Hlkmaarsche Courant.
„ARNHEM"
JUiMicaties
i'Buitenland
'LEVENS-
VERZEKERING
MAATSCHAPPIJ
Honderd fier en dertigste Jaargang.
Dinsdag Mei.
HINDERWET.
HINDERWET.
DE TOESTAND IN HET
VERRE OOSTEN.
De toestand van Sjanghai.
De diplomatieke betrekkingen
met Rusland.
DE MOORD OP LINDBERGH'S
BABY.
Op zoek naar de moordenaars.
Gaat Lindbergh in Europa wonen?
Op zoek naar de ontvoerders
van het kindje Lindbergh.
Een belooning uitgeloofd.
®"en uitgebreid onderzoek.
moordenaar* vanï h?k dat zich de vijf
DICHTE MIST BOVEN HET KANAAL.
Het scheepvaartverkeer ge
stagneerd.
DE STRIJD TEGEN DE NAAKT-
CULTUUR IN CANADA.
POLITIEKE MOORD TE SOFIA.
GROOTE BRAND BIJ DE v
KRUPP-F ABRIEKEN.
AMOK-LOOPER WONDT 7 EN
DOODT DRIE PERSONEN.
ERNSTIG SPOORWEGONGELUK
TE BREMEN.
Tien gewonden.
BIERPARADE IN NEW-YORK.
AUTOBUS IN RAVIJN GEVALLEN.
Drie dooden, vier zwaar ge
wonden.
MIJNONGELUK BIJ DORTMUND.
De dooden nog niet geborgen.
EEN GEVAARLIJK SPEL.
ONGELUKKEN IN DE BERGFN.
AUTOBUS OVER DEN KOP
GESLAGEN.
Vier dooden, 24 gewonden.
ZWAAR WEER BOVEN
MUNSTERLAND.
DE DIPLOMATIEKE BETREKKINGEN
TUSSCHEN MEXICO EN PERU
VERBROKEN.
DE GEDEPORTEERDEN VAN
DE CHAO.
Haagsche brieven.
>*o. n4 *932
jjeden is op de gemeente-secretarie
inzage gelegd een verzoek met bij
lagen van C. K. BAKKER te Heiloo om
vernunning tot het oprichten van een
automobielherstelplaats, met plaatsing
daarin van twee electro-motoren, resp.
ny. en M P-K-, voor het in werking bren-
van diverse machines, in het perceel
Zuiderboutlaan nr. 1 I.
Bezwaren tegen deze oprichting kun-
vvorden ingediend ten Stadhuize
a«/er gemeente, mondeling op DINSDAG
oi yjEI a s., voormiddags te ELF UUR,
en schriftelijk vóór of op dien tijd. Ge
durende drie dagen vóór gemelden dag
•kunnen de verzoeker en hij, die bezwa
ren heeft ingebracht op de secretarie
'dezer gemeente van de terzake inge-
ïrompn schrifturen kennis nemen.
Alkmaar, 17 Mei 1932.
Burgemeester en Wethouders
van Alkmaar,
WENDELAAR, Burgemeester.
A. KOELMA, Secretaris.
Heden is op de gemeente-secretarie ter
inzage gelegd een verzoek met bijlagen
van de N. V. Haytema's kunstmesthan
del, alhier' om vergunning tot het uit
breiden van een opslagplaats voor
jnnstmeststoffen, door het bijplaatsen
ran één electro-motor van 1 P.K., voor
bei in werking stellen van een kalk
molen, en het inrichten van een kalk-
blusscherij, in het perceel Schermerweg
nr. 88.
Bezwaren tegen deze uitbreiding kun
nen worden ingediend ten Stadhuize
dezer gemeente, mondeling op DINSDAG
31 MEI a s., voormiddags te ELF UUR,
en schriftelijk vóór of op dien tijd. Ge
durende date dagen vóór gemelden dag
[kunnen de verzoeker en hij, die bezwa
ren heeft ingebracht op de secretarie
'dezer gemeente van de terzake inge
komen schrifturen kennis nemen.
Alkmaar, 17 Mei 1932.
Burgemeester en Wethouders
van Alkmaar,
WENDELAAR, Burgemeester.
A. KOELMA, Secretaris.
bevinden. Alle posten van de kustwacht
hebben een uitvoerige beschrijving van
den schoener ontvangen, aan boord
waarvan de misdadigers zich moeten
bevinden met wie John Curtis en kolo
nel Lindbergh hebben onderhandeld.
