DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. DE ONTWAFENINGS-CONFERENTIE GEOPEND! De gebeurtenissen in China. ^Buitenland Mo. 29 134e Jaargang. SuqeUik&ch OmtiicfU De bewapeningen zijn een der voor naamste oorzaken van den huldigen moeilijken toestand en van de ont redderde staatsbegrootingen in ver schillende landen. DÊ REDE VAN HENDERSON. Nog steeds gevechten in Sjanghai en Nanking. De mogendheden nemen krachtiger maatregelen. Een spoed-zitting van den Yolkenbondsraad. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groofe contracten abat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v b. HERMs. COSTEI ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. ^OKIIDIG 3 I I DItl AKI l»32 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dil nummer bestaat uit 2 bladen. Genève beleeft op 't oogenblik een onge kend iets. Meer dan zestig landen hebben hun vertegenwoordigers gezonden, om be sprekingen te voeren over de ontwapenings kwestie. Daar zijn gedelegeerden, plaatsver vangende gedelegeerden, deskundigen, secre tarissen, stenografen, enz., enz. en hun aan tal gaat zeker de 1500 te boven. Dan zijn er zeker een goede 500 journalisten uit alle lan den en als men verder nog rekent op een zelf de aantal belangstellenden, dan komt men tot de conclusie, dat er te Genève zco'n 2500 a 3000 vreemdelingen zijn, die verschillende weken aldaar verblijf zullen houden. De ontwapeningsconferentie begonnen! Eigenlijk is dit groote, veelzeggende woord niet juist. Want er zal geen sprake zijn van ontwapening. Slechts zal een poging worden gedaan, om een einde te maken aan den wed loop in bewapening. Is men zoover, dan zai -over vermindering van bewapening kunnen worden gesproken en pas dan zal men kun nen denken over ontwapening, wat dan nog altijd niet zal beteekenen, dat er geen leger meer bestaan zal. Immers, evengoed als eert politiemacht noodig is voor de rust in een ge meente, evenzeer is een gewapende macht noodig voor de rust in een land. Er zal dus steeds een soort politie-leger blijven in elk land, al zal zoo'n leger lang niet zoo groot behoeven te zijn als de huidige samenstelling. o In aanwezigheid van vertegenwoordigers fan 64 staten is gistermiddag half vijf (Am- sterdamsche tijd 3.50 uur) in het Batiment Electoral, waarin anders de jaarlijksche plenaire zittingen van den Volkenbond wor den gehouden, de wereldontwapeningsconfe rentie geopend. Een volle zaal met allemaal hooggeplaat ste personen. De door den Volkenbondsraad benoemde president der conferentie, Hender- son, nam den voorzitterszetel in, bezichtigde den voorzittershamer (een door Nederland geschonken geschenk!) Aan zijn rechterzijde zat Sir Eric Drummond, de secretaris-gene raal van den Volkenbond, en aan zijn linker zijde de tolk. o Een slag met den hamer, Henderson ver rees, en de openingsrede volgde. In deze rede zeide Henderson o.m.: De Volkenbondsraad heeft in het jaar 1930 besloten tot de bijeenroeping van de wereld ontwapeningsconferentie De conferentie staat voor het tragische feit, dat op het oogenblik dat haar werkzaamheden aanvangen in het Verre Oosten een buitengewoon moeilijke toe stand is ontstaan. Het is een gebiedende plicht voor de staten-onderteekenaars van net Volkenbondspact en het Kello^Toact zich te houden aan de nakoming dezer beide groote zekerheden en garanties tegen oorlog en geweld Nimmer in de geschiedenis heeft een conferentie plaats gehad, welke een drin gender en voor de menschheid weldadiger taak heeft dan deze. Wat de moeilijkheden be treft, men mag zich hierover geen illusies