauds 3.5Linnenkast
17.50, groote eiken Boekenkast 35.
In- en Verkoo,. van Inboedels.
DEKKER, Laat 182.
TE KOOP wegens plaatsgebrek 6 zeer
mooie palisander houten STOELEN
met leer bekleed en 1 mah. speeltafel.
KRAMER, Stationsweg 164, Alkmaar.
JE K00P: 1 STOFZUIGER compleet
110 volt, 1 STOFZUIGER compleet
220 volt. VESTA NAAIMACHINE
HANDEL, Boterstraat 8.
Wij hebben 1001 spotkoopjes in alle
soorten prima gebruikte Meubelen, bed
den, matrassen, karpetten, fornuizen,
kachels enz. j. l. SOSTMAN Jr., Ver-
kooplokaal ..Hollandia", Ridderstraat 10
MOOI KIPPENHOK TE KOOP 3X4
Meter, éénmaal gebruikt.
HEERENSiRAAT 10. Alkmaar.
TE KOOP: BAKTROMMELS 3, mooie
HAARD compleet geplaatst 70. Godin
KACHEL 10. Adres Smederij Kooi-
meerlaan voorbij Vierstaten.
TE KOOP een prima RADIOTOESTEL
voor elk aannemelijk bod, desgewenscht
met plaatsing. F. w. PRÓNK, Kie-
vitstraat 2, b. d. Friesche brug.
Aangeb. notenh. Boekenkast 25, 2
mah. Stoelen 4, ijzeren ledikant met
toebeh. 6. Te zien Dinsdag en Vrijdag.
Adres te bevragen bur. v. d. blad.
Pracht LUIDSPREKERS in eiken
kast, vanaf 7.50, volle garantie. De
monstratie zonder verplichting.
BURG BOSSTRAAT 4.
Nog eenige zoo goed als nieuwe
HAARDEN, prima branden, zeer lage
prijzen bij T. WOLZAK, Mr. Smid,
Mient 20, telefoon 738.
EEN REGENT AFGERANSELD.
De regent van Toelehoe werd aangevallen
door lieden van de negorij Kailolo in verband
met een veete tusschen de negorijen over het
vischrecht. De regent werd met stokken af
geranseld.
GEHUWDE ONDERWIJZERESSEN.
Het Indische dep. van onderwijs bepaalde,
dat van de 280 gehuwde onderwijzeressen er
117 als kostwinster in dienst kunnen blijven,
gedeeltelijk echter als tweederde in plaats van
volle leerkracht. De overigen zullen worden
ontslagen.
EEN WONDERDOKTER MOEST
MEEHELPEN IN EEN FRAUDE
BEHANDELING VOOR DE
RECHTBANK.
De Raad van Justitie te Batavia vernam
Woensdagmorgen ontstellende onthullingen
tijdens het verhoor van zekeren Smits, be
schuldigd als boekhouder van de Artillerie-
constructiewinkels te Bandoeng fraude te
hebben gepleegd ten bedrage van 50.000.
Na een verhoor dat dagen had geduurd,
legde de officier van Justitie brieven over
welke door den halsstarrig ontkennenden en
draaienden beklaagde waren ontvangen en
feschreven. Uit deze brieven blijkt,, dat
mits tijdens zijn verblijf in de gevangenis
de hulp van een Europeesche helderziende te
Bandoeng met wie hij vroeger een intieme
relatie had. Deze hulp bestond uit een oproe
pen van een Ambonschen wonderdokter,
wiens magische kracht, „de getuigen, de pre
sident, en de leden van den Raad van Jus
titie, naar den bliksem moest helpen".
De beklaagde raakte zichtbaar onder den
indruk van de geproduceerde brieven en ver
zocht de zaak verder met gesloten deuren te
doen behanelen, hetgeen werd geweigerd. Het
verdere verhoor bracht allerlei mysterieuze
practijken aan het daglicht, o.a. een advocaat
die brieven overbracht naar de helderziende,
terwijl de magische krachten bezittende bewa
ker van de sultans-graven in Bantam zou
worden uitgenoodigd de zittingen van den
Raad van Justitie bij te wonen teneinde zijn
invloed uit te oefenen. Beklaagde werd ge
waarschuwd en gemaand een bekentenis af te
leggen. Hij werd overgebracht naar een een
zame cel, doch blijft alles ontkennen.