Tenzij de schoener, nadat het bericht
van het vinden van het lijkje was bekend
geworden, naar open zee zou zijn ver
trokken, acht men het onmogelijk, dat
de misdadigers kunnen ontkomen
De Japansche minister van Buiten-
landsche Zaken Josjisawa heeft Zater
dag een belangrijke bespreking gevoerd
met de ambassadeurs van Engeland,
Amerika, Frankrijk en Italië. Over den
inhoud der gevoerde besprekingen wordt
officieel niets medegedeeld.
In welingelichte politieke kringen
ver'uidt echter, dat Josjisawa den am
bassadeurs allereerst het besluit der
Japansche regeering heeft medegedeeld
Sjanghai volkomen te ontruimen en
vervolgens de spoedige opening ter
sprake heeft gebracht van de interna
tionale verzoeningsconferentie te Sjang
hai waar in overeenstemming met het
besluit van den Volkenbondsraad maat
regelen zullen worden besproken tot het
waarborgen van de veiligheid in Sjang
hai.
Josjisawa heeft den ambassadeurs be
paalde voorstellen der Japansche regee
ring voor de agenda der verzoeningscon
ferentie overgebracht. Een dezer voor
stellen betreft het veranderen van
Sjanghai in een internationale vrije stad
binnen een gedimilitariseerde zone.
In verband met de Chineesche berich
ten, waarin gesproken wordt over de
noodzakelijkheid van een herstellen dei-
diplomatieke betrekkingen tusschen
Sovjet-Rusland en China verklaren de
officieele Russische kringen, dat de
Russische regeering bereid is de diplo
matieke betrekkingen met Nanking te
hervatten natuurlijk echter zonder eeni-
ge voorwaarde.
De voorstellen der Chineesche regee
ring dat Rusland zich zal verplichten,
geen communistische propaganda in
China te voeren, wordt afgewezen onder
verwijzing naar het feit, dat de Sovjet-
regeering zich principieel onthoudt van
alle stappen die beschouwd moeten
worden als een inbreuk op de binnen-
landsche politiek van een ander land De
Sovjetregeering staat op het standpunt
dat het hervatten der diplomatieke be
trekkingen kan geschieden zonder eeni-
ge bemiddeling.
f Zaterdagmiddag om 12 uur is het ge-
heele verkeer in New York één minuut
lang stopgezet, als teeken van deelne
ming in het tragische lot, dat het echt
paar Lindbergh getroffen heeft.
De reeder Curtiss uit Norfolk heeft
de politie bijzonderheden medegedeeld
omtrent de misdadigersbende waarmede
h'j op volle zee onderhandelingen ge
voerd heeft over teruggave van de
baby van Lindbergh en waarbij de mis
dadigers nogmaals een losgeld van
200.000 dollers eischten.
Twintig kustwachtschepen zoeken
thans koortsachtig naar het door Curtiss
nauwkeurig beschreven schip, een
schoener van het Glaucestertype met 275
P K. hulpmotor, dat op 21 April uit
Capmay is vertrokken en sindsdien niet
meer gemeerd heeft. Men heeft den in
druk, dat de misdadigers een schoener
hebben gestolen en den kapitein onder
bedreiging tot gehoorzaamheid gedwon
gen hebben.
Uit kringen, die met Lindbergh in con
tact staat, verluidt, dat het echtpaar
thans ernstig overweegt naar Europa te
verhuizen. Zij hebben reeds tal van aan
biedingen vaq vrienden in Europa ont
vangen. Zoo is hun o.a. een in Zuid-
Frankrijk gelegen kasteel als woonplaats
aangeboden. Tot dusverre hebben de
beier en mevrouw Lindbergh echter nog
geen beslissing genomen.
Dc beide bemiddelaars van Lindbergh,
Condon en Curtis hebben de politie de
namen, zoomede een nauwkeurig signa
lement opgegeven van de personen die
optraden als onderhandelaars der ont
voerders van het kindje Lindbergh.
