DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. i-osse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIES Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contractei rabat. Groote letters naar plaatsiuimte. Brievfci iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9. postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. No. 226 Directeur: C, KRAK. Zaterdag 24 September 1932 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 134e Jaargang ZIJ, DIE ZICH MET 1 OCTOBER A.S. VOOR MINSTENS 3 MAANDEN OP DIT BLAD ABONNEEREN, ONT VANGEN DE TOT DIEN DATUM VERSCHIJNENDE NUMMERS FRAN CO EN GRATIS. l)E DIRECTIE. DE BESPREKINGEN ÏN GENEVE. Nog steeds de Duitsche gelijkgerechtigdheidseisch. Een Italiaansche persstem. Er wordt voorts op gewezen, dat sedert de laatste verklaring der Duitsche regeering betreffende deze kwestie geen wijziging m den toestand is gekomen. Bij den huidigen toestand is geen reden voor de Duitsche regeering om verdere stappen te doen. De rijksminister van buitenlandsche zaken is slechts naar Genève gekomen om deel te riemen aan de zitting van den raad van den Volkenband en voorts de Assemblee bii te DE FINANCIEELE TOESTAND IN BELGIE. DE GEBEURTENISSEN IN DE LAATSTE RIJKSDAGZITTING, De leden van het kabinet zul len getuigen. DE PRUISISCHE LANDDAGZITTING WEER GESCHORST. VON GRONAU TE SJANGHAI. VLEESCHVERGIFTIGING BIJ BERLIJN. DE MOEILIJKHEDEN IN HET ENGELSCHE KABINET. VIER PERSONEN DOOR DEN BLIKSEM GETROFFEN. ZELFMOORD VAN EEN OOSTEN- RIJKSCH GROOT INDUSTRIEEL. DE REGEERINGSCRISIS IN ZWEDEN. VOORDRACHT VAN PROF. PICCARD OVER DE STRATOSFEER. KABINETSRAAD TE PARIJS. VON SECKENDORFF OVERLEDEN. GANDHI. Overeenstemming met de pa ria's te verwachten? DE BURGERLIJKE ONGEHOOR ZAAMHEIDSBEWEGING IN BRITSCH-INDIE. PATEL NAAR AMERIKA. Propaganda voor het Indische naturialisme. DE TOESTAND IN HET VERRE OOSTEN. Het rapport over Mantsjoerije. Tolblokkade tegen den Mantsjoe- rijschen staat. Dit nummer bestaat uit drie bladen Hit hei Jlaclemmt Den Haag, 23 Sept. 1932. Terwijl de Tweede Kamer al weer voor een paar weken op reces is, heeft de Eerste Ka mer heden tot besluit van een driedaagschen arbeid zonder discussie haar goedkeuring geschonken aan een Adres van Antwoord op de Troonrede, dat evenals andere jaren niets meer is al een echo op de door H.M. de Ko. ningin gehouden rede. Het is in theorie zeer beleefd om op het woord der koningin een wederwoord te laten hooren, uit een staats rechtelijk oogpunt wil ons dit antwoord overbodig en dus ongewenscht toeschijnen. In zooverre kunnen we ons het tegenstem men van de sociaal-democratische leden te gen het adres begrijpen, al erkennen we on middellijk het onschadelijk karakter van het antwoord. Het luidt als volgt: „Mevrouw, 1. Met levendige belangstelling nam de Eerste Kamer kennis van de rede, waarmede het Uwer Majesteit heeft behaagd de nieuwe zitting der Staten-Generaal te openen. 2. Ook de gedachten der Kamer richten zich op den duisteren tijd, dien het Vaderland beleeft, nu in alle takken van volksbestaan de bedrijvigheid bleef afnemen en Moeder land en Overzeesche Geesten hun welvaart ernstig ondermijnd zien, mede doordat tel kens nieuwe belemmeringen voor het han delsverkeer tusschen de volkeren aan de be staande worden toegevoegd. 3. Het trok onder deze omstandigheden de bijzondere aandacht der Kamer dat de regeering herstel van het internationaal rui verkeer wenscht te bevorderen door verdra gen, die een ruimer geest ademen, en dat zij, om ineenstorting van onmisbare bedrijfstak ken te verhoeden nieuwe noodmaatregelen noodig acht. 4. Het heeft de instemming der Kamer, dat de regeering ook in de toekomst haar zorg aan de werkloosheid zal geven, waarbij het zoo noodzakelijk herstel van het bedrijfsle ven haar tot richtsnoer zal blijven, zoomede dat het vraagstuk van de jeugdige werkloo- zen alle aandacht zal hebben. 