DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Wat er in Duitschland gebeurt. {Buitenland No. 176 Donderdag 28 Juli 1932 134e Jaargang DxigMilksch Owtzicht Brieven aan rijkskanselier Von Papen van zijn vriend Kerrl en van zijn polifielten tegen stander Braun, STILTE VOOR DEN STORM £uchtixaact Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. r.osse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTlENs Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsiuimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Durtscnland beleeft op het oogenblik span nende dagen. Nog een halve week en de rijksdagverkiezingen staan voor de deur ert geheel Duitschland wacht met ongeduld de resultaten daarvan af. Het is er eigenlijk op 't oogenblik een beet je te stil in het groote rijk. Er worden na tuurlijk tal van verkiezingsredevoeringen gehouden, waarnaar duizenden, tienduizen den luisteren, maar tot ernstige ongeregeld heden is het nog niet gekomen. Beteekent dat 'n stilte voor den atorm en zal die storm a s. Zondag losbreken? Ook de kwestie Pruisen-rijksregeering blijft in rustige banen, maar hier is toch nog eenigszins wrijving. De president van den Pruisischen Landdag, Kerrl, heeft n.1. twee brieven gezonden aan rijkskanselier von Papen, waarvan de teksten als volgt door den Nationaal-Socialistischen Persdienst worden verspreid: Zeer geëerde heer Rijkskanselier. De afgezette vroegere zaakwaarnemende Pruisische ministers hebben het wenschelijk geoordeeld betreffende de beslissing van het Staatsgerechtshof een verklaring te publi- ceeren, welke kenteekenend door de „Vor- waerts" onder het opschrift „onverantwoor delijk wanbeheer" wordt gepubliceerd. Indien reeds door de wijze van behande- ling door het Staatsgerechtshof zonder dat zulks helaas werd verhinderd in de openba re meening de indruk werd gewekt alsof een ccnstitutioneel geschil bestaat tusschen den staat Pruisen en het Rijk, dan moet deze in druk door deze verklaring klaarblijkelijk worden versterkt en verdiept. Een dergelijke handelwijze der afgezette zaakwaarnemende Pruisische ministers, die het zelfs wagen zoo ver te gaan dat zij de ambtenaren aanmanen hun plicht te doen. Als president van den Landdag voel ik mij verplicht U, zeer geëerde heer Rijkskanselier, te verzekeren dat de afgezette Pruisische mi nisters geenszins het recht hebben zich aan te matigen te spreken en zich te beklagen na mens Pruisen. Uw legitimatie is niet geba seerd op de constitutioneel .geschonden rech ten, door slechts een juridische fictie, welke volgens de uitspraak van het siaatsgerechts- ihof deze aanklacht mogelijk maakte. Indien werkelijk een constitutioneel conflict zou be staan tusschen Pruisen en het Rijk, dan zou het feitelijk noodzakelijk zijn in verband met de geschonden constitutioneele belangen van Pruisen dit land tegenover het Rijk te be schermen. Het schrijven besluit: van onverantwoor delijk wanbeleid kan derhalve bij niemand anders dan bij de afgezette ministers sprake zijn. In het andere schrijven aan Rijkskanselier von Papen protesteert Kerrl tegen het optre den van het zoo juist afgezette Pruisische kabinet en eischt hij de intrekking van de Pruisische noodverordening. o Ook de uit zijn functie ontheven Pruisische minister-president Braun publiceert een uit- voerigen, vol heftige aanklachten staanden brief aan den rijkskanselier von Papen, waarin hij nogmaals uitvoerig het bekende, ook voor het staatsgerechtshof uiteengezette standpunt der vroegere Pruisische regeering behandelt. Braun motiveert dezen open brief met er op te wijzen, dat hij geen antwoord heeft gekregen op zijn vorige schrijven aan den rijkskanselier, waaruit hij concludeert, dat de kanselier hem niet de gelegenheid heeft willen geven hem door de radio te re- pliceeren. Schrijven zou wenschen dat de onder de leiding van den kanselier staande regeering even onafhankelijk van de natio naal socialistische partij was als de „grond wettige Pruisische regeering" dit was van de communistische partij. Het verlangen prin cipieel en onmiddellijk de aanhangers van de communistische partij anders te behandelen dan die der nat.