DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Nieuwjaarswenschen. De radiorede van von Schleiger. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon et. Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2—, fiancc door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote conti, 'en rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Briev en franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. No. 298 Directeur: C. KRAK. Zaterdag 17 December 1932 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 134e Jaargang Vit hei lUutement Dxigdiiksch OjueczUht De Duitsche bladen geven uitvoerige com mentaren op de radiorede en in het alge meen zijn de persstemmen niet ongunstig voor den rijkskanselier. Een oorlogsverklaring tegen de eigen partij." 35xiitmland DE KABINETSCRISIS IN BELGIE, Vergadering van de Liberale Linkerzijde, Cauwelaert niet in de regeering. Wie in het kabinet zullen zitten. DE FRANSCHE KABINETS CRISIS. Chautemps heeft er van afgezien. ZIJ, DIE ZICH MET 1 JANUARI A.S. VOOR MINSTENS 3 MAANDEN OP DIT BLAD ABONNEEREN, ONT VANGEN DE TOT DIEN DATUM VERSCHIJNENDE NUMMERS FRAN CO EN GRATIS. DE DIRECTIE. WIJNHANDEL KOORSTRAAT 49-51 TEL. 207 LET OP „MANDORO" VERKEERSONGELUK IN DUITSCHLAND. Een doode, een zwaargewonde. ERNSTIG SPOORWEGONGELUK BIJ PERPIGNAN. 7 dooden, 30 gewonden. ERNSTIG AUTOBUSONGEVAL BIJ BORDEAUX. DRIE HUIZEN INGESTORT. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Den Haag, 16 Dec. 1932. Hoewel er hedennacht tot bijna kwart voor vieren is „doorgeroeid", om een huiselijken term te gebruiken, is de Kamer er niet in ge slaagd de behandeling van de Waterstaats- hejjrooting ten einde te brengen. Ze is in de afdeeling „Mijnwezen" blijven steken, wan neer het lot ons gunstig is en de Kamer zich nief te lang bezig houdt met de hedenmiddag aan de orde komende Begrooting van Finan ciën, kan het restant misschien nog heden, zij Wat er al niet ter sprake is gekomen? Wanneer we onze aanteekeningen doorzien, begint het ons bijna te duizelen. Het zou ons onmogelijk zijn in een kort bestek een over zicht te geven van al het verhandelde en we moeten ons bepalen tot een bloemlezing. Het eerste bloempje, dat we ter hand nemen, is de klacht over de zware lasten, waaronder de schipperij zucht ten gevolge van dat water- tollen. Vooral de heer Schaper (s.d.a.p.) kwam met warmte voor de arme schippers op. In zijn antwoord heeft minister Reijmer niet veel hoop op beters gegeven. De toestanden zijn er niet naar om thans tot opheffing van de watertollen over te gaan. Daarbij merkté hij op, dat de zaak in onderzoek is bij de com- missie-Patijn. die echter zoo langzaam werkr, dat de heer Duymaer van Twist (a.r.) er aan herinnerde, dat zij reeds tien jaar aan den arbeid is met haar adviseerend werk. Bij de afdeeling „Luchtvaart" heeft de heer ir. Van der Bilt (lib.) het vraagstuk van de luchtvaart op Indië ter sprake gebracht en in het bijzonder gewezen op het plan-Asjes om een dienst met kleine, snelle vliegtuigen in te richten ten bate van den postdienst. Hij vroeg de instelling van een studiecommissie en mi nister Reijmer beloofde dit in welwillende overweging te zullen nemen. Bij de afdeeling „Spoor- en Tramwegen" is uit den aard der zaak in het bijzonder ge sproken over de loonen van het spoorwegper soneel en vooral is de heer Van Braambeek (s.d.a.p.) in verzet gekomen tegen de tweede korting van 5 pet. op die loonen. Hij heeft zelfs een motie daartegen ingediend, welke de minister ongeraden achtte, doch die heden in stemming zal komen. Uit den aard der zaak zijn ook de