DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN ONSTREKEN. De gebeurtenissen in Duitschland SayeUiksch OwczicPU fëuitwland tBitwentand No. 173 Maandag 25 Juli 1932 134e Jaargang Het conttict tusschen Pruisen en de Rijhsregee- ring voor het Staaisgerechtshof te Leipzig. Hedenmiddag zou de uitspraak bekend gemaakt worden. De toekomststaat der Nazi's. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. i.osse nummers 5 cents. Directeur: C. KRAK. PRIJS PER GEWONE ADVERTENT1EN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Briev»;t franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 011 nummer bestaat uit 2 bladen. De manier, waarop Pruisen de vorige week door de Duitsche rijksregeering is bejegend, heeft veel stof tot kritiek doen opwaaien in het Duitsche rijk zelf en in andere landen. En een der belangrijkste vraagstukken van de vorige week was wel deze: had de Duitsche rijksregeering inderdaad wel het recht, om Pruisen zoo te behandelen en kwam de rijks regeering daardoor niet in conflict met de grondwet? Het spreekt vanzelf, dat von Papen zich op de noodige artikelen uit de grondwet beriep, doch evenzeer was het logisch, dat Pruisen (en met Pruisen ook andere Duitsche lan den!) zich niet met het standpunt der rijks regeering kon vereenigen. Om nu uit te maken, wie in deze gelijk had, werd de beslissing gegeven aan het staatsgerechtshof te Leipzig. Dit gerechtshof is voor dit doel Zaterdag bijeengekomen en de vertegenwoordiger van Pruisen, ministe- rialdirektor Brun, deed, zoo .vertelt de N.R Crt. het. al dadelijk de volgende geformu leerde voorstellen: le. Dat de rijkskanselier zich niet Prui sisch minister-president of Pruisisch staats minister of lid der Pruisische regeering mag noemen 2e. Dat hij den Pruisischen ministers niet de kwaliteit van staatsministers mag ontzeg- gen; 3e. Dat hij en zijn vertegenwoordigers mei zonder volmacht van de staatsministers Pruisen in den Rijksdag mag vertegenwoor digen of de leden der Pruisische staatsregee- ring het recht tot vertegenwoordiging van Pruisen in den Rijksraad en tot instructie van de gevolmachtigden in den Rijksraad mag onttrekken; 4e. Dat benoemingen van ambtenaren in Pruisen en bezetting van functies met duur zame werking niet gewaarborgd zijn. Nadat de Pruisische vertegenwoordiger den eisch van de (oude) regeering had uiteen gezet, nam de rapporteurraadsheer Schmitz het woord. Hij deed allereerst mededeeling van den inhoud der verordening van den rijkspresident van 20 Juli en van de aan klacht van de Pruisische regeering en haar eisch tot het uitvaardigen van een voorloopig arrest. Het hoofdpunt, dat n.1. „de benoeming van een rijkscommissaris is te beschouwen als niet in overeenstemming met de Rijksgrond wet" zou, thans niet aan de orde komen. Niettemin moet de hoofdklacht in zijn belang rijkste strekking worden voorgedragen. De strijd tusschen Pruisen en het Rijk betreft de vraag, of de benoeming van een rijkscommis saris in overeenstemming is met art. 48 van de Rijksgrondwet. Ter sprake is ook gebracht de kwestie van de legitimatie der afgezette Pruisische regeering. In de klacht wordt ver der, aldus de rapporteur, een uitlegging ge geven van het begrip „loopende zaken". Daarin komt men tot de conclusie dat ook een aftredend ministerie alles heeft te doen wat het welzijn van den staat bevordert. Daartoe behoort, volgens het standpunt van het afge zette ministerie, ook het afwenden van alles wat geschikt is om de wettige regeering van een land aan de