Brieven uit Rome.
£aad: en Jmh&ouw
HISTORISCHE ANECDOTEN.
patiënten, die kosteloos gehoipen moeten
worden. Ook dit fonds mag zich in de be
langstelling en offervaardigheid van velen
verheugen en komt in t bizonder tot uiting
bij de:i jaarlijksehen nationalen Zonnestraal-
collectedag en voorts door de donaties en de
duizenden kleinen giften.
In de vestibule van bet hoofdgebouw is
een steenen gedenkplaat aangebracht, waar
op bet volgende te lezen staat: Tot blijvende
herinnering aan den voorzitter, den heer A
van Zutphen, wiens volhoudend streven de
stichting van „Zonnestraal' mogelijk maakte.
Tot zoover hebben wij een en ander uit de
lezing geciteerd En al was het slechts voor
een klein aantal menschen. dat deze lezing
gehouden werd mede door de bespreking,
welke hierop volgde, werd toch rijpe belang
stelling verwekt welke ongetwijfeld verder
gedragen wordt, als wij dit kleine uittreksel
regenweren veroorloven wij ons bij voor
baat de voldoening, de aandacht te hebben
mogen vestigen op een zoo'n zegenrijke in
richting als ..Zonnestraal" is. ten bate van de
t. b. c.-patiënten.
HEEMSKERK.
De houten ham.
Zondagavond heeft T.A.V.E.N.U. aan
hare leden in de groote zaal van „Flora"
waar zij 't blijspel „De houten ham" voor het
voetlicht bracht, een paar allergezelligste
uurtjes bezorgd.
Er is om gebruld van 't lachen om de leu
ke en geestige zetten uit het stuk. Als altijd
waren de rollen in goede handen, de grimee-
ring van den heer Venus was tip-top in orde,
terwijl de muziek van den heer Kabel een
woord van lof hier op zijn plaats is.
Het seizoen is hiermede weer afgesloten.
STOMPETOREN.
De afdeeling Oterleek-Stompetoren van
den bond voor Staatspensionneering hield
Zondagavond hare jaarlijksche propaganda-
uitvoering in café Kamsteeg. Toen dr. He
ringa de bijeenkomst opende met het welkom
toe te roepen, was de kolfbaan geheel bezet.
Hinderlijk was, dat tijdens het spelen van
het eerste bedrijf, nog steeds menschen bin
nen kwamen. De tooneelvereeniging „Kunst
naar Kracht" speelde het stuk „Eén, die niet
geteld wordt", waarmee deze vereeniging
reeds eerder een groot succes boekte. Ook
thans werd zeer goed tooneelspelen te zien
gegeven. De zwakke plekken van de vorige
vertolking, waren thans verdwenen, zcodat
het een mooi succes werd voor de vereeni
ging. We hebben reeds eerder een uitvoerige
recensie van stuk en spelers afzonderlijk in
dit blad vermeld, zoodat we hiermede kun
nen volstaan. Jammer is alleen maar, dat
enkele jongelui zich bij den aanvang van
het derde bedrijf schenen te willen bekwamen
in het voortbrengen van alle mogelijke die
rengeluiden. Daardoor hinderen ze niet al
leen de spelers en bezoekers, doch dienen zich
zelf tevens aan, als onbeschaafde indivi
du en.
Door den federatie-secretaris, den heer
Boskamp werd een pittig betoog gehouden
tengunste van premievrij Staatspensioen. Ter
afwisseling werden gezamenlijk eenige liede
ren gezongen uit de bekende bondsbockjes
De traditoneele verloting verhoogde niet wei
nig de gezelligheid. Dat het lot „blind" is,
werd ook hier weer bewezen, door aan heeren
de parfum en aan dames de sigaren toe te
kennen. Het gevolg daarvan was, dat liet
vrije ruilverkeer ijverig werd toegepast. Mej.
