aikmaarsche Courant.
Het kostbare meesterstukje
Jiadiomeuws
HeuilletoH
Honderd vier en dertigste Jaargang.
1 11
A*
No 12' 1932
Vrijflas 15 Januari.
Zaterdag 16 Januari 1932.
Hilversum 1875 M. (Alleen V.A.R.A.-uit
zendingen). 6.457.00 en daarna weder te
7.30—7.45 Gymnastiek. 8.00 Het Drukker-
Trio. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Lorenzo-
accordeon. Louis Davids-voordracht. 12.00
V.A.R.A.-septet o. 1. v. Is. Eyl. 2.15 Inst.
voor Arb. Ontwikkeling. 2.30 Het Haagsche
Toonkunstenaars-orkest o. 1. v H. Zelden-
rust en solisten. 3.00 Voordracht. 3.*.u
Voortzetting concert. 4.00 Gramofoonplaten
4 15 Voortzetting Concert. 4.50 Muziekvoor-
dracht. 5.30 Allerlei uit het N.V.V. 5.45 Con
cert van Volksliederen door „De Wielewaal".
6.00 Uitz. door de A.J.C. 6.15 Voortzetting
Volksliederenconcert. 6.30 Literaire voor
dracht door A. M. de Jong. 7.00 Friesche
uitzending. 8.00 Teun de Klepperman. 8.15
V.A.R.A.-orkest. 8.45 Aansluiting met Thea
ter Carré te Amsterdam; Revue „Lachpil-
len" van A. Haagman. 9.45 Concert door
V.A.R.A.-orkest. 10.30 Vaz Dias. 10.45 Voort
zetting concert door V.A.R.A.orkest. 11.15
Harry Bctschuyver, humorist. Joh. Jong,
vleugel. 11.4512.00 Gramofoonplaten.
Huizen 298 M. (Alleen K.R.O.-uitz.) 8.00
—9.15 Gramofoonplatenconcert. 10.00 Con
cert door K.R.O.-Trio. 11.30 Godsdienstig
halfuurtje. 12.15 Concert door het KRO.-
sextet. 2.00 Gramofoonplaten. 4.00 Esperan
to. 4.15 Concert. 6.20 Journalistieke voor
dracht. 6.40 Esperanto-onderricht. 7.10 Voor
de Katholieke vrouw. 7.45 Sportvoordracht.
8.0011.00 Concert door het K.R.O.-salon
orkest. Tholen en van Lier. 9.15 Vaz Dias.
11.0012.00 Gramofoonplaten.
Radio-Paris 1725 M. 8.05 Gramofoonpla
ten. 9.20 Idem. 12.50 Idem. 5.20 Orkestcon
cert. 8.20 „Louise", opera van L. Charpen-
tier.
Daventry 1554 M. 10.35 Morgenwijding.
1.20 Concert door The Commodore Grand
Orkest. 2.55 Rugby-wedstrijd „WalesEn
geland". 4.35 Concert door The Northern
Studio Orkest. 5.05 Concert op Bioscoop
orgel door Reginald Foort. 7.10 Voordracht.
7.50 Vroolijke avond. Revue etc. 8.35 Gramo
foonplaten. 10.00 Het Militair Orkest en so
listen. 10.5512.20 Dansmuziek door Am-
brose en zijn orkest van The May Fair Ho
tel.
Ralundbcrg 1153 M. 11.201.20 Concert
door het orkest van Restaurant „Wivel". 1.50
Gramofoonplaten. 2.50—4.50 Namiddagcon
cert door Otto Fessel en zijn Instrumentaal
Ensemble. 7.20—11.20 Uitz. van Ouderwet-
sche dansmuziek.
Langenberg 473 M. 6.25 Gramofoonpla
ten. 11.20 Gramofoonplaten. 12.251.50
Middagconcert. 1.55 Gramofoonplaten. 4.20
—5.20 Koorconcert. 7.20 Vroolijke avond.
Tot 12.20 dansmuziek.
Brussel 508 M. en 338 M. 508 M. 12.35
Gramofoonplaten. 5.20 Omroep-orkest. 6.20
Gramofoonplaten. 8.20 Omroep-orkest. 338
M. 12.35 Gramofoonplaten. 5.20 Omroep
orkest. 6.20 Gramofoonplaten 6.50 Idem.
