dagblad voor alkmaar en omstreken.
Hit het fyxclenwtt
T)jatyeÜiksch Ovevzicht
buitenland
No. 267
Vrijdag II November 1932
134e Jaargang
ALKMAARSCHE
Deie Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.-,
franco d«- ,r het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
F7IJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Algemeene beschouwingen
R ij k s b e g r o o t i n g.
Redevoeringen van de
heeren Colijn en Aalberse.
Den Haag, 10 November 1932.
Het grootste deel der hedenmiddag gehou
den vergadering der Tweede Kamer tot voort
zetting van de algemeene beschouwingen
over de Rijksbegrooting voor 1933 is in be
slag genomen geweest door de heeren C o 1 ij n
en Aalberse, onderscheidenlijk de fractie
leiders van de anti-revolutionnairen en de
katholieken. Twee sprekers, waarnaar geluis
terd mag worden! Vooral de heer Colijn is
een vlot en heider spreker en met groote aan
dacht beeft de Kamer dan ook zijn uiteenzet
tingen gevolgd.
Achtereenvolgens behandelde hij de finan-
cieele en de economische politiek, de moreele
zijde van de crisis, de werkloosheid en enkele
wenschen betreffende de v/erking van het
parlementaire stelsel na de verkiezingen. Wij
volstaan met eenige hoofdpunten uit zijn
ruim anderhalf uur in beslag nemende rede
te vermelden. Vooreerst legde de spr. er den
nadruk op, dat de financieele toestand des
hnds veel erger is dan de regeering voorstelt,
omdat er een groote achterstand bestaat bij
de afschrijving op de spoorwegen, en het
pensioenfonds van het spoorwegpersoneel een
tekort van 230 millioen aanwijst. Daarbij
mag men niet vergeten, dat er op de credieten
voor woningbouw belangrijk zal moeten wor
den afgeschreven. Wat de economische gevol
gen van de crisis aangaat, verüeze men niet
uit het oog, dat onze exportmogelijkheden
door allerlei omstandigheden belangrijk en
voorgoed zijn ingekrompen. De regeering
heeft dus met de uiterste inspanning van
krachten te streven naar behoud van wat
mog is overgebleven. Daarbij moet beter gelet
worden op het samengaan van de Neder-
landsche en Indische belangen. Het buitenland
moet begrijpen, dat wij geen natie van 8, doch
van 70 millioen onderdanen zijn.
Wat betreft de moreele zijde van de
crisis, zij heeft ons achteruitgang op geeste
lijk en moreel gebied gebracht, gelijk ook aan
andere volken en het boek van het echtpaar
Wibaut over het wordend huwelijk is daar
van een symptoom. Het legt den bijl aan ons
gezinsleven. Maar ook is noodig, dat het ge
zag zich handhaaft: de fascistisehe opmarsch
naar Rome beteekende destijds voor Italië een
abdicatie van het gezag Het gebeurde strekke
ons ter waarschuwing! Revolutionnaire om
wentelingen kunnen niet worden afgekocht.
Wat aangaat de werkeloosheidsbestrijding,
ze is het belangrijkste materieele vraagstuk
van nu en straks. Het gaat niet aan dat we
jaar in, jaar uit geregeld een 150 millioen uit
geven om een achtste deel der burgerij in het
'leven te houden zonder dat het werkt. Er
moet gezorgd worden voor werkverruiming
en daarvoor is een der beste middelen de ver
grooting van ons bodemoppervlak. Spr. vroeg
daarom voortzetting van de inpoldering van
de Zuiderzee, waarvoor 2 millioen op de be
grooting zou zijn te brengen. In tweeden ter
mijn zou hij misschien op de zaak terug
komen.
Wat den politieken toestand betreft, hoop
te de spr., dat er vóór de verkiezingen geen
ongelukken zullen gebeuren. Laat de regee
ring aan het werk blijven, wij willen dit be
vorderen, tenzij er blijkt van absoluten onwil
tot samenwerking. Na de verkiezingen moge
het normale parlementaire stelsel herleven.
