DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 236
Donderdag 6 October 1932
134e Jaargang
Sjogelifksch Ovevüchl
f
TOEKOMSTIGE REGEERINGS-
POLITIEK IN DENEMARKEN.
Ook Denemarken zit met economische
problemen.
ïBiiitmiand
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Een nieuw ontwapeningsplan.
DE VIJFMOGENDHEDEN-
CONFERENTIE MISLUKT?
Pessimisme te Londen.
De conferentie gaat waarschijn-
Ii|k niet door.
TWINTIG DUITSCHE CONSULATEN
WORDEN OPGEHEVEN.
COMMUNIST GEARRESTEERD.
NAT. SOC. PROTEST.
41 duitsche communisten
gearresteerd.
de eerste sneeuw in
duitschland.
HET FRANSCHE LUCHTVAART
SCHANDAAL.
CANDIDATEN VOOR DE
NOBELPRIJS-LITERATUUR.
werkloozenonlusten te
belfast.
DE ONDERHANDELINGEN VAN
DE VALERA TE LONDEN.
ACHT PERSONEN VERDRONKEN.
WERKLOOZEN-ONLUSTEN
IN SPANJE.
AARDSCHOKKEN IN TURKESTAN.
GENERAAL QLINGER DE LEIDER
DER BRAZILIAANSCHE
OPSTANDELINGEN
GEARRESTEERD.
DE TOESTAND IN HET VERRE
OOSTEN.
Tsitsikar van de buitenwereld al-
gesneden.
^Birnieniand
ALKMAARSCHE
Dez* Coarant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
ï^osse nummers 5 cents. t
PRIJS PER GEWONE ADVERTENT1EN:
Van 1—5 regeis 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contractei, rabat. Groote letters naar plaatsruimte,
Brievt-.c franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. ^.-j
Directenr: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nnmmer bestaat alt drie bladen
Dinsdag heeft de premier van de Duitsche
regeering, Stauning, de zitting van den
Deenschen rijksdag geopend namens der
koning en hij heeft daarbij een rede gehou
den, waarin hij een uiteenzetting gaf van de
plannen der regeering.
Stauning deelde mede, aldus lezen wij o.a.
in het Hbld., dat een voortzetting der uitbe
taling van crisishulp, ook aan den landbouw,
zooals tot dusver, wel niet mogelijk zal zijn
Hij sprak daarbij de hoop uit, dat de ontwik
keling der prijzen die hulp ook overbodig zal
maken. Wel worden andere maatregelen over
wogen om den landbouw te hulp te komen,
o.a. door uitstel te verleenen van rentebeta
ling voor schulden.
De valuta-politiek en de handelspolitiek
moesten volgens den premier op dezelfde wij
ze als totdusver worden gevoerd. Het streven
om Denemarken in financieele overeenstem
ming en verbinding met Gr. Brittannië te
houden moest in het belang van den land
bouw worden voortgezet en voorts moest ge
tracht worden schommelingen in den valuta
koers en daling van de waarde van het geld
te voorkomen, daar dit groot nadeel zou toe
brengen aan het economische leven en scha
delijk zou zijn voor den internationalen han
del.
De valutaregeling heeft een gunstige han
delsbalans teweeggebracht wat, aldus Stau
ning, van groote beteeken is is voor de inter
nationale beoordeeling van 's lands toestand;
voorts is door de regeling van den invoer uit
breiding der werkloosheid voorkomen en groo-
ter werkgelegenheid geschapen. Verder kon
digde de premier aan dat er een nieuwe
valutaregeling zal worden voorgesteld in
plaats van die welke 1 November afloopt. De
bedoeling is dat handel en industrie maar in
vloed zullen krijgen op de valutacentrale.