maken. Wij moeten den krachticen wil toonen deze moeilijkheden te overwinnen en den weg banen voor nieuwe gunstige vooruitzich ten der menschheid. De taak der conferentie bestaat derhalve volgens de opvatting van Henderson uit de volgende drie punten: 1. Een gemeenschappelijke overeenkomst betreffende een effectief program van oracti- sche voorstellen ten einde zoo snel mogelijk te geraken tot een wezenlijke verlaging en beperking der bewapeningen van alle landen; 2. Geenerlei bewapeningen buiten het thans vast te stellen kader van het verdrag, waar door alle naties zich verplichten het groote kerr a'^emeene bewapeningen te berei- 3. Veiligstelling der verdere werkzaam heden ten einde het definitieve doel te berei ken langs den weg van soortgelijke confereu- P^'ddiek zullen bijeenkomen. iet kan evenwel niet worden ontkend, dat de vrees der naties voor aanvaller# een der motieven is geweest voor de handhaving der ware bewapeningen. Niettemin beteekent het oestaan van bewapeningen een der hoofdoor zaken voor de wederzijdsche vrees, welke v Jtl!ernab°nale leven vergiftigt. Steeds rachtiger wordt evenwel de erkenning, dat ,Mcen grooter en ernstiger bedreiging van rede en veiligheid is dan de handhaving dei iipiftn^ej0n^-bewapeningen. De Volkenbond .,n ,8ln® Z1JP bestaan voortdurend gewerkt i^vrvTi6 or£anisat'e van den vrede, doch het k \an onveiligheid is tot nu toe blijven aan en heeft geleid tot nieuwe bewape ningen en de toeneming der bewapeningen harerzijds leidt weer tot een voortdurend toe nemend gevoel van onveiligheid. Om deze reden is de ontwapening een der belangrijke onderdeden in het Volkenbonds pact geworden. De léden van den Volken bond hebben zich bij art. 8 van het Volken bondpact, dat de handhaving van den vrede door een verlaging van de nationale bewape ning tot het laagste punt eischt, dat veree- nigbaar is met de nationale veiligheid, ver plicht door gemeenschappelijk optreden de internationale verplichtingen te versterken. Tot nu toe bestond de algemeene verwach ting, dat de verplichting van art. 8 van het Volkenbondspact zoo snel mogelijk zou wor den nagekomen. Deze verplichting blijft ook verder op alle leden van den Volkenbond rus ten en ieder afzonderlijk moet thans trachten den Volkenbond van deze verplichting te be vrijden. De Volkenbond heeft tot nu toe geen tijd laten verloren gaan dit probleem aan te vatten. Henderson gaf vervolgens een lang histo risch overzicht van het optreden van den Volkenbond tot nu toe op het gebied van de ontwapening, schetste voorts de besprekin gen in de Volkenbondsvergaderingen, de werkzaamheden van den Volkenbondsraad en van de voorbereidende ontwapeningscon ferentie, de verschillende pogingen op het ge bied van arbitrage te geraken tot een alge meene regeling en wees daarbij in het bizon der op de werkzaamheden der voorbereiden de ontwapenings-conferentie waaraan ook werd deelgenomen door vertegenwoordigers van staten die geen lid zijn van den Volken bond. Henderson zette vervolgens de richtlijnen uiteen van de door de ontwapeningscommis sie uitgebreide voorloopige conventie, welke slechts de methoden der ontwapening behan delt. De Ontwapeningsconferentie moet thans de definitieve cijfers bepalen voor de verla ging en de beperking der bewapeningen. Het ontwerp-verdrag is veelvuldig op ernstigen tegenstand gestooten. Zelfs inzake de metho den der ontwapening bestaan verschillende opvattingen. De ontwapeningsconferentie is vanzelfsprekend vrij ook ieder ander voorstel of ieder nieuw ontwerp voor een overeen komst te bespreken, dat haar