NOG MEER GEVALLEN VAN
FRA JDE.
De gevallen van fraude blijven toenemen.
Ane'a ontving heden vier nieuwe berichten
omtrent fraude. Uit Kotawinangoen werd o.a
gemeld, dat de waarnemende beheerder van
het pandhuis met de geheele kas welke
10.000 bevatte, gevlucht was. Hij werd in
den loop van den dag gearresteerd en had
toen nog slechts 700 over.
(Van onzen correspondent.)
Brussel, Dec. 1931.
Een veelbesproken boek van
den chef van den generalen
staf. De bange uren van
Augustus en September 1914.
De toenmalige Neder-
landsch-Belgische verstandhou
ding.
De Belgische militaire organisatieplannen
hebben herhaaldelijk aanleiding gegeven tot
het vernoemen van generaal Gallet, chef van
den Belgischen generalen staf. Generaal Gal
let heeft, sedert enkele weken een boek laten
verschijnen bij de Parijsche uitgevers-firma
Pion, dat gewijd is aan de eerste drie maan
den van den veldtocht in 1914, onder den ti
tel „S.M. Ie Roi Albert, commandant en chef,
devant 1'invasion allemande".
Dit boek heeft een geschreeuw doen op
gaan als bij het slaan met een stok in een
Poel vol kikvorschen. Door het grootste
ransch-schrijvende katholiek dagblad te
Brussel, „La Libre Belgique" werd er reeds
het volgende over geschreven en men zal da
delijk beseffen, dat een boek, waarover iets
dergelijks wordt te kennen gegeven, niet tot
de alledaagsche behoort.
Het blad schreef:
„Men vergeeft aan gemuilbande generalen
of aan chefs die gestrand zijn, deze ontplof
fingen van wrok, waarin kameraden, meer
deren en minderen, afgeschilderd worden als
onbekwaam en beschuldigd worden van, door
hun gebrek aan discipline, tot de nederlaag
te hebben bijgdragen. Een dergelijke uitpak
king van vuile wasch, door de pen van den
huidigen chef van den generalen staf, die in
1914 slechts kapitein-commandant was, vindt
nergens een verontschuldiging of een reden
van bestaan. Dit boek is, in elk opzicht, een
slecht boek; Het is een slechte daad, een on
gedisciplineerde daad en wat nog slechter is,
een zeer spijtige daad in politiek opzicht".
Dit is een verpletterend oordeel, verplette
rend des te meer, omdat het hier een boek
geldt dat door den chef van het leger is ge
schreven. Het geeft een denkbeeld van de
passie waarmee over dit boek wordt gespro
ken, van de aanvallen waaraan de generaal
bloot gesteld is. Maar het is vree§elijk partij
dig.
Wij hebben het lijvige boek van den gene
raal, dat door middel van twee kaarten flink
wordt verduidelijkt, onmiddellijk met de
grootste belangstelling ter hand genomen.
Wij waren bezield met een zekere vooringe-
nomendheid. die echter geleidelijk is gewe
ken. Want het is een boeiend verhaal, in elk
geval voor wie de angstige dagen van Aug.
en Oct. 1914 in België heeft doorgemaakt en
opent heel wat nieuwe gezichtspunten, ver
klaart heel wat duisteren dingen, zonder in
een opgeschroefd patriottisme te vervallen,
dat men maar al te dikwijls als onsmakelijke
toegift bij militaire schrijvers aantreft. Het
was met een gevoel van voldaanheid, dat wij
het hebben gesloten.
Van waar komt dan het verzet tegen dit
boek? zal men vragen. In de eerste plaats
van al degenen, die in het werk niet de rol
hebben gekregen of den wierook, waarop zij
meenen recht te hebben; van al degenen ook
In het leger, die generaal Gallet niet kunnen
vergeven, dat hij chef is van den staf; van
al degenen, in de pers vooral, die den gene
raal zijn houding niet kunnen vergeven bij de
uitwerking van de reeds eerder genoemde mi
litaire plannen, het feit. dat hij de Belgische
verdediging onafhankelijk denkt en niet on
voorwaardelijk aansluitend bij het Fransche
verdedigingsstelsel; tenslotte ook van al de
genen in België, die zich voorstander noemen
van de vrijheid van geweten, maar die het
generaal Gallet toch kwalijk nemen, dat hij
behoort tot de evangelische geloofsbelijdenis.
