DAGBLAD VOOR
ALKMAAR
EN
St. Nicolaas-geschenken.
No. 281
iföaandag 28 November 1932
134e Jaargang
KUNSTHANDEL
Fa. VANJ5ER HORST
Langestraat 21 Telefoon 475
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
ei- Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
Irancc door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven Iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Directeur: C. KRAK.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
DxujeÜiksch Ovvuücht
DE BELGISCHE VERKIEZINGEN.
Winst voor de katholieken en
soc. democraten.
Verschillende relletjes.
In België zijn gisteren (Zondag de parle
mentsverkiezingen gehouden, die successen
voor de katholieken en de soc. democraten
hebben opgeleverd. Na wat wij Zaterdag
reeds schreven over deze verkiezingen en haar
beteekenis, kunnen wij hier wel volstaan met
een kleine vermelding over de gebeurtenissen
van gisteren zelf.
Wat dan de uitslag betreft, kan het volgen
de worden gemeld:
In de meeste arrondissementen zijn de libe
ralen achteruitgegaan, een achteruitgang,
die varieert tusschen 2 tot 12 van hun aan
tal stemmen. De vermindering in stemmen
der liberalen is vooral duidelijk in de groote
steden Antwerpen, Luik en Hoey Tevens valt
het op, dat ook de Vlaamsch Nationale Par
tij sterk is achteruitgegaan. Te Antwerpen
gingen de katholieken ongeveer 2 in stem-
menaantal vooruit; de socialisten behaalden
er een winst van 6 de liberalen verloren
er 5.5 de Vlaamsch Nationalen verloren
er 3% de communisten 0.38
De communistische partij is nu zoo ver ge
slonken, dat men gevoegelijk zeggen kan, dat
in België de communisten van weinig of geen
belang zijn.
Het is waarschijnlijk te achten, dat thans
het blok der rechterzijde, gevormd uit katho
lieken en liberalen in de kamer stand zal kun
nen houden. De uit het geheele land binnen
komende uitslagen geven duidelijk aan, dat
de socialisten belangrijke winst boeken, de
katholieken licht vooruitgaan; de liberalen
daarentegen, evenals de Viaamsch nationalen
zijn aan de verliezende hand.
De nieuw opgekomen Nationale Belgische
Partij heeft nergens in den lande een zetel
veroeverd.
o
Wat het verloop der verkiezingen betreft,
overal in het land hebben bloedige incidenten
plaats gevonden. Te Antwerpen werden 4
Ïïrsonen gekwetst, waarvan 1 zeer ernstig
e Namen, Verviers, Eupen, Dendermonde
en verschillende andere gemeenten is 't even
eens tot botsingen gekomen, waar verschei
dene personen werden gekwetst. In vele plaat
sen moesten politie en gendarmerie krachtig
ingrijpen.
Nader wordt over deze botsingen het vol
gende gemeld: Zondagmorgen is het vooral
in het vroegere Duitsche gebied Eupen en
Malmedy tot vechtpartijen gekomen. Te
Eupen kwamen Duitsche socialisten in con
flict met aanhangers der Katholieke Unie.
De socialisten waren, naar het schijnt, uit
omliggende gemeenten overgekomen. Het is
tusschen beide groepen tot een hevige vecht
partij gekomen, welke meer dan een uur
duurde en slechts beëindigd kon worden
door tusschenkomst van gendarmerie uit
Verviers. Bij de botsingen zijn zes personen
gewond. Ook in het plaatsje Kettenis moest
de rijkswacht ingrijpen bij een vechtpartij
tusschen socialisten en katholieken.
Te Antwerpen werden bij een kloppartij
tusschen katholieken en socialisten elf perso
nen gewond, van wie vier ernstig. De vech
tenden hebben van vuurwapenen gebruik ge
maakt, waarbij ook op de politie werd ge
schoten.
