DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
NATUURRAMPEN
IN EUROPA EN AMERIKA.
GOED NIEUWS.
Firma YPMA,
DE AARDBEVING IN GRIEKENLAND.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.
haoco door het geheele Rijk 2.50.
i-osse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTiEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contractei, rebat. Groote letters naar plaatsiuimte.
Briev»;c iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
No. 229
Directeur: C, KRAK.
Woensdag 28 September 1932 Hoofdredacteur: Tj. N. ADLMA.
134e Jaargang
ZIJ, DIE ZICH MET 1 OCTOBER
A.S. VOOR MINSTENS 3 MAANDEN
OP DIT BLAD ABONNEEREN, ONT
VANGEN DE TOT DIEN DATUM
VERSCHIJNENDE NUMMERS FRAN
CO EN GRATIS.
DE DIRECTIE.
REEDS 150 DOODEN
Dö gouverneur van Macedonië heeft
zich aan boord van de torpedoboot „Per-
gamos", die in een hospitaalschip is ge
transformeerd, naar het aardbevings-
gebied begeven. Voor het ondei brengen
der dakloozen zijn 600 tenten ter be
schikking gesteld.
LANGESTRAAT 69.
ALKMAAR.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
Dxig^Üiksch Omvzidit
Ons overzicht zal deze keer niet gaan
Over politieke gebeurtenissen in het een
of ander land, doch vandaag zullen wij
ons bezig houden met eenige natuur
rampen, waarvan een zich in Grieken
land en een ander zich in Amerika af
gespeeld heeft.
Zooals wij gisteren reeds in het kort
hebben gemeld, had men te Sofia Maan
dagavond laat twee hevige aardschok
ken gevoeld, welke een paniek onder de
bevolking veroorzaakten.
Het duurde- lang, voordat men eenig
bericht had uit het geteisterde gebied.
Blijkbaar was elke verbinding zoek,
want noch telefonisch, noch. telegrafisch
kwam er contact: Totdat de eerste be
richten binnen kwamen.
Het eerste bericht luidde, dat twee
dorpen verwoest zijn, terwijl reeds 100
dooden geteld waren. Een later bericht
meldde, dat met name de Oostkust van
Chalcidice scheen geteisterd te zijn. Hier
zouden 15 dorpen vrijwel verwoest zijn
De bewoners, werden fn hun slaap vet--
rast wat het groote aantal slachtoffers
verklaart. Onder de puinhoopen lagen
tal van zieltogende menschen. De om
vang van do ramp heeft te Saloniki een
paniek teweeggebracht, hoewel daar
geenerlei schade is aangericht. Een
voorzichtige schatting spreekt van 150
dooden en 250 gewonden. Gonatas, de
gouverneur van Macedonië, is naar het
schiereiland vertrokken, waarheen ook
geneeskundige hulp onderweg is.
De aardschokken hebben tot «gister
middag 1 uur voortgeduurd.
Een nog later binnenkomend telegram
meldde, dat een 3000 huizen waren in
gestort, terwijl minstens 8000 personen
dakloos waren geworden. En zooals zoo
dikwijls gebeurt, volgde na de aard-
bevig een sterke regenval, die het op-
ruimings- en reddingswerk bemoeilijkte.
O
't Zou echter nog erger worden. Niet
twee, doch vijf dorpen blijken totaal
verwoest, terwijl in vele andere dorpen
enorme schade is aangebracht. En reeds
wordt er gesproken, dat er minstens loO
dooden zouden zijn
Een ooggetuige vertelt.
Een ooggetuige gaf het volgende re
laas van de vreeselijke gebeurtenis:
Plotseling voelde ik hoe de aarde be
woog. Met donderend geweld stortten de
huizen in en de bewoners werden onder
de puinhoopen begraven. De niet onder
de puinhoopen begraven bewoners
vluchtten, halfgekleed, de dorpen uit en
brachten den nacht onder den vrijen
hemel door. De paniek werd nog ver
groot, doordat nog meer aardschokken
gevoeld werden. In het doip Panagia
verloor een bewoner door den schri..
het verstand.
Het centrum van de hevig is een oude
krater, die 300 Meter onder de opper
vlakte van de zee ligt.
Een wervelstorm boven Portorico.
En op hetzelfde oogenblik ongeveer,
dat een deel van Europa geteisterv werd
door een aardbeving, komt eir ui
Juaa de Portorico het bericht, da -
daar in den nacht op Dinsdag en in aen
ochtend d.a.v. door een wervelstorm
aanzienlijke materiëele schade aa g -
richt. Honderden huizen zijn reeds ver
woest, terwijl eenige plantages erns g
werden geteisterd. Alle bovengron
leidingen telefoon, telegraaf en
lichting werden gestoord. De v®nvc>^s"
tingen moeten nog grooter zijn dan
bet jaar 1928.
