DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Vit het JUutemwt Sagetif&scft De nieuwe Duitsche Regeering bijna gereed. ^Buitenland ONZE DRUKKERIJ UW DRUKWERK No. 128 Donderdag 2 Juni 1932 134e Jaargang Kabinetsformateur von Papen is bijna gereed met zijn kabinet; alleen een minister van financiën heeft hij nog niet gevonden AANSTAANDE MINISTERS. DE NIEUWE BELGISCHE REGEERING. Motie van wantrouwen in regee ring aangenomen. DE VORMING VAN DE FRANSCHE REGEERING. Socialisten weigeren deel te nemen, Zal waarschijnlijk voor het grootste deel uit radicaal socialisten bestaan- DRAMA IN EEN LONDENSCHE FLAT. Gast doodgeschoten gevonden. DE WEDUWE VAN VON MOLTKE OVERLEDEN. BRANDSTICHTING BIJ MUENCHBERG. Twee doodeit. DE VECHTPARTIJ IN DEN PRUISISCHEN LANDDAG. Wie betaalt de schade? DIJKDOORBRAAK AAN DEN COLORADORIVIER. 2500 gezinnen op de vlucht. POGINGEN OM WAPENEN NAAR IERLAND TE SMOKKELEN. Engelsche torpedajagers zoe ken de Noordzee af. voorzien van de nieuwste machines levert fraai en snel. Vraagt offerte aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. HERMS. COSTER ZOON Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2. franco door het geheele Rijk 2.50. L.osse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENT1EN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rebat. Groote*letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij vh. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. ■m Dit nummer bestaat uit drie bladen. Den Haag, 1 Juni 1932. Bij den aanvang der vergadering heeft de Tweede Kamer heden hare goedkeuring geschonken aan het wetsontwerp op de sma delijke godslastering. Vóór stemden 49 leden, tegen 44. Tegenstemmers waren de geheele linkerzijde, de Staatkundig-Gereformeerden (groep-Kersten) en de Christelijk-historische Slotemaker de Bruine en mej. Katz. Tot de voorstemmers behoorde de heer Peereboom (herv. ger.), die sterk tegen het ontwerp had gesproken, maar er voorstemde om, gelijk hij verklaarde, niet den indruk te wekken, dat hij tegenstemde, omdat het voor stel van dezen minister was. De heer Wijnkoop (comm.) heeft een interpellatie aangevraagd over de loonen van het spoorwegpersoneel. Hierover zal morgen beslist worden. Hierna was aan de orde het clearing- ontwerp, maatregelen bevattend, strekkende om de gevaren te breidelen, welke voor Nederland voortspruiten uit de beperkende bepalingen, door sommige vreemde mogend heden getroffen ten aanzien van het interna tionale betalingsverkeer. In het ontwerp wordt aan de regeering de bevoegdheid toe gekend verdragen te sluiten met andere lan den inzake de vereffening van vorderingen ontstaan in verband met in- en uitvoer. Bo vendien kan zij bij algemeenen maatregel van bestuur bepalingen vaststellen betref fende de afdoening van schulden over en weer met het buitenland gesloten, waarbij de betaling geschiedt bij wijze van clearing welke dan zal plaats hebben via de Neder- landsche Bank. De zeer ingewikkelde rege ling, welke moet verhinderen, dat er niet voldoende deviezen beschikbaar komen voor den exporthandel en waarbij tevens kan op getreden worden tegen landen, die daardoor den export bemoeilijken, heeft bij vele spre kers instemming mogen vinden en vooral de heer B i e r e m a (lib.) heeft uitvoerig de wenschelijlcheid in het bijzonder tegenover Duitschland betoogd. Ook de heer Colijn (a.r.) toonde zich een overtuigd voorstander van het ontwerp. De eenige die er tegen was, was de heer W ij n k o o p, die er weer een kapitalistische of imperialistische truc achter zocht en er heftig tegen te keer ging. Morgen zal minister Verschuur het voorstel nader toelichten. De aanneming