DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Hit hel JlacCemmt SuQeÜiksch Owvzicht tBxütw&cutd Ui o. 34 134e Jaargang. Muiterij onder Japansche troepen te Sjanghai? OUD ROEMEENSCH KLOOSTER AFGEBRAND. DE MIJNRAMP BIJ MARCHIENNE. ROOFOVERVAL IN DEN D-TREIN MARSEILLE—PARIJS. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer ƒ.0.25, groots contracten abat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTEI ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. W OElSftAft 10 FEBHI AHI 1932 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Den Haag, 9 Febr. 1932. Het is wel een eigenaardig begin ge weest, waarmede de Tweede Kamer he den haar samenzijn gedurende een zes- ta weken heeft ingezet. Nadat de voorzitter een reeks van me- (jedeelingen enz. had gedaan, waarnaar volgens gewoonte geen sterveling had geluisterd omdat men ze toch terug vindt in het officieele verslag, kreeg de teer Wijnkoop het woord tot indiening van een motie van orde. Wat die motie inhield werd reeds spoedig duidelijk. De voorzitter had geweigerd gevolg te geven aan een verzoek der communi - ten om de Kamer in spoedvergadering hijeen te roepen ten einde te spreken over _en nood er tijden, de werkloos heid, enz. Nu wreekte de heer Wijnkoop zich door een ellenlange rede te houden over alles en nog wat, waarbij hij den oorlog in het Oosten, de werkloosheid, het beleid van de tegenwoordige regee ring, de slaafschheid der Kamer (een berisping van den voorzitter volgde hier op) en nog het een en ander bijeen praat je. Tenslotte kwam hij met een ellenlan ge motie voor den dag, waarbij op on middellijke ontbinding der Kamer en af treden van het ministerie werd geëischt. Volgens gebruik werd deze motie en kel ondersteund door den partijgenoot L. de Visser en kwam dus niet in be handeling, maar intusschen was er drie kwart uur verbeuzeld aan iets, dat streed met al wat gezond verstand mag liebten. Na deze mislukkig ging de heer Wijn koop weer zitten met een trek van vol doening op zijn gelaat alsof hij nu maar eens netjes zijn plicht had gedaan. Nadat de Kamer de afdeelingen had hernieuwd en er voorzitters en onder voorzitters waren benoemd, ging men over tot behandeling van de begrooting van het Zuiderzeefor.ds voor 1932, een restant van de agenda van voor het Kerstreces. De spreeklust over dit deel der Rijksbegrooting moet zeer groot zijn. Naar we hoorden waren reeds acht spre kers er voor ingeschreven en vermoede lijk zullen er nog wel een paar bijko men. Heden hebben we er drie gehoord de heeren Van der Waerden (s.d.a.p.), Krijger (c.h.) en Bongaerts (r.k.). Ern stige principieele bezwaren ontwikkelen zij niet, doch we komen op hun rede voeringen terug na de andere sprekers te hebben gehoord. In de Eerste Kamer hebben we geluis terd naar de laatste besprekingen over het wetsontwerp in zake het muziek- auteursrecht. Alvorens minister Donner aan het woord kwam, hebben nog twee soc.-dem. senatoren gesproken: Mr. Men- dels, die zich ten gunste van het wets voorstel uitsprak; Dr. Wibaut, die zich met kracht er tegen verzette. Eerstgenoemde betoogde, dat de re geering met recht een poging doet orde te scheppen in den chaos, geschapen door de concurrentie tusschen B.U.M.A. en S.A.C.E.M. De politiek van S A.C E M. om B.U.M A. te onderkröipen en het abonnés af te troggelen keurde hij af en wanneer nu aan B.U.M.A. een monopolie za'. worden verleend, vindt hij het uit een practisch oogpunt niet zoo ver schrikkelijk dat de Nederlandsche com ponisten bij het kiezen van een gemach tigde om hun belangen te behartigen, in hun vrijheid van keuze beperkt zullen zijn tot een Nederlandsch bureau. Het B.U.M.A. zal werken onder regeerings- toezicht en volgens