G. Slot zong tenslotte op verdienstelijke wij
ze en paar liedjes, welke zeer in den smaak
vielen. Haar geluidsvolume liet in de groote
zaal wel iets te wenschen over, doch oefening
zal nog heel wat verbetering kunnen bren
gen. Het geheel vormde een gezellige avond,
de afdeeling heeft alle reden om met voldoe
ning op deze avond terug te zien Van de
gelegenheid, om een dansje te maken, werd
door de jongelui een dankbaar gebruik ge
maakt
Zaterdagavond vergaderde het bestuur
der IJsclub Stompetoren, om te spreken over
het organiseeren van een kinderijsfeest. Be
sloten werd, als er nog goed berijdbaar ijs
mocht komen, wedstrijden op schaatsen te
houden voor kinderen van ieden en school
kinderen boven de 14 jaar. Hieraan zullen
ook mogen deelnemen kind?ren, wonende te
Stompetoren en schoolgaande te Alkmaar.
Met de regeling der werkzaamheden wer
den belast de heeren D. Huvser van Reen en,
S Heringa, L. Schuuring, C. Groot Wz, J.
Blauw PUz., J. Pasch en A. J. Parendrecht
Een paar dames zal verzocht worden de prij
zen te willen loopen.
Voor zoover er werk op d? ijsbaan te ver
richten zal zijn, zu"en daarvoor werkloozen,
zijnde gezinshoofden en kostwinners, in
dierst genomen w rden. die zi'h daarvoor
Jcunnen aanmelden bij den heer F J. Woer
deman alhier.
Ingekomen was een zeer belangrijke circu
laire over de uitkeering aan onderhouds
plichtigen. Men kan de wegen overdragen
aan een ander waterschap wat voor dezen
Poldeer het Hoogheemraadschap zou zijn.
De te betalen vergoeding zou berekend wor
den naar de uitgaven over de laatst verloo-
pen jaren.
De Dijkgraaf lichtte een en ander toe.
Het dag. bestuur achtte het niet in het be
lang van den Polder om wegen over te dra-
en Alle wegen verkeeren in goeden staat.
Er blijft alleen onderhoud over. Men kan
even economisch de wegen zelf onderhouden.
Ook hebben we 13 houten bruggen vervan
gen door betonconstructie. We zouden dan
ook willen voorstellen de wegen niet over te
dragen.
Na langdurige discussie bleek wel, dat
men 't over 't algemeen eens was met de
meening van 't dag.
bestuur,
de wegen
niet óver te
KOEDIJK.
Bij het bestuur der afa. Koedijk van den
Neutralen bond van Boeren, land en tuinbou
wers, is bericht ontvangen dat het betalen
der polderbelastingen, voor den polder de
Daalmeer is opgeschorst tot einde Maart '32
en van den polder de Kleimeer tot 15 Maart
1932. Door bovenvermelde afdeeling is dit
aan de besturen verzocht. Het is voor die
besturen een mooie tegemoetkoming.
Er werd besloten
dragen.
Bij den heer Bakker op het erf zijn boo-
men aangetast door iepziekte. Deze boomen
zijn inmiddels gerooid, doch er is ook een
boom aan den weg aangetast. Ik heb, aldus
de voorzitter, direct den phytopzthologischen
dienst opgebeld en op verzoek een stuk van
dien boom opgezonden, waarop een uitvoe
rig schrijven werd ontvangen, waarbij om.
bleek dat de boom in zeer ernstige mate
door iepziekte was aangetast. Een afdoende
bestrijding schijnt er niet te zijn. In deze
boomen was splintkever aanwezig. De meest
krachtige maatregelen zal men thans moeten
nemen en men zal moeten beginnen den
boom te rooien.
De voorzitter zeide dat bij de openbare
verpachting niet alle perceelen verpacht zijn
geworden. In overleg met de ingelanden was
een norm gesteld van 25 lager. Toch bïe
ven enkele perceelen onverhuurd, welke later
uit de hand voor een nog lager bedrag zijn
verpacht. Nu is in verband daarmee van de
andere pachters die reeds gehuurd hadden
een verzoek ingekomen om reductie. In
1931 was de totale opbrengst 10235 en nu
was het 6624 alzoo een teruggang van on
geveer 38 Het dag. bestuur ziet de bil
lijkheid van het verzoek wel in en stelt voor
een reductie te geven van 5 aan hen die
op de publieke verpachting hebben gepacht
Na een zeer langdurige discussie werd her
voorstel van het dagelijksch bestuur met alge-
meene stemmen aangenomen.
Begrooting.
De begrooting had den Dijkgraaf bevredi
ging gegeven.
Het brongasrecht is afgevoerd zonder dat
iets anders verhoogd behoefde te worden.