vervoertarieven aan de orde ge komen, doch minister Reijmer heeft uiteenge zet, dat we in vergelijking met het buitenland niet aan den hoogen kant zijn. Ook de tekor ten van de spoorwegen zijn ter sprake ge bracht. Ir. Van der Bilt (lib. heeft er o.i. te recht op gewezen, dat de grondoorzaak hier van is te zoeken in den chaotischen toestand van ons verkeer, waarover trouwens ook an deren hadden geklaagd, zoodat het autover keer aan de spoorwegen niet enkel het goede renvervoer doch ook het passagiersvervoer ontneemt. Ook nu weer is er, door den heer Bakker (c.h.), aangedrongen op de instelling van een vervoerraad. Wanneer we ten slotte nog vermelden, dat de heer Van Dis (st. ger.) weer eens opgekomen is tegen den inbreuk door de spoorwegen op de Zondagsrust ge maakt, minister Reijmer terecht er op heeft geantwoord, dat de spreker Zondagsrust ver wart met Zondagsheiliging, waarmede de staat zich niet kan inlaten, meenen we met onze bloemlezing te kunnen volstaan. Doch neen, we willen niet onvermeld laten, dat de communist De Visser met eenige zeer radJ" cale moties betreffende de loonen, de dienst tijden en de pensioenen voor den dag kwam, doch niet het genoegen mocht beleven ze vol doende ondersteund te zien voor een bespre- king. Hedenmiddag vergadert de Kamer weer verder. Zeldzame gebeurtenis! De Tweede Kamer zal aanstaandn Maandag des middag en des avonds vergaderen voor de behandeling van de Onderwijsbegrooting. De besprekingen over de Rijksbegrooting werden zoo gerekt, dat de voorzitter er geen kans toe ziet ae Ka mer op 23 December op reces te doen gaan, tenzij men er een paar extra-vergaderingen bijvoegt. Vandaar het zeer ongewone feit, dat de Kamer Maandag a.s. zal vergaderen, wat zij anders nooit doet. Dat er werkelijk te veel tijd wordt verpraat aan betrekkelijke kleinigheden, hebben we ver volgens bij de behandeling van de Begroo ting van Financiën kunnen waarnemen. Om slechts één voorbeeld te noemende heer Duys (s.d.a.p.) heeft een vurige rede afgestoken over het feit, dat een fascistisch ambtenaar een anderen fascist tot beheerder van de vroe- gere gebouwen van Bronovo alhier heeft aan gesteld en deze man in een zwart hemd heeft zondgeloopen. Dat laatste is natuurlijk niet goed, maar was het nu waarlijk noodig, dat de welbespraakte heer Duys daarover een kwartier lang de Kamer onderhield? ..Bij de behandeling van deze Begrooting f.1" meer van dergelijke belangrijke opmer ken gemaakt. W.j meenen daarom onzen kin°rS een dienst te bewijzen om uit de bespre- een slechts hier en daar een greep te doen. Personeele Belasting prijkte in het bij- EfrAn de belangstelling van verscheidene vh06 heer Van Voorst (r k die de rq belaX Sprekers opende, betoogde, dat die deren drukkend was voor de la.ndS°o daar de belastingsinspecteurs niet vol doende rekening houden met de verkoopwaar, de van den grond. De volgende spreker, de heer dr. Bierema (lib.), klaagde ook over den druk dier belasting voor de hotels, café's en restaurants, de heer Oud (v.d.) beweerde, dat ze drukte als een zakelijke bedrijfsbelasting, zoo deed ook de heer J. ter Laan (s.d.a.p.) De heer Van der Heide (s.d.a.p.) achtte haar in het bijzonder voor Emmen een ware brandschatting. Minister de Geer heeft in zijn antwoord niet veel hoop gegeven op een radicale verbetering. Hij was bereid de wen ken tot een niet te regoureus optreden te aan vaarden en er rekening mede te houden, doch een wetswijziging van eenige beteekenis acht te hij thans niet geraden. De heeren IJzerman (s.d.a.p.) en Van de Pol' (r k.) hadden aangedrongen op een des noods