Te Bergen en in het kolengebied van de
Borinage hebben hier en daar kloppartijen
plaats gehad tusschen socialisten en aanhan
gers der liberale vakvereenigingen. Verschei
dene personen werden gewond. Ook te Ver
viers zijn bij ongeregeldheden verscheidene
personen gewond. Te Moeskron (West Vlaan
deren) is de gevel van het tehuis der christe
lijke vakvereenigingen beschadigd. De politie
stond hier machteloos tegenover de belha
mels
o
De gewonnen en verloren zetels! De libe-
ra'e partij zal waarschijnlijk 5 tot 6 zetels
Ver'iezen. Daartegenover wint de katholieke
Pftij minstens 5 zetels, n.1. 2 in West-VJaan-
®ei'en, 2 in de provincie Antwerpen en 1 in de
provincie Luik. De socialisten winnen 1 zetel
on ye. provincie Henegouwen, 1 in Mechelen
P 1 in Luik. Te Namen echter zouden de so-
zetel verliezen, welke aan de libe-
<en ten goede zou komen. De Vlaamsch-
v, °na'e partij verliest 2 zetels in West-
aanderen en 2 in Antwerpen, in totaal dus
i ■•|Z - De liberalen verliezen waarschijn
''JK een zetel ten voordeele der katholieken in
ae provincie Limburg. Hier zullen de katho
lieken dus 6 zetels hebben. In deze zelfde pro
vincie behouden de Vlaamsche nationalisten
hun zetel.
KORTE BERICHTEN.
De heer E. Berdenis van Berlekom,
jverleden te Middelburg, heeft o.a. gelega
teerd aan de Noord- en Zuid-Hol landsche
Redding Maatschappij te Amsterdam 5000
en de Zuid-Hollandsche Maatschappij tot
Redding van Schipbreukelingen te Rotter
dam 5000.
Jbuiteuland
DE OORLOGSSCHULDEN.
Betalen of insolvent verklaren.
Met betrekking tot het feit, dat door de
landen-debiteuren nieuwe nota's worden
voorbereid aan de Ver. Staten, wordt in krin
gen, die in nauw contact staan met de Ameri-
kaansche regeering, opgemerkt, dat de- beslis
sing over de kwestie der betalingen vast
staat. President Hoover kan niets meer dan
aan het congres het instellen van een com
missie tot onderzoek der schulden voor te
stellen, hetgeen het congres waarschijnlijk
zal afwijzen. De landen-debiteuren moeten
half December de vervallende amiuiteiten
betalen of zich insolvent verklaren.
In regeeringskringen verwacht men, dat de
landen-debiteuren met Roosevelt, wanneer
deze eenmaal zijn functie zJfl hebben aan
vaard, contact zullen zoeken in verband met
verlaging der schulden.
Ook Polen en Tsjecho Slowakije
moeten betalen.
Het departement van Staat heeft thans aan
Polen en Tsjecho-Slowakije nota's gezonden,
waarin wordt verklaard dat geen aanleiding
wordt gezien betalingsuitstel te verkenen.
Een speciale commissie van de Handels
kamer der Ver. Staten heeft zich tegen iedere
schrapping van schulden verklaard, doch
niet tegen een tijdelijke verlenging van het
moratorium. Een herziening kan slechts
plaats hebben, indien de Europeesche mo
gendheden ontwapenen en in het bizonder op
het gebied der invoerrechten concessies doen.
De nieuwe Engelsche nota.
MacDonald, Baldwin, Neville Chamberlain
en Sir John Simon hebben gisteravond ge
confereerd over de opstelling van de nieuwe
nota aan Washington inzake de oorlogs
schulden.
DE REGEERINGSVORM1NG IN
DUITSCHLAND.
Gister geen officieele besprekingen.
Zondag zijn geen officieele besprekingen
gevoerd met betrekking tot de regeerings
vorming. Officieel kon ook niet bevestigd
worden dat streng vertrouwelijke bespre
kingen van een particulier karakter hebben
plaats gehad.
De „Montag" meldt, dat de fungeerende
rijkskanselier, von Papen, en de rijksweew
minister, generaal von Schleicher, besprekin
gen hebben gehad met verschillende politieke
persoonlijkheden. Deze onderhandelingen
zouden Maandag worden voortgezet.
NASPEL VAN DE BERLIJNSCHE
VERKEERSSTAKING
Processen voor het arbeidsgerecht.
