DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN ^Buitenland :V>. 7 134e Jaargang. T)uqeÜiksch Qveczicfot VOLKSUNIVERSITEIT. „De Beteekenis der Rationalisatie" Bruid en Bruidegom. *1 Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 2 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. iranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten -abat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTEI ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. ZATEHU40 9 JWI AItl 1932 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit drie bladen DUITSCHLAND EN ZIJN EERSTE BURGER. Nu de ambtsperiode van Hindenburg gaat eindigen. Wat staat er in Duitschland te gebeuren? We hebben reeds terloops een oogen- blik stilgestaan bij een der belangrijk ste politieke gebeurtenissen, welke Duitschland in 1932 zal beleven, n.1. de verkiezing van een nieuwen rijkspresi dent. Deze kwestie is de laatste dagen van zoo'n urgent belang geworden, dat wij thans meenen goed te doen, er ons overzicht aan te wijden. Zooals men natuurlijk weet, is von Hindenburg op dit oogenblik nog presi dent van het Duitsche rijk en spoedig z.. zijn ambtsperiode voorbij zijn. Dan zal als tenniinsf alles normaal zou gaan Duitschland een nieuwen presi dent moeten kiezen of den ouden n-oeten he k'ezen. Dit laatste is een belangrüke kwestie 1 ndenburg, de grijze staatsman, is reeds ver over de 80. en het wordt nu toch langzamerhand wel tijd. dat hij \w*er eens genieten kan van een meer dan verdiend pensioen. „Weer eens" zeggen we en daarin vergissen wij ons niet, want voordat ue wereldoorlog uit brak in 1914 genoot Hindenburg reeds •pensioen Hij meende, dat zijn taak vol bracht was. Toen echter de oorlog uit brak, stelde hij zich weei beschikbaar en men weet. wat hij, de toen reeds grijste veidbeer, gedaan heeft. t Was echter niet voldoende, om al leen den soldatenrok weer aan te trek ken. Weldra riep men hem, toen Duitschland op het punt stond, ten gronde te gaan, naar de hoogste plaats in de jonge republiek. En Hindenburg, die de achting en het vertrouwen van het grootste, deel van het Duitsche volk bezat, weigerde niet, omdat hij voelde, da'* het land .iem noodig had. Hij werd candidaat gesteld e gekozen. Zeven jaar lat-er benoemde men hem ophieuw tot president en weer aan vaardde hij deze taak. E. nu, in 1932, za. men hem nu weer Foepen, om te blijven? En zal hij weer een eventueel e benoeming aannemen? Ondersteld, dat d.'t laatste waar is, dai: zal het zeker niet voor een volle ambtsperiode zijn Dat is bijna niet mogelijk. Reeds nu. zoo kan men in den brief van onzen Ber- lijnschen correspondent lezen elders in dit nummer, reeds nu is von -Iinden- b rg de oude niet meer en zeer zeker zal hii geen zeven jaren een dergelijke functie nog naar behooren kunnen waar nemen. Dat eischt mee., dan een bijna afgeleefd jichaam nog verdragen kan O Toch is er een mogelijkheid gekomen, dat Hindenburg president blijft. In de eerste plaats is er kans, dat hij zich op nieuw candidaat laat stellen, omdat, eigenlijk niemand anders op dit oogen blik deze functie kan waarnem n. En dan zal hij terziinertijd, a.s de toestan den normaler geworden zijn, als er al thans niet meer die enorm drukkende crisis is, als er tenminste eenige ver ademing is, kunnen aftreden en men zal een nieuw staatshoofd kunnen kiezen. Een andere mogelijkheid (en daaraan wérkt men op 't'oogenblik!) is, dat er van een presidentsverkiezing voorioopig niets komt! Weliswaar schrijft de grond wet uitdrukkelijk voor, dat de president na zeven jaar aftreedt, maar men schijnt een mogelijkheid gevonden te hebben, om aan die bepaling te kunnen ont-> komen. Indien de rijksdag met minstens 2/3 stemmen zijn goedkeuring hecht aan een dergelijke verlenging van den ambtsduur, dan is het zaakje voor elaaar! 