DAGBLAD VOOR
ALKMAAR
EN
MacDonald over de conferentie
van Lausanne.
Zwaar weer boven ons land.
Ho. 163
Woensdag 13 Juli 1932
134e Jaargang
Bxujjeliiksch Oveczicht
In hei Engelsche Lagerhuis spreekt de premier
uitvoerig over de herstelconferentie in Lausanne.
Gelukwenschen aan MacDonald.
tBuUeniaad
Verscheidene boerderijen en woonhuizen door
den bliksem getroffen en verbrand.
Twee personen gedood.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Fecstdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
uosse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENT1EN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brievt-.c franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk-'
kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De groote man der herstelconferentie te
Lausanne, de Engelsche minister-president
MacDonald, heeft gister in het Lagerhuis
»en verklaring afgelegd over de resultaten
ran Lausanne. Alle beschikbare plaatsen wa
ren natuurlijk bezet en onder een hartelijk
applaus beklom MacDonald het spreekge
stoelte en hield een rede, die op verschillende
momenten door gejuich onderbroken werd.
MacDonald begon zijn uiteenzetting met
er op te wijzen, dat de conferentie en haar
resultaten kunnen leiden tot de regeling van
die herstelkwesties, welke de economische
moeilijkheden hadden veroorzaakt en daar
door een verkeerd beeld hadden gegeven van
de nationale begrootingen in verschillende
landen en in het midden van Europa een
land hadden geplaatst, welks financieele po
sitie de geheele wereld bedreigde. Zoolang
men de herstelbetalingen doet voortduren,
aldus MacDonald, zou geen volkomen in
dustrieel herstel mogelijk zijn. Er waren tal
rijke plannen geweest en conferenties gehou
den om deze economische dwaasheden te be
handelen.
De eerste moeilijkheid te Lausanne was,
dat Duitschland herstelbetalingen deed,
maar dan ook alleen herstelbetalingen.
Frankrijk, Groot Brittannië en anderen be
taalden en ontvingen eveneens oorlogsschut-
de. Ieder deze drie groepen weigerde zijn
contractueele verplichtingen na te komen.
Er is, aldus vervolgde MacDonald, veel
geschreven over 'n gentlemen's agreement.
Het schijnt dat zulks is voortgesproken uit 't
antwoord, dat spr. Vrijdag in de plenaire zit
ting heeft gegeven naar aanleiding van een
vraag van Rijkskanselier von Papen of, in
dien hun plan zou mislukken, gegarandeerd
kon worden, dat een andere conferentie zou
volgen. Spr. antwoordde toen, dat zulks zeer
zer het geval zou zijn.
dat zulks zeer zeker het geval zou zijn.
In plaats van Duitschland tot het Young-
plan terug te doen vallen, stemde men er in
toe, dat in een dergelijk geval de aangele
genheid opnieuw zou worden ter hand geno
men. Men was er evenwel van overtuigd dat
het plan niet zou mislukken. De inhoud van
het gentlemen's agreement is Vrijdag bekend
gemaakt. Er zonder zouden de Britsche ge
delegeerden in een moeilijke positie zijn ge
raakt, indien de Italiaansche en Fransche
vertegenwoordigers zouden zeggen: „jullie
zult je overeenkomst hebben, indien je ons
al onze schulden kwijt scheldt".
De Britsche delegatie had geantwoord:
„Wij zullen afwachten en zien".
De Britsche regeering is er niet op uit
eenig voordeel te trekken van iets, dat 't uit
hoofde van herstelbetalingen ontvangt, even
als uit hoofde van oorlogsschulden en aan
dezen stelregel zal zij zich houden". De pre
mier vervolgde „ten aanzien van de kwestie
der Vereenigde Staten, raken wij een gevoe
lige plek. Niemand kan de Vereenigde Staten
hun houding kwalijk nemen. Als wij alles bij
elkander zouden krijgen, zou ons werk ver-
eenvoudidg zijn, doch de Vereenigde Staten
meenden op hun stuk te moeten blijven
staan.
