DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN fOxtyetijksch Ouzvücht !BuUettCand tBiaiieuCand fto. 120 134e Jaargang opwindende jacht langs spoorbaan. turksche rebellen gevonnist. de ernstige overstroomingen in engeland. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. i^osse nummers 5 cents. ifil PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. MISDAG 24 m:i 1032 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat alt 2 bladen. BELGIE HEEFT EEN NIEUWE REGEERING. o De samenstelling van de nieuwe regeering. o Het is den kabinetsformateur Renkin giste ren gelukt, een nieuwe regeering samen te stellen, die er als volgt zal uitzien: Renkin, minister-president en financiën; H ij m a n s, buitenlandsche zakenC a r t o n, binnenlandsche zaken; Cocq, justitie; Pe- t i t j e a n, kunsten en wetenschappenH e y - man, arbeid en nijverheidVan Die voet, landbouw; Tschoffen, koloniën; Croc- kaert, nationale defensie; Forthomme, transportwezenB o v e s s e, posterijenS a p, openbare werken. o Deze nieuwe regeering ziet er bijna net zoo uit als de vorige. Slechts drie nieuwe namen kan men lezen, n.1. Forthomme, Tschof fen en Sap. De twee laatsten zijn katholiek, de eerste is liberaal. In het nieuwe kabinet zetelen dus evenals vroeger zeven katholieken en vijf liberalen. De Vlamingen, die in het vorige kabinet door vier katholieken en een liberaal vertegenwoordigd, waren moeten nu met drie zetels genoegen nemen. Vijf minis ters zijn geboren Brusselaars, vier zijn ras echte Walen. Slechts vier ministers spreken de Nederlandsche taal, wat niet te veel is. nu er zoo'n geweldige actie is op het talengebiea! In hei regeeringsprogramina, waarvan Woensdag door minister-president Renkin in de Kamer en door den minister van buiten landsche zaken, Hymans, in-den Senaat voor lezing zal worden gedaan, zal zeer waar schijnlijk nadruk worden gelegd op den ernstigen financieelen en economischer, toe stand, waarin het Belgische koninkrijk zich evenals de meeste andere Europeesche landen bevindt. De nieuwe ïegeering zal zich in spannen om een bezuinigingspolitiek te volgen en de misbruiken, die bij de toepas sing van zekere sociale wetten aar. het iicht zijn gekomen, met alle kracht te beteugelen. Inzake het Vlaamsche vraagstuk wil het nieuwe kabinet-Rer.kin volgens de N. R. Crt. voldoening geven aan de verzuchtingen der katholieke Vlamingen. De aanwezigheid van prof. Sap, den actieven direct, van het gezag hebbende katholieke dagblad de Standaard, is bedoeid als een waarborg en een zekerheid voor de Vlamingen dat het ditmaal ernst is met de beloofde oplossing. Al de z.g. minder- heidsscholen bij het lager onderwijs zullen in transmutatieklassen worden omgezet. Het Middelbaar onderwijs zal geheel Neder landsch zijn in Vlaanceren en geheel Fransch in het Walenland. Teneinde in Vlaanderen de concurrentie tusschen het officieele mid delbare onderwijs en de vrije, of katholieke middelbare scholen, welke laatste vaak ge heel op Fransche leest geschoeid zijn, zoo veel mogelijk te beperken, zullen de diplo ma's. afgegeven door vrije onderwijsgestich ten, alleen dan worden gehomologeerd, en dus officieel waarde hebben, wanneer deze scholen de taalregeling die voor het officieele onderwijs geldt, werkelijk eerbiedigen en toepassen. Te Brussel zullen de Vlaamsche kinderen weer Nederlandsch onderwijs krij gen, wat sedert lang niet meer het geval is. Met het aanleeren der Fransche taal zal in de Brusselsche agglomeratie echter vroeger dan elders mogen worden begonnen. In de mid delbare scholen zal de tweede taak indien deze het Nederlandsch of het Fransch is, grondig worden onderricht. Valt de keuze van het gezinshoofd echter op het Engelsch of het