Voor het arbeidsgerecht werden heden 26
processen begonnen, die in verband staan
met de Berlijnsche verkeersstaking in begin
November. Als eischers traden op ambtena
ren en arbeiders van de B. V. G., die wegens
deelneming aan de staking zonder termijn
waren ontslagen. De B. V. G. stelde zich op
het standpunt, dat dit ontslag gerechtvaar
digd is, omdat de stakers na de verbindend
verklaring van de arbitrale uitspraak had
den geweigerd, het werk te hervatten.
De beslissing van het arbeidsgerecht zal
van vérstrekkende beteekenis zijn, daar nog
2000 employés een eisch hebben ingediend.
JEUGDIGE ROOVERS.
Zaterdag zijn drie jongemannen, die ge
maskerd waren, te Essen (Duitschland) een
winkel binnengedrongen, waar zich vier ver-
koopsters en twee koopsters bevonden. Eén
der roovers hield met een revolver de dames
in bedwang, terwij-l een andere de cassiere
den sleutel van de geldkast afnam. Nadat
614 mark hadden geroofd, namen zij de
vlucht en ontkwamen.
ZIEKTEVERSCHIJNSELEN DOOR EEN
MINDERWAARDIG SERUM.
Arts gearresteerd
Te Hamburg is dr. Enoch gearresteerd,
daar hij er van wordt verdacht, minderwaar
dige sera te hebben geproduceerd, die hij met
een valsch controlemerk in den handel heeft
gebracht. Volgens het blad heeft hij zijn
bedrijf voortgezet, nadat hem bekend was
geworden, dat door de inspuiting met de sera
de ernstigste ziekteverschijnselen zich hadden
voorgedaan. Bovendien zou hij paardevleesch
hebben goedgekeurd voor de menschelijke
consumptie, hoewel de dieren met de sera
waren behandeld. Na aanvankeiijk uitvluchten
te hebben gezocht, heeft dr. Enoch later
bekend.
HET PROCES-BULLERJAHN.
Bij de hervatting van het proces wegens
landverraad tegen Bullerjahn heeft het open
baar ministerie na een requisitoir van ver
scheidene uren, 12 jaar tuchthuisstraf en
verlies van de burgerlijke rechten voor den
tijd van 10 jaar geëischt met handhaving van
het vroegere vonnis. Het reeds geboete deel
an de straf moet in mindering worden ge
bracht. Het openbaar ministerie was tot de
overtuiging gekomen, dat Bullerjahn land
verraad had gepleegd.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK BIJ
NEUMUENSTER.
Tengevolge van een lekke band is bij Neu-
muenster een auto met zulk een vaart tegen
een boom gereden, dat hij over den kop sloeg.
Van de zes inzittenden waren er twee op slag
dood, terwijl drie met zware verwondingen
naar het ziekenhuis moesten worden ge
bracht.
JACHT OP AUTODIEF.
In het centrum van Saarbrücken reed Za
terdag een man, die een auto gestolen had,
met den wagen langzaam door de stad, toen
hij toevallig den bestolen eigenaar voorbij
reed. Deze sprong op den auto en wilde den
man dwingen naar een politieposthuis te
rijden. De man vluchtte achter een huis
binnen Toen hij zich door de politie achter
volgd zag, sprong hij uit de derde verdie
ping op straat. Hij was op slag dood.
HET ACCOORD TUSSCHEN
DANTZIG EN POLEN ONDER
TEEKEND.
De overeenkomst tuschen Dantzig en Po
len is gisteravond door den voorzitter van
den Dantziger senaat en door den Poolschen
minister van buitenlandsche zaken ondertee
kend.
OVERTREDING DEVIEZEN-
VERORDENING.
Te Weenen zijn gearresteerd wegens over
treding van de deviezenverordening de ban
kier Adolf Goldstein en de effectenmakelaar
Ernst Loeff. Eerstgenoemde is thans gestraft
met een geldboete van 20.000 Schilling en
90 dagen arrest Loeff met 14 dagen arrest.
Goldstein is een zeer bekend effectenhande
laar en had in de inflatiejaren den bijnaam
„Dollarkoning van Weenen".