8.20 Operette „Das Dreimadlerhaus" van
Franz Schubert-Berthé.
Zeesen 1635 M. 7.20 Opera-concert m. m.
v. Joseph Schmidt, tenor e.a. Tot 11.50 dans
muziek door Marek Weber en zijn orkest.
Otto Kermbach en orkest.
Rome 441 M. 8.20 Opera-avond.
DE RADIO IN NED-INDIE.
De „Loc." formuleerde op 29 Dec. j.1. een
aantal sHllingen over den radio-telefoni-
schen omroep in Ned.-lnaië als volgt:
ten eerste: dat Ned.-Indië wat het aantal
radiotoestellen betreft verre achterstaat bij
vrijwel ieder land ter wereld, zelfs in het
Oosten. Hier zouden honderdduizd radio
toestellen méér zijn, wanneer tijdig in de
omroepzaak voorzien was;
ten tweede: dat Ned.-Indië wat de zenders
betreft hopeloos ten achter is bij zeer vele
andere landen, ook in het Oosten. Men hoort
hier uitnemend Saigon, en Manilla, en Cha-
barovsk, en Australië. Maar wat hoort men
gindsvan ons?
ten derde: dat Nederland en Ned. Indië
den prachtigen voorsprong, die dank zij dr.
De Groot en velen anderen verkregen was
op radiogebied, hebben verloren;
ten vierde: dat men zóó weinig ervaring
Uit het Eugelsch door mej. C. M. G. de W
59)
HOOFDSTUK LV.
Veertien dagen lang ging Willem iede-
rer. dag naar het ziekenhuis, maar de
patiënt kreeg hij nooit te zien. Julie's
leven hing aan een zijden draad. En
zelfs toen de crisis voorbij was en men
begon te hopen, was het nog heel onze
ker, of zij haar verstand weer geheel
terug zou krijgen.
Willen voelde zich in dien tijd dood
ongelukkig. Wat zijn eigen leven betrof
ging alles vlug in zijn werk. Hij zei zijn
g wezen baas goeden dag en verhuisde
niet pak en zak van No. 44 New Cros-
street naar een antiquiteitenkoopman ih
dezelfde straat, een man met vrij wat
ruimer opvatting dan S. Gedge. Een
man, die begreep hoeveel een bediende
als Willem in zulk een zaak waard is.
Voor Willem was het een vreeselijke
verandering. Hij was als een plant, die
men met wortel en al uit den grond had
gerukt. Met al de warmte, die in hem
was, had hij zijn meester lief gehad, hij
vertrouwde hem en geloofde in hem,
zooals alleen mogelijk is bij een persoon,
die zeldzaam gelukkig is voor zich zelf.
meer heeft met broadcasten op Indië, dat
technische fouten het onmogelijk maakten de
stem onzer koningin in Indië te hooren.
Het blad vervolgt dan:
En om dat laatste nog eens goed duidelijk
te maken: dienzelfden Kerstnacht, waarop
men in Nederland vergeefs getracht heeft het
Koninklijk Kerstwoord te doen hooren door
de duizenden, die daarop in Indië wachtten,
hoorden wij wel, eenige uren later, de stem
van Moskou.
De stem van Moskou, op een uitmunten
den zender, welke den geheelen nacht en
avond hoorbaar is. Daar zond men, in den
Kerstnacht, in het Duitsch het verslag van
een rondwandeling door het Anti Religions-
Museum. Daar hoorden wij, hard, helder en
duidelijk, vertellen over Gift der Religion, en
over het Joch der Kirche, en over de Ergan-
zung der Historisch-Materialistische Bil-
dung, welke men verkrijgen kan in het Anti-
Godsdienst-Museum, dat gevestigd is in het
klooster, van waaruit in 1905 op de betoo-
gende arbeiders werd geschoten
Dat hoort Indië welMoskou bereikt Indië
wel maar Holland bereikt Indië niet.
Moskou spreekt dagelijks tot de geheele we
reld; maar Holland zwijgt en Indië zwijgt
eveneens.
Wij kunnen daar niets aan veranderen;
maar wij kunnen het feit, tot leering derge
nen die hiervoor verantwoordelijk zijn, wel
vaststellen.