dijk te zetten. Over de zaak zelf valt te zeggen, dat de rijkscommissaris volgens de aanklagers ten onrechte is be noemd op grond van art. 48 van de Rijks- grondwet. Een langdurige gedachtenwisseling ont spon zich daarop allereerst over de vraag of het staatsgerechtshof bevoegd is een voor- loopige beslissing te nemen. De president van het hof dr. Bumke merkte hieromtrent op dat het hof van dat recht reeds in twee gevallen gebruik heeft gemaakt. Opmerking verdient evenwel dat het juist Pruisen is geweest, dat dit recht vroeger heeft betwist. Nadat dr. Brecht hiertegen had aange voerd dat in dit geval de zaak geen uitstel duldt, werd deze bevoegdheidskwestie verder in het midden gelaten. Over de voorstellen van Pruisen ?eide dr. Bumke daarop, dat zij hethof voor een taak van nog niet te overziene strekking plaatsen. In een uitvoerig toelichting motiveerde dr. Brecht vervolgens de voorstellen van Pruisen en stelde daarbij voorop dat het volkomen on juist is, gelijk de rijksregeering doet, te bewe ren dat Pruisen zijn in de Grondwet omschre ven plichten niet heeft vermeld Volslagen onhoudbaar is ook de bewerin„, waarop de afzetting van de Pruisische mi nisters is gegrond, dat zij aan een ging tot een kabinetsraad geen gevolg hebben gegeven. Zij hebben dat gedaan uitnoodiging uitging van den mkskanselier „als Pruisisch minister-president". De Prui sische ministers hebben evenwel nooit gewei gerd aan een bespreking met den rijkskanse lier of den rijkscommissaris deel te nemen. In de zitting van 's middags heeft dr. Gottheimer als vertegenwoordiger der rijks regeering uiteengezet en o.a. opgemerkt dat over de voorstellen van Pruisen geen voor- loopige beslissing is te nemen zonder in de hoofdzaak te treden, welke deze is: of de in stelling van een rijkscommissie in overeen stemming is met de rijksgrondwet. Mocht niettemin het toch van oordeel zijn dat een voorloopige beslissing over de voor stellen van Pruisen oirbaar is, dan verzoekt de rijksregeering haar gelegenheid te geven over die voorstellen, ook schriftelijk, nader haar standpunt uiteen te zetten. Dr. Brecht zeide, dat de Pruisische regee ring er met haar voorstellen naar streeft een modus vivendi voor de naaste toekomst te scheppen. De thans ontstane toestand is on houdbaar' en mag niet langer voortduren. Spr. deed een beroep op de rijksregeering om bij het banen van een uitweg behulpzaam te zijn. Toen pres. Bumke naar aanleiding hiervan opmerkte dat de Pruisische voorstellen z.i. een minnelijke schikking, n.1. een verdeeling van gezag, beoogen, antwoordde Gottheimer dat de rijksregeering een verdeeling van gezag onmogelijk acht. Of de rijkscommissaris is het bevoegde ge zag, öf de oude Pruisische regeering. Daar gaat het om en elke andere regeling zou tot onmogelijke toestanden leiden. Hij verzekerde met den grootsten nadruk dat de rijksregee ring niet den minsten twijfel koestert aan de rechtmatigheid van haar optreden. Vervolgens werd de uitspraak op heden middag 1 uur vastgesteld. o De „Vorwarts", zoo schrijft het Hbld., is in het bezit gekomen van een document, waar in door de Berlijnsche gouwleiding der na*.- soc. partij amendementen worden voorgesteld op het economische en sociale program, dat door de partijleiding van München was opge maakt, en van kracht zal worden als de nat.