Duitsch, dan zal met een gewoon taal onderricht. dat is 4 uur per week, worden volstaan. Daar de vorige maal de regeeringsver- klaring in het Fransch en daarna in het Neder landsch is voorgelezen, wordt nu in Vlaam sche kringen verwacht, dat het Nederlandsch, de taal der meerderheid van de bevolking en van het parlement, ditmaal de eereplaats zal bekomen. Dit meenen de Vlamingen van den invloed van prof. Sap wel te mogen ver wachten. De nieuwe minister van openbare werken, prof. dr. G. Sap, is een West-Vlaming uit het tijdens den wereldoorlog verwoeste dorp Kortemark Hij is 46 jaar oud, promoveerde te Leuven in de sociale en politieke weten schappen. en is sedert 1919 hoogleeraar aan dezelfde universiteit. Tijdens den oorlog was hij secretaris van den katholieken minister van landbouw en openbare werken. Helle- putte. Pi of. Sap vertegenwoordigt het ar rondissement Roeselaete—Tielt in de Kamer sedert 1919. In 1930 was hij voor zitter dei gezamenlijke Vlaamsche weten schappelijke congressen te Antwerpen. Als directeur van de Standaard gaf hij den toon aan gedurende de campagne, die tot den val van het vorige kabinet Renkin heeft geleid, riet is de eerste maal dat Prof. Sap een mi nisterszetel inneemt. De andere nieuwe ele menten de Waalsche katholieke democraat ïkf ie' van Senaat, en de Waalsche liberaal Forthomme, Kamerlid voor Verviers, zijn reeds een paar maal minister geweest, de eerste van justitie en koloniën, de tweede van landsverdediging en P. T. T. DE ONLUSTEN TE BOMBAY. De toestand veel verbeterd. De toestand te Bombay is thans toch in derdaad veel verbeterd, zegt de N.R.Crt. De overheid heeft hem nu zoo goed in handen, dat alle hulpstrijdkrachten ontbonden zijn en de militaire piketten geleidelijk kunnen wor den ingetrokken. Sporadische uitbarstingen, zooals gisterochtend, blijven mogelijk, omdat de strijd tusschen de verschillende gods dienstige gemeenschappen, die te Bombay al tijd groot is, verscherpt wordt door de voort durende politieke spanning, de economische omstandigheden en de verbittering, die door de gebeurtenissen van de laatste veertien da gen gewekt is. Maar al kan de toestand nog niet volkomen vast geacht worden, er zijn toch teeltenen van terugkeer tot normale om standigheden en de fabrieksarbeidsters toonen steeds meer neiging om het werk te hervatten. In het Lagerhuis heeft Sir Samuel Hoare, de minister van Indië, gisteren gezegd, dat de onlusten geen georganiseerd karakter hebben gedragen en niet den vorm hebben aangeno men van botsingen tusschen groote troepen tegenstanders, doch bestaan hebben uit aan vallen bij verrassing op tempels, moskeeën of winkels en moordaanslagen door benden van •beide gezindten. De dooden en gewonden zijn vcor het meerendeel gevallen in op zichzelt staande botsingen, er zijn heel wat gevallen van messteken bij en de benden verspreidden zich snel bij de nadering der patrouilles, die bij komst de straten meestal ledig vonden Het verbod om zich na een bepaald uur bui tenshuis te begeven en het verbod van samen scholingen, gepaard met de opstelling van posten militairen en politie, voorkwam het vormen van groote benden en het „uitkam men" door de politie en de troepen van de slechte elementen, die in een noodgevangenis zijn opgesloten, hebben aan het plunderen en brandstichten een einde gemaakt. Aan het einde van de vorige week bedroeg het aantal dooden 130 en dat der gewonden 1640. In de fabriekswijken, waar ernstige on lusten dreigden, hebben piketten en patrouil les botsingen van groote troepen belet en de arbeiders, die in 49 fabrieken het werk ge staakt hadden, zijn van Donderdag af gelei delijk weer aan het werk gegaan, zoodat er Zaterdag nog maar 14 fabrieken gesloten