er van is boven twijfel verheven. De Eerste Kamer heeft heden de In dische begrooting voor dit jaar in behande ling genomen. Eerste spreker was de heer Danz (s. d. a. p.), die betoogde dat de fi- nancieele toestand van Indië niet zoo on rustbarend was en dat er best een leening kon worden gesloten. Hij drong aan op verbete ring van de maatschappelijke toestanden bij de Indische bevolking, verbetering van het vakonderwijs, bevordering van de industria lisatie en bestrijding van de werkeloosheid. De heer F o c k (lib.) hield een uitvoerige rede ten betooge van de noodzakelijkheid van de grootst mogelijke bezuiniging en hij beschuldigde de vroegere Indische regeering van zorgeloosheid bij het doen van uit gaven. Intusschen wees hij er den heer Danz op, dat er voor de opheffing van den in lander meer gedaan wordt dan hij denkt, doch dat hij een onvoldoenden kijk heeft op de maatschappelijke toestanden in Indië. Spr bepleitte ook'de vestiging van een markt voor de Indische suiker hier te lande, waarbij hij er op wees, dat we door de bescherming van de suikerbietenteelt het Indische suiker bedrijf het leven moeiiijker maken. Ook de heer De Savornin Lohman (c- h.) hield een pleidooi ten gunste van de uiterste zuinigheid. We kunnen werkelijk niet meer leenen zonder tot een noodtoestand te komen. Indië betaalt nu reeds een vierde deel van het budget aan rente en aflossing Hij protesteerde tegen het denkbeeld om op de defensie nog meer te bezuinigen dan thans reeds geschiedt. We moeten haar goed on derhouden terwille van ons gezag en de orde. De heer Moltmaker (s d. a. p.) pro testeerde tegen te ver gedreven bezuiniging, sprong in de bres voor de belangen van de inlandsche bevolking, wier woningtoestan den ellendig zijn en beweerde, dat de te genwoordige gouverneur-generaal derge lijke draconische maatregelen neemt, dat hij den bijnaam van Alva verdient. De heer T e r H a a r (c. h.) schaarde zich aan de zijde der regeering wat betreft de be zuinigingsmaatregelen, sprak waardeering uit voor het beleid van den nieuwen G. G. en "<-t een woord van protest hooien tegen de waarop van sociaal-democratische JZ?- geoordeeld wordt over de poenale ziiderTi <0(* werkelijk wel hare goede Prnf ldt eens de zaïlfW burg (v' d afgetr-vien n ^Kirno en zette uiteen, dat de staatsmkn.iJ.' -9' daad van verstandig 4e zwaar c<J.e"lxedaan heeft door den z. i- 1eeïïÜ r *€S,raften Sockarno gratie te ver- Minister De Graaff heeft heden reeds een begin gemaakt met de beantwoording van de verschillende sprekers. Morgen komt hij echter eerst tot de hoofdpunten. Von Papen, de Duitsche kabinetsforma teur, heeft gisteren een langdurig onderhoud gehad met verschillende politieke figuren, die hij dacht, dat zij geschikt en bereid zou den zijn, om in zijn kabinet opgenomen te worden. Heel vlot gingen de besprekingen niet; er waren enkele personen, die geen zit ting in het kabinet zouden willen nemen, an deren waren slechts na langdurige onder handelingen bereid, om minister te worden en ten slotte was von Papen zoo goed als klaar. Alleen één post was nog onbezet. Maar.... deze -post was verreweg de zwaar ste, omdat zij niet meer en niet minder was dan die der financiën. En zoo zal het kabinet, mocht von Papen er in slagen een minister van financiën te vinden (en hij denkt daarbij o.m. aan dr. Schacht, den vroegeren president van de rijksbank, en aan Schmitt. den directeur-ge neraal van het concern Allianz), er ongeveer als volgt uitzien: Rijkskanselier Herr von Papen. Binnenlandsche Zaken Freiherr von Gay!. Economische Zaken dr. Warmboldt. Rijksweerbaarheid generaal von Schleicher Voedselvoorziening en Commissaris