Bij de algemeene beschouwingen vroeg de
heer C. J. Blaauboer inlichtingen over de
posten arbeidsloon onderhoud wegen, teza-1
men 2400 en of 't noodig was drie los-
vaste arbeiders aan te houden.
De Dijkgraaf lichtte toe hieromtrent nog
niet veel met zekerheid te kunnen zeggen.
Wanneer blijkt dat een man gemist kan wor
den. zal 't wel gedaan worden.
Bij verschillende posten werden inlichtin
gen gevraagd en gegeven.
De begrooting sloot op een eindbedrag
van 74066.25 met een post onvoorzien ad
f 16775.30. De betaling van den omslaj
wordt gesteld op 3 termijnen n.1. 14 Mei, 1!
Augustus en 12 November. Het kohier H. O.
blijft bepaald op 14.
Bij de aanbeveling voor het benoemen van
een heemraad wegens periodieke aftreding
tegen 1 luli a.s. van aen pas benoemden
heer R. Bakker werd deze weer met alge
mene stemmen als no. 1 geplaatst, terwijl
de heeren Groneman en Koster respectievelijk
als no. 2 en 3 werden gekozen.
Rondvraag
Door den heer C. Schenk werd gewezen
op het Zuideinde van der Barsingerweg,
waar de boel wel wat opgeknapt mag wor
den. Dit zal gebeuren.
De heer C. J. Blaauboer informeerde hoe
het staat met de slooten van de onderbema
ling. Voldoen die aan de maat?
De voorzitter zeide dat die slooten op
maat moeten blijven.
De heer Groneman was van oordeel, dat
niet al te streng wordt gekeurd en ook de
heer C. Schenk wilde de zaak eenigszins soe
pel behandelen.
Verder werd nog door den heer Blaauboer
opgemerkt, dat nog zooveel rommel in de
vaart wordt geworpen.
De Dijkgraaf zou gaarne zien dat hem dit
in voorkomende gevallen onder het oog werd
gebracht.
De heer K. Kater had klachten gehoord
over de Kolksloot. Kan hier niet eenigszins
worden verlaagd?
De dijkgraaf vond dit een lastige sloot met
veel loopzand. Hij had een bespreking ge
had met den opzichter van het Hoogheem
raadschap. Misschien is er nog wel eenige
verbetering te brengen.
Door den heer IC K Kaan werd nog ge
wezen op de pannen op het polderhuis, deze
zijn erg groen en moesten wel eens opge
knapt worden.
De Dijkgraaf gaf toezegging dat dit met
de schoonmaak evenals alle jaren zal ge
beuren. Daarna sluiting.
had gezongen, volgde 'n grootsche huldiging.
De voorzitter las eerst een drietal brieven
voor met felicitaties, van den burgemeester
van Schoorl (op reis), van 't plaatselijk fan
farecorps en van een dame uit Alkmaar, wel
ke sympatiseert met 't koor. Daarna was het
een lawine van toespraken, zoowel van ver
tegenwoordigers van zanggezelschappen uit
de omgeving, als van plaatselijke vereenigin-
gen. Die sprekers brachten allen bloemen
aan, zoodat het koor, de dirigent en de voor
zitter als 't ware in een bloementuin schenen
te staan. We zien daaruit hoe bemind het
koor is en we hoorden uit de toespraken hoe
't goede werk van het koor wordt geschat op
hooge waarde en ook hoe den dirigent wordt
geëerd.
Na de pauze zong het kwartet „Rosen Aus
dem Süden" met pianobegeleiding van den
dirigent. Het succes was overweldigend en t
aanhoudend applaus kon geen toegift doen
uitblijven. En welk een toegift. Eerst nog
weer het eerste en derde couplet van het
„Wolgalied", waarbij we nog weer tot ons
genoegen konden genieten van de mooie bari
tons, vooral bij 't pianissimo van het derde
couplet. Daarna zong het kwartet als extra
toegift het bekende „An der schonen blaue
Donau" En toen dit voorbij was konden we
beluisteren dat 't kwartet de harten gestolen
had. Ze mogen weer terugkomen, de heeren,
en kunnen dan zeker zijn van een goed ont-
Ihaal. I
Het koor zong nog 't bijzonder mooie „El
len" en „Lentezang" en ook zij heeft bewezen
dat ze met de jubileumavond, misschien wel
uit dankbaarheid voor al die mooie bloemen,
zich van den allerbesten kant heeft willen
laten zien. We eindigen met lof, doch ook met
een wensch. De heerenpartijen zijn in 't koor
niet sterk genoeg tezet. 't Geheel zou vol
maakt worden, indien Schoorlsche heeren
zangers, en er zijn er die 't kunnen, nog toe
traden als lid.
