DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
St. Nicolaas-geschenken.
Dagelifksch Omizicht
De Duitsche regeeringscrisis.
^Buitenland
^Binnenland
Fa. VAN_DER HORST
Oud-Kapt. VAN WARMELO
„Oorlog en Oorlogsbesirijding'
v
No. 282
Dinsdag 29 November 1932
134e Jaargang
Een overgangskabinet onder leiding van generaal
Schleicher is niet onwaarschijnlijk en zal binnen
enkele dagen gereed zijn,
Reeds vandaag de beslissing?
houtvester vermoord.
de buitengewone volken-
bondsvergadering per
6 december bijeengeroepen.
de geheime communistische
^zender weer in bedrijf.
ernstig verkeersongeluk te
breslau.
de schulden aan de
vereenigde staten.
de strijd in mantsjoerije.
mussolini acht hoogtepunt
crisis voorbij.
de hongermarschen
amerika.
in
KUNSTHANDEL
Langestraat 21
telefoon 475
komt 4 Dec.
in ,,'t Gulden Vlies".
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
irancc door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, eike regel meer 0.25, groote
conti a: ten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Directeur: C. KRAK.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
De Maandag heeft in het Duitsche rijk
nog geen beslissing gebracht in de kabinets
crisis. In politieke kringen aldaar bestaat ech
ter meer en meer de indruk, dat de beslissing
zeer spoedig zal vallen en velen nemen zelfs
aan, dat zulks reeds heden het geval zal
zijn-
Het gaat, zooals men weet, hoofdzakelijk
tusschen von Papen en Schleicher, doch wie
van deze twee met de vorming der regeering
belast zal worden, zal pas vandaag bekend
worden, wanneer de besprekingen tusschen
genoemde heeren teneinde zullen zijn.
Het verluidt dat von Schleicher vandaag
opnieuw in contact zal treden met leiders der
N.S.D.A.P. Van deze besprekingen zal af
hangen of von Schleicher op zich zal nemen
een nieuwe Rijksregeering te vormen.
o
Na het resultaat der besprekingen welke
generaal von Schleicher en von Papen heb
ben gevoerd, moet het niet onwaarschijnlijk
woraen geacht dat vandaag of in ieder geval
binnen enkele dagen een overgangskabinet
onder leiding van generaal von Schleicher
zal kunnen worden gevormd. Von Schleicher
zou bij de besprekingen hebben nagegaan
welke houding een door hem geleid over
gangskabinet zou moeten aannemen tegen
over de partijen. Zooals bekend hebben deze
besprekingen plaats gehad Q.m. met Leipart,
Breitscheid, Gereke, Otto, Brauweilermpre-
laat Kaas en persoonlijkheden der Volks
partij.
Bij de bespreking met Breitscheid is Schlei
cher gebleken, dat de S.P.D. in oppositie zal
gaan tegen een kabinet-Schleicher, terwijl
zoowel het Centrum als de Beiersche Volks
partij en de Duitsche Volkspartij bereid zou
den kunnen zijn een kabinet Schleicher te to-
lereeren. Er heeft geen bespreking plaats ge
had tusschen Schleicher en Hugenberg, even
min als tusschen Hugenberg en von Papen.
Aangezien Strasser en Frick waarschijnlijk
reeds vandaag in den loop van den dag te
Berlijn zullen aankomen, mag aangenomen
worden dat spoedig een onderhoud zal plaats
vinden tusschen deze beide heeren en von
Schleicher en de N.S.D.A.P. niet is uitgeslo
ten, indien tevoren wordt bepaald, dat het
kabinet slechts een overgangskabinet voor
zeer korten tijd zal zijn. Indien dit ondubbel
zinnig zal zijn vastgelegd en von Schleicher
zal afzien van een aantal sociaal, palitieke
maatregelen, kan een kabinet von Schleicher
als zeker worden beschouwd.