voor de Oostelijke gebieden Freiherr von Braun. Posterijen en Verkeerswezen Eltz von Ruebenach. Bovendien werd Oberregierungsrat Planck benoemd tot staatssecretaris voor de rijks kanselarij. Bij aankomst van de heeren te Berlijn is vandaag de benoeming' te verwachten van dr. Goerdeler tot rijksminister van Arbeid en van Dr. Guertner tot minister van Justitie en van Freiherr von Neurath tot Minister van Buitenlandsche Zaken. Zooals gezegd, de portefeuille van finan ciën is nog niet bezet. o Er wojdt in de Duitsche bladen nog al critiek uitgeoefend op von Papen als aan staand rijkskanselier. Zoo schrijft de Kölni sche Volkszeitung o.a. het volgende: Het centrum-volk buiten op het land ver wacht van de partijleiding en van de rijks dagfractie, dat ook niet voor één dag een ka binet van den heer von Papen gevormd zal worden. Neen, thans zullen diegenen, die Bruening ten val hebben gebracht, de nieu we verkiezingen hebben, die zij zouden willen ontwijken. Nu onmiddellijk. Er is voor het Centrum slechts één houding, die op het land buiten begrepen wordt: Ten val brengen van het kabinet von Papen. Het centrum kan zich nooit leenen tot het steunen van een regeering van losgebroken generaals. Het is toch geen 1 April, maar 1 Juni. De tijden zijn toch te ernstig, dan dat wij als nationale partij zou den kunnen dulden, dat een zoo groote ge dachte als die van een nationaal concentra tiekabinet dermate zou kunnen worden ge persifleerd, als de camarilla von Schleicher gemeend heeft te kunnen doen, om het cen trum plat te drukken of te doen uiteenval len. Wij kunnen derhalve den heer von Pa pen niet de bitterheid besparen de porte feuille als rijkskanselier bij de genade van Schleicher te verliezen. Het moet geschieden om der wille van het Duitsche volk. De „Berlijnsche correspondent van de Kölnische Zeituing" schrijft o.a.: De heer von Papen heeft Dinsdagmorgen weliswaar het partijbestuur medegedeeld, dat hij bij den rijkspresident zou worden ont boden, maar tegelijkertijd heeft hij verklaard, dat hij een hem eventueel voorgestelde for matie der rijksregeering niet zou aanvaar den. De verbazing in het Centrum was dan ook niet gering, toen na enkele uren offici eel het bericht de wereld werd ingezonden betreffende de toestemming van den heer von Papen in den hem aangeboden opdracht tot het vormen van een kabinet. Von Papen heeft dezen stap gedaan in het volle bewustzijn van de eenstemmige opvatting der partijlei ding, dat na alles wat gëbeurd is, een deelne ming van het centrum aan het nieuwe kabi net in geeH enkelen vorm overwogen kon worden. Hij heeft zich daardoor van zelf uit de partij gesloten, en zal wanneer hij de scheiding niet uit eigen beweging doet ge schieden, de partijleiding dwingen van haar kant een uitsluiting vast te stellen. Het kabi net-Papen in zijn samenstelling is een aan val op de eenheid en stootkracht van het cen trum. Wij gelooven gaarne, dat het niet in de bedoeling van den toekomstigen rijkskan selier zelve ligt. Hij dacht te „schieben", maar is in laatste instantie toch de „Ge- schobene". Het Centrum zal echter deze kanslooze aanvalspoging op zijn houding in het openbare leven in gesloten eenheid afwij zen. Voor het centrum is geen sprake van een deelneming in een derde kabinet, noch van 'n dulden daarvan. Er bestaat slechts één houding over de geheele linie. Zelden is de centrumsfractie geslotener geweest dan bij het afwijzen van dit regeeringsexperiment. o Bizonder prettig is bovenstaand persbe richt niet voor von Papen. Trouwens ook een proclamatie van het S .D. P.