Ter bestrijding van de werkloosheid zijn
plannen in overweging tot tijdelijke verkor
ting van den arbeidstijd, beperking van over
werk, bespoediging van bepaalde openbare
werken en het vinden van nieuwe markten
voor Deensche producten. Ook het bouwbe
drijf en de scheepsbouw vallen onder deze
plannen. (In een interview heeft Stauning
gezegd dat er geen sprake kan zijn van een
algemeene verkorting van den werktijd
maar slechts van een verkorting na een spe
ciaal onderzoek van de eischen en de bijzon
dere positie van de verschillende industrieën)
Ten behoeve van deze werkzaamheden en tot
dekking van het verlies dat de staatshuis
houding door de buitengewone omstandig
heden lijdt, moet naar verhoogde inkomsten
worden gezocht zonder in de eerste plaats den
productieven arbeid te belasten. In dit ver
band wil de regeering de in 1927 ingevoerde
verlichting der vermogensbelasting voor
groote vermogens ongedaan maken en ook
rekent zij op een verlaging der militaire uit
gaven door aanneming van het bekende voor
stel om leger en vloot te wijzigen in een
wachtcorps en een staatsmarine.
Aan het slot van zijn rede zeide de pre
mier dat er in de wereld teekenen schenen te
zijn die op licht in den toestand wijzen, maar
dat men zich daardoor niet mocht laten ver
leiden te gelooven aan een zeer snelle ver
betering en opbloei. Hij eindigde met een
„leve ons vaderland Denemarken", dat met
drie hoera's beantwoord werd.
o
Zooals gebruikelijk ging aan de opening
van den Rijksdag een godsdienstoefening in
een der kerken vooraf waarin de predikant de
wetgevers aan de hand van Matt. 11 :21—
24 („Wee u, Chorazin! wee u, Bethsaïda!
want zoo in Tyrus en Sidon de krachten wa
ren geschied, die in u geschied zijn, zij zouden
zich eertijds in zak en asch bekeerd heb
ben") vermaande te luisteren naar het weege
roep van den tijd over het land. De predikant
zeide, dat hij slechts zelden op Cnristians-
borg, waar de Rijksdag zetelt, kwam, maar
dat hij den indruk had dat de leden het daar
heel goed konden hebben. Hij wenscht hen
echter toe dat er een krachtige wee-toon in de
lucht zou klinken telkens als er zitting was;
hij wenschte hen toe dat zij 's nachts slecht
zouden slapen doordat zij gestoord zouden
worden door een gestadig klinkend „Wee!"
In welingelichte kringen verluidt, dat de
Fransche regeering bij het bijeenkomen van
het bureau der ontwapeningsconferentie een
nieuw ontwapeningsplan zal willen indienen,
dat een zeer gelukkige oplossing van ontwa
pening en veiligheid zou zijn. Het plan houdt
wederom in, international iseering van de
luchtvaart en het sluiten van regionale de
fensieve verdragen. Het zou betrekking heb
ben op de geheele wereld, doch in een af
zonderlijk hoofdstuk, speciaal rekening hou
dend met den toestand in Europa. Men meent
te weten, dat het gisteren is toegezonden aan
de Fransche delegatie te Geneve, die het aan
en laatste onderzoek onderwerpt.
De vooruitzichten van de Vijfmogendheden-
conferentie zijn Woensdag4 in Engelsche
kringen tamelijk pessimistisch beoordeeld.
Het schijnt dat het voorstel is uitgegaan van
MacDonald.
In Londen heeft het de aandacht getrokken
kringen Maandag de moge
lijkheid dat Amerika aan de conferentie zou
kunnen deelnemen hadden geopperd, terwijl
de in de avonduren verschenen officieele mede-
Stater^ refereerde aan de Vereenigde
,V/D politieke kringen te Londen heerschte
woensdagavond bijna algemeen de indruk
dat de Engelsche regeering het plan te
Londen een conferentie bijeen te roepen voor
'het geval éérst tusschen Engeland, Duitsch-
land, Frankrijk en Italië de kwestie der Duit
sche gelijkgerechtigdheid zou worden be
sproken, niet verder zal vervolgen.
De door Herriot te berde gebrachte bezwa
ren hebben geen hoop meer gelaten op een
toestemming van Frankrijk.
Een officieele Engelsche mededeeling, dat
de conferentie niet zal plaats vinden, is nog
niet te Londen verstrekt. Er wordt wèl ver
klaard dat de aangekgenehid nog wordt
overwogen.
Het Londensche conferentieplao.
De Berlijnsche ochtendbladen pubiiceeren
reeds artikelen over het mislukken van het
Londensche conferenticplan.