Tot zoover het Semarangsche blad, in
welks betoog een Semaranger aanleiding
vindt aan het Hbld. mede te deel en dat het
artikel de meening weergeeft van tienduizen
den Nederlanders in Ned.-Indië die, schrijft
hij, ondanks het feit, dat Nederland op het
gebied van de radio een internationale repu
tatie heeft verworven en door de Phohi be
wezen heeft in staat te zijn zijn stem in zijn
overzeesche bezittingen in het Verre Oosten
op voortreffelijke wijze te doen hooren „en
kel en alleen als gevolg van een benepen
politiek welke niemand in Indië begrijpt,
reeds sinds twee jaren van alle radiouitzen
dingen uit het moederland verstoken zijn.
De schrijver gaat dan voort:
De mislukking van de uitzending der
Kerstrede, te wijten aan het hierdoor ontsta
ne gebrek aan technische ervaring, verwekte
dan ook een bittere teleurstelling bij ontel-
baren hier te lande. Want de menschen hier
zijn vóór alles Nederlander en zijn niet ver
deeld in tientallen scherp tegenover elkaar
staande partijen en godsdiensten.
Het klimaat is bovendien te afmattend en
er wordt te hard gewerkt om nog tijd en lust
te vinden zich aan politieke beuzelarijen over
te geven.
De overgroote meerderheid der Nederlan
ders in Indië, om hun koloniseerende presta
ties bewonderd door alle vreemdelingen, die
deze uitnemend bestuurde gewesten bezoe
ken, wenschen radio-uitzendingen voor ont
spanning, zooals de Phohi hun gaf, na zwa-
ren, inspannenden arbeid en verfoeien poli
tieke of godsdienstige redevoeringen in den
aether.
Ik hoop, dat deze regels er toe mogen bij
dragen, dat de uitzendingen uit Nederland
zoo spoedig mogelijk zullen worden hervat
tot heil, zoowel van Nederland als van de
Nederlanders in de tropen.
EEN TECHNISCHE RADIO-SENSATIE
IN HET NIEUWE JAAR.
Net-transformator overbodig.
Steeds meer legt men er zich op toe, ont
vangers te construeeren, die zoowel op gelijk-
a.s wisselstroomnetten kunnen worden aan
gesloten. Op dezen weg heeft de techniek
thans weer een belangrijken stap vooruit ge
daan, daar het den Weenschen Radio- en
Gloeilampenfabriek „Gustav Ganz Co" is
gelukt, gelijkrichtlampen te fabriceeren. die
derhalve op ideale wetenschappelijke wijze
zonder transformator gebruikt worden en die
alle benoodigde anode- en roosterspanning
zoo uit het lichtnet kunnen afnemen.
Deze gelijkrichtlampen berusten op hetzelf
de principe als de voor eenigen tijd bekend
geworden „Vollnetz" ontvanglampen. Terwijl
echter de laatstgenoemde lampen door patent
rechten niet in Duitschland te Verkrijgen zijn,
mogen de nieuwe gelijkrichtlampen wel ver
handeld worden.
De toestel-bouw-industrie zal zich met deze
lampen verder moeten bezig houden, daar zij
roote wetenschappelijke voordeelen met zich
rengen en met deze lampen zeer veel nieuwe
toepassingen mogelijk zullen zijn. De voor-
dee en in het kort samengevat, zijn de vol
gende:
Terwijl de tot op heden gebruikte gelijk
richtlampen een bijzonderen transformator
behoefden, welke de netspanning omlaag
transformeert tot 4 volt, kunnen de nieuwe
En hoeveel het hem ook kostte hij was
nu genoodzaakt de harde en bittere
waarheid te aanvaarden, dat de man niet
alleen een gierigaard was, maar nog
iets veel ergers. Wanneer de hartstocht,
die zijn leven neheerschte, werd opge
wekt, was hij tot alles in staat.
Ofschoon hij begon te wanhopen of hij
Julie ooit zou weerzien, liep hij, zooals
gewoonlijk, op een middag naar het
ziekenhuis en werd ontvangen met het
zoo lang verwachte bericht, dat de pa
tiënt wat beter was. Daarenboven had
zij gevraagd of hij even bij haar mocht
komen en dit werd toegedaan.