waren. De toestand, aldus ook de minister, blijft vooruitgang toonen, m^far de regeering te Bombay zal in haar krachtige voorzorgs maatregelen niet verslappen voordat de orde volkomen hersteld is. Op de vraag of de congresvrijwilligers, die er aanspraak op maken de Hindoebevolking onder controle te hebben, de regeering kracht dadig gesteund hadden bij het herstel van wet en orde, antwoordde Hoare: „Verre van hulp te bieden, zijn zij in zekere gevallen een openbaar gevaar en in alle gevallen een open bare hinderpaal gebleken". EINSTEIN OEFENT CRITIEK UIT OP DE ONTWAPENINGS CONFERENTIE. Een belachelijke wijze van confe- reeren. Prof. Einstein, die met den voormaligen Engelschen onderstaatssecretaris voor bui- tenl. zaken lord Ponsonby uit Londen naar Genève is gekomen om indrukken op te doen omtrent de ontwapeningsconferentie, had gistermiddag, zoo lezen we in het Hbld., de persvertegenwoordigers bij zich genoodigd om met hen een onderhoud te hebben over de ontwapeningsconferentie. Hij beleed daarbij er zeer radicale ontwa peningsdenkbeelden op na te houden en oefen de scherpe critiek op de te Genève gevolgde methoden. Speciaal sprak hij zijn afkeuring uit over de technische werkzaamheden der militaire deskundigen, die naar hij deed op merken niet over de ontwapening spreken, maar over de beste middelen om een oorlog te voeren. Men had geen hopeloozer weg kunnen kie zen dan die der qualitatieve ontwapening. De te Genève toegepaste methoden konden belachelijk worden genoemd, indien zij niet tegelijkertijd zoo tragisch waren. Belachelijk is het te meenen, dat iqen het begrip oorlog uit de wereld kan helpen, indien men bepaalt, hoe oorlog moet worden gevoerd. Een der be langrijkste kwesties is hierbij de moreele ont wapening. Einstein legde vooral den nadruk op de ontwapening van alle landen volgens de voor waarden, welke Duitschland bij het verdrag van Versailles werden opgelegd. Dit noemde hij een goede stap. Bovendien zou de volko men ontwapening in den loop van vijf jaren moeten worden geëischt. Er is orde te krijgen in de internationale verhoudingen, indien iedere staat en iedere burger bereid is in zoo verre af te zien van de souvereiniteit van zijn land, dat hij zich onderwerpt aan iedere be slissing van een, mede door hem in het leven geroepen internationale instantie. Als beste middel ter voorkoming van oorlog beval Einstein aan de mannen op te zetten tot onvoorwaardelijke dienstweigering. In het bijzonder zou dit het werk kunnen zijn der vrouwen. Lord Ponsonby zeide, dat men op dit oogenblik niet alleen van de ontwapening, maar zelfs van de beperking der bewapening verder dan ooit was verwijderd. HEVIGE ONTPLOFFING IN EEN ENGELSCHE LOODMIJN. Acht personen gedood, waaron der de directeur der mijn. Ten gevolge van een hevige ontploffing in den Wamston loodmijn te Youlgeave bij Bakewell in Derbyshire werden gisteren 8 personen, waaronder de directeur van de mijn, gedood. De ontploffing geschiedde, terwijl 6 mijnwerkers ruim 70 M. onder den grond in een gang aan het werk waren. Kort na de ontploffing daalde reddingsbrigade in den mijn af o.l.v. den directeur van het bedrijf, die echter, zoodat hij beneden kwam, door de in de mijngang ^hangende gassen werd be dwelmd,, evenals eenige andere leden van de reddingsbrigade. Drie hunner, waaronder de directeur, konden niet meer tot bewustzijn worden gebracht, zoodat, met de 5 in de mijn werkzame arbeiders, de ontploffing in totaal 8 slachtoffers eischte. Toen bovendien het water van een ondergrondsche ader, die door de ontploffing was geraakt, in de mijn begon te dringen, moest het verdere reddingswerk worden gestaakt. DE MAN, DIE KITCHENER „DOODDE" GEARRESTEERD. Na 13 jaren heeft de politie van New York op den Broadway den kapitein Joubert Duquesne gearresteerd die in den oorlog voor Duitschland spionnage zou hebben bedreven. Duquesne werd 13 jaar geleden wegens brandstichting aangeklaagd. Hij simuleerde toen een verlamming en wist uit het zieken huis te ontkomen. In het kort geleden verschenen boek „De man, die Kitchener doodde", van Clement Wood, wordt beweerd, dat Duqnesne aan sprakelijk is voor de torpedeering van het Engelsche oorlogsschip, waarmede Lord Kitchener is omgekomen. DE ONTVOERDE BABY VAN LINDBERGH. 