't Is maar de vraag, of een zoo groote m erderheid gevonden ka: worden, vooral nu die niet in werkell kheid be- staat Er is echter een groot gevaar, om op die manier te werk te gaan, .en gevaar, dat weliswaar pas in de toekomst te duchten zou zijn, maar waaraan men toch wel de noodige aandacht mag schenken. Immers, als men nu de ambtsperiode van den president ver lengt, wat kan er dan in later jaren c- beuren? Dan zou een dictatorisch aan gelegd president wel eens kans kunnen rien. om zijn ambtsperiode te verlengen. D" geschiedenis heeït immers wel ge leerd, wat dictatuur en dictator faetee- kenen. v'jorlcopig mogen we echter dit ge vaar wel terzijde schuiven en ons bezig houden met de gebeurtenissen zelf. Èn dan zien we, dat bij een eventueele ver kiezing als tegencandidaat van von Hin denburg in elk geval Hitier genoemd moet woiden. Hitier, de groote man der nationaal-socialisten! En als men zich de geweldige successen van de nazi's bij de rijksdagverkiezingen herinnert, dan voelt men wel, dat Hitier heusch niat kansloos zou zijn. Of Duitschland met een dergel iiken president geluk ge- wenscht zou moeten worden, is iets anders! Wil men nu de verkiezing uitstellen, dan moet ihen in den rijksdag van den steun der nazi's verzekerd zijn. En daa> om hebben er reeds verschillende besprek r gen plaats genad aisschen de regeering en Hitier. Verder hadden er besprekingen plaats met de soc. demo craten en zoo zullen er zeke. nog wel meerdere besprekingen volgen, ook met de andere partijleiders. En dan? Dan zullen wij moeten afwachten! DE TOESTAND IN HET VERRE OOSTEN. Is Nanking voornemens di plomatieke betrekkingen met Japan te breken? Volgens Britsche berichten uit Nanking, zou de Chineesche regeering voornemens zijn de diplomatieke betrekkingen met Japan te verbreken, teneinde aldus een druk te oefe nen op de Japansche regeering. Zij zou voornemens zijn tegelijkertijd een conferen tie voor te stellen voor de onderteekenaars van het Kelloggpact en het Negenmogend- hedenverdrag. De Japansche actie en de Amerikaansche nota. Uit officieele bron verluidt heden, dat het mogelijk kan worden, dat Japan matrozen in China aan land zet, of zelfs de voornaam ste Chineesche havens blokkeert, wanneer de anti-Japansche boycott voortgezet wordt. Betreffende den nota van de V. S zeide de officieele spreker, dat Japan alleen maar een minimum van de noodzakelijke maatre gelen had genomen om zijn legitieme belan gen en rechten te beschermen. Japan kan slechts zijn stricte handhaving van de „open deur-politiek" wederom verzekeren. Japan is. niet voornemens het gebied, dat de om standigheden gedwongen hebben tijdelijk te bezetten, blijvend te behouden. De nota der V. S. aan Japan te Sjanghai eveneens overhan digd. De consul-generaal van de Vereenigde Sta ten te Sjanghai heeft gistermiddag aan den Chinéeschen minister van Buitenlandsche Zaken de nota der Amerikaansche regeering overhandigd inzake het conflict tusschen China en Japan en de houding der Ameri kaansche regeering. De opmarsch der Japanners. Naar uit Tokio gemeld wordt zetten de Japansche troepen in China hun offensief in het Zuidein voort en hebben zij twee belang rijke steden in de streek Tsintsjau, nl. Itch- djeou en Tsinsing bezet. De Japanners hebben zich meester ge maakt van de administratie van den spoor weg