Een extraparlementair kabinet noemde de
spr. een gevaarlijk experiment en we moeten
daar weer van afkomen, we moeten weer een
kabinet krijgen met gevoel voor parlementaire
verantwoordelijkheid.
Bij dit laatste punt heeft ook de volgende
spreker, de heer Aalberse, stilgestaan.
Het was aan het slot van zijn uitvoerige rede.
Nadat hij uiteengezet had, dat zijn door de
Kamer aanvaarde motie tot schorsing van de
"behandeling van het ontwerp tot verhooging
van de invoerrechten enkel bedoelde tijd te
'geven voor het beramen van middelen tot
voorkoming van een conflict, waarvoor meer
dan één weg openstond, waarschuwde hij
ernstig tegen een kabinetscrisis, welke onver
mijdelijk tot een kamerontbinding zou leiden
en waaruit de meest grenzelooze verwarring
zou voortspruiten. Na de verkiezing in den
aanstaanden zomer kan evenwel weder aan
gestuurd worden op de formatie van een par
lementaire meerderheid, door de samenwer
king van ook niet homogene partijgroepee
ringen op den bodem van een gemeenschap
pelijk program van practisch regeerings-
'beleid. Hij zag op dit punt verschillende mo
gelijkheden; alleen weigerde hij bij voorbaat
een samengaan van zijn partij met de sociaal
democraten. Hij zei dit fijntjes: wanneer in
die richting stappen mochten worden gedaan,
dan zou dit zijnerzijds met zwijgen worden
beantwoord, want „Le silence aussi est une
OPIn'<rijn daaraan voorafgaande rede heeft
ook de heer Aalberse erkend, dat we er zon
der bezuiniging niet komen en daarbij ge
legenheid gevonden de commissie-Weiter te
huldigen voor den moed, waarmede zii haar
ondankbare taak heeft volbracht. Met som
mige bezuinigingsmaatregelen ging hij niet
accoord, in het bijzonder niet met de inkrim
ping van personeelsformaties, wat hij in dezen
benarden tijd dubbele wreedheid vond te
genover hen die langs dien weg op straat
worden gezet. Wat aangaat het vinden van
nieuwe bronnen van inkomst, waarschuwde
de spr. tegen de instelling van fiscale mono
polies, b.v. een staatsmonopolie voor tabak.
Dat is eenvoudig machtsmisbruik.
H,J drong verder aan op een huurwetge
ving, ten einde tot grootere huurverlaging te
komen. Ook opperde hij het denkbeeld van een
wettelijk minimumloon voor den landbouw,
vroeg steun voor de binnenschipperij, hulp
aan de werkeloozen kassen speciaal voor de
landbouwarbeiders. klaagde bitter over de
tegenwoordige organisatie van de werkver
schaffing, welke ontaardt in lijntrekkerij, en
pleitte voor werkverruiming, waarbij hij
evenals de heer Colijn voortzetting van de
drooglegging der Zuiderzee zeer noodig
heette. 6
Na deze sprekers heoben we getracht een
en ander op te vangen van een rede van den
heer L a n g m a n (c.h.), die meenen we, den
heer Peereboom kapittelde, maar het rumoer
in de Kamer maakte zijn rede onverstaanbaar.
De laatste spreker van den dag was de heer
F1 e s k e n s (r.k.), die onder meer in plaats
van een verhooging van den tabaksaccijns of
een couponbelasting, als beste middel tot
versterking van de staatsinkomsten aanprees
een omzet- of verteringsbelasting, gelijk men
reeds in Duitschland en België vindt.
Morgen voortzetting. Of de regeering nog
deze week aan het woord zal komen, schijnt
twijfelachtig. Er moeten nog vier of vijf
sprekers zijn ingeschreven.
DE DUITSCHE RIJKSRAAD BIJEEN.
Scherpe verklaring van dr. Brecht.