25000 dollar belooning voor de arrestatie van de ontvoerders van baby Lindbergh, De senaat van den staat Nek Jedsey heeft een bedrag van 25000 dollar uitgetrokken, als belooning voor de arrestatie van de ont voerders van baby Lindbergh. Sneltrein nog tijdig tot staan gebracht. Tusschen de stations Charlottenburg en Zoo heeft zich, naar Wolff vertelt, een op windende jacht afgespeeld, die licht slecht had kunnen afloopen. Aan het station Char lottenburg werd aan een koopman uit Ber lijn zijn portefeuille ontstolen. Hij verdacht een man, die naast hem stond en het kwam tot een woordenwisseling en tot een hand gemeen. Twee Berlijnsche studenten bemoei den zich met de zaak en ten slotte nam een derde, een medeplichtige van den vermoede- lijken dief, de vlucht. Hij sprong op de spoorbaan en liep in de richting van het station Zoo. De beide studenten hem na. Zij haalden hem kort voor het station Zoo in. Dc man verweerde zich wanhopig en geen van de drie bemerkte dat er intusschen een sneltrein naderde. Het gelukte den machinist nog op het laatste oogenblik den trein tot staan te brengen. De vluchteling werd ge arresteerd. Tevoren was ook reeds de eerste aangehouden. De portefeuille hadden beiden weggeworpen toen zij ontdekt werden. 34 ter dood veroordeeld. Het gerechtshof te Adana heeft gisteren in het massa-proces tegen de oproerlingen uit het Araratgebied uitspraak gedaan. Er wer den 34 beklaagden, o.w. drie bij verstek, ter dood veroordeeld, 179, van wie 58 niet waren verschenen, werden vrijgesproken, de overige 58 werden voor het meerendeel tot tien jaar. enkelen tot 15 en 24 jaar tuchthuisstraf ver oordeeld. De overstroomingen in midden Engeland hebben Maandag opnieuw ernstiger afmetin gen aangenomen. Nieuw ontstane meren heb ben zich reeds geweldig uitgebreid, terwijl zij hier en daar een diepte hebben van 4 a 5 meter. De jeugd zwemt in de geteisterde plaatsen van huis tot huis. Tienduizenden telefoon- en telegraaflijnen zijn vernield, ter wijl groote vertraging is ontstaan op het spoorwegnet. Vele steden, o.m. Dawley, Bridge, Ashbey en Strafford, staan geheel onder water. In de stad Derby alleen reeds wordt de schade op f 6 millioen geschat. Talrijke personen zijn verdronken. Vele huizen zijn ingestort. Het Shakespeare- theater te Strafford is geheel door het water ingesloten. Tengevolge van den voortdurenden regen val zijn verscheidene rivieren blijven wassen, en hebben nieuwe oveistroomingen gisteren op tal van plaatsen groote schade aangericht. Te Derby wordt de aangerichte schade ge schat op 500000 en te Nuneaton op 100000. Te Derby is reeds een fonds ge vormd, voor steunverleening aan de getroffe nen. tengevolge van een gasontploffing te Derby werden 10 personen gewond, terwijl drie kinderen en een volwassene in het water schijnen te zijn omgekomen. STRAATROOF TE LONDEN. Buit van 120.000 gulden 2an juweelen. Vrijdagmiddag hebben drie mannen te Londen in een automobiel een vermetel staaltje van straatroof geleverd. Adolp Kem- perer, een diamanthandelaar van Hatton- garden, was op weg naar zijn kluis in Chancerylane met een handkoffertje, waarin zich juweelen ter waarde van 10.000 pond sterling