mocht worden voorgelegd. Ten slotte verklaarde Henderson, dat het Erobleem der ontwapening van vitale betee- enis is voor de huidige ernstige economische en financieele crisis waarmede de meeste na ties thans hebben te kampen. De bewapenin gen zijn een de voornaamste oorzaken van den huidigen moeilijken toestand en van de ontredderde staatsbegrootingen in verschil lende landen. De openbare meening eischt, dat thans een werkelijke verlaging zal wor den bereikt van de legeruitgaven welke op alle volken drukken. De oogen der geheele menschheid is thans gericht op deze confe rentie. Ik weiger de mogelijkheid onder de oogen te zien, dat deze conferentie zou kun nen mislukken. Niemand kan zeggen welke gevolgen een mislukken der conferentie zou kunnen hebben. Henderson besloot: Thans kan slechts sprake zijn van gelijke rechten voor iedere natie in de door ons opgebouwde vrije ge meenschap van volkeren. Er kan slechts een verbroedering van alle volkeren bestaan, welke in de toekomst niet meer zullen zijn vijanden, doch vrienden. Thans kan er nog slechts vrijheid bestaan voor ieder volk zijn leven te willen leven zonder vrees voor ongelijkheid, verdrukking of oorlog. Laat ons de groote taak aanvat ten, laat ons beslissingen nemen en de naties ieiden naar den verlangden vrede. Aldus ongeveer sprak Henderson. De rede duurde een uur en werd algemeen als teleur stellend beschouwd, omdat zij geen prac- tisch ontwapeningsprogram bevatte. Maar men kon nu in elk geval beginnen met een mooi werk. KLEEDINGSTUKKEN VAN M II BEMANNING OPGEVISCHT. De Eerste Lord der Admiraliteit heeft Dins dag in het Lagerhuis medegedeeld, dat bij de nasporingen naar de gezonken onderzeeboot M II de muts van den stuurman in een lin nengordel is opgevischt, evenals de kraag van een matrozenpak MACDONALD MOET EEN OOGOPERATIE ONDERGAAN. Aangezien de kracht van het linkeroog van minister-president MacDonald is vermin derd, zal de premier vandaag een oogoperatie moeten ondergaan. Men verwacht dat de mi nister-president gedurende veertien dagen zijn ambtsbezigheden niet zal kunnen vervul len. In verband hiermede zal hij zijn bezoek aan Genéve uitstellen. Baldwin zal hem in het Lagerhuis vervangen. DE NIEUWE OPSTAND IN ECUADOR. De opstand eischte 46 dooden. Naar uit Guayaquil (Ecuador) wordt ge meld, is het tot een gevecht gekomen tusschen regeeringstroepen en opstandelingen die zich in de provincie Carchi hadden verzameld De opstandelingen hebben 41 dooden en de re geeringstroepen vijf dooden te betreuren. Voorts zijn talrijke personen gewond. De voorloopige president Moreno heeft van den staatsraad bizondere volmachten ontvan gen ter onderdrukking van de opstandige be weging. Men vreest dat deze beweging zal uitbreiden. In de hoofdstad is tot nu toe alles rustig. TSJECHO-SLOWAAKSCHE WEGENS HOOGVERRAAD VEROORDEELD. De echtgenoote van een Tsjecho-Slowaaksch fabrikant, Eugenie Goetz uit Neudeck in Tsjecho-Slowakije is gisteren wegens het ver raden van militaire geheimen veroordeeld tot 6 jaar tuchthuisstraf en 10 jaar eerverlies. DE TOESTAND IN BRITSCH-INDIE. Gevangenneming van Gandhi goedgekeurd. Naar gemeld wordt heeft het Britsche be leid een groote overwinning behaalc in de wetgevende vergadering, waar de door Sir Hari Gour, den leider der oppositie ingedien d» motie, inhouder.de een veroordeeling van de gevangenzetting van Gandhi en van de arrestatie van Sen Goepta verworpen werd met 62 tegen 44 stemmen. De opstandige beweging in Kashmir wordt heviger. De opstandige beweging in Kashmir wordt intenser. Britsche en inlandsche troepen