DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN QaqeUiksch Overzicht Landdagverkiezingen in Duitsche staten. ^Binnenland No. 134e Jaargang. De partij van Hitier groeit nog steeds. In Pruisen veroveren de Nazi's 18 keer zooveel zetels dan ze hadden COALITIE-MEERDERHEID VOORBIJ. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTÏEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brievce franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C, KRAK. JI V4\DAG 25 APRIL, 1932 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit drie bladen. In vijf Duitsche landen hebben gisteren l.g. landdagverkiezingen plaats gehad, n.1. in Pruisen, Beieren, Wurtemberg, Hamburg en Anhalt. Deze verkiezingen zijn van niet minder groot belang dan die van veertien dagen ge leden, toen de nieuwe Duitsche president gekozen moest worden. Eigenlijk zouden we zelfs kunnen zeggen, dat de presidentsver kiezing van nog minder beteekenis is, dan deze landdagverkiezingen, want per slot van rekening ging het veertien dagen geleden weliswaar om de keuze van den eersten man des rijks, maarwat had dit nu eigenlijk te beteekenen? Een president kan natuurlijk veel invloed uitoefenen op de regeering, hij kan noodver ordeningen uitvaardigen, hij kan verschillen de wetten mogelijk eens niet willen onder teekenen of er een paar dagen langer mee wachten, dan de gewoonte is, in werkelijk heid regeert de president niet, maar de rijks dag. Deze maakt wetten, de samenstelling van dit lichaam is beslissend op de vorming van de regeering enz. enz En nu de landdagverkiezingen. Zij zijn van even groot belang als die van den rijks dag en vooral, omdat Pruisen daarbij be trokken was. Immers, het oude gezegde: „wie Pruisen heeft, heeft Duitschland", is ook nu nog in de 20ste èeuw voor een groot deel waar. Het ging dus gisteren niet otn Beieren, niet om Hamburg, of welke andere staat ook, het ging om Pruisen, om Duitschland! Pruisen is en blijft het eerste land van het Duitsche rijk: Pruisen is het toonaangeven de land. Wat Pruisen doet, is voor de we reld beslissend. Zoo is het eeuwenlang geweest, zoo is het nu nog. Daarom zijn de verkiezingen van gisteren van zoo'n groot belang voor Duitschland en voor andere Europeesche landen. Het ging er om of Pruisen, dat voor den oorlog steeds onrustig, ongedurig was, dat na den wereld oorlog wonderlijk rustig bleef, 'straks zoo'n landdag zou hebben, dat het met de rust van het land gedaan was, of dat de verkiezingen een dergelijk resultaat zouden hebben, dat de rustige politiek van de laatste jaren ge waarborgd bleef. 't Ging er dus om, of het rood-zwarte blok zich in Pruisen zou kunnen handhaven, of dat rechts de meerderheid kreeg, 't Ging er dus om, of Pruisen zou omkeeren of niet. of via Pruisen de rijkspolitiek zou worden be stendigd of zou worden veranderd. o Voordat we nu de verkiezingen van gis teren bespreken, zullen we even de oude sa menstelling van den Pruisischen landdag memoreeren. Deze landdag was na de ver kiezingen van 20 Mei 1928 als volgt samen gesteld: totaal 450 zetels, verdeeld als volgt: soc.-dem. 137, Duitsch-nationalen 82, cen trum 68, communisten 56, Duitsche volkspar tij 40, economische partij 21, staatspartij 21, nat.-soc. 6, Hannoveranen en landvolk 12, partij van het volksrecht 2, volks nationaal blok 2 en centrumpartij van neder-Saksen 3. Gedurende de afgeloopen vier jaar heeft de landdag enkele wijzigingen in zijn samen stelling ondergaan en we! voornamelijk door de splitsing van de Duitsch nationale partij. Het huis was tot gisteren als volgt samen gesteld: soc.