Ofschoon er een gegronde hoop was,
dat persoonlijke ongelukken niet had-.
plaats gevonden de metereologische
dienst had de bevolking tijdig van den
naderenden storm op de hoogte gesteld
blijkt helaas het tegenovergestelde
waar te zijn.
Ofschoon de berichten slechts traag
binnen komen, is nu al reeds met zeker
heid te zeggen, dat vijftig personen om
het leven zijn gekomen, terwijl honder
den gewond zijn. Duizenden personen
zijn daaloos geworden.
Gevreesd wordt, dat de dorpen in het
binnenland geheel verwoest zijn
Een ontzettende ramp.
Uit San Juan wordt gemeld, dat de
stormramp, waardoor Portorico is ge
troffen, van reusachtigen omvang is. De
typhoon heeft meer dan 200 dooden ge-
eischt, terwijl duizenden personen zijn
gewond. Tallooze huizen zijn volledig
vernield. Het Amerikaansche Roode
Kruis heeft een hulpexpeditie, voorzien
van levens- en verbandmiddelen, naar
het geteisterde gebied gezonden. De
cycloon kwam van de Noord-Oostzijde
van het eiland en passeerde de geheele
Noordelijke kust met een snelheid van
180 K.M. per uur. Tot op een afstand
van 8 a 10 K.M. het land in heeft zij bijna
alles vernield en de schade kan nog niet
bij benadering worden geschat. Zij is
echter veel grooter, dan de in 1928 even
eens door een typhoon aangerichte
schade.
Uit Afajardo wordt gemeld, dat geen
huis in de geheele stad is blijven staan.
De autoriteiten doen alle pogingen om
comité's tot hulpverleening op te richten
en zoo snel mogelijk te doen functionee-
ren. Zij worden hierbij gehandicapt,
doordat bijna alle verbindingen zijn ver
broken. Duizenden personen zijn dak
loos.
^Buitenland
HET ONTWAPENINGSVRAAGSTUK.
Henderson en von Neurath,
De bijeenkomst van von Neurath en Hen
derson heeft gisteren in de vroege avonduren
plaats gehad. Van Duitsche zijde wordt om
trent het verloop der ontmoeting slechts ver
klaard dat geen wijziging in den toestand is
getreden. Henderson heeft den Duitschen
minister van buitenlandsche zaken op de
hoogte gesteld van zijn tot nu toe gevoerde
besprekingen in het bizonder van die met
Herriot.
Stappen om een ontmoeting van Herriot
met von Neurath te bewerken hebben nog
niet plaats gehad. Uit de mededeelingen wel
ke Henderson von Neurath heeft gedaan
blijkt dat noch van Engelsche noch van
Fransche zijde een voor Duitschland aanne
melijk plan gereed is gemaakt. Algemeen be
staat de indruk dat de diplomatieke bespre
kingen thans definitief in een impasse zijn
geraakt.
Von Neurath zou voornemens zijn reeds
Woensdagavond uit Genéve te vertrekken.
Herriot zal, naar verluidt, Donderdagavond
Genéve verlaten.
De bemiddelingspogingen
Henderson.
van
De door Henderson ingeleide vertrouwe
lijke besprekingen inzake de kwestie der ge
lijkgerechtigdheid werden voortgezet in een
bijeenkomst met Aloisi. Men verwacht alge
meen dat Henderson ten laatste in contact
zal treden met von Neurath, waarbij de Duit
sche minister van buitenlandsche zaken op di
hoogte zal worden gesteld van Henderson's
bespreking met Herriot.
Simon zou voor zijn vertrek Henderson
zijn steun hebben toegezegd bij diens bemid
delingspogingen.
Het verluidt dat Henderson voornemens is
na te gaan in hoeverre een overeenstemming
omtrent het Duitsche en Fransche standpunt
mogelijk zal zijn. Men neemt aan dat dan 10
October Herriot, Simon en von Neurath te
Genéve zullen zijn.
Antwoord van Rijkskanselier von
Papen aan Herriot.