Groot Brittannië is voor een algemeene
schrapping der herstel- en oorlogsschulden
Dat heeft men niet kunnen bereiken, maar
men heeft de gedelegeerden er wel toe gekre
gen toe te stemmen in één laatste betaling-
Door het beëindigen van de herstelbetalin
gen heeft de industrie een kans op herstel ge
kregen. „Gij hebt" - aldus MacDonald, „nooit
een herstelbetaling ontvangen, of gij hebt er
meer voor uitgegeven, dan gij in ontvangst
hebt kunnen nemen. De verschrompeling ge
durende twee jaren in den uitvoer van de vier
grootste handeldrijvende volkeren is tien
maal zoo groot als de annuïteit, die in het
laatste jaar verviel".
Het voorbereidende werk voor de tweede
phase der conferentie is reeds door den Vol
kenbond aangevat. De V. S. hebben te ken
nen gegeven bereid te zijn de economische
wereldconferentie bij te wonen. Spr. is per
soonlijk niet van meening, dat deze confe
rentie in Genève moet worden gehouden.
Zijn rede besluitende zeide MacDonald,
dat Europa de overblijfselen van den oorlog
nog moest verdrijven. Duitschland moet te
ruggebracht worden in de gewone volksbe
trekkingen. Het verheugde spr. te kunnen
zeggen, dat de conferentie van Lausanne
Britannië nader bij Frankrijk had gebracht,
terwijl Duitschland nader bij Engeland ge
bracht is. Men moet trachten de moeilijkhe
den uit den weg te ruimen door steeds meer
den volkenbondsgeest toe te passen. De Brit
sche regeering zal voortgaan in deze rich
ting te streven. De ontwapening opent hier
toe groote mogelijkheden.
Na deze rede van MacDonald voerden
verschillende leden in het Lagerhuis het
woord, o.a. Lloyd George, die MacDonald
geluk wenschte en er op wees, dat het doel
der conferentie was geweest een volledige
zuivering. Spr. had deze reeds 10 jaar gele
den getracht tot stand te brengen. Hoe an
ders zou de wereld er thans hebben uitgezien,
wanneer hij toen had kunnen slagen.
Voortgaande besprak Lloyd George de
vraag, of het niet toch mogelijk zou zijn ge
weest tot een volledige schrapping der her
stelbetalingen te komen. Duitschland zou na
tuurlijk hiermede accoord hebben gegaan, en
spreker gelooft niet, dat Frankrijk een geïso
leerde positie had kunnen innemen. In dit
geval zou echter Frankrijk volkomen alleen
hebben gestaan, hetgeen naar spr.'s meening
niet vol te houden zou zijn geweest aange
zien het om een betrekkelijk gering bedrag
ging, dat bovendien nog over de onderteeke
naars van het verdrag van Versailles ver
deeld zou worden.
Een exemplaar met thans gepubliceerde
bijzonderheden over het accoord van Lau
sanne in de hand zwaaiende riep Lloyd
George uit: En dat is alles, wat op de con
ferentie van Lausanne bereikt is. Dat wil
zeggen, dat datgene wat in Lausanne zich
heeft afgespeeld niet hierin vervat is. Het
document, waarvan het leven van het accoord
afhangt, is niet hierin opgenomen. Ik zou ge
dacht hebben, dat het parlement er recht op
had al het behandelde te leeren kennen, zoo
dat het in staat zou zijn zich een denkbeeld
te vormenyan den totaal toestand en dus
ook van het bedoelde document.
De minister-president heeft gezegd, dat
thans een oud boek beëindigd werd, terwijl
het eerste hoofdstuk van een nieuw boek be
gonnen is. Spr. roept uittot dusverre hebben
wij nog alleen maar het voorwoord van dat
nieuwe boek gehoord en zoover ik kan zien, is
een nieuwe periode nog bij lange niet ingezet.
Hierop besprak Lloyd George de persberich
ten over het gentleman's agreement. Waar
om zijn de desbetreffende stukken niet aan
het parlement bekend gemaakt?
