DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
BagzUiksch Omvzichl
^Buitenland
ffiüwenland
Ko. 276
Dinsdag 22 November 1932
134e Jaargang
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.
franco d' r het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
f'JJS DER GEWONE ADVERTENTIEN;
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uh drie bladen.
DE KABINETSCRISIS IN
DUITSCHLAND,
Het antwoord van Hitier aan den
rijkspresident.
De toestand nog onbeslist.
Zooals we al vermeldden had rijkspresi
dent von Hindenburg aan den leider van de
nat.-soc. Hitier opgedragen met de partijen te
onderhandelen, welke onderhandelingen door
den rijksdag-president Goering werden ge
leid. De Duitsch-nationalen waren echter op
de uitnoodiging niet verschenen.
Gister vroeg Hindenburg Hitier in een
kort onderhoud, of hij in staat was een kabi
net met een parlementaire meerderheid en
een vast program te vormen. Hierbij echter
stelde de president zijn voorwaarden.
Allereerst wijst Hindenburg er op, dat de
samenstelling van het kabinet, zooals de ge
woonte is, de goedkeuring van den rijkspre-
sident behoeft. Ook behoudt hij zich het recht
voor invloed uit te oefenen op de bezetting
van het rijksweerministerie en het ministerie
van buitenlandsche zaken, welk recht voort
vloeit uit het feit, dat hij opperbevelhebber
der rijksweer en vertegenwoordiger van het
rijk tegenover het buitenland is.
De president eischt voorts de opstelling
van een economisch program ïn waarborgen
dat de tegenstelling rijk-Pruisen niet wordt
hersteld en verder, dat art. 48 van den grond
wet niet wordt gewijzigd of verzwakt.
Het werk dus van de regeering-Von Papen
mag niet worden te niet gedaan.
Nu gaat het er dus om of de poging van
Hitier zal slagen; zijn ernstigste vijanden
zijn de Duiiscb-nationalen, die hem in alle
opzichten zullen trachten te dwarsboomen.
Welk antwoord nu heeft Hitier gister den
staatssecretaris dr. Meissner overhandigd?
Het rijkspersbureau der N.S.D.A.P. deelde
gister mede:
„Na uitvoerige besprekingen met leidende
figuren uit de nationaal-socialistische bewe
ging en vooraanstaande persoonlijkheden
uit het openbare leven, is hedenavond om 8
uur het antwoord van Adolf Hitier in den
vorm van een brief aan den heer staatssecre
taris Dr. Meissner overhandigd.
De brief behelst een aantal kwesties, welke
waarschijnlijk morgen in den loop van den
dag zullen worden opgehelderd'.
Wij vernemen dat de brief van Adolf Hit-
Ier aan staatssecretaris Dr. Meissner waar
schijnlijk niet zal worden gepubliceerd. De
brief is om acht uur gisteravond door den
president van den rijksdag, Goering, over
handigd. Omtrent den inhoud van het voor-
lcopige antwoord van Hitier verluidt even
wel, dat Hitier de opdracht van den rijkspre
sident in den gewenschten vorm niet heeft
aanvaard, waartegenover staat dat de deur
voor verdere besprekingen openblijft.
Tot de persoonlijkheden met wien in den
loop van gistermiddag in hotel Kaiserhof
uitvoerige gedachtenwiselingen hebben
plaats gehad, behoort ook de vroegere presi
dent van de rijksbank, dr. Schacht.
Met personen tot andere partijen behoo-
rend, die voor een eventueele kabinetsvor
ming in aanmerking komen, is evenwel van
nationaal-socialistische zijde niet onderhan
deld en met hen is tot nu toe ook nog geen
contact gezocht.
Het is niet juist dat Goering Zondag met
Stegerwald zou hebben onderhandeld. Het
betreft veeleer een ander kops.uk der Cen
trumspartij
Verder wordt officieel medegedeeld: „De
leider der nationaal-socialistische Duitsche
arbeiders partij Adolf Hitier, heeft den
staatssecretaris dr. Meissner een schrijven
gezonden, waarin hij eenige nadere inlichtin
gen vraagt, welke morgen in den loop van
den dag zullen worden beantwoord".