Condon deelde mede, dat het drie man
nen en eenige vrouwen betreft. De bende
leider spreekt met Duitsch accent, de
n eede spreekt Italiaansch en de derde
pa&nsch. Curtis heeft een der onder-
herk e'^ars 'n misdadigers „album"
Volgens een mededeeling van de poli-
te heeft Lindbergh zelf di leiding geno-
en bij de opsporingen van de moorde
naars van zijn zoontje.
n het Huis van Afgevaardigden heeft
rhn 8®vaardigde Douglass uit Massa-
bpinm, een voorstel ingediend om een
stpriinl"? Va?- twin<ig duizend pond
ir lirhtfr bikbaar testellen voor de
en veronrHn'u leiden de arrestatie
de baby vanL?nSenrgS.0ntV0erder8%an
tuigen en U) °iph6rs' twee watervlieg-
hebben Zomin i6pen van de kustwacht
Kaap Cod en Kn f?heele kust tusschen
•Poringvan ïe *P^ay afgezocht ter op'
waarvan mor. sck°ener, aan boord
n de baby van Lindbergh
Een ondoordringbare mist heeft Zondag
middag en in den nacht op Maandag het ge-
heele scheepvaartverkeer op het Kanaal stil
gelegd. De „Milwaukee" had meer dan 12
uren vertraging.
Het Engelsche stoomschip „Roumelian",
dat 2500 ton meet, is ter hoogte van Needless
in botsing gekomen met het Fransche 3000
ton metende stoomschip „Saint Nazaire".
De „Raumelain" werd aan stuurboord zoo
ernstig beschadigd, dat zij S.O.S.-seinen
moest geven wegens gevaar voor zinken.
Toen eenige reddiggsbooten van het Isle
Wight op de plaats des onheils arriveerden
had de „Roumelian" reeds veel water binnen
gekregen en al reddingsbooten uitgezet. Het
gelukte evenwel het schip, nadat vier passa
giers in veiligheid waren gebracht, onder
eigen stoom naar Southampton terug te
brengen.
De Canadeesche regeering heeft een uitge-
breiden en verbitterden veldtocht geopend
tegen de naaktcultuurbeweging. De gevange
nissen in Nelson en Grand Forks zijn prop
vol gevangenen, die zich schuldig hebben
gemaakt aan naaktcultuur. In Grand Forks
was men gedwongen speciale verblijven voor
deze gevangenen op te slaan, daar er geen
plaats meer was in de gevangenissen. Velen
moest men zelfs onderbrengen in een ijs-
kegelbaan. In de gevangenis van Nelson zijn
de gevangen aanhangers der naaktcultuur
beweging overgegaan tot een hongerstaking
uit protest tegen het feit, dat men hen van
hun kinderen heeft gescheiden. Zij brengen
hun tijd door met het zingen van kerkelijke
liedeten.
Alleen reeds in de afgeloopen paar dagen
heeft de politie ruim vijfhonderd mannen en
vrouwen gearresteerd, die deelgenomen heb
ben aan naaktparades en die voor het groot
ste deel aanhangers zijn van de Russische
secte „vrijheidszonen". Het Gerechtshof heeft
zeer strenge straffen opgelegd. Tweehon
derdvijftig personen die naakt gebaad heb
ben, w.o. 52 vrouwen, zijn veroordeeld tot
drie jaar gevangenisstraf. Besloten is, eenj-
gen der veroordeelden zoodra zij hun straf
zullen hebben uitgezeten, uit het land te zet
ten.
Maandagavond is de voorzitter van
het legale nationale comit, Dimiter Mi-
chailof, vermooid. Toen Michailoff om
8 uur zijn huis wilde binnen gaan, werd
hij door een onbekende, die hem had op
gewacht door verscheidene revolver
schoten gedood. De dader slaagde er in
te ontkomen zonder te zijn herkend.
Hedenochtend vroeg is in een der fa
brieken der firma Krupp in de Frohn-
hauserstrasse een groote brand uitge
broken, die om 8 uur hedenmorgen nog
niet was gebluscht. De materieele scha
de is belangrijk. Er zouden geen per
soonlijke ongelukken hebben plaats ge
had.
In een kustplaatsje bij Mombassa in Oost-
Afrika heeft een amoklooper, een inboorling,,
drie personen met een mes gedood en zeven
gewond. De inboorling had eerst ruzie met
zijn vrouw, rende vervolgens plotseling de
dorpstraat af en sloeg met een mes op de
voorbijgangers in, die in wilde paniek vlucht
ten. Na veel moeite slaagde men erin, den
man binden en onschadelijk te maken.
