DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Xïaqetiiksch Omvzicht De verkiezingsstrijd in Duitschland in vollen gang. ^Buitenland No. 251 Maandag 24 October 1932 134e Jaargang Verschillende redevoeringen in het rijk. Bruening voert het woord voor 10 000 per sonen. Hugenberg voor een hondertal journaiisten. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco dr >r het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Bock- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N, ADEMA. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Nu de Duitsche verkiezingen weer op handen zijn, wordt overal in het rijk de poli tieke war met vuur angeprezen, zoo heelt men dan ook weer verschillende redevoerin gen afgestoken. Hitier heeft Zaterdagmiddag te Halle in een reusachtige tent het woord gevoerd voor tienduizenden toehoorders. Hij verklaarde, dat hij op den 13en Augustus geen deel heeft willen nemen aan de regeering, omdat hij uit principe niet in een trein stapt, die een ge heel andere richting uitgaat dan hij wil, en waarvan hij weet, dat hij zal derailleeren. Dat kunnen Von Papen en Von Gayl doen, die in zoo'n positie niets meebrengen dan •hun aktentasch. Economisch is zijn politiek reeds thans gerechtvaardigd. „Wat zou men er van zeggen", aldus Hitier, „als ik toen in de regeering was getreden en nu zou moe ten verklaren, dat wat wij hoopten, niet be waarheid is geworden en dat wij ons vergist hadden? Zulke fouten kan Von Papen ma ken; hij heeft er in zijn leven reeds vele ge maakt, en op een meer of minder komt het niet aan. Toen men mij uitnoodigde, was dat niet, omdat men het doel had, het kabi net onder onzen invloed te brengen, maar omdat men mij den mond wilde snoeren. Jaren lang heeft men verklaard, dat het na- tionaal-socialisme niet wettig was. De bur gerlijke politici, die zich thans letterlijk in illegaliteit baden, hebben toen gevraagd: „Zijt gij werkelijk legaal?" Ik ben legaal geweest en de partij is gegroeid: met 230 mandaten zijn wij den Rijksdag binnengeko men. Eerst heeft men ons verzekerd, dat al les in orde was, als wij legaal bleven, en toen wij volgens hun eigen grondwet het recht hadden, de regeering over te nemen, zeiden zij, dat de grondwet verouderd was en dat men nu volgens de moraal moest hande len. Wat dertien jaar lang goed genoeg was, om tegen over te worden gebruikt, moet nu ook goed genoeg zijn om ons te dienen. Ik heb de grondwet niet gemaakt. Maar de be weging heeft dertien jaar lang in het kader van deze grondwet legaal gestreden, en nu eischen wij naar deze grondwet de regeering. Voor dertien jaar was de politieke beweging verdeeld in 38 even be'achelijke als domme partijen. Het is waanzin, als de burgerlijke politici zeggen: „Hopenlijk neemt bij deze verkiezingen het nationaal-socialisme af ea onze partijen weer wat toe". Dan kan ik slechts zeggen: „Heer, vergeef het hun, want zij weten niet wat zij doen!" Ze hebben dus te weinig klassenstrijd gehad! Zij willen weer hun 50 partijtjes en vereenigingen Zij kun nen er van overtuigd zijn, dat zoo iets nooit terugkomt. Wel misschien, als ik op 13 Aug. hun aanbod had aangenomen! Als de bur gerlijke politici zeggen: „Nu is het tijd, onze vaandels in de hoogte te heffen", dan waar schuw ik: „Pas op dat aan de andere zijde feen vaandels in de hoogte worden gestoken iw vaan zal tegen den storm van die andere zijde geen stand houden!" Ik ken de heeren nauwkeurig. Eens hadden zij de macht, een geweldige traditie en beroemde namen en toen was ik een onbekend man. Maar zij heb ben toen gecapituleerd en ik heb weerstand geboden. Ik kan mijn uur