De „Lokalanzeiger" zegt dat voor de
Rijksregeering een zeer duidelijke toestand is
ontstaan. Zij kan afwachten wat haar door
Genève wordt aangeboden. De Engelsche
regeering heeft overigens in haai zeer voor
zichtige en officieuze verklaring aan het
Reuter-bureau, door te wijzen op de af
wijzende houding der Fransche regeering
zelf geconstateerd dat de z.g. schuld aan de
mislukking van de Londensche conferentie
niet in Berlijn, maar in Parijs moet worden
gezocht. Klaarblijkelijk wil de Engelsche re
geering thans in Genève een soort compromis
tot stand brengen en dan Duitschland voor
de keus stellen dit aan te nemen of niet.
De „Tag" spreekt over een „geslaagde
sabotage van Frankrijk".
De „Vossische Zeitung" is van meening,
dat de Engelsche regeering thans klaarblijk?-
1 ijk de tijd wil laten werken. Voor Duitsch
land is deze wending uiterst verrassend en
weinig gewenscht. Klaarblijkelijk heeft de
gedachtenwisseling tusschen Simon en Her
riot in Parijs tot resultaat gehad dat Frank
rijk de Duitsche gelijkgerechtigdheid niet wil
toestaan hetgeen de oorzaak er van kan zijn,
dat Engeland het conferentieplan opgeeft.
De „D A.Z." stelt in het licht dat het mis
lukken van de Londensche conferentie in Ber
lijn niet minder betreurd wordt dan in
Londen, want Duitschland is bij de voorbe
reidingen tot deze conferentie tot aan de grens
van het mogelijke gegaan om een einde te
maken aan den strijd tegen de ontwapening
Door Frankrijk's schuld heeft de Europeesche
politiek weer een groote kans laten loopen.
De ..Boersenzeitung" wijst er op, dat men
in welingelichte politieke kringen in Berlijn
nog kort voor het binnenkomen van de des
betreffende berichten uit Londen een iets opti
mistischer oordeel heeft gehad over het tot
stand komen van de conferentie. Maar de in-
transigentie van Herriot is weer eens sterker
geweest dan de goede wil van Duitschland
Naar de „DAZ" meldt zullen, met het oog
op nieuwe 'bezuinigingen in totaal twintig
consulaten worden opgeheven.
Te Metz is de leider van een in de Duitsche
taal verschijnend communistisch blad Durr-
meyer gearresteerd, omdat zijn blad sinds
eenigen tijd vertrouwelijke beschikkingen van
den Franschen generalen staf bevatte betref
fende de mobilisatie en betreffende evacuatie-
maatregelen. Volgens berichte® in Parijsche
bladen weigert Durrmeyer te antwoorden op
de hem door den rechter van instructie ge
stelde vragen.
De Reichsarbeitsgemeinschaft'der nat.
soc. journalisten 'heeft den rijksminister van
justitie een telegram gezonden, waarin op
scherpe wijze wordt geprotesteerd tegen de
veroordeeling van de nat. soc. redacteuren
van den Angriff in het bekende proces, dat
de voormalige poHtie-vioepresident dr. Weiss
aanbangig had gemaakt.
In de omgeving van Stuttgart zijn gister 41
communisten gearresteerd onder verdenking
van hoogverraad. De gearresteerden volgden
een, naar het schijnt, verboden cursus.
In het Beiersche bergland is de eerste
sneeuw gevallen. Zeer vele plaatsen in het
Oberland en de bergstreken zijn in een
sneeuwkleed gehuld. In de Allgau is 'boven
de 1300 M. zeer veel sneeuw gevallen. In de
Ammergauer Bergen zou de sneeuw 30 c.M.
dik liggen.
BOERENBETOOGING TE PARIJS.
Te Parijs is een groote boerenbetooging
gehouden, waaraan 5000 boeren en landbou
wers uit alle deelen van Frankrijk deelnamen.