Wist de Duitsche rijkskanselier, toen hij
het accoord onderteekende, dat een andere
overeenkomst tevens was aangegaan, waar
door de geheele zrak zonder effect zou kun
nen worden gemaakt? Zijn de voorwaarden
van deze tweede overeenkomst den Duit-
schen rijkskanselier medegedeeld? Lausanne
blijkt dus toch niet het laatste woord te zijn
geweest. Het gentleman's agreement, waar
van Duitschland onkundig is gelaten, zou
nog onbekend zijn wanneer r.iet langs niet-
officiëelen weg bijzonderheden zouden zijn
bekend geworden.
Het feit, dat Engeland naar Amerika wil
gaan zonder een schoone lei, beteekent, dat
men daar ook niet wil spreken over een
schrappen dier oorlogsschulden, maar alleen
over een vermindering dier schulden. In dit
verband ook heeft het parlement het recht te
weten waar het aan toe is. Met grooten klem
drong spreker er dan ook op aan over deze
kwesties nadere ophelderingen te ontvangen,
waarna Lloyqd George zijn rede besloot met
critiek uit te oefenen op ongemotiveerd op
timisme.
Het grootste deel van de troepx en de politie
der staten Matto Grosso, Panama, Santa
Catharina, Rio Grande Do Sul en Minaes
Geraes hebben zich bij Je opstandelingen
aangesloten. De opstandelingen meldden
reeds het volkomen slagen der revolutie.
In Sao Pualo is een nieuwe regeering ge
vormd. Vliegtuigen der opstandelingen vlo
gen Dinsdag over Rio de Janeiro en wierpen
vlugschriften uit, waarin wordt medege-
reeds, dat zich meer dan 30.000 man der
troepen bij de revolutie heeft aangesloten.
Alle havens van de opstandige staten zijn op
last van president Vargas gesloten. De re
geering heeft nieuwe troepen ter bstrijding
van ,de opstandelingen gezonden.
SPAANSCHE VLOOTMANOEUVRES.
Een kruiser gezonken en een
beschadigd.
Bij de aan de Spaansche kust ten N.W. van
Kaap Finistère gehouden manoeuvres der
Spaansche vloot, is de 4725 ton metende
kruiser „Las de Lezo". welke de Golf van
I Coreubien moest verdedigen op een onder
den zeespiegel liggende rots geloopen en na
korten tijd gezonken. De bemanning werd
gered. De bergingswerkzaamheden werden
direct aangevangen.
De Spaansche kruiser „Mendez Nunes" is
op denzelfden rots geloopen, maar werd
slechts licht beschadigd.
DE STAKING IN HET BELGISCHE
MIJNGEBIED.
Gister heeft de werkstaking zich uitgebreid
tot de kolenmijnen van de bekkens van Luik
cn Seraing. Een drietal mijnen uitgezonderd,
werd overal het werk neergelegd.
De toestand in de Borinage.
In de streek van Bergen is het schijnbaar
kalm. Te Charleroi blijft het woelig; behalve
de gendarmen doorkruisen afdeelingen grena
diers met auto-mitrailleuses de straten der
stad, waar herhaaldelijk groote groepen
stakers trachten de winkels te plunderen.
De Christelijke syndicaten van Charleroi
hebben zich bij de socialisten aangesloten
Op enkele modaliteiten na stellen zij dezelf
de eischen als de socialisten. Op een der plei
nen te Charleroi, waar de communisten on
lusten verwekten, n.1. voor het Acht Uren-
huis, werden ruim 100 betoogers aangehou
den. In den loop der vergadering van den al-
gemeenen raad der Belgische werkliedenpar-
S, die zich zonder voorbehoud solidair ver
aarde met de stakende arbeiders, werd gis
termiddag besloten aan de regeering ver
schillende eischen te stellen, o.m. onmiddel
lijke en volstrekte stopzetting van alle verla
ging van loon of van werkloozensteun; doel
matige steun aan niet-verzekerde werklieden
en verdeeling van den arbeid op den grond
slag van een 40-urige werkweek. Indien aan
deze eischen niet zal worden voldaan, zal
waarschijnlijk de algemeene staking worden
geproclameerd.
Interpellatie inzake staking in de
Belgische Kamer.
In de Belgische Kamer werd door den
socialist Delattre geïnterpelleerd nopens de
incidenten in het kolenmijngebied van Hene
gouwen.