-dem. 138, Duitsch nationalen 71, centrum 71, communisten 49, Duitsche volkspartij 40, staatspartij 21, economische partij 21, Duitsche staatspartij 23, nat.-soc 6, christelijke sociale volksdienst 4. commu nistische oppositie 2, communistische oppo sitie van links 1, tot geen fractie behoorend Als we nu dadelijk maar den eind-uitslag in Pruisen nemen, dan blijkt, dat de verkl®; zingen van gisteren het volgende resultaa hadden: soc.-dem. 93 zetels, Duitsch nat_ Jl, centrum 68, comm. 56, naDsoc. 160, Lnu- sche volspartij 6, Staatspartij 2, economische partij 2, chr. soc. partij 2, Duitsche Hanno veranen 1. Volgens deze berekening, die waarschijn lijk de definitieve uitslag is, zal de landdag dus waarschijnlijk bestaan uit 421 mandaten tegen 450 in den ouden landdag. De absolute meerderheid zal dus -11 bedra gen. De coalitie van Weimar zal in den nieu wen landdag volgens deze berekening waar schijnlijk over 163 stemmen beschikken. Daar de oude landdag kort voordat hij werd ontbonden, een wetsontwerp heeft aan genomen, waarbij wordt bepaald, dat de mi nister-president alleen met absolute meerder heid van stemmen zal kunnen worden geko zen, zullen de rechtsche partijen geen mi nister-president kunnen kiezen, tenzij de com munisten de rechtsche partijen in dezen tegen de regeering steunen, of het Centrum uit de coalitie van Weimar treedt en zich bij de rechtsche partijen aansluit. o Uit dit resultaat blijkt, dat Hitier weer een enorme overwinning heeft behaald. In verge lijking met de presidentsverkiezing van 13 Maart j.1. zijn de nat.-soc. nog met ruim 1 millicen stemmen voortgegaan. Vergelijking met de Rijkspresidentsverkie zing is alleen mogelijk met de cijfers van 13 Maart, omdat toen, evenals nu, ook de D.- nationalen aan de verkiezing hebben deelge nomen en de communisten even actief zijn opgetreden als bij deze verkiezingen. Uit de cijfers blijkt verder dat het Centrum de eenige regeeringspartij is, die in vergelij king tot de beide vorige verkiezingen belang rijk in stemmencijfer heeft gewonnen. Het kan thans dan ook wel als vaststaand wor den beschouwd, dat de Centrum-partij de grootste steun bij de verkiezing van president Hindenburg is geweest, hetgeen zeker ook als een persoonlijk succes voor Dr. Brue- ning kan worden beschouwd. Bij e>en zelfde deelneming aan de verkie zing en eén zelfde stemmenverhouding zou den bij een heden plaatsgehad hebbende ver kiezing voor den Rijksdag ongeveer de vol gende stemmenaantallen zijn uitgebracht: soc.-dem. 6.930.000 (8.575.000), Duitsch na tionalen 2.100.000 (2.457.000), centrum 5.900.000 (5.185.000), communisten 4.000.000 (4.590.000), Duitsche Volkspartij 450.000 (1.575.000), economische partij 270.000 (1.360.000), Duitsch landvolk 330.000 (1.100.000, Staatspartij 575.000 (1.320.000), nat.-soc. 11.910.000 (6.400.000) en chr. soc. volksdienst 430.000 (870.000). De tusschen haakjes geplaatste cijfers zijn die van de rijksdagverkiezingen van 14 September 1930. o Wat de verkiezingen in de andere landen betreft, volstaan we met de vermelding der uitslagen In Anhalt: Soc.-dem. 12 zetels (15), Staatspartij 1 (2), comm. 3 (3), Centrum 0 (0), Huis- en grondbezitters 1 (2), D.na- tionalen 2 (2), Duitsche volkspartij 2 (6), nat.-soc. 15 (1), S.A.P. 0 (0). In Wurtemberg: Soc.-dem. 14 (21), Centrum 17 (16), Boeren- en Wijnbouwers- bond 9 (15), democraten 4 (8), comm. 7 (6), D.nationalen 3 (4), chr. soc. volksdienst (3), nat.