Pinkstermaandag te omstreeks kwart
voor een heeft dicht bij het centraal
station Bremen een ernstig spoorweg
ongeluk plaats gehad, waarbij tien trein-
passagiers ten deele ernstig werden ge
wond. Van den D-trein Keulen-Altona
derailleerden het restauratierijtuig en
een wagen eerste en tweede klasse. De
trein was goed bezet.
Naar tot nu toe is komen vast te staan,
is het ongeluk het gevolg van warm loo-
pen der rails. Het is een wonder dat de
ontspoorde wagen niet de 15 M. hooge
helling is afgeslagen.
De Natten" hebben Zaterdagmorgen
een groote demonstratie te New York
gehouden, waarmede zij de regeering
wilden toonen, dat tallooze Amerikanen
het toestaan var. alcoholhoudend bier
eischen. Om 11 uur Amerikaanschen tijd
werd de optocht gevormd op de Fifth
Avenue, vanwaar hij onder leiding van
den New-Yorkschen burgemeester, Wal
ker, vertrok. Duizenden vlaggen werden
meegedragen en talrijke muziekcorpsen
liepen mede. Het aantal deelnemers
wordt geschat op verscheidene honderd
duizenden personen. De te New-York
wonende Duitschers waren vrijwel vol
tallig aanwezig. De demonstratie duurde
tot ongeveer middernacht. In alle groote
steden van de Vereenigde Staten hebben
dergelijke demonstraties plaats gehad.
Volgens een bericht in de Berlijnsche
bladen uit Nordhausen is gistermiddag
op den steilen weg tusschen HohegeF en
Sorgo een autobus uit Maagdenburg in
een bocht door de borstwering in een
diepte van 10 Mf'gevallen. De chauffeur
en twee inzittenden werden op slag ge
dood. De overige vier verongelukten, 2
mannen en 2 vrouwen, bekwamen le
vensgevaarlijke verwondingen.
Zaterdag tegen 6.20 's morgens is op
de mijn Dorstfeld in schacht 3 een lift-
ongeluk gebeurd. De beide liften zijn
naar beneden gestort. In de liften zaten
in totaal vijf personen. De bergingswerk
zaamheden zijn reeds aan den gang.
Naar tot dusver kon werden vastgesteld
moet verwacht worden dat alle vijf in
zittenden den dood gevonden hebben.
Het ongelk is te wijten aan het feit, dat
de verbinding tusschen lift en touw los
geraakt is. De oorzaak van dit feit kon
nog niet worden vastgesteld.
Tot Zaterdagavond 8 uur was men er
nog niet in geslaagd, de op de mijn
Dorstfeld verongelukte mijnwerkers te
bergen. De in de mijn liggende volkomen
verwoeste lichten vormen één groote
ruïne. Het meer dan 100 centenaars
zware touw wordt op het oogenblik ver
wijderd. Eerst wanneer dit gereed is, kan
men met het bergen van de lijken aan
vangen. Men verwacht echter dat dit
niet eerder zal zijn dan Zondagmorgen.
Te Haugesund, in Denemarken, had
den eenige knape ndyanietpatronen ge-
stolep. Een van hai probeerde een pa
troon tot ontploffing te brengen. Hij
sloeg er met een bijl op, met het gevolg
dat de patroon inderdaad tot explosie
kwam. De knaap was echter op slag
dood.
Uit Langgries (Zwitserland) wordt ge
meld, dat bij Benedictbeuren een tourist
en een 10-jarige knaap naar beneden
zijn gestort. De knaap werd gedood, de
toerist zwaar gewond.
Een Duitsche autobus, waarin 28 per
sonen zaten, die een uitstapje maakten
in den Harz, is omgeslagen. Vier perso
nen werden gedood, de overigen werden
ten deele ernstig gewond
Zondagmiddag heeft boven het middenge
deelte van Munsterland een hevig noodweer
gewoed, begeleid door wolkbreuken en hagel
buien. Volgens de tot dusverre binnengeko
men berichten is vooral het plaatsje Nottuln
en omgeving getroffen De Nonnenbach kreeg
geweldige watermassa's te verwerken, zoodat
verscheidene straten een meter onder water
kwamen te staan. Het water drong de huizen
binnen. Het te velde staande gewas is groo-
tendeels vernield. Ook Hawixbeck en om
geving is door noodweer geteisterd.