regeeringsregelen en op haar gestic zullen alle belangheb benden toezicht uitoefenen De regeering krijgt wel wat veel macht, haar wordt door het Pariement een ongewone dele gatie gegeven, maar dat is onvermijde lijk. Daartegenover was de heer Wibaut afkeeirg van de wet omdat zij noode- loos een monopolie vestigt en dat B.U. M A. hoewel velen ongustig oordeeleu over zijn gestie, daarvan zal profitee- ren. Minister Donner heeft uit den aard der zaak niet veel nieuws meer kunnen mededeelen, de zaak is trouwens vrijwel dcodgepraat. gelijk hij opmerkte. Na druk legde hij vooral op de omstandig heid, dat het toe te kennen monopolie niet aan een vreemd doch aan een natio naal bureau zal worden toevertrouwd. De inmenging der overheid zal daarbij een stokje steken voor de strubbelingen waarvan we zoo vaak getuige zijn ge weest. De wet is hierop aangenomen met 26 tegen 14 stemmen. Alle vrijzinnigen stemden tegen de wet, de andeer partijen waren verdeeld. De Kamer heeft vervolgens zonder stemming haar goedkeuring gehecht aan de suppletoire begrooting van bin- nenlandsche zaken in verband met den steun aan de aardappelmeelindustrie. Sprekers er over waren de heeren Smeenge (lib.) en Westerdijk (v.d.). Laatstgenoemde stelde de minister een aantal vragen. Aan het antwoord, dat de minister gaf ontleenen we de vdgende bijzonderheden: De regeering mag er niet aan denken de reeds ge schonken voorschotten renteloos te ma ken. Aan den aandarng tot verhooging van de steunregeling van 30 tot 42 cent per H.L. kan de regeering geen gevolg geven, de landbouwers stellen daar trou- ns niet eens prijs op en bovendien stijgen thans de prijzen der consumptie aardappelen. Hoe er steun zal verleend worden aan de oogst 1932 kan op dit oogenblik niet worden gezegd. De samensmelëng van alle fabrieken tot één krachtige or ganisatie wil de minister gaarne bespre ken met den regeeringscommissairs, die getoond heeft met de belanghebbenden gced te kunnen opschieten. Morgen voortzetting. DE GENEEFSCHE ONTWAPENINGS CONFERENTIE, Een rede van dr. Bruening. Persstemmen uit Duitschland en Frankrijk. De Duitsche rijkskanselier, dr. Brue ning, heeft op de zitting van de ontwa peningsconferentie een vrij lange rede gehouden, die zeker niet van belang ont bloot was. Bruening dan verklaarde, dat het Duitsche volk reeds geiuimen tijd had verlangd naar het uur, waarop de regeeringen bijeen zouden komen, om gemeenschappelijk een rechtvaardigen uitvoerig plan voor ontwapening te ont werpen op de basis van gelijken rech ten en gelijke plichten. Het uur /an deze beraadslagingen aldus Bruening was ongetwijfeld goed gekozen, want de op va Tingen der geheele menschheid ten aanzien van de ontwapening waren ongetwijfeld in de jongste periode zeer veel vooruitgegaan. Wat tot nog toe sommige geesten bezig hield zal zich thans condenseeren tot n' volkenrechtelijk gebod: geen land alleen zal voortaan over zijn bewapening be slissen, doch de sort en de omvang der bewapening zullen door gemeenschap pelijke onderhandelingen van alle sta ten worden vastgesteld. Indien deze conferentie zou mislukken, zou de menschheid pas te laat en door ondrage lijk lijden leeren beseffen, dat zij zich schuldig had gemaakt aan het laten voorbijgaan van een gunstig oogenblik Het vredeswerk, dat door de stichting van den Volkenbond is begonnen en door latere verdragen, zooals het Ket- logg-pact is ontwikkeld, eischt ook ge biedend de verwezenlijking van de ont wapeningsgedachte Uitvoerig zette dr. Bruening het Duit sche ontwapeningsstandpunt uiteen. De wereld heeft den moreelen plicht op deze conferentie vrijwillig tot ontwape ning over te gaan op de basis van gelijk berechtigdheid. Naast een liquideering