- soc. partij aan het bewind komt. Het stuk, dat gericht is aan de rijksleiding te München, is gedateerd 3 Juni 1.1. De voornaamste punten van dit Berlijnsche voorstel zijn de volgende: Punt 1. is om het loonniveau terug te bren gen tot dat van 19C0. Noodzakelijk is natuur lijk, dat de levensstandaard en de prijzen der levensmiddelen worden verlaagd. De onder steuning der werkloozen dient te worden afge schaft. Het moet de bevolking duidelijk wor den gemaakt, dat de sociale zorg in den zin van Marxisme afgedaan heeft, dat de men- schelijke hang naar traagheid niet in de hand gewerkt mag worden. De sociale ver zekering werkt verslappend en ontaardend In de plaats van de ondersteuning zal een in- dividueele hulp van 60 Pf. per dag en per persoon worden ingevoerd. Óver het verlee- nen van deze hulp beslist de bevoegde af- deeling der Nat.-Soc. partij. Joden, personen onder de 18 jaar en vrouwen zijn principieel van ondersteuning uitgesloten. Vakvereenigingen zullen worden verboden en vervangen worden door nationale organi saties, gevormd uit werkgevers en werkne mers, die ook over de loonen te beslissen zullen hebben. Bij staking van stemmen zal de gevblgmachtigde der nat.-soc. partij den doorslag geven. Ten aanzien van de pers wordt voorge steld, alle bladen, welke links van de „D. Allg. Ztg." staan, te verbieden. Andere bla den mogen slechts onder censuur verschij nen zooals de „D. Allg. Ztg de „Kreuzztg de „Deutsche Tagesztg." en de „Tagl. Rundschau". Geheel vrij van censuur zullen zijn de „Angriff", de „Deutsche Zeitung» en en „Berl. Borsen Ztg." Voorts bevat het programma een voorstel om de Berlijnsche Schutpolizei te vervangen door 9000 S.A.-mannen en om het communis tische Liebknechthaus, het gebouw van den Alg. Duitschen Bond van Vakvereenigingen het gebouw van de „Vorwarts" en de locali- teiten van de uitgevers Mosse en Ullstein te bezetten. Bij Mosse en in het Liebknechthaus zullen auto's en motor-fietsbrigades der nat. soc. partij worden ondergebracht. Het sluitingsuur 's avonds zal op 10 uur gesteld worden. De politie kan voor partij lokalen uitzonderingen maken als de be voegde afdeeling der nat.-soc. partij dit voorstelt. Alle „onbetrouwbare personen" zullen veroordeeld worden tot het verrichten van arbeidsdienst. In de buurt van Berlijn nl. in Dobritz, Zossen en Ruhleden. zullen kam pen voor arbeids-onwilligen en voor onbe trouwbare politieke elementen worden inge richt. Deze zullen daar behandeld worden als krijgsgevangenen. Hun strafdienst zal tenminste zes maanden en ten hoogste twee jaar duren. Tenslotte wordt nog voorgesteld om onder de ambtenaren een groote opruiming te hou den en om de bepaling, dat rechters niet kun nen worden afgezet, voor zes maanden op te heffen, daar slechts ongeveer 75 van de rechters met de denkbeelden der nat.-soc. partij symphatiseeren en de overige 25 dus moeten verdwijnen. o Tenslotte nog iets over de gebeurtenissen van de laatste paar dagen. Groote vechtpar tijen heeft het jongste week-end niet gebracht. Wel is er nog het een en ander gebeurd, dat vermeldenswaardig is. In Berlijn was het kalm. Slechts in de Luetzowstrasse is het gistermorgen tot een vechtpartij gekomen tusschen nazi's en Cen trum-leden. Vier nazi's en een Centrumman zijn gearresteerd. In Noord-Oost-Berlijn zijn twee aanplakzuilen in brand gestoken. De daders zijn onbekend gebleven. In Lieferde heeft een vechtpartij plaats ge had tusschen leden van het IJzeren Front en Nationaal-Socialisten. Ongeveer 200 perso-, nen waren bij de vechtpartij betrokken. Er werden eenige schoten gelost. In het zieken huis zijn twee zwaargewonde leden van het IJzeren Front en twee zwaargewonde nazi's opgenomen. Acht personen