De dirigent zal er dan een koor van maken
waarvoor nog menig succes zal zijn wegge
legd.
UITGEEST,
Op de z.g. „Berg" alhier liggen tot een
tamelijke hoogte de steenen opgestapeld
voor het harden van den primairen weg! De
auto die deze steenen vervoert moet achteruit
over de planken er tegen op rijden. Dit ging
tot nu toe altijd goed, doch gisteren gleed
I de auto uit en kwam op den kop op den weg
terecht. Het duurde nogal eenigen tijd eer het
[euvel verholpen was. Het verkeer onder/ond
door dit voorval veel stagnatie en moest
worden omgelegd. Persoonlijke ongevallen
kwamen gelukkig niet voor.
Eenige opleving was ook te bemerken in de
prijzen der gele kool. Maar toch kwamen
eiken dag weer gevallen voor, waarbij niet
meer dan 0.60 kon worden gemaakt. Een
paar dagen werd voor eerste soort groote
0.70—0.80 besteed en konden de uitge-
zochtste soorten tot even boven de 2 op
brengen, over 't geheel bleef het slecht \oor
de aanvoerders van gele kool. Ook hier ging
met het verdwijnen van de vorst de goede
stemming weer gedeeltelijk verloren en liepen
sommige partij er weer door. doordien zij
geen kooper konden vinden. Daar de voor
raden van deze koolsoort geringer zijn dan
van roode, was de aanvoer natuurlijker wijze
ook heel wat kleiner, n.1. in totaal 56 spoor
wagens voor beide veilingen.
De voorraden Deensche witte kool zijn
weer heel wat grooter, zoodat ook een flinke
aanvoer verwacht kon worden. Deze beliep
rond 100 spoorwagens. Deze kool is echter
het langsta gaaf te bewaren en het is zeer be
grijpelijk, dat menig bouwer het beprieft het
nog wat „uit te zingen". Bij schraal weer in
het voorjaar wil het nog wel eens gebeuren,
dat er een opleving komt. Nu was dit in ge
ringe mate het geval en kool, die in 't begin
der week, en ook gedurende de laatste maan
den 0.60 opbracht, kon nu voor ongeveer
1 worden verkocht en andere, die vroeger
voor 1.201.40 van de hand moest wor
den gedaan, kon nu ruim 2 opbrengen.
Doorschot was ook beter in prijs en bracht
van 0.60—1.80 op.
Met de uien bleef het goed gaan. Ze stegen
zelfs nog iets. Voor gewone uien, die f linken
afzet vinden in verschillende landen, werd
van 810 betaald. Grove uien brachten
0.50—0.80 per 100 K.G. minder op, een
zeer goede prijs. Voor drielingen werd f 8 tot
ruim 9 betaald en nep noteerde van 8.50
8.80. Dat de voorraden geringer begin
nen te worden, is duidelijk. Het blijkt ook uit
den minderen aanvoer, die deze week aan bei
de veilingen 17 spoorwagens bedroeg.
Bieten golden van 0.602.80, eer
lagen prijs. De aanvoer was. niet groot
Groote peen brachten bevredigende prijzen
op: 2.40—4.20, kleine echter maar 1.20
1.40.
Spruitjes werden voor 3.40 verkocht.
WIERINGERWAARD.
Zaterdagmiddag 3 uur vergaderden
Dijkgraaf en Heemraden met Hoofdingelan
den van den Polder Wieringerwaard onder
leiding van dijkgraaf C. Haringhuizen.
De dijkgraaf wenschte den heer Bakker
ge'uk met de benoeming tot heemraad.
Van. Ged. Staten was bericht ontvangen dat
de uitkeering aan den polder voor het on
derhoud der wegen over 1930 14650 be
draagt en dat de Tweewegen en Sluizerweg
op de provinciale wegenlijst voorkomen.
