DAGBLAD VOOR
ALKMAAR
EN
s
De politieke strijd in Duitschland.
Buitenland
Binnenland
No. 237
Vrijdag 7 October 1932
134e Jaargang
2)agelij&sch Oveceic
De voorzitter der Duitsch-nationalen,
dr. Hugenberg spreekt! Vóór von
Papen en tegen dr. Bruening.
HALLO DUITSCHLAND!"
ONDERHANDELINGEN TUSSCHEN
HINDOES EN MOHAMMEDANEN.
Overeenstemming te verwachten?
DE BURGEMEESTER-VERKIEZING
IN NEW-YORK.
Walker niet meer candidaat?
S
RANDSPIRITUS.
Ja, zoo'n kleine FIAT 508
Zeer zuinig Benzineverbruik.
Kortomeen ideaalwagen, voor den prijs
Fa. A. Dam Co., Alkmaar
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door bet geheele Rijk 2.50.
L.osse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIES
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsiuimte.
Brievtc franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
13JI
Dit nummer bestaat uit drlo bladen
Zoo langzamerhand wordt Duitschland
Weer wakker. De nieuwe rijksdagverkiezingen
naderen en op het oogenblik maken de diverse
politieke groepen zich gereed voor den strijd.
Dat gereed maken beteekent natuurlijk het
houden van redevoeringen, het schrijven van
artikelen in de partijkranten en helaas het
vechten met andersdenkenden.
In Berlijn hebben de Duitsch-nationalen
gisteren een vergadering gehouden, waarop
dr. Hugenberg, de leider der partij, zijn eerste
verkiezingsrede hield. Dr. Hugenberg ver
klaarde, aldus het W. B. aan 'het Hbld., dat
Duitschland op het oogenblik, zij het in een
anderen vorm, opnieuw een strijd te voeren
had tegen een Young-plan. Dat was de strijd
om de regeling van de particuliere schulden
aan het buitenland, die het op economisch ge
bied uitgezogen Duitschland eenvoudig niet
meer kan opbrengen.
Spr. had het ook over de verhouding te
genover de nationaal-socialisten, die niet
terug konden naar het parlementarisme en
zichzelf vernietigen zouden wanneer zij over-
zwaaiden naar het zuivere socialisme. De
middenpartijen hebben de geboden gelegen
heid niet aangegrepen en hebben daarom hun
eigen ondergang en de onbeteekendheid van
het burgerdom aan zichzelf te wijten. De
Duitsch-nationalen zullen het kabinet-von
Papen naar zijn daden beoordeelen en erkend
nioet worden dat ten voordeele van het kabi
net pleit dat het tot stand gekomen is zonder
zwart-roode medewerking en dat het Pruisen
van het Marxisme heeft bevrijd zonder een
burgeroorlog te verwekken. -
Deze tijd levert het gevaar op van het weer
afdalen tot het oppertunisme en het lonken
naar parlementarisme. De regeering behoort
daartegen front te maken en tot stand te
brengen wat nog onder het presidentschap
van von Hindenburg tot stand gebracht
moet worden, een ingrijpende economische
reorganisatie en grondwetswijziging.
Hugenberg verklaarde een voorstander te
zijn van contingenteering, als hulpmiddel
voor de ont-socialiseering van de bedrijven,
die onder Bruenings regime zwaar gesubsi
dieerd werden, onder het motto: sociali
seering.
Hugenberg wenschfe den ouden midden
stand te versterken en een nieuwe te schep
pen. De lasten die Bruening den burger had
opgelegd om zijn socialisatie-politiék te kun
nen voeren, moesten verdwijnen, vooral de
renteverlaging/
Dat de Duitsch-nationalen de regeering-
von Papen steunen, beteekent geen blanco-
volmacht. Het gaat om den invloed dien de
regeering moet verkrijgen en die punten van
haar programma, waarmede de partij het
eens is en welke, door de regeering ook het
eerst ten uitvoer zullen worden gebracht.