Peking-Moekden op den sector gelegen tusschen Moekden en. Sjanghaihoean, waar zij den Nederlander Engstrom chef-in genieur van den spoorweg uit zijn functie onthieven. Vooraanstaande financiers en deskundigen hebben zich naar Mantsjoerije begeven, teneinde deel te nemen aan de con ferentie, die nog in dezen maand zal worden geopend en die zal beraadslagen over de maatregelen, die genomen moeten worden om de politiek der Japanners op alle gebie den des levens in de practijk uit te voeren. De witgardisten in China. Naar uit Peiping gemeld wordt, zijn de Chineesehe autoriteiten te Charbin onder druk der Japanners overgegaan tot onder handelingen met vertegenwoordigers der Russische witgardisten betreffende deelne ming van 200 witgardisten aan de werk zaamheden van de locale politie. Engeland en de nota aan Japan. Een afschrift van de Amerikaansche nota aan Japan .is Vrijdagmiddag op het Britsche ministerie van buitenlandsche zaken ont vangen. De nota wordt thans bestudeerd. De Fransche ambassadeur heeft reeds Donder dag in deze aangelegenheid een bespreking gehad met Sir John Simon. Sir John Simon heeft Vrijdag de Mantsjoe- rijsche kwestie uitvoerig bestudeerd. Óf En geland zich zal aansluiten bij de Ameri kaansche stappen, is nog niet bekend. Het verluidt dat de mogelijkheid bestaat dat ook de Britsche regeering als ondertee- kenaarster van het Kelliggpact en het Ne- genmogendhedenverdrag een nota tot Japan zal richten, welke nota evenwel niet nood zakelijk eensluidend behceft te zijn met de Amerikaansche. De diplomatieke correspondent van „Eve- ning Standard" verneemt, dat de Britsche re geering zooals tot nu toe vast zal houden aan haar „opendeur" politiek met betrekking tot Mantsjoerije. Toonaagevende Engelsche kringen zijn van meening dat de Amerikaan sche nota in geen enkel opzicht de werk zaamheden van de enquêtecommissie voor Mantsjoerije betreft. Een verzoenende nota aan Washington verwacht. Het Japansche ministerie van buitenland sche zaken kondigde officieus aan dat een in verzoenende termen gestelde antwoordnota aan de regeering te Washington zal worden gezonden,'waarin de steun aan het Kellogg pact en het Negenmogendhedenverdrag wordt toegezegd en de wensch wordt her- hald in directe onderhandelingen met China te treden. Japan beschouwt de onafhankelij ke regeeringen in Mantsjoerije als een ver lichting van het principe van gelijke voor deden voor allen. DE KRITIEKE TOESTAND IN BRITSCH-INDIE. De derde president van Pan In disch congres gearresteerd. Vrijdag werden in alle deelen van Indië op nieuw arrestaties verricht van vooraan staande congresleden. De derde president van het Pan Indische congres, Asariu, werd evenals de secretaris generaal van het congres, Daulatram, ge arresteerd en naar de gevangenis overge bracht. Talrijke autoriteiten te Bombay hebber, bijzondere volmachten ontvangen, waarbij zij maximumstraffen van zeven jaren kunnen opleggen in plaats van tot twee jaren zooals tot nu toe het geval was. Een nieuw decreet machtigt de regeering in speciale gevallen bijzondere rechters aan te wijzen, die doodvonnissen zullen kunnen uitspreken dan wel verbanningen. Een Schotsch infanterieregiment is Vrij dagavond door Scholapoer getrokken waar het de Britsche vlag „toonde". Een afdeeling mitrailleurs werd in de stad achtergelaten. SCHEPEN IN NOOD IN DE FINSCHE GOLF. In de Finsche golf bij Sjoerkoesund zijn twee Letlandsche stoomschepen door pakijs ingesloten. Zij worden door drijfijs tegen de kust gedreven. De bekende Russische -sbreker Krassin moet-zijn pogingen de