-soc. partij is in strijd met de rijksgrondwet eD door rechtsradicalen gepleegde moorden op Erzberger en Rathe- nau, de veemmoorden en de tallooze andere politieke moorden zijn nog te frisch in het geheugen van het Duitsche volk De onop houdelijke dreigementen met het vallen van hoofden en andere manieren van ter dood hrengen van politieke tegenstanders hebben °P zijn minst genomen in dezelfde mate als de afsftuwelijke communistische daden van ruwheid en moorden het politieke leven van geheel Duitschland vergiftigd. Ook thans worden dagelijks overvallen gepleegd door nationaal socialisten op leven en eigendom van andersdenkenden, ten deele zelfs ge wapenderhand. Slechts die voorbeeldige dis cipline en bezonnenheid van de republikein- sche partijen heeft behoed voor bloedvergie ten en burgeroorlog bij de ernstige inbreu ken op de staatsburgerlijke vrijheid, bege leid door een optreden, dat in strijd was met de grondwet in Pruisen. o Dan is er de radiorede van generaal vop Schleicher, die de noodige commentaren heeft opgeleverd. Vooral de Duitsche bladen be spreken de rede uitvoerig. De „Deutsche Allgemeine Zeitung" con stateert, dat dit debuut van den Rijksweer- minister een uitstekenden indruk heeft ge maakt. Van groote beteekenis is de aankon diging, dat Duitschland, om zich de nood zakelijke veiligheid te verschaffen, gedwongen zou zijn weermacht te reorganiseeren. De „Börsen Kurier" schrijft, dat van groot gewicht is de verzekering van den Rijksweer- minister, dat hij nooit zal toelaten dat de Rijksweer voor partijzaken gebruikt zal wor den. Dit is temeer geruststellend, omdat de rede bewijst, dat deze man weet wat hij wil en bovendien de kracht in zich voelt om wat hij wil te verwezenlijken. De „Vossische Zeitung" ziet in deze rede een nieuwe bevestiging van het pact-Hitier Schleicher en schrijft, dat de passage aan het slot van de rede, waarin wordt gesproken van het afwijzen van de bescherming van welke klasse of belangengroep ook, bijzondere be teekenis heeft. De „Deutsche Zeitung" acht de rede zoo wel voor de buitenlandsche als voor de bin- nenlandsche politiek van belang. Wat de bui tenlandsche politiek betreft is nog nooit door den mond van een minister zóó scherp tegen Frankrijk en de ontwapeningshuichelarij ge sproken. De „Germania", die den tekst van de rede niet publiceert, acht de redevoering teleur stellend en meent, dat op eenige plaatsen de boven de partijen staande voornaamheid en zakelijkheid, die voorwaarden voor een rede van een minister zijn, ontbraken. De Fransche bladen bevatten uitvoerige verslagen van de radio-rede van den Duit- schen Rijksweerminister Von Schleicher. Som mige bladen drukken den tekst van enkele passages zelfs woordelijk af. De meeste bla den leveren nog geen commentaar. Alleen het „Journal" wijst op de scherpe critiek, die de Rijksweerminister aan het adres van Frank rijk heeft geleverd en de „Matin" spreekt van een van haat tegen Frankrijk vervulde rede van Von Schleicher. De eerste commentaren der Londensche bladen op de radiorede van den Rijksweer minister van Schleicher werden weliswaar op opvallende wijze geplaatst, doch beperken zich meer tot sensationeele „koppen", dan tot het innemen van een zakelijk-standpunt ten opzichte van de uiteenzettingen van