Volgens verdere berichten is ook boven het
Billerbecker-district een wolkbreuk losge
barsten. Hier stond het water 80 tot 150 c.M.
hoog. De oogst heeft veel te lijden gehad en
is voor een deel vernietigd.
waarborgt U en Uw gezin een onbezorgde
toekomst.
De spoorbaan Hawixbeck—Billerbeck is
door het water een tijdlang onbruikbaar ge
worden. De treinen kregen een vertraging van
ongeveer 3 uur. De aangerichte schade is
zeer groot.
De Mexicaansche regeering heeft de diplo
matieke betrekkingen met Peru verbroken,
aangezien de Peruaansche regeering de
terugroeping eischt van den Mexicaanschen
gezant en diens staf.
De Mexicaansche vertegenwoordiger te
Lima is reeds per vliegtuig vertrokken. Den
Peruaanschen gezant te Mexico City werden
zijn geloofsbrieven teruggegeven.
Generaal Jan Cabral, de Mexicaansche
gezant in Peru en zijn geheele staf, zijn in
verband met het verbreken der diplomatieke
betrekkingen tusschen Peru en Mexico uit
Lima vertrokken.
Deze terugroeping was door Peru geëischt
De Peruaansche regeering beschuldigdt den
Mexicaanschen gezant er van betrekkingen
te hebben onderhouden met revolutionnaire
elementen in Peru, die thans gearresteerd
•zijn.
Ook aan den Peruviaanschen gezant in
Mexico Raaygada is zijn pas overhandigd
De Dantzigsche correspondent van de
Vossische Zeitung is er, volgens de N. R.
C., in geslaagd te spreken met de negen
gedeporteerden, die het Argentijnsche
stoomschip Chao na lange omzwervin
gen te Gdingen aan land gezet heeft en
die, nadat hun papieren gecontroleerd
waren, thans reeds hun geboorteplaat
sen bereikt hebben.
,Hoe zijt gij eindelijk op het schip ge
komen?", vroeg de journalst hun op het
politiebureau, waar zij voorloopig wa
ren ondergebracht. Zij kijken elkaar
aan, kijken mij aan en zwijgen. „Ik
ben geen ambtenaar", zeg ik, „ik wou
alleen van uw ondervindingen hooren,
om er over te schrijven."
„Een kleine magere man, een smid uit
de Oekraïne, opent aarzelend den mond.
„Ik ben vier jaar geleden met een vriend
naar Argentinië gegaan. Hij is daar ge
storven. Wij hebben werk in een machi-
nefabrek gevonden. Behoorlijke, goed
betaalde arbeid, 's Morgens gingen wij
naar de fabriek, 's avonds naar een café
of een bioscoop, en 's Zondags maakten
wij uitstapjes. Op een dag !k kwam
juist van mijn ploeg uit de fabriek
staat voor mijn huis een politie-agent.
„Zijt gij de en die?", vraagt hij mij. Ik
zeg ja. Toen pakt hij mij bij den arm en
brengt mij naar een auto. Wij rijden
naar een groot huis. Het was de stede
lijke gevangenis en daar werd ik opge
sloten. Ik wist niet waarom en weet ook
nu nog niet waarom. Eens werd ik uit
de cel naar een klein bureau gebracht.
Daar zat een man in uniorfm met gou
den knoopen. De keek mij van onder tot
boven boos aan en vroeg: „Waar hebt gij
die communistische pamletten vandaan
gehad?" Ik kon niets zeggen. Wat had
ik ook moeten zeggen. Ik keek hem al
leen 'maar verbaasd aan en haalde de
schouders op. Toen brachten zij mij weer
naar mijn cel terug.
„Er lagen daar een heele menigte men-
schen. Dagelijks kwamen er nieuwe bij,
dagelijks verdwenen er. Wij wisten niet,
waarheen. Wij lagen daar en wachtten.
Eens kwam in onze cel een handelaar
ir. vrouwen. Hij bleef slechts twee da
gen. Toen kon hij w eer gaan. Men zegt,
dat hij zich met 10.000 peseta's vrijge
kocht heeft. Ik weet niet, of het w aar is.
Maar een ding: weet ik, wie geen geld
had, moest blijven.