Generaal Gallet is van geringe afkomst en
een harde werker. Hij werd geboren te Er-
pion (Henegouwen) in 1870 als zoon van
een klompenmaker en het was slechts bij toe
val, dat hij, in stede van het vak van zijn va
der te leeren, dienst nam in het leger op 17-
jarigen leeftijd. Hij werkte hard om zich een
ontwikkeling te verzekeren, om tenslotte tot
de militaire school te worden toegelaten.
Spoedig werd hij tot onder-luitenant be
noemd waarna hij speciale studiën begon en
als leider van de promotie het tot onder-lui
tenant bij de artillerie bracht. Hij deed vier
jaren dienst in een regiment en kwam daar
na in de krijgsschool om er een stafbrevet te
behalen en ten slotte als staf-gebreveteerd
kapitein bij den staf van de vesting Namen
te worden gevoegd. Daar werd hij door den
koning ontdekt, maar het duurde tot in 1912,
tot wanneer de toenmalige chef van den ge
neralen staf gestorven was, dat hij zijn ware
carrière kon beginnen als ordonnans-officier
van den koning en professor in taktie"k en
strategie aan de krijgsschool.
Als ordonnans-officier van den koning
„militair raadgever van den koning tijdens
den orlog" plaatst hij onder zijn naam op de
titelbladzijde van zijn boek heeft hij de
vreeselijke dagen van 1914 doorgemaakt en
de generaal was dan ook, het spreekt van
zelf, goed geplaatst om de gebeurtenissen te
volgen, gezien van het standpunt van den-
gene die, met het oog op het hooger belang
van het land, zich niet liet beïnvloeden door
persoonlijke gevoelens of door wedijver. De
koning zelf heeft trouwens het volgende
voorwoord geschreven voor het boek: „De
gebeurtenissen van 1914 brachten de toe
komst van België in gevaar. Het Duitsche ul
timatum van 2 Aug. beleedigde den vurigen
vrijheidsgeest en de traditioneele liefde voor
zijn onafhankelijkheid van het Belgische volk
en deed een gemeenschappelijken wil tot ver
zet ontstaan, die er krachtig toe meewerkte
om de zwakheid van onze militaire macht te
vergoeden. Dit boek heeft tot doel uit een te
zetten welk gebruik hiervan werd gemaakt 'n
het belang van het land".
De koning patroneert dus het werk. Dit
wordt door allen die het tegen generaal Gal
let hebben gemunt, opzettelijk of niet, ver
zwegen.
Het boek zelf is een aaneenschakeling van
harde waarheden en traische toestanden. Het
hangt een indrukwekkende beeld op van te
kortkomingen en zwakheden, van den hope-
loozen toestand waarin het Belgische leger
in 1914 verkeerde en zij die hierin alleen een
bedoeling zien om bepaalde personen aan te
vallen en hun verdiensten te verminderen,
hebben wel een zeer bijzonder inzicht, want
de resultaten die door het Belgische leger
worden bereikt, in dergelijke omstandig
heden, zijn wel van dien aard dat zij waar
lijk alleen de gevolgen kunnen zijn van een
heldhaftige opoffering.
De Nederlandsche lezer leest met belang
stelling wat de generaal schrijft over den
toestand onmiddellijk vóór de Duitsche oor
logsverklaring. Er was namelijk een zekere
bezorgdheid over de vraag, welke de hou
ding van Nederland zou zijn in het dreigen
de conflict. In de Belgische operatieplannen
was steeds voorzien dat de linkervleugel van
het leger steeds zou steunen op de Neder
landsche grens. Doch ook Nederland kon aan
een aanval blootgesteld worden en wat werd
er dan van den Belgischen linkervleugel?