NORMAN DAVIS BIJ HERRIOT.
Minister-president Herriot heeft Zaterdag
den leider der Amerikaansche delegatie ter
ontwapeningsconferentie, Norman Davis,
ontvangen. In politieke kringen verklaart
men, dat de bespreking verband hield met de
aanstaande vijf-landen-conferentie, en op de
deelneming van Duitschland aan de ontwa
peningsonderhandelingen.
SPOEDIG VRIJ BIER IN AMERIKA?
Naar uit betrouwbare bronnen verluidt, zal
Garner onmiddellijk na het bijeenkomen van
het congres het huis van afgevaardigden een
wetsvoorstel aanbieden, waarin de opheffing
van het alcoholverbod wordt geëischt, terwijl
de regeling van het alcoholgebruik aan de
afzonderlijke staten zal worden overgelaten.
De democratische meerderheid is voorstan
der van een spoedig vrij geven van het bier,
zonder veel beperkingen voor de verschillen
de staten.
STORM BOVEN ENGELAND.
Sneeuwstormen boven Schotland.
Gisteren en gedurende den afgeloopen
nacht is boven Noord- en Midden-Engeland
een hevige storm gewoed, bij het eiland
Islay liep een treiler aan den grond. Op eeni
ge plaatsen in Schotland woedden sneeuw
stormen waardoor het verkeer groote last
ondervond.
Tijdens de lezing stonden buiten eenige
duizenden menschep. Tot botsingen is het niet
gekomen.
DE NIEUWE GOUVERNEUR-
GENERAAL VAN IERLAND.
Koning George heeft den handelaar in
koloniale waren Donald Buckley uit het ler-
sche stadje Mainnoth benoemd tot gouver
neur-generaal van Ierland, zulks op voorstel
der Iersche regeering.
Buckley is een vriend van De Valera en
heeft deelgenomen aan de Iersche Paasch-
revolutie van 1916 Hij is langen tijd geïnter
neerd geweest en sloot zich na zijn invrij
heidstelling weder aan bij het Iersche repu-
blikeinsche leger. Hij werd twee maal ge
kozen tot afgevaardigde in den Ierschen Dael
en heeft in 1922 gestemd tegen het Engelsch-
Jersche verdrag. De benoeming van Buckley,
die in Ierland zeer populair is, is een groote
verrassing.
DE REDEVOERING VAN TROTZKI
IN KOPENHAGEN.
In de groote zaal van het Stadion van
Kopenhagen heeft Trotzki gister zijn met
groote spanning verwachte lezing gehouden
over het onderwerp: „Wat beteekent de Oc-
toberrevolutie?"
Zijn geheele lezing, die in het tweede ge
deelte een krachiigen rhetorischen klank
kreeg, was een verdediging voor het Rus
land sedert 1917 en een onuitgesproken ver
zoek aan het regiem Stalin hem weer in ge
zoek aan het regiem-Stalin hem weer in ge-
soreker bijval.
DE INHOUD VAN HET
FRANSCH-RUSSISCHE NON
AGRESSIEPACT.
In den Franschen ministerraad van Za
terdag is de tekst van het Fransch-Russi-
sche non-agressie- en arbitrage-verdrag
aangenomen, dat in hoofdzaak overeenkomt
met het verdrag tusschen Polen en Rusland
Het Fransch-Russische verdrag zal morgen
te Parijs worden geteekend.
HET RUSSISCH POOLSCHE PACT.
De president der Poolsche republiek Mos-
cicki heeft Zondag het onlangs te Moskou
tusschen Polen en Sovjet Rusland ondertee-
kende en toentertijd gepubliceerde non
agressiepact geratificeerd. De Russische re
geering heeft het pact eveneens geratificeerd.
JAPANSCHE MILITAIRE MISSIE
NAAR TIBET.
Van Chineesche zijde wordt medegedeeld,
dat een groep Japansche officieren naar
Tibet is vertrokken om daar betrekkingen met
den Dalai-Lama aan te knoopen. Met het
oog op den gespannen toestand tusschen
China en Tibet is deze stap van politieke be
teekenis.
DE MANTSJOERIJSCHE KWESTIE.