zijn te Mirpur en Charmakh aangekomen. Dui zenden vluchtelingen dringen Poonch binnen, welke stad door de rebellen wordt belegerd. HET HERSTELVRAAGSTUK. De Engelsche regeering voor schrapping der oorlogsschulden. Dinsdagmiddag heeft de Engelsche minister van Financiën, Neville Cham- berlain, in het Lagerhuis medegedeeld, dat de Engelsche regeering gesteld is op een snelle afdoende en definitieve rege ling van het herstelvraagstuk. De Engelsche regeering is van mee ning dat dit doel het best kan worden bereikt door een algemeene schrapping der herstel- en oorlogsschulden. Cham- berlain besprak vervolgens de diploma tieke onderhandelingen nopens de her stelkwestie, waarbij hij o.m. zeide: De aanvullende verplichtingen van Duitschland zijn vastgelegd in het Haag- sche verdrag en kunnen 'door een een zijdig optreden van Duitschland noch worden gewijzigd, noch ongeldig wor den verklaard. Dit is duidelijk. Feitelijk is zulks voor zoover de minister verklaarde te weten tot nu toe nog van geen enkele zijde be streden. Uit het rapport der deskundi gen van Bazel blijkt echter even duide lijk dat Duitschland niet in staat is de nakoming zijner verplichtingen te her vatten. Indien de crediteurlanden bijeen zouden komen om over de verplichtin gen te spreken, moet met dit feit reke ning worden gehouden. ZEVEN VLIEGTUIGEN MET 20 PERSONEN VERMIST. Tengevolge van mist en storm zijn in de Vereenigde Staten op het oogenblik 7 vlieg tuigen vermist, die tezamen meer dan 20 per sonen aan boord hebben. Luchtpatrouilles, militaire vliegtuigen, automobielen en motor booten zijn uitgezonden om de vermisten op te sporen. In de bergen van Californië heeft men de verbrande overblijfselen gevonden van een neergestort vliegtuig. Van de overige zes vliegtuigen is nog geen spoor gevonden. DUITSCHE AUTO VAN HELLING AFGEREDEN. Drie dooden; een zwaargewonde. Tusschen Dattenfeld en Hoppengarten heeft Dinsdagmiddag een auto-ongeluk plaats gehad, waarbij drie personen om het leven kwamen. De bestelwagen van een brandstoffenhan- delaar te Bonn is, waarschijnlijk tengevolge van bandenpeoh, van een drie meter hooge helling afgereden en is daarbij in brand ge raakt De bestuurder en zijn vrouw, zoomede een 5-jarig kind, waren op slag dood; terwijl een ander kind- met levensgevaarlijke brand wonden in het ziekenhuis moest worden opge nomen. DE HERKIEZING VAN HINDENBURG. Oproep van den eersten burgemeester van Dresden. De eerste burgeemester van Dresden, dr. Kuelz heeft een oproep gepubliceerd, waarin hij verwijst naar de proclamatie van dr. Sahm inzake de herkiezing van Hindenburg en waarin hij eveneens een beroep doet op de Duitschers om de eenheid van het land te be waren en president von Hindenburg te her kiezen. ZWARE AARDBEVING OP CUBA? Zeer vele dooden. De Zuidkust en het Westen van Cuba zijn- geteisterd door een hevige aard beving. Vooral de stad Santiago de Cuba is ernstig getroffen en talrijke gebou wen zijn er vernield Het aantal dooden' zou zeer groot zijn, doch kan op het oogenblik nog niet worden geschat. ierwijl de geüelegeeraen van ongeveer alle souvereine landen der wereld (precies gezegd, zijn er uitnoodigingen gezonden aan 55 leden en 8 niet-.eden van den Volkenbond) tezamen zijn gekomen, om ernstige besprekingen te voeren over de ontwapeningskwestie, is het Oostelijk deel van Azië in een oorlog gewik keld. Daar buldert het kanon, daar tikken de machinegeweren, daar vallen dooden en ge wonden, daar zijn duizenden burgers van een panischèn schrik bevangen en vluchten naar onbekende oorden, have en goed achterlaten