De Duitsch-nationale partij gaat in dezen
verkiezingssstrijd haar eigen, duidelijk afge-
baanden weg. Zij zullen zich niet daarvan
laten afleiden door verbintenissen met an
deren. Maar zij zetten de toegangsdeuren tot
hun partij wijd open voor gelijkdenkenden.
De Duitsch-nationalen zullen zich ook weten
te handhaven tegen de nationaal-socialisten
die de verkiezingsvergaderingen van de
Duitsch-nationalen trachten te verhinderen.
„Wij zijn niet bang voor een strijd, die ons
opgedrongen wordt", aldus dr. Hugenberg.
Tenslotte zeide de Duitsch-nationale leider
nog. dat de groet „Hallo Hugenberg!" die
zoo'n beetje tot herkenningsgroet van de
Duitsch-nationalen was geworden, gewijzigd
behoorde te worden in den strijdkreet „Hallo
Deutschland!"
o
Na Hugenberg sprak de Duitsch-nationaal
dr. Quaatz, die beweerde dat de Duitsche
nederlaag in VersaiHes alleen daarom een
dergelijken omvang had kunnen aannemen,
omdat de partijen van Weimar met den buiten-
iarcdschen vijand samenwerkten.
Spr. gaf als zijn meening te kennen, dat
parlement en volk in Duitschland twee in den
grond verschillende dingen moesten zijn, an
ders was het niet mogeijk, dat een „Junker"-
regime zonder tegenstand regeerde en dat het
optreden van één luitenant in Pruisen vol
doende waé om het zwart-roode systeem te
doen verdwijnen.
Het Duitsche volk wil verlossing van de
partij-heerschappij. Van 1918 tot 1932 is
Duitschland een kolonie van het internatio
naal socialisme geweest, maar wij willen nu
met trots bekennen, dat wij Duitsche bur
gers zijn, aldus Quaatz, en willen blijven.
Spr. verklaarde vóór de regeering-von
Papen te zijn en niet uit byzantijnsche over
wegingen. Quaatz besloot met het bepleiten
van een terugkeet tot de monarchie. Er zijn
misschien volken, waarvoor de republiek een
zegen moge zijn, in Duitschland echter was
de tijd van een sterke monarchie de glans
periode van het Duitsche volk. Volgens spr.
moest de wederopbouw van Duitschland het
laatste en hoogste doel stellen in het herstel
van het Hohenzollernsche keizerschap.
De volgende sprekers in de vergadering
hadden het over de economische noodveror
deningen van de regeering-von Papen, waar
over nogal verschil van meening bleek te
bestaan. Enkele punten vonden niet de in
stemming van de Duitsch-nationalen.
o
Het persbureau van de N.S.D.A.P. te Mün-
chen deelt mede, dat Hifler te München, in
verband met de fjropaganda-campagne voor
de R ij ksd agverk i^z i ngeneen redevoering
'heeft gehouden, ^aarin hij er op wees, dat
het nationaal socialisme zulk een omkeer
brengt, dat zijn overwinning niet gemakkelijk
kan zijn. De nationaal-socialistische beweging
is niet op korten termijn opgebouwd, maar
zij bezit inwendig zoo ontzaglijke capaci
teiten, zoodat geen oogenblik aan het resul
taat behoeft te worden getwijfeld.
Hitier zette uiteen, waarom het program
van de regeering-von Papen z.i. op niets zal
uitloopen. Ook moet het program op buiten-
landsch politiek gebied van de regeering-
von Papen volgens Hitier mislukken. Hitier
wees er op, dat de regeering-von Papen met
haar methoden Duitschland in een volkomen
isolement drijft.
Wij zullen om den 6 November strijden,
aldus besloot Hitier, alsof daarvan het zijn
of niet-zijn van Duitschland zal afhangen. De
slag kan beginnen OveT vier weken zullen
wij ook hier de overwinnaars zijn.
der mohammedanen hebben aanvaard.
Er moet thans nog onderhandeld wor
den over de moeilijke kwestie van het
gescheiden of gezamelijke kiesstelsel.