In een onderhoud heeft Rijkskansélier von
Papen thans ook een antwoord gegeven op
d? verklaringen van den Franschen premier,
Fierriot. De Rijkskanselier heeft in dit on
derhoud o.m. verklaard dat hij in de redevoe
ring van Herriot geen eisch ziet over ontwa
pening te spreken, doch slechts een bevesti
ging van de volkomen negatieve interpretatie
der Fransche nota van 11 September. Het
gaat niet om de Duitsche ontwapening, doen
om de inlossing van de ontwapeningsbelofte
der andere mogendheden. Van Duitsche wa
pening is geen sprake, slechts van Duitsche
gelijkgerechtigdheid en gelijke behandeling
van Duitschland ter Ontwapeningsconferen
tie. De Duitsche eischen houden niets anders
in dan het verlangen van Duitschland binnen
het kader der ontwapeningsconventies de
vrijheid te verkrijgen waarover ieder andere
staat op het gebied der wapening met het
oog op sociale en nationale behoeften be
schikt.
Duitschland heeft nimmer gevraagd zich
ir\ den zelfden omvang te wapenen als
Frankrijk en andere staten doen. De redevoe
ring van Gramat bewijst dat men geneigd is
met twee maten te meten. Duitschland wil
zich met juridische veiligheidsconstructies te
vreden stellen, terwijl andere staten het
grootste deel van hun ontzaglijke militaire
uitrustingen willen behouden. De juridische
argumentatie van de Fransche en Engelsche
regeering is eindelijk onhoudbaar. Indien de
Fransche premier zich er over beklaagt dat
men kinderen de kunst van schieten leert, ziet
hij volkomeq over het hoofd dat juist in
Frankrijk sinds jaren de militaire voorberei
ding van de jeugd in grooten stijl wordt be
oefend. Het wetsontwerp inzake de militaire
oefeningen voor de jeugd is een essentieel
deel van de Fransche legerhervorming.
Iedere jonge Franschman wordt in den wa
penhandel geoefend. Daarentegen moet ge
constateerd worden dat de sportieve opvoe
ding der Duitsche jeugd geen militair karak
ter draagt en slechts de sportieve ontwikke
ling en de kameraadschappelijke samenleving
beoogt. De kanselier wijst er vervolgens op
dat de Fransche opgaven betreffende de
Fransche legervermindering misleidend zijn
omdat het zwaartepunt van het Fransche
leger gelegen is in de reserves. De kracht van
het Fransche leger is voorts te zien in de
duizenden stuks zwaar geschut, tanks, vlieg
tuigen e.d. Slechts gelijkgerechtigdheid en
een gelijke behandeling zal da ontspanning
tusschen de volkeren kunnen te weeg bren
gen. Ten slotte kant de Rijkskanselier zich
scherp tegen de bewering van Herriot dat
Frankrijk een aanspraak op dwang voor het
uitvoeroverschot zou kunnen eischen. Ook een
dwang inzake de schuldenschrapping zou
slechts op zijn plaats zijn geweest, indien
deze een jaar geleden zou hebben plaats ge
had. Nimmer kan de pacificatie van Europa
worden verwezenlijkt, aldus besloot von
Papen, indien gepoogd wordt enkele staten te
degradeeren tot landen met minder rechten
DE RIJKSDAG-GESCHIEDENIS.
Rijkskanselier von Papen voor de
Commissie.
De Rijksdagcomraissie voor de Handha
ving van de Rechten der Volksvertegenwoor
diging is Dinsdagmiddag opnieuw in verga
dering bijeengekomen om een onderzoek in te
stellen naar de gebeurtenissen tijdens de laat
ste Rijksdagzitting. De bijeenkomst werd ge
presideerd door Loebe. De Rijkskanselier ver
klaarde na de heropening van de Rijksdagzit
ting te hebben gewacht tot de president het
communistische voorstel nog eens in stem
ming zou brengen. Toen dit evenwel niet het
geval was, heeft hij direct het woord ge
vraagd. De Rijksdagpresident heeft hierop
een afwijzend gebaar gemaakt en gezegd: Te
laat, er wordt thans gestemd". De Rijkskan
selier heeft den president er vervolgens op
gewezen dat hij het woord had gevraagd en
hierop ten tweeden male het woord verzocht.
Op een desbetreffende vraag van Loebe ver
klaarde von Papen niet slechts te zijn opge
staan, doch ook gezegd te hebbenIk verzoek
het woord. Von Papen verklaarde evenwei
aan te nemen dat deze opmerking door de
stenografen niet is verstaan.
Goering verklaarde dat de R-ijkskanselier
eerst was opgestaan nadat hij gezegd had:
Wij stemmen. De uitdrukking „Ik verzoek het
woord" heeft hij niet van den Rijkskanselier
vernomen.
Volgens de meening van von Papen was
nog niet tot stemming overgegaan. Von Pa
pen heeft aangenomen dat de chef van de
regeering de mogelijkheid zou verkrijgen in
ieder geval de regeeringsverklaring te kun
nen voorlezen.