Verder was een besluit ontvangen behel
zende de vaststelling van de wegen op het
aanvullend wegenplan n.1. ongeveer 890 M.
Molenweg over een breedte van 4.40 en on
geveer 300 Meter Oudesluizerweg over een
breedte van 3.80. Hierbij lichtte de dijkgraaf
toe dat we ons hierover nu niet al te blij
moeten maken, want door Ged. Staten wordt
later vastgesteld wat we voor onderhoud zul
len moeten betaieu.
SCHOORL.
Zondagavond concerteerde „Schoorl's
Gemengd Koor" voor een goedbezette zaal
van de Rustende Jager. Het was een jubileum
concert, 't koor had 5 jaar bestaan, en ze
wilde hiervoor het publiek iets extra's geven,
wat we merkten uit het goed verzorgde pro
framma. Dat Alkmaarsch Dubbelmannen
wartet mede van de partij was werd door d.
aanwezigen zeer gewaardeerd. Trouwens,
wat dit kwartet ten beste gaf stond boven alle
lof. Beide gezelschappen, het koor en het
kwartet, staan onder leiding van den heer
Corn. Jonker uit Alkmaar en dit zegt genoeg,
om, wanneer die gezelschappen iesamen con
certeeren, verzekerd te zijn van een genotvol
len avond.
Nadat de voorzitter van het koor, de heer
Groothand, den avond had geopend, zong het
koor: „Du Herte israëls" en „Adeste" (bij
zonder mooi) later gevolgd door „Troost"
van Roeske, (uitstekend vertolkt, doch om de
moderne muziek verschillend beoordeeld) en
„Eindeloos". Het kwartet zong: „Frühling
du bist mein" en „Stenkarasin" (Wolgalied),
Auf der Lüneburger Heide" en „Meiliedje"
Vooral het Wolgalied werd prachtig weer
gegeven. Nadat het koor nog „Slaap zacht"
URSEM.
Op initiatief van den burgemeester de
zer gemeente is alhier heden opgericht een
crisiscomité tot leniging van nood door
crisis ontstaan. In het comité zijn benoemd
de pastoor en de heeren A. A. van Diepen,
J. Koelemy, J. Buis Jzn., Alb. Groot, S. Oud,
M. Langereis, J. A. Groot. Tot voorzitter is
gekozen de heer D. F. C. F. v. d. Heuvel en
tot penningmeester de heer J. Koelemey.
In den loop der volgende week zullen en
kele comité-leden met inteekenlijsten rond
gaan, terwijl zij zelf staande de vergadering
reeds 150 beschikbaar stelden. Voorwaar
een prachtig begin.
DE LANGENDIJKER GROENTEN-
VEILINGEN.
In het begin der week vatten onze tuinbou
wers weer moed. Gedachtig gaan het gewes
telijke spreekwoord „het weer is de koopman",
maanden velen, dat bij de ingevallen, vrij
hevige vorst, de prijzen der stapelgroenten
wel dermate zouden stijgen, dat weer van een
bevredigende prijs zou kunnen worden ge
sproken. Al had er een geringe stijging
plaats, deze verdween echter weer als het wei
nigje sneeuw voor de zon wegsmolt. Dat is
buitengewoon jammer, want de toestand voor
de Langendijker tuinders is buitengewoon
hachelijk. De gemeenteraad van Zuid-Schar-
woude stelde in de afgeloopen week al 500
beschikbaar voor het crisiscomité, om daar
mee den ergsten nood te lenigen. Als men
echter bedenkt, dat er in die gemeente 100
tuinders rentelooze voorschotten hebben aan
gevraagd, waaruit mag worden geconclu
deerd, dat zij op den rand van bestaansmo
gelijkheid staan, dan is het duidelijk, dat een
dergelijke steun niet beetekent, afgescheiden
nog van de overweging, dat velen nog te fier
zullen zijn, om op deze wiize „geholpen" te
worden. In andere gemeenten is het niet
beter. Buitengewoon jammer is het, dat de
rentelooze credieten zoo lang uitblijven. We
zijn nu al midden Februari en nog heeft de
Eerste Kamer de benoodigde gelden niet ge
voteerd. Uit de aanvraag-formulieren is dui
delijk gebleken, hoe diep de tuinders in den
put zitten en het is wel te hopen, dat de toe
standen in de heele wereld spoedig verbete
ren, daar de tuinbouw aan Langendijk, die
op uitvoer is aangewezen en die dus bijzon
der veel belang heeft bij normale toestanden
in het buitenland, anders ten doode is opge
schreven.
