DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
STOOMERIJ S. KROM
De strijd in het Verre Oosten.
20 °|0 KORTING
DayeUiksch OveczicfU
^Buitenland
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2,50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten abat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMs. COSTE! ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
91A41UAO 1 FKBKUAKI 1933
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
134e Jaargang.
Geert officiëele oorlogsverklaring, maar wel
ernstige gevechten iusschen Japansche en
Chineesche troepenbotsingen in de inter
nationale zóne.
Amerika zendt oorlogsschepen.
gehjk troepen naar Sjanghai te zenden,
verluidt dat Soen Fo ee" oxoot bedr.?i
DUITSCHE POSTBEAMBTE ONT
VLUCHT NA VERDUISTERING VAN
200v000 R.M.
POLITIEKE VECHTPARTIJ
IN DUITSCHLAND.
Twee dooden. Een zwaarge
wonde.
DE LOONSVERLAGING BIJ DE
AMERIKAANSCHE SPOORWEGEN.
Door de spoorwegarbeiders
voor den tiid van een jaar
aangenomen.
POLITIEAGENT EN MISDADIGER
TIJDENS REVOLVERGEVECHT
GEDOOD.
„VOOR HINDENBURG".
GROOTE BOSCHBRAND IN
OBER-BEIEREN.
TEL. 1523 (3 lijnen)
Nog slechts korten tijd
op alle stoomgoederen.
ALKMAARSGHE COURANT.
Ulo. 3«
■na
Dit na ai met bestaat uit 2 bladen.
Zaterdagmiddag ging het gerucht, dat
China den oorlog aan Japan verklaard had,
maar dit bleek op dat oogenblik nog niet
juist te zijn. Immers, een later telegram
meldde, dat het besluit tot oorlogsverklaring
alleen door de Centrale Executieve van de
Kwomintang is genomen, maar dat de Chi
neesche regeering eerst Zondag zou bespre
ken, of ze dit besluit al of niet zou onder
schrijven.
Op dit oogenblik is het besluit van de
regeering nog niet bekend en dus kunnen wij
nog niet schrijven, dat de oorlog tusschen
China en Japan een feit is geworden. Toch
kan de oorlogsverklaring elk oogenblik af
komen en de vreemde mogendheden hebben
reeds allerlei maatregelen getroften, voor bet
geval de geruchten werkelijkheid zouden
worden.
Geen officieele oorlog dus, maar per slot
van rekening is. wat er thans in China ge
beurt, mets anders dan een werkelijke oor
log. Want de gevechten duren maar steeds
voort.
o
Na de verwoede gevechten van Zaterdag
morgen is een wapenstilstand ingetreden.
Voordien hadden de Chineezen de Japanners
met succes aangevallen en hen gedeeltelijk
uit Tsjapei verdreven. De Chineezen strijden
met groote vastberadenheid De verliezen
aan beide kanten zijn voor zoover kan wor
den vastgesteld, zeer groot. Volgens den En-
gelschen consul geldt deze rustpoos in den
strijd echter niet voor de Chineesche scherp
schutters, die uit hinderlagen vuren. Vracht
auto's beladen met petroleum volgen de Ja
pansche troepen. Het Odeon-theater, dat in
Amerikaansch bezit is. is tot op de funda
menten neergebrand. Het werd in brand ge
stoken. omdat zich daar scherpschutters had
den opgesteld.
Zaterdagavond bezetten Engelsche fuse
liers den Hongkew-wijk, die door de Ja-
pansche troepen werd ontruimd. De Engel-
schen hebben toegezegd, dat zij zullen op
treden tegen de Chineesche scherpschutters.
De autoriteiten van de internationale neder
zetting hebben nog 200 Engelsche en Ameri-
kaansche vrijwilligers voor het vrijwilligers
corps ongeroepen.
3 Japansche kruisers en 4 destroyers zijn
te Sjanghai aangekomen, die, naar verluidt,
verscheidene duizenden man aan land willen
zetten.