De Mohammedaansche leiders Shaukat
Ali heeft verklaard dat de Mohammeda
nen weliswaar met het Al Indisch con
gres tot overeenstemming wenschen te
komen doch in geen geval de Engelsche
regeering wenschen te bestrijden.
VERHOOGING VAN DE
BEOROOTING DER ÏAPANSCHE
MARINE.
Officieel wordt medegedeeld, dat het Ja-
pansche ministerie van marine het kabinet
een ontwerp heeft doen toekomen, waarin
wordt geëischt, dat de begrooting voor de
marine-uitgaven in 1933—1934 zal worden
besteed voor het uitbreiden van de marine
luchtvaart.
DE VIJFMOGENDHEDEN-
CONFERENTIE.
Italië wil deelnemen aan een te
Londen te houden conferentie.
Het Engelsche ministerie van buitenland-
sche zaken bevestigt, dat het antwoord van
Italië op het Engelsche voorstel een conferen
tie te Londen te houden ter behandeling van
,r>uitsche pariteitseischen is ontvangen.
Italië is zonder voorbehoud bereid aan deze
conferentie deel te nemen.
De antwoorden van Frankrijk en Duitsch
land zijn nog niet ontvangen.
Het verluidt, da* het Fransche antwoord
uit Parijs is verzonden en thans onderweg is.
Ten aanzien van het Duitsche antwoord is
de toestand aldus, dat Duitschland zekere in
lichtingen te Londen heeft gevraagd, waarop
tot nu toe nog geen Engelsche mededeeling
is ontvangen.
11 'n f n?e!sc'ie bevoegde kringen wordt ver
klaard, dat geen verdere beslissing ten aan
zien van een eventueel te houden conferentie
js genomen, doch dat men het antwoord van
alle uitgenoodigde staten wil afwachten
van den aard dezer antwoordeen zal' af
hangen wat verder zal worden gedaan
De idee een conferentie te Londen bijeen te
roepen, heeft de Engelsche regeering dus nog
niet opgegeven. 8
Eventueel zou een bijeenkomst van de ver
tegenwoordigers der vier mogendheden even
tueel met die van de Vereenigde Staten, den
17 October kunnen plaats vinden.
Washington en de vijfmogend-
hedenconferentie.
Uit Washington wordt gemeld, dat aldaar
verklaard wordt, dat Amerika weliswaar nic;
uitgenoodigd is deel te nemen aan de bespre
kingen te Londen; 't zou editer mogelijk zijn,
dat men wanneer Europa dit mocht wen
schen, een waarnemer te zenden.
Tot nader order uitgesteld.
Naar van bevoegde zijde wordt medege
deeld, heeft de Britsche ambasadeur, Lord
Tyrrell, gistermiddag een bezoek gebracht
aan den Quai d'Orsay, waar bij in opdracht
zijner regeering heeft verklaard, dat de oor
spronkelijk te Londen in uitzicht gestelde bij
eenkomst der vijfmogendheden tot nader or
der wordt verdaagd.
De besprekingen tusschen Londen en Pa
rijs worden op vriendschappelijke wijze voort
gezet.
DE ZITTING DER ZESDE COMMISSIE
VAN DE V.B.'s-VEROADERING.
In de zesde commissie van de Volken
bondsvergadering zijn gistermiddag de de
batten over de minderhedenkwestie voortge
zet. De Fransche senator Brenger verdedigde
de minderhedenpolitiek van den Volkenbond
en verklaarde, dat de bestaande procedure
voldoende is te achten. De vertegenwoordi
ger van Engeland, Lord Robert Cecil ver
klaarde zich tegen het Poolsche voorstel in
zake generaliseering van de minderhedenbe
scherming. De Duitsche gedelegeerde von Ro-
senberg wees er op dat een effectieve oplos
sing van de minderhedenkwestie in het be
lang van den Volkenbond moet zijn.
de verkiezingsbijeenkomst der Duitsch-natio
nalen van gisteravond was ontstaan, zijn 4
Duitsch-nationalen deels ernstig gewond, ter
wijl 10 nationaal-socialisten verwondingen
bekwamen.
ERNSTIGE MOEILIJKHEDEN IN HET
BELGISCHE KABINET.