-bestuur 'is niet zoo heel vriendschappelijk. In deze gisteren uitgegeven proclamatie wordt verklaard, dat de nieuw te vormen regeering een „kabinet van reactionnaire concentratie" is, hoewel het zich als „kabinet van nationale concentra tie aandient. Er behoort geen enkele arbei der tot het kabinet. Ook de middenstand is uitgeschakeld. Dit kabinet is de eerste Rijks regeering sinds 1918 waarin de georgani seerde arbeidersklasse zonder eenige verte genwoordiging blijft. Kenmerkend is, dat dit kabinet speculeert op de tolerantie dér N.S. D.A.P. welke tot voorwaarden stelt intrek king van het verbod der S.A. en alle straf verordeningen inzake politieke terreur, zoo mede spoedige verkiezingen. De nationaal socialisten hopen, aldus vervolgt de oproep, na de nakoming dezer voorwaarden onder toepassing van een zeer bloedige terreur door het particuliere leger den toekomstigen Rijksdag naar hun wenschen te installeeren. Dit plan der reactie te doorkruisen, is de taak' der georganiseerde arbeidersklasse. Thans is het oogenblik gekomen, dat de re actionnaire krachten zelf de verantwoorde lijkheid op zich moeten nemen. Thans moe ten de nieuwe heeren ter conferentie van Lausanne toonen in staat te zij het verscheu ren van het verdrag van Versailles en de schrapping van alle lasten door te zetten. Zij moeten thans toonen, dat zij de belas tingverordeningen der regeering Bruening zullen opheffen. o De Fransche avondbladen keeren zich fel tegen den opdracht aan von Papen tot het vormen van een kabinet. Eenige bladen stel len Hindenburg verantwoordelijk voor de kabinetscrisis en verwijten hem ontrouw en ondankbaarheid jegens zijn linksche kiezers. Von Papen heeft, afgezien van enkele uit zonderingen, hier een zeer slechte pers. Al leen de gematigde bladen herinneren er aan, dat hij verscheidene malen in Parijs is geweest, teneinde met katholieke kringen aldaar 'een eerlijke overeenstemming te zoe ken. Het „Journal des Débats" noemt von Papen daarentegen een niets ontziend mensch, die er niet voor is teruggeschrikt sabotagedaden tegen Amerikaansche fabrie ken te richten, toen Duitschland nog met Amerika in vrede leefde. Hij heeft zijn diplo matieke immuniteit misbruikt en inbreuk ge pleegd op de meest elementaire internationale wetten. Uit zijn vroegere handelingen kan men thans de waarde afleiden, dien men moet hechten aan de verklaringen en ver plichtingen van de a.s. rijksregeering. De „Matin" noemt den nieuwen rijkskan selier ultra-reactionnair. Van Fransche kant kan men zijn kabinet niet die autoriteit geven, die een Duitsche regeering moet hebben, om het Duitsche rijk te vertegenwoordigen op groote inter nationale conferenties. De buitenlandsche politiek zal weliswaar brutaler zijn dan ooit, maar zich in het algemeen binnen het kader bewegen, dat reeds door Stresemann na de Ruhrbezetting is gesteld. De buitenlandsche politieke correspondent van de „Internation", Fernand de Brion, is van meening, dat de nieuwe regeering van Engelschen kant met een zekere welwillend heid wordt opgenomen. Het tragische in den loop der FranschDuitsche betrekkingen is het feit, dat op de moeilijkste oogenblikken aan beide kanten mannen tegenover elkaar staan, wier politieke opvoeding en gedachten- gang en temperament het minst geschikt zijn elkaar aan te vullen en wederziidsch begrip mogelijk te maken. o Tenslotte nog een stem uit Italië. De direc teur van het lialf-officiëele blad „Giornale d'Italia" noemt de huidige crisis in Duitsch land een saneeringscrisis. Men bevindt zich volgens dezen schrijver reeds aan de grens van een nationale heerschappij, van een revisie en een wederopoouw. Rijkspresident von Hindenbjrg heeft Bruening duidelijk te verstaan gegeven, dat zijn wijze van