bevonden, toen de auto naast hem vóór het trottoir stilhield. Een man achter in de auto gezeten sprong er uit, liep op Kem- perer toe en „schepte" hem, waardoor Kem- perer met een smak op den grond viel, en greep de tasch. waarmede hij in de auto ver dween. De aanval en de roof hadden plaats midden in een menigte. De vermetelheid er van verbouwereerde de omstanders, waar door de roovers konden ontkomen. WEER BOMMEN GEVONDEN IN SPANJE. Relletjes aan de orde van den dag. Volgens Reuter blijven de schermutselingen tusschen stakers en gendarmes in verscheidene steden van .Spanje steeds voortduren. Te Sevilla werden weer 80 personen gearres teerd in verband met het vinden van bom men. Te Guadalcanal moest de garde 100 personen gevangen nemen om oen einde te maken aan relletjes. Op een brug van den weg naar Cadiz had een dynamietontploffing plaats, waarbij de aangerichte schade echter niet groot was. CLEMENCEAU'S STANDBEELD. Gister onthuld. Een incident. Tengevolge van den nationalen rouw, waarbij alle officieele plechtigheden zijn ver vallen, heeft de onthulling van het standbeeld van Clemenceau op een der rond-points van de Champ-Elysées gistermiddag in den groot sten eenvoud plaats gehad, slechts in tegen woordigheid van het gemeentebestuur vau Parijs en den prefect. De plechtige onthulling is op 11 November a.s., den wapestilstandsdag, vastgesteld. Over dit besluit blijkt groote ontstemming te heerschen, zegt het Hbld, Ten eerste acht men het een beleediging aan de nagedachtenis van den Tijger om de onthulling van zijn standbeeld zonder eenige plechtigheid te doen geschieden; ten tweede meent men dat de demissionnaire regeering niet het recht heeft te bepalen, dat de officieele onthulling op Wapenstilstandsdag zal geschieden. Behalve een protest van de oudstrijders ver- eeniging Croix de Feu ontving het gemeente bestuur nog een weigering ontvangen van de familie Clemenceau om de plechtigheid van gistermiddag bij te wonen. Men weet, dat de familie het niet eens is noch met de destijds aan den beeldhouwer Cogné verstrekte op dracht, noch met de plaats, waar het beeld is neergezet (een vrij verscholen hoekje, dat Place Clemenceau is gedoopt), noch met de regeling van de plechtigheid van gister. In een door de drie kinderen van Clemen ceau onderteekenden brief deelden zijn mede, dat, behalve zij, ook de vrienden en medewer kers van hun vader zich van deelneming had den onthouden. PRESIDENT LEBRUN EN DUITSCHLAND. Een vinnige rede van den Poincarist. Omtrent de politieke overtuigingen van den president Lebrun weet men, dat hij een vurig Poincarist is, hetgeen volgens het Hbld. wil zeggen, dat hij de door wijlen Briand voorge stone „Europeesche politiek" lang niet in al haar consequenties onderschrijft. Negen maanden geleden heeft Lebrun, toen nog president van den Senaat, in het dep. Meutrhe-et-Moselle een rede gehouden, waar in hij zich op een standpunt heeft gesteld, dat de voorstanders van toenadering tot Duitsch land thans, nu Lebrun president der republiek is geworden, tot nadenken stemt. Lebrun zei- de o.a.: „Van welk schouwspel zijn wij sedert den oorlog getuige geweest? In plaats dat Duitschland loyaal zijn ongeluk erkent, werkt om het kwaad, dat het heeft aangericht, te herstellen en slechts aan het vredeswerk denkt, is het aan kwade gistingen ten prooi Zijn openbare persoonlijkheden spreken soms op een wijze, waarbij bedreigingen met ge weld en verzet tegen de verdragen een groote plaats innemen. Duitschland blijft een ele ment van onrust in de wereld. Bovendien hult het zich handig in een mantel van armoede, en ofschoon het krankzinnige bedragen aan zij economische uitrusting en aan de per- fectionneering van zijn steden ten koste