Kenmerkend voor het optimisme waarmede
de bemoeiingen van von Schleicher te Berlijn
worden gevolgd, is dat reeds de ministerlijst
van een eventueel kabinet Schleicher in de
bladen wordt besproken. Reeds neemt men
aan, dat von Schleicher als rijkskanselier het
rijksweerministerie zal worden behouden,
voorts dat indien het niet mocht gelukken
een nat.-soc. voor binnenlandsche zaken te
winnen, dr. Bracht hiervoor in aanmerking
zal komen, dat landbouw door den heer ^on
KnebelDceberitz zal worden geleid, terwijl
ten slotte de portefeuille voor economische
zaken en arbeid zou worden toevertrouwd
aan Dr. Gereke. Dit zijn natuurlijk slechts
combinaties, aangezien voor arbeid bijv. ook
Stegerwald's naam wordt genoemd. Het
Centrum schijnt evenwel de afvaardiging
van een lid in het kabinet von Schleicher af
hankelijk te willen stellen van de officieele
toetreding van een nationaal socialist in het
kabinet-Schleicher. Van de tegenwoordige
ministers zouden Neurath (buitenlandsche
zaken), Schwerin v. Krosigk (financiën) en
Eltz von Ruebenach (posterijen en transport
wezen) aanblijven.
De laatste beslissing berust evenwel bij
den rijkspresident, zoodat het zeer wel mo-
glijk is, dat von Papen nogmaals met de ka
binetsvorming zal worden belast, mits hij
daartoe natuurlijk bereid is.
De avondbladen behandelen uitvoerig de
kabinetscrisis, waarbij er op gewezen wordt
dat thans onderhandelingen worden gevoerd
met het doel tot een z.g. politieken wapenstil
stand te komen, waardoor het nieuwe presi-
dentieele kabinet in de gelegenheid zou wor
den gesteld ongestoord te werken tot het
voorjaar met uitschakeling van den rijksdag
o
De rijksweerminister von Schleicher heeft
aandag een onderhoud gehad met den leider
der Centrumpartij, prelaat Kaas. Het onder
houd duurde ruim 2 uur. Resultaat en in
houd der besprekingen werden streng ver
trouwelijk verklaard.
Naar echter uit Centrumkringen verluidt,
heeft generaal von Schleicher in dit onder
houd mededeelingen gedaan over aard en
omvang van den hem door den rijkspresident
gegeven opdracht. Verder werd daarop het
standpunt van het Centrum ten opzichte van
dezen opdracht besproken. Het verluidt, dat
over het geheel de indruk bij het Centrum
gunstig genoemd kan worden; men houdt
het dan ook voor niet uitgesloten, dat op de
basis van dezen opdracht een overeenstem
ming zou zijn te bereiken. Dit wordt hierme
de gemotiveerd, dat de algemeene toestanc
in den laatsten tijd op bij de linkerzijde nuch
terder dan tot dusverre wordt beschouwd
Ook is den vakvereenigingen een krachtig te
gemoetkomen met betrekking tot de sociaal-
politieke en loonpolitieke noodverordeningen,
deels zelfs de opheffing daarvan toegezegd
Toch verwacht men in Centrumkringen dat
de onderhandelingen nog geruimen tijd zul
len duren, eventueel tot aan het bijeenkomen
van den rijksdag, d.w.z. tot 6 December.
Generaal von Schleicher is in ieder geval
voornemens niets overhaast te doen en de
onderhandelingen kalm te voeren.
De „Koelnische Volkszeitung" en een reeks
andere dagbladen wijzen in verband met den
politieken toestand in Berlijn op de bekende
Duitschnationale crisisministerie. Van
Duitschnationale zijde verluidt echter, dat al
le desbetreffende beschouwingen en beyerin
gen, o.a. betreffende een eisch van Hugen
berg in dit opzicht als voorwaarde voor
steun van het komende kabinet, niets met de
feiten uit te staan hebben.
eeniging werden de tribunes in brand gesto
ken. 33 personen werden gearresteerd. Vol
gens opgave van de politie moesten 11 vrij
ernstig gewonde personen zich onder medi
sche behandeling stellen. Van Joodsche zijde
wordt het aantal gewonden geschat op onge
veer 100. Alle middelbare en hooge scholen te
Lemberg zijn voorloopig gesloten. De politie
is versterkt.