De Japansche admiraal Sjiosawa ver
klaarde, dat de Japansche marinesoldaten
niet de bedoeling hadden gehad Sjanghai te
bombardeeren. Zij waren hiertoe echter ge
drongen geweest, doordat de Chineesche
pantserwagens in de nabijheid van het
Noordstation in gereedheid waren gebracht.
o
Het blijkt meer en meer, dat China wil
overgaan tot een tegenaanval, waarbij de
Chineesche regeeringsinstanties minder
schijnen te handelen, dan wel door de harts
tochtelijke volksstemming gedreven schijnen
te worden.
De regeering zelve heeft alleen een verkla
ring afgegeven, waarin zij den aanval der
Japanners op Tsjapei ten scherpste veroor
deelde en waarbij de onderteekenaars van
het Volkenbondspact, het Kelloggpact en het
negenmogendhedenverdrag werden opgeroe
pen onmiddellijke, effectieve maatregelen te
nemen en te verhinderen „dat het Japansche
militairisme de gerechtigheid en de internatio
nale verplichtingen met voeten treedt". Een
verdere officiëele Chineesche regeeringsdaad
is tot dusverre nog niet geschied. Daarente
gen heeft de voormalige president, maar
schalk Tsjang Kai Sjek een oproep gericht
tot alle commandanten en soldaten van het
Chineesche leger in het geheele land, waarin
hij hen oproept de wapenen op te nemen te
gen de Japansche indringers.
In dezen oproep zegt de maarschalk dan
o.a. verder: „Ofschoon ik mij sedert lang
heb teruggetrokken, ben ik toch bereid teza
men met mijn kameraden te sterven. Zoodra
ik het bevel gekregen heb, zal ik mij in de
gevechtslinie begeven. Onze troepen zullen
zich liever laten vermorzelen, dan op zich te
laten trappen als op kiezelsteenen".
tegelijkertijd hebben Eugen Tsjen en Soen
ro, die nog voor enkele dagen minister van
ouitenlandsche zaken en ministerpresident
■waren, aan alle troepencommandanten (den
legranschen oproep gezonden, zoo spoedig
ter beschikking heeft gesteld voor een verde
digingsfonds.
Wagons met troepen van de 19de Chinee
sche divisie vertrekken zoo snel mogelijk uit
Nanking in de richting van Sjanghai. Dui
zenden personen zijn samengestroomd, om
van het vertrek getuige te zijn. Nanking
wordt versterkt en nieuwe troepencontingen
ten gevormd om de vertrekkenden te vervan-
gen.
Onder het voorwendsel dat Chineesche
scherpschutters in een in het Noordelijk deel
der internationale nederzetting gelegen hotel
waren verborgen, hebben de Japanners de
hotelgasten gesommeerd het gebouw te ver
laten, waarna zij dit met petroleum in brand
hebben gestoken. Dit is het eerste geval
eener Japansche actie binnen de internati
onale, niet Japansche nederzetting.
Ondanks veelvuldige Japansche tegen
aanvallen hebben de Chineesche troepen het
Noorderstation en het grootste deel van
Tsjaipei behouden. De Japansche verliezen
worden geschat op 200 dooden en die der
Chineezen op ten minste 600 dooden en meer
dan 800 gewonden.
De Japanners, die intusschen op verster
kingen wachten, hebben zich in een daarvoor
geschikte stelling teruggetrokken.
De Japansche admiraal Sjiosawa heeft
gezworen onder alle omstandigheden het
stadsdeel Tsjapei van Chineezen te „zuive
ren".
De verdere opmarsch hangt af van den af
loop der bemiddelingspogingen.
Ook de Chineezen ontvangen voortdurend
versterkingen. De stedelijke autoriteiten der
internationale concessie hebben er tegen ge
protesteerd, dat Japansche soldaten politie
diensten verrichten in het Hongkow- district
Het is Britschen vrijwilligers onder zeer
groote moeilijkheden gelukt Japansche reser
visten van een plein te verdrijven dat binnen
den Britschen sector gelegen is.
o
Wij zagen hierboven, dat de Japanners
ook actie gevoerd hadden binnen de inter
nationale zóne. Het blijkt uit een later be
richt, dat daar gisteren den geheelen dag
gevochten is. Deze gevechten hadden ten
deele plaats in de omgeving van het scherp
bewaakte Britsche consulaat. Door verdwaal
de kogels werden verscheidene personen ge
wond.