De Duitsche rijksraad, die zijn plenaire
bijeenkomsten sinds einde Juli heeft uitge
steld, totdat er klaarheid zou zijn gebracht
over de kwestie der vertegenwoordiging van
Pruisen in den rijksraad, is gisteravond weer
bijeengekomen ter afwikkeling van een uitge
breide agenda. Voor de rijksregeering waren
aanwezig de rijksminister van binnenland-
sche zaken, Freiherr von Gayl, die de verga
dering presideerde, staatssecretaris dr. Zwei
gert en Ministerialdirektor Gottheiner; voor
Pruisen de „Ministerialdirektoren" dr
Brecht, dr. Badt en dr. Cossmann.
Voordat werd overgegaan tót de behande
ling der op de agenda geplaatste punten,
legde dr. Brecht namens de Pruisische staats
regeering de volgende verklaring af:
Sedert meer dan drie maanden heeft de
de rijksraad niet kunnen bijeenkomen, om
dat de rijksregeering door een, naar thans
vaststaat, gevoerde actie, welke niet in over
eenstemming is met de rijksgrondwet de
Pruisische staatsregeering heeft verhinderd
haar rechten en plichten in den rijksraad
waar te nemen. Het is de wensch der Pruisi
sche staatsregeering geweest de kwestie in
den rijksraad te laten voorbijgaan. Daartoe
heeft zij toegestemd in een opschorting van
de eerste ipleinaire zitting van den rijksraad
tot meer dan twee weken na de beslissing van
het Staatsgerechtshof. Helaas is het in deze
lange periode, ondanks de groote tegemoet
koming der Pruisische staatsregeering tot
heden toe nog niet mogelijk geweest een be
vredigende oplossing te verkrijgen. Gp
wensch van persoonlijkheden uit het midden
van den Rijksraad, die naar een dergelijke
regeling streven, en hopen, dat deze voor Za
terdag tot stand zal komen, en in het belang
van andere, laatste pogingen om tot over-,
eenstemming te geraken, ziet de Pruisische
staatsregeering er van af den toestand thans
duidelijker uiteen te zetten. Zij stelt zich te
vreden met het constateeren van het vol
gende:
Het staatsgerechtshof heeft het verwijt der
plichtsverzaking tegen het land Pruisen in
zijn geheelen omvang ongemotiveerd ver
klaard. Het staatsgerechtshof heeft de toe
passing van art. 48, eerste lid, ontoelaatbaar
verklaard. Er is dus geen rijksexecutie tegen
Pruisen. Het Staatsgerechtshof heeft voorts
vastgesteld, dat de op grond van art. 48,
tweede lid, benoemde rijkscommissarissen
nimmer landsregeering kunnen worden en
ook nimmer in de plaats van de landsregee
ring zullen kunnen treden. Indien rijkscom
missarissen bevoegdheden overnemen, dan
kunnen zij zulks slechts doen op een wijze
waarbij zij de landsregeering tijdelijk be
voegdheden ontnemen en deze tijdelijk over
dragen aan het rijk. De rijksregeering
brengt deze principieele gezichtspunten van
de beslissing van het staatsgerechtshof niet
in practijk. De rijkscommissarissen noemer
zich verder commissoriale „landsregeering",
dus de plaatsvervangers van de landsregee
ring. Zij verzenden hun brieven, beschikkin
gen en verordeningen met de dienstbenaming
Pruisische ministers An Pruisisch staatsmini-
sterie.
Ook maken zij het de Pruisische staatsre
geering onmogelijk weer in functie te treden.
Deze toestand beroert de basis van de gel
dende grondwet in zulk een mate dat in
het bizonder de rechtspositie der landen, dat
de Pruisische staatsregeering het als haar
plicht beschouwt den rijksraad hiervan in
kenins te stellen. De rijksregeering heeft
haar maatregelen ook getracht te rechtvaar
digen als een vooruitloopen op de rijksher
vorming.