Roode kool bracht in het begin der week
in maximum 1.60 op voor 3-ponders, terwijl
de groote geen hooger prijs dan 0.60—
0.70 kon bedingen. In 't midden der week,
toen de vraag grooter werd en de voorwaar
den voor gaver bewaren gunstiger werden;
kwamen prijzen van 0.60 voor eerste kwalh
teit niet meer voor en werden de grootere
soorten zelfs tot 1.10 of iets meer verkocht.
Voor de kleinere werd zelfs tot 3 betaald,
een prijs, die voor dezen winter tot de zeld
zaamheden behoort Zelfs voor doorschot
werd tot 2.50—2.70 besteed. Niet zoodra
echter was het met de vorst gedaan, of de
betere tendens verdween weer gedeeltelijk en
helaas kwam het weer voor, dat doorschot
voor een deel onverkoopbaar was. Prijzen van
60 cent waren weer schering en inslag en de
hoop, die bij velen levendiger was geworden,
werd weer spoedig de bodem ingeslagen. De
vooruitzichten worden er niet beter op, nu
met ingang van 1 Maart door Engeland
hoogere invoerrechten worden geheven. De
aanvoer beliep ongeveer 120 spoorwagens
van 10000 K.G. aan beide veilingen te za-
meo.
In December *25 hield Mussolini een van
zijn korte kernachtige toespraken, waarin hij
zei, dat Rome weer voor ons verrijzen moest
als het Rome der Cesars, grootscn en wijd!
De eerbiedwaardige ruinen zouden vrijge-
legd worden, breede straten loopen langs
het mausoleum van Augustus en het Kapi-
tool, van hier zou het Kolosseum binnenkort
zichtbaar zijn
„Die Botschaft hör ich wohl, allein mir
fehlt der Glaube", dacht misschien menig
een; maar wie er twijfelde aan de levensvat
baarheid van het fascisme ot aan het ten uit
voer leggen van des Duce's plannen, die
kende de wilskracht van den Dictator niet;
zij geloofden niet aan de mogelijkheid dat
Italië, dat alle krachten moest inspannen om
zijn binnenlandsche regeering te versterken
en zich door de groote mogendheden te laten
eerbiedigen, nog den durf, de werkkrachten
en het geld zou hebben om een nieuw Rome
te scheppen!
En toch groeit dit nieuwe Rome met den
dag, terwijl honderden, ja duizenden karren
met puin buiten de muren worden gereden en
we telkens voor nieuwe verrassingen komen
te staan als er een schutting omver wordt
gehaaid waarachter het werk van opruimen
der oude huizen en het uitgraven van over
blijfselen der antieke Urbs, met koortsachti-
gen ijver werd voortgezet.
Goethe schreef in 1870 uit Rome, dat men
nergens beter kon narekenen hoe de eene
kuituur op de andere gevolgd was dan hier,
waar monumenten uit de belangrijke tijdper
ken vervallen of nog ongeschonden naast of
boven elkander stonden; de geheele geschie
denis van de eeuwige stad bouwde hij uit die
gedenkteekenen op. Een eeuw na het bezoek
van den grooten dichter had het derde Italië
zijn schendende hand aan Rome geslagen;
het zette de meest botte ministeries en ban
ken, van bloeiende parken en schilderachtige
villa's stonden, alsof het zich tot doel had
gesteld het verleden plat te drukken en te
vermorzelen, Maar nog geen vijftig jaar later
stond de schepper van het vierde Italië op
het Kapitool; hij liet zijn blikken gaan over
de stad, die zich aan zijn voeten uitstrekte
en droeg bouwmeesters op het plan te ont
werpen, waarin het oude Rome geëerbiedigd
en het moderne naar de buitenwijken terug
gedrongen zou worden.