Met het bouquetje in de hand (hij
bracht haar iederen dag wat bloemen
en daaraan had Julie van zijn trouwe
zorg een bewijs gezien) werd hij naar
haar bed gebracht. Hij schrikte van
haar uiterlijk. Wat was er weinig over
van het grillige en toch zoo hoogmoedi
ge en tevens practische meisje, dat hem
had uitgelachen om zijn zwakheid en
gebrek aan wereldwijsheid en men-
schenkennis. Toe.i hij die groote schrik
achtige oogen zag en dat magerige ge
zichtje, zoo doodsbleek op het witte
kussen, voelde hij zijn hart ineen krim
pen van smart.
De tranen liepen Julie langs de wan
gen toen zij de bloemen zag, die hij voor
haar meebracht.
Ik verdien je goedheid niet, zei ze.
Je weet niet hoe slecht ik ben.
En toen ze haar magere armen naar
hem uitstrekte, had hij moeite zijn
lampen dezen transformator geheel .missen.
Daarbij is vanzelfsprekend van groot belang,
of de nieuwe lampen ook een voldoend hooge
anodespanning kunnen leveren.
En dat is, zooals ver doorgevoerde onder
zoekingen hebben bewezen, wel zeker het ge
val. Het laat zich aanzien, dat de gelijkricht
lampen bij stroomafname voor normale 4 of
5 lampsontvangers, een volkomen toereikende
spanning leveren
Dit feit kan voor compacten ontvanger-
bouw van groot nut zijn, daar het de vele
moeilijkheden, die de vervolmaking van „all-
spannings-ontvangers" (dus apparaten, die
zoowel op gelijk- als wisselstroom zijn aan te
sluiten) weer met één vermindert Men die'nt
echter nog zeer goed rekening te houden met
de gewone ontvang- en versterkerlampen,
waarvan de toepassing in all-spanningsont-
vangers nog zeer veel moeilijkheden met zich
brengt.
Vermeld zij verder nog, dat de levensduur
gelijk moet zijn aan die van normale lampen
en dat zij ook bij 110 volts netten gebruikt
kunnen wordenin het laatste geval wordt de
Greinacher-schakeling toegepast, waardoor
de gelijkspanning twee maal zoo hoog wordt
als de aangelegde wisselspanning.
EEN AMBTELIJKE SCHREDE TEGEN
OMROEPSTORINGEN.
De Fransche minister van openbare wer
ken, Deligne, heeft een studie-commissie be
noemd, die op technische bruikbaarheid van
anti-storingsmiddelen in den radio-omroep
zal beproeven.
Hierbij wordt gelet op storingen van al
lerlei aard en wel op die, veroorzaakt door
wetenschappelijke instituten, laboratoria, de
omroepindustrie, electriciteitswerken, tram-
en spoorwegen, electrische apparaten-indus
trie, electrische installateurs en verbruikers
Tot voorzitter van de commissie werd gene
raal Ferrie benoemd.
HET EERSTE „GOLVEN-ORGEL"
TER WERELD.
De kleine Villemomble (Dept. Seine) in de
naaste omgeving van Parijs heeft het voor
recht in zijn zoo juist voltooide ultra-moder
ne ijzerbetonkerk het eerste golven-orgel ter
wereld te bezitten. Dit orgel heeft geen pij
pen, maar de aan het orgel onttrokken ge
luiden worden electrisch opgenomen en door
radioversterkers tot volle kracht opgevoerd.
Bemerkigswaardig is het feit, dat Ma
nuaal en Pedaal van het orgel normaal zijn,
zoodat iedere organist het kan bespelen. De
weergave van alle tonen zoowel van alle ge
luidsterkten moet voortreffelijk zijn.
Spiftven uit_RusBand
De sovjet-rep cering en haar
schuldeischers.
(Nadruk verboden).