5. Het beroep van Uwe Majesteit op de me dewerking der Volksvertegenwoordiging bij het tot stand brengen van de meest dringende maatregelen, die de zorgwekkende finan- cieele toestand des Lands vordert, heeft niet nagelaten diepen indruk op de Kamer te ma ken. Zij is zich bewust van den ernst van den toestand en zal er gaarne toe medewerken, maatregelen tot stand te brengen, die het evenwicht tusschen 's Lands inkomsten en uitgaven kunnen herstellen. 6. De Kamer vernam met belangstelling, dat in de Overzeesche Gewesten er krachtig naar wordt gestreefd, de kosten der Lands huishouding met de middelen in overeen stemming te brengen. 7. Met Uwer Majesteits bede, dat God on ze Natie moge sterken en met den wensch, dat Hij Zijn zegen aan den arbeid van de Staten-Generaal moge schenken, stemt de Eerste Kamer van ganscher harte in". Voorloopig is hiermede een einde gemaakt aan den parlementairen arbeid der Eerste Kamer. De voorzitter heeft ten minste niets gezegd. Su^eUfksch Omvzicht In Genève ging gisteren het gerucht, als 2ou de Duitsche rijksregeering om bemidde ling van een derde Raadsmacht inzake den eisch van gelijkgerechtigdheid verzocht heb ben. Vanwaar dit gerucht eigenlijk kwam, bleef onbekend, doch het was er en het bleef er, zoodat de Duitsche regeering het noodig oordeelde, bekend te maken, dat er van een dergelijk verzoek geen sprake was. De Duit sche regeering heeft nooit en op geen enkele plaats om een bemiddelingsactie verzocht; zij heeft hiervoor niet de minste reden, om dat in de kwestie der gelijkgerechtigdheid de tegenpartij het woord heeft. wonen. De vertegenwoordiger van Duitsch- land wacht thans af of de andere bij de Ont wapeningskwestie geïnteresseerde mogend heden den wensch te kennen geven met de vertegenwoordigers van Duitschland te onderhandelen. Voorts wordt er van Duitsche zijde op ge wezen, dat er geen reden is om in te gaan op het ongetwijfeld goed bedoelde schrijven van den president der Ontwapeningsconfe rentie. Het ligt niet in de bedoeling hierop schriftelijk te antwoorden. Evenmin ligt het in de bedoeling met den president der Ont wapeningsconferentie Henderson te onder handelen, zoolang niet de Duitsche eisch inzake gelijkgerechtigdheid erkend is. De verklaring van den Russischen Com missaris voor buitenlandsche zaken Litvinow in het Bureau der Ontwapeningsconferentie, dat ingrijpende ontwapeningsmaatregelen meer speciaal het aannemen van de Ameri- kaansche en Russische ontwapeningsvoor stellen terugkeer van Duitschland naar de Ontwapeningsconferentie mogelijk zou ma ken, wordt van Duitsche zijde als een zuiver persoonlijke meening van den Russischen gedelegeerde gekenschetst, die in het geheel geen verband houden met directe besprekin gen tusschen Duitsche en Russische instan ties. Het is de taak van die mogendheden, welke werkelijk belang hebben bij het slagen der Ontwapeningsconferentie en daarmede bij een succes van den Volkenbond, dat zij de Duitsche regeering tegemoet komen en door erkenning van den Duitschen eisch inzake gelijkgerechtigdheid het mogelijk maken, dat Duitschland aan de verdere werkzaamheden ter Ontwapeningsconferentie kan deelnemen Te Genève hadden gisteravond diploma tieke besprekingen plaats. Het viel algemeen op, dat de Engelsche minister van buiten landsche zaken Simon het initiatief nam, om persoonlijke besprekingen te voeren met zijn Duitsche collega. Simon ging