rustig afwachten en heb de bescherming van von Papen niet noodig. Hugenberg moge zeggen: „De ver standige geeft toe", maar dan ben ik liever de dommere, want dat toegeven uit „verstandig heid" dat is een geest, die de natie niet kan gebruiken. Dat is de melodie, die wij sedert 1918 steeds gehoord hebben!" Hitiers redevoering werd van tijd tot tijd onderbroken, doordat politieke tegenstanders de draden der luidsprekers doorsneden. Een man werd gearresteerd. Zaterdagavond heeft in een nationaal - socialistische vergadering Hitier het woord gevoerd voor ongeveer 35.000 toehoorders. Hij verklaarde o.a. dat de kracht van een re geering niet moet liggen in soldaten en politie, maar in geestelijke overeenstemming met het volk. Het fundament van een staat moet de arbeider, de kleine boer en de kleine middenstand blijven. Geen enkele beweging en geen enkele staat, die r.iet steunt op de breede volksmassa's, zal op den duur stand kunnen houden. De groote massa moet wor den beschouwd a's volk en niet als derde of vierde stand Hij zou het Marxisme vernieti gen maar tegelijk ook de burgerlijke partijen Hit Ier besloot zijn redevoering met de woor- den: j „Wij zullen op onzen weg verder gaan Al worden wij weer vervolgd en uiteen gejaagd, wij zullen steeds weer strijden. Ook in den aanstaanden verkiezingsstrijd zal hel Duitsche volk de overwinning behalen". De vroegere rijkskanselier dr. Bruening heeft gistermiddag in een in den Rosengarten gehouden verkiezingsvergadering van de Centrum-partij voor ongeveer 10.000 perso nen het woord gevoerd. Hij verklaarde dat de regeering er niet naar heeft gestreefd in den laatsten rijksdag een meerde» heid tot stand te laten komen welke tot werken in staat is. Spr. oefende scherpe critiek op het economische program der rijksregeering. Er haa zorg voor gedragen moeten worden dat achter dit program een meerderheid in den rijksdag zou staan, welke tot werken in staat is. Het is te vreezen dat de zwakke glimpjes der verbetering van den toestanc daardoor te loor zullen gaan. Indien de re- geering-von Papen niet zoo nerveus zou zijn geweest, zou het gelukt zijn den rijksdag bijeen te houden en mogelijkheden te schep pen voor een samenwerking van regeering en rijksdag. Dr. Bruening is van meening, dat de maatregelen, welke den landbouw in uit zicht zijn gesteld niet verwezenlijkt zullen worden. Er zijn andere wegen dan die welke de regeering heeft ingeslagen. Tenslotte ver klaarde dr. Bruening, dat het niet alleen de taak maar ook de gewetensplicht van een staatsman -is, overeenstemming met den rijks dag tot stand te brengen. Ook gaat het er om er zorg voor te dragen dat het Duitsche volk zich in zijn verschillende standen wederzijds beter leert verstaan. Hugenberg heeft gister te Essen een rede voering uitgesproken voor een honderdtal journalisten, waarbij hij de contingenteerin gen de schuldenregeling en de sociale poli tiek besprak. De contingenteering is volgens Hugenberg een krachtig middel voor Duitschland om zich handelspolitieke vrijheic te verschaffen, die door de handelsverdragen wordt belemmerd. Wat de schuldenregeling betreft, hoopte spr. dat de tijd rijp is voor het inzicht, dat betalingen alleen door waren kunnen geschieden. Verder bepleitte hij een verlaging van den rentevoet, in dier voege, dat amortisatie en rente tezamen niet meer dan 5 pCt. der schulden mogen bedragen Wat de sociale politiek betreft, zeide Hugen berg o.a. het volgende: De drukkendste last der arbeiders is de werkloosheid. In tijden van conjunctuur moet de werktijd worden verlengd, in tijden van depressie beperkt. Werknemers en