Sinds de Engelsche regeering in 1920 de
handelsbetrekkingen met Sovjet-Rusland
heeft hervat (in het begin heette het, dat En
geland handel zou drijven alleen met de
Russische coöperaties, maar als vertegen
woordiger van die coöperaties kwamde
bolsjewistische leider Krassin) doen de bolsje-
wiki al het mogelijke om in het buitenland
credieten te krijgen en, het moet erkend wor
den, niet zonder succes. Het is waar, tot nu
toe is het hun niet gelukt in het buitenland
een staatsleening voor langen tijd op te ne
men, maar credieten voor den aankoop van
goederen hebben zij vrijwel overal gekregen
en die credieten vormen nu een geweldig
bedrag. Bijna onmerkbaar heeft de Sovjet-
regeering, die begonnen was met alle oude
schulden te annuleeren, een niet onbeiang-
rijken schuldenlast op het volk gelegd.
De belangrijkste schuldeischer van Sovjet-
Rusland is Duitschland. Om begrijpelijke po
litieke redenen publiceeren de Duitschers geen
uitvoerige gegevens over de afmetingen van
de credieten, welke Duitschland aan de Sov
jet-regeering verleent. Wij kunnen echter op
grond van afzonderlijke publicaties en offi
cieels verklaringen de afmetingen van die
credieten wel schatten. De eerste r'aats nemen
daarbij de credieten in, welke de Duitsche re
geering gegarandeerd heeft; zij belocpen 850
millioen mark. Daarna volgen de credieten,
welke de Duitsche Generale Staf verschaft
voor de reorganisatie van de oorlogsindustrie
der sovjets. Wanneer wij de totale credieten
op 1 milliard schatten, dan zijn wij eerder
aan. den lagen dan aan den hoogen kant.
De tweede plaats neemt Engeland in. De
directeur van het departement voor den bui-
tenlandschen handel heeft in het Engelsche
parlement verklaard, dat de Engelsche regee
ring tot 3 October 1931 garanties heeft ver
eigen tranen te bedwingen. Hoeveel leed
had hij, zonder het te beseffen, dat arme
kind berokkend: Maar het was onmoge
lijk haar gedachten te vólgen; hij had
den indruk of zij een afschuwelijke
nachtmerrie gehad had. God alleen wist
waarin haar geest nog verward was.
Zij huiverde stuiptrekkend bij de
herinneringen, die zijn stem en zijn per
soon bij haar opwektende woorden, die
zij sprak, sneden hem door het hart.
Ben ik krankzinnig? Ben ik net als
de Hoodo? Ben ik als Oom Si?
Die verwardheid beschouwde hij als
een Levvijs van een verward br-'n. En
dagen* daarna hoorde hij nog steeds de
onsamenhangende woorden. Hij hoorde
ze overdag en ook 's nachts, als hij niet
slapen kon.
Toen hij uit het ziekenhuis terug
keerde naar zijn nieuw tehu-'s, nommer
116 in dezelfde straat, waar hij met Oom
Si had gewoond, wachtte hem een ver
rassing. Er was bezoek voor hem ge
weest en toen hij het huis in kwam, was
de man juist op het punt weg te gaan.
Het was zijn oude baas, die er zeer
grijs en slecht uit zag. Hü kwam hem
smeeken bij hem terug te komen. Hij
was te oud om alleen te zijn. Zijn gezicht
en gehoor gingen achteruit. Hij had
weer onaangenaamheden gehad met de
werkvrouw en was genoodzaakt geweest
haar voor goed weg te zenden. De waar
heid was echter, dat de vrouw eindelijk
in opstand was gekomen tegen de tiran
nie van den ouden man en een andere
leend voor sovjet-aankoopen in Engeland
voor een totaal bedrag van 10,893,106 pond.
Wel heeft het pond intusschen een niet onbe
langrijk gedeelte van zijn waarde verloren,
maar het totale bedrag is nog steecj^ groot
genoeg. Naast deze door de regeering ge
garandeerde credieten wisten de bolsjewiki
ook in Engeland credieten bij ondernemingen,
banken e.d. te krijgen. Verschillende banken
hebben den bolsjewiki voorschotten verstrekt
voor de goederen, die zij later in Engeland
zouden invoeren. Zoo b.v. heeft een.bank een
dergelijk crediet van 6 millioen pond toege
staan, dat de bolsjewiki uit de opbrengst
van het in te voeren graan zouden betalen.