-soc. 23 (1). De Duitsche volkspartij, die met de Volksconservatieven en de econo mische partij 4 zetels en de Volksrechtpartij die 2 zetels bezetten, krijgen in den nieuwen landdag geen vertegenwoordiger meer. In Hamburg: Soc.-Dem. 49 (46). Nat.-Soc. 51 (43), Com munisten 26 (35), Staatspartij 18 (14), Duitsch Nationalen 7 (9), Duitsche V. P. 5 (7), Ec. Partij 1 (2), Christ. Soc. Volksdienst 1 (2). Centrum 2 (2). In Beieren: Beiersche Volkspartij 45 (46). Soc.-Dem. 20 (34), Boerenbond 9 (17), Duitsch Nat. 3 (13), Nat.-Soc. 43 (9), Communisten 8 (5). o In de kringen der Pruisische staatsregee- ring wordt, afgezien van een verdere beoor deeling van het resultaat der verkiezingen in Pruisen, met groote voldoening geconsta teerd, dat de oppositiepartijen niet de abso lute meerderheid verkregen hebben. In ver band met het besluit van den Pruisischen landdag inzake de verkiezing van den minis ter president acht men het slechts van onder geschikte beteekenis of de regeering-Braun volgens gewoonte formeel zal aftreden of niet, want in toonaangevende kringen der Pruisische staatsregeering twijfelt men er niet aan, dat de regeering-Braun in ieder geval als zakenkabinet verder zal regeeren. Men acht het in deze kringen uitgesloten, dat de com munisten de rechtsche oppositie zullen steu nen om een andere wijze van verkiezing van den minister-president door den Pruisischen landdag mogelijk te make:\. De oude Land dag zal nog tot 19 Mei blijven bestaan. De reuring-Braun hoopt op een mogelijke, ge leidelijke verbetering van den economischen toestand en een daaruit voortspruitende ver mindering der werkeloosheid Dit zou vol gens de meening in toonaangevende kringen zeker de macht der radicale vlcugeipartijen doen verminderen, Verkiezingsonlusten. We zullen dit overzicht van de landdag verkiezingen besluiten met een bloemlezing van diverse botsingen e.a. Want ook nu is al zeggen de Duitsche telgrammen, dat de verkiezingen kalm verlcopen zijn! de strijd niet zonder bloedvergieten verloopen. Nadat het in B e r 1 ij n in den nacht op Zondag reeds eenige malen tot kleine bot singen tusschen politieke tegenstanders was gekomen, werd tegen half vijf hedenmorgen in de Moeckernstrasse (ZW Berlijn) de 22- jarige koopman Curth, een lid der NSDAP, door communisten overvallen en door een schot in de slaap gedood. Als vermoedelijke daders zijn vier communisten gearresteerd. Toen in den loop van den morgen dit feit in het ZW van Berlijn bekend werd, werden de „Hakenkreuz"-vlaggen op talrijke plaat sen van rouwfloers voorzien. In een tuin te Steglitz werd tegen vijf uur hedenmorgen het lijk gevonden van den architect Hugo Freeck uit Oharlottenburg. Hij is waarschijn- na een vechtpartij over een anderhalven me ter hoog hek geworpen. Op de Hohenzollernplatz werden tegen zes uur zes nationaal socialisten door eenige communisten aangevallen en met messen en stokken bewerkt. Het aantal gedurende de laatste 24 uren de politiebureaux binnenge- gebrachte personen bedraagt ongeveer 220. De politie heeft o.m. een vergadering van linksradicale elementen, welke in een kelder in de Friedrich Karl strasse werd gehouden ontbonden en negen fiersonen gearresteerd. Te Bernau bij Berlijn ontstond een ernstige vechtpartij tusschen communisten en leden van den Reichsbanner eenerzijds te gen nationaal soc. anderzijds. Ook van vuur wapenen werd gebruik gemaakt en een groot aantal personen liep verwondingen op. Een lid van den reichsbanner en een nat. soc. werden levensgevaarlijk gewond. In steden van het R o erg e bi e d is