DAGR1 AD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
STOOMERIJ S. KROM
Laatste week
20 1 KORTING
ft». 32
134e Jaargang.
flaq£Ü{ksch Oiieczicht
J&uUmCand
ERNSTIGE POLITIEKE
BOTSINGEN TE BERLIJN.
TEL 1523 (3 lijnen)
op alle stoomgoederen.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door bet geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN»
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten abat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTEI ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
M t.ftftDAG FEBRUARI 1932
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit drie bladsn.
EEN STAATSGREEP IN MEMEL.
0
De president van de landsregeering
gearresteerd.
o
De kwestie in den Volkenbondsraad.
o
Volgens bij de Koningsbergsche dagbla
den ontvangen berichten is de reeds lang
voorgenomen Littausche staatsgreep in het
Memelgebied Zaterdag tot een feit gewor
den: De president van de Memelsche lands-
regeering werd door Littausche officieren in
zijn bureau gearresteerd en in een auto ont
voerd. Gouverneur Merkys heeft met de lei
ding der regeeringszaken belast, zonder acht
ite slaan op de z.g. autonomistenstatuut, een
Groot-Littauschen landraad.
De Koenigsberger Allgemeine Ztg. ver
neemt over den staatsgreep in het Memel-
gebied nog de volgende bizonderheden
De gouverneur van het Memelgebied,
Merkys, was Zaterdagmorgen vroeg uit
Kowno teruggekeerd. Spoedig daarop ver
scheen hij in het landsdirectiegebouw. Nadat
hij verklaard had, dat de door hem te ne
men maatregelen uitgevoerd werden op
grond van besluiten van de centrale regee
ring te Kowno, eischte hij van een der aan
wezige directeuren, dat deze de leiding der
loopende. zaken op zich zou nemen, hetgeen
door deze geweigerd werd. Vervolgens stel
de de gouverneur een politieken Groot-Lit-
tauschen landsraad in en benoemde tot den
leider daarvan Tolischus. De bureaux van
den president werden verzegeld. De telefoon
verbindingen van den landdag, van de ma
gistratuur en van het gerecht werden afge
sneden. Ook de telefoon van het Duitsche
consulaat-generaal had plotseling „sto
ring". Volgens de laatste berichten zou de
gearresteerde president Bottcher naar de
Littausche kazerne in Memel zijn overge
bracht.
De door Merkys getroffen maatregelen
worden in politieke kringen goedgekeurd. In
toonaangevende politieke kringen geeft men
de onrechtmatigheid er van zelfs toe, doch
men gelooft de maatregelen te kunnen recht
vaardigen, door het feit, dat indien Boett-
cher in zijn functie zou worden gehandhaafd,
de openbare orde in het Memelgebied zou
worden in gevaar gebracht.
De politie is in het Memelgebied krachtig
versterkt, omdat men gelooft, dat de bevol
king de staatsgreep zou kunnen beantwoor
den.
o
De Duitsche rijksregeering besloot, met
het oog op de schending van de Memelcon
ventie door de regeering van Littauen, aan
den secretaris-generaal van den Volkenbond
het officieele verzoek te richten, den Volken
bondsraad onverwijld bijeen te roepen voor
een bijzondere raadsbijeenkomst ter behan
deling van bovengenoemd geval.
Wanneer de Raadszitting zal worden ge
houden, staat nog niet vast, aangezien de se
cretaris generaal allereerst de regeering van
Littauen telegrafisch op de hoogte moet
stellen. Mocht de regeering van Littauen
den te Geneve aanwezigen gezant Sidsikaus-
kas niet willen opdragen haar in den Raad
te vertegenwoordigen, dan zal waarschijn
lijk minister Zaunius naar Genève komen
In dit geval zal de aanvang der zitting een
of twee dagen moeten worden uitgesteld,
aangezien Zaunius te Kowno vertoeft
De Duitsche delegatie zou hedenmorgen
met de vier onderteekenaars van de Memel
conventie Engeland, Frankrijk, Japan en
Italië besprekingen hebben.