Gistermiddag is de houtvester Mendel uit
Kupferhammer in bosch 71 van het district
Brezezinka vermoord gevonden. Zijn hond
lag doodgeschoten naast hem. Van de daders
ontbreekt voorloopig ieder spoor. Alle zaken
van den vermoorde waren leeg. Mendel was
Zondagmiddag alleen voor een rondgang uit
gegaan. Korten tijd later werden twee doffe
schoten en een luid schot gehoord.
De buitengewone plenaire vergadering van
<kn Volkenbond is Maandag door den presi
dent, den Belgischen minister van buiten
landsche zaken, Hijman, bijeengeroepen tegen
D;nsdag 6 December.
Op de agenda staat het beroep der Chinet-
sche regeering op den Volkenbond met be
trekking tot het conflict met Japan, voorts de
goedkeuring van de Assemblée den tot nu toe
plaatsvervangenden Franschen secretaris
generaal van den Volkenbond, Avenol, te
benoemen tot secretaris-generaal. Sir Eric
Drummond treedt den 30 Juni 1933 af als
secretaris-generaal.
Voorts heeft Hijman de leden der commis
sie van 19 bijeengeroepen op Donderdag 1
December ter voorbereiding van de behande
ling der Mantsjoerijsche kwestie. Zooals
bekend, zijn in deze commissie alle groote
mogendheden vertegenwoordigd.
De Chineesche gezant Yen heeft Maandag
een nota overhandigd van het verbond van
Mohammedanen in China, waarin 50 Mo
hammedanen bij Allah zweren nimmer te
zullen toelaten, dat de staat Mantsjoerije
wordt erkend. In de nota wordt verklaard,
dat de Mohammedaansche broeders over de
geheele wereld het eens zijn met dit besluit.
DE BELGISCHE VERKIEZINGEN.
Zetelverdeeling in de Belg!
sche Kamer.
De definitieve verkiezingsuitslag luidt:
Katholieken 79 zetels (winst 3); Socialisten
73 zetels (winst 3); Liberalen 24 zetels (ver
lies 4); Vlaamsch Nationalisten 8 zetels (ver
lies 2); Communisten 3 zetels (winst 2); Par
tijloos 0 zetels (verlies 2).
De „Nachtausgabe'' meldt, dat Maandag
middag de geheime communistische zender,
welke de Belgische autoriteiten sinds eeni-
gen tijd probeeren op te sporen, opnieuwis
gehoord. Gedurende ongeveer drie kwarber
werden redevoeringen gehouden, welke in
het bizonder gericht waren tegen de regee
ring en de nationaal socialisten.
DE RELLETJES TE LEMBERG.
Een honderd gewonden
Omtrent de anti-semitische onlusten te
Lemberg, die veroorzaakt werden door een
opstootje, waarbij een Poolsch student werd
gedood, wordt nader gemeld, dat gisteren
Joodsche studenten aan de universiteit wer
den mishandeld, terwijl voorts tal van voet
gangers op straat werden aangevallen en
vensterruiten werden ingeworpen.
Op het terrein van een Joodsche sportver-
In de Tilsiterstrasse te Breslau heeft
Maandag een ernstig verkeersongeluk plaats
gehad. De chauffeur van een autobus wilde
voor een wielrijder uitwijken, reed daarbij
tegen den trottoirband tengevolge waarvan
de autobus omsloeg. De wielrijder kwam on
der den wagen terecht en werd gedood. EU
passagiers van de bus werden min of meer
ernstig gewond.
BELANGSTELLING VOOR DE
BESPREKINGEN VAN NORMAN.
In politieke kringen te Parijs bestaat groo
te belangstelling voor de onderhandelingen,
welke Norman Davis te Parijs voert, aange
zien naar het schijnt door den Amerikaan al
het mogelijke wordt gedaan om overeenstem
ming te bereiken in de ingewikkelde vloot-
kwestie. Norman Davis, die vergezeld wordt
van zijn vlootexpert Dulles, is te Parijs
bijeen gekomen met de Fransche onderhan
delaars admiraal Laborde en kapitein De
leuze, met wien hij reeds te Geneve heeft on
derhandeld.
De besprekingen te Parijs schijnen in
hoofdzaak betrekking te hebben op de ver
houding der vloten van Italië en Frankrijk en
op de Japansche voorstellen.