De betooging nam een resolutie aan, waarin
de boeren werden opgewekt, tot het weigeren
van het betalen van belasting zoolang de
graanprijs niet weer een normale hoogte had
bereikt. Na afloop van de vergadering trok
ken 800 deelnemers in gesloten gelid naar de
graanbeurs waar zij de officieele prijsnotee-
ring voor landbouwproducten in stukken
scheurden en heftig protesteerden tegen de
prijzenpolitiek der regeering. Tiet kwam tot
een handgemeen met de politie, die het ge
bouw ten slotte ontruimde. Eenige personen
werden gearresteerd doch spoedig weer op
vrije voeten gesteld. De Fransche regeering
heeft inmiddels reeds besloten om tot steun
aan de graanmarkt 6.000.000 centenaar
graan van den oogst van dit jaar op te slaan.
Door deze hoeveelheid aan de markt te ont
trekken hoopt zij het evenwicht tusschen
vraag en aanb., dat door den gunstigen oogst
van dit jaar gevaar loopt, verstoord te wor
den, weer te herstellen en den graanprijs te
stabiliseeren. Tegelijkertijd heeft deze maat
regel de bedoeling om 'n voorraad te kweeken
voor het volgende jaar, voor het geval, dat
de oogst dan zou mislukken. De landbouwers,
die zich verplichten een bepaald deel van hun
oogst pas het volgende jaar aan de markt te
brengen en beschikbaar te stellen voor den
staatsvoorraad, krijgen een premie van onge
veer 10 frcs. per dubbele centenaar. Het par
lement zal toestemming worden gevraagd om
de noodige credieten voor den aankoop van
6.000.000 centenaars graan beschikbaar te
stellen.
Gistermorgen is men overgegaan tot de
arrestatie van Collin, die verdacht wordt de
aandeelen in het z.g. luchtvaartschandaal te
'hebben vervalscht Collin verklaarde tegen
over den rechter van instructie dat hij on
langs door twee hooggeplaatste persoonlijk
heden is aangespoord te verklaren de ver
vaardiger te zijn van de door Bouilloux-
Lafont gedeponeerde aandeelen. Hiervoor zou
hij 25 000 francs en een maandelijksche toe
lage van 5000 francs voor den duur van zijn
leven ontvangen.
Bouilloux Lafont die gister opnieuw is
verhoord, verklaarde dat hij voor de hem
overhandigde aandeelen totaal 50.000 francs
heeft betaald. De laatste cheques die waren
uitgeschreven ten name van den vroegeren
minister van luchtvaart Dumesnil en afge
vaardigde Renaudel, zijn hem door een zeke
ren Jean de Lubersac overhandigd. De rech
ter heeft hierop een bevel tot in hechtenis
neming uitgevaardigd tegen Jean de Luber
sac.
Als candidaten voor den Nobelprijs voor
literatuur worden genoemd: Paul Valéry,
Stephan George, Kostes Palmas en Maxim
Gorti en Iwan Bunin.
Heel dreigend was de toestand in Belfast,
waar de werkloozen onder het zingen van
de internationale door de straten trokken en
op eenige plaatsen ruiten inwierpen en win
kels plunderden. De politie trok met eenige
honderden manschappen tegelijk op en moest
met behulp van gummistok en pantserauto's
de menigte uiteen drijven. Verscheidene per
sonen, waaronder twee politie-agenten wer
den gewond.
Bij de besprekingen, welke gistermorgen te
Londen plaats vond met De Valera wend
besloten den 14 October te Londen onder
handelingen te openen tusschen de Engelsche
en Iersche regeering betreffende de kwestie
der Iersche schadeloosstelling en andere
Engelscb-lersche kwesties. In zoowrre is
voortgang gemaakt bij de besprekingen dat
het thans mogelijk wordt geacht, dat De
Valera na het aftreden van den gouverneur-
generaal bereid is tot concessies in de een
of andere kwestie. De Valera die tijdens zijn
verblijf te Londen door detectives werd be
waakt, is gisteravond doorgereisd naar
Dublin.
In de Finsche Golf zijn bij een scheeps-
ongeluk acht personen om het leven gekomen.
Een buitenlandsch schip verzocht het Rus
sische stoomschip „Prijemny" een loods te
zenden. Een met acht j>ersonen bemande
boot zou den loods overbrengen. De boot
kwam evenwel met het stoomschip in botsing
en zonk, waarbij alle opvarenden verdron
ken.