De vooruitzichten van Adolf Hitier wer
den in politieke kringen te Berlijn gisteravond
in zooverre iets optimistischer beoordeeld,
daar des middags een afwijzing door Hitier,
zooals door velen werd verwacht, niet ge
schiedde.
Niettemin zouden de moeilijkheden nog
steeds bestaan. Deze moeilijkheden bestaan
in hoofdzaak hierin dat de opdracht van den
rijkspresident volgens het officieele commu
niqué een zekere meerderheid met een ge
meenschappelijk werkprogram in den Rijks
dag vereischt. Hoewel de inlichtingen door
Hitier aan dr. Meissner gevraagd niet be
kend zijn, neemt men toch aan dat zij in
hoofdzaak de door den rijkspresident gestel
de eischen van een parlementaire meerder
heid betreffen.
Het was derhalve te verwachten dat Hitier
de opdracht van den rijkspresident in dezen
vorm zou van de hand wijzen en daarom is
dan ook niet aan te nemen, dat hij de op
dracht in dezen vorm zal aannemen. De
eigenlijke beteekenis der inlichtingen ziet
men in politeike kringen hierin dat de rijks
president genoopt zal worden de „parlemen
taire" meerderheid te wijzigen in een „auto
ritaire".
De Beiersche Volkspartij-correspondent
schrijft oma., dat het de vraag is of het mo
gelijk zal zijn onder leiding van Hitier de ge
dachte der nationale concentratie te verwer
kelijken, aangezien de Beiersche Volkspartij
aan de gedachte dezer nationale concentratie
ook onder de gewijzigde omstandigheden
vasthoudt. Thans moet men ernstig de vraag
overwegen of hiervoor in een of anderen
vorm en onder bepaalde voorwaarden een
directe of indirecte steun van een Hitler-expe-
riment in aanmerking zal kunnen komen. Het
ligt voor de hand dat het hier het meest ge
waagde en gevaarlijke experiment der Duit
sche politiek betreft. De Beiersche Volkspar
tij zal geen vinger kunnen uitsteken voor een
regeering, welke niet de verplichting op zich
neemt de rechten der landen te eerbiedigen
en een rijkshervorming na te streven, welke
den landen zal teruggeven wat vereischt
wordt voor de handhaving van een echt fede
raal leven. De Beiersche Volkspartij zal on
mogelijk haar toestemming kunnen geven
voor de leiding der rijksaangelegenheden, te
gelijk met de leiding van Pruisen in handen
van de nationaal-socialistische partij.
o
De Kölnische Volkszeitung schrijft o a. dat
de opdracht van Hindenburg aan Hitier een
groote verrassing is, die herinnert aan de tij
den van het allerschoonste parlementarisme.
Men staat hier voor een verbazingwekkende
ommekeer in de opvattingen, voor een groot
raadsel. Deze buitengewone ruime handha
ving van het parlementarisme gaat zelfs hun
die de parlementaire regeeringsmethoden het
beste achten veel te ver.
De Rheinisch Westphalische Zeitung
schrijft dat een overeenstemming tusschen
nationaal-socialisten en Duitsch-nationalen
de eenige reëele mogelijkheid is. Wanneer de
^^overeenstemming tot stand komt, zou een
^a'atsleiding op autoritairen grondslag zijn
bereikt, die tevens in het volk geworteld was.
Een dergelijke regeering zou onafhankelijk
staan tegenover den rijksdag maar tevens de
mogelijkheid hebben den volkswil in veel
rootere mate dan tot dusverre, te mobilisee-
voor het uitvoeren van haar maatregelen
,D.A.Z." verklaart zich positief voor
kanselierschap van Hifler en schrijft, dat
13e Augustus zich in politieken zin heeft
herhaald. Daarin ligt een bewijs voor den
goeden wil van den rijkspresident en voor
het feit, dAt Hitier zich thans weet te mati
geq. Het socialisme is overgevoelig. Voor
den wil van het derde deel van het Duitsche
volk moet men buigen. De beweging van Hit-
Ier moet invloed op de regeering worden toe
gekend.
De „Germania" beschouwt de onderhande
lingen die Goering met het Centrum heeft
gevoerd, als tamelijk kansloos. Toch houdt
het blad vast aan de gedachte van de natio
nale concentratie.