De Japanners omsingelden in de interna
tionale concessie het stedelijke ziekenhuis,
daar zij beweerden dat zich in de omliggen
de gebouwen Chineesche scherpschutters be
vonden Met machinegeweervuur verdre
ven zij de Chineezen uit de huizen.
Ook in het Noordelijk deel der interna
tionale nederzetting hadden ernstige schiet
partijen plaats tegen Chineesche scherp
schutters, die zich verborgen hielden in de
dakkamers der huizen.
De Japanners hebben hierna de huizen
doorzocht en de Chineezen er uit verdreven.
Ongeveer tien Chineezen werden gedood.
Om drie uur Zondagmiddag heeft een he
vige beschieting plaats gehad van de Ja
pansche brugwacht in de zakenwijk van de
internationale concessie. Dit geschiedde door
Chineesche scherpschutters. Zeventien
vrachtwagens" beladen met Japansche doo
den en gewonden werden naar de haven ge
reden. Tegen den middag werd de artillerie
opnieuw in stelling gebracht. Acht granaten
kwamen in de internationale nederzetting te
recht. Een Chinees werd gedood.
o
Zondag is het Japansche kabinet onder
voorzitterschap van Inoekai bijeengekomen.
Na urenlange beraadslagingen gaf het
Japansche kabinet opdracht nog meer troe
pen te zenden naar Mantsjoerije en Sjang
hai ten einde aldaar de Japansche belangen
krachtig te behartigen.
De Japansche ambassadeurs te Washing
ton en Londen werden gemachtigd de regee
ringen van de Vereenigde Staten en Groot-
Brittannië mede te deelen, dat Japan zijn
oorlogsactie slechts zal beperken tot de Chi
neezenwijk van Sjanghai.
De Maandagochtend zette te Sjanghai in
met een hevig artillerievuur in Tsjapei en
in een der uithoeken van de internationale
nederzetting; zonder dat er echter dooden
vielen.
Nog steeds dringen duizenden vluchtelin
gen de internationale concessie binnen. De
missies komen plaatsruimte te kort om alle
vluchtelingen hulp te verleenen.
De Japansche kruiser Tatsoeta is met tal
van Japansche dooden en gewonden naar
Japan vertrokken. Met behulp van de nieu
we Anjer'kaanvhp en Rritxrbp striidlracHten
zou men volgens den Amerikaanschen con
sul-generaal in staat zijn, de indringers, die
de gevechten naar de nederzetting verplaat
sen, daaruit verdrijven kunnen.
In de internationale nederzetting te Sjang
hai is de staat van beleg afgekondigd.
Van 10 uur 's avonds tot 4 uur 's morgens
mag niemand zich op straat ophouden. Open
bare vergadering zijn verboden. Het bestuur
van de internationale concessie heeft drie
commissies ingesreld, die het recht hebben
de beschikbare mannelijke bevolking in dienst
te stellen en moeten zorgen voor de instand
houding van het verkeer, de brand-
stoffenvoorziening en hef inkwartieren
der troepen. De levensmiddelenvoorzie
ning is reeds weer aanzienlijk verbe
terd. De markten zijn voor een deel weer
heropend. Tengevolge van de sluiting der
katoenspinnerijen zijn ongeveer een V, mil-
lioen Chineezen in de Giineescbe stad werk
loos geworden. Er zijn teekenen die erop
wijzen dat de fc;en Japan gerichte protest
staking aan het verloopen is. De Chineesche
banken zijn voor een deel vandaag weer ge
opend.
