DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
S. KROM
Ververij, Chemische Wasscherij
oP alle goederen
20°|o prijsverlaging
Bagetiiksch Oveczicht
^Buitenland
Wij staan aan de spits.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
et. Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
fiancc door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
cont .en rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
No. 6
Directeur: C. KRAK.
Zaterdag 7 Januari 1933
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
135e Jaargang
DE CHINEESCH JAPANSCHE
GEVECHTEN.
De houding der Japansche
autoriteiten.
Nieuwe gevechten.
HET ONDERHOUD HITLER—
VON PAPEN.
Gemeenschappelijke verklaring
van Hitier en von Papen.
Verklaring van Freiherr von
Schroeder.
Von Papen zal den rijkskanselier
persoonlijk rapporteeren.
De meening der „Deutsche Zei-
tung".
VEREENIGING VAN UNIVERSITEIT
EN TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE
BRESLAU.
STOFFELIJK OVERSCHOT VAN
DR. CUNO BIJGEZET.
DE PRUISISCHE LANDDAG PER
17 JANUARI BIJEEN.
De agenda voor de a.s. zitting van den
POLITIEKE VECHTPARTIJEN IN
DUITSCHLAND.
43.000 R.M. VAN KERKELIJKE
GEMEENTE VERDUISTERD.
DE ONDERHANDELINGEN
TUSSCHEN SCHLEICHER EN BRAUN
VERDAAGD.
DE RAMP VAN DE „ATLANTIQUE".
De „Atlantique" werd gister
avond laat te Le Havre verwacht.
De koers veranderd.
Het wrak van de
naar Cherbourg.
„Atlantique"
De „Atlantique" in Cherbourg
aangekomen.
Wie heeft het wrak geborgen?
AARDBEVING WAARGENOMEN IN
FRANKRIJK.
DE VERKIEZINGSSTRIJD IN
IERLAND.
DE STUDEERENDE JEUGD IN
ENGELAND.
RUSSISCH-SPAANSCHE
HANDELSBETREKKINGEN
DE „MALYGIN" IN ZINKENDEN
TOESTAND.
TELEF. 1525
OUD-PRESIDENT DE ALVEAR NAAR
HET EILAND MARTIN GARCIA.
HET STOFFELIJK OVERSCHOT VAN
COOLIDGE OPGEBAARD.
President Hoover zal bij tei
aardebestelling Coolidge aan
wezig zijn.
ERNSTIGE VULCANISCHE
UITBARSTINGEN IN CHILI.
DE WERKLOOSHEID IN
ARGENTINIË.
BOLIVIA—PARAGUAY.
DeBoliviaansche troepen hand
haven hun stellingen.
Regen in den Gran Chaco.
HET CONFLICT MET
DE ANGLO-PERSIAN OIL CY.
LKMAAR
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
o
o