regee- ren onmogelijk was. De alarmeering, die de opmarsch van Hitier het buitenland heeft doen ontstaan, is volgens Gaida overdreven en partijdig. Van een Italiaansch en Euro'- peesch standpunt bezien, loeten de laatste Duitsche gebeurtenissen gevoigd worden met alle vriendelijke opmerkzaamheid en sympa thie Het is thans duidelijk, dat men in Duitschland een heerschappij van Hitier tegemoet gaat. Deze zal de natuurlijke heerschappij zijn van de nationale meerderheid, en in overeen stemming zijn met den wil van het volk. Een politiek rustig en economisch geordend Duitschland is dan ook een waardevolle bij drage voor de economische saneering van Europa. Een nieuw-sociaal hersteld Duitsch land, met een vaste en rechtvaardigde staats macht beteekent volgens het fascistische Italië een waardevol vast punt tegen al de verschil lende ontbindende rich:ingen in politiek, fi nanciën en moraal, die Gaida decadenten- anarchie noemt. Zich richtende tot de staten en partijen, die zich opwinden over Hitier, aangezien zij in hem de aanleiding zien tot nieuwe Europee- sche moeilijkheden, verklaart Gaida, dat het fundamenteelste internationale fatsoen eischt, dat men op Hitier als staatsman vertrouwt. De nationaal-socialistische beweging is geen zaak van avonturiers, maar een uit het hart van het Duitsche volk ontspringende centrale beweging. Volgens hun natuur zijn zij tegen iedere onvoorziene avontuurlijke politiek. „Wij staan, aldus Gaida in een beslis sender. tijd van nieuwe Europeesche overeen stemmingen en constructies. Het wordt zoo, dat Duitschland, dat tot de voornaamste medespelers behoort, niet door een wisse lende regeering, maar door een zekere heer schappij zal zijn vertegenwoordigd, die in staat is de verantwoordelijkheid op zich te nemen en de duurzaamheid van haar ver plichtingen te garandeeren. Daarom ziet Italië in deze nieuwe regeeringscrisis het be gin van een gewichtige nieuwe ordening en een duidelijke Europeesche geleding! We zouden aan dit laatste relaas slechts kunnen bijvoegen, dat men bedenke, dat dit geschreven is door een fascistisch blad. En als men bedenkt, dat de ideeën van Hitier nu niet zoo heel ver afstaan van die der fas cisten, dan begrijpt men allicht, dat Italië in deze crisis een toekomstige overwinning van Hitier, voor het fascisme ziet. Vandaar ook, dat het weinig voelt voor een kabinet-von Papen, al zal Italië ook wel den ken, dat von Papen niet lang aan het bewind zal blijven. De Belgische Kamer heeft met 101 tegen 73 stemmen, bij drie onthoudingen, haar ver trouwen uitgesproken in de regeering. De Socialisten en de Vlaamsche Nationalisten stemden tegen de motie. Léon Blum heeft op den socialistischen partijdag van gister rapport uitgebracht over de besprekingen die hij Dinsdag met Herriot heeft gehad over de samenwerking tot regee- ringsvorming. Léon Blum verklaarde, dat de radicalen wel op eenige punten overeenstem ming toonden met de socialisten, maar dat er eenige onoverbrugbare tegenstellingen over bleven, vooral bij de vermindering van de militaire uitgaven. Hij legde het congres een motie voor waar in het besluit werd uitgedrukt dat door het antwoord van de radicalen de onderhandelin gen tusschen de twee partijen afgeloopen waren. Het congres heeft de motie eenstemmig aangenomen. In welingelichte kringen verwacht men, dat de president der Fransche republiek Lebrun morgenmiddag besprekingen over de regeeringsvorm zal aanvangen en Herriot de opdracht van kabinetsformatie zal geven. Men verwacht, dat het nieuwe kabinet bijna uitsluitend uit radicaal-socialisten zal be staan. De „Echo de Paris" geeft nogmaals de reeds eenigen tijd geleden