Te Nanking is gisteren de staat van beleg
afgekondigd, nadat de meeste leden der re
geering de stad hadden verlaten. Ook, de
Japansche bewoners hebben de stad ont
ruimd, terwijl de Amerikaansche onderdanen
te Nanking zich eveneens gereed houden, om
te vertrekken. In totaal liggen voor Nanking
thans zeven Japansche oorlogsschepen. Dui
zenden bewoners zijn uit de stad gevlucht.
De Amerikaansche consul wist de menigte
eenigszins gerust te stellen door een verkla
ring te publiceeren, dat de Japansche schepen
het"bombardement niet zoiden openen, in
dien zij niet van Chineesche zijde werden
aangevallen De Chineesche troepen werken in
koortsachtig tempo aan de versterking van
de verdedigingswerken rondom de stad. Aan
verschillende zijden der stad zijn loopgraven
aangelegd, terwijl op tal van plaatsen lucht
afweergeschut is opgesteld.
o
Uit bovenstaande kan men o.i. eenigszins
opmaken, hoe de toestand in China is. Het
spreekt vanzelf, dat wij niet alles kunnen op
nemen en evenmin is 'het mogelijk, om zuiver
weer te geven, wat er precies gebeurd is. Dat
de toestand echter zeer ernstig is, blijkt wel
zeer duidelijk.
Meermalen hebben de vreemde mogend
heden krachtig geprotesteerd bij Japan Ame
rika heeft zelfs de geheele Azië-vloot, die te
Manilla gestationneerd was, naar Sjanghai
gezonden. Dit zijn een vijftig oorlogsbodems!
Engeland en Frankrijk hebben ook nog
een kruiser naar het bedreigde gebied ge
zonden.
De Chineesche regeering heeft aan den
Volkenbondsraad drie nota's overhandigd,
waarin een uitvoerige uiteenzetting wordt
gegeven van de militaire gebeurtenissen te
Sjanghai.
In de eerste nota wordt verklaard, dat
Sjanghai ernstig te lijden hegft gehad van de
beschieting. De Chineesche regeering eischt
dat de Volkenbond onverwijld effectieve
maatregelen zal nemen en behoudt zich het
recht voor van Japan schadeloosstelling te
eischen.
In de tweede nota wordt verklaard dat de
Chineesche autirteiten een wapenstilstands-
voorstel van den Japanschen vlootcomman-
dant hadden aanvaard, doch dat de Japan
ners zich niet aan de overeenkomst hebben
gehouden.
De toestand te Charbin is eveneens zeer in
gewikkeld.
In de derde nota wordt medegedeeld dat
de Japansche troepen een grooten brand
hebben veroorzaakt ten gevolge waarvan
eenige honderden gebouwen werden ver
woest. De blusschingspogingen zijn door den
Japanschen admiraal verhinderd.
Men verwacht dat de Volkenbondsraad in
zake de Japansch-Chineesehe kwestie niet
vóór Dinsdag zal bijeenkomen.
En ondertusschen heeft het Amerikaansche
departement van marine de opdracht aan
de geheele vloot en de marine-reservisten, om
zich gereed te houden, urgent gemaakt
Op 28 Januari is te München de post
beambte Anna Steubl met 200.000 R.M
verduisterd geld ontvlucht. Zij reisde
Zaterdag naar Plattling, waar zij werd
opgewacht door een postbeambte, die
tevoren telegrafisch op de hoogte was
gebracht. Men vermoedt, dat beiden wil
len probeeren over de Tsjecho-Slowaak-
sche grens te ontkomen.
Na afloop van een openbare nationaal
socialistische vergadering te Dortmund
Hoechsea werden Zaferdaeavond huis
waarts keerende vergaderingbezoekers
beschoten.