schepen te be vrijden opgeven, aangezien het water ter plaatse te ondiep bleek te zijn. Van talrijke schepen zijn berichten ongevangen, dat zij in de Finsche of Botnische golf zijn ingevro ren. kenbondsaangelegenheden en eerste gedele geerde van Frankrijk in den Raad, zoomede in de Europeesche commissie. Het altreden van Briand bevestigd. Briand heeft den minister-president, naar thans bevestigd wordt, kennis gegeven van zijn voornemen af te treden. De eerste gedachte tot deze stap gaf de dood van den minister van oorlog Maginot. Reeds Donderdagmorgen had Briand zich telefonisch in verbinding'gesteld met Laval en hem verklaard, dat hij thans het oogen blik voor zijn aftreden gekomen achtte. Hij is ziek en derhalve moeten voorzorgsmaat regelen worden getroffen voor een in ieder opzicht voor haar taak berekende vertegen woordiging van Frankrijk op de a.s. confe renties. Voorts wordt er op gewezen, dat Briand niet wegens zijn ziekte doch veeleer wegens zijn besluit af te treden, niet heeft deelgenomen aan den laatsten ministerraad. Wat de opvolging betreft, kan niets bepaalds worden medegedeeld. Verwacht wordt dat Laval zelf de portefeuille voor buitenland sche zaken zal overnemen en aftreden zal als minister van binnenlandsche zaken. DE BOMAANSLAG OP DEN JAPANSCHEN KEIZER. De aanstichters tot den aanslag te Tokio. In verband met den aanslag op den keizer van Japan heeft de Japansche politie gecon stateerd, dat de dader van den aanslag in re latie heeft gestaan met de z.g. Koreaansche regeering, die haar zetel heeft te Sjanghai, en in haar opdracht heeft gehandeld. Verder zou aan het licht zijn gekomen, dat de aan slagpleger en zijn opdrachtgevers betrekkin gen hebben onderhouden met communistische organisaties en dat ook nog aanslagen wer den voorbereid tegen vooraanstaande regee- ringspersonen. De gearresteerde heeft tot nu toe slechts ten deele bekend. Hij weigerde verdere bijzon derheden mede te deelen en de namne te noe men zijner geestverwanten. Tot nu toe zijn nog zes arrestaties in deze aangelegenheid verricht. In opdracht van de Sovjet-regeering heeft de Russische ambassadeur te Tokio, Tro- janowski, bij het ministerie van buitenland sche zaken namens zijn regeering de geluk- wenschen uitgesproken over het mislukken van den aanslag. KABINETSRECONSTRUCTIE IN FRANKRIJK? Briand commissaris voor V. B. kwesties? Inzake de kwestie van regeeringsrecon- structie heerscht te Parijs nog groote onze kerheid. Terwijl de bladen vrij algemeen verwachten, dat de regeeringsbasis naar links zal worden verbreed, neemt in politie ke kringen het aantal stemmen toe, dat een officieele deelneming van de tot nu toe tot de oppositie behoorende linksche groepen aan de kabinetsvorming uit partijpolitieke en psychologische overwegingen uiterst moeilijk en daarom onwaarschijnlijk acht. Eerder verwacht men, dat Laval de regee ring zal completeeren door eenige vooraan staande politici om hun persoon in zijn ka binet op te nemen. In dat geval zou een af treden en-bloc niet strikt noodzakelijk zijn. Tardieu wordt thans genoemd als verte genwoordiger van Frankrijk ter Ontwape ningsconferentie. In regeeringskringen schijnt de gedachte te zijn opgekomen, Briand na zijn aftreden als minister van buitenlandsche zaken een kabinetszetel zonder portefeuille aan te bie den. Deze gedachte zou afkomstig zijn van Laval. Zij wordt gemotiveerd met het feit, dat Frankrijk te Geneve Briand niet kan missen. Hem zou dan de functie worden ge geven van commissaris-generaal voor Vol DE BERLIJNSCHE POLITIE ONT BINDT EEN NATIONAAL