Kabinetsreconstructie
In het Belgische kabinet zijn bij de be
raadslagingen over de te nemen bezuini
gingsmaatregelen ernstige moeilijkheden ge
rezen. Zoowel de Vlaamsch-Katholieken als
de liberalen vreezen dat hun aanzien bij de
kiezers zal verminderen indien zij aan deze
ingrijpende maatregelen hun medewerking
zullen verleenen.
De premier heeft in verband hiermede een
bespreking gehad met de partijleiders. Het
schijnt dat Renkin tot de overtuiging is ge
komen dat hij zijn kabinet zal moeten recon-
strueeren of het collectieve ontslag van het
kabinet zal moeten verzoeken. De uitslag der
Zondag te houden gemeenteraadsverkiezin
gen zal van grooten invloed zijn op de te ne
men besluiten. In gewone omstandigheden
zouden begin volgend jaar nieuwe verkiezin
gen worden gehouden voor kamer en senaat,
doch thans wordt het niet uitgesloten ge
acht, dat reeds eerder parlementsverkiezin
gen zuMen worden uitgeschreven.
VECHTPARTIJ IN VERKIEZINGS
BIJEENKOMST DER DUITSCH-
NATIONALEN.
Te Neukoeln hebben de Duitsch-nationalen
gisteravond een verkiezingsbijeenkomst be
legd. Tijdens de toespraak van een der pro
pagandisten is het tot een handgemeen ge
komen tusschen Duitsch-nationalen en nat.-
socialisten. Een aantal vergaderingbezoekers
werd door de poiitie verwijderd. De vergade
ring is na 20 minuten onderbreking voortge
zet.
Veertien gewonden.
1 ïjdens de vechtpartij, die in den loop van
OORLOGSSCHULDENCONFERENTIE
BEGIN 1933 TE LONDEN.
De Exchange Telegraph Company meldt
uit Washington, dat het staatsdepartemenl
verklaart, dat een conferentie over de aan
Amerika verschuldigde oorlogsschulden om
streeks het begin van het volgende jaar zal
plaats vinden te Londen.
SNEEUWSTORMEN IN MIDDEN-
NOORWEGEN.
Sneeuwstormen hebben in Midden-Noorwe-
gen groote verwoestingen aangericht, in het
bizonder in de omgeving van Drontheim. De
nog te velde staande gewassen zijn grooten-
deels vernield. Op sommige plaatsen ligt de
sneeuw wel anderhalven meter hoog. Het
verweer is in deze streken geheel stilgelegd.
RUIZY FLORES IN TEXAS.
De uit Mexico uitgewezen pauselijke nun
tius, Ruizy Flores, is over de Mexicaansche
grens naar de Vereenigde Staten getranspor
teerd en te Laredo (Texas) aangekomen.
DE ROEMEENSCHE REGEERING
VERWERPT DE V.B.-EISCHEN.
De Roemeensche ministerraad heeft gister
besloten de Volkenbondseischen met betrek
king tot de saneering der Roemeensche finan
ciën van de hand te wijzen.
De te Geneve vertoevende minister Madgea-
roe heeft opdracht ontvangen de onderhande
lingen te hervatten, ten einde betere condi
ties te bedingen.
Na de overeenstemming inzake het
kiesstelsel tusschen Hindoes en Paria's
bestaat thans het vooruitzicht, dat spoe
dig overeenstemming zal worden bereikt
tusschen de Hindoes en de Indische mo
hammedanen over de grondwet en de
kieskw estie.
Naar verluidt, hebben de loopende on
derhandelingen reeds er toê geleid, dat
de Hindoes 13 van de iu totaal 14 eischen
Op grond van de beslissing van het hoog
ste gerechtshof in den staat New-York zal de
burgemeestersverkiezing voor Newyork in
November worden gehouden. Thans wordt
echter van betrouwbare zijde medegedeeld,
dat de afgetreden burgemeester Jimmy Wal
ker, heeft verklaard, zich uit gezondheids
overwegingen niet meer candidaat te laten
stellen.