Men twijfelde er echter niet aan, zoo oetoogt
generaal Gallet, dat, eventueel Nederland
geen andere houding aannemen zou dan
België. Dit vermoeden werd bevestigd door
een rapport van baron Fallon, den Belgi
schen gezant in den Haag, waarin deze uit
een zette, dat jhr Loudon, minister van Bui-
tenlandsche Zaken, bij hem had geïnfor
meerd naar de maatregelen, die door België
waren genomen, omdat de Nederlandsche
minister van Oorlog moest weten, waaraan
zich te houden. Jhr. Loudon betoogde, dat
Nederland evenzeer als België bedreigd was
want het was niet uitgesloten te achten dat
het Duitsche leger door Nederlandsch Lim
burg trok om de Luiksche forten te ver
mijden in welk geval de verdediging van
beide landen gemeenschappelijk moest zijn
Baron Fallon voegde hieraan toe, dat de
Nederlandsche staf in den winter deze even
tualiteit reeds had bestudeerd en ook had
voorzien dat hét Nederlandsche leger voor
de overmacht zou moeten wijken. De vraag
was dan of de aftocht moest gaan naar Am
sterdam of naar België. Verscheidene offi
cieren waren van meening, dat het Neder
landsche leger zich bij het Belgische moest
voegen tegen den gemeenschappelijken
vijand. Men vroeg zich dan af wie dit leger
zou aanvoeren. De Belgische Koning meen
den sommigen, vermits de troepen in België
zouden strijden. Maar anderen achtten, dat
nooit een Nederlandsch leger door een Belg
zou kunnen aangevoerd worden. De quaestie
werd door den Nederlandschen staf niet op
gelost, omdat men meende, dat. ten over
staan van de moeilijkheden, deze vraag wel
een spoedige oplossing zou krijgen.
Dit verwekte in België een goeden in
druk, maar op de vraag van jhr. Loudon werd
niet onmiddellijk geantwoord, uit neutrali-
teitsoverwegingen. De Nederlandsche re-
geering werd slechts gewaarschuwd naar
aanleiding van de Belgische maatregelen op
dezelfde data als de andere landen. Op 30
Juli, den dag vóór de Belgische mobilisatie,
kwam een ambtenaar van Buitenlandsche
Zaken op het koninklijk paleis inlichtingen
nemen in verband met het antwoord dat aan
Nederland moest worden gegeven. Oeneraal
Gallet, die het onderhoud met den Koning
bijwoonde, gaf te kennen, dat het Belgische
leger de Maaslinie zou verdedigen en het te
verkiezen was, dat het Nederlandsche leger
deze lijn zou verlengen. Maar het schijnt dat
dit antwoord niet werd verzonden door den
Hoe komt het, dat vrouwen zoo vaak
lijden aan rugpijn, rheumatische pijn,
waterzuchtige zwellingen, duizeligheid.
zwakte, uitputting, zenuwachtigheid en
urinekwalen? Haar lichaamsgesteld
heid, de verschillende perioden in het
leven der vrouw, de geboorte van kin
deren, vormen vaak de oorzaak van ver
zwakking der organen in den rug. Deze
organen beginnen traag en slecht te
werken, waardoor urinezuur en andere
onzuiverheden zich ophoopen en de
kwaal zich door het lichaam kan ver
spreiden.
Voor vrouwen zijn Foster's Rugpijn
Pillen dan ook een uitkomst in derge
lijke kritische tijden. De versterkende
werking van dit speciale middel op de
betreffende organen maakt spoedig een
einde aan de hinderlijke verschijnselen
en baat tegen rheumatiek, ischias, spit
en waterzucht.
Bij alle drogisten enz. 1.75 per
flacon.
minister, als voorbarig. Op 3 Augustus ging
baron Fallon met hetzelfde doel nogmaals
naar jhr. Loudon, maar toen was de Neder
landsche houding vastgesteld. De Neder
landsche regeering had van Duitschland de
verzekering gekregen, dat haar grondgebied
ongeschonden zou blijven en deelde dit loyaal
aan België mede, denzelfden dag.
Hiermee was het hoofdstuk van de Bel-
gisch-Nederlandsche verhoudingen in het
begin van den oorlog afgesloten
Maag- en darmziekten I.
Geruimen tijd geleden verzocht een lezet
mij, aan bovengenoemd onderwerp een brief
te wijden. Aan een dergelijk verzoek kan ik in
den regel niet voldoen, met name niet, wan
neer daarbij uitdrukkelijk verzocht wordt, bij
zonderheden over het ontstaan der ziekte,
over de behandeling en het diëet voor een
speciaal geval te vermelden.