Het optreden der Littausche regeering
heeft groote opwinding veroorzaakt Alge
meen wordt geëischt dat de Volkenbonds
raad krachtige maatregelen zal nemen. Men
verwacht dat de groote mogendheden zich
zullen aansluiten bij de zienswijze van de
Ri'ksregeering.
De Duitsche delegatie te Genève deelt
mede, dat de Duitsche gezant te Kowno op
dracht heeft gekregen, bij de regeering van
l.ithauen ten scherpste te protesteeren tegen
de gebeurtenissen in het Memelgebied en de
Lithausche regeering mede te deelen, dat
Duitschland de zaak voor den Volkenbond
heeft gebracht. Rijkskanselier zal aan de
z'tting van den Volkenbondsraad, waarin de
Memelkwestie ter sprake komt persoonlijk
deelnemen, indien hij daartoe, in verband
met zijn voornemen om Dinsdag te vertrek-
k€v> Ke'e#enheid zal hebben.
Naar aanleiding van het Duitsche beroep
op den Volkenbond wordt van Lithausche
zijde verklaard, dat Duitschland tot een der
gelijk beroep geen recht heeft, aangezien het
pas na de onderteekening van het Memel ver
drag lid van den Volkenbond is geworden.
Bovendien is het Memelverdrag niet ge
schonden.
De Duitschers achten het echter vanzelf
sprekend, dat zij als permanent lid van den
Volkenbondsraad op grond van artikel 17
w31?, Memelverdrag het recht hebben, den
Volkenbond te betrekken in elk geval van
schending van de overeenkomst Dat het
huidige optreden van Lithauen een schen
ding is, lijdt volgens de opvatting der Duit
schers geen twiifeL
Nog steeds geen telefoonverbinding
met Memel.
Naar de „Montag" uit Tilsit, aan de
grens van het Memelgebied meldt zijn be
richten over de gebeurtenissen aldaar
slechts moeilijk te krijgen. De grensbewa
king is versterkt en de telefoonverbindingen
zijn nog steeds „gestoord". De Duitsche con
sul-generaal was gedwongen naar Tilsit te
komen om vandaar een gesiprek met Berlijn
te kunnen voeren.
Uit Memel doorsijpelende berichten ver
melden. dat soldaten door de stad patrouil
leeren. Samenscholingen zijn niet toegestaan.
Overigens heerscht rust.
DE TOESTAND IN HET VERRE
OOSTEN.
De bezetting van Woesoeng
bevestigd.
Het telegraaf-agentschap der Sovjet
Unie bevestigt thans officieel dat Woe-
soeng door de Japansche troepen is be
zet. Zaterdag zijn ongeveer 3000 Japan
sche infanteristen en 800 marinesolda
ten te Woesoeng gedebarkeerd. Alle
forten werden verwoest. De Japanners
trachten thans de Chineesche troepen
bij Tsjapei te omsingelen.
Tsiapei geheel door brand
verwoest.
Volgens een officieel Russisch bericht
uit Shanghai zijn de gevechten bij Tsja
pei nog niet ten einde. Zaterdag is Je
stad Tsjapei geheel afgebrand. De scha
de wordt geraamd op ongeveer een mil-
lard gulden.
De Chineesche troepen hebben er-
sterkingen ontvangen en willen den
strijd voortzetten.
Versterking van de Ameri-
kaansche Aziatische Vloot.
Er is besloten de in Manilla gesta-
tionneerde Amerikaansche Aziatische
vloot te versterken met twee kanon-
neerbooten en een kruiser welke uit de
Centraal Amerikaansche wa*eren zul
len worden gezonden.
De voorgenomen terugroeping van 13
oorlogsschepen tan de Aziatis-lie vloot
naar hun basis is voorloopig uitge
steld.
De Woesoeng-iorten toch nog
niet bezet?
Te Londen is nog geen bevestiging
ontvangen van het bericht inzake de be
zetting van de Woesoengforten door de
Japanners. Volgens de laatste berichten
hebben de Chineezen verklaard, alles
erop te zullen zetten, dat deze forten
niet in Japansche handen val.ei) Neu
trale waarnemers zouden hebben gecon
stateerd, dart bij de gevechten om de for
ten 30 man der Chineesche bezetting
zijn gedood en 50 gewond. Een groot
deel van het Chineesche geschut is een
ter tot zwijgen gebracht.