Naar verluidt heeft Matsoeoka aan het Ja
pansche ministerie medegedeeld, dat hij in
besprekingen met de vertegenwoordigers van
Engeland, Frankrijk en Italië alsmede met
den specialen Amerikaanschen vertegenwoor
diger, den indruk heeft gekregen dat de
groote mogendheden de volgende maatrege
len tot beslechting van den strijd om Mant-
sjoerije onder de oogen zien:
Verdaging van de debatten over het Lyt-
ton-rapport tot September 1933.
Bijeenroeping van een speciale conferentie,
waaraan alle groote mogendheden en alle
landen, die aan het negen-mogendheden
verdrag deel hebben, zullen deelnemen. De
Chineesche en Japansche regeeringen moeten
onmiddellijk onderhandelen over vreedzame
bijlegging van het geschil.
Bijeenroeping van een bijzondere conferen
tie betreffende de Mantsjoerijsche kwestie,
aan welke slechts de mogendheden van het
negen-mogendheden verdrag zullen deelne
men.
Verder wordt gemeld, dat het Japansche
ministerie van buitenlandsche zaken aan
Matsoeoka heeft medegedeeld, dat de regee
ring bereid is toe te stemmen in verdaging
der debatten. Japan is verder bereid te onder
handelen over de Mantsjoerijsche kwestie,
maar slechts dan wanneer China onmiddel
lijk Mantsjoekwo erkent. Daar naar het in
zicht der regeering het optreden van het Ja
pansche leger in Mantsjoerije geen oorlog
zuchtig karakter draagt, maar slechts berust
op zelfverdediging, weigert Japan de Mant
sjoerijsche kwestie op de negen-mogendheden
conferentie te behandelen.
Volgens een nader bericht zou de Japan
sche gezant te Washington de opdracht ge
kregen hebben, aan de Amerikaansche regee
ring dit Japansche standpunt uiteen te zet
ten.
De Japansche regeering heeft haar verte
genwoordigers te Geneve opgedragen, de
plenaire zitting van den Volkenbondsraad,
waarop de Mantsjoerijsche kwestie zal wor
den behandeld, bij te wonen, maar te protes
teeren tegen de toepassing van art. 15 van
het Volkenbondsstatuut op deze kwestie.
MISLUKTE VLUCHT UIT EEN
GEVANGENIS.
Zaterdagnacht heeft een in de gevangenis
van Brooklyn gedetineerde geprobeerd uit te
breken. Met behulp van een binnengesmok
kelde pistool schoot hij een bewaker neer,
terwijl hij een toegeschoten opzichter ernstig
verwondde. Toen de gevangene zag, dat het
onmogelijk was te ontkomen, pleegde hij
zelfmoord. Hij was veroordeeld tot 30 jaar
gevangenisstraf.
PANTSERTREIN GEDERAILLEERD.
Volgens een bericht uit Moekden is bij
Kirin een Japansche pantsertrein gederail
leerd Elf soldaten werden gedood en vele
anderen gewond De ontsporing zou veroor
zaakt zijn door boos opzet.
OPSTAND TEGEN DEN MAHARADJA
VAN AL WAR.
Een opstand in den Indischen staat Alwar
heeft een bedenkelijken omvang aangenomen.
De Mohammedaansche stam der Meos heeft
de meeste dorpen in een soort oorlogstoe
stand gebracht, ten einde de inning der land-
belastingen door de belastingambtenaren te
verhinderen. De inboorlingen breken de
straten op en richten barricades op. De ver
tegenwoordiger van den Engelschen gou
verneur-generaal te Radschpoetana heeft den
maharadja verzekerd, dat hij zich kan ver
laten op den steun der Engelsche regeering
bij het herstel en de handhaving van de orde
en rust. Het middelpunt der onlusten is de
stad Dhamoekar, waar ongeveer 8000 vroe
gere Mohammedaansche frontsoldaten ver
blijven.
WINTER IN AMERIKA.
De winter is in Amerika dit jaar al zeef
vroeg ingetreden. Te N. Y. daalde de tempe
ratuur in den afgeloopen nacht tot 10 gra
den onder nul. Twee werkloozen zijn in den
loop van den nacht doodgevroren.