1500 werkloozen bijeen te hebben, teneinde
den marsch naar de nationale hoofdstad aan
te vangen Zij zullen den vijfden December
in Washington aankomen, waar zij zich
zullen voegen bij de duizenden anderen, die
uit alle deelen van het land naar Washing
ton opmarscheeren. Carl Winter, de secre
taris van den raad van werkloozen heeft de
gedelegeerden gewaarschuwd er op voorbe
reid te zijn, dat zij onderweg door de politie
zullen worden tegengewerkt.
In het Engelsche Lagerhuis is medegedeeld
dat den 15 December aan Amerika zou moe
ten worden betaald 30 millioen op den ka-
pitaaldienst en 65.550.000 op den rente-
dienst. De betaling op den kapitaaldienst
kan onder de huidige overeenkomsten voor
niet langer dan twee jaren worden uitge
steld, tenzij 90 dagen van tevoren kennis er
van is gegeven.
Het dagblad „Peiping and Tsientsin
Times" publiceert een telegram, naar Genéve
gezonden door 14 commandanten van vrijwil-
ligersdetachementen, waaronder generaal
Ma, Soe Ping Weng e.a. en waarin Japan
wordt beschuldigd Mantsjoerije te hebben be
zet. Het telegram vermeldt verder, dat het
Chineesche volk reeds in opstand is geko
men en gereed staat den bezetters tegenstand
te bieden. Het aantal vrijwilligers in het
Noord-Oostelijk gedeelte van Mantsjoerije
bedraagt reeds een millioen mannen. Het
telegram eindigt aldus: „Het is mogelijk,
dat de regeering van China niet in staat is
Mantsjoerije te heroveren, maar het Chinee
sche volk heeft zelve besloten de Japansche
bezetters weg te jagen".
DE STORM IN ENGELAND.
Vier dooden te betreuren.
De hevige storm, welke Zondag en Maan
dag boven Engeland heeft gewoed, heeft vier
dooden geëischt.
In de haven van Gorleston bij Yarmouth
aan de Engelsche Oostkust is een auto te wa
ter geraakt. De beide inzittenden verdron
ken. Bij het eiland Wight zijn twee zeilboo-
ten omgeslagen. Twee personen kwamen om
het leven. Te Margate aan de monding van
de Theems en op andere plaatsen werden
deelen van de boulevards door de golven ver
nield. De huizen werden ernstig beschadigd.
De kelders liepen vol.
Op de vergadering van de vereeniging van
Naamlooze Vennootschappen te Londen ver
klaarde Mussolini, dat naar zijn meening,
voor zoo ver Italië betrof, het hoogtepunt
van de crisis reeds zes maanden geleden ge
passeerd zijn.
.DE TOESTAND VAN HENRY FORD
Henry Ford heeft een onrustigen nacht ge
had en gisteravond liep de koorts vrij hoog
op, maar hedenmorgen was volgens de ge-
neesheeren alle gevaar voor goed geweken.
STORM OP DE KASPISCHE ZEE.
Tengevolge van een zwaren storm'op de
Kaspische Zee worden verschillende trawlers
met in totaal 44 man aan boord vermist. Ver
scheidene vliegtuigen zoeken naar de schip
breukelingen. Een militaire vlieger deelde
Maandag mede, dat het Russische s.s. „Bed-
nota" gezonken is. De bemanning kon wor
den gered.
GEWELDIGE BRAND OP
BROADWAY.
Op Broadway (New-York) is Maandag
een geweldige brand uitgebroken, welke het
geheele verkeer in het amusementscentrum
tot stilstand bracht. Het vuur was ontstaan
in een door Russen geleide nachtclub en
greep direct om zich heen. Ter bestrijding van
den brand was de brandweer met zeer veel
materiaal aanwezig. De localiteiten der club
brandden evenwel geheel uit. Er was een
sterke rookontwikkeling, 30 brandwachts
geraakten onwel en moesten naar het zieken
huis worden overgebracht. De materieele
schade bedraagt 35.000.