gedeeltelijke opheffing van het bank geheim. De fiscus zou daardoor een machtig wapen krijgen voor een juisten aanslag van hen die thans daarvan gebruik maken om straffeloos een te lage aangifte voor hun aanslag te doen. De minister erkende de nut tige zijde van het denkbeeld. Het is evenwel slechts internationaal door te voeren. Den heer Van de Poll herinnerde de minister er in het bijzonder aan, dat hij indertijd voorstei len heeft gedaan om dergelijke misbruiken, welke als kapitaalvlucht zijn te beschouwen, te doen eindigen, doch dat het toen juist de R.K. Staatspartij is geweest, die deze poging heeft doen mislukken. Voor de oud-gepensionneerden waren de heeren Oud (v.d.) en J. ter Laan (s.d.a p.) weer eens in de bres gesprongen. 'De minister heeft er zich nu van afgemaakt door ze te verwijzen naar den minister van Defensie on der wiens ressort de door de heeren bedoelde oud-gepensionneerden vallen. Aan de dames Westerman (lib.) en Groe- neweg (s.d.a.p.) heeft de minister naar aan leiding van hare klachten, dat een ambtena res, die wegens huwelijk ontslag krijgt, de door haar gestorte pensioenpremies niet terug ontvangt, uiteengezet, dat een pensioen storting geen levensverzekering is doch on derdeel van de salarisregeling en er geen enkele rechtsgrond bestaat om de gestorte premies te restitueeren. Bij de op de algemeene beraadslagingen volgende behandeling van de artikelen heeft o.a. de heer J. ter Laan (s.d.a.p.) ernstig aangedrongen op een reorganisatie van den belastingdienst. De aanstelling van personeel staat stil en terwijl de binnendienst haar con troleerenden arbeid niet afkan, is de buiten dienst, de kommiezen, niet talrijk genoeg om den smikkelhandel afdoende te bestrijden. Misister de Geer, die met aandacht had ge luisterd naar het betoog van dezen voormali- gen belastingambtenaar, heeft toegezegd zijn opmerkingen in ernstige overweging te zullen nemen. Bij de afdeeling Eeredienst heeft de heer Peereboom (st. herv.) in den breede betoogd, dat aan de Roomsch-Katholieken te veel uit de staatskas werd toegekend en natuurlijk vielen de antipapistische staatsk. gerefor meerden bij monde van den heer Zandt hem bij. Er werd van allerlei bij gehaald, de kerk ordening van 1816 en de wet van 1833, doch minister de Geer heeft zeer duidelijk uiteen gezet, dat de regeering zich stipt aan de wet telijke regeling houdt, zoodat er voor eenige ongerustheid geen sprake kon zijn. De ge heele begrooting is ten slotte zonder stem ming goedgekeurd. De in de nachtvergadering ingediende motie van den heer Van Braambeek (s.d.a.p.) gericht tegen een verdere loonsverlaging voor het spoorwegpersoneel, is hedenmiddag bij den aanvang der vergadering verworpen met 51 tegen 21 stemmen. Voorstemmers waren de sociaal-democraten, de communisten en de partijlooze heer Fl. Vos. - Nadat wij gisteren de radio-rede van rijkskanselier von Schleicher hebben weergegeven, meenen wij thans de pers- oritieken daarover te mogen lanceeren. En dan blijkt allereerst, dat von Schlei cher in 't algemeen geen slechte pers heeft. Dat wil al heel wat zeggen in den tegenwoordigen tijd, al beteekent dat natuurlijk heelemaal niet, dat all - bla den het roerend eens zijn met den rede naar. Von Schleicher, aldus de Vossische Zeitung, heeft ons het economisch pro gramma; van Von Papen aangeboden maar zonder de politieke en sociale be lasting, welke men van de hand moest wijzen. Het leelijke woord van den wel- dadigheidsstaat in de eerste regeeri: gs- verklaring van von Papen is vervangen door de bekentenis tot de sociale ge dachte. In het algemeen