De behandeling, welke thans de Pruisische
landsregeering ten deel valt, is een slechte
voorbereiding voor een autoritaire hervor
ming. Ook dient art. 48, tweede lid, er niet
voor de Rijkshervorming ten uitvoer te leg
gen. Op z'n minst had de R ij ksr geering der
halve tegelijkertijd het ontwerp van een wet
inzake de rijkshervorming moeten voorleggen
aan den rijksraad, zooals bij de grondwet is
bepaald, ten einde langs dezen weg op
regelmatige wijze tot een besluit te kunnen
komen. De rijksregeering heeft evenwel
drie maanden nutteloos laten voorbijgaan,
zonder dat te doen. Op deze wijze wordt een
gunstige afhandeling van het groote werk
niet bevorderd, doch in tegendeel ernstig in
gevaar gebracht. De Pruisische staatsregee
ring heeft niet alleen de rechten der huidige,
doch ook der toekomstige Pruisische staats
regeering te waarborgen. Als lid van den
rijksraad richt zij nogmaals van deze plaats
af den dringenden eisch tot de Rijksregeering
de ongemotiveerde bizondere maatregelen in
Pruisen in te trekken, op z'n minst de be
slissing van het staatsgerechtshof op loyale
wijze ten uitvoer te leggen en de staatsauto-
riteit, die niet aleen belichaamd is in de
Rijksregeering, doch ook in de landsregeerin-
gen, zelf op voorbeeldige wijze te respec
teeren.
o
Vervolgens legde de rijksminister van bin-
nenlandsche zaken, van Gayl, de verklaring
af, dat de geheele aangelegenheid volgens de
meening der rijksregeering niet in den rijks
raad thuis behoort, na het Vonnis, doch, dat
zij, naar in het arrest wordt geconstateerd,
een zaak is welke door de betrokkenen moet
worden geregeld, dus fusschen het Pruisische
staatsministerie en den rijkscommissaris voor
Pruisen. De rijkskanselier, aldus von* Gayl,
heeft als rijkscommissaris in tegenwoordig
heid van den rijkspresident reeds ter ge
legenheid van een bespreking met premier
Braun de loyale ten uitvoerlegging van het
arrest toegezegd. Onderhandelingen betref
fende de bizonderheden, welke nog worden
gevoerd, zullen naar gehoopt wordt, een be
vredigend resultaat opleveren.
Hierna wees de vertegenwoordiger van
Beieren, gezant dr. v. Pregerm, er op dat de
Beiersche staatsregeeritig op het standpunt
staat dat alle overige uitspraken van het
staatsgerechtshof, zoo ook het vonnis van
25 October, voltrokken moeten worden in den
geest, waarin zij zijn uitgesproken.
Beieren wil zich tot deze principieele op
merking beperken en voor het overige de on
middellijk betrokkenen de regeling der bi-
zonderheden in den zin van een loyale over
eenkomst overlaten. Voorts zal er wel ge
legenheid zijn in een bizondere zitting van
de vereenigde commissies van den rijksraad
Zaterdag uitvoerig in deze aangelegenheid
een standpunt in te nemen.
Bij deze verklaring sloten zich aan de
vertegenwoordigers van Wurtemberg, Sak
sen, Hessen, Hamburg en de Rijnprovincies.
Bij de afwikkeling van de uitgebreide agen
da werden de voorstellen met betrekking tot
de bezetting van functies bij het rijksinsti
tuut voor verzekering, verschillende bestuurs-
plaatsen bij de rijksposterijen e.d. goedge
keurd.
Een schrijven van den rijkskanselier inzake
de benoeming van dr. Bracht en dr. Popitz
tot rijksministers zonder portefeuille werd op
voorstel van den Pruisischen vertegenwoor
diger verwezen naar de begrootingscommis-
sie van den rijksraad, opdat deze de kwestie
der benoeming van de ministers met het oog
op de begrooting zal kunnen behandelen.