Volgens de „Berliuer Boersenkurier" heeft
de opdracht aan Hitier weinig kans van sla
gen.
De „Boerseneitung" ziet in het voortgaan
der besprekingen een verheugend teeken er
voor, dat nog niet alle bruggen zijn afge
broken en nog niet alle mogelijkheden uitge
put zijn. Een overeenstemming tusschen nat.
soc en Duitschnationalen, waarbij natuurlijk
ook de Duitsche Volkspartij zou worden be
trokken schijnt het blad een der essentieelste
voorwaarden voor een in nationalen zin wen
schelijke oplossing.
De „Deutsche Zeitung" is van opvatting
dat de N.S D.A.P. haar doel niet kan berei
ken langs den weg van een parlementaire
meerderheidsvorming, maar alleen door in
schakeling in een nieuwe presidentieele regee
ring van werkelijke nationale concentratie.
DE ZITTING VAN DEN V, B, RAAD
Redevoering van Wellington Koo
In de gistermiddag gehouden Raads
zitting heeft de vroegere Chineesche
minister van buitenlandsche zaken
Wellington Koo, een redevoering ge
houden, welke eenige uren duurde. Hij
verklaarde o. m. dat Japan zich voor
doet als een lammetje, dat zich moet
verdedigen tegen het wilde Chineesche
beest. De Japansche regeering geeft
thans evenwel toe, dat de militaire be
zetting van Mandsjoerije heeft plaats
gehad volgens een tot in bizonderheden
voorbereid plan. De spreker prees ver
volgens het Lytton-rapport en verklaar
de voorts, dat de door Japan sinds
eeuwen gevolgde gewelddadige verove
ringspolitiek het grootste huidige ge
vaar beteekent. De boycottbeweging
tegen Japan is gericht tegen de voort
durende gewelddaden en ongerechtig
heid der Japansche politiek. De Volken
bond heeft, hetgeen te betreuren is, tot
nu toe geen effectief middel gevonden
om de tenuitvoerlegging zijner besluiten
te bereiken. In China heerscht geens
zins een stemming van vijandigheid je
gens het buitenland. Het Kelloggpact
heeft geen zin meer indien de schen
ding van het verbod van oorlog wordt
toegelaten onder het mom van wettige
verdediging. De Japansche aanval op
het vreedzame China is zonder weerga
in de moderne geschiedenis. Wellington
Koo besloot met den eisch dat de Ja-1
pansche troepen onmiddellijk moeten
worden teruggetrokken als onverbidde-1
lijke voorwaarde voor een regeling van
het Japansch-Chineesche conflict en
een algeheele vergoeding van alle China
berokkende schade. De oplossing der
Mantsjoerijsche kwestie kan slechts
worden gevonden op de basis der bepa
lingen van het Volkenbondsstatuut, het
Kelloggpact en van het Nemenmogeud-
hedenverdrag van Washington.
POLITIEKE SCHIETPARTIJ IN
DORTMUND,
Zondagnacht is het volgens mededee-
lingen van de politie, in een herberg in
het stadsdeel Deusen van Dortmund
tusschen aanhangers van de N.S.D.A.P.
en leden van een arbeiderszangvereeni-
ging tot oneenigheden gekomen, in den
loop waarvan door 2 S.A.-mannen den
herberg ingeschoten werd. Hierbij werd
een mijnwerker levensgevaarlijk door
een schot in den buik gewond. Een
tweede mijnwerker kreeg een schamp
schot aan het hoofd. Beide gewonden
zijn lid van de soc.-dem. partij. Een der
daders is heden gearresteerd.
Voor het proces bestaat een buiten
gewone belangstelling, vooral van de
zijde der vrouwen. Leitgoeb, die 50
jaar oud is, heeft reeds 20 jaren in de
gevangenis doorgebracht.. Leitgoeb
bekende de misdaden, maar ontkende,
dat roof het motief was geweest. Hij
heeft de moorden begaan in abnorma-
len geestestoestand. Hij heeft ook niet
uit haat gehandeld. Uit de schildering
van zijn levensloop blijkt, dat hij een
buitenechtelijk kind is. Hij bestal een
slager, bij wien hij in de leer was.