Twee arbeiders, een van 22 en een van
23 jaren, werden getroffen. Korten tijd
later zijn zij overleden. De daders zijn
in het donker ontkomen. De politie heeft
een belooning van 1000 M. uitgeloofd
voor dengene die inlichtingen kan ver
schaffen voor het opsporen van de
daders. De slachtoffers behooren niet tot
een politieke partij
De Amerikaansche spoorwegarbeiders
hebben Zondag besloten, de loonsverla
ging van 10 te aanvaarden voor den
tijd van een jaar. De loonsverlaging gaat
heden Maandag in en de nieuwe
overeenkomst blijJt van kracht tot 31
Januari 1933. Deze overeenstemming zal
voor de spoorwegen een besparing be-
teekenen van ongeveer 250.000.000 per
jaar. De vertegenwoordigers der vak-
vereenigingen wezen er op, dat dit be
sluit een bewijs is van den wensch der
arbeiders mede te werken om het land
uit de crisis te helpen en de algemeene
welvaart te bevorderen zelfs ten koste
van persoonlijke offers.
Zondagmorgen vroeg zagen twee op
perwachtmeester van politie in de Neu-
dorferstrasse in Duisburg-Kamborn een
man die op verdachte wijze bij een deur
b zig was. Zij gelastten den man de
handen omhoog te steken teneinde hem
te fouiileeren De verdachte vluchtte
echter en verborg zich in een tuin van
een nabijzijnd huis. Toen de politie
agenten den tuin binnen gingen ontving
hij hen met revolverschoten, dio zij on
middellijk beantwoordden. Een der bei
de opperwachtmeesters werd gedood,
terwijl ook de misdadiger een doodelijk
schot in de borst kreeg.
Dr. Sahm, de eerste burgemeester van
Berlijn, heeft in verband met zijn actie
voor de herkiezing van Hindenburg aan
alle Duitsche dagbladen een schrijven
gericht, waarin hij zijn plannen uiteen
zet, verder kennis geeft van de samen
stelling op Maandag 1 Februari van de
desbetreffende commissie, en waarin hij
den steun verzoekt van de dagbladen
voor het verzamelen van de 20.000 hand-
teekeaingen, die volgens de wettelijke
bepalingen noodig zijn voor het indienen
van eer. verkiezingsvoorstel als door
hem bedoeld wordt.
Vrijdagmiddag stegen dichte rookwol
ken op over het hooggebergte tusschen
Kamperwand en het Marquartstein-dal,
die oostwaarts verder trokken. Tegen
donker werden de wolken, die in geheel
Chiemgau gezien werden, steeds dichter.
Het bleek, dat een groote boschbrand
aan de zuidhelling van de hoogvlakte
w-as uitgebroken. Het vuur woedde
Vrijdag om acht uur 's avonds nog ver
der. Afdeelingen houtvesters en brand
weerlieden zijn met de blusschingswerk-
zaamheden bezig. Tot nu toe is de scha
de niet te overzien. De oorzaak van het
ontstaan van dezen brand is nog niet
bekend.
ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Een adres van de Ned. Maatschap
pij voor nijverheid en handel.
De Nederlandsche Maatschappij voor Nij
verheid en Handel heeft een uitvoerig adres
gericht aan de Ontwapeningsconferentie te
Genève. Daarin wordt gewezen op het nood
lottige van een wedstrijd in bewapening,
waarna geëindigd wordt als volgt:
Het is met een beroep op de veiligheid, op
het bestaan, op de cultuur van Europa, op de
welvaart en het leven van zijn inwoners, het
is met een beroep op alles wat menschelijk is,
dat wij ons wenden tot Uwe Conferentie om
ons vertrouwen uit te spreken, dat, nu voor
het eerst de volkeren samenkomen om midde
len te beramen totb eperking hunner bewape
ning van uw conferentie een daad moge uit
gaan, die moet leiden naar internationale
ontwapening. Een daad, die, evenals het bij
eenkomen uwer conferentie, het begin van een
nieuw stadium moge beteekenen in de geschie
denis en die het vertrouwen en de verwach
ting rechtvaardige die vanuit de geheele be
schaafde wereld op uwe conferentie geves
tigd ia.
DE LOONSVERLAGING IN DE
HAVENS.