werkgevers kunnen dan in den tijd der conjunctuur voor zorgen nemen voor tijden van depressie. Ten slotte zeide Hugenberg nog enkele woorden over den partijpolitieken toestand, waarbij hij opmerkte, dat de ontwikkeling niet in Marxistische, maar in nationale radicalisati moest uitkomen. Te Cham heeft de voorzitter van de Beier sche Volkspartij, Schaeffer, een rede gehou den, waarin hij o.a. verklaarde, dat het eco nomische program van von Papen een pro gram van economisch optimisme is. Beieren heeft van vreemde hulp niets te verwachten Schaeffer oefende er felle critiek op uit, dat in de nieuwe noodverordening niets wordt gedaan voor den middenstand en de arbei ders. Beieren heeft er steeds weer op gewe zen, dat de invoer van hout door contingen teeringsmaatregelen van het Rijk moet wor den verminderd om zoo den nood der woud boeren althans eenigszins te lenigen. Met de buitenlandsche politiek is men sedert dr. Bruening geen stap verder geko men. Beieren is niet tevreden met den toe stand die de grondwet van \X eimar heeft ge schapen tusschen rijk en landen. lPel^reiVrl; de rechten terug hebben die het heeft gekre gen in de verdragen van Versailles van 1870 Te Aken heeft de Duitsche Volkspartij Zaterdagmiddag een vergadering gehouden waarin de leider Dinge!dey het woord voerde Hij ging in zijn rede in op de grondwets wijzigin! en noemde die het belangrijkst, punt van het regeeringsprogram daar daar mede het bewijs is geleverd dat de Grondwet van Weimar in haar formeele democratie en de misbruiken die daaruit voortvloeien, niet langer deugdelijk is. Daarom kan de Dui: sche Volkspartij met vértrouwen achter de re geering staan. Dr. Goebbels heeft Zaterdagavond te Stutt gart een verkiezingsredevoering uitgespro ken, waarin hij felle aanvallen deed op het kabinet-von Papen benevens op de Duitsch nationalen. Den 6den November, aldus spr zal men zien, dat de regeering van von Papen gangmaker is geweest voor de bolsie wistische revolutie, GROOTE REDEVOERING VAN MUSSOLINI, Mussolini heeft gistermorgen in verband met den tienden verjaardag van het Fascisme te Turijn voor een ongeveer 200.000 koppen tel lende menigte een redevoering gehouden, waarin hij zich in het bizonder bezig hield met de belangrijkste kwesties betreffende de bui tenlandsche politiek. Na een kort beroep op het Amerikaansche volk het gunstige resultaat der conferentie van Lausanne niet in het ge drang te brengen, behandelde hij het Ontwape ningsprobleem. Wie de Italiaansche voorstel len tot practische ontwapening niet vertrouwt, aldus Mussolini, raad ik aan Italië op de proef te stellen. In deze grensstad Turijn, welke nimmer den oorlog heeft gevreesd, verklaar ik, dat Italië den vrede wil. Een waarachtige vre de, die niet gescheiden is van de gerechtigd heid en Europa zijn evenwicht zal teruggeven. Aan de andere zijde der grens zijn zeer zeker nog lieden, die het het fascistische Italië niet vergeven, dat het vast op de voeten staat. Voor deze overblijfselen van alle vrij-metse laarsloges is het een ongehoord schandaal, dat er een fascistisch Italië bestaat. Een andere kwestie is: zal Italië nog in den Volkenbond blijven? Ja, verklaarde Mussolini, wij zullen er in blijven. Juist vandaag den dag, nu de Volken bond buitengewoon ziek is, kan het gebeuren dat zijn instructies aan effect verliezen. In Europa mag hij effectief zijn, In het Verre Oosten en Amerika blijven zijn woorden slechts woorden. Er zijn pogingen gedaan, aldus Mussolini, om Europa te bevrijden van deze universeele con structie. Ik geloof dat wanneer morgen op de basis der gerechtigdheid en der erkenning