Daarna volgde het eene misdrijf na het
andere. Hij maakte zich schuldig aan
desertie en aan een geheele reeks dief
stallen. In het jaar 1910 trad hij in het
huwelijk, maar na 5 jaar werd echt
scheiding uitgesproken op e'sch van de
vrouw. Uit dat huwelijk waren drie
kinderen geboren. Gedurende het ver
hoor verklaarde Leitgoeb, dat hij een
bovennatuurlijken aanleg heeft. Hij
herhaalde, dat hij geen roof in den zin
had, maar gedreven werd door een
donkeren drang.
Daarna werd de behandeling van de
zaak verdaagd tot Dinsdag.
gegeven den transporten van Japansche
troepen geen moeilijkheden in den weg
te leggen.
Aanval van Japan in Nöord-
Mantsjoerije,
Volgens Chineesche berichten hebben
de Japansche troepen den sinds dagen
voorbereiden gróoten aanval op de
troepen van den Chineeschen generaal
Soe in Noord-Mantsjoerije ingezet. De
Japanners rukken met 10.000 man te
gelijkertijd op uit Tsitsikar en Hailoen
uit Westelijke richting.
DE
DERDE BRITSCH-INDISCHE
CONFERENTIE.
HET GEVAL BLACKTOM.
De Mixed Claimscommissie is begon
nen aan de laatste onderhandelingen
over de zaak Blacktom en de zaak
Kingsland. Als Duitsche vertegenwoor
diger neemt Dr. Kiesselbach aan de
onderhandelingen deel, die waarschijn
lijk eenige dagen zullen duren.
Het gaat hierbij om de definitieve
opheldering van de kwestie of de ont
ploffingen die in den wereldoorlog in
de Amerikaansche munitiedepots Black
tom en Gingslaud plaats vonden door
Duitsche zijde veroorzaakt zijn. Van
Amerikaansche zijde is nieuw bewijs
materiaal verzameld. De Duitsche ju
risten beweren dat dit falsificaties zijn.
Gister begonnen de werkzaamheden
der Derde Engelsch-Indische conferen
tie onder voorzitterschap van den Lord
kanselier Lord Sankey. Er werd eerst
beraadslaagd over het rapport der
commissie voor de kiesrechthervor
ming.
DE REIS VAN TROTZKI.
Trotzki is te Marseille aangekomen. Daar
verwacht werd, dat zijn aankomst aanleiding
zou geven tot demonstraties, welke de over
heid wilde voorkomen, deed men Trotzki en
zijn vrouw bij het Ile de Riou van boord
gaan, waarna zij op onopvallende wijze ver
der werden geleid.
AUTODIEF GEARRESTEERD.
Te Zurich is een internationale auto
dief, de uit Stuttgart afkomstige Schon-
delmeier, gearresteerd, toen hij met
een gestolen luxe-wagen ter waarde van
50.000 franken wilde wegrijden. Een
refhercheur sprong op de treeplank. De
dief raasde met een snelheid van 120
K M. er vandoor en trachtte den beamb
te van de treeplank af te duwen. Ten
slotte moest hij evenwel in een klein
plaatsje stoppen, waarbij hij kon wor
den gearresteerd.
HET
BIJ
AUTOBUS-ONGELUK
ROME.
20 gewonden in de ziekenhuizen.
Van de bij het ernstige ongeluk bij
den spoorwegovergang van Furbara
gewonde jong-fascisten zijn ongeveer
20 naar de ziekenhuizen overgebracht.
De toestand van eenigen hunner is
zorgwekkend. De plaats Tarquinini,
van waar alle dooden en verongelukten
afkomstig zijn, is tengevolge van de
ramp in diepe rouw gedompeld.
DE OORLOGSSCHULDEN.
Tsjecho Slowakye verzoekt
uitstel van betaling.
Ook Tsjecho Slowakye heeft bij het
staatsdepartement een verzoek inge
diend om opschorting der betaling der
vervallende annuïteiten.
HET PROCES TEGEN DEN
VROUWENMOORDENAAR
LEITGOEB AANGEVANGEN.