van de financieele en eonomische over blijfselen van den oorlog is dit de groot st,- taak voor het oogenblik, waardoor de menschheid alleen tot nieuwe wel vaart kan geraken Met nadruk consta teerde de Rijkskanselier, dat de oorlogs generatie op grond van haar persoonlij ke ervaringen in den wereldoorlog in het bijzonder de taak heeft deze vraag stukken op te lossen. Hij citeerde een vooraanstaand Amerikaansch staats man, i.c. Hoover, die verklaard heeft, dat het internationale vertrouwen niet op vrees, doch slechts op goeden wil kan worden opgebouwd. Met nadruk wees Bruening op de be reidheid van Mussolini om elke ontwa- penings-overeenkomst op den grondslag van wederzijdschheid te aanvaarden. Overal in de wereld heerschte een cata- strophale noodtoestand die nergens zulk een vreeselijke uitwerking had als in Duitschland, wat ongetwijfeld het ge volg was in de eerste plaats van de poli tieke. betalingen, doch ook van de over dreven en ongelijke bewapeningen. Dr Bruening deed dan ook een beroep op alle mogendheden om den moed te vin den voor de verwezenlijking van de plechtig gegeven beloften. In het tweede deel van zijn rede zette de rijkskanselier den Duitschen eisch van algemeene ontwapening, die 'n eisch van recht was, en de vervulling van de in het verdrag van Versaiiles aan Duitschland gedane toezeggingen uit een. Deze vervulling kon slechts geschieden door de in het Volkenbondspact neerge legde verplichting tot algemeene ontwa pening. Wanneer deze ontwapeningscon ferentie zou mislukken, zou niets haar van haar verantwoordelijkheid kunnen vrijspreken. De Duitsche regeering en het Duitsche volk eischerf na de eigen ontwapening de algemeene ontwape ning, waarop Duitschland juridisch en moreel recht heeft. Bruening wees dan ook de ontwerp- conventie als grondslag voor de bespre kingen af, aangezien deze niet voldoed aan de geringste eischen van werkelijke ontwapening, en kondigde Duitsche voorstellen aan, die een practischen weg zullen openen voor 'n algemeene en daadwerkelijke vermindering der be wapeningen. De rijkskanselier wendde zich vervol gens indirect tegen het Fransche voor stel, dat hij als een ontwijken van het doel der conferentie beschouwde en dat op den plichtmatigen tegenstand van alle verantwoordelijke elementen zou moeten stuiten. Dr. Bruening besloot zijn rede met de plechtige verklaring, dat Duitschland als lid van den Volken bond met alle rechten en alle plichten als zoodanig met klem zou ageeren voor een algemeene ontwapening, en dat Duitschland voor alle volken een gelijke mate van veiligheid eischte. o Toen dr. Bruening zijn rede had beëin digd en het applaus in de zaal nog weer klonk, stond plotseling op de publieke tribune een vrouw op en riep in het Duitsch naar den voorzitter, Henderson: „Aan de hooge vergadering der geheele wereld! Ik moet u een droom vertel len". De verdere woorden van de vrouw, die naar men aanneemt, geestesziek was, gingen in het gelach en het rumoer voor de zaal verloren. Na dit incident werd de rode van dr. Bruening in het Fransch en Engelsch vertaald en spoedig daarop werd de conferentie verdaagd tot hedenmorgen. Alsdan is de Italiaan Grandi aan de beurt o Alle Berlijnsche bladen wijzen op de politieke beteekenis van de redevoering welke dr. Bruening heeft gehouden. De „Angriff" oefent er critiek op, dat de Rijkskanselier geen enkele maal Frankrijk heeft genoemd als de eeuwi ge bedreiging van den wereldvrede en vol optimisme heeft gesproken over het Volkenbondswerk. De „Lokalanzeiger" schrijft, dat de in druk van het Duitsche optreden tenslot te fs geweest, dat Bruening een groot- sche gelegenheid niet genoeg heeft be nut. Zelfs neutralen hebben de redevoe ring