Een korte wapenstilstand te
Shanghai.
Zaterdagmiddag trad te Shanghai
een volledige wapenstilstand in, die
werd toegeschreven aan het feit Jat de
Japanners op versterking wachtten tei-
wijl het voor de Chineezen Nieuw
jaarsdag was. De rust was echter slechts
van korten duur, want reeds vroeg in
den morgen begonnen de Japanners
gisterochtend weer met de beschieting
die door de Chineezen beantwoord
werd.
Een nieuwe Japansche verkla
ring te Geneve.
De secretaris-generaal van den Vol
kenbond heeft gister een nieuwe Japan
sche verklaring ontvangen, waarin de
Japansche regeering nogmaals haar be
kende standpunt inzake het conflict in
het Verre Oosten uiteenzet De Japan
sche regeering herhaalt, dat zij te
Shanghai geen politieke bedoel! ïgen
nastreeft, en dat zij de belangen der an
dere mogendheden niet schaden wil
Artilleriegevecht te Shanghai.
De Japanners hebben zich gister be
paalt toi het verder beschieten van de
Chineesche stellingen in Sjapei.
Van Chineesche zijde wordt het be
richt omtrent de inneming der Woe
soengforten door de Japanners onjuist
genoemd.
De toestand rond Charbin.
Naar uit Charbin gemeld wordt ach
tervolgen de Japanners de op de vlucht
geslagen troepen van Binsian. Japan
sche vliegtuigen hebben Binsian, ten N.
O. van Charbin gebombardeerd Hier be
vinden zich Dingtsjau met zijn troepen.
De Woesoengforten nog in
Chineesche handen.
Uit Shanghai wordt gemeld, dat ad
miraal Kelly de Britsche vloot-comman-
dant en Bruning, de consulgeneraal, een
onderhoud hebben gehad me' admiraal
Nomura, commandant van de derde Ja
pansche vloot, ter voortzetting van hun
r ingen om e eind te maken aan de
gevechten, waarbij geen der beide par
tijen winst behaalt, terwijl veel schade
wordt aangericht aan eigendommen.
Na verwoede gevechten zijn de Ja
panners doorgedrongen naar Woesoeng.
Zi' hebben het dorp bezet, maar de for
ten zijn nog in handen van de Chinee
zen.
Er is brand uitgebroken achter de
spoorwegherstelloodsen.
De groote mogendheden over
leggen.
De regeeringen van Engeland, de V.S.
Frankrijk en Italië confereeren over
het antwoord, dat gegeven zal worden
op de Japansche nota, die verzonden
werd in antwoord op de voorstellen, ge
daan ter beëindiging van het conflict in
hot Verre Oosten.
Het gebruik van vliegtuigen
door de Chineezen.
Het Chineesche departement van oor
log maakt het voornemen bekend ge
bruik te maken van vliegtuigen tegen
de Japanners.
Gemeld wordt, dat de vliegtuigen
geen bommenwerpers zullen zijn en dat
alle mogelijke zorg gedragen zal wor
den voor het niet in gevaar brengen
van de internationale nederzetting.
De Japanners hebben na elf
uur rust hun aanvallen op
Tsjapei hernieuwd.
Hedenmorgen om 5 uur hebben de Japan
ners na een kamle periode van 11 uur hun
aanvall enhernieuwd. gelijktijdig werd de
strijd hervat op het front van isjapei waar
meer dan 3O0O man japansche marinesol
daten en infanterie, aan den strijd deelnamen.
De Japansche bevelhebbers hebben verklaard
dat de Chineezen, ten kosten van alles uit de
forten zullen worden verdreven. De kruisers
en torpedojagers zijn gezamelijk tot bombar
deeren overgegaan. De vliegtuigen kunnen
tengevolge van den mist en de regen geen
bommen werpen. De "Chineesche troepen kun
nen hun posities in de forten, die reeds eenige
dagen onder artillerievuur liggen niet vera
ten, terwijl de gevechten voortdurend trachten
de Britsche autoriteiten hun pogingen om een
vergelijk tot stand te brengen, voort te zetten.