Reeds meermalen moest ik er de aandacht
op vestigen, dat het doel van deze brieven
allerminst is, geneeskundige voorschriften
bij een bepaald ziektegeval te geven en daar
mee in de rechten te treden van den daarvoor
aangewezen huisarts. Bovendien kan elk af
zonderlijk geval eerst na nauwkeurig onder
zoek beoordeeld worden, hetgeen langs
schriftelijken weg onmogelijk is. De bedoe
ling waarmee deze brieven geschreven wor
den is meer van algemeen, dan van particu
lier belang. Het inzicht in algemeen genees
kundige vraagstukken, uiteenzettingen van
heerschende begrippen omtrent ziekte en
wat daarmede annex is, kunnen in bepaalde
omstandigheden van voordeel zijn. Daarom is
het goed, de kennis en uiteenzetting van be
paalde strijdvragen: Tuberculose, Rheuma-
thiek, Malaria enz., meer algemeen bekend te
maken. Dikwijls toch zijn bij de bestrijding
van dergelijke ziekten maatregelen noodig,
welker toepassing des te beter verzekerd is,
naarmate de bedoeling ervan beter begrepen
wordt.
Intusschen komen onder de afgewezen on
derwerpen af en toe dingen voor, waarvan
eveneens een nuttige bespreking mogelijk is;
dan evenwel altijd met dien verstande, dat
geen papieren consult bedoeld wordt, maar
dezerzijds een poging wordt aangewend, om
doelmatige kennis in ruimer kring te versprei
den.
De maag-en daim zijn beide organen die
gedurende het geheele leven werkzaam ziin,
zij het ook niet met zoo zeldzame gelijk
vormigheid als wij bij de hartspieren hebben
leeren kennen. Maag en darmkanaal vormen
tezamen een lange buis welke van den mond
af het geheele lichaam doorloopt. In deze
buis worden de vloeibare en vaste bestand-
deelen, welke het lichaam van buitenaf in
zich opneemt, verwerkt en zij wordt geheel
of gedeeltelijk weer afgescheiden Omdat
voortdurend stoffen worden opgenomen,
volgt daaruit vanzelf dat zij bijna zonaer op
houden werkzaam zijn.
In vroegeren tijd werden de ziekten van
maag en darm overeenkomstig de toen heer
schende gewoonte hoofdzakelijk van anato
misch standpunt behandeld; dat wil zeggen,
dat elk orgaan afzonderlijk als een zelfstan
dig geheel werd beschouwd. In die lijn werd
dus gesproken van een zweer in de maag, een
ontsteking van den darm. enz. De ziekte was
dus een plaatselijk nauwkeurig omschreven
afwijking en de behandeling bestond in den
regel in een directen aanval op het betrokken
orgaan. Ook in deze methode van behandelen
is in de laatste jaren wijziging gekomen,
waarbij het functioneele element meer op den
voorgrond is gebracht.
Een patiënt met een maagzweer beteekent
niet meer alleen een persoon met een zweer
in z'n maag, maar, meer beperkt, een patiënt
met afwijkingen van het maag- en darmka
naal, waarbij zich o.a. zweren in de maag
kunnen vertoonen. Zoo is duidelijk, dat men
voor een helder inzicht geheel op de hoogte
moet zijn ;eigenlijk van de geheele spijsver
tering.
Bij de functioneele behandeling is duidelijk
geworden, dat de zaak meestal niet zoo een
voudig is, als men vroeger aannam. Er is
een bepaalde reeks voedingsmiddelen: zet
meel, eiwit, vet, zout en nog andere stoffen,
waarvan de beteekenis zeer laag, thans daar
entegen wel eens wat al te hoog wordt aan
geslagen. Die verschillende stoffen werkten
op elickaar, evenals zulks van andere stoffen
in het reageer glas bekend was. Was er dus
een tekort van een of ander bestanddeel, dan
was de eerste gedachte, hoe het ontbrekende
eenvoudig bij te vullen.
Thans wordt de zaak geheel anders be
keken. Alles wat zich in het maag-darmkanaal
afspeelt, moet als één geheel beschouwd
worden, waaraan niet alleen de specifieke
organen, zooals: speekselklier, maagklier,
lever, alvleeschklier, maar ook éérdere weef
sels, bloed- en lymphvaten, zenuwelementen
en constitutioneele bestanddeelen. hun mede
werking verleenen. Het komt er dus in de
eerste plaats, voor ieder afzonderlijk geval,
op aan welke stoornissen in de algemeene
functie kunnen worden opgespoord.
Van de werking van het maag-darmkanaal
wordt, van het oogenblik af dat de spijs is