van onze heilige rechten de noodzakelijke voor waarden voor een samenwerking der vier groo te West-Europeesche mogendheden zullen tot stand komen, Europa in politiek opzicht rus tig zal kunnen zijn en misschien ook de eco nomische crisis haar einde tegemoet gaat. Wat de Duitsche eisch inzake rechtsgelijk heid betreft, deze is volgens de meening van het fascisme volkomen gerechtvaardigd. Dit moet men zoo duidelijk mogelijk erkennen. Zoolang de Ontwapeningsconferentie evenwel voortduurt, kan Duitschland niet eischen, zich navenant te wapenen. Indien de conferentie evenwel zonder resultaat zal uiteengaan, dan zal Duitschland niet in den Volkenbond kun nen blijven, zoolang niet deze ontrechting, wel ke Duitschland vernedert, is opgeheven. Wij willen geen hegemonie in Europa, aldus besloot Mussolini, in het bizonder niet een op duidelij ke wijze op onrechtvaardigheid opgebouwde hegemonie. De redevoering van Mussolini werd herhaal de malen door de menigte met stormachtigen bijval begroet. dert tot 25 pCt., terwijl de overige 75 pCt. ter beschikking gesteld in bevroren markte goed. De Fransche eisch heeft daarentegen ten doel een benadeeling van de Fransche exporteurs in de deviezenkwestie te verhin deren. MORGEN UITSPRAAK IN HET PROCES PRUISEN CONTRA HET RIJK. De uitspraak in het proces Pruisen contra het Duitsche Rijk voor het Staatsgerechtshof is vastgesteld op Dinsdag 25 October, des mid dags te 12 uur. INBRAAK IN „FRIDOLINS MUNSTER". In den nacht op Zondag hebben inbrekers zich toegang verschaft tot Fridolins Mun ster" in Saeskingen in Badenheim. Zij stalen o.a. het misgewaad van den H. Fridolin en tal van waardevolle voorwerpen. Van de daders inbreekt elk sjjoor. Men vermoedt, dat het dezelfde inbrekers zijn, die eenige dagen geleden het „Zittauer Stadtmuseum" ge plunderd hebben. COMMUNISTEN TOT TUCHTHUIS STRAFFEN VEROORDEELD. De rechtbank te Hamburg heeft Zaterdag vonnis geveld tegen een aantal communisten, die er van werden beschuldigd bij een bot sing twee nat.-soc. te hebben gedood en twee andere zwaar te hebben gewond. Ver dachte Fricke werd veroordeeld tot 9 jaar tuchthuisstraf, Kuehl tot 5 jaar, terwijl de overige straffen varieerden van 3 jaar tot 3 maanden. HET BELGISCHE KABINET SAMENGESTELD. Zaterdagmiddag is de Broqueville gereed ge komen met de formatie van het nieuwe kabi net. De samenstelling is als volgt: Minister-president en Landbouw: de Broqueville. Buitenlandsche Zaken: Hijmans. Binnenlandsche Zaken: Poullet. Financiën: Jaspar. Koloniën: Tohoffen. Vervoer: Fotthomme. Telegraaf en Telefoon: Bovesse. Arbeid en Nijverheid: Heyman. Openbare Werken: Sap. Kunsten en Wetenschappen: Lippens. Justitie: Janson. Defensie: Theunis. Heden of morgen zal de eerste zitting het nieuwe kabinet plaats hebben, waarin on middellijk het besluit tot ontbinding van Ka mer en Senaat zal worden genomen. De nieu we verkiezingen zullen op 20 en 27 November worden gehouden. VERLAAGDE KOLENPRIJZEN VOOR DUITSCHE WERKLOOZEN. De bij het Rheir-isch-Westfalisches Kohlen- syndikat aangesloten mijnen zullen ook voor de komenden winter kolen tegen verlaagde prijzen voor de werkloozen beschikbaar stellen. ZANGERES DOOR HAAR ECHTGE NOOT NEERGESCHOTEN. De „Kammersaengerin" Gertrud Binder nagel—Hintze is gisteravond, nadat zij was opgetreden in Wagners „Siegfried" door haar echtgenoot aan den achteruitgang van den schouwburg opgewacht en neergescho ten. Zij bekwam een schot in den rug, zoodat zij in het ziekenhuis moest worden opgeno men. De dader is onmiddellijk gearresteerd. BOTSING TUSSCHEN NATIONAAL- SOCIALISTEN EN COMMUNISTEN. Zaterdagavond is het