ONZE DRUKKERIJ
UW DRUKWERK
N.V. Boek- i Handelsdrukkerij
vl HERMS. COSTER l ZOON
Voordam C 9.
r-
JUoüiiidaal Tlieuws
£aatste éecicfitw
Aatstecdamsche
Uit onze Staatsmachine
MOBILISATIE-SLACHTOFFERS.
DE OUDE MOORDZAAK TE
MEDEMBLIK.
De gewezen politie-agent heelt
op zijn sterfbed geen bekente
nis afgelegd.
NEGENTIEN GEVANGENEN UIT
GEVANGENIS ONTSNAPT.
Zij terroriseeren een gedeelte
van Oklahoma.
VOORZIEN VAN DE
NIEUWSTE MACHINES
LEVERT
FRAAI EN SNEL.
Vraagt oflerte aan de
Londensche brieven.
Opg
van 16 Aug. 1932
ave van Noordh'ollandsch Landbouwcrediet N. V.
Ofschoon de oorlog (19141918) al
bijna veertien jaar achter den rug is,
zijn de gevolgen van den oorlog bij lan
ge na nog niet geliquideerd. Dat onder
vinden we haast iederen dag. Nederland
bl oei gelukkig buiten den oorlog. Mili
tair gesproken hadden we alleen maar
een mobilisatie. Maar ook de gevolgen
daarvan zijn bii lange na nog niet uit
den weg geruimd. Ook dat feit valt
moeilijk tegen te spreken. De z.gn.
mobilisatie-slachtoffers bewijzen dat.
Deze mobilisatie-slachtoffers worden
door de regeering gesteund. Ieder zal
daarvan de billijkheid moeten erken
nen. Het feit toch, dat ze door de regee
ring gemobiliseerd werden, was de oor
zaak. dat ze in een toestand geraakten,
waarin ze gesteund moeten worden. We
hebben kunnen lezen van die Ameri-
kaansche oudstrijders, die een opmarsch
naar Washington deden om hun steun-
eischen klem bij te zetten. Ieder erkent
het goed recht van den oud-strijder, die
in en door den oorlog niet meer of
slechts gedeeltelijk arbeiden kan, om
geholpen te worden via de schatkist
door zijn volk. Nu zal in dit geval de
beantwoording van den vraag „in of
door den oorlog" gemakkelijker te be
antwoorden zijn dan „in of door de mo
bilisatie". Meermalen is reeds gebleken
uit Kamerdebatten en uit door den mi
nister beantwoorde vragen, dat de één
de strekking van in en door de mobili
satie nauwer of breeder opvat dan de
ander. Natuurlijk kan men die gevolgen
wel heel breed uitmeten.
Dat echter deze mobilisatie-slacht
offers niet worden vergeten, blijkt wel
uit een wetsontwerp, dat dezer dagen
bij de Tweede Kamer werd ingediend,
geboren uit het feit, dat de noodzakelijk
heid is gebleken van een wijziging en
verhooging van het bij de begrooting
van 1930 voor dezen steun uitgetrokken
bedrag. Bij deze begrooting was het
totale steunbedrag bepaald op 500.000.
Dit wordt nu voorgesteld tot een ver
hooging met 300.000, zoodat het totale
bedrag wordt 800.000.
Zooals uit een globale schatting bleek
zou de uitvoering van de nieuw ont
worpen steunregeling volgens de wet
van 1931 ongeveer 500.000 kosten.
Thans nu die wet een vijftal maanden
in werking is, blijkt dat dit bedrag niet
voldoende is. Voor geen gering deel
moet dit worden toegeschreven aan het
feit, dat sedert de indiening van de wet
(dat was 30 Mei 1931) de economische
omstandigheden nog beduidend ongun
stiger geworden zijn, met name, dat
onder de personen om wie het hier
gaat, de werkloosheid onevenredig groo-
ter geworden is dan destijds mocht
worden verwacht. Maar ook nu kan men
niet komen met een vast cijfer. Ook nu
wordt een bedrag geraamd 300.000).
Het is natuurlijk zeer de vraag of inder
daad met een verhooging met drie vijfde
van het oorspronkelijk bedrag volstaan
zal kunnen worden.
Nu teekent het wel, dat het wetsont
werp niet aangeeft waaruit deze nieuwe
verhooging zal worden geput. De Me
morie van Toelichting zegt alleen, dat
bij de volgende suppletoire begrootings-
wet getracht zal worden conpensatie te
vinden voor de verhoogde uitgave.
Ongetwijfeld wordt deze wet aange
nomen, niettegenstaande de bezuini
ging. Maar weinigen zullen dezen slacht
offers de verhooging niet gunnen.