De minister van arbeid, Heyman, verklaar
de, dat de oorzaak der staking gezocht moei
worden eenerzijds in gemis aan psychologisch
doorzicht en voorzichtigheid en an,.r"
zijds aan een ophitsende campagne vselk-
door communisten wordt op touw gezet.
Onderhandelingen in zicht?
De minister van arbeid, Heyman, verklaar
de vol goede hoop te zijn, dat de onderhande
lingen tusschen de werkgevers en de werk
nemers uit het stakingsgebied zullen worden
hervat.
DE BOTSINGEN IN DUITSCHLAND.
Terwijl het in de hoofdstad des rijks gister
betrekkelijk rustig is geweest, komen uit ver
schillende plaatsen toch berichten over botsin
gen tusschen politieke tegenstanders. In den
nacht op Dinsdag is in Het plaatsje Steeden
bij Limburg a. d. Lahn een S.A.-man door
po .iieke tegenstanders neergeschoten.
Gisteravond kwam het in Heilbron tot bot
singen tusschen communisten en S.A.-man-
nen De nat.-soc. werden in het nauw gedre
ven en moesten door de oplitie uit hun be
narde positie worden bevrijd. Eenige S.A.-lie-
den kregen een pak slaag van politieke tegen
standers. De politie, die door de menigte
werd aangevallen, was genoodzaakt ver
scheidene straten af te zetten.
In Stuttgart is Maandagavond een nat -
soc. door tegenstanders levensgevaarlijk ge
wond.
NEDERLANDER VERDRONKEN?
Gistermorgen omstreeks zeven uur is in
Himmelgeist, bij Dusseldorf, het lijk aange
spoeld van een naar schatting 55—60-jarig
rnan, waarvan vermoed wordt, dat hij Neder
lander is, f.lthans hij had een Nederlandsch
paspoort bij zich te name van Abraham
Albertus.
WOLKBREUK BIJ STARNBERG.
Het heele stadje onder water.
Gistermorgen tegen 4 uur begon aan den
Westelijken oever van het Starnberger meer
een onweersregen, die tegen 6 uur omvang
van een wolkbreuk aannam. Eenige plaatsen
aan dezen oever werden geheel overstroomd.
Het plaatsje Traubing was gedurende eeni-
gen tijd geheel door het water geïsoleerd. In
Tutzing richtte de wolkbreuk groote verwoes
tingen aan. In een oogwenk stond het geheele
stadje blank. De bewoners waren in hun hui
zen opgesloten. Het water drong vele wonin
gen binnen en richtte groote schade aan.
Drie uur lang duurde het noodweer. Op vele
plaatsen stond het water een halve meter
hoog. In de nabijheid van Tutzing is 't tram
verkeer door het water gestoord. De aange
richte schade kan nog niet geschat worden.
BESPREKING BIJ PRESIDENT VON
HINDENBURG.
Behalve den Rijkskanselier, die hedenavond
naar Neudeck zal vertrekken voor een be
spreking met Rijkspresident von Hinden
burg, zal ook Rijksminister van Binnenland-
sche Zaken, vor. Gayl, zich naar het landgoed
van von Hindenburg begeven.
Hieruit wordt geconcludeerd dat behalve
de besprekingen te Lausanne ook de binnen-
landsche' politieke verhoudingen ter sprake
zullen komen.
Waarschijnlijk zuilen zij den Rijkspresident
toestemming vragen voor belangrijke beslis
singen der Rijksregeering. Deze zouden dan
in het bizonder betrekking hebben op de
werkverschaffing en de kolonisatie en den
arbeidsdienst. Het ligt in het voornemen alle
tot arbeid geschikte personen beneden een
zekeren leeftijdsgrens bij den vrijwilligen
arbeidsdienst te betrekken.
Nog gister heeft het Rijkskabinet deze
kwesties behandeld. Ook de toestand xo
Pruisen zal onderwerp van bespreking uit
maken. De Rijksregeering wil in ieder geval
bereiken dat de politie in Pruisen krachtig
zal optreden tegen de communisten.
DE OPSTAND IN BRAZILIË BREIDT
ZICH UIT.
De Braziliaansche opstand is thans over
geslagen naar de staat Rio Grande do Sul.