Dergelijke voorschotten hebben zij ook ge
kregen voor in te voeren eieren, hout, bont
enz. De totale waarde van de sovjet-wissels,
die in Engeland ondergebracht zijn, wordt
geschat op pl.m. 10 millioen pond. Voegen
wij daarbij de gegarandeerde credieten van
den staat en die van afzonderlijke lichamen
en personen, dan krijgen wij een totaal van
ruim 20 millioen pond.
Amerika heeft tot nu toe, ondanks de pres
sie die van alle kanten op de regeering uit
geoefend werd, geweigerd garanties te ver
kenen voor credieten aan de sovjet-regeering.
De sovjet-regeering wist echter toch credie
ten bij particulieren en groote ondernemin
gen te krijgen. De Russische schulden aan
Amerika zijn ontstaan doordat de Ameri-
kaansche leveranciers van landbouwmachines
e.d. bereid waren gevonden de goederen te
leveren na ontvangst van de helft van hun
waarde; zij gaven dus crediet van 50 pCt.
Het totale der sovjet-schuiden aan Amerika
wordt geschat op 50 millioen dollar.
Ook 'e kleinere landen hebben aan de
sovjet-regeering niet onbelangrijke credieten
verleend. Onder de schuldeischers van Mos
kou bevinden zich staten, die zeif noodlijdend
zijn en overal om credieten moeten bedelen.
De vaak geuite beschuldiging, dat sommige
staten in het buitenland credieten opnemen
om een gedeelte daarvan aan de bolsjewiki
af te staan, is niet geheel ongegrond.
Italië heeft sovjet-aankoopen en bestellin-
gegarandeerd tot een totaal bedrag van 300
millioen lira's. Hiervan hebben de bolsjewiki
ruim 200 millioen reeds opgenomen. De Oos-
tenrijksche. Poolsche. Noorsche en Tsjechi
sche credieten worden geschat op ruim 25
millioen dollar.
In het geheel heeft du& het buitenland aan
de sovjet-regeering gegarandeerde credieten
verleend tot een totaal 'bedrag van pl.m. 500
millioen dollar. Indien dus de bolsjewiki niet
in staat blijken te zijn die sommen te betalen,
dan zullen de belastingbetalers in de verschil
lende landen dat geld maar moeten op
brengen. Daarnaast hebben de bolsjewiki,
zooals wij boven vermeld hebben, ook vjel
niet gegarandeerde credieten weten te
krijgen.
Waren al die credieten verleend voo r een
termijn van een jaar of tien of nog langer,
dan hoefde de sovjet-regeering zich niet on
gerust te makenwie dan leeftDe cre
dieten zijn echter verleend voor korte ter
mijnen. Alleen de Duitsche en Engelsche
credieten zijn verkend voor een tijd van pl.m.
30 maanden. Dit geldt echter alleen de ge
garandeerde credieten; de voorschotten voor
in te voeren goederen e.d. zijn ook in Enge
land verleend voor kork termijnen, hoog
stens voor een jaar. Wel behoeven de bolsje
wiki zich voor de allernaaste toekomst niet
ongerust te maken, omdat in de eerstvolgen
de maanden geen al te groote sommen be
taald moeten worden, maar de tijd snelt en
de betaaldag voor verschillende veel belang
rijker wissels nadert. Hoe zullen de bolsje
wiki die millioenen kunnen betalen? En zul
len zij het wel kunnen doen?
Om die groote sommen te betalen zullen de
bolsjewiki hun uitvoer moeten forceeren of
goud uitvoeren. De vermindering van den in
voer, die door verschillende sovjet-deskundi
gen voorgesteld wordt, kan alleen voor de
toekomst baten. Hoe staat het nu met die
mogelijkheden
Indien de crisis niet was uitgebroken, dan
hadden de bolsjewiki wel kans op een aan
zienlijke opvoering van den invoer. De crisis,
die nu in de geheele wereld woedt en steeds
scherper vormen aanneemt, heeft echter het
absorptievermogen van de kapitalistische
landen aanzienlijk verminderd. Een opvoering
van den sovjet-uitvoer zou onvermijdelijk tot
tegenmaatregelen van de regeeringen der ka
pitalistische landen leiden. Wanneer wij de
uitvoerstatistieken van het laatste jaar bestu-
deeren, dan zien wij dat de opbrengst van den
Russischen uitvoer sterk gedaald is. Dit is
vóór alles het gevolg van de sterke daling
van de prijzen op de wereldmarkt. De prijzen
toonen geen neiging tot stijging, terwijl de
betrekking gevonden had.