had deze regeerings- verklaring geen scherp geaccentueerd profiel. Zooals alle regeeringen zal men het kabinet von Schleicher niet naar zijn woorden, doch naar zijn daden moe ten beoordeelen. De regeering heeft ech ter het recht te verlangen dat men haar niet alleen in staat stelt aan te kondigen, wat zij wil maar ook te bewijzen wat zij kan. De communistische Rote Fahne vindt (niet ten onrechte) in de rede van den rijkskanselier een oorlogsverklaring aan de eigen partij. Tevens maakt het blad van de gelegenheid gebruik om de so ciaal-democraten een hak te zetten. „Al leen indien men weet, dat de rijkskanse lier steun geniet van dc bruine Hitier- bende, alleen indien men weet ,dat te vens Liepart de leider van Je moderne vakbeweging en de leiders van de so ciaal-democraten en van de rijksbanier aan zijn zijde staan, zal men de beteeke nis van de rede van den rijkskanselier kunnen beseffen. Wat hij over de bestrij ding van den nood van de werkloozen heeft gezegd, beduidt alleen, dat hij de eischen van de werkloozen van de hand W De leider van het nieuwe kabinet heeft den landbouw nieuwe tarieven beloofd en hiermede verscherping van de ellende des volks aangekondigd De rede was niet alleen sen bewijs van de hulpeloos heid van dit kabinet maar was ook een stormloop van de fascistische reactie. De sociale generaal klopt met zijn sabel op tafel. Von Papen, spot de Vorwarts, had niets anders achter zich dan de Herrenklub en beriep zich steeds op de voorzienig heid. Von Schleicher had het nooit over Onze Lieve Heer maar des te vaker ov ;r actie. Papen voelde zich onzeker en daarom neigde hij tot machtsmisbruik. Schleicher voelt zich zoo zeker, dat hij zich zelfs de weelde der hoffelijkheid kan veroorlooven. Het sociaal democratische blad gelooft niet aan openbare werkverschaffing maar geeft tevens toe, dat v. Schleicher deelen uit het programma van von Pa pen heeft laten laten vallen, welke „en provocatie waren geworden. Hierin ziet het blad echter geen sociale confessie van een „sociaal generaal" maar alleen een consckwentie van den toestand, wel ke tijdens den strijd is ontstaan. Von Schleicher is de genereeaal van het bur gerlijk blok. Goebbels kondigt hem op positie aan. Maar de sociaal-democratie behoeft geen oppositie aan te kondigen. Zi is er reeds. De Berliner Boersencourrier schrijft, dat von Schleicher gesproken heeft als een sol daat, die het als plicht beschouwt in dienst van de gemeenschap te staan. Het blad ziet in de woorden van den rijkskanselier voorts het bewijs, dat de kern van het economische program van von Papen behouden blijft. De cavaleristische toon van von Papen is verdwenen, constateert de Morgenpost. Von Schleicher heeft reeds in eigen belang van de overdreven scherpte afgezien, waardoor von Papen zich de vijandschap van iedereen op den hals gehaald heeft. Von Papen tracht te zichzelf en de menschheid wijs te maken, dat hij zich sterk achtte. Von Schleicher zegt over zijn kracht niets, hoewel hij daartoe eer der aanleiding zou hebben dan von Papen. Schleicher wil volgens zijn daden worden be oordeeld. Het eenige punt van zijn program ma is arbeid. De Deutsche Zeitung stelt in het licht, dat von Schleicher zich bepaald heeft tot de aan duiding van een economisch-politiek richt snoer, dat nog steeds onduidelijk is. In deze al te welwillende redevoering heeft het in nerlijke geloof en daarom ook de wil tot den strijd ontbroken. De Boersenzeitung wijst er op, dat de re devoering een overvloed van gedachten en aanduidingen bevat, die nader toelichting verdienen. Het blad beperkt er zich