den mi nister. Von Schleichers aankondiging, dat Duitschland zich onder zekere omstandig heden genoodzaakt zou zien, de Rijksweer te reorganiseeren, komt in alle opschriften op meer of minder duidelijke wijze tot uitdruk king. De „Daily Express" spreekt zelfs, zoo meldt Reuter, van een Duitsche sensatie op bewapeningsgebied en een uitdaging van het verdrag van Versailles. Uitvoeriger houdt de „Times" zich met de rede bezig. Dit blad schrijft: „Von Schlei chers rede, met zijn aanvallen op Frankrijk, zijn citaten van uitingen van Llóyd George, met zijn onverholen aankondiging, dat Duitschland voor zijn eigen veiligheid zal zorgen, wanneer het land gelijkgerechtigd heid in bewapening geweigerd wordt, en zijn lof voor de militaire autoriteiten, zal niet na laten ver over de grenzen zijn weerklank te vinden. o We zullen eindigen met een paar bot singen. Te Thedinghausen is gisteravond een bot sing ontstaan tusschen communisten en na- tionaal-socialisten. Daar de politie in dit plaatsje slechts uit twee landjagers bestaat, waarvan een op het oogenblik met vacantie is, kon de eenige beambte niets uitrichten. Hier op werd ed S.A. bijeengeroepen, waarop het tot een hevige vechtpartij kwam, waarbij ook schoten werden gelost. Naar het schijnt, werd door de schoten echter niemand gewond. Door messteken werden 3 personen zwaar en een aantal licht gewond. Drie communisten werden door de S.A. in handen gesteld van de politie. Volgens mededeeling van het ministerie van binnenlandsche zaken in Thüringen is het Woensdag bij Eisenacli tot ernstige werk- loozenexcessen gekomen. Werkloozeu organi seerden een verboden optocht, de politie wilde dezen stoet ontbinden. Drie politiebeambten werden tegen den grond geslagen. Een van hen is door acht messteken in den rug en een ander door messteken ?h arm en rug ernstig gewond. De politie heeft van de vuurwapenen gebruik gemaakt. Een arbeider is door een schot in het hoofd ernstig gewond en later in het ziekenhuis te Eisenach overleden. Het schijnt, dat deze man niets uitstaande heeft met de demonstratie. Na aankomst van de Schupo uit Gotha is de orde te Ruhla her steld. DE RAMP VAN DEN NIOBE. Een plechtige herdenking. De Noord-Duitsche zender in Hamburg heeft gisteravond om 20 uur een plechtige gedachtenisrede uitgezonden ter herdenking van de 69 dooden van den „Niobe". Twee dooden van de ramp van „Niobe" geborgen; de toestand der gewonden bevredigend. Van de marinehaven Kiel zijn vertrokken de sleepbooten Hund en Sperber, die zich met duikers aan boord, begeven naar de plaats waar de „Niobe" is vergaan om te trachten in het schip te komen. Naar te Kiel verluidt, zou het gelukt zijn twee dooden uit het schip te bergen. Een officieele bevestiging van deze mede deeling is nog niet ontvangen. Het onderzoek naar de vermisten wordt op de plaats van de ramp vdortgezet door den kruiser „Koeln" en andere vaartuigen. Naar uit Ludby in Laaland wordt getelefo neerd heeft men vandaar uit door alle red dingsstations langs de kunst nasporingen laten doen naar de geredde overlevenden der „Niobe", doch tot nu toe heeft men nog geen enkel gunstig bericht ontvangen. Daaren tegen is aan het strand van Laaland een klein gekenterde sloep aangedreven, welke waarschijnlijk van de „Niobe" afkomstig is. De toestand van eenige matrozen, die bij de ramp gewond werden, is naar omstandig heden gunstig. Sympathiebetuigingen vreemde naties. van Naar aanleiding van de ramp van „Niobe" zijn bij het ministerie voor Rijksweer tOi nu toe sympathiebetuigingen ontvangen van Engeland, Japan, Frankrijk, Vereenigde Staten, Bulgarije, Polen, Spanje en Hon garije. Nog zes personen om het leven gekomen? In verband met het vergaan van Niobe