„Binnen weinige jaren moet hier een Rome
voor ons liggen, dat de geheele wereld met
bewondering vervult, het moet zich ordelijk
en machtig uitstrekken zooals ten tijde van
Augustus", zei Mussolini en nu reeds
zes jaren nadat dit nieuwe Rome geconci
pieerd werd, begint het zich duidelijk voor
ons af te teekenen; met verrassende snelheid
werden brokstukken van de antieke Urbs
aan het daglicht gebracht, straten verbreed
en huizen die oude christelijke kerkjes om
knelden, weggebrokenbinnen enkele jaren
zal de reiziger het Rome van Victor Emanue!
en Garribaldi niet meer herkennen.
In het Rome der Cesars leefden drie mi!
lioen menschen; veertien eeuwen later, toen
de Paus naar Avignon was uitgeweken, telde
het er niet meer dan zeventien duizend, maar
in de XVde eeuw, vooral onder Nikolaas V,
die het plan voor de basiliek van het Vatikaan
ontwierp, begint Rome zich als met een nieuw
gewaad te bekleeden. Het tijdperk der Renais
sance, dat nu volgt, kenmerkt zich door be
wondering voor de oudheid; de kunstlievende
Paus SixFus IV en de maecenas die Julius I
was (begin XVIe eeuw), lieten schitterendi
paleizen bouwen aan den oever van den
Tiber, omdat de waterleidingen vernield wa
ren en de stad dus slecht van water voorzien
waf'.^et Sixtus V, de groote Paus, die in de
vijf jaren dat hij regeerde zooveel goeds tot
stand bracht, begint Rome een moderne stad
te worden; hij voert het water van de bergen
hier terug en trekt breede verkeerswegen
zooals nu na vier eeuwen Mussolini doet
vt ant er zijn menschen, en ook wel eens en
kele regeerders, die niet lar.gs kronkelende
maar direct langs een breeden weg op hun
doel afgaan en tot dezulken behoort ook
Mussolini en het Rome van Mussolini zal
den tweeden genialen blik van dezen grooten
Italiaan nog na eeuwen als svmboliseeren
De hoofdstad die in '70 ruim 200,000 in
woners telde, had reeds in '85 het dubbele
aantal; in 1921 waren er 900,000; nu j3
het mililoen reeds overschreden. Wanneer
deze aanwas blijft voortduren, en de trek is
nu eenmaal naar de hoofdsteden, zal Rome
over vijftig jaar twee millioen inwoners rijk
zijn; de uitlegging van de stad en het vrij-
leggen van de oude Urbs is gebaseerd op
deze uitzetting van Rome, waardoor haar
antieke schoonheid niet geschaad wordt. Een
breede weg voert direct van het Kapitool
naar het Kolosseum en het mausoleum van
Augustus, den stichter van het Imperium zal
geïsoleerd worden. Als een ster waaruit
stralen naar alle richtingen gaan zal het een
centrum vormen.
Buiten de poort van St. Jan van Latera-
nen zal de nieuwe stad verrijzen met parken,
speelplaatsen en theaters; de architecten zul
len hier werk in overvloed vinden en zoowel
het Administratiegebouw voor den in-den-
oorlog verminkten (naast het joervenu-achti-
ge paleis van Justitie) als het „Tehuis voor
ae blinden" die in den oorlog het gezicht
verloren (via Nomentana) overtuigen ons,
dat er hier weer in de toekomst mooi ge-
bouwd zal worden.
Naarmate de straten verbreed worden zal
het verkeer minder gevaarlijk worden voor
den voetganger; het is een feit dat er nu elk
jaar 6000 automobielen meer door Rome tuf-
fen en dat'dit kleine vervoermiddel op zijn
geweten heeft dat de oude stad elkens weer
iets van haar schoonheid moest prijsgeven.
Vier sporen zullen in verschillende richtingen
voor treinen onder den grond worden aan
gelegd om de voorsteden met het centrum te
verbinden; boven de huizen zullen echter geen
treinen loopen uit aesthetische overwegingen
en uit respect voor het glorieuse verleden
van Rome dat hier den modernen mensch
altijd w-rer met bewondering vervult.
In vroeger jaren moest de stedeling, die
wat van de natuur en van de frissche lucht
wilde genieten, zich opmaken naar Frascati,
naar Castel Gandoifo of Albanoo maar nu
gaat er geen jaar voorbij, waarin niet een
nieuw park voor de stedelingen geopend
wordt. Wie noemt ze alle, deze heerlijke
plekken groen en bloemen, van waar wij een
vrij uitzicht over de stad en omgeving heb
ben zooals uit villa Matteï en villa Glorie?