te Gastrop Rauxel tot een ernstige botsing gekomen tusschen nationaal-socialisten en communisten. Er werd van vuurwapenen gebruik gemaakt, waardoor vier nationaal-socialisten zwaar gewond werden. DE UITWERKING VAN HEI FRANSCHE ONTWAPENINGSPLAN. De door de Fransche Verdedigingsraad in gestelde commissie tot uitwerking van een veiligheids- en ontwapeningsplan is Zater dagmiddag bijeengekomen voor de tweede zitting. De commissie was wegens het bij zondere belang van haar arbeid samenge steld uit de ministeriën onder voorzitterschap van Herriot. Verder namen de generaals Weygand en Gamelin aan de besprekingen deel. De voorstellen zullen nog in den loop in deze week aan de Verdedigingsraad worden medegedeeld. Na de bekrachtiging door den ministerraad zal het plan op 3 No- vember aan d€ Ontwapeningsconferentie worden voorgelegd Over de details van het plan wordt nog altijd het strengste stilzwijgen bewaard. De „Intransigeant" meent echter te weten, dat aan alle mogendheden zal worden voorge steld, in de toekomst alleen verdedigings- legers toe te laten. HET LOONGESCHIL IN DE BRIT- SCHE KATOENINDUSTRIE BIJGELEGD. Het loongeschil in de Engelsche katoen spinnerijen is na onderhandelen, welke ge durende tien dagen te Manchester zijn ge houden, gistermorgen om half twee bijgelegd. De overeenstemming tusschen de fabrikanten en de spinners heeft plaats gehad op de basis van een loonsverlaging van 1 shilling 6 V, pence per pond sterling of van ongeveer 7 3/4 ENGELSCHE KATOENFABRIKANTEN EISCHEN ERKENNING VAN DE DUITSCHE GELIJKGERECHTGDHEID De Engelsche minister-president Mac- Donald heeft een brief ontvangen uit het En gelsche katoencentrum Preston, waarin de erkenning van de Duitsche aanspraken op ge lijkgerechtigdheid wordt geëischt. De brief is onderteekend door den burgemeester van Preston en het bestuur van den Bond van Engelsche katoenfabrikanten. DE TOESTAND IN HET VERRE OOSTEN. Een trein bij Kirin door Chi' neesche vrijscharen aange houden. Naar officieel wordt medegedeeld, hebben Chineesche vrijscharen Zaterdag bij Kirin een personentrein aangehouden. De uit acht Japansche soldaten bestaande wacht werd overweldigd en vermoord. 34 Chineesche passagiers zijn in de bergen ontvoerd. Het Japansche hoofdkwartier heeft een straf expeditie bevolen. Nieuwe gevechten bij Tsitsikar. Het teiegraafagentschap Dempo Toesin deelt mede, dat groote gevechten zijn gele verd tusschen Japansche troepen en Chinee sche vrijscharen. De vrijscharen werden bij hun poging Tsitsikar binnen te dringen, te ruggeslagen. De Japansche cavalerie heeft de Chineezen in de richting TsitsikarHailar achtervolgd. Er werden 344 gevangenen ge maakt. De aanval wordt door de Japansche troepen voortgezet. Het standpunt van China tegen over het rapport-Lvtton. Officieus wordt medegedeeld, dat de Chi neesche regeering de Chineesche delegatie te Geneve de volgende instructies heeft gegeven voor haar houding te Geneve bij de beraad slagingen over het rapport Lytton: 1. Het Lytton-rapport moet door den Vol kenbond worden bekrachtigd; 2. De Chineesche regeering dringt er op aan, dat Mantsjoerije geen zelfstandige staat wordt, doch een steeds van het Chineesche Rijk onafscheidelijk bestanddeel blijft: 3. Indien Japan mocht weigeren de be sluiten van den Volkenbond ten uitvoer te leggen, moet paragraaf 15 van het Volken bondsstatuut tegen Japan in toepassing wor den gebracht; 4. De Chineesche regeering is bereid met Japan te onderhandelen over de Japansche belangen in Mantsjoerije; HET OUDSTE LID VAN DEN NIEUWEN RIJKSDAG. Thans staat definitief vast, dat generaal Litzmann in district 5 (Frankfort a. d. Oder) candidaat voor de nat.