wordt gevreesd, dat tijdens den storm, welke Dinsdag plotseling is komen opzeten, nog meerdere personen om het leven zijn geko men. Door het lichtschip Gjedser wordt gemeld, dat een kano-achtig vaartuig, dat twee dagen lang bij Gjedser heeft gelegen, Dinsdag kort voor den opkomenden storm zee had gekozen. Na den windstoot was het vaartuigje plotse ling verdwenen, zoodat wordt aangenomen, dat de opvarenden een uit zes personen be staande familie om het leven is gekomen. ERNSTIG SPOORWEGONGELUK OP HET STATION GESUNDBRUNNEN. Woensdagmiddag tegen 5 uur is een spoortrein gederailleerd onder de Behnbrug in de onmiddellijke nabijheid van het station Gesundbrunnen. Talrijke wagens sloegen om eenige passagiers werden ernstig gewond Het aantal gewonden is nog niet vastgesteld aangezien de brandweer nog doende is de wagens weer overeind te zetten en de gewon den te bergen. Het betreft een uit Stralsund komenden personentrein. Tot nu toe zijn 30 ernstig en lichtgewonden geteld. 28 gewonden zijn naar het ziekenhuis vervoerd. Twee gewon den zijn nog ingesloten, waarvan een vrouw die zeer ernstig is gewond. Men vreest voor haar leven. Twee dooden en 50 gewonden. Naar thans vast staat zijn bij het spoor wegongeval te Gesundbrunnen twee perso nen gedood en 50 personen ten deele ernstig gewond. De om het leven gekomen passa giers zijn vrouwen. Een harer is uit Berlijn afkomstig. Haar man is ernstig gewond. HET PROCES-GORGOELOF. De laatste dag van het proces-Gorloelof was gewijd aan het verhoor van de getuigen a décharge, het requisitoir van den procureur en het pleidooi der verdedigers. Aan het begin der zitting deponeerde de verdediging de conclusies, welke zij getrokken heeft uit de verklaringen der experts. De procureur-generaal wekte het gerechts hof op de conclusies der verdediging af te wijzen. Hierbij riep Gorgoelof: Ik smeek nog een maal om gerechtigdheid. Veroordeelt mij tot den dood. Mijn idee is door de Fransche regeering gedood te worden. Ik ben nog slechts een lijk. Doodt ook mij. Het verhoor van een aantal getuigen bracht geen nieuwe gezichtspunten. Er was hevige ontroering in de zaal toen Mme Gorgoelof voor het hekje werd geroe pen. Toen hij zijn vrouw zag, riep beklaagde: Ik smeek om vergiffenis. Hij werd evenwel door den president direct tot de orde geroepen. Met een van tranen stokkende stem ver klaarde getuige twee weken voor den aanslag in zijn houding een zekere wijziging te hebben waargenomen. Hij heeft dikwijls geklaagd over hoofdpijn en had des nachts herhaalde lijk niet kunnen slapen. Mme Gorgoelof be sloot haar verklaring met 't verzoek om mede lijden voor haar en het kind dat zij verwacht. De zitting werd hierna onderbroken. Gorgoelof ter dood veroordeeld. In het proces-Gorgoelof heeft de rechtbank Woensdagavond na een korte beraadslaging van de jury, welke de beide voorgelegde vra gen met „Ja" beantwoordde, vonnis geveld. De moordenaar van den Franschen staats president Doumer werd ter dood veroordeeld De verdediger van beklaagde had gepleit voor ontoerekeningsvatbaarheid van zijn cliënt. Tijdens het pleidooi gesticuleerde be klaagde als een waanzinnige, rukte zich hel boord van den hals en schreeuwde voort durend: „Doodt mij, doodt mij". De dader zelf rustig. De verdedigers van Gorgoelof hebben zich alle moeite gegeven om hun cliënt van het schavot te redden. Gorgoelof zelve onder brak hunne pleidooien echter voortdurend met den kreet: „Doodt mij". Gorgoelof hoorde het vonnis zelf rustig en naar buiten volkomen onverschillig aan. Sjan Hai Kwai. De aanval zou echter zijn afgeslagen na een gevecht waarbij 200 Chi- neezen zouden zijn gedood, terwijl de Japan- sche troepen slechts 6 dooden zouden hebber verloren. DE