ïBüuieidand
DE DIRECTIE VAN DE NEDER-
LANDSCHE BANK.
Vijf directeuren te veel geacht.
Dr. S. E. B. Bierema, lid van de Tweede
Kamer, heeft den minister van financiën ge
vraagd of de directie van de Nederlandsche
Bank bestaande uit vijf personen, niet over
dreven groot mag heeten en of een minder
sterke bezetting niet aanzienlijke besparing
zou geven, en, als deze vraag bevestigend
wordt beantwoord, of de minister dan bereid
is in verband met het aftreden van mr. Del-
prat als directeur op 1 Januari a.s., zijn in
vloed aan te wenden teneinde in de ontstane
vacature niet te doen voorzien.
GELDLEENINGEN VAN HET RIJK.
Blijkens het voorloopig verslag der Twee
de Kamer nopens het wetsontwerp tot het
aangaan van een of meer geldleeningen ten
laste van het rijk, werd de indiening van dit
wetsontwerp algemeen toegejuicht.
Bij art. 4 werd gevraagd of de in dit arti
kel opgenomen mogelijkheid van belasting
vrijdom der coupons, een bepaling, die ook
in vroegere leeningswetten voorkomt, thans,
nu een couponbelasting in uitzicht is gesteld,
wel gewenscht is.
Nadere inlichtingen zijn gevraagd, spe
ciaal of de 5 pCt. leeningen-1932 zullen wor
den geconverteerd.
PEIL VAN HET IJSELMEER.
Wij laten hieronder volgen het reeds kort
legeven antwoord van den minister van de-
ënsie en van waterstaat op vragen van het
lid der Tweede Kamer den heer Ketelaar. Op
zijn desbetreffende vragen is geantwoord dat
handhaving op het IJselmeer van een peil,
niet lager dan 0.13 M. N.A.P., ook thans
nog om defensieredenen onvermijdelijk wordt
geacht.
Niettemin is de regeering voornemens, om,
indien mocht blijken, dat door bepaalde
maatregelen, onafhankelijk van de IJmeer-
werken, tot verlaging van het IJselmeer
kan worden overgegaan, zonder de belangen
van de landsverdediging in gevaar te bren
gen, daaraan zoo spoedig mogelijk uitvoe
ring te geven.
Sedert het tijdstip, waarop het voornemen
om spoedig tot den aanleg van het IJmeer
over te gaan, is losgelaten, is dan ook over
leg ter zake tusschen de ministers gaande.
Dit overleg is nog niet afgeloopen. Daarbij
wordt overwogen of periodieke verlaging van
het IJselmeer beneden het thans wettelijk
voorgeschreven peil van 0.13 M. N.A.P.
bij Urk in een niet te verre toekomst kan wor
den toegelaten.
Tijdelijke verlaging in gevallen van zeer
sterken regenval is niet mogelijk, aangezien
een periode van zware regens niet tijdig kan
worden voorzien en een verlaging van eenige
beteekenis uiteraard tijd vordert.
Verlaging van het IJselmeer beneden het
peil van 0.13 M. N.A.P. bij Urk zou voor
alsnog schadelijk zijn voor de scheepvaart.
Zoodra de IJmeer-werken of een equiva
lent van deze werken voltooid zullen zijn, zal
ten opzichte van den toestand van vóór
de afsluiting van de Zuiderzee verbete
ring in de afwatering van alle rond het IJsel
meer gelegen gebieden optreden.
Met de uitvoering der IJmeer-werken, wel
ke, voorshands niet in de bedoeling ligt, zou
den volgens destijds opgemaakte plannen ze
ven jaren gemoeid zijn. Er is een andere op
lossing in studie waarbij verlaging
van het IJselmeer mogelijk zou zijn en die
dan in korten tijd en met minder kosten ver
kregen zal kunnen worden. Deze oplossing is
echter o.m. afhankelijk van de verruiming
van het Nobrdzeekanaal, welke thans nog in
uitvoering is.
In gelijkluidenden zin heeft de minister van
waterstaat soortgelijke vragen van den heer
Bierema beantwoord