NA DE DUITSCHE VERKIEZINGEN.
De sociaal democraten en de
rijksregeering.
Het partijbestuur van de S.P.D. heeft het
volgende rapport opgesteld over zijn beraad
slagingen van gister. Het partijbestuur heeft
zich bezig gehouden met den politieken toe
stand, zooals die ontstaan is door het resul
taat der Rijksdagverkiezingen. Daarbij
heerschte volkomen overeenstemming over
het feit, dat er voor de S.P D. ook thans nog
slechts een mogelijkheid is n.1. de scherpste
en onverbiddelijkste strijd tegen de huidige
Rijksregeering en haar plannen. De sociaal
democratische Rijksdagfractie zal Donderdag
17 November bijeenkomen en in dien geest
verdere besluiten nemen voor haar optreden
in den Rijksdag.
De sociaal-democraten hebben het voorne
men in den Rijksdag voorstellen in te die
nen betreffende een uitvoeringswet op art. 48
het uitvaardigen van amnestie, opheffing der
bizondere gerechtshoven, verhooging der
werkloozenondersteuningen, reorganisatie
van het bedrijfsleven etc.
De officieele mededeeling aan
gaande bezoek rijkskanselier bij
Hindenburg.
Ofifcieel wordt medegedeeld: Rijkspresi
dent von Hindenburg heeft gister, kennis ge
nomen van het rapport van rijkskanselier von
Papen met betrekking tot de opvatting van
het rijkskabinet nopens den binnenlandsch
politieken toestand. De rijkspresident legde
er den nadruk op, dat hij ook verder vast
houdt aan de vorming van de regeering von
Papen ten grondslag liggende gedachte van
een nationale concentratie. Dienovereenkom
stig heeft hij den rijkskanselier opgedragen
door besprekingen met de leiders der par
tijen, die daarvoor in aanmerking komen,
vast te stellen of en in hoeverre zij bereid
zijn de regeering te steunen bij de ten uit
voer legging van het politieke en economische
program.
De a.s. onderhandelingen met de
partijleiders.
Naar de „Boersenzeitung" verneemt, zul
len de uitnoodigingen aan ae partijleiders der
Duitsch-nationalèn, nat -soc., Centrum, Beier
sche volkspartij en Duitsche volkspartij nog
in den loop van heden worden verzonden.
Besprekingen met andere partijen worden
niet overwogen.
De kanselier zal met de partijleiders af
zonderlijk onderhandelen.
Men verwacht dat de eerste bijeenkomsten
Zondag zullen plaats hebben. Over het alge
meen verwacht men geen succes van deze be
sprekingen.
De „Germania" schrijft o.a.: wanneer de
missie van den rijkskanselier inderdaad be
perkt is tot het vaststellen van de vraag of
ae betreffende partijen geneigd zijn de regee
ring bij het uitvoeren van haar program te
steunen, kan men reeds thans voorspellen
dat de nationale concentratie ook verder al
leen de partij van den heer Hugenberg en de
volkspartij zal omvatten Het blad neemt dan
ook aan dat de door den rijkèpresident aan
von Papen gegeven opdracht niet zoo nauw
'omgrensd is als uit den tekst der officieele
mededeeling zou kunnen blijken en dat wan
neer het gestelde doel niet bereikt mocht
worden, nog andere oplossingen gezocht zul
len worden.
Voorstel tot samenwerking tus-
schen nazi's, centrum, socialisten.
In het dagblad „Der Deutsche" schrijft
Georg Wieber, de hoofdredacteur van het or
gaan der Christelijke metaalarbeiders o.a.:
Hoe staat het nu deze verkiezingsuitslag
met de rechten der natie, met de rechten der
werknemers, der kleine en middelgroote boe
ren?