Op verscheidene plaatsen in Spanje hebben
werkloozen-onlusten plaats gehad, naar
wordt medegedeeld onder invloed van com
munistische agitatie. Te Cuenca hebben werk-
looze kellners de ruiten van café's eq restau
rants ingeworpen. Ook het regeeringsge-
bouw werd bedreigd, zoodat de politie ver
sterking uit Madrid is ontboden.
In verschillende dorpen in de provincie
Badajoz hebben werkloozen 'boerderijen over
vallen en vee geroofd.
Te Vigo hebben stakende visschers het
woonhuis van een reeder in brand gestoken
en den reeder op straat mishandeld. Te Fer-
rol hebben onbekenden de kerk in brand ge
stoken, die geheel afbrandde.
tot het aandeel in den arbeid;
3o. vermijding van het opslaan van voor
raden, uitsluitend voor speculatieve doel
einden.
Op voorstel van den heer Peltzer (België)
werd over het rapport niet verdei gesproken
het zal, na studie in de verschillende landen,
in een later congres punt van discussie kun
nen uitmaken.
Voorts bracht de heer Tulloch (Engeland)
een rapport uit over valsche aanduiding om
trent den oorsprong van textielgoederen.
Verschillende aanwezigen namen deel aan
de debatten hierover.
Een besluit werd niet genomen. De voor
zitter hoopte dat alle landen met de gemaakte
opmerkingen rekening zouden houden.
Volgens berichten uit Tashkent en Samar-
kand zijn in Turkestan vrij hevige aardschok
ken waargenomen.
De leider der Braziliaansche opstandelin
gen, generaal Berthold Klinger, is gearres
teerd. Onder militaire 'bewaking is hij te Rio
de Janeiro aangekomen, waar hij direct in
de gevangenis werd opgesloten. Waarschijn
lijk zal hij voor den krijgsraad moeten ver
schijnen.
Volgens te Moskou ontvangen officieele be-J
richten uit Mantsjoerije, hebben de Chinee-
sche vrijscharen alle verbindingen ten Wes
ten van Tsitsikar vernield, zoodat de stad op
het oogenblik practisch geheel van de bui
tenwereld is afgesneden. Ook het spoorweg
verkeer van Charbin naar het Westen is on
derbroken. Een 10.000 man sterke afdeeling
van Chineesche vrijwilligers heeft de stad
Wangta ten Noordwesten van Charbin be
zet. Volgens mededeelingen in de te Charbin
verschijnende bladen wordt met man en
macht gewerkt, aan de versterking van Tsit
sikar. Ook in de omgeving van Angantsji
vinden bloedige gevechten tusschen Japan-
sche troepen en Chineesche vrijscharen
plaats.
DE NEDERLANDSCHE STRAAT
JONGEN,
Een gevaar voor het toerisme in ons
land.
De Parijsche correspondent van het Hbld.
schrijft:
Een paar weken geleden ontmoetten wij in
gezelschap een bekend Fransch tooneelschrij-
ver en criticus, die op het punt stond een
reisje per auto naar ons land te ondernemen.
Met een paar andere Nederlandsche vrienden
gaven wij hem goeden raad, maakten een
reisplan voor hem op en voorspelden hem
een prettige en interessante reis.
Die voorspelling zou echter niet uitkomen.
Het blijkt dat de Fransche bezoeker zóó
afgeschrikt is door de ontvangst, hem door
de Rotterdamsche straatjeugd bereid, dat hij
ons land zoo gauw mogelijk den rug heeft
toegekeerd.
Naar het schijnt, zijn er op de wegen in de
onmiddellijke nabijheid van Rotterdam ware
benden kwajongens, die loeren op auto's met
buitenlandsche letters. Zien ze er een, dan
werpen ze zich erop, om den vreemdeling
den weg te wijzen. Sommige klimmen op de
treeplanken en spatborden, anderen begelei
den het voertuig op de fiets. Voor zoover de
Franschman het begreep was de bedoeling
hem naar een bepaald hotel te leiden, en hem
daarna de bezienswaardigheden van de stad
te laten zien. Toen de toerist in een hotel aan
komen was wachtte de hinderlijke lijfwacht
voor den ingang net zoo lang tot hij er weer
uitkwam en het bleek volstrekt onmogelijk
zich van hem te ontdoen. „Ils étaient comms
des guêpes", vertelde hij. En de opdringere
bende bleek zulk een ondragelijke last, dat
de Franschman met zijn auto terstond rechts
omkeert gemaakt heeft, en Nederland heeft
verlaten zonder er meer iets van te willen
weten.