En wie geniet er niet zoo mmigen voor
jaarsochtend in Villa Sciarra, een prachttuin
op den Janiculus, die Mussolini van een
Amerikaan ten geschenke ontving en met een
vorstelijk gebaar aan de stad afstond. Een
sprookjes-achtige veelheid van pauwen
wiegt zich hier en onder de bosschages er bij
de barokke fonteinen. Zij slepen hun als met
edelsteenen bezetten staart door het zijige
gras, de goudsmidswinkel aan hun hals en
staart fonkelt met duizend kleuren in den
zonneschijn. Zóó zijn de bonte pauwen maar
naast deze vleien zich ontelbare zilveren
pauwen neer, blank en smetteloos als sneeuw.
In de maand Mei is het een wonder hier
rond te loopen; dan pronkt de vogel van
Juno; de witte pauwen zagen we in een hal
ven cirkel geschaard om het bekken van een
fontein; langzaam ging de zware staart om
hoog en bundels zilveren stralen teekenden
zich af tegen het donkere geboomte. Als
groote waaiers wiegden zij langzaam heen en
weer, een eigenaardig geluid trilde door de
lucht. Wonderlijk lang bleven die dieren daar
pronkend staan; zij schenen ons betooverde
prinsessenwezens waarvoor wij met zekeren
schroom terug weken!
Hier zijn we niet meer in Rome maar in een
irreeële were'd verplaatst en we zouden hier
onzen tiid verdroomen, als we niet door bont
gekleurde kinderen en menschen er aan her
innerd werden, dat dit feeërieke park open
staat voor een publiek, dat, laat ons maar
alleen zeggen: echt Romeinsch is! Op zoo'n
moment begrijpen wij den arristocraat, die
zijn villa voor het ,'ubliek sluit om er al'een,
wel egoïstisch maar ook heel voornaam,
van te genieten.
De atmosfeer van deze vil'a vraagt vee!
rust en stilte maar om dfze te vinden moe
ten we wel heel vroeg in Rome opstaan!
ETHA FLES.
Toen keizer Alexander van Rusland eens
aan den hertog van Saksen-Weimar een be
zoek bracht, en aan tafel het gesprek op
Jena kwam, sprak hij zijn levendigen
wensch uit, de Jenaër studenten in corpore
te zien, hetgeen, zooals hij zeide, gemakke
lijk kon geschieden, daar de hertog slechts
behoefde te bevelen, dat de studenten zich
en haie zouden opstellen, wanneer hij met
hem Jena bezocht. Karl August glimlachte
bij deze woorden en zeide:
Ik zal zien wat ik doen kan.
Een uur later ging een renbode, met eene
eigenhandige kabinetsorder van den hertog
naar den prorector der hoogeschool te Jena,
en den daaropvolgenden dag reisde Karl
August zelf, met zijn keizerlijken gast daar
heen. waarin deze naast den keizer zat was
omstreeks een kwartier uur van de stad ver
wijderd, toen men reeds een menigte studen
ten opmerkte, die ter rechter- en linkerzijde
van den weg stonden, die het vorstelijk rij
tuig moest nemen. Een sluw lachje speelde
om den mond van den hertog, en zich tot
den keizer wendende, zeide hij.
Gij zult die vroolijke jongens allen
zien; geen zal tehuis blijven.
Stanley had in de Amerikaansche stad
Screnton een lezing gehouden. Onder dege
nen, die hem kwamen complimenteeren was
een rijk fabrikant. Hendrik genaamd, die
hem zeide:
Mijnheer Stanley, wat mij in uw reis
verhaal vooral heeft getroffen, is de levende
beschrijving van het hongerlijden in „Star-
vation Camp", maar er is toch iets in wat
ik niet kan begrijpen.
Als zij geen eten haden, waarom gin
gen zij dan niet visschen?
Zij waren zoo dicht bij de rivier?
Stanley was met deze vraag verlegen en
zeide; Ik geloof niet dat een van aleen
daaraan gedacht heeft.
Dit antwoord ontlokte den Amerikaan de
aanmerking:
Mijnheer Stanley, als gij weer eens
op 'n expeditie uitgaat, neem dan een \ankee
mee.