Dat is de beslissende kwestie. Ter wille
van de natie en de arbeidersklasse zeggen
wij, dat tegenover de heerenclique om Hugen
berg slechts de strijd blijft. Nationaal-socia-
listen, Centrum, socialisten en Christelijk-
socialen: Al deze partijen zijn niet denkbaar
zonder een scherp gestelde sociale nota. Wie
de reactie wil tegengaan, moet over de par
tijtegenstellingen heen niets anders willen
dan het recht der natie verdedigen, doch ook
alle gegeven gerechtvaardigde middelen in
toepassing brengen. Dat wil niets anders
zeggen dan in werkelijkheid de natie boven
de partij en de rechten van het volk hooger
stellen dan dikwijls bevroren partijpolitieke
beschouwingen. Wij weten dat het opwerpen
van de kwestie der mogelijkyid vAn een sa
mengaan van nationaal-soc.alisten, centrum
en socialisten allereerst bijna uitsluitend te
genstellingen od den voorgrond plaatst. Wij
zien evenwel: Natie en staat verkeeren in het
grootste gevaar. Dat is onze zorg. Dat is
iets anders dan het slagkoord van het vak-
vereenigingsfront van Leiphart tot Strasser
Wij hebben op de scherpste wijze gestreden
tegen de gedachte van een gemeenschappelijk
vakverbond. Iets anders is evenwel een uit
de noodzakelijkheid van het oogenblik gebo
ren samengaan van politieke partijen, ten
einde de waarachtig nationale gedachte en
de waarachtig sociale idee in het Duitsche
volk te redden. Een samengaan van nat.-soc.,
centrum en socialisten zou het einde betee-
kenen van de politieke en sociale reactie en
ook het begin van een nieuw opbouwen van
het bedrijfsleven en den staat in zich bergen.
Een mislukking zou evenwel de volkomen
knechting der werkende klassen in de naaste
toekomst beteekenen. Het volk kan niet lang
meer wachten op de beslissing der partijen.
GROOTE OPWINDING IN
ZWITSERLAND.
Algemeene staking? Groot
aantal toeschouwers het slacht
offer.
Men vreest, dat het te Genève tot betoogin
gen voor de gevangenis zal komen, waarin de
leider der socialisten, Nicolo, wordt gevan
gen gehouden. Alles hangt evenwel af van
de beslissing der socialistische leiders met
betrekking tot de algemeene staking, welke,
indien zij geproclameerd wordt, een zeer
ernstigen toestand in het leven zal roepen.
Donderdag hebben in den loop van den dag
geen arrestaties meer plaats gehad. Het is
tot nu toe nog niet gelukt den leiders der
communisten in handen te krijgen.
Het is gebleken, dat hier in tegenstel
ling met andere landen voor de eerste
iqa^i e§g pfmanschapueinke atue van com
munisten en socialisten heeft plaats gehad.
De communistische en socialistische groepen
zijn door dezelfde leiders aangevoerd.
De bevolking bespreekt algemeen de hou-
ding der troepen en het vuren uit machinege-
weren op de menigte. Het requireeren van de
recrutenschool uit Lausanne, welke uit jonge,
nog ongeoefende soldaten bestaat, wordt ge
motiveerd met het feit, dat door het in Zwit
serland geldende militaire systeem niet direct
volwaardige troepen ter beschikking staan en
dat de mobilisatie der oudere lichtingen pas
na 24 uren mogelijk zou zijn geweest. Hier
door wordt ook verklaard, dat de manschap
pen die het eerst op het tooneel zijn versche
nen onverwacht snel zijn ontwapend. De po
litie heeft bij deze ongeregeldheden volkomen
gefaald.
Het optreden der troepen is evenwel door
vooraanstaande Zwitsersche kringen goedge
keurd, aangezien krachten de tot nu toe op
gedane ondervinding slechts door energiek
ingrijpen een verdere uitbreiding der com
munistische onlusten kon worden voorkomen.
Onder het groot aantal slachtoffers bevin
den zich ook veel toeschouwers. Dit wordt al
dus verklaard, dat de toeschouwers in de be
tooging der socialisten en communisten zijn
betrokken.