SPAANSCHE REGEERING WIL TOETREDEN TOT HET CONSULTATIEVE PACT VAN LAUSANNE. De Spaansche ambassadeur te Londen heeft gisteravond medegedeeld, dat zijn regeering voornemens is toe te treden tot het consultatieve pact van Lausanne. De diplo matieke medewerker van de „Daily Tel.'' weet te melden, dat ook Letland tot de over eenkomst zal toetreden. De aandrang van mogendheden,die het pact zullen willen on derteekenen is zoo groot, dat de practische handhaving van de oorspronkelijke bedoeling van het pact er door in gevaar komt, nog afgezien van het feit, dat thans een dubbel ganger van den V.B. en van de Europeesche commissie aan het ontstaan is. De oorspron kelijke Engelsche bedoeling om het pact te beperken tot de vijf groote mogendheden wordt vooral in Engelsche kringen veel ge zonder geacht, dan de uitbreiding tot alle mogendheden, het was echter Frankrijk, dat had aangedrongen op toelating van alle gealliëerde bondgenooten. MISDAAD TE LONDEN. In de jaarlijkste statistiek over de mis daad in 1931 in Groot-Londen treden twa* merkwaardige cijfers aan het licht, aldus de N.R. Crt.. Het aantal zware misdrijven is iets toegenomen maar heeft procentueel ge lijken tred gehouden met den aanwas der be volking. De veroordeelingen wegens openba re dronkenschap zijn gevallen van 4.4 per duizend per jaar in 1922 tot 2.3 per duizend in 1931. Lord Trenchard, de hoofdcommis saris, ontveinst zich echter niet, dat de ver anderde economische omstandigheden voor een deel verantwoordelijk zijn voor dit gun stige cijfer, evenals zij ook hebben bijgedra gen tot de zeer ongunstige stijging van 60 procent, vergeleken bij 1922, van diefstal en inbraken. De commissaris heeft de hulp van de groote verzekeringmaatschappijen inge roepen om, vooral juweliers, te dwingen tot het treffen van betere voorzorgsmaatregelen, vooral in 's nachts onbewoonde panden. Hij komt echter ook tot de conclusie, dat de onbezorgdheid van het publiek zelf een groot deel van de schuld draagt. Het aantal koffers en pakken, dat uit tijdelijk onbe- heerende auto's is gestolen is eenvoudig legio en het stelen van auto's zelf wordt den mis dadigers door de eigenaars veel te gemak kelijk gemaakt. Ook de moderne woning bouw draagt volgens Lord Trenchard een deel der schuld, want in de moderne flats loopt iedereen in en uit en niemand let er op of een persoon er iets te maken heeft. Het publiek zelf kan en moet dus in de eerste plaats voor zorgen, dat er minder gestolen en ingebroken zal worden. DE TOESTAND IN HET VERRE OOSTEN. Tsjang Kai Sjek naar Peking. Maarschalk Tsjang Kai Sjek heeft van de Chineesche regeering opdracht gekregen zich naar Peking te begeven om daar het opper bevel op zich te nemen over alle Chineesche strijdkrachten ter verdediging van de provin cie Jehol. Aanval van Chineesche vrij willigers op Soeitsjoeng afge- loopen. Volgens hier ontvangen berichten hebben 700 Chineesche vrijwilligers een aanval ge daan op het door de Japanners bezette plaatsje Soeitsjoene tusschen Tsjintsjua en EEN ONDERNEMENDE JONGE DAME. Toen de Engelsche schoener Shoal Fisher, op weg van St. Nazaire naar Lissabon, zich in de Golfvan Biscaye bevond, zoo vertelt de N.R.Crt, ontdekte de kapitein een verste keling, die een meisje in jongenskleeren bleek. Het was Senerita Elena de Araujo, de dochter van den president van San Salvador, die in Maart van het vorig jaar zijn ambt had aanvaard, doch in het begin van dit jaar door een opstand tot vluchten genoopt werd. Juffrouw Araujo, een flink meisje van 18 jaar, met blond haar en blauwe oogen schijnt een avontuurlijke geest te bezitten. Naar zij aan eer. correspondent van de Star te Lissa bon vertelde, was zij verleden jaar met haar moeder