Admiraal Sir Howard Kelly en de Britsche
consul-generaal John Brenan confereerden
Zondag met de Chineesche autoriteiten en
verzochten hen Chineesche troepen uit Shang
hai terug te trekken hetgeen de Chineezen
weigerden. Gemeld wordt evenwel, dat de
Chineezen tegen voorstellen zullen doen. De
Chineesche bankiers en zakenlieden, die hevig
van den oorlog te lijden hebben, hebben aan
het 19de leger 5COOOO in Zilver aangebe
den, indien dat leg°r bereid is de vijandelijk
heden voort te zetten, op 20 mijl afstand van
groot Shanghai. Gemeld wordt dat de bevel
hebber van het leger 2000000 heeft ge
vraagd.
DE TOESTAND IN BRITSCH-INDIE.
Onlusten in Kashmir.
Naar gemeld wordt, zijn Zondag in Kash
mir wederom onlusten voorgekomen. Een
menigte van 4000 menschen, aangevuurd
door agitatoren heeft de politie in de hoofd
stad overvallen.
Zeventig personen werden gearresteerd en
twee gedood, toen de politie op de menigte
vuurde. Militaire versterkingen worden der
waarts gezonden.
Aanslag op Europeaan.
Sir Stanley Jackson, de gouverneur van
Bengalen, op wien Zondag door een Ben
gaalsche vrouw een revolveraanslag werd ge
pleegd, dankt zijn leven aan het snelle ingrij
pen van dr. Syhravy, de vice-kanselier van
de universiteit van Calcutta, die de aanval-
ster deed vallen, op het oogenblik, dat zij de
schoten afvuurde. De vrouw werd gear
resteerd en bleek te zijn Miss Bina Das, de
dochter van een gewezen hoofdonderwijzer
van een regeeringsschool, wier zuster reeds
wegens burgerlijke, ongehoorzaamheid in de
gevangenis zit.
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
De zitting van Zaterdag.
De zitting der ontwapeningsconferentie
van Zaterdag had het karakter van een be
tooging der groote internationale bonden en
organisaties voor ontwapening. Aan het
woord kwamen vertegenwoordigers van de
internationale vrouwenvereniging, van de
internationale kerkelijke organisateis, van de
studentenbonden, de int. soc. arbeiders en den
wereldbond van Volkenbondsliga s. Een dele
gatie van verscheidene honderden vrouwen
betrad in gesloten marschcolonne den zaal en
groepeerde zich om den voorzitter heen.
De presidente van de internationale wereld
vrouwenbonden, Mary Dingman, sprak uit
naam van 45 millioen vrouwen uit 56 landen,
die in 50 internationale vrouwenorganisaties
aaneengesloten achter haar stonden.
Uit naam van de internationale kerkelijke
organisaties sprak de secretaris-generaai
Mueller.
Groot opzien werd gebaard door de verkla
ringen van den vroegeren Belgischen minis
ter-president, Emile Vanderve.de, als voorzit
ter van de Socialistische Arbeiders Inter
nationale, wiens opvattingen op principiëele
punten in overeenstemming zijn met het Duit
sche standpunt. Hij zette uiteen, dat een ver
drag gesloten moest worden, dat onmiddellijk
een grootsche vermindering der legers, van
het oorlogsmateriaal in alle vormen en der
militaire uitgaven verzekert en dat leidt tot
volledige, algemeene en gecontroleerde ont
wapening. Verder eischte Vandervelde, dat
de verklaring van Clemenceau op de confe
rentie van Versailles, waarbij de ontwapening
van Duitschland als eerste stap tot een al
gemeene vermindering der bewapeningen tot
werkeiijkheid zou worden. Vandervelde ver
klaarde: het systeem der ontwapening kan
slechts gegrondvest worden op de gelijkheid
der rechten en plichten. Niets zou voor den
vrede verwerpelijker zijn, dan de overwonnen
volkeren op den duur volgens verschillend
recht te willen behandelen. Het internationale
socialisme eischt opheffing van het onder
scheid tusschen overwinnaars en overwonne
nen. Handhaving van de opgedwongen ont
wapening, maar uitbreiding daarvan tot alle
landen en ten slotte een internationale con
trole.