naar het Carlton-hotel, waar hij een onderhoud had met von Neurath. Van bevoegde Duitsche zijde wordt over dit onderhoud het volgende medegedeeld: Tijdens het onderhoud tusschen de Duit sche en Engelsche ministers van buitenland sche zaken is het geheele ontwapenings probleem van alle zijden bezien. Bij de be spreking is evenwel door geen van beide zijden eenig voorstel gedaan. Er is niet voor een volgende gelegenheid een afspraak ge maakt. Men neemt thans aan, dat de kwestie der gelijkgerechtigdheid door bemiddeling van den Engelschen minister van buitenlandsche zaken te behandelen aan Duitsche zijde niet aannemelijk kon worden gemaakt. Voorts hebben vertrouwelijke besprekingen piaats gehad tusschen de Duitsche delega tie en de Europeesche mogendheden. Men r.eemt aan, dat deze besprekingen reeds in een zekere richting van een oplossing zullen gaan en dat Maandag, wanneer Herriot wc- te Genève terug is, deze besprekingen tusschen de vertegenwoordigers van Duitsch land, Frankrijk, Engeland én Italië zullen worden voortgezet. De commissie uit het Bureau der Ontwa peningsconferentie kwam gisteren in een ge heime bespreking bijeen. Besloten werd, dat het Bureau Maandagmiddag weer voor een zitting zal bijeenkomen, daar Henderson Woensdag naar Londen vertrekt om deel te nemen aan de bijeenkomst van den Partij raad van Labour, die Vrijdag aanvangt. In de zitting van gisteren zou men zich sterk gekant hebben tegen de bemoeiingen van Henderson om de kwestie der gelijkge rechtigdheid in een openbare zitting van het Bureau te behandelen. In een hoofdartikel in de officieuze „Gior- nale d'Italia" schrijft Gayda over den Duit schen eisch inzake gelijkgerechtigdheid Gayda keert zich daarbij scherp tegen een deel der Fransche pers, die uit de Italiaan sche houding vrees meent te kunnen lezen over de politieke en economische herleving van Duitschland. Bespottelijk is ook de Fran sche veronderstelling, dat Italië zich over de in Duitschland aangekondige nieuwe vormen van jeugdorganisaties zich bezorgd begint te maken. In tegendeel, het fascistische Italië ver heugt zich, dat de Italiaansche gedachte vasten grond heeft gekregen aan den ande ren kant van de grenzen. Italië begunstigt ook niet een herbewapening van Duitsch land. Italië wil een snelle ontwapening. Het is altijd1 bereid, van zijn kant zijn bewape ning zoo sterk mogelijk te verminderen. Maar wanneer Frankrijk en zijn bondgenoo- ten niet werkelijk ontwapenen en wanneer Frankrijk en zijn bondgenooten er bij blijven, dat hun bewapeningen de basis zijn voor hun veiligheid, dan kan men dit recht aan geen enkelen anderen staat ter wereld onthouden. Juist met betrekking tot den vrede en de vruchtbare internationale samenwerking wordt het recht van Duitschland voor alle andere landen tot een plicht. Dit recht Duitschland te onthouden beteekent zich te keeren tegen den vooruitgang en de ordening van Europa. jBuitenCaad De Belgische regeering heeft op grond van de wet, onlangs in de buiten gewone vergadering door Kamer en Se naat goedgekeurd, besprekingen ge voerd met buitenlandsche banken voor het plaatsen van schatkistbiljetten voor een bedrag van 500 millioen fr. De be sprekingen hebben een gunstig gevolg gehad. De Nederlandsche Bank en het Credit Suisse hebben voor deze uitgifte ingeteekend. De biljetten zullen een looptijd hebben van twee jaar. Verder zal de nieuwe leening van een half milliard fr., toegestaan volgens de zelfde wet, zoo men er in België zelf niet toe overgaat, in November of De cember in Frankrijk uitgegeven worden. De leening, door het bestuur der telegra fie en telefonie onlangs uitgeschreven, bedraagt 