Gister is een aanvang gemaakt met
een der meest sensationeele processen,
die Oostenrijk in de laatste jaren heeft
gekend. Beklaagde is de roofmoorde
naar Franz Leitgoeb, die sedert 1 Maart
van dit jaar zich in preventieve hechte
nis bevindt. Zeven moordaanslagen op
vrouwen van middelbaren leeftijd wor
den hem ten laste gelegd. Eerst bij
den zevenden moord kon hij worden be
trapt, toen een 58-jarige vrouw dood in
haar villa te Linz werd gevonden. Toen
Leitgoeb gearresteerd was, bekende hij
al zijn euveldaden. Reeds in 1912
bracht hij zijn eerste slachtoffer om het
leven, door haar te wurgen. Andere
vrouwen doodde hij door ze in rook te
verstikken of te verbranden. Ook zijn
grootmoeder heeft bii om het leven ge
bracht.
BLOEDIGE GEVECHTEN IN
HONDURAS TUSSCHEN REGEE-
RINGSTROEPEN EN
OPSTANDELINGEN.
De regeeringstroepen .van Honduras
hebben de onder leiding van deri ver
slagen liberalen candidaat voor het
presidentschap, dr. Hoete, staande op
standelingen nog meer nederlagen toe
gebracht. Zij versloegen hen bij Tocoa
aan de golf van Honduras en in de ber
gen van Guayas. De regeeringstroepen
hebben voorts de stad Progreso bezet
na een verbitterd gevecht met de op
standeli'ngen.
HET VONNIS IN HET LAPPO-
PROCES.
Gevangenisstraffen voor Lap-
po-leiders.
In het opzienbarende proces tegen
de Lappoleiders (Finland) in verband
met de gebeurtenissen bij Maentsaelae
is gister door het gerechtshof vonnis
gewezen. De vroegere chef van den ge-
neralen staf van het Finsche leger, ge
geraal Wallenius en de Lappoleider
Kosola, werden evenals Sario en Wisa
ieder tot negen maanden gevangenis
straf veroordeeld. Handelsraad Haar-
los krijgt zes maanden gevangenisstraf.
Van de in het geheel 102 verdachten
werden 24 vrijgesproken en 20 begena
digd. Bij 52 werd de voorloopige hech
tenis als straf beschouwd. In eerste
instantie waren Wallenius en Kosola
vrijgesproken. Toen de Lappoleiders
niettemin niet op vrije voeten waren
gesteld, doch op grond van de Wet tot
Bescherming der Republiek in arrest
werden gehouden, waren zij in voedsel-
staking gegaan.
WERKLOOZEN-ONLUSTEN TE
CLEVELAND.
Bereden politie voerde eenige charges uit
tegen communistische werkloozen te Geve-
land in Ohio, die toegang verlangden tot het
stadhuis teneinde den burgemeester hun
eischen te overhandigen voor vrije voeding
vrije brandstof en vrij gas. Verscheidene per
sonen liepen bij de charges lichte verwondin
gen op.
TIEN VEROORDEELDEN UIT
GEVANGENIS ONTSNAPT.
Zondag zijn tien veroordeelden uit de
Rockingham County-gevangenis te Ports
mouth in den staat New-York ontsnapt. Een
der ontsnapten kon later in de woning van
zijn vrouw te Lynn weer gearresteerd wor
den. Van de overige negen ontbreekt elk
spoor.
RICHARD TAUBER NIET
OPGETREDEN.
In den Holandschen Schouwburg te Am
sterdam zou gisteravond de bekende zanger
Richard Tauber optreden in „Dreimadler-
haus". De zanger is echter niet verschenen,
zoodat de voorstelling niet kon doorgaan.
De directie van de Hollandsche Schouw
burg deelde bij navraag mede, dat zij de re
denen niet kent, waarom de heer Tauber niet
gekomen is. De zaal zou uitstekend zijn be.
zet, want er was veel besproken. Er zijn ech
ter, zoo zei de directie, door een paar deur
waarders en ook door advocaten beslagen
gelegd in den schouwburg, naar het schijnt
wegens verplichtingen, die de impressario
van den zanger, de heer dr. Eckhardt, op
zich had genomen en niet zou zijn nageko
men. Wij hebben daarna gepoogd den heer
Richard Tauber of zijn impressario te spre
ken te krijgen.