Naar men zich zal herinneren is in
de dagbladpers eenigen tijd geleden een
bericht gepubliceerd, hetwelk in ver
band met een 18 jaar geleden te Me
demblik gepleegden moord op den ma-
nufacturier K. S. aldaar de sensationee-
le mededeeling bevatte, dat een gewezen
ZIT U IN GE GREEP WJ
'TNOOGLOT VAST
ADVERTEERT
EN 'T EEVr^yCiTU VAN DJE LAST.
politieagent in genoemde gemeente, die
destijds van het plegen van dezen
moord werd verdacht en die op het tijd
stip der publicatie te Amsterdam woon
de, op zijn sterfbed had bekend deze
gruwelijke misdaad te hebben gepleegd.
Naar ons ter oore kwam heeft deze pu
blicatie tot gevolg gehad dat de burge
meester van Medemblik de politie in de
hoofdstad heeft verzocht naar deze aan
gelegenheid een onderzoek in te stellen,
als gevolg waarvan de Amsterdamsche
recherche zich met deze zaak belastte.
Wij vernemen thans dat de Amsterdam
sche politie het resultaat van haar
onderzoek heeft vastgelegd in een rap
port, hetwelk aan de autoriteiten te
Medemblik is uitgebracht. Volgens dit
rapport moet zijn komen vast te staan,
dat de gewezen politieagent nimmer en
dus ook niet op zijn stergbed een be
kentenis met betrekking tot den moord
heeft afgelegd zoodat deze zaak weer
naar het gebied der onopgehelderde
misdrijven is verhuisd.
Ongecorrigeerd.
SLAPENDE TE WATER GERAAKT
EN VERDRONKEN.
Hedennacht is te Baambrugge verdronken
de 16-jarige Johannes Versteeg, wonende te
Schalkwijk, die met een vriend, eveneens uit
Schalkwijk afkomstig aan den dijk van den
Amstel was gaan uitrusten. De jongens zijn
op den dijk gaan slapen; J. V. is daarbij in
het water geraakt en verdronken. De politie
stelt een nader onderzoek in.
EEN BIJZONDERHEID IN DE
AMSTERDAMSCHE HAVEN.
Hedenmorgen is de Moldanger, die eeni
gen tijd geleden door een brand werd geteis
terd, in het dok versleept over het IJ naar de
werf van de Nederlandsche Scheepsbouw
maatschappij. Zoo iets (een dok met een
schip erin versieepen) was in de Amsterdam
sche haven nooit voorgekomen en naar men
zegt was 't slechts éénmaal gebeurd te Ham
burg.
BEDRIJF NIET STOP GEZET.
De directie van de stoel- en meubelfabriek
H. A. v. Berkestein te Waddinxveen verzoekt
ons naar aanleiding van in de pers versche
nen berichten, volgens welke het bedrijf der
enoemde fabriek is stopgezet, te melden, dat
iervan geen sprake is. Voorzoover mogelijk
wordt gewoon doorgewerkt.
VERVALSCHTE POSTWISSELS.
Dader aangehouden.
Door de politie te Delft is gearresteerd de
18-jarige W W. Het jongmensch had Vrij
dag aan het postkantoor te Delft een ver-
valschten postwissel aangeboden dien hij
uitbetaald had gekregen. Hij veranderde n.1.
den postwissel, dien hij ten bedrage van 1
aan zichzelf had geadresseerd, in 25 gulden,
terwijl ook de naam van den geadresseerde
Inbreker": „We fcenhe het zoeke verder wel laten,
f maat, der is hier niks meer te hale. Hier he Tc het be-
lastingbiljet van H^ ^ij heeft net afbetaald."
v.- «- -. C - (Passing Show)).
en de straatnaam verwijderd en
werden. De jonge man had dezelfde trc^
reeds toegepast in Kerkrade en Rotterdam,
waar hij een pension had betrokken en
ven en postwissels aan zichzelf schreef,
totaal heeft hij 7 maal een bedrag van 25
weten te innen. De politie heeft ten huize van
de ouders, die niets van de handelingen van
hun zoon verklaarden te weten, verschillen e
postwissels, valsche poststempels enz. m be
slag genomen.
Uit Granite in den staat Oklahoma
wordt gemeld, dat negentien gevange
nen uit de staats-strafgevangems te
Granite zijn ontsnapt De mannen, die
allen tot zeer hooge straffen waren ver
oordeeld, zijn desperado's, die zwaar
gewapend zijn en alles in het werk zul
len stellen om door het politiecordon en
het cordon van vrijwilligers, waarmede
de toegangswegen naar de bewoonde
centra zijn afgezet, heen te breken. Voor
zoover de leiding der Granite-gevange-
nis hen persoonlijk kent neemt hij
aan, dat, zij voor niets terug zullen dein
zen m hun vrijheid te kunnen rekken.