„Eens ging een groote beweging dooi
de gevangens. Gezegd werd, dat er dien
dag duizend man, politieke gevangenen
gedeporteerd waren. Naar een klein
eiland in den Oceaan. Het fijne van de
zaak hebben wij nooit te weten kunnen
komen. Toen kw amen de anderen, die u
hier ziet zitten. De een na den ander.
Velen van hen hadden in kleine stadjes
in het binnenland reeds twee jaar lang
gezeten."
„En waarom? Plotseling begonnen ze
allemaal door elkaar te schreeuwen.
„Om niets, heelemaal om niets! Mij
heeft men uit de fabriek gehaald, brult
de een, mij uit het restaurant, mij van
de straat." De woede maakt hun stem
men schril. Een, een groote, sterke man,
neemt het woord. „Men heeft ons opge-
sloten, zonder vonnis, zonder terechtzit
ting, zonder ons ook maar met een enkel
woord te zeggen, wat ons verweten
werd. Wij hebben daarginds niets ge
daan, dan gewerkt, wij waren in ons
schik, dat wij werk hadden. Gestolen of
bedrogen heeft ook niemand van ons.
Wij allen, zooals u ons hier ziet, zijn
eerlijke arbeiders geweest en niemand
heeft er aan gedacht, iets tegen de Ar
gentijnsche regeering te ondernemen.
Onder ons gezegd, het kon ons niets
schelen, wie da.'.r regeerde. Wij wilden
niets, dan ons brood en dat hebben ze
ons gegeven."
„En toen kwaamt gij aanboord van het
schip?" „Ja. de man met de harde
stem antwoordde weer voor de anderen
toen kwamen wij aan boord van de
Chaco. 120 man in een ruimte opeenge-
perst, 90 dagen lang. Om de twee dagen
mochten we voor een half uur aan het
dek, een luebtje scheppen Dan moesten
we weer naar beneden in het massa
graf. Velen hebben gehuild. Anderen
hebben geprobeerd in verzet te komen.
Toen kwamen de wachts en gaven met
de platte sabel een paar slagen over den
rug, zoodat men de eerstvolgende dagen
genoeg te doen had, om zich m.v de eigen
pijn bezig te houden, en niet meer aan
opstand dacht.
„Overigens zat alles aan boord van
het schip goed in elkaar. Naar de
scheepsklok werd opgestaan, naar de
scheepsklok werd gegeten, naar de
scheepsklok ontspande men zich, en wie
dit rhythme niet begreep, werd het met
slagen ingepeperd. In de laatste dagen
is dat beter geworden. Toen kwamen wij
vaker aan dek, kregen beter te eten, om
ons w eer in een behoorlijken toestand te
Gdingen te Kunnen vertoonen."
„Onder het spreken is hij van opwin
ding opgesyrongen. Ni' laat hij zich
zwaar op de houten bank terug vallen.
Weer zitten zij daar allen en zwijgen."....,
De Chaco is nadat te Gdingen 10 ge
deporteerden aan land gezet waren, nu
onderweg naar Memel, waar 4 Litauers
zullen landen. Daarna gaat het schip
naar Cardiff om zijn laatst misdadigers
kwijt te raken.
Er heerscht in Haagsche onderwijzerskrid
gen onrust, zorg, ongerustheid en angst en
dat waarlijk niet zonder reden. Het gaat in
de huishouding der gemeente al evenzeer als
in de particuliere huishoudingen, de crisis
tijd, de ongewoon moeilijke omstandigheden,
maken bezuinigen dringend noodzakelijk. Al
leen, in de particuliere gezinnen zal waar
schijnlijk de post onderwijs voor de kinderen
zoo lang.mogelijk onaangetast blijven.
Als het gaat om de school, om boeken, om
lessen, dan zeggen vader en moeder beiden:
eerst probeeren of er niet op een andere ma
nier iets te regelen valt. H<_+ onderwijs voor
de kinderen is van te groot belang. Nu wil
ik volstrekt niet beweren of zelfs maar insi-
nueeren, dat ons gemeentebestuur niet vol
doende rekening wenscht te houden met de
belangen der kinderen, die de openbare
scholen bezoeken, maareen gemeente-
huishouding is nu eenmaal iets anders dan
een afzonderlijk gezin en „de school", waar
het onderwijs gegeven wordt, beteekent in
gemeentelijke taak toch iets verschillends van
de kinderen, die onderwijs krijgen.