dan ook toe den tekst af te drukken. De Koelnische Volkszeitung schrijft, dat de rede verrast heft door eenvoud en populairi- teit. Toch was duidelijk te merken, dat zich achter de woorden een wil verborg, die zich bewust was van de macht, die vereenigd is door het in een hand ziin van kanselierschap, iijksweerministerie en rijkscommissariaat voor Pruisen. De Koelnische Zeitung zegt, dat het een rede is geweest, die zeer veel rekening heeft gehouden met de psychologische impondera bilia van de economische en sociale politiek en die wat economisch begrip betreft eenige tegenstrijdigheden en onduidelijkheden be vat. De Rheinisch Westfaelische Zeitung juicht het toe, dat het program van von Papen er kend is als geschikte basis voor de toekomsti ge economische politiek. Of de houding tegen over de communisten verstandig is, is een open vraag. Deze houding lijkt opportunis tisch en aezen indruk heeft men helaas ook fekregen van de andere uiteenzettingen van en rijkskanselier. o Ook te Parijs heeft men met groote belang stelling kennis genomen van de radio-rede voering van von Schleicher. Tengevolge van de Fransche regeeringscrisis zijn de commen taren echter niet zoo uitvoerig als anders het geval zou zijn geweest. De Echo de Paris constateert, dat de verklaring van von Schlei cher geen sensatie heeft gewekt. Zijn pro gram is recies zooals diegenen, die hem en zijn vroegere uitlatingen kennen, hadden verwacht. Het Petit Journal is van meening, dat de publieke opinie met voldoening kennis zal nemen van de verklaringen van den Duit- schen rijkskanselier. En de Italiaansche krant „Giornale d'Ita- iia" schrijft, dat de redevoering op twee pun ten een bevestiging beteekent van de politiek van Mussolini. Het gaat om de erkenning van de rechtsgelijkheid van Duitschland door Mussolini en om de uitgesproken noodzaak den stroom naar de groote steden in Duitsch land te keeren en de massa's op het land te brengen. In dit verband meent Gayda te kun nen vaststellen, dat Duitschland zich sinds den oorlog 1870'71 industrieel overdreven heeft ontwikkeld. In Italië daarentegen heeft de verstandige politiek van Mussolini 't even wicht weten te bewaren tusschen landbouw en industrie. „Lavoro Fascista" noemt de redevoering van den rijkskanselier gematigd. „Osservatore Romano" (Vaticaan) wijst op de uitlating van Schleicher: Ik ben niet ge komen om het zwaard te brengen, maar den vrede". De Liberale Linkerzijde van Kamel en Senaat heeft Vrijdagmiddag een ver gadering gehouden onder voorzitter schap van staatsminister Devèze. De aanwezigen hebben zich accoord ver klaard met het principe der vorming van een Katholiek-Liberaal kabinet. De heer Broqueville heeft aan staats minister Cauwelaert de portefeuille van Arbeid en Nijverheid aangeboden. Naar hedenavond bleek heeft de bur gemeester van Antwerpen geweigerd. Thans is zoo goed als zeker dat in het nieuwe kabinet de portefeuille van Bin- nenlandsche Zaken zal worden toever trouwd aan den heer Poullet; Jaspar zal financiën krijgen, Sap zal minister van openbare werken worden, terwijl Tschoffen koloniën zal behouden. Hij mans behoudt Buitentandsche Zaken en Janson Justitie. De heer Bovesse zal deel uitmaken van het nieuwe ministerie, doch welke functie hij daarin zal bekleeden, is nog niet definitief bepaald. Camille Chautemps heeft verklaard dat hij zonder Herriot geen kabinet zal vormen. Tijdens een maaltijd, welke Herriot zijn vroegere collega's aanbood, heeft Chautemps gelegenheid gehad in contact te treden met Paul Boncour en Daladier. Zijn overwegingen worden beheerscht door