de, niet wetende, wat de toekomst brengen zal. Eerst was de Chineesche provincie Mants- joerije aan de beurt; toen kwam Sjanghai en een paar dagen later de hoofdstad van China, Nanking. En Japan, dat blijkbaar geen ooren heeft, blijft steeds doorgaan, zon der zich te bekommeren om de zeer duidelijke wenschen, die het van de groote mogendhe den ontvangt, en het heeft er allen schijn van, dat het machtige eilandenrijk van plan is, om geheel China in handen te krijgen. Dit plan is waarlijk niet nieuw, want reeds in het tweede oorlogsjaar (1915) schreef het China een nota, die dit plan bevatte. Reeds had China toe moeten geven,doch Amerika kwam tusschen beide en dwong tot vernietiging van het verdrag. Nu echter Japan blijkbaar meent, dat de groote mogendheden hun handen meer als vol hebben, wil het van de gelegenheid profi- teeren en China aan zich onderwerpen. De vraag is nu: zou het lukken en wat zullen die groote mogendheden doen? Kunnen zij Japan zijn gang laten gaan? Kunnen zij ge- doogen, dat Japan's macht nog grooter wordt, zoodat de koloniën voortdurend be dreigd kunnen worden? Juist het bezit van de koloniën maakt deze Japansche aanval op China van interna i tionaal belang. We zullen echter met al deze mogelijke dreigementen hier niet verder gaan en eens kijken, wat er sinds gistermiddag gebeurd is. o De toestand in China was gisteren blijk baar zoo critiek, dat men te Genève besloot de openingsplechtigheid der ontwapenings conferentie een uur te verzetten, opdat eerst een bijeenkomst van den Volkenbondsraad zou kunnen worden gehouden 't Werd een zeer belangrijke bijeenkomst en er is uitslui tend over de China-Japan-kwestie gesproken. Tardieu deelde mede, dat de Fransche re- feering op grond van de mededeelingen der ngelsche regeering onverwijld haar diplo matieke vertegenwoordigers te Tokio en Nanking heeft opgedragen op dezelfde wijze bij de regeeringen, waar zij geaccrediteerd zijn, stappen te doen. De Fransche marine- strijdkrachten zijn op weg naar Sjanghai. De Italiaansche minister van buitenland- sche Zaken, Grandi, verklaarde dat ook de Italiaansche regeering op dezelfde wijze als de Engelsche te Tokio en Nanking stappen heeft ondernomen. .Vervolgens deelde de Duitsche vertegen woordiger von Weiszaecker mede, dat hij zijn regeering onverwijld op de hoogte zal stellen van de verklaringen der vertegen woordigers van Engeland, Frankrijk en Ita lië, cipdat de Duitsche regeering ook harer zijds op de beide belangrijkste punten op gelijke wijze zal kunnen optreden. De Chineesche gezant Jen beperkte zich ertoe mede te deelen, dat hij zijn regeering rapport zal uitbrengen over de onderhande lingen van den Volkenbondsraad. De Japansche ambassadeur Sato juichte het optreden der Engelsche regeering toe. In verband met den buitengewonen ernst van den toestand heeft de Japansche regee ring harerzijds verzocht onverwijld buiten gewone maatregelen te nemen. Het oiptreden der Japansche troepen Is uitsluitend het gevolg van de aanvallen, van de zijde van China en de voortdurende druk door de Chineesche regeering op alle over eenkomsten. Algemeene hilariteit werd verwekt toen de Japansche ambassadeur voorstelde onver wijld de oorzaaken van de Chineesche aan vallen op de Japansche troepen na te gaan. De Japansche ambassadeur 'gaf vervolgens een lezing van het bombardement van Nan king, welke geheel afwijkt van de vroegere mededeelingen. Hij verklaarde dat hiervoor slechts de verantwoordelijkheid berust bij China. De Japansche ambassadeur deelde vervol gens mede dat de Japansche regeering een