Op de vraag, wanneer het ontbindings
decreet is onderteekend, in de pauze of reeds
bij den aanvang der zitting verklaarde de
Rijkskanselier, te moeten betreuren de
nieuwsgierigheid van den vrager niet te
kunnen bevredigen.
De Rijkskanselier legde er den nadruk op
dat hii nog vóór de woorden „Er wordt ge
stemd" zijn arm had opgeheven. Von Papen
staat op het standpunt dat de Rijksdagpresi
dent de gelegenheid heeft gehad anders te
handelen, indien hij de regeering het woord
had willen verleenen.
De Rijksminister van binnenlandsche za
ken,. die eveneens als getuige werd gehoord,
legde een verklaring af welke overeenkwam
met die van von Papen.
Nadat Staatssecretaris dr. Planck was
gehoord, werd de openbare zitting gesloten.
Na een korte pauze had een geheime zitting
plaats.
DUITSCH-NATIONALE
VERKIEZINGSBIJEENKOMST
GESTOORD.
In de zaal van het concertgebouw te Bres
lau had de Duitsch-Nationale Volkspartij
gisteravond een verkiezingsbijeenkomst ge
organiseerd. Het woord werd gevoerd door
den vice-president van den Rijksdag Graf.
Onmiddellijk nadat deze spreker zijn rede
was aangevangen, vonden stormachtige Na-
tionaal-Socialistische' demonstraties plaats,
waardoor de redenaar zijn betoog moest on
derbreken. De Duitsch-Nationalen zongen
daarop het Deutschlandlied, waarop de Na
tionaal-Sociaiisten een hunner strijdliederen
aanhieven. Na een half uur kon de rede
DE RADIO VAN THANS IS NIET MEER DE RADIO VAN VER-
LEDEN JAAR.
Tal van nieuwe krachtige buitenlandsche stations zijn te hooren.
Er staat U dezen winter veel radio-genot te wachten, mits ge een
modern ontvangtoestel gebruikt.
De radio-techniek is op een tot nog toe ongekende hoogte van vol
maaktheid gekomen, welke zich kenmerkt door
Ongestoorde ontvangst der verschillende zenders.
Natuurgetrouwe weergave van spraak en muziek.
Hoogst eenvoudige bediening der ontvangtoestellen
en
Enorme uitbreiding der programmakeuze.
De prijzen der eerste klasse toestellen, luidsprekers, lampen en
onderdeelen zijn sterk verlaagd.
Ieder, zelfs met een bescheiden beurs, kan zich nu een eigen toestel
aanschaffen.
Waarom zoudt gij nog langer wachten en U zelf achterstellen bij
duizendendie reeds thans, dank zij de nieuwe technische verbeteringen,
eiken avond van de radio genieten, zooals nog nimmer tevoren?
De radiotijd is gekomen!
Schaft U een eigen toestel aan, of vervangt Uw verouderd apparaat
door een modern ontvangtoestel.
Centrale-luisteraars, die de som van wekelijksche betalingen steeds
grooter zien worden, zegt nu: „Ik stop met dat eeuwige betalen."
Weest Uw eigen baas over radio-ontvangst en programmakeuze. Breekt
met de sleur! De radio van thans is niet meer die van de distributie
centrale-opkomst van eenige jaren geleden.
Een modern eigen toestel met minimum onderhoudskosten, waarvan
U jaren genoegen zult hebben. Wij leveren reeds vanaf f 87.50 een goede
TELEFUNKEN met serieuze service.
Vraagt in vertrouwen bij de
Wij regelen de betaling in overleg met kooper.
naar zijn betoog weer voortzetten.
Na de bijeenkomst vonden in de straten
van Breslau nog Nationaal-Socialistische be
toogingen iplaats. Nationaal-Socialisten vie
len daarbij Stahlhelmaanhangers aan, waar
bij eenige personen bloedig verwond werden
In totaal zijn door de politie 29 arrestaties
verricht.
AUTO-ONGEVAL BIJ KOBLENZ.
Tusschen Koblenz en Mayen is een per
sonenauto op een spoorwegovergang in bot
sing gekomen met een trein, die in de rich
ting van eerstgenoemde stad reed. Vier per
sonen werden ernstig gewond. De auto werd
versplinterd.
HET CONFLICT IN LANCASH1RE.
De werkzaamheden worden her
vat.
De overeenkomst tusschen de werkgevers
en de werknemers van de weefindustrie in
zake de loon- en andere arbeidsconflicten in
Lancashire werd gistermiddag door beide
partijen onderteekend. Hiermede is de sta
king der ongeveer 200.000 wevers opgehe
ven. De werkzaamheden zullen heden in ge
heel Lancashire worden hervat.
gelijk dat de bestuurder niet den ruiter zeif
ziet, maar slechts het benedengedeelte van
het paard.