genoemde na men van ministers, die te zamen een kabinet vormen, dat volgens de algemeene opvatting in parlementaire kringen wel in bijna onge wijzigde samenstelling de nieuwe regeering zal vormen. Na een cocktail-partij ten huize van een 27-jarige gehuwde dame in Knightsbridge (Londen) is daar een harer gasten, een 26- jarige jongeman uit de uitgaande wereld van Londen, door een revolverschot gedood ge vonden. Na de partij waren de vrouw en het slachtoffer naar een restaurant in het West End gegaan en vervolgens naar de flat terug gekeerd. Omwonenden hebben schieten ge hoord en een vrouwenstem hooren roepen De politie veronderstelt, dat er óf een ongeluk öf zelfmoord in het spel is. Te Ambach aan het Starnberger Meer is de weduwe van generaal overste en voorma lig chef van den generalen staf gedurende den wereldoorlog Helmut von Moltke, frau Eliza von Moltke, op 73-jarigen leeftijd over- leden. Frau von Moltke werd einde 1922 be kend door het feit dat zij onder den titel: Herinneringen, brieven, documenten, 1877 1916 de memoires van haar man heeft uitge geven. Het stoffelijk overschot van Frau von Moltke zal Donderdag in het crematorium te Munchen worden verascht. Te Loesten bij Muenchberg (Boven Fran ken) is gistermorgen in een boerenschuur brand ontstaan, naar later is komen vast te staan, vermoedelijk tén gevolge van boos op zet Met groote snelheid greep het vuur om zich heen. De landbouwer en diens 14-jarige zoon kwamen in de vlammen om. Een 17-ja rige zoon bekwam zulke ernstige brandwon den, dat hij in een ziekenhuis moest worden opgenomen. De Centrumfractie heeft in den Pruisi- schen Landdag een motie ingediend waarbij de president van den Landdag zal worden verzocht de bij de vechtpartij welke op 25 Mei in den Landdag plaats had, ontstane mateneele schade vast te stellen en de kos ten om te slaan over de betrokken nationaal socialistische en communistische afgevaar digden. Uit Blythe (Colorado) wordt gemeld, dat het Paloverda-dal tengevolge van een dijk doorbraak door het water van den Colorado- rivier, die den hoogsten waterstand sedert 1921 bereikt heeft, ten zeerste bedreigd wordt. Een farmer, die den dijkdoorbraak ontdekte, ijlde met zijn auto door de bedreigde streek om de bewoners te waarschuwen. 2500 gezin nen hebben zich voorbereid om te vluchten Alle in de streek beschikbare mannen zijn naar de plaats, waar de dijk is doorgebroken, gezonden, teneinde met zandzakken het ga' te dichten. De Daily Express brengt het opzienba rend bericht, dat gedurende de afgeloopen week pogingen zijn gedaan om wapens en munitie uit een buitenlandsche haven naar het Zuiden van Ierland te smokkelen. De wapens zouden zijn geleverd in opdracht van een groep Iersche opstandelingen, die voor nemens zouden zijn in geval van een conflict tusschen de Iersche vrijstaat en Noord-Ier- land een deel van het Iersche republikein- sche leger te bewapenen. In het begin van de vorige week schijnt de Britsche admiraliteit van deze plannen de lucht te hebben gekre- gep en eenige torpedojagers kregen draad loos de opdracht jacht te maken op de sche pen, die de wapenen naar Ierland zouden brengen. In de oorlogshavens Porthmouth en Devonport werden de landverloven der ma trozen terstond ingetrokken en eenige torpe dojagers verlieten met grooten spoed de ha ven. Officieel werd gesproken van plotselin ge kleine manoeuvres. In werkelijkheid aldus verklaart althans de Daily Express hadden de schepen opdracht om bepaalde deelen van de Noordzee en het kanaal af te zoeken, om de schepen met de voor Ierland bestemde wa pens aan boord op te sporen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1