Ik weet, dat onze straatjongens een vrijwel
onuitroeibaar kwaad vormen, maar kan te
gen zooiets de politie nu toch niet wat doen,
in combinatie met den kinderrechter mis
schien? Wanneer dergelijk gespuis vreemde
toeristen op deze wijze in wanhoop het land
uitdrijft is de zaak ernstig genoeg om de
overheid tot ingrijpen aan te sporen.
DE VISCHAFSLAG TE 1JMUIDEN.
Een stijging over de maand
September.
In September bedroeg de vischomzet in
den rijksafslag te IJmuiden 721.600 tegen
612.600 in de daaraan voorafgaande maand.
Er was dus een stijging in het omzetcijfer te
bespeuren, hetgeen zijn oorzaak vond in het
wedorom in de vaart brengen van een aan
tal opgelegde stoomtreilers. Niettemin be
draagt de omzet gedurende de afgeloopen
negen maanden in di t jaar, toch nog
2.689.000 minder dan in het gelijke tijdperk
van het vorig jaar.
INTERNATIONAAL WOLCONGRES.
Productie en gebruik.
In de gister gehouden zitting van het
Internationale wolcongres, kwam onder
meer ter sprake de mogelijkheid om de pro
ductie van de wolindustrie aan te paSsen aan
het gebruik. Over dit punt bracht de heer
Lucien Lainé (Frankrijk) een rapport uit.
Een internationaal productie-plan, geba
seerd op statistische gegevens, is noodig, en
ook is het vereischt regelen vast te stellen
voor den uitvoer. Rapporteur gaf een schema
aan:
lo. Slechts gezonde en noodige trans
acties aangaan, gebaseerd op de werkelijke
behoefte aan de industrie;
2o. de baten van de verschillende kanten
der productie ten goede te doen komen aan
alle organen van de productie, in verhouding
EEN ONBEWAAKTE BEWAAKTE
OVERWEG.
Wagen aangereden; twee gewonden.
Gistermorgen moesten drie kinderen van
een veehouder te Houten, even over zessen,
met paard en wagen den bewaakten over
weg van de lijn Houten—Schalkwijk passee-
ren. De kinderen, die de koeien hadden ge
molken, staken, daar de boomen open ston
den, zonder uit te zien, over. Op dat moment
kwam juist de goederentrein van kwart over
zes aan. De wagen werd in het midden ge
grepen en totaal vernield. Voor op den wa
gen zaten twee dochters en achterop de zoon
van den veehouder. De laatste kwam met een
been onder den trein. Hij klaagde ook over
pijn in de borst en is met zijn oudste zuster
naar het ziekenhuis te Utrecht vervoerd. Het
tweede meisje is naar haar woning overge
bracht. s
MISDAAD?
Het verdachte geval te Heerenveen.
In verband met het justitioneele. onderzoek
omtrent de oorzaak van het verdrinken van
den venter Wijstra uit Leeuwarden te Hee
renveen, kan nog nader worden gemeld, dat
geruchten gingen, dat hier niet aan een onge
luk moest gedacht worden.
W., die niet best bekend stond, getrouwd
was en vader van vier kinderen, had te Hee
renveen kennis aangeknoopt met een ge
trouwde vrouw, wier man door zijn werk vaak
afwezig was. Den avond vóór zijn verdrin
king bezocht hij die vrouw weer en vond nu
ook den man thuis. Er zou toen ruzie ont
staan zijn, die eindigde in een vechtpartij op
straat, wat door menschen in de buurt ge
hoord is. Dicht bij de woning van de vrouw
werd des morgens W.'s lijk opgehaald.
BRAND
Te Pcy-Echt (Limb.) zijn gisternacht huis,
schuur en stallingen van den landbouwer
Schaeffer afgebrand. Ook de inboedel is ver
brand.