heeft gelegd, waaraar in het jongste rapport der deskundigen te Bazel is herinnerd, is het er in een reeks conferenties in geslaagd den las; der schadevergoedingen, welke op het land drukte, te verlichten. Zelfs wanneer het in de toekomst nog alles betaalt wat het verplicht is te betalen, is het nog aan de helft van zijn schuld ontsnapt, een deel van het verschil op rekening van Frankrijk latend. Hoe zou Duitschland dus iets anders dan een zekere bitterheid bij ons kunnen opwekken? Lebrun besloot zijn rede met er op aan te dringen, dat Frankrijk door zijn leger en door de defensieve organisaties, welke aan de grenzen in aanbouw zijn, een voldoende sterke bewapening zal scheppen om bij voor baat eiken nieuwen aanval te ontmoedigen". VLEKTYPHUS IN HET WILNA- GEBILD. 750 gevallen. In een aantal districten in het Wilnagebied heerscht een vlektyphus-epidemie. Tot nog toe heerscht de ziekte in een 20-tal dorpen, waar ruim 750 personen erdoor zijn aange tast. Vervolgens nog niet bevestigde berich ten, zouden daarvan reeds meer dan 100 per* sonen zijn overleden. TEGEN TREKHONDENWERK. Wordt te streng opgetreden. Het lid van de Tweede Kamer de heer Van den Heuvel heeft den minister van binnen landsche zaken gevraagd: Is den minister bekend, dat in sommige gemeenten, met name op de Z.-Hollandsche eilanden, een toepassing wordt gegeven aan het K. B. van 16 Mei 1931 betreffende het gebruik van trekhonden, waardoor tal van kleine menschen worden gedupeerd? Is de minister niet van oerdeel, dat in deze buitengewoon moeilijke tijden deze last en hinder moeten verme'den worden? Is de minister bereid den betrokken autori teiten een wenk te geven om bedoeld K. B. soepeler toe te passen? ONZE HANDELSBETREKKINGEN MET DUITSCHLAND. Een vragenlijst van het DuHschl consultaat-generaal te Amsterdam. Het Duitsche consultaat-generaal te Am sterdam heeft, naar wij in de „N. R. Crt." lezen, aan een aantal hier te lande gevestig de importeurs van Duitsche goederen een circulaire gezonden, met het doel na te gaan, wat het effect zou kunnen zijn van een even- tueelen boycot van Duitsche goederen in ons land. Een vragenlijst is erbij gevoegd. Be halve vragen over het artikel, dat de geadres seerde vertegenwoordigt, de prijzen daarvan en de concurrentie, die er op het gebied ervan bestaat, worden er ook vragen van algemeene strekking gesteld, zooals: Zal een boycot van Duitsche goederen de prijzen van Nederlandsche en buitenlandsche fabrikan ten van denzelfden aard doen stijgen en zoodoende de strekking hebben het leven in Nederland duurder te maken? Hoe worden eventuëele tegen-maatregelen beoordeeld? In dit verband wordt speciaal gevraagd, wat men denkt van een Duitschen tegen-boycot van landbouwproducten en van versterkte propaganda onder het Nederland sche publiek met name op het platteland om trent den financiëelen toestand in Duitsch land. Verder wordt nog gevraagd, of ingeval van een boycot het gevaar zou bestaan, dat Duitsche goederen voorgoed van de Neder landsche markt zouden worden verdrongen en door andere artikelen zouden worden ver vangen. SCHIP VERBRAND. Te Garmerwolde bij Groningen is de stroo- lading van het schip van J Sloots, dat in het Eemskanaal lag, in brand geraakt. Schip en lading gingen totaal verloren. Alleen eenige kleedingstukken konden gered worden. De oorzaak van den brand is onbekend. KORTE BERICHTEN. In de jl. Zaterdag gehouden vergade ring der vereeniging van vrijz. dem. Staten leden werd het bestuur als volgt samenge steld: Th. M. Ketelaar, Amsterdam, voorzit ter, J. van den Brink, Baarn, secd.-pen- ningmeester. Mr. Harm Smeenge zal op 25 Mei zijn tachtigsten ye_rjaarcjag yifrfn. f

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1