SOCIALIS TISCHE MANIFESTATIE. In het Sportpalast te Berlijn. De eerste groote manifestatie der Berlijn- sche nationaal-socialisten na den Godsvrede, welke gisteravond in het Sportpalast werd gehouden, is vroegtijdig beëindigd. De groote ruimte was reeds een uur voor den aanvang van de vergadering tjokvol. In den beginnen ontstond een incident toen po litie in burger een SA-afdeeling verbood een in het programma vermeld lied verder te zingen. Vervolgens nam allereerst Rijksdagafge vaardigde, dr. Goebbels, het woord. Spr. werd door een stormachtig applaus begroet. Hij had ongeveer 20 minuten gesproken en daarbij gewezen op den weerklank van de manifestaties van den partijleider in het bui tenland, op de beteekenis van de bijeenkomst te Harzburg. Spr. zeide voorts, dat de machtsverhoudingen in de breede massa's niet meer overeenstemmen met die der regee ring. Verder verklaarde Goebbels dat gister avond de Berlijnsche vice-politie-president dr. Weiss in een artikel in het Berliner Tage- blatt zijn cordialiteit met het „ijzeren front" had uitgesproken. Vervolgens besprak Goeb bels de noodzakelijkheid van een politieke uiteenzetting onder deze omstandigheden. „De Rijksbanier zingt: Staat pack zu". De vrije vakvereenigingen verklaren dat de strijd Bij deze woorden verhief de politieambte naar in burger zich en verklaarde vergade ring voor ontbonden. Nadat er aanvankelijk groote onrust on der de aanwezigen werd teweeggebracht verzocht de leider van de Gouw-Berlijn dringend om onvoorwaardelijke discipline. Hij deed een beroep op den ouden partijgeest en refereerde er aan dat het thans gaat Sm het lot der beweging te Berlijn, welke zich geenszins door onbezonnenheid zich mag iaten schaden. De vergadering ging vervolgens in vol maakte orde uiteen, nadat Goebbels tevoren nog de meening had uitgesproken, dat deze vergadering doordat zij in volkomen disci pline is uiteengegaan een der meest geslaag de zal zijn, welke de partij ooit heeft gehou den. Woensdag 13 Januari a.s. begint de cursus door Dr. J. TINBKRGEN te Scheveningen. 3 Avonden. Cursusgeld f 0.75, f 1.20 of f 1.50 (naar keuze). Schrijft nog heden in. U denkt er toch om vanavond tusschen 7 en 84 kaarten te halen voor „Jeanne d'Arc". LEIDER BANKFILIAAL TE HOHENHAUSEN VERMOORD. Te Hohenhausen is Vrijdag de leider van een spaarbank buiten de gemeente vermoord gevonden. Een half uur voor de misdaad ontdekt werd, is de man nog gezien met een slager. Deze man is gearresteerd, doch ont kent. Er is evenwel zeer veel bezwarend mate riaal tegen hem ingebracht. DE DEKKING DER ZWITSERSCHE BANKBILJETTENCIRCULATIE. Volgens den weekstaat van de Zwitser- sche Bank is de dekking der bankbiljetten- circulatie thans gestegen tot 96 pCt. REVOLVERAANSLAG OP DEN ITALIAANSCHEN CONSUL IN PARIJS, Op den Italiaanschen consul te Parijs, Gentili, is Vrijdagmiddag een revolveraan- slag gepleegd, waarbij de consul een ernstige dijbeenfractuur bekwam. De dader, een 32- jarige ontslagen leeraar van de Italiaansche school te Parijs, die uit persoonlijke wraak zucht heeft gehandeld, is gearresteerd. De Italiaansche consul, die op het consu laat terugkeerde, wilde juist den chauffeur van de taxi, waarmede hij eenige boodschap pen had gedaan, betalen, toen een ongeveer 32-jarige man, die reeds geruimen tijd in de omgeving van het gebouw heen en weer had geloopen, op hem toesprong en van nauwe lijks een meter afstand vier revolverschoten op hem loste. De consul werd door twee scho ten ernstig in het dijbeen gewond en viel be wusteloos neer. De dader vluchtte, gevolgd door een