te academisch gevonden. De „D. A. Z." onderstreept dat het principe van gelijkheid en gelijkberech tiging in de geheele redevoering is ver werkt. De redevoering is zoo opgesteld, dat de samensteller deze steeds weer kan uitspreken. Het „Berliner Tageblatt" meent, dat de Rijkskanselier een treffend beeld heeft ontworpen van den wil van het Duitsche volk een „ondubbelzinnige ont wapening" en gelijke veiligheid voor alle volkeren te scheppen. Het blijft er den nadruk op vestigen dat hij geen woord heeft gerept van een alternatief der vrijheid van bewapening. Het is aannemelijk dat het den Rijkskanselier is gelukt door zijn redevoering ten min ste bij te dragen tot de psychologische voorbereiding van de noodzakelijke at mosfeer van vertrouwen. De „Vossische Zeitung" legt den nadruk op de krachtige uitwerking van de redevoe ring op de toehoorders te Genève en ver klaart dat het geen twijfel lijdt of Duitsch land zal ook voor ernstige consequenties niet terugschrikken, indien de conferentie den voornaamsten Duitschen eisch: een werke lijke ontwapening niet zal nakomen. De „Abend" verklaart, dat Bruening gis teren te Genève de redevoering heeft gehou den die iedere politiek onderlegde Duitscher eveneens zou hebben gehouden. De redevoe ring is sterk pacifistisch geweest, zoodat men kan twijfelen of Bruening het vooruit zicht heeft in de Rijksweer te worden opge nomen. De Fransche bladen commentarieeren uit voerig de redevoering van Dr. Bruening. De „Temps" noemt de redevoering kleurloos. „Paris Soir" verklaart dat Dr. Bruening van de sprekers ter conferentie ongetwijfeld het grootste succes heeft gehad en dat zoo wel bij de gedelegeerden als ook bij het pu bliek op de gaanderijen. De afwijzende hou ding van Duitschland tegenover de Fransche these is slechts, aldus het blad, indirect tot uitdrukking gekomen. De „Soir" legt er den nadruk op dat Bruening, uitgaande van het principe van gelijkheid der rechten en vei ligheid, geen wiskundige gelijkheid eischt welke in tegenspraak- zou zijn met den geest van art. 8 van het V. B pact. Het nationalistische „Journal des Débats" verklaart dat, indien Dr. Bruening een be roep doet op het vertrouwen, dit voor Frank rijk geen waarde heeft. De Duitsche woord voerders gelooven niet aan den vrede, doch aan de vernietiging der vredesverdragen en het herstel van het Rijk van 1914. Derhalve mag de openbare meening zich niet door den gematigden toon van de redevoering van Dr. Bruening van de wijs laten brengen. De Rijkskanselier heeft den bekenden Duitschen eisch inzake gelijkheid in zijn rede duidelijk naar voren gebracht. DE TOESTAND IN HET VERRE OOSTEN. Japansche aanval op de Woe- soengforten afgeslagen. Op nieuw gevechten te Sjanghai. Gistermiddag hebben de Japanners op nieuw met geschut van verschillend kaliber de Woesongforten gebombardeerd. Aan de beschieting werd eveneens deelgenomen door de japansche oorlogsschepen en bom bardementsvliegtuigen. Onder dekking van artillerievuur werden 400 mariniers en 2000 man aan land gezet ter bestorming van de forten. Het is den Chineezen evenwel gelukt den aanval ook ditmaal af te slaan. Een Japansch gevechtsvliegtuig, dat op geringe hoogte boven het dorp Woesoeng vloog, kwam in aanraking met het dak van een huis, waarna het in de Woesoengrivier stortte. Het Chineesche kruitmagazijn dat achter een der forten is gelegen, werd door een Japansche granaat opgeblazen. Te Sjanghai zijn gister ongeveer 700 man Japansche infanterie aangekomen, die on middellijk deelnamen aan de gevechten wel ke tusschen het Hongkjoe-district en Tsjapei plaats vinden. Drie Chineesche bataljons hebben van het Noordstation uit het vuur heropend op het Honkjoe-district. Verscheidene