De gedelegeerden voor den hongermarsch
naar Washington komen thans bijeen; tegen
Woensdagmorgen hopen de organisatoren
tijdig einde kwam, terwijl de besprekingen
zonder meer werden afgebroken.
CONFLICT IN DEN GEMEENTE
RAAD.
Meerderheid verlaat onder protest
de vergadering.
Dezer dagen is het in den gemeenteraad
van Hellendoorn (O.) tot een conflict geko
men tusschen B. en W. en de raadsleden met
het gevolg, dat de meerderheid van den raad
de vergadering onder protest verlaten heeft.
Het te Nijverdal verschijnende „Twentsch
Volksblad" schrijft dienaangaande:
Het voorstel van B. en W. om bij de regee
ring een leening te sluiten van 72.000 gld
vond geen instemming bij den raad. Hieraan
zat de consequentie vast, dat de opcenten op
de personeele belasting verhoogd moesten
worden tot 200. De meerderheid van den
raad kon hiermee niet accoord gaan en achtte
een nog zwaarderen belastingdruk niet gemo
tiveerd. Te dien opzichte ging de raad ook
niet mee met 't voorstel van B. en W. om
het reserve-fonds, hetgeen per 1 October nog
een bedrag van 60.000 inhield, over drie
jaar te verdeelen, doch de meerderheid van
den raad wenschte het reservefonds geheel
in de begrooting van 1933 te verwerken.
Een voorstel van de heeren Westera en
Moerman, hetgeen het minst vérstrekkend
geacht werd, kon de meerderheid van den
raad overnemen. Dit voorstel behelsde een
salaris korting van het gemeentepersoneel
welke 'n minder uitgaaf van pl.m. 5000 gld
meebracht.
Verder maakte de raad bezwaar tegen het
voorstel van B. en W. om de opcenten op de
personeele belasting op 200 te brengen. De
raad wilde tot 150 opcenten gaan. Ondanks
de opneming van het reservefonds en de be
zuiniging op de traktementen, bleef er nog
een tekort van 24000 gld. te dekken.
Hoe echter hiereen voorziening moest wor
den getroffen om dit tekort van 24.000 gld
te kunnen wegwerken, hierover gingen geen
stemmen op.
Daarom stelden B. en W. weer aan de orde
de voorstellen, zooals deze oorspronkelijk in
de begrooting 1933 waren verwerkt. Deze
voorstellen rekenden op verhoogde inkomsten
van de gemeentefondsbelasting, welker op
centen van 80 op 100 zouden moeten worden
gebracht, terwijl de personeele belasting een
behoorlijk hooger bedrag zou opbrengen.
Voor het tekort van 72.000 gld. zouden B
en W. bij de regeering aankloppen, welke
vermoedelijk dit voorschot zou verleenen op
voorwaarde, dat de helft in twintig jaren zou
worden afgelost, terwijl de andere helft ad
36.000 gld. waarschijnlijk niet teruggevor
derd zou worden.
Op deze wijze moest de raad wel terugko
men op zijn oorspronkelijke besluiten. De in
de vorige vergadering afgehandelde punten
werden nu opnieuw door den voorzitter weer
in stemming gebracht. Een deel van den raad
teekende hiertegen protest aan, doch de voor
zitter eischte dat punt voor punt weer aan
stemming onderworpen werd.
De heer Otte protesteerde nogmaals en
motiveerde, dat hij voortaan blanco zou stem
men, welke meening door meerdere leden
werd overgenomen. Tenslotte beweerde de
heer Otte, dat zijn aanwezigheid z. i. geen
zin meer had, waarom hij onder protest de
vergadering verliet.
De meerderheid van de^ raad volgde dit
voorbeeld, zoodat aan de vergadering een cn-
SMOKKELEN AAN DE
LIMBURGSCHE GRENZEN.
De verscherpte controle van Duitsche zij
de heeft den smokkelhandel van Nederland
naar Duitschland wel iets doen afnemen,
doch de door beschermende maatregelen op
gedreven prijzen van boter en margarine
deden andere mogelijkheden ontstaan, zegt
het Hbld. Het smokkelen geschiedt nu inten
sief, daar er naar Nederland retourvracht is
ontstaan.