werden licht ge wond. De militaire bevelhebber van Groot-Berlijn en de provincie Brandenburg heeft op grord van de paragraphen 1 en 3 van de verorde ning van den rijkspresident d.d. 20 Juli 1932 de „Berliner Volkszeitung" voor vijf dagen verboden wegens het afdrukken van een arti kel „Heeren en lakeien" in het nummer van 24 Juli 1932. BEWAPENINGSVACANTIE VERLENGD. De plenaire vergadering heeft Zaterdag in een korte officieele zitting met algemeene stemmen besloten, het bewapeningsvacantie- jaar, dat 1 November a.s. afloopt, met vier maanden te verlengen. VOORTZETTING DER BELGISCHE MIJNWERKERSSTAKING. De vakvereenigingen in het steenkolenge- bied van Bergen en Charleroi hebben met groote meerderheid van stemmen besloten de staking voort te zetten. 21 HUIZEN DOOR GROOTEN BRAND VERNIELD. Gister tegen een uur is onmiddellijk bij de Oostenrijksch Beiersche grens, te Poller- schlag, in twee huisjes tegelijkertijd brand uitgebroken. Het vuur greep zeer snel om zich heen. 21 groote en kleinere boerenarbei derswoningen en alle bijgebouwen zijn tot den grond toe afgebrand Er is veel vee in de vlammen omgekomen. De brandweer corpsen uit de omgeving namen aan het blusschingswerk deel. Drie personen moes ten met brandwonden in het ziekenhuis wor den opgenomen. Men neemt aan dat opzet in het spel is. ERNSTIGE VECHTPARTIJ TE NEUMUNSTER. Gistermorgen heeft in het Westelijk ge deelte van de stad een ernstige botsing plaatsing gehad tusschen een zestal natio- naal-sociaiisten en eenige politieke tegen standers. Vier personen werden gewond, ter wijl vijf personen werden gearresteerd. PAUL BONCOUR OVER DE BEWAPENING. De Fransche minister van oorlog, Püul Boncour, heeft gister in de slotzitting van het congres der Fransche reserve-officieren verklaard, dat Frankrijk allen anderen mo gendheden het bewijs heeft geleverd, dat het definitief afziet van oorlog en zijn leger slechts onderhoudt voor de eigen veiligheid en defensie. De onlangs op de begrooting aangebrachte bezuinigingen hebben de le- gersterkte geenszins verzwakt. De bewape ningswedloop moet evenwel ophouden om plaats te maken voor bewapeningsbeperking. Aan de veiligheidsgaranties, welke men Frankrijk biedt zal men kunnen afmeten, wat Frankrijk als tegenprestatie zal kunnen aan bieden. Paul Boncour besloot met er op te wijzen, dat ontwapening en veiligheid steeds ten nauwste met elkander moeten verbonden blijven. AANVANG PROCES TEGEN GORGOELOFF. De moordenaar van den president der re publiek, Doumer, Gorgoeloff zal zich heden te verantwoorden hebben voor de Parijsche juryrechtbank. Men verwacht, dat het proces drie dagen zal duren en het vonnis Woens dagavond laat zal kunnen worden uitge sproken. De juryleden zullen slechts twee vragen te beantwoorden hebben: 1. Is Gorgoeloff schuldig aan den moord op Staatspresident Paul Doumer? 2. Is er bij den moord van opzet sprake? EEN VEERBOOT GEZONKEN. Tot nu toe twintig dooden. Volgens een telegram uit Tsjifoe is in ^ïet dorp Cinsi bij Peking een veerboot welke te sterk belast was, gezonken. 