naar Europa gekomen en daar op een Londensche school geplaatst. Hoewel er streng toezicht werd uitgeoefend op de lec tuur van de jongemeisjes op die school, slaagde zij er toch in eenige avonturenro mans te lezen. Die wonden haar zoo op, dat zij besloot er vandoor te gaan en op eigen houtje de wereld te gaan bekijken. Dat viel haar makkelijk, omdat zij sinds Kerstmis van school was en inwoonde bij een tante. Een maand geleden ongeveer stak zij een paar pond sterling bij zich en het diplomatie ke paspoort, dat haar vader haar in zijn pre- sidentstijd verstrekt had. Zij stapte op den trein naar het Zuiden van Engeland. Daar sloop zij ergens aan de kust aan boord van een visschersvaartuig en had het geluk daar mee na een reisje van 14 uren in Rennes op de Fransche kust te belanden. Ongezien wist zij van boord te komen. Eenmaal aan den wal vroeg zij zich af waar zij nu eens heen zou gaan. Zij had van Portugal gelezen, het land van de zon en van de zeevaarders, en besloot daarheen te trekken. Daarom ging zij naar St. Nazaire en informeerde wat het eerste schip zou zijn, dat naar Lissabon ging. Men vertelde haar, dat de Shoal Fisher over een uurtje het anker zou lichten. Zij liep daarop de stad in, kocht een zeemanspak dat zij aantrok en sloop ongemerkt aan boord, waar zij zich verborg. Aanvankelijk voelde zij zich dolblij van op winding over het slagen van haar avontuur, maar toen het in de Golf van Biscaye een beetje ruw mocht worden, kreeg zij last van zeeziekte en was het met de blijdschap ge daan. Zij voelde zich ziek en ellendig en kon het in haar schuilplaats niet langer uithou den. Toen zij aan dek kwam, werd zij door den kapitein ontdekt, die aanvankelijk erg boos was. Gelukkig voer de vrouw van den kapiteinmee, die erg vriendelijk voor Elena was, zooals ten slotte trouwens alle opva renden Zoodra haar zeeziekte geweken was, werkte zij om haar reis te verdienen. Bij aankomst te Lissabon werd zij naar den Engelschen consul gebracht, wien zij haar wensch te kennen gaf oin naar Parijs gezonden te worden. De consul oordeelde het beter haar eerst maar terug te zenden naar het schip, waar zij veilig opgeborgen was. De bemanning was blij haar te zien te- rugkeeren, want zij had zich op reis zeer be mind weten te maken. Intusschen zijn de ouders van het meisje, die in Guatemala ver toeven, gewaarschuwd. Geven zij haar toe stemming, dan mag zij zich naar Parijs be geven, waar zij tal van kennissen heeft. Toen de tante van het meisje te Londen het verhaal van haar zwerftocht vernam, barstte zij in lachen uit en zei: „Dat is echt weer iets voor mijn nichtje". Zij was, naar de tante vertelde, zoowat een maand geleden vertrok ken voor een wandeltocht met kennissen naar Cornwallis. Vervolgens kreeg tante een briefkaart uit Bretagne, later nog een uit Nantes eh toen een brief dat zij voornemens was over zee naar Lissabon te gaan. Tante was dus op de hoogte van haar bewegin gen, maar wist alleen niet, dat zij reisde als verstekelinge. Voordat zij naar Engeland kwam. was de ondernemende Elena te San Francisco opge voede TSJECHISCH VLIEGTUIG BIJ DRESDEN GELAND. Gistermiddag om 1 uur is in de omgeving van Dresden een Tsjechisch militair vlieg tuig geland wegens gebrek aan brandstof. De vlieger, die gearresteerd werd, en wiens toestel in beslag werd genomen, verklaarde, dat hij had moeten uitwijken voor een onweer. DRIE MILITAIREN VLIEGTUIGEN IN POLEN NEERGESTORT. Zes dooden. Op het militaire vliegveld bij Lemberg stortte tengevolge van een motordefect een verkenner een-dekker naar beneden. De beide inzittende onder-officieren werden op slag gedood. Een tweede militaire vliegtuig stort-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1