Het nieuwste zijn speciale barakken nabij
onze grens, waar men margarine aan smok
kelaars levert. Tusschen Kohlbey en Herzo-
genrath heeft een werklooze een apart op
trekje ervoor gebouwd, welk voorbeeld al
door anderen is gevolgd.
Profiteerde de winkelstand aan onze gren
zen tot nog toe alleen van de handelsbelem
meringen, ditmaal gaat hij, zooals vroeger
al de Duitsche middenstand, de nadeelen er
van ondervinden. De frauduleuze invoer van
margarine schijnt zoo sterk te wezen, dat de
Oostrand onzer mijnstreek als afzetgebied
voor onze Nederlandsche margarineprodu
centen bedenkelijk aan beteekenis heeft inge
boet.
Onderwerp:
Kaarten voorverkoop: KLAAS KOETEN,
Leeuwenhoekstr. 35, H. HOFFSTAETTER,
K. v. 't Veerstr, 75, JANS TIMMER, Sint
Annastr., JAAP STERK, Zeglis 85.
HOE STRAMPROY EEN GEMEENTE
SECRETARIS BENOEMDE.
„Eenige weken geleden moest in de Lim
burgsche gemeente Stramproy een secretaris
benoemd worden. Stramproy is geen wereld
stad; het telt ongeveer 1650 inwoners en de
secretaris geniet dientengevolge een bezoldi
ging die zonder crisis-korting 1700—
2000 bedroeg. Dat is inderdaad een be
scheiden bedrag, maar op het oogenblik, nu
er honderden jongemenschen in de gemeente
administratie naar een betrekking snakken,
die behoorlijk voor de waarneming van het
secretariaat van een kleine gemeente zijn
voorbereid, kan men ongetwijfeld zonder
eenige moeite tientallen geschikte candidaten
vinden, die voor de betrekking in aanmerking
willen komen", aldus lezen wij in het
„Weekblad voor den Nederlandschen Bond
van Gemeente-ambtenaren, dat verder
schrijft:
Hoe de aanbeveling heeft geluid weten wij
niet, wèl weten wij, dat er 18 of 19 sollici
tanten waren, en daaronder gediplomeerden.
En vervolgens weten wij, dat toen de raad
tot stemming overging, zich een merkwaardig
feit voltrok. Hoe het bepaald gekomen is,
blijft in den schoot der goden verborgen. Al
le raadsleden van Stramproy toch hebben,
als alle raadsleden van alle gemeenten in
Nederland, den eed (of belofte) afgelegd, dat
zij de belangen van hun gemeente met al hun
vermogen zullen voorstaan en bevorderen.
Wij argelooze lieden ziin geneigd om daar
uit af te leiden, dat raadsleden, wanneer zij
over de benoeming van een gemeente-secre
taris moeten stemmen, na ernstig beraad hun
stem uitbrengen op den candidaat, van wien
zij in gemoede gelooven, dat hij uit de solli
citanten voor de waarneming van de betrek
king de meest geschikte is.
Toen de raad voor de eerste maal had ge
stemd, bleek dat op ieder van de raadsleden
één stem was uitgebracht!
De uitkomst van de tweede vrije stemming
is geweest, dat één van de beide wethouders,
een boer, met vier tegen drie stemmen is be
noemd.
Er is geen enkele reden om de mogelijkheid
uitgesloten te achten, dat dit raadslid door
zijn eigen stem secretaris geworden is.
Van de gemeente-administratie weet deze
nieuwe secretaris niets af. Hij is 44 jaar oud
en zijn wethouderschap dateert eerst van het
vorig jaar. Zelfs als hij zijn bedrijf onmid
dellijk aan den kant zou doen, zou hij ver
moedelijk een jaar of zes noodig hebben,
voordat hij de administratie van een gemeen
te als Stramproy ongeveer zelfstandig zou
kunnen voeren. Nu kan hij dat zeer zeker
niet. Nu geniet hij inkomen voor werk, dat
door hem niet of verkeerd gedaan wordt, nu
wordt hij betaald voor het dragen van een
verantwoordelijkheid, die hij niet dragen kan;
nu is hij als vreemdeling binnen den kring,
waar hii niet thuis behoort