34 personen worden vermist. Tot nu toe konden twintig lijken worden geborgen. HET POOLSCH NON-AGRESSIEPACT MET RUSLAND. De onderteekening van het Poolsch-Rus- sische non-agressiepact zal heden of Dins dag a.s. te Moskou plaats vinden. De tekst van het verdrag is identiek met den tekst welke 15 Januari j.1. te Moskou werd geparafeerd. De ratificatie door het Poolsche parlement zal eerst na de ondertee kening van het non-agressiepact tusschen Roemenië en Rusland plaats vinden. GROOTE OVERSTROOMINGEN IN ARMENIE. Vijf dooden. In Armenië hebben groote overstroomin gen plaats gehad, waardoor achttien dor pen onder water staan. Tot nu toe zijn vijf dooden te betreuren. Troepen en vereenigin- gen bestrijden het water. HET CONFLICT TUSSCHEN BOLIVIA EN PARAGUAY. De Boüviaansche troepen worden in Cha- co geconcentreerd tegen Paraguay. Een aan val wordt ieder oogenblïk verwacht. De toe stand is ernstig. DE OPSTAND IN BRAZILIË. Gevecht bij Sao Paulo. Volgens berichten uit Rio de Janeiro wordt in de omgeving van Sao Paulo een verbitterd gevecht geleverd tusschen insur- genten en regeeringstroepen. De opstande lingen beweren de regeeringstroepen te heb ben verslagen en den opperbevelhebber de zer troepen generaal Tavora te hebben ge vangen genomen. Deze berichten worden van regeeringszij- de op de meest besliste wijze gedementeerd. Regeeringsvliegtuigen hebben het Italiaan- sche stoomschip „Capacita" onmogelijk ge maakt 25.000 gallons Russische petroleum aan land te brengen. Te Rio de Janeiro hebben studenten groo te demonstraties gehouden tegen de regee ring, waarbij het aftreden van den president werd geëischt. De Luchthaven van Sao Paulo gebombardeerd. De luchthaven van Sao Paulo, waar de opstandelingen hun hoofdkwartier hebben opgeslagen is gisteren door 10 regeerings vliegtuigen gebombardeerd. Ook op verschil lende plaatsen in de omgeving van Sao Paulo o.a. de stad Teubate zijn door regee ringsvliegtuigen bommen geworpen. DE TOESTAND IN HET VERRE OOSTEN. Tsjao-Jan door de Japanners bezet. fapansche eischen inge willigd. Officieus wordt gemeld, dat Japansche bombardementsvliegtuigen Tsjao-Jan op nieuw met bommen hebben bestrooid. Er werden 40 bommen geworpen, waardoor de stad gedeeltelijk verwoest werd. Na vrij langdurige gevechten zijn Japansche troepen Tsjao Jan binnengetrokken en hebben zij de stad bezet. Naar het Japanscheministerie van oorlog mededeelt, hebben de Chineesche autoriteiten tegenover het Japansche opperbevel ver klaard, dat alle eischen van het Japansche opperbevel zullen worden ingewilligd. Zij Z'ule er zorg voor dragen dat den verdwenen Japanschen stafofficier niets zal worden mis daan. Op grond van deze verplichting heeft de Japansche minister van oorlog Araki den opperbevelhebber instructie te geven Tsjao- Jan binnen 24 uren weer te ontruimen. De Japansche troepen trekken uit Jechol terug. Het Japansche ministerie van oorlog deelt mede, dat de Japansche troepen weer uit de provincie Jechol zijn teruggetrokken aange zien de oorzaken, die tot den opmarsch leid den uit den weg zijn geruimd. De autoritei ten van Jechol hebben de Japansche voor waarden ingewilligd en toegezegd den ont voerden Japanschen ambtenaar Isjimoto te bevrijden Vijl Chineesche communisten gefusilleerd. Het militaire gerechtshof te Kanton, heeft 5 Chineesche communisten wegens hoogver raad en pogingen om de 19e Chineesche di visie tot muiterij op te ruien veroordeeld tot den dood door de kogel. Zij zijn gistermid dag gefusilleerd. Ernstige verliezen van Japan sche troepen. Aan de Oostelijke lijn van den Chinee- schen Oosterspoorweg hebben de Chineesche opstandelingen het station Erdsibkansa bezet waarbij de Japansche troepen ernstige ver liezen hebben geleden. De Japansche garni zoenen, die aan de Oostelijke lijn lagen, zijn van de het Janpansche hoofdkwartier afge sneden. Hun positie is zeer gevaarlijk. OPNIEUW. IBANEZ VERLAAT CHILI De voormalige dictator generaal Ibanes heeft Chili gisteren opnieuw verlaten