Verstrekkende veiligheidsmaatregelen.
De algemeene staking, welke gedurende
vier uren te Lausanne heeft plaats gehad,
draagt een zuiver kantonaal karakter en
breidt zich derhalve niet uit tot de bonds-
ambtenaren en bondsbeambten en dus ook niet
tot de bondsspoorwegen en de bondsposte-
rijen.
In regeeringskringen te Genève wordt met
nadruk verklaard, dat de toestand thans vol
komen rustig is.
Ter bescherming van de bevolking, zoo-
mede van den zetel van den Volkenbond en
van het Internationaal Arbeids Bureau zijn
buitengewoon vérgaande maatregelen ge
troffen.
De Bondsraad over de gebeurte
nissen.
De Zwitsersche Bondsraad heeft Donder
dagmiddag uitvoerig de gebeurtenissen te
Genève en Lausanne besproken. In verband
hiermede wordt het volgende communiqué
uitgegeven:
„De bondsraad heeft in zijn buitengewone
zitting van heden de smartelijke gebeurtenis
sen te Genève besproken. Hij heeft kennis ge
nomen van de mededeeling der Geneefsche
regeerig, dat zij voor Vrijdagochtend het regi
ment infanterie van Genève en een Geneefscb
landweerbataljon zal requireeren. De troe
pen, welke belast zijn met de handhaving
van de orde, worden beschouwd als te zijn in
actieven dienst (d.i. ongeveer uitzonderings
toestand). De Bondsraad heeft er kennis van
genomen, dat het bondsdepartement voor mi
litaire aangelegenheden een onderzoek van
wege de militaire justitie heeft bevolen, ten
einde nauwkeurig vast te stellen onder welke
omstandigheden de troepen gisteren bij de
gebeurtenissen te Genve hebben ingegrepen".
De Geneefsche staatsraad maant
tot kalmte.
De Geneefsche staatsraad heeft met het
oog op de bloedige gebeurtenissen in den
nacht op Donderdag een proclamatie uitge
vaardigd, waarin verklaard wordt: De staats
raad is vastbesloten de openbare orde met de
grootste energie tegen alle onlusten en ver
storingen te handhaven. De bevolking wordt
tot kalmte gesommeerd. Samenscholingen of
optochten zijn verboden.
De burgerlijke pers van Genève schuift de
verantwoordelijkheid voor de bloedige botsin
gen in den afgeloopen nacht op de schouders
van den leider der socialisten Nicolo en stel?
met nadruk vast, dat de eerste aanvallen van
de massa is uitgegaan. De soldaten zijn, vol-
gens de bladen, op zeer brute wijze mishan
deld. De troepen hebben pas na herhaalde
waarschuwingen het vuur geopend.
Daarentegen publiceert het Geneefsche
socialistische blad „Le Travail" een oproep
van het socialistische comité aan de arbei
dersklasse om direct zeer scherp te protestee
ren tegen de houding der troepen.
Het comité betoont zijn volledige instem
ming met het optreden der Geneefsche arbei
dersklasse tegen de corrupte bourgeoisie en
verklaart, dat de leidende partij-instanties
onverwijld zijn bijeengekomen ten einde, de
arbeidersorganisaties de noodzakelijke In
structies te geven voor een algemeene verde
digingsactie.
In den loop van den middag zijn nieuwe
troepenversterkingen uit Bern naar Genève
gezonden.
Geen algemeene staking?
In de zitting der leiders van de Zwitser
sche socialisten is Donderdag na urenlange
besprekingen besloten Zaterdag, den dag
waarop de slachtoffers te Genève zullen wor
den teraardebesteld, als een treurdag te be
schouwen. De arbeidersklasse moet er van
worden vrijgesteld arbeid te verrichten tij
dens de plechtigheid of verder te werken.
Nopens de kwestie van algemeene staking
hebben de socialistische leiders geen directe
beslissing genomen. Evenwel bipt uit de
tot nu toe genomen besloten dat voorloopig