BEREDEN VERKEERSAGEN f EN
IN LONDEN.
Een proef te Londen waarvan
men in Amsterdam reeds lang
is teruggekomen.
Op vijf verschillende punten in het West
end van Londen waren gisteren bereden po-
litie-agenten opgesteld om het verkeer te re
gelen in de plaats van de agenten te voet die
er totdusver stonden. Het wordt als een
voordeel beschouwd, zoo wordt er bij ver
meld, dat politieruiters een beter overzicht
van 't verkeer hebben en gemakkelijker zicht
baar zijn voor bestuurders. Echter ligt 't niet
in de bedoeling ze te posteeren op de drukste
centra.
Het Hbld. teekent daarbij het volgende
aan:
Het is wel merkwaardig dat men in Am
sterdam juist is teruggekomen, jaren geleden
al, van het bezigen van bereden agenten voor
de regeling van het verkeer. Er stond er, ten
minste een jaar of vijftien geleden, een op
den Dam bij het Rokin. Dat was dus in den
tijd dat het verkeer lang zoo druk niet was
ais tegenwoordig. Er waren allerlei bezwa
ren: zoo'n paard neemt op een druk punt
nogal wat plaats in, de ruiter zou zich eigen
lijk telkens met zijn ros moeten draaien in de
richting van het verkeer en zélfs een politie-
paard is niet altijd bestand tegen het lawaai
van het autoverkeer en kan wel eens kromme
sprongen gaan maken. Bovendien moet een
paard na een uur afgelost worden wat ook
weer extra-drukte geeft te midden van het
verkeer. Bovendien is het de vraag of een be
reden verkeersagent wel gemakkelijk zicht
baar is voor bestuurders vooral tegenwoor
dig nu dezen gewoonlijk binnen in de auto
zitten. Zoo is het, vooral bii lage auto's, mo-
MAHATMA GANDHI 63 JAAR-
Mahatma Gandhi heeft Dinsdag zijn
63sten verjaardag gevierd. Te Bombay heeft
in verband met Gandhi's verjaardag gisteren
bijna geen handelsverkeer plaats gehad.
Dinsdagochtend heeft Gandhi slechts een
glas vruchtensap gebruikt. Hij wordt met
veel zorg verpleegd.
Dinsdagochtend hebben honderden aan
hangers van den mahatma zich voor de ge
vangenispoort verzameld. Zij brachten groo
te hoeveelheden vruchten en bloemen mede.
Verscheidene paria's hebben hem een bezoek
gebracht. Op de binnenplaats van de gevan
genis hebben zij tijdens het gebed geknield.
Er is een jverklaring gepubliceerd waarin
dank
van
verdrag tusschen de Hindoes en de Pa
POLITIEKE MOORDEN OP CUBA.
Berichten uit Havanna maken meldin»
van het feit, dat de politieke moordaansla
gen voortduren. Bij een aanslag werd het
lid van het huis van afgevaardigden Miguel
Angel Aguiar, die de rechter hand was van
den vroegeren president Menocal, doodelijk
gewond.
Zeven bandieten schoten de drie gebroe
ders Deandrade die leiders zijn van de tegen
de regeering Machado gerichte beweging,
neer. Twee van hen werden op slag gedood.
De derde is ernstig gewond. De bandieten
konden ontkomen.
CLEMENTE VASQUEZ BELLO
DOODGESCHOTEN.
Uit Havanna wordt gemeld, dat Clemente
Vasquez Bello, de president van den Cubaan-
schen senaat en leider der liberale partij, in
tiem vriend van staatspresident Machaae op
zijn landgoed door een bende is overvallen
en doodgeschoten.
GROOT OOSTENRIJKSCH
INDUSTRIEEL PLEEGT ZELFMOORD.
De Weensche groot-industrieel Felix
Pollak-Parnegg heeft zich Dinsdag in het
crematorium doodgeschoten. Pollak-Parnegg
was leider der textielonderneming Hermann
Pollak Soehne, indertijd een der grootste
textielondernemingen in Oostenrijk. Zijn
broeder Fritz heeft twee jaren geleden zelf
moord gepleegd.
WINSTON CHURCHILL WEER IN
EEN ZIEKENHUIS.
Winston Churchill, die enkele dagen ge*
leden in Engeland terugkeerde uit Salzburg,
waar hij lijdende was aan paratyphus, is
gister te Londen in een ziekenhuis opgeno
men, aangezien zich weer symptomen dezer
ziekte voordeden.