politieagent en eenige burgers. Na een wilde jacht door eenige straten is het den politieman gelukt den vluchteling tot op kor ten afstand te naderen. Plotseling draaide deze zich om en loste opnieuw twee schoten op zijn achtervolgers, die evenwel misten: De dader kon ten slotte worden overmeesterd en naar het politiebureau worden overgebracht Hij verklaarde den moordaanslag uit per soonlijke wraakzucht te hebben gepleegd, aangezien hij door toedoen van den consul zijn betrekking als leeraar aan de Italiaan sche school te Parijs zou hebben verloren Deze verklaring schijnt in overeenstemming te zijn met de feiten, al weet men nog niet wat den consul aanleiding heeft gegeven voor deze handelwijze. Wilt IJ een moderne en luxe trouwplechtigheid, maak dan gebruik van de nieuwe FIAT trouwcoupé en bijpassende FIAT volgauto's van de Fa. A. DAM 6 Co., ALKMAAR. Tel. 490. Deze wagens zijn dagelijks te bezichtigen aan onze garage Snaarmanslaan. Onze tarie ven zijn zeer billijk. IJS IN DE ZWARTE ZEE. Aan de Russische kusten van de Zwarte Zee is het water op eenige plaatsen over een breedte van honderden K.M. met een dikken laag ijs bedekt, waardoor de scheepvaart onmogelijk is geworden. Ook de beneden Donau is door ijs versperd. DE NOORDELIJKE DIJK BIJ HOLTGAST DOORGEBROKEN. De Noordelijke dijk bij Holtgast aan de OldenburgOost Friesche grens is doorge broken. In het bizonder worden, aangezien het water zonder ophouden aanstroomt, de dorpen Holtgast, Bokel en Augustfehn be dreigd. Men verwacht, dat deze dorpen onder water zullen komen staan. Het water stroomt in de richting Detern, waar het den landweg OldenburgLeer bereikt. Ondanks de naarstige arbeid is de plaats waar de dijk vernield is thans reeds 20 M. breed. DE ECONOMISCHE TOESTAND VAN BULGARIJE. Belangrijke verklaring van premier iMuschanoff. Minister president Moeschanoff, die teza men met den Bulgaarschen minister van fi nanciën, binnenkort naar Genève zal vertrek ken, heeft ter gelegenheid van een persconfe rentie een duister beeld gegeven van den ern- stigen financiëelen en economischen toestand van Bulgarije. De toestand is buitengewoon verslechterd, hoewel Bulgarije alle voorschriften van de financiëele commissie te Genève, in het bij zonder ten aanzien van vergaande beperkin gen heeft uitgevoerd. De kosten voor levensonderhoud in Bul garije zijn tot het minimum beperkt, zoodat goede wil en opofferingsgezindheid in de toe komst niets meer zullen kunnen uitrichten. De deviezendekking der Nationaie Bank is zoo ingekrompen dat Bulgarije ter handha ving zijner valuta om buitenlandsche hulp zal moeten verzoeken. Dat zal in Genève ge schieden, aangezien Bulgarije anders onmo gelijk zijn financiëele verplichtingen zal kun nen nakomen. Nopens de ontwapeningsconferentie wees Moeschanoff op de eenzijdige ontwapening van zijn land. Bulgarije verwacht dienover eenkomstig ook de ontwapening van ande ren. Ter vermindering van zijn legerbegroo- ting zal Bulgarije overgaan tot afschaffing van het huurleger en de wederinstelling van den algemeenen dienstplicht op beperkte schaal. ZELFMOORD DIRECTEUR RIJKS BANKFILIAAL DUISBURG— RUHRORT. De leider van het filiaal van de Rijksbank te Duisburg-Ruhrort, Ernst Decker, is Vrij dagmorgen dood te zijnen huize gevonden. Vastgesteld is dat hier zelfmoord is ge pleegd. De oorzaak is onbekend. De adminis tratie van het Rijksbankfiliaal is volgens het direct ingestelde voorloopige onderzoek in orde. Decker was vrijgezel en 48 iaren oud. Hij leidde een solied leven.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1