320 millioen fr., waarvan de schatkist echter maar 200 millioen int. De uitgifte geschiedde tegen 6K pro cent, maar daar Nederland geen belas ting op roerende goederen kent, was de voorwaarde beter, dan van die welke onlangs gesloten werd in Frankrijk. De uitnoodiging aan de leden van het rijkskabinet den rijkskanselier, den minister van binnenlandsche zaken, den minister van buitenlandsche zaken an staatssecretaris Planck om als ge tuigen te verschijnen voor de commissie van onderzoek van den Rijksdag op Dinsdag a.s. om 3 uur, is door het rijks kabinet aangenomen. Men heeft beslo ten dat de betrokken heeren met uit zondering van den te Genève vertoeven- den minister van buitenlandsche zaken, als getuigen zullen verschijnen. De re den hiervan is, dat het dringend nood zakelijk is in verband met de vele on juiste uitspraken in de Commissie, het werkelijk verloop der dingen aan de Duitsche natie mede te deelen en uit te leggen. Overigens blijft de regeering bij haar opvatting, dat de leden der regeering eerst dan weer in commissies zullen verschijnen, wanneer zoowel de Rijks dagpresident als de commissies zich op het standDunt stellen, dat de in de laat ste zitting van den Rijksdag gehouden stemming rechtsongeldig is. In den Pruisischen Landdag werd de zitting van gister wedorom geschorst. Het geschiedde bij de behandeling van de noodverordening inzake de begroo ting. Nuschke (Staatspartij) kon zich door voortdurende lawaaiscenes der na- tionaal-socialisten, niet verstaanbaar maken. Daar het vice-president Kries (Duitsch-nationaal) niet gelukte de orde te herstellen, verliet deze zijn zetel, waardoor de zitting geschorst werd. Na een pauze van tien minuten her opende von Kries de zitting. Hij verzocht de afgevaardigden rust en orde te hand haven, opdat de debatten konden wor den voortgezet. Toen Nuschke daarop weer het woord verkreeg, verlieten vrij wel alle nationaal-socialisten demon stratief de zaal. In de avondzitting verwees de Pruisi sche Landdag de noodverordening in zake de begrooting naar de hoofdcom missie. Een communistisch voorstel inzake opheffing van het dagbladverbod werd met de stemmen der nationaal-socialis ten, sociaal-democraten en communis ten aangenomen. Hiermede was de agenda afgehandeld De president werd gemachtigd den da tum van de eerstvolgende zitting vast te stellen. Hoogstwaarschijplijk zal de Landdag eerst na de a.s. Rijksdagverkiezingen weer bijeen komen. De Duitsche aviateur von Gronau is gister te Sjanghai, komend van Ka- gosjima in Japan, aangekomen. Donderdag en in het bizonder Vrijdag zijn te Charlottenbung talrijke personen na het gebruik van vleesch ongesteld geworden Tot nu toe zijn reeds 51 personen vergiftigd. Voor geen enkelen patiënt bestaat levensge vaar. Volgens mededeeling van de autoritei ten heeft een bacteriologisch onderzoek uit gewezen, dat het vleesch, dat van het aba'toi, afkomstig was, paratyphusbaccillen heef' bevat In liberale kringen wijst men er op, dat Samuel en zijn collega's nog geen definitieve besluiten inzake uittreding hebben genomen Alles hangt in deze af van de besprekingen in het kabinet zelf. Ook Snowden zal eerst een definitief besluit nemen, nadat de bespre kingen in het kabinet ten einde zullen zijn gevoerd. Voorts hebben eenige vooraanstaande le den der Liberale partij verklaard, dat on danks de afwijkende opvatting der liberale ministers inzake de tarievenpolitiek, zii toch in de regeering konden blijven samenwerken. Gistermiddag heeft een zwaar onweer ge woed boven het zuidelijk deel der Eifel. Ver scheidene personen, die op een aardappelveld bezigheden waren aan het verrichten, zoch ten