Aanvankelijk waren 23 man ontsnapt,
doch 4 gevangenen konden reeds dade
lijk weer gegrepen worden.
Inmiddels dwalen de 19 desperado's
door het prairie-gebied van Oklahoma
en oefenen een ware terreur op de be
volking uit. Zij zijn huizen binnen ge
drongen en hebben genomen wat van
hun gading was, terwijl twee motorrij
ders door hen zijn neergeschoten. In de
omgeving hebben de boeren hun deuren
gegrendeld en het geweer staat achter
de deur gereed. In enkele dorpen is
's nachts het Gemeentehuis door vrijwil
ligers bezet en wordt den geheelen
nacht door gewapende vrijwilligers in
de omgeving gepatrouilleerd.
scheiden en veel. De overheerschende moraal
Iets over Shaw's nieuwe stuk.
Malvern is midden in den luister van zijn
jaarlijksch tooneelfeest. Dit feest viert thans
zijn derden verjaardag. Het begon in 1929
op initiatief van Sir Barry Jackson, leider
van den bekenden repertoire-schouwburg in
Birmingham, bewonderaar van Bernard
Shaw en bevorderaar van het beste en duur
zaamste Engelsche tooneel. Malvern is een
kleine en schoone stad in Worcestershire, ge
bouwd op heuvels en dalen, in het Engelsche
land op zijn best en midden in een gebied
dat wemelt in de namen van zijn dorpen en
steden van de belangrijkste historische as
sociaties, Strafford, Gloucester, Warwick,
Shrewsbury. Het eerste festival, dat van
1929, was geheel gewijd aan het werk van
Bernard Shaw, die van het begin af in den
geest aan de onderneming verbonden is ge
weest. In de oorkonde van de instelling der
feesten werd Shaw er mee vereenzelvigd.
Een exclusief Shaw-festival is het niet geble
ven en mocht het ook niet blijven. Maar tot
heden is er geen Malvern-tooneel feest voor
bij gegaan zonder dat voorbeelden van het
werk van den grooten Ierschen schrijver er
werden getoond.Shaw heeft opgehouden aan
het West End van Londen de primeur te ge
ven van zijn stukken. Men zal zich herinne
ren dat The Applecart (in het Nederlandsch
„De Keizer van Amerika" geheeten) zijn
eerste opvoering kreeg in Warschau. In En-
land kregen eerst de bezoekers van Malvern
het te zien. Het nieuwste product van
Shaw's geest, Too True To Be Good, ging
reeds een paar maanden geleden ook het
eerste op vreemden grond, ditmaal dien van
Boston in de Vereenigde Staten. En nu is het
in den kleinen maar reinen en telkenjare met
de bloemen en rozen van de omgeving ver
sierden schouwburg van Malvern opgevoerd.
Londen moet wachten. De critici der Londen
sche bladen konden echter niet wachten en
werden Zaterdagochtend met veel misbaar
per vliegtuig naar de heuvels van Malvern
vervoerd om de premiere, die een matinée was
te kunnen bijwonen. Het snelle vliegtuig was
niet snel genoeg en publiek en spelers moes
ten m spanning en moeilijk te verdragen hit
te wachten tot de tooneelexperts uit Londen
in hun zetels zouden zijn aangekomen. Daar
gingen drie kwartier mee heen. Het was een
vervelend begin van het grootste tooneel-
evenement van het jaar, dat de humeuren
van spelers en auditorium bedierf en waar
van het effect eerst halverwege de vertoo
ning was weggesleten.
Shaw zelf heeft zijn nieuw stuk gequalifi-
ceerd als een verzameling tooneelpreeken
Al zijn stukken zijn tot heden preeken, in het
bijzonder zedepreeken, geweest. In Too True
To Be Good, dat meer dramatische hutspot
is dan eenig vorig werk, zijn de preeken ver
gen aan te geven, welke jonge menscnen ge
durende den grooten oorlog ontmoetten, toen
de gansche mannelijke bevolking van oorlogs-
dienstvaardigen leeftijd gedwongen werd
naar de loopgraven te gaan en groote scha
ren vrouwen zich vrijwillig aanmelden voor
dienst aan het front. De zeden van den tijd
werden er, volgens deze aanteekeningen,
veel heviger en veel meer algemeen door aan
getast dan ooit het geval is geweest in het
verleden toen oorlogen werden gevoerd
door beroepslegers. In het nieuwe stuk
veroordeelt Shaw de na-ons-de-zondvloed-
steroming, welke zich van het opkomend ge
slacht meester maakte, een stemming, welke
nog niet geheel was uitgewerkt toen de we
reld economisch in het ongereede geraakte
om haar weer nieuw leven te geven.