Engelsch voorstel, een neutrale zóne te schept pen, accepteert. De besprekingen werden hierna door Tardieu besloten met de mede- deeling dat de Volkenbondsraad opnieuw zaf bijeenkomen zoodra rapport zal zijn ontvan gen van de enquêtecommissie, welk rap port dezer dagen te verwachten is. De gebeurtenissen in het bedreigde gebied. Dat het in Shanghai nog lang niet rustig is en dat men met dezelfde regelmaat door gaat met vechten, blijkt wel uit het bericht van een Japansche aanval, waaraan werd deelgenomen door 200 man. Na een gevecht dat 3'A .uur duurde werden de Japanners door de Chineezen tot staan gebracht voor het Noorderstation. De Japansche verliezen tijdens dit gevecht, bedroegen tot nu toe 23 dooden, 84 zwaar- en 75 lichtgewonden. Vier burgers werden gedood, 9 gewond. Tien, naar het schijnt Chineesche, granaten zijn in de in ternationale nederzetting terecht gekomen. Niemand werd bij hun ontploffing gedood of gewond. Naar officiéél wordt medegedeeld, zijn Dinsdag twee torpedojagers te Tschifoe (te genover Port Arthur gelegen) binnengeloo- pen „ter bescherming van de Japansche be langen". Bovendien zijn, naar het ministerie van Marine mededeelt, drie mijnenleggers ujtge- loopen naar Amoy (tegenover Formosa). Het Japansche kabinet heeft gisteren de diplomatieke stappen van Engeland en de Vereenigde Staten besproken. Het kabinet heeft 12 millioen Yen gevoteerd voor de ope raties der Japansche troepen in China. Indien de Volkenbond de par. 15 en 16 van het Volkenbondsverdrag tegen Japan zou toe passen, aldus verluidt, zal de Japansche ver tegenwoordiger z*x) noodi^ verklaren dat Japan uit den Volkenbond treedt. Vier en veertig nieuwe vliegtuigen, beladen met bommen, zijn uit Japan te Sjanghai ge arriveerd, waar men nog 46 anderen ver wacht. Het totale aantal militaire Japansche vliegtuigen dat zich thans te Sjanghai be vindt vormt 130 geverhtsemheden. Len Ja pansche torpedojager heeft de gebouwen van de „Texas Oil Company gebombardeerd. Vorens de laatste te Moskou ontvangen be richten hebben de Japanners heden het bom bardement van Sjanghai en Nanking met ar tillerie en vliegtuigen he vat. Uit Peking wordt gemeld, dat de toestand te Charbin gespannen blijft. De Japansche troepen dringen, ondanks den tegenstand der Chineesche troepen naar Charbin door. Het Japansche commando heeft aan het Sowjet-Russische gedeelte van de administra tie van den Oost-Chineeschen spoorweg het verzoek gericht vergunning te geven voor het vervoer van troepen langs de spoorbaan. Hierop is geantwoord, dat deze goedkeuring afhankelijk was van die van het Chineesche gedee'te van de directie van den spoorweg. Officieel wordt tegengesproken, dat, naar in buitenlandsche dagbladen vermeld is, het spoorwegverkeer door Siberië gedesorgani seerd of stopgezet zou zijn. Het trans-Sibe risch verkeer, met name dat der sneltreinen heeft op normale wijze plaats tot in Mant- sjoerije, waar het voortgezet wordt langs den Oost-Chineeschen psoorweg. Geen enke le desorganisatie, noch onderbreking heeft plaats gehad in den loop van de laatste ge beurtenissen in Mantsjoerije. Volgens berichten van den Amerikaan- schen destroyer Simpson, die voor Nanking ligt, zijn de buitenlanders te Nanking voor het oogenblik veilig en bestaan er geen on middellijke plannen de stad te evacueeren. De Britsche en Amerikaansche ambassa deur hebben heden met den Japanschen mi nister van buitenlandsche zaken onderhan delingen gevoerd als resultaat waarvan een .wapenstilstand voor Sjanghai is vastgesteld,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1