granaten zijn ook in de internationale nederzetting terecht gekomen, waarbij in totaal 3 personen, o.m. een Engelsche dame, werd gewond. Een granaat is in de Fransche concessie terecht gekomen. Oorlogsstemming in Wladiwostok. Het Japansceh consulaat te Wladiwostok (Siberië) meldt aan het Japansche Ministe rie van Buitenlandsche Zaken, dat te Wla diwostok een atmospheer van „oorlogstijd" heerscht. De Russische autoriteiten schijnen buitengewoon opgewonden door de Japan sche operaties in Mantsjoerije, vooral in verband met de bezetting van Charbin, het voornaamste ipunt aan den Chineeschen Ooster-spoorweg, die in gemeenschappelijk beheer van Rusland en China is. Charbin is het centrum van de Russische zoogenaamde invloedssfeer in Mantsjoerije. Ofschoon de Russische autoriteiten het concentreeren van troepen nabij Mantsoerije tegenspreken, wordt uit Wladiwostok ge meld, dat men het aldaar vrij zeker acht, dat Charbin het centrum zal worden van een anti-Sovjetactie der uitgeweken Tsaristen, als gevolg van de Japansche bezetting. Ver der wordt gemeld, dat de Russen gedurende de laatste weken op groote schaal arresta ties hebben verricht van Wit-Russen en dat de gevangenissen vol zijn. Geen verdere maatregelen van den Volkenbond? De Volkenbondsraad is gisternamiddag bijeengekomen naar aanleiding van,een ver zoek der Chineesche regeering. De zitting was met gesloten deuren. Niet aanwezig waren de vertegenwoordigers van Japan en China. Vervolgens werd de zitting openbaar ge maakt. De Chineesche gezant Yen verweet in deze openbare zitting opnieuw op zeer scherpe wijze de Japansche regeering in Chi na een openlijken oorlog te voeren. China wordt gedwongen nieuwe beslissingen te ne men, voor het geval dat de Volkenbonds raad thans niet ondubbelzinnig zijn houding bepaalt in het conflict. De Japansche ambassadeur Sato verklaar de vervolgens dat de Japansche regeering voornemens is in de naaste toekomst de vij andelijkheden te staken. De Japansche re geering heeft haar vertegenwoordigers te Sjanghai instructies gegeven met de verte genwoordigers der andere mogendheden te onderhandelen over de instelling eener neu trale zone, waarachter de wederzijdsche troe pen moeten worden teruggetrokken. De Britsche minister van Buitenlandsche Zaken, Sir John Simon, verklaarde dat het streven der Britsche en Amerikaansche re geering geen succes heeft gehad. De onder handelingen nopens de instelling eener neu trale zone te Sjanghai worden voortgezet. De verdere mededeelingen van Shnon waren zeer vaag, zoodat algemeen de indruk be stond dat de Britsche regeering een verdere interventie in dit conflict van hand wijst De president van den Volkenbondsraad, Paul Boncour, verklaarde dat het principe der instelling eener neutrale zone te Sjang hai door de beide regeeringen was aanvaard. De rol van den Volkenbond moet zich der halve er allereerst toe beperken het resultaat der onderhandelingen over de instelling eener neutrale zone af te wachten. De uren lange onderhandelingen van den Volken bondsraad inzake het Japansch-Chineesche conflict hebben met groote duidelijkheid den reeds bestaanden indruk versterkt dat d« Volkenbondsraad het conflict tusschen Ja pan en China niet zal kunnen bijleggen. De afwijzende houding van den Raad is de laatste dagen steeds duidelijker naar vo ren getreden, aangezien, naar verluidt, tus schen de Britsche en Amerikaansche regee ring zou -zijn overeengekomen dat eerst d; verdere ontwikkeling van het conflict moet worden afgewacht en de beide groote mo gendheden niet moeten intervenieeren. Te Sjanghai doen geruchten de ronde over ernstige onlusten onder de Japansche solda ten, die kort geleden te Sjanghai zijn aange