Zoo geeft de spiegel, welke de schrijver
zijn publiek voorhoudt, een beeld van de sa
menleving, niet alleen in en onmiddellijk na
den oorlog maar ook in dezen tijd, die onder
den invloed van de algemeene bestaans-on-
zekerheid tennaastenbij dezelfde buitenspo
righeden laat zien als die van tien en vijf
tien jaar geleden.
Het spel is niet alleen een verzameling
preeken maar ook een verzameling geestig
heden, zooals 9haw ze kan opdienen, en een
verzameling buitengewoon flauwe moppen,
die Shaw nooit beneden zich heeft geacht. De
woordkeus in zijn preeken is als steeds su
bliem. En dit alleen moet het stuk al succes
verzekeren. Het geheel is minder samenhan
gend dan de hutspot, waarmede dit nieuwe
werk van een der geniaalsten wat oneerbiedig
hierboven is vergeleken. De kritiek is (men
zou bijna kunnen zeggen als steeds) erg on
vriendelijk geweest. Shaw blijft een roode lap
voor de criticistieren, wier onmacht echter
tegenover Shaw's succes spreekwoordelijk is
geworden.
De voorstelling begint met een meisje,
Mops, die mazelen heeft en in haar slaap
kamer wordt bezocht door een oud-verpleeg
ster (Sweetie geheeten) en een dominee-oud
veldprediker, Popsy. Het is een amateur-in-
brekerspaar. Mops is echter ondanks haar
ziek zijn niet voor een klein geruchtje ver
vaard en het parelsnoer, dat de indringers
hadden willen bemachtigen, is bij haar best
beschermd. Mops bokst het tweetal tegen den
grond, maar het avontuur wakkert lust naar
meer avontuur in haar aan. Zij zal haar
parelsnoer verkoopen en met Sweetie en Popsy
mee op avontuur gaan teneinde te ontkomen
aan de conventie en het fatsoen, dat haar
moeder als andere moeders verpersoonlijkt.
De verklaring voor haar verdwijning is, dat
roovers haar hebben weggevoerd. Mops wordt
andering de houdt en door die ver*
weken van de wittebrood^
koud laat. Het driptai te houden,
interessant sSk W'v5f ^verzeiW op 3
en zon, een kust van Marrit" -€nPaIm«n
praten er veel en dn,v misschien. Zij
stein, over m°raal Ein-
religie. Er gebeur, - ov€r oorlog en
altijd in zijn werk de wr!^ meer Shaw
den regel dat tooneel aSt ze,L geweest van
tooneel is hier meer dan J/,m hebben. Het
hem, waar gemoraliseerd IJ01 P^'um voor
spot wordt. De convensatil^üf a 01
als sloteffect, beheerscbt> 5 peroratie
stuk. Wij hooren, dat de Rn? ^raa£ het
een expeditie, een straf-expeStie ^feerinff
zonden. Ze staat onder eft, "^go-
Tallboys, van de militaire figuu^A ,on5I
bewonderd of waarvoor bewfndJ wordt
gevraagd. Maar de militaire eigeel,WOrdt
van den kolonel zijn tot het rijzig ui^riuKi11
perkt. Een van zijn soldaten Meelt
Creddert de z jne„ bereik,'h?
expeditie. Meek is de commandant en Tan
boys krijgt de onderscheiding. Men moet aan
Lawrence of Arabia denken, den vriend en
naamgenoot van den schrijver, die in den oor-
log de Arabieren eerst voor Engeland won en
hen daarna aanvoerde in de overwinning
tegen de Turken. s
Het succes van de expeditie wordt overi
gens verzekerd door Mops zelf, die met haar
gezellen het kamp betreedt van de leger-
macht, die haar uit de handen van niet-bè-
staande roovers moest redden. En dit is
nu werkelijk al het gebeuren. In het laatste
bedrijf verschijnt een kluizenaar, die het ver
dwijnende geslacht voorstelt en klaagt dat
zijn leer van de lotsbeschikking tegen Ein-
stein evenmin bestand is gebleken als de mu
ren van Jerieho bestand waren tegen het ge-
luid der trompetten. In dat bedrijf komt ook
een sergeant, die zweert bij Bunyan en die
overtuigd is dat Bunyan's vuur des hemels
zich zal openbaren in den volgenden oorlog.