Naar wij vernemen, is in een gister gfr
hiuden huishoudelijke vergadering van de af-
deeling Amsterdam van den Centralen Bond
van Transportarbeiders, welke was belegd ter
bespreking van de 8 Februari a.s. ingaande
loonsverlaging met 7 pet., het besluit geno
men om met betrekking tot de vraag of al of
niet zal worden gestaakt, een referendum
onder de leden dezer afdeeling uit te schrij
ven, ten einde op deze wijze een definitieve
beslissing te verkrijgen.
Zooals men zich herinneren zal, had de
Centrale Bond de aangekondigde verlaging
der loonen afgewezen en was alleen met de
roomsch-katholieke en christelijke organisa
ties, die dit niet hebben gedaan, door de
Scheepvaartvereenigingen Noord en Zuid een
collectief contract afgesloten.
Ook te Rotterdam heeft de moderne orga
nisatie gister vergaderd.
PETITIONNEMENT S.D.A.P. EN
N.V.V.
Voor de ontwapeningsconferentie.
Vrijdag heeft een delegatie uit de besturen
van de S. D. A. P. en het N. V. V., bestaan
de uit mevrouw C. PothuisSmit, dr F. M.
Wibaut, J. W. Albarda, E. Kuers en S. de
la Bella, in een onderhoud met den minister
van Binnenlandsche zaken het petitionne
ment aangeboden, dat beide organisaties
hebben gehouden in verband met de Inter
nationale Ontwapeningsconferentie, die be-
gin Febr. te Genege, zal worden geopend.
De voorzitter van den Algemeenen Raad
van S. D. A. P. en N. V. V., de heer E. Ku-
pers, wees erop, dat 5844 adressen van or
ganisaties, in hoofdzaak behoorende tot de
moderne arbeidersbeweging waren binnen
gekomen. In vele andere landen in en buiten
Europa zijn op initiatief van de besturen
van de Socialistische Arbeiders internatio
nale en het Internationaal Verbond van
Vakvereenigingen soortgelijke petionnemen-
menten gehouden. Uit naam van de vele
honderdduizenden in ons land, die hun
instemming met dit collectief petitionne
ment hebben betuigd, drong de heer Kupers
er met klem op aan, dat de Nederlandsche
regeering van haar kant al het mogelijke
zou doen om de Ontwapeningsconferentie
te doen slagen en te geraken tot een sterke
vermindering van de internationale bewa
pening, welke tenslotte tot algeheele ontwa-
penig zal moeten leiden.
De minister van Binnenlandsche Zaken
antwoordde, dat de regeering van haar kant
alles zou doen slagen en dat daarvoor de
zelfde instructies aan de Nederlandsche de
legatie waren meegegeven Ten aanzien van
de internationale ontwapening bstaat tus
schen de Nederlandsche regeering en de
moderne arbeidersbeweging, naar de mini
ster verklaarde, geen verschil van meening.
EEN HONDERDJARIGE.
Mevrouw de weduwe A. J. StokvisVan
Dijk te Oeffen bij 's-Hertogenbosch, vierde
Donderdag haar honderdsten verjaardag.
De zeer krasse dame bevindt zich in goe
de gezondheid, speelt dagelijks kaart met
haar 65-jarige dochter en eenige zoons en
is volkomen op de hoogte met de meest be
langrijke gebeurtenissen van het heden-
daagsche leven.
ZEELIEDENSTAKING.
De opvarenden van het in de haven van
het hoogovenbedrijf te IJmuiden liggende
Nederl. stoomschip „Friesland" van de
Scheepvaart Steenkolen Mij. te Rotterdam
weigerde op de verlaagde gages te monste
ren, zoodat het stoomschip niet kon vertrek
ken. Thans zal getracht worden een beman
ning te vinden, die wel op de nieuwe gages
wenscht te monsteren.
DE GASVERSTIKKING TE TILBURG.
De vrouw overleden.
De vrouw, die bij het gasverstikkingsgeval
te Tilburg bewusteloos werd gevonden is,
hoewel men er in geslaagd was haar tot be
wustzijn te brengen, naderhand toch aan de
gevolgen overleden. In den toestand van den
man is geen verandering gekomen. Men
vreest echter dat ook hij het leven er niet af
zal brengen.
i