In het Amstel Hotel, waar hij logeert, werd
gezegd, dat noch de heer Tauber, noch diens
impressario aanwezig waren.
DE
De
TOESTAND IN HET VERRE
OOSTEN.
Japansch troepentransport
directie van den Chineeschen
Oosterspoorweg heeft voor het trans
port van Japansche troepen naar het
Westelijke traject van den spoorweg
treinen ter beschikking gesteld, aange
zien daar thans in grooten omvang
militaire operaties worden uitgevoerd
Naar verluidt heeft de Sovjetregee
ring de Sovjetrussische directie van
den Chineeschen spoorweg instructies
EEN HOL GEVONDEN.
Zondagmiddag is de politie te Nijmegen
gewaarschuwd, dat aan de Torenlaan aan
een onbebouwden zijweg, ongeveer 10 M. van
den weg verwijderd, een hol was gevonden.
Het hol was deskundig gegraven en ruim
twee M diep en ongeveer 2 M. breed. De in
gang was ongéveer 1 M2. groot. Het hol
werd gestut door balken, was bekleed met
planken en bedekt met takken, waarop een
laag van 30 cM. grond was gebracht, waar
door het aan het gezicht was onttrokken.
In het hol werd gevonden een groote zak
met spijkers en gereedschapnen. In de nabij
heid lag een stalen lepel. De politie ver
moedt, dat het hol bestemd was voor smokke
laars of inbrekers, die er hun buit wilden ver
stoppen.
INBRAAK TE AMERSFOORT.
De daders ie Amsterdam aangehoif
den.
Zondag zijn te Amsterdam op de Zondags
markt in de Uilenburgerstraat vier jongelie
den. die gouden en zilveren sieraden wilder
verkoopen, aangehouden.
De jongens hadden in het begin van de
vorige week ingebroken in een villa aan de
Koninginnelaan te Amersfoort en hadden het
ontvreemde in een boschje verstopt. Zondag
morgen hebben zij voor de tweede maal hun
slag geslagen. Een bedrag aan Fransche
francs, welke zij de eerste maal hadden ge
stolen, hebben zij bij een bankinstelling te
Amersfoort ingewisseld, van welk geld zij de
reis naar Amsterdam hebben bekostigd.
De villa was eenigen tijd geleden door df
bewoners verlaten.
EEN MOTIE VAN AFKEURING.
Socialistische Statenleden die vóót
loonsverlagng hadden gestemd.
Zaterdag en Zondag werd te Groningen
een vergadering gehouden van de Geweste
lijke Federatie Groningen der s.d.a.p. Daar
in kwam in behandeling de houding van de
Statenvergadering van 19 Juli 1932. Zes
leden der s.d.a.p. hebben daarin gestemd voor
de loonsverlaging van het personeel in dienst
van de provincie. Dat waren de leden mevr.
W. Ploegsma— Bentum, D. Bartels, L. M.
Mansholt, F. Spiekman, M. Buitenkamp en
K. Freije.
Zooals onlangs gemeld, hadden verschil
lende afdeelingen der s.d.a.p. hun afkeuring
over deze Statenleden uitgesproken en werd
die afkeuring in moties neergelegd, welke
thans in behandeling kwamen. Eén afd. (Gro
ningen) eischte zelfs het aftreden van ge
noemde Statenleden.
Na breedvoerige discussies; welke alle de
behoefte vertolkten om juist in dezen tijd de
eenheid in de partij te bewaren, vereenigden
alle afgevaardigden zich met de motie, inge
diend en verdedigd door den partijsecretaris
Woudenberg. Deze motie luidde aldus:
De jaarvergadering enz., van oordeel, dat
een loonsverlaging in de Statenvergadering
van 19 Juli aan het personeel, in dienst van
de provincie opgelegd, door de omstandig
heden niet werd geboden, betreurend, dat
niettemin door een deel onzer Statenfractie
aan deze loonsverlaging is meegewerkt, ver
trouwt, dat de Statenfractie met deze uit
spraak rekening zal houden,