onder een beuk bescherming tegen het noodweer. De bliksem sloeg in een boom <en doodde vier personen. Voorts werd nog een kind getroffen, waardoor de kleine totaal verlamd werd. De Weensche groot-industireel Philipp Wolf heeft zelfmoord gepleegd. Wolf was directeur eener groote textielfirma, welke on derneming vanzelfsprekend ook van de ma laise te lijden had. Financieele moeilijkheden schijnen de aanleiding te zijn voor dezen daad. De nieuwe Zweedsche regeering zou gister nog gevormd worden. De onderhandelingen hebben langer geduurd, dan men aanvanke lijk gedacht had. Naar eerst thans bekend Is geworden was de koning van plan den leider der Boerenpartij welke partij relatief de grootste winsten heeft geboekt bij de verkie zingen de opdracht te geven tot vorming van een kabinet. De burgelijke partijen heb ben, naar bekend is, de meerderheid in de Kamer. Bij de onderhandelingen die de boe renpartij met de conservatieven en de link- sche burgelijken heeft gevoerd, kon geen overeenstemming bereikt worden. De sociaal democratische leider Per Albin Hansson, die daarop van koning Gustaaf de opdracht tot kabinetsformatie kreeg, trachtte eerst een so- ciaal-democratische-vrijzinnige coalitie tot stand te brengen, hetgeen evenwel niet ge lukt is. Hansson heeft in de pers bekend ge maakt, dat men van vrijzinnige zijde ver klaard heeft, dat men hem Hansson niet in actieven zin kon steunen, doch men zegde hem wel een politiek van loyaliteit toe. Hij zal nu een zuiver sociaal-democratische ka binet vormen, waarbij dus de vrijzinnigen ondanks hun groot verlies aan zetels we derom in het parlement op de wip zitten. Gisteravond heeft prof. Piccard in aanwe zigheid van koning Albert en kroonprins Leopold een voordracht gehouden over het resultaat van zijn tweeden tocht naar de stra tosfeer. De professor wees er op dat de intensiviteit van de cosmische stralen tot een hoogte van 14.000 M progressief toeneemt, doch op grooter hoogte niet meer. Thans is ook weten schappelijk vastgesteld dat de cosmische stralen bij het bereiken der aarde hun electro- magnetische werkingen inboeten. Deze stra len zijn hard en niet week. Hun oorsprong kan niet worden vastgesteld. De stralen zijn of afkomstig uit de vrije ruimte tusschen de hemellichamen óf uit de stratosfeer zelf. In het laatste geval zou men te doen hebben met een interatomische uitstraling. Deze hypo these opent geweldige mogelijkheden voor de productie van electrische energie, aldus be sloot prof. Piccard. In den gister gehouden kabinetsraad, welke van bizonder langen duur was, heeft Herriot rapport uitgebracht over den buitenlandsch politieken toestand, waarna hij de richtlijnen voor zijn Zondag te houden redevoering uit eenzette. De verklaringen van den premier werden met algemeene stemmen goedgekeurd. Zaterdagmorgen komt de ministerraad in het zomerverblijf van den president der repu bliek bijeen. Herriot zal bij die gelegenheid den staatspresident een nauwkeurig verslag uitbrengen nopens de besprekingen welke hij te Genéve heeft gevoerd. Te Leipzig is in den ouderdom van 88 jaar overleden de vroegere president van het Staatsgerechtshof Freiherr von Seckendorff. Tot 1919 is von Seckendorff president van het Staatsgerechtshof geweest, in dat jaar vroeg hij zijn pensioen aan. Hij werd in deze functie opgevolgd door dr. Delbrück. In een oproep aan het Indische volk ver- zoekt Gandhi hongerstakingen uit sympathie, welke door velen zijner aanhangers zijn be gonnen, achterwege te laten. Men rekent er thans op, dat overeenstem ming zal worden bereikt inzake het kiesstelsel der onderdrukte klassen. MacDonald zal on middellijk op de