INBRAAK BIJ „PUBLIEKE WERKEN"
TE BUSSUM.
Gistermorgen kwam men tot de ontdekking,
dat was ingebroken in het onbewoonde bu
reaugebouw van Publieke Werken aan den
's-Gravelandscheweg te Bussum. Alles was
overhoop gehaald, de lessenaars opengebro
ken en een brandkast geforceerd. Aan de
kluis, waarin een vrij groot bedrag was op
geborgen, hebben de inbrekers waarschijnlijk
hun krachten niet beproefd. Gemist worden
eenig geld uit een loterijpotje en een partij
rentezegels tot een waarde van een paai hon
derd gulden,
GEEN BEGEERD BAANTJE.
Het wethouderschap van Arnemuiden.
Nadat in de vorige raadsvergadering van
Arnemuiden (Z.) alle raadsleden achtereen
volgens tot wethouder waren benoemd, maar
allen voor de eer hadden bedankt, werd
Woensdag opnieuw de heer A. Puype tot
wethouder gekozen. De gekozene nam zijn be
noeming in beraad.
JHR. DR. H. VAN ASCH VAN WIJCK f-
Te Bilthoven is Woensdag overleden, 51
jaren oud, de heer jhr. dr. Herman van Asch
van Wijck, buitengewoon gezant en gevol
machtigd minister te Oslo.
De heer Van Asch van Wijck werd 4 Jan.
1881 te Breda geboren. Na zijn studies te
Leiden voleindigd te hebbben, werd hij be
noemd tot gezantschapsraad te Washington,
waarna hij op 17 September 1927 benoemd
werd in zijn tegenwoordige functie.
De overledene was officier in de orde van
Oranje Nassau, drager van het kruis van
verdienste van het Ned. Roode Kruis, officier
in de orde van het Oostennjksche Roode
Kruis, commandeur in de Kroonorde van
Italië en officier in de orde van den Verlosser
van Griekenland.
WERKLIEDEN ONTSLAGEN.
Aan de ammoniakfabriek van de Comp.
Neerlandaise de TAzote te Sluiskil zijn de
laatste weken weer vele arbeiders ontslagen,
zoodat het aantal ontslagenen thans reeds
meer dan 600 bedraagt.
DEN DOOD GEVONDEN OP DE
KERMIS.
Van zes meter hoogte gevallen.
Woensdagavond was op de Nijmeegsche
kermis de 11-jarige P. Holleman met een
vriendje naar de zg. „steilwand" gegaan,
waar een motorrijder acrobatische toeren
verricht. Toen de jongen boven in de tent in
de toeschouwersloge gekomen was, is hij van
een hoogte van 6 M. door een gat in het zeil
op straat gevallen; in de onmiddellijke nabij
heid van zijn vader, die daar op hem stond te
wachten. Zwaar gewond en bewusteloos werd
de knaap naar het St. Canisiusziekenhuis ver
voerd, waar hij in den afgeloopen nacht is
overleden.
EEN MISLUKTE OVERVAL TE
's-GRAVENHAGE.
De dader ontsnapt.
Gistermorgen omstreeks acht uur is de
eigenaresse van een wijnhandel aan het Gou-
'verneurplein te 's-Gravenliage overvallen
door een zwerver, die met veters leurde. De
O
N
stoofje (vernikkelcMcopor-haardmodefl
f 2.- heeft reaeibare vlam, kan dus
zoowel thee als spijzen warm houden.
Spiritusverkoopkantoor „Bergen op Zoom-DelfT
man pakte de vrouw tot twee maal toe beet en
toen deze zich in haar angst naar een kamer,
welke achter den winkel is gelegen liep, ging
de kerel achter haar aan. Hij keerde evenwel
op zijn schreden terug om te probeeren de
lade, waarin zich geld bevond, te openen. Dit
is hem niet gelukt en hij vond het daarom
maar veiliger den winkel te verlaten. Toen de
hevig verschrikte vrouw alarm maakte, wai
de man reeds verdwenen, zonder iets meege
nomen te hebben.