-soc. zal zijn. Daar door zal zeer waarschijnlijk niet de comm Clara Zetkin, maar Litzmann het oudste lid van den nieuwen Rijksdag zijn. DE DUITSCH-FRANSCHE CONTINGENTEERINGS- ONDERHANDELINGEN. De „Journée Industrielle" meldt nog over de Duitsch-Fransche contingenteeringsonder- handelingen, dat de Fransche vertegenwoor digers inzake de deviezenbepalingen ernaar hebben gestreefd, dat Frankrijk dezelfde be talingsvoorwaarden van Duitschland ver krijgt die Duitschland aan alle andere staten volgens het beginsel der meestbegunstiging, heeft toegestaan. Men weet, schrijft het blad, dat de Duitsche commissie kort geleden met de Italiaansche regeering een speciaal ver drag over de deviezenbepalingen heett ge sloten volgens hetwelk Duitschland de be paling van den invoer met deviezen vermin- AUTO MET VOETBALLERS VERONGELUKT. Een docde, verscheidene ge wonden. Tusschen Koenigstein en Mammolshain heeft gistermiddag een ernstig auto-ongeluk plaats gehad. Een vrachtauto, waarin de spelers van een voetbalclub hadden plaats genomen, sloeg in een bocht van den weg over den kop. De spelers kwamen op den weg terecht, waarbij eenigen hunner werden gewond. E>e chauf feur van den wagen is even later overleden. Tien verongelukte voetballers moesten diréct worden geopereerd. Twee hunner zullen het leven er wel niet afbrengen. De chauffeur schijnt te snel te hebben gereden. De auto werd ernstig beschadigd. ENGELSCHE DANKBETUIGING AAN DE JAPANSCHE REGEERING. ■5. De Chineesche regeering zal verdere voorstellen indienen ter oplossing van de Mantsjoerijsche kwestie. Groote activiteit der Chineesche vrijscharen. Uit Charbin komen nieuwe berichten over de groote activiteit der Chineesche vrijscha ren op alle fronten in het gebied van den strijd in Mantsjoerije. Ten Zuiden van Char bin zijn 20.000 man vrijscharen geconcen treerd en 70 mijlen verder oostwaarts rukken 10.000 man op. Naar wordt medegedeeld zijn de vrijscharen goed uitgerust en bewapend Aan de Oostelijke zijlijn van den Chinee- schen Oosterspoorweg en wel in het gebied van de Japansche strafexpeditie duren de bloedige gevechten voort. Tegelijkertijd wordt aan de zuidelijke zijlijn een nieuwe Japansche strafexpeditie voorbereid aange zien daar groote groepen Chineesche vrijwil- ligers zijn geconcentreerd. Ten Noorden van Moekden zijn de opstandelingen erin ge slaagd een belangrijk strategisch punt aan de Soengaririvier te bezetten, waar zij ver sterkingen hebben opgeworpen. Een Japan sche afdeeling die het punt wilde heroveren leed een nederlaag en moest onverrichterzake terugkeeren. De toestand wordt door de Ja pansche autoriteiten ernstig geacht. ROOSEVELT OEFENT KRITIEK UIT OP DE TARIEVEN. In een verkiezingsrede te Louisville heeft de democratische candidaat voor het presi dentschap van de Vereenigde Staten, Roose- velt, verklaard, dat de oorzaak van de Ameri kaansche economische depressie niet is te zoeken bij de Europeesche landen maar bij de hause van het jaar 1928. De Hawley- Smoot-tarieven hebben de internationale eco nomische crisis 40 tot 75 verergerd^ Te Buffalo in den staat New ^frk. neett ae democratische v)g0ruverneuxe kan van de De Engelsche regeering heeft eenidankbe. j ^m^--Amerikaansche tuiging gezonden aan de Japansche regee *arjeveil onzjnnig zijn. Men kan van de ring in verband met de succesvolle hulpbq Europeesche landen alleen dan betaling ver- de bevrijding van Mrs. PaW ManntsjSij2hè I lagXals mai hun gelegenheid geeft hun kran uit de bandieten. handen van waren af te zetten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1