Onder stormachtigen bijval van de zaal
betrad vervo'gens Lord Rcbert Cecil de tri
bune als voorzitter van den wereldbond van
Volkenbondsliga's. Hij legde er onmiddellijk
reeds den nadruk op, dat hij niet als verte
genwoordiger van de Engelsche regeering
sprak. Vervolgens eischte hij volledige gelijk
berechtiging voor alle mogendheden in de
ontwapeningskwestie en opheffing van het
onderscheid tusscnen overwinnaars en over
wonnen, 25 pCt. vermindering van alle bewa
peningsuitgaven, algemeen verbod van die
wapenen, die door de overwinnende mogend
heden aan de overwonnen landen verboden
zijn, internationale controle over de bewape
ningen. Met groerten nadruk eischte Lord Ro-
•bert Cecil de vo'ledige afschaffing der duik-
booten, de bommeneskaders, der tanks, van
de zware artillerie en van al die wapens die
in toekomstige oorlogen van beslissende
waarde kunnen zijn.
Een incident.
Tijdens de zitting van heden is het nog tot
een incident gekomen, dat veel stof opgewaaid
heeft. De Belgische spreker, Vandervelde, die
sprak uit naam van de S. A. I. zag zich ge
dwóngen zijn redevoering te onderbreken met
de opmerking, dat hij op uitdrukkelijk verzoek
van het presidium van de conferentie helaas
niet in staat was een deel van de door hem
opgestelde verklaringen af te leggen. Hij zag
zich echter genoodzaakt de conferentie mede
te deelen, dat hij Jjn redevoering reeds aan
de internationale pers had doen toekomen,
zoodat publicatie van dit gedeelte van zijn re
devoering niet meer te verhinderen was.
Meer dan 150 arrestaties.
Zondagnacht en Zondagmorgen vroeg
hebben in verschillende deelen van Berlijn
politieke opstootjes plaats gehad, waar
bij enkele personen door revolverscho
ten zijn gewond.
In totaal zijn 150 personen gearresteerd,
waarvan 110 nationaal-socialisten, 20 com
munisten, twee Stahlhelm-leden en een
twintigtal partijloozen. De politie deelt me
de, dat een groote vechtpartij tusschen na
tionaal-socialisten en communisten plaats
vond in een restaurant in de Ebertstrasse,
waar de geheele inventaris vernield werd.
Een politie-agent, die wilde ingrijpen, liep
een lichte verwonding op, terwijl drie ande
re personen eveneens gewond werden. Er
werden hier 36 nationaal-socialisten ge
arresteerd.
In een lokaal in de Vartenburgstrasse
ontstond eveneens een vechtpartij tusschen
nationaal-socialisten en de overige gasten,
waarbij vijf nazi's werden gearresteerd.
Een nationaal-socialist, die in een gang in
de Gresbaerenstrasse door politieke tegen
standers bewusteloos was geslagen, moest
naar een ziekenhuis worden overgebracht.
Hedenmorgen vroeg ontstond wederom
een vechtpartij tusschen communisten er.
nazi's in de Veinstrasse, waarbij 42 natio
naal-socialisten gearresteerd werden. Een
communist kreeg een schotwond in het been.
Bij een andere vechtpartij, waarbij een na
tionaal-socialist met een mes een steek in de
lip kreeg, werden acht communisten gearre
steerd.
EEN AANSLAG VOORBEREID OP
LITWINOW?
Naar officieel wordt medegedeeld, heeft
Zaterdag de plaatsvervangende commissaris
van buitenlandsche zaken der Sowjet-Unie,
Krestinski, den secretaris generaal van den
Volkenbond, Sir Eric Drummond het volgen
de telegram gezonden:
De regeering der Sowjet-Unie heeft be
richten ontvangen, volgens dewelke de Wit-
Russengroep Sjatilow-Miller een aanslag
wil plegen op den commissaris van buiten
landsche zaken Litwinow, die op het oogen
blik te Genève vertoeft. Dez^ aanslag zou ge
pleegd worden door den voormaligen ver-
tegenwoordiger van het Russische keizerlijke
Roode Kruis in Zwitserland, Ladisjewski.