zijn vriendschap met Herriot. Hij streeft er naar een brug te slaan tusschen het door Herriot ingeno men standpunt in de kwestie der schul den en de houding der Kamer, aange zier. hij van meening is dat de opschor ting der betaling de kwestie niet oplost en dat onderhandelingen noodig zijn. De leden der financieele commissie en die van de commissie van buiten- landsche Zaken polsen de Kamerleden en brengeu rapport uit over hun bevin dingen aan Chautemps. De minister van Binnenlandsche Za ken, Chautemps, heeft Vrijdagavond een bezoek gebracht aan den president der Republiek Lebrun en hem definitief verklaard dat hij zijn bemoeiingen in zake de vorming van een nieuwe re Evenals vorige jaren is ook dit jaar weer gelegenheid voor het plaatsen van NIEUWJAARSGROETEN in ens num mer van 31 December. De prijs bedraagt 50 cent voor een enkele advertentie "an 5 regels, a contant. U zoudt onze administratie ten zeer ste verplichten door nu reeds Uw Nieuw- jaarswensch aan ons bureau Voordam 9 op te geven. Ook kunt U ons Uwe advertentie doen toekomen door tusschenkomst van onze agenten en van H.n. Boekhandelaren. geering niet zal kunnen voortzetten. Staatspresident Lebrun heeft hierop Paul Boncour ontboden, dien hij waar schijnlijk de vorming van een nieuwe regeering zal opdragen. Bij het verlaten van het Elysée heeft Chautemps verklaard bij zijn bespre kingen tot de overtuiging te zijn geko men dat het in het belang van het land te wenschen is dat de internationale moeilijkheden zoo spoedig mogelijk worden bijgelegd. Overeenstemming is niet mogelijk gebleken. Onder deze W.M.H.Pels&Zoon ADVOCAAT vanaf f 1.60—1.05 p. fl. VOORBURG SCHILLETJE ORANJEBITTER 2.10 2.10 2.20 omstandigheden is Chautemps er toe gekomen solidair te blijven met Herriot en er de voorkeur aan te geven af te zien van de vorming van een nieuw ka binet. Chautemps heeft Vrijdagmiddag nog een onderhoud met Herriot gehad, na een telefoongesprek, dat Herriot met den Franschen ambassadeur te Wash ington had gevoerd, ten einde zich op de hoogte te doen stellen van de hou ding der Amerikaansche regeering. In politieke kringen verluidt dat de berichten uit Amerika niet zoo gunstig zijn geweest, als men gehoopt had. In de gevaarlijke bocht bij den Fuerstenberg te Xanten is gisteravond een motorrijwiel met 2 personen in vol le vaart tegen een uit Cleve komenden auto gebotst. De motorrijder werd op slag gedood, zijn duopassagier is met levensgevaarlijke verwondingen naar het ziekenhuis overgebracht. De auto stortte van een 5 M. hooge glooiing, waarbij de inzittenden echter, wonde^ boven wonder, geen letsel bekwamen. Gisteravond is bij Eaudy, in de nabij heid van Perpignan, een ernstig spoor wegongeluk gebeurd. Tengevolge van overstroomingen moet de uit Parijs ko mende sneltrein over ander spoor ge leid worden. Deze baan bleek niet sterk genoeg voor den sneltrein, die dienten gevolge ontspoorde, waarbij één wagen volkomen vernield werd. Volgens de tot dusverre ontvangen berichten zijn 7 personen om het leven gekomen, waaronder de stoker, de ma chinist en nog een treinambtenaar. Van de overige vier slachtoffers schijnen drie van Duitsche nationaliteit te zijn. 30 personen bekwamen, deels ernstige, verwondingen. In de buurt van Bordeaux is een autobus in volle vaart tegen een boom gereden. Zes inzittenden werden le- lensgevaarlijk gewond. Volgens een bericht uit Casablanca zijn in de stad Marokka drie huizen van inboorlingen ingestort. De bewo ners werden onder het puin bedolven. Hun aantal is niet bekend»

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1