De stad San Luis is in handen der opstande
lingen. Het cavalerieregiment en de civiele
autoriteiten zijn vandaar gevlucht.
De toestand zeer ernstig.
De opstandige beweging, die in den staat
Sao Paulo is uitgebroken, heeft zich zeer snel
naar andere Braziliaansche staten uitgebreid.
ZWAAR WEER IN ITALIË.
Tengevolge van zware onweders in den
nacht van Maandag op Dinsdag is de Tanaro
bij Asti buiten zijn oevers getreden, waardoor
uitgestrekte gebieden tot Elba en Alessandria
overstroomd zijn. De geheele koren en hooi
oogst is daar verwoest. De schade bedraagt
vele millioenen Lire. Verder werd de hut van
een landbouwer door de golven van een
rivier meegesleurd, waarbij den bewoner den
dood vond. In Panna werd door een onweer
met een orkaanachtige storm een deel van
de stad en de aangrenzende velden blank ge
zet. Ook hier leed de oogst groote schade
In massa sloeg de bliksem het kruis van de
klokketoren weg en beschadigde het koepel
gewelf.
maar later werd de dood van Bata officieed
bevestigd. Zooals begrijpelijk was de conster
natie te Praag algemeen. Alle bladen kwa
men met extra-edities uit.
BAT A'S DOOD.
Het vliegtuig van
hoogte neergestort.
700 Meter
Reuter meldt nog omtrent het ongeluk,
waarbij de Tsjechische schoenenkoning Bat'a
het leven verloor, dat het ongeveer zes uur in
den morgen geschiedde. Het weer was 's mor
gens vrij goed, maar even daarna kwam een
dichte mist opzetten. Het vliegtuig startte
van het particuliere vliegveld van Bat'a in
Ostrikowitsj, steeg tot ongeveer 700 meter
en stortte toen plotseling met snelle vaart op
den grond. De machine boorde zich diep in
het veld en het vliegtuig was geheel ver
pletterd. De piloot Brouch was terstond
dood. Bat'a liep zware verwondingen op en
overleed na eenige oogenblikken. De oorzaak
van het ongeluk is nog niet precies vast te
stellen.
Eerst kwamen slechts particuliere en onvol
ledige inlichtingen over de ramp binnen,
ERNSTIG JAPANSCH-RUSSISCH
CONFLICT
Het omslagbedrijf van de haven
van Charbin door Japansche be
ambten in beslag genomen.
Volgens de Russische officieele mededee-
ling, hebben op 7 Juli vertegenwoordigers
van de Mantsoerijsche regeering, die verge
zeld waren door de Japansche adviseurs aan
de directie van het omslagbedrijf van de ha
ven van Charbin, dat aan de Chineeschen
Oosterspoorweg behoort medegedeeld, dat
zij de overhandiging van de sleutels der pak
huizen verlangen. Zij verklaarden het ha
venbestuur als afgezet. De leider van het om
slagbedrijf deelde aan de Japansche verte
genwoordigers mede, dat hij de sleutels zon
der toestemming van het bestuur van de
Chineesche Oosterspoorweg te Rudy niet zou
afgeven. Na deze mededeeling bezetten de
Japanners met behulp van de Mantsjoerij
sche politie alle pakhuizen en alle schepen
van den Chineesche Oosterspoorweg. Na
verder gemeld wordt, werden ook verschei
dene Russische barken vastgehouden. Dit
optreden der Japanners heeft te Moskou
groote opwinding veroorzaakt. Het commis
sariaat voor buitenlandsche zaken heeft den
Russische consul generaal te Charbin opge
dragen tegen de inbeslagneming van het
omslagbedrijf te protesteeren en te verklaren,
dat de Mantsjoerijsche regeering verant
woordelijk zal worden gesteld voor alle
schade die door Sovjet Rusland ontstaat.
Onderhoud van den Russ. am
bassadeur te Tokio met den Jap.
minister van buitenl. zaken.