de verkiezingsdag tot de vroege middag- ur ordelijk verloopen en werd vrij druk ge stemd. In den loop van den Zaterdagavond was het in verschillende steden nog tot vechtpartijen gekomen. Te Essen werden tegen middernacht drie nationaal socialisten door communisten over vallen, waarbij een communist drie schoten loste. Een der nazi's kreeg hoofdwonden, ter wijl een ander een messteek in den rug op liep. Beiden moesten naar het ziekenhuis worden overgebracht. Te Duisburg-Hamborn is het tusschen na tionaal socialisten en communisten tot een vechtpartij gekomen, waarbij een 39-jarige arbeider door een steek in de borst werd ge dood. Als vermoedelijke daders zijn drie communisten gearresteerd. In een door nationaal socialisten belegde bijeenkomst bracht een vroegere communist rapport uit over zijn indrukken in Sovjet Rus land. Het kwam bij die gelegenheid tot een vechtpartij, waarbij veertien personen zoo danig werden toegetakeld, dat zij- naar het ziekenhuis moesten worden overgebracht. In Wurtenberg is de verkiezingsdag even eens vrij rustig verloopen. In den nacht heb ben nog enkele politieke vechtpartijen plaats gehad. Zoo zouden we nog nog door kunnen gaan. Laten we het er echter bij laten. We weten immers nu wel, dat de politiek in Duitschland voortdurend slachtoffers eischt? DE TOESTAND IN BRITSCH- INDIE. Tot dusverre 150 congresleiders gearresteerd. Mevrouw Naidoe, dit tot dusver de leiding van het Indische congres heeft gehad, is Za terdag veroordeeld tot één jaar gevangenis straf. De nieuw gekozen voorzitter van het congres, Pandit Malaviya is Zaterdag buiten Delhi in arrest gesteld, daar hij aan de door de regeering verboden Congresconferentie wilde deelnemen. In totaal zijn tot dusverre 150 congresleiders gearresteerd. De regeering gelooft thans alle pogingen verijdeld te hebben om een ccngresconferen- tie in Delhi te doen plaats vinden. Congres te New Delhi geopend. Ondanks het politieverbod, om in New Delhi de aangekondigde zitting van het Al- Indisch nationaal congres te houden, en on danks de arrestaties van de congresleiders, zagen ongeveer 200 gedelegeerden kans New Delhi binnen te komen, en de congreszitting te openen, terwijl in de geheele stad boven dien propagandabiljetten werden verspreid De politie arresteerde alle congres-afgevaar digden. Ook in andere plaatsen in geheel In- dië, heeft de politie congres-aanhangers ge arresteerd, en op alle belangrijke punten versterkingen gereed gehouden om zoo noo- dig in te grijpen. Oproer onder arrestanten in een trein. In een trein tusschen Delhi en Lahore heb ben een 25-tal gevangenen hun bewakers aangevallen. Zij maakten zich meester van hun geweren en vuurden op de politie-amb- tenaren, die mede aanwezig waren. Twee po litieagenten werden gedood, verscheidene anderen gewond. Passagiers van den trein, die de politie te hulp snelden, werden even eens beschoten en een van hen werd gewond. Vervolgens klommen de arrestanten op de locomotief en dwongen den machinist den trein tot staan te brengen. Met medeneming van de geweren zochten zij vervolgens een goed heenkomen. INDUSTRUEEL VERDUISTERD MILLIOENEN. Daarna gevlucht. Naar de Ostrauer Morgen Ztg. meldt, is de algemeene directeur van de Larisch-Roe- roische mijnbouwonderneming dr. Karl Zai- das zich in verband met groote verduisterin gen, die zooals tot nu toe is komen vast te staan, 7 millioen kronen zouden bedragen, gevlucht. In zijn kwaliteit van algemeen di recteur der Larisch-Roemische ondernemin gen maakt Zaidis ook deel uit van