OPLEVING BIJ PHILIPS TE
EINDHOVEN.
Ongeveer 2000 arbeiders opnieuw
aangesteld.
Sinds de voorbereidingen voor het nieuwe
radio-seizoen zijn aangevangen, valt er in de
fabrieken van Philips Radio te Eindhoven
een groote opleving te bespeuren. De afdee-
ling arbeid van deze N.V. deelde mede, dat
sinds het begin van Juli ongeveer twee dui
zend nieuwe arbeiders zijn te werk gesteld,
zoodat het totaal personeel thans ongeveer
11 .OOO bedraagt. Regelmatig wordt nog
nieuw personeel aangesteld, ongeveer 50 a
60 per week. De nieuwe arbeiders vinden
voornamelijk werk in de fabrieken voor ont
vangapparaten en radio-lampen. Zij worden
gerecruteerd uit de ingeschrevenen bij de
afdeeling arbeid der Philipsfabrieken.
dè,t is DE wagen voor dezen tijd!
Comfort, gepaard aan degelijkheid en nut
tig effect. Oordeel zelf: 4 ruime zitplaatsen.
Geruischlooze gang. Prima constructie.
Eerste klas materiaal.
vanaf f 1600.-
Vraagt inlichtingen en demonstratie bij:
Scharloo 2—4. Tel. 490.
DUITSCHE TRANSITOHANDEL
OVER
ANTWERPEN EN GENT?
Rotterdam weer bedreigd
Wij lezen in Het Vplk:
Woensdag heeft de heer Von Lerchenfeld,
Duitsch gezant te Brussel, vergezeld van den
consul-generaal van Duitschland en van een
hoogen functionaris van het ministerie van
handel te Berlijn een bezoek gebracht aan de
haven van Gent. Op het ministerie weigerde
men over dat bezoek bijzonderheden mede te
deelen; men zeide alleen aan de journalisten,
dat het bezoek in kwestie een beleefdheids
bezoek was.
Uit de nadere inlichtingen, die wij hebben
ingewonnen, blijkt evenwel, dat het gemeente
bestuur van Gent van het bezoek der offi-
ciëele Duitsche delegatie gebruik zou hebben
gemaakt om in persoonlijke onderhandeling
te treden over de belangen van de Gentsche
haven. Het college van wethouders van Ant-
we: pen heeft reeds belangrijke verbeteringen
van de economische betrekkingen tusschen
Duitschland en de Antwerpsrhe haven kun
nen verkrijgen. In Antwerpsche zoowel als in
Gentsche havenkringen zou men graag
terugkeeren naar den toestand van vóór
1914, toen de Duitsche transito-handel voor
het grootste deel over Belgische havens werd
gevoerd.
De oppositie van de Belgische nationa
listen heeft in de eerste na-oorlogsjaren
België belet, zijn economische positie van
vroeger te heroveren. Inmiddels werd de
Duitsche transito-handel vooral ever Rotter
dam gevoerd. Den laatsten tijd echter werd
een groot deel van de ladingen Canadeesch
koren, die voor Duitschland waren bestemd,
weer over Antwerpen getransporteerd, in
plaats van over Rotterdam. Hetzelfde geld»
voor ladingen ijzererts.
''f!'
KORTE BERICHTEN.
De burgemeester van Hindeioopen, de
heer G. J. F. Avenhorn van Nauta, vierde
Woensdag zijn veertigjarig ambtsjubileum.
Een eenvoudige visscher kwam den jubilee
renden burgervader de drie grootste botten
aanbieden, die hij in den afgeloopen nacht
had gevangen.
Woensdag is in tegenwoordigheid van
ongeveer duizend belangstellenden, dr. A.
Biegel gehuldigd ter gelegenheid van het
feit, dat hij veertig jaren geleden zich te Go-
rinchem vestigde als geneesheer, in welken
tijd hij ook gedurende een kwart eeuw raads
lid en meer dan twintig jaar wethouder van
die gemeente geweest is.
Verschenen is de memorie van antwoord
op het voorloopige verslag der Tweede
Kamer over het Godslasteringsogtwerp,