hoogte worden gebracht van het resultaat, terwijl men hem om zijn goed keuring zal verzoeken. Heden is Gandhi den vijfden dag ingegaan, dat 'hij zich vrijwillig van voedsel onthoudt. Gisteravond toonde hij duidelijke verschijn selen van uitputting, zoodat men zich in den kring zijner vrienden ernstig ongerust maakte Sedert het -begin van zijn hongerstaking ïS Gandhi 4% pond afgeva'len Gisteren ont ving hij een telegram uit Amerika, waarin verwondering werd ubgcsproken over hot besluit voor een Indische secte te sterven in plaats van voor het geheele Indische volk te strijden. In zijn antwoord op dit telegram schrijft zijn antwoord op dit telegram schrijft Gandhi: „Het Indische nationalisme zal door mijn offerdood worden versterkt. Ik hoop dat Amerika de publieke opinie der geheele we reld ten gunste van mijn offer in beweging zal brengen. Een Hindoe-bediende, die be sloten had tot een vrijwillige hongerstaking uit sympathie voor Gand'hi's actie, beging ik 24 uur zelfmoord. Ofschoon in Bengalen en in de Vereen. Provincies in den laatsten tijd weer een klei ne verslechtering is ingetreden wat betreft den toestand inzake de burgerlijke ongehoor zaamheidsbeweging, is in Augustus in het algemeen een verbetering waargenomen. Het totaal aantal slachtoffers bedroeg 3046, w o. 73 vrouwen, hetgeen aanzienlijk minder is dan in Juli. Het aantal slachtoffers sedert den aanvang der beweging 4 Januari 1.1. bedraagt 58.774. Het aantal personen dat eind Augustus gevangenisstraffen onder ging, bedroeg 21.422, w.o. 843 vrouwen, hetgeen een vermindering beteekent van 3310 in vergelijking met de voorafgaande maand De Indische nationalistische leider Valabhai Patel is gisteren met de Europa te New-York aangekomen, ten einde in Amerika een groote propaganda-actie voor de Indische nationa listische beweging en onafhankelijkheid te houden. Hij noemt zijn opdracht „De onder richting van het Amerikaansche volk in de philosophie van Gandhi". In een interview verklaarde Patel: „Enge land heeft Indië bestolen, het moet ons onze eigendommen teruggeven. Wij willen volle dige onafhankelijkheid en de revolutie. Zon der hem zouden de levens der Engelschen in Indië niet veilig zijn. Hij zal zijn huidige hongerstaking glorierijk overleven". Paul Boncour had gister een langdu rig onderhoud met den Japanschen zaakgelastigde Nagaoka inzake de Mantsjoerijsche kwestie. In toonaange vende Volkenbondskringen neemt men aan, dat begin November de buitenge wone Assemblee van den Volkenbond onder voorzitterschap van Hijmans bij een zal komen, zoodat eerst in Novem ber de debatten over het Lyttonrapport zijn te verwachten. De Chineesche regeering heeft besloten een tolblokkade te beginnen tegen den nieuwen Mantsjoerijschen staat Mantsjoekwo. In een officieele publicatie wordt gezegd, dat in verband met de bezetting van Mants joerije door Japan de Ohineesche douane kantoren te Charbin, Njewchang, Antoeng enz. gesloten zullen worden en dat de daar geïnde toltarieven voorloopig in andere havens zullen worden geïnd. Het besluit van de Chineesche regeering heeft groote onge rustheid gewekt onder de Japansche koop lieden en handelaars te Sjanghai, die vreezen, zoowel in Chineesche als in Mantsjoerijsche havens dubbele taltarieven te moeten betalen. KORTE BERICHTEN. Op initiatief van de bewoners van Mids- land op Terschelling is aldaar een electrici- teitsmaatschappij opgericht, die het bekende toeristendorp van electrisch licht zal voor zien. Gister is te Leeuwarden de algemeene vergaderirtg van de Vereeniging voor Wa- terleidingbelangen in Nederland gehouden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1