den raac van beheer der Tsjecho-Slowaaksche stik- stofwerken en eenige belangrijke industrieele ondernemingen. DE TOESTAND IN HET VERRE OOSTEN. Gevechten tegen Chineesche communisten. De Chineesche regeering heeft ondanks den moeilijken politieken toestand te Sjanghai besloten, verscheidene divisies in de. richting Amoy te dirigeeren, waar de communisti sche troepen van het roode leger groote suc cessen zouden hebben geboekt. Twee vliegtuigescaders van het Kantonle- ger hebben de Chineesche communistische troepen bij Amoy gebombardeerd, waarbij eenige honderden personen werden gedood De communistische troepen staan onder lei ding van den bekenden Chineeschen commu nist Tsjoedé. De Chineesche regeering heeft op zijn hoofd een belooning van 10.000 Chineesche dollars gezet. Generaal Ma vormt een zelf standige regeering. Volgens een bericht uit Sachaljan heeft ge neraal Ma hedenmiddag verklaard, dat hij in den loop der eerstvolgende dagen een nieuwe, zelfstandige regeering zal vormen, welke het bewind zal voeren over de provin cies Heiloengkiang en Bindsjan. Niéuwe gevechten bij Sjanghai Volgens een bericht van het telegraaf- agentschap der Sovjet-Unie hebben Japan- sche troepen ten Z.W. van Sjanghai de Chi neesche. stellingen aangevallen. Na een krachtig artillerie- en machinegeweervuur gingen zij over tot den infanterie-aanval, die echter door de Chineezen, zij het met aan zienlijke verliezen, werd afgeslagen. Staking Japansche spoorweg arbeiders. Op de spoorlijn TokioNagoja zijn de spoorwegarbeiders in staking gegaan. Hun eischen tot loonsverhooging zijn door de re geering verworpen. De regeering fs voorne mens het verkeer door middel van vrijwilli gers in stand te houden. te steken. De poging mislukte. De daad wordt toegeschreven aan anti-fascisten. MUUR INGESTORT. Vier arbeiders gedood. Bij den bouw van een dam in den Kana- wharivier bij Carlton in West Verginia stortte plotseling een tusschenmuur in, waardoor 4 arbeiders door het vallend ge steente werden gedood, terwijl twee anderen nog teekenen van leven gaven, toen zij onder de puinhopen vandaan werden gehaald. DE SIBERISCHE EXPRESS ONTSPOORD. De Siberische express Leningrad—Nowo- sibirsk is bij Swerdlowsk gederailleerd. Vijf wagons en de locomotief werden beschadigd. Of menschenlevens te betreuren zijn, heeft men tot nog toe niet kunnen vaststellen. Het spoorwegverkeer was gedurende 12 uren onderbroken. BLOEDIGE STRAATGEVECHTEN TE HERFORST. Tusschen nat.-soc., Reichsban- nerleden en ccmmunisten. In den nacht op Zondag is het tot bloedige straatgevechten gekomen tusschen nat.-soc., leden van de Reichsbanner en communisten. De strijd duurde tot de ochtenduren. In totaal werden 10 personen gewond. DE BEZITTINGEN VAN EX-KONING ALFONSO. Effecten ter waarde van twintig millioen peseta's zijn gevonden in een safe in het voormalige koninklijke paleis, aldus deelt de heer Geronimo Bujido mede. de voorzitter van de commissie voor de eigendommen van den ex-koning. AANSLAG OP HET ITALIAANSCHE CONSULAAT TE GENEVE. Zaterdag wérd te Geneve een poging gedaan het Italiaansche consulaat in brand ROOFOVERVAL OP KASLOOPER TE HAMBURG. Zaterdagmiddag is in de Berthastrasse te Hamburg een wielrijder, die voor zijn werk gever gelden ten bedrage van 4000 Mark geïncasseerd had, door een luxe-auto van achteren aangereden. Op hetzelfde oogen- blik sprong een man uit de auto, rukte de handtasch met het geïnde geld van het rij wiel van den kaslooper af en sprong weert in den auto, die in volle vaart wegreed. De