S. Gedge was nu waarlijk wel te be
klagen, maar Willem, nog geheel onder
den indruk van den hartverscheuren-
den toestand van het nichtje dat zoo
schandelijk door haar oom op straat
was gezet, voelde op dat oogenblik niets
voor hem.
Jammeren, zooals bij hun laatste ont
moeting, dat den eerlijken man tegen de
borst stuitte, deed hij nu niet meer. Nu
stortte hij tranen van een beangst man.
Het was een feit, dat deze oude man,
zonder kinderen, zonder vrienden, ten
prooi aan een hartstocht, die zijn leven
had vernietigd en nooit in staat was ge
weest aan iemand anders te denken,
eenvoudig niet buiten het eenige wezen
kon, dat hij had leeren liefhebben.
De betrekking, waarin zij tot Ukander
stonden, was veel hechter dan de ver
houding tusschen heer en knecht ge
woonlijk is. Willem beteekende voor
hem jeugd, opmerkingsgave, opgewekt
heid, gemis van eenig egoisme.
De toon van zijn stem, zijn vriende
lijke hulpvaardigheid, zijn verdraag
zaamheid voor oer ouden man, zelfs het
geluid dien besten jongen de meubels te
hooren verzetten in de aangrenzende
kamer,'dat alles te samen genomen be-
teekende zoo heel veel voor hem en nu
hij dat miste, waren alle andere dingen
hem niets waard.
Maar Willem had steeds het gezicht
van het zieke meisje voor oogen; hij
hoorde haar stem. Hij verloochende
zijn meester. En toch, toen hij zijn klach-
J—JB
NA 10 UUR SLAAP NOG MOE.
Overdag weer een dntje noodlg.
Na frisch en opgewekt.
Iedereen weet wel wat er bedoeld wordt
als men spreekt van het „Kruschen-
gevoel". Welnu, h(gr volgt een typisch
voorbeeld van een lijnrechte tegenstel
ling van dezen toestand. Deze vrouw had
namelijk voortdurend een gevoel van
vermoeidheid. Uit haar brief kunt U
lezen hoe het haar verging:
„Ik ben 34 jaar en moeder van twee
kleine jongens; uit den aard der zaak
heb ik dus een erg druk leven. Zoolang
ik me herinneren kan heb ik altijd ge
leden aan een gevoel van moeheid,
's Morgens voelde ik me te slap om op te
staan, zelfs na 10 uur slaap. Dikwijls
voelde ik me na het koffiedrinken weer
zoo moe, dat ik drie of vier uur lang
ging slapen en al mijn werk 's avonds
moest doen. Toen nam ik 14 dagen lang
Kruschen Salts en ben dat gevoel van
moeheid totaal kwijt geraakt. Ik voel me
nu frisch en opgewekt en beter dan ik
ooit geweest ben". Mevr. E. M. W.
Millioenen mannen en vrouwen over de
geheele wereld nemen dagelijks Kru
schen Salts niet omdat zij zich nu
juist ziek voelen neen, maar omdat
zij weten dat de kleine dagelijksche dosis
Kruschen hen voortdurend fit en ener
giek houdt en hen inwendig behoedt
voor overtollige zuren. Menschen, die
eiken morgen Kruschen Salts nemen,
hebben geen last van kwaaltjes als:
hoofdpijn, hardlijvigheid, neerslachtig
heid, duizeligheid, beslagen tong, on-
frissche adem enz. En dit alles omdat
zij inwendig vrij zijn van alle schadelijke
stoffen. De dagelijksche dosis Kruschen.
Salts werkt zoodanig op lever, nieren en
ingewanden, dat alle overtollige en
schadelijke stoffen geregeld verwijderd
worden.
Indien U wilt genieten van een stralen
de gezondheid of opgewekte levenslust
indien U hard wilt werken en daar
plezier in hebben neem dan eens
eiken dag Kruschen Salts. Millioenen
menschen genieten van eiken dag, die
hen gegeven is, en dit alleen dank zij
„de kleine, dagelijksche dosis Kruschen"
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijg
baar bij alle apothekers en drogisten a,
t.90 en 1.60 per flacon.
koopkracht van de wereld steeds afneemt,
zoodat de vooruitzichten van den sovjet-uit
voer weinig bemoedigend zijn.