Daar tusschen de Sowjet-regeering en Zwit
serland geen diplomatieke betrekkingen be
staan, verzoek ik U, mijnheer de secretaris
generaal, de Zwitsersche regeering hiervan
onmiddellijk in kennis te stellen teneinde de
noodzakelijke maatregelen ter bescherming
van den commissaris van buitenlandsche za
ken en van de Russische delegatie te doen
nemen.
Nog geen juistheid over den aan
slag.
Officieus wordt door het bondshuis in Bern
medegedeeld, dat men zich in verband met
het telegram van Krestinski aan den secre
taris-generaal van den Volkenbond betref
fende een voorbereiden aanslag op Litwinow
te Genève gewend heeft tot de in aanmerking
komende politieautoriteiten. De tot dusverre
ingestelde onderzoekingen hebben echter niet
het geringste bewijs voor de juistheid der ge
ruchten over een aanslag aan het licht kun
nen brengen.
POLITIEKE MESSENSTEKERIJ.
In den nacht van Zaterdag op Zondag zijn
te Meschede in Sauerland twee broeders, tus
schen 60 en 70 jaar oud, na een politiek
twistgesprek in een herberg onderweg naar
huis door twee politieke tegenstanders over
vallen en door messteken zwaar gewond. De
verwondingen van een der beide broeders
zijn levensgevaarlijk. De daders zijn gear
resteerd. Het was noodzakelijk hen in een
auto te vervoeren, teneinde hen te beschermen
tegen de woede van het opgewonden publiek.
ERNSTIG MIJNONGELUK IN
BELGIE.
Reeds drie doodeit
Gistermorgen heeft een ernstige ontplof
fing plaats gehad in de kolenmijn Bois-
Longpré bij Marchiennes aux Pont. Zeven
mijnwerkers werden op een diepte van 1260
M. zwaar gewond geborgen. Drie hunner
zijn later overleden. 18 mijnwerkers werden
door instortingen in de mijn ingesloten. Men
vreest het ergste.
Waarschijnlijk nog vier van
de ingeslotenen in leven.
Naar uit Marchienne au Pont gemeld
wordt, hebben de reddingsmanschappen ge
hoord, dat een der ingesloten mijnwerkers
zijn naam geroepen heeft en men gelooft bo
vendien nog aanwijzingen te hebben, dat nog
3 arbeiders in leven zijn. Het aantal der bij
den ramp om het leven gekomen mijnwerkers
zou dan nog 14 bedragen.
Omtrent de ontploffing in de mijn bij
Marchiennes kan nader worden gemeld, dat
de ingeslotenen zich tusschen twee drukvlak-
ken bevonden, waar zij waarschijnlijk reeds
bij de verstikkende temperatuur van 60 gra
den zullen zijn omgekomen. Met welke hevig
heid de ontploffing heeft plaats gehad, moge
blijken uit het feit dat een geheel verkoold
kadaver van een paard op 300 M. afstand van
de plaats des onheils werd geborgen.
WEER EEN VALSCHE MUNTER
GEARRESTEERD.
Te Kosenitz in Nimptsch is door de politie
een arbeider, Ueberscher genaamd, gearres
teerd, wegens het maken van valsche 2 en 5
Mark stukken, die hij met behulp van een
eenvoudigen leemen vorm vervaarc igde.
HISTORISCH KASTEEL TE
HALLE (BELGIE) DOOR BRAND
GETEISTERD,
Gisternacht is een groote brand uitge
broken te Bellingen bij Halle op den
zolder van een kasteel. De eerste blus-
schingsvverkzaamheden werden door
omwonenden verricht. Eenigen hunner
werden gewond.
Toen ten slotte de brandweer uit An-
derlecht ter plaatse verscheen, bepaal
de deze zich er toe uitbreiding van den
brand tot de vleugels van het gebouw
tegen te gaan.
Het geheele middengebouw werd
door het vuur vernield. De schade be
draagt eenige millioenen franken. Oor
zaak van den brand is vermoedelijk
kortsluiting.