en is met zijn familie naar Argentinië terugge keerd. Zijn vertrek staat, naar verluidt, ge lijk met een nieuwe verbanning, aangezien de regeering hem beschuldigt van voorberei dingen voor een poging tot omwenteling. De regeering Davila is thans ook door Ar gentinië en Brazilië erkend. ONZE KOLENAFZET NAAR BELGIE BEDREIGD. Van goed ingelichte zijde wordt ons ge meld, dat Belgische cementfabrieken ernstig overwegen, of zij verder Nederlandsche ko len zullen kunnen blijven betrekken nu door de bekende ministerieele aanschrijving inzake het uitsluitend gebruik van Nederlandsch cement voor openbare werken de afzet van hun product hier te lande ernstig wordt be dreigd. Zulks zou een nieuwe ernstige slag zijn voor onze mijnen van welke bedoelde fa brieken tot nu jaarlijksch tienduizenden ton nen Nederlandsche kolen betrokken. OUDE GRAVEN ONTDEKT IN FFIESLAND. In de zeer oude kerk in het Friesche dorp Duurswoude, waarvan het kerkelijk archief van het jaar 1200 dateert, zijn bij het open leggen van een vloer in den noordkant van het gebouw vier grafsteden gevonden. Deze graven waren van steen opgezet. Uit eerbied heeft men ze intact gelaten en er een nieuwe vloer overheen gelegd. Naar aanleiding van deze ontdekking heeft men het archief eens nagegaan of daarin ook van deze grafsteden melding gemaakt wordt, doch daarvan wordt niets medegedeeld. Zoodat men hier zeer waarschijnlijk me' zeer oude graven te doen heeft. VROUW IN BAND GERAAKT. Toen de vrouw van den landbouwer Meu« lenbelt te De Wijk (Dr.) Zaterdag een pe troleumstel wilde aansteken, vloog de bak onder het toesel in brand. Ook de kleeren van de vrouw vatten vlam. Zij snelde de straat op, waar buren de vlammen met doe ken doofden. In zorgwekkenden toestand moest de vrouw naar het ziekenhuis te Hoogeveen worden vervoerd. VERMIST MEISJE TERECHT. Naar gemeld wordt is de Haagsche politü er in geslaagd het zeventienjarige meisje Balster, dat geschaakt zou zijn door een ne gentienjarigen slagersknecht, die inmiddels in het huis van bewaring is opgesloten, in Spoorwijk aldaar aan te houden. HET PLAKKEN VAN DAGZEGELS. Voor hen, die tengevolge van d% malaise slechts drie dagen per week werken. Het Tweede-Kamerlid de heer Kupers heeft den minister van econ. zaken en arbeid gevraagd: 1. Öf hij heeft kennis genomen van de uitspraak van den Centr. Raad van Beroep, waarbij uitgesproken is, dat voor arbeiders, die wegens de ongunstige economische om standigheden slechts drie dagen per week in de onderneming van den werkgever arbeiden, dagzegels mogen worden geplakt? 2. Is de minister niet van meening, dat deze uitspraak strijdig is, zoo niet met de letter, da ntoch met de bedoeling van art. 1 van het K. B. van 28 Sept. 1920, dat dag zegels o.a. toelaat voor arbeiders, wier dienst betrekking voor minder dan vier is aange gaan en korter dan vier dagen duurt, als mede voor arbeiders, die in den regel in de zelfde kalenderweek niet langer dan drie dagen in dienst van denzelfden werkgever werkzaam zijn? 3. Is de minister niet van oordeel, dat het gevolg van deze uitspraak zal zijn, dat juist in dezen tijd voor groote groepen arbeiders minder premie zal worden betaald, waardoor zij later minder rente zullen ontvangen? 4. Is de minister bereid zoo spoedig moge lijk een voorziening te treffen, waardoor voor de arbeiders, die hierdoor zullen kunnen wor den getroffen, evenals tot nu toe geschied is, weer weekzegels zullen moeten worden ge plakt? 0

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1