komen. Medegedeeld wordt, dat tal van Ja pansche soldaten geweigerd hebben deel te nemen aan de vijandelijkheden. De militaire Japansche autoriteiten hebben ruim 200 sol daten gearresteerd en hen teruggezonden naar Japan, waar zij zullen worden berecht door een krijgsraad. De Chineesche minister van buitenlandsche zaken, Lo Wen Han, verklaarde heden, dat de centrale Chineesche regeering zeer pessi mistisch gestemd ten aanzien van de pogin gen om tot staking der vijandelijkheden te Sjanghai te komen. De Japanners schijnen bereid, om hun aanvallen voort te zetten, ondanks de vredespogingen van de groote mogendheden. REDEVOERING VAN HITLER. De verkiezing van den rijks* president. In het Berlijnsche Sportpalast heeft Adolf Hitier gister een revue gehouden over de S.A. troepen van het district Berlijn-Bran- denburg. Meer dan 10.000 man S.A. troepen namen aan deze revue deel. Precies om 21 uur verscheen Hitier, stormachtig begroet door de mannen, tot wie hij een vrij lang durige toespraak hield, waarin hij o.a. zeide: De S.A. staat en zal door niets geschokt, en door niets gebroken worden. Er bestaat geen meeningsverschillefi tusschen de lei ders en de districts-commandanten. Er be staan geen twisten in het kamp der nat. soc. beweging. „Onze principes", aldus ging Hitler voort, zijn: nationalisme tot het uiterste overgave der persoonlijkheidwaarden in den zin van een ongehoord gezag van den lei dersgedachte en bereidheid tot strijden tot zelfopoffering toe. Wij zijn thans de groot ste politieke beweging, die ooit in Duitsch land bestaan heeft. Wij hebben bijna 900.000 leden en zullen aan het eind van den volgenden maand het eerste millioen bereikt hebben. Ieder nationaal socialist trekt 20 anderen tot onze denkbeelden aan. Of wij vandaag of morgen de meerder heid van het Duitsche volk omvatten speelt geen rol. De dag komt, waarop het Duitsche volk in onze rijen zal staan. Dat onze tegen standers de beteekenis van onze beweging erkennen zien wij aan den verbitterden strijd, dien zij tegen ons voeren. Wij hebben de eerste drie stadia van dezen strijd: dood zwijgen, belachelijk maken en belasteren, overwonnen en zullen ook het vierde stadi um, den terreur overwinnen. Tegenover het zoogenaamde IJzeren Front stellen wij een levend front. Over de rijkspresidentsverkiezing sprak Hitler met de volgende woorden: De beslissing, die genomen wordt, zal terechter tijd genomen worden en te rechter tijd bekend gemaakt worden. Ik weet, dat in geheel Duitschland een millioenenpartij zal juichen over onze beslissing en wel juichen van enthousiasme. Wanneer één beweging met ijzeren kalmte de beslissing tegemoet kan zien, dan is dat alleen de onze. Het oude klooster Turnu bij Pitesti (Rofr menie) is gisternacht met alle bijgebouwen afgebrand. Er zijn geen menschenlevens te betreuren. De materieele schade bedraagt 2 millioen Lei. Bovendien zijn talrijke waarde volle oude handschriften vernietigd. Een der gewonde mijnwerkers van de ramp te Marchienne is gisteravond in het zieken huis overleden. De teraardebestelling van de slachtoffers zal Woensdag plaats hebben. Gisteravond hebben twee mannen een roof overval gepleegd op den postwagen van den D-trein MarseilleParijs. De twee mannen, die gekleed' waren in spoorweguniformen, drongen den postwagon binnen, overvielen den postconducteur, namen hem de sleutels af en sloten hem in een kast. Uit een andere kast haalden zij de postzakken, doch zij von den niet meer buit, dan een paket met waarde papieren, ter waarde van ongeveer 10000 Francs. Toen de trein in een scherpe bocht vaart moest minderen, sprongen zij uit den wagon en verdwenen in de duisternis.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1