De Russische ambassadeur te Tokio had
een onderhoud met den plaatsvervangenden
Japanschen minister van buitenlandsche za
ken waarin hij er op wees, dat de bezetting
van het omslagbedrijf te Charbin, door
Mantsjoerijsche en Japansche beambten een
schending van de verdragen beteekent, waar
door de toestand in het verre Oosten nog
verscherpt wordt.
BOTSINGEN IN POLEN TUSSCHEN
BOEREN EN POLITIE.
In het plaatsje Jadow bij Warschau is het
in den loop van gisteren tot een botsing ge
komen tuschen boeren uit de omliggende dor
pen en de politie. Bij deze botsing zijn, voor
zoover tot dusverre bekend is, 3 dooden en
5 zwaar geworden gevallen. Onder de licht
gewonden bevindt zich ook een inspecteur
van politie.
De oorzaken der onregelmatigheden schijnt
te liggen in ontevredenheid over een opge
legde extra-belasting, die door de politie
werd geïnd.
DE CHOLERA IN HANKAU.
56 personen gestorven.
Volgens een bericht uit Sjanghai zijn in
Hankau tot dusverre verscheidene honderden
cholera-patiënten voorgekomen.
In den loop van de vorige week zijn 56
personen aan de gevreesde ziekte gestorven.
Vier personen door bliksem getrof
fen. Een hunner gedood.
Gistermiddag ontlastte zich boven Gorin-
chem een hevig onweder. Vier personen zoch
ten een schuil laats onder een der kastanje-
bcomen in het plantsoen buiten de Water
poort, waarbij zij alle vier door den bliksem
werden getroffen. Een hunner, de 22-jarige
Frans Roovers, was op slag dood. De toe
stand der drie anderen Ecknart, Neerijnen en
van Linsbee, die naar het ziekenhuis werden
overgebrachi, is niet ongunstig.
Vrouw getroffen
Tijdens een kort doch hevig onweer werd
gistermiddag de 40-jarige vrouw J., woon
achtig te Klein-Leuken, door den bliksem ge
troffen en op slag gedood.
Boerenknecht door den bliksem ge
troffen.
Tijdens een kort doch hevig onweder is de
blikskem ingeslagen in 'n vijftal korenmijten,
welke geheel in vlammen opgingen. Een
knecht, die bij de korenmijten was gaan schui
len voor de hevige regens, werd door den
bliksem getrofen en bewusteloos geslagen.
Zijn toestand is ernstig.
Noodweer te Ede.
Boven Ede en omgeving heeft zich gister
middag een ontzettend onweer ontlast, dat
den geheelen middag en een groot gedeelte
van den avond voortwoedde.
In een perceel bosch en heide, gelegen in de
nabijheid van hotel Panoramahoeve ondex
Bennekom sloeg dê bliksem in. Ten gevolge
van den hevigen wind breidde de brand uit
en was er voor de brandweer geen blusschen
aan. Eerst toen het ook buitengewoon hevig
begon te regenen, mocht het gelukken den
brand meester te worden. Ongeveer 20 H.A.
bosch en heide, toebehoorende aan baron van
Wessanaer te Ede, werden door het vuur ver
nield.
Aanvankelijk liep ook hotel Panorama
hoeve zelf gevaar, zoodat de gasten dan ook
reeds hun koffers pakten om bij het eerste
alarm te kunnen vertrekken.
Te Harskamp onder Ede is tijdens het on
weder de bliksem ingeslagen in een boerderij,
welke totaal afbrandde.
Te Lunteren is de bliksem ingeslagen in
een boerderij. Door het krachtige optreden
der brandweer kon de brand tot de schuur be
perkt blijven.
Onder Ede is de bliksem voorts nog inge
slagen in een boom en een er direct tegen aan
gelegen hooiberg. Boom en berg werden ver
nield.
In Oostelijk Noord-Brabant dr'u
boerderijen en een woonhuis ver
brand.
Ook boven Oostelijk Noord-Brabant heef!
gistermiddag een buitengewoon zwaar onwe
der gewoed.
Te Oss is de bliksem op verscheide plaat
sen ingeslagen, o.a .in de Groote Kerk, echter
zonder noemenswaardige schade aan te rich
ten. De brandweer was daar den heelen mid
dag in actie om de talrijke ondergeloopen kel
ders leeg te pompen.