Trouwens, de bolsjewiki beschikken geens
zins over onmetelijke hoeveelheden exportgoe
deren, zooals men vaak in het Westen ver-
ónderstelt. Hoe weinig de tegenwoordige re
geerders ook rekening houden met de behoef
ten van de eigen bevolking, een zeker mini
mum levensmiddelen moeten zij toch in het
land laten, al is het om de arbeiders, die de
exportgoederen moeten produceeren, van het
allernoodzakelijkste minimum te voorzien
Om den uitvoer te kunnen forceeren hebben
de bolsjewiki opnieuw distributiekaarten in
gevoerd, laten bij gewapenderhand alles bij
de boeren weghalen, wat maar eenigszins
weggehaald kan worden en ondanks al deze
draconische maatregelen is het hun gelukt de
waarde van den uitvoer op te voeren met 33
pCt. (in vergelijking met den toestand van
vóór het begin van de pjatiletka), terwijl de
plannen voorzagen in een stijging van 80
pCt. Den laatsten tijd zien wij overigens niet
alleen geen verdere stijging, maar een daling
(met 21 pCt.).
Er zijn menschen, die beweren, dat de sov
jet-regeering haar verplichtingen zal naleven
door goud uit te voeren. Deze bewering is
niet steekhoudend. Het goud dient natuurlijk
als dekking van het papieren geld. Volgens
de officiëele mededeelingen van de sovjet-
regeering had de Rijksband op 1 September
1931 de volgende actciva: goud 544.158.550
roebel, andere waardevolle metalen
23.465.380 roebel, buitenlandsche valuta
50.167.800 roebel, wissels 2.885.200 roebel.
In het geheel dus 620.075.930 roebel. Deze
activa dienden als dekking voor bankbiljetten
ad 2.403.461.270 roebel en schatkistbiljetten
ad 2.467.800.000 roebel. De dekking bedroeg
dus toen reeds 13 pCt. terwijl de wet een dek
king van 25 pCt. eischt. Daar bij komt nog
het volgende De daling van het pond heeft
de waarde der valuta in oortefeuille sterk
verminderd, terwijl de emissie onafgebroken
voortduurt. De werkelijke dekking bedraagt
nu 'hoogstens 8 pCt. De bolsjewiki erkennen
dit ook en leveren roebels aan buitenlandsche
banken, met wie zij dienaangaande een over
eenkomst hebben gesloten, tegen den koers
ten tot het laatst toe aan had aange
hoord, kon hij niet anders dan medelij
den met hem hebben. Alle gevoel voor
den ouden man was dood; het meisje in
het ziekenhuis had de laatste sprank
van zijn genegenheid uitgedoofd en toch,
hij mocht geen oordeel uitspreken.
Ik zal je tweemaal zooveel loon
geven als je nu verdient als je terug
wilt komen, zei de oude man.
Hij keek dat gezicht aan, dat steeds
droeviger werd.
Nu, wat zeg je mijn jongen?
Hij vatte zijn hand als een vader een
geliefden zoon zou doen.
Ik zal je alles geven als je maar te
rug wilt komen. Ik zal niet lang meer
leven. Kom vanavond terug en ik zal je
de heele zaak over doen. Nu, wat zeg je
daarvan?
Het zou heel menschelijk geweest zijn
op zulk een oogenblik vergiffenis te
schenken. Maar Willem was onver
murwbaar en bleef sprakeloos staan
tegenover den ouden man, dien hij had
liefgehad.
Ik zit er warmpjes in. De stem van
den ouden koopman, die geld tot zijn
afgod gemaakt had, werd fluisterend,
toen hij zulk een heilig onderwerp aan
voerde.
Mijn geldbelegging is goed uitgeval
len. Ik kan je niet zeggen wat ik waard
ben, maar en dit deel ik je in diep
vertrouwen mede ik heb grondeigen
dommen. Zijn fluisterende woorden wa
ren nauwelijks verstaanbaar.
(Wordt vervolgd).