Aan den dominee-inbreker van het begin (ver
tolkt door Cedric Hardwicke, die ook de
hoofdrol vervulde in The Applecart) wordt
echter overgalaten in een lang slotwoord te
getuigen van de ontsteltenis, welke het ge-
slacht van na den oorlog 'heeft aangegrepen.
Dit geeft u althans een idee van het nieuw-
te geestesproduct van Bernard Shaw, waarin
de schrijver veel veroordeeld heeft en veel ge
spot en alles afgebroken, zonder echter lei
ding te geven aan al die dwalende zielen die
in dit werk iets of veel van zichzelf terug
vinden. Als steeds brengt de schrijver met
clownerie verlichting in de ontzetting, welke
hij opdischt.
(Ontvangen per drAadloosa telefoon).
i
l
t
i
fï
STAATSLEENINGEN.
5 0/0 Nederl. 1932
4H Nederl. 1917
4 1931
B ANK-IN STELLIN GEN.
Haidel Mpij. Cert. v, j 1000,
Koloniale Bank
Ned. Ind. Haoeldsbank
D. Reichsbank
INDUSTR. OND. BINNENL. V
Aid. Kunstzijde Unie
v. Berkels Patent
Calvé Delft Certt
Kücbenm. Ace.
Nederl. Ford
Philips GloeiL Gem. Bezit
Unilever
INDUSTR. OWD. BUITEN!»
Am. Smelting
Anaconda t
Ass. Gas Electr.
Bethleh Steel
Cities Service
General Aviation
Steel comm.
Studebaker
U. S. Leatber
Zweedsche Lucifers
CULTUUR MAATSCH.
H. V. A.
Java Cultuur
Ned. Ind. Suiker Unie
Vorstenlanden
Dito actions
MIJNBOUW.
Alg. Explor. Mij.
Boeton
Redjang Lebong
PETROLEUM.
Dordtsche Petr. a
Kon. Petr.
Perlak
Continental Oil
Shell Union
RUBBERS.
Amsterd. Rubber
Deli Bat Rubber
Hessa Rubber
Serbadjadi
Interc. Rubber
SCHEEPVAARTEN.
Holt Amerika Uin
Gem. Eig.
Koa Ned. Stoomboot
Niev. Goudriaan
Scheepvaart Unie
TABAKKEN.
Deli Batavia
Oostkust s
Oude Deli
Seoembah
AMER. SPOORWEGEN. t
Atchison Topeka a
Southern Railw, Cert
Union Pacific
Wabash
•Ezdividend. »'^p'
fEs claim.
Vorige
koers
102
101
97«/4
69V,
59»/,
58
1017/s
32
If/s
57»/,
1^/is
107
101»/,
1061/s
16»/,
16%
4Vi«
17 »/t
5Vs
27»
3S»/g
6
48/l6
6'/>
181
139
90
4b
31 50
109-78
>3V.
132
150
821/s
78/i«
6u/i«
57i/S
22
31
20
2Vi«
16
13»/,
57'/,
137
15»/,
H61/,
13»/,
42
10»/,
63
PROLONGATIE Vorig, koer^ 1
t
I
tA
t*r
Koers ven heden tei
pl.m.
1.30
70
00
60
33'/,
57
106{-7
108-i
18
19»/g
4Vs
19V,
-U
411/,
7
5'/,
189-1
143
92
48
110
13
75
157-1
83
8
32
21
58
16
118
133
HVe
68
pl.m.
pl.m.
1.45
2.00
34'/,
34'/,
107'/,
107}-8
108}-J
108
-
19%
191/s
19»/i6
_5%
5%
~5H
189}.90
190
157}-8}
158-}
84'/,
~77lS
61}-2
62-}
23'/,
~3»/8
pl.m.
2.15
341/,
107}-81
191-}
19}-7W
5%
59/i«
144
112-13
157}-8
7»/m
pCL Heden 1 pCt.
WISSELKOERSEN AMSTERDAM.
NIET OFFICIEEL
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel (Belga)
Bazel
W eenen p.' Sck 100 - i-
Kopenhagen -
Stockboll
Stockholm
Oslo
New-York
Vorige
koers
8.64
59.14
9.73i/8
34.45
4837V,
46*30
44 20
43.20
2.48»/w
12.68
Koers op
heden 2 uur
8.661/,
59.12'/,
9-731/g
34.45
48.38'/,
4ó!40
44.60
43.40
2.481/,
12.72'/,