daders konden tot dusverre nog niet worden achterhaald. DE VULKANISCHE WERKINGEN IN ZUID-AMERIKA. Nieuwe aardbeving in Mendoza. Mendoza, dat door de laatste vulkanische uitbarstingen bijzonder hevig te lijden heeft gehad, is door een nieuwe aardbeving ge teisterd, welke volle 2 minuten duurde en waardoor de bevolking in paniekstemming geraakte. Iedereen rende de straat op, daar een catastrophe verwacht werd. Aan den ho rizon getuigden roode vlammen van een nieuwe vulkanische uitbarsting. RUSSISCHE BOND VAN PROLETARISCHE SCHRIJVERS ONTBONDEN. Het centraal executief comité van de com munistische partij heeft besloten den afzon derlijken bond van proletarische schrijvers dit tot op dit oogenblik bestaan heeft, te ont binden en alle schrijveis die de Sovjetmacht verdedigen tot te vereenigen in één en kele vereeniging van Sovjetschrijvers. SPAANSCHE VISCHTRAWLER GEZONKEN. 10 man vermist. De Spaanschc vischtrawler „Upia Mendi" is aan de kust van Pembrokeshire op een rots gelcopen en onmiddellijk gezonken. Van de opvarenden worden 10 man vermist. 2 personen konden worden gered. DE WERKELOOSHEID IN NEW-YORK. Een millioen werkloozen. Een millioen werkloozen, zijnde een ze vende gedeelte van de bevolking van de stad New-York, is thans afhankelijk van liefda digheid en de z.g. relief funds, welke prac- tisch geheel uitgeput zijn. Men vreest dan ook voor uitgebreide hon- geronlusten, tenzij onmiddellijk uitgebreide maatregelen genomen worden cm den drei genden hongersnood af te wenden. Reeds voor heden verwacht men groote moeilijkheden, aangezien men thans voor de noodzakelijkheid komt te staan om aan 8000 inenschen mede te deelen, dat men hun geen hulp meer verstrekken kan. Meer dan 50.000 personen zullen na 1 Mei gedwongen zijn te pogen zich zonder eenigen steun door de moeilijkheden heen te slaan. Medegedeeld wordt, dat zeer ernstige on regelmatigheden alleen kunnen worden ver meden, wanneer het stadsbestuur er toe wil en kan overgaan cm maandelijks een bedrag voor steun uit te trekken, groot ongeveer 7V> millioen dollar. Een dergelijk maandelijksch steunbedrag zou dan volgens de algemeene opvattingen minstens gedurende een vol jaar moeten worden uitgetrokken. BEROOVING NABIJ VALKENBURG. Door twee personen aangevallen. Zaterdagmorgen is, naar de Tel. meldt, de heer Cobbenhagen uit Houthem, die per rijwiel naar een bank te Valkenburg reed, door twee personen aangevallen, die hem een bedrag van ongeveer 800 gulden ontroofden. De heer C. Passeerde in de nabijheid van de brug bij Koningswinkel een voetganger, die hem plotseling een hevigen slag op het achterhoofd gaf. Een tweede slag op het voorhoofd werd hem toegebracht door iemand die enkele meters verder stond opgesteld. Deze slag kwam zoo hevig aan, dat de aan gevallene het bewustzijn verloor en kwam te vallen. Uit de tasch met geld, die het slachtoffer onder zijn overjas geborgen had, hebben de daders het papieren geld, ten bedrag van acht honderd gulden gestolen. Doordat de roovers haast moesten maken om uit de voeten te komen, hebben zij het zilvergeld niet aan geroerd Rijksdaalders en guldens lagen op dc plaats der berooving verspreid. Ongeveer een kwartier later werd de heer C. door een voorbijganger gevonden. De siag schijnt met kracht te zijn toege bracht met een niet hard voorwerp, daar geen ernstige verwondingen te constateeren vielen. Wel was de verslagene door de slagen zoo zeer verdoofd, dat hij eerst na een uur weer goed bij kennis kwam.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1