En natuurlijk, op de school als zoodanig
zal wel bezuinigd kunnen worden en het is
te hopen, dat men er in slagen zal te bezuini
gen zonder dat de belangen van de kinderen,
zonder welke de school toch een paskwil is,
ernstig geschaad worden De nieuwe inspec
teur van het onderwijs, die in een der jongste
raadsvergaderingen benoemd is en die voor
namelijk tot taak zal hebben te streven naar
bezuiniging bij ons onderwijs, zal het waar
lijk niet gemakkelijk hebben Niet alleen, om
dat de opgave op zichzelf reeds moeilijk ge
noeg is. maar omoat hij ook groot gevaar
loopt als een stootblok tusschen twee ,oco-
motieven te komen, te weten, het gemeente
bestuur aan den eencn kant en den bond van
onderwijzers aan Jen anderen
Tot dusver was het een benijdenswaardige
positie om in Den Haag onderwijzer te kun
nen zijn, als men eenmaal zijn vaste aanstel
ling had, tenminste. Het was eer, soort levens
verzekering, men kon zich veilig geborgen
achten. Natuurlijk, ontslag bleef altijd moge
lijk, maar dan moest iemand het toch al bui
tengewoon bont maken, zoodat men veilig
kon zeggen, dat dit in de practiik niet voor
kwam. En ce zaak werd ook niin of meer
royaal aangepakt. Zooals er ook wel gezinnen
zijn, waar de keukenprinses niet hoeft te
kijken op een schepje van dit en een paar ons
van dat en waar een zekere gemoedelijke
mildheid heerscht. En nu is dat eensklaps
veranderd. Er moet bezuinigd worden en er
zullen slachtoffers vallen. Waar verleden
jaar nog een honderdtal nieuwe onderwijzers
werd aangesteld, waarvan er zelfs van buiten
Den Haag werden gehaald, blijkt er nu op
eenmaal een overcompleet te zijn. er moet
ontslagen worden, de bezuiniging wil het.
Paralleiklassen worden opgeheven, andere
klassen samengevoegd, scholen saamgesmol-
ten, er zal op allerlei manier bekrompen wor
den. De levensverzekering blijkt heelemaal
geen verzekering geweest te zijn, het was een
illusie, meer niet.
Het spreekt vanzelf, dat er bij dit ontslag
met allerlei omstandigheden rekening gehou
den zai worden en, heelemaal ontslag is het
ook weer niet, wie er overcompleet blijken te
zijn, zullen of op wachtgeld of op pensioen
worden gesteld. En dit zal hoofdzakelijk wor
den geregeld naar leeftijd, niet naar geschikt
heid. Aan den eenen kant is daar een zekere
billijkheid ir:, tegenover de onderwijzers, aan
den andere i kant is het de vraag of de' belan
gen der schoolgaande kinderen daarbij niet
in het gedrang komen. Er zijn scholen, waar
de onderwijzer van een parallelklassc bij
voorbeeld door het opheffen van die klasse
overcompleet wordt en dus op wachtgeld ge
steld zal moeten worden, terwijl hij een der
beste krachten van de school is en het hoofd
alles zou willen doen om hem te behouden.
Zijn collega van de oorspronkelijke klasse
voldoet minder, maar die blijft. Een ander
was er, van wien de ouders gezegd hebben:
als die meegaat naar de „opleidingsklasse"
dat wil zeggen de zesde, van waar de leer
lingen naar de H. B. S. geloodst moeten wor
den nemen we de kinderen van school,
want dan komt er niets van terecht. EMt drei
gement was zoo ernstig en de klachten had
den zoo veel grond, dat het hoofd is ge
zwicht voor den drang der ouders en een
ander belastte met de zesde klasse. Had hij1
nu de vrije keus, dan zou er stellig als bezui-
nigingssLachtoffer een ander vallen dan de
jonge kracht, vervuld van liefde voor -zijn
werk, van een zeldzaam begrip voor den om
gang met kinderen- Maar het hoofd heeft de
vrije keuze niet en zelfs de inspectie kan daar
aan niets veranderen. Er zijn andere factoren,
die beslissen.
De jonge krachten, die met vrijwel mathe
matische zekerheid kunnen uitrekenen, dat
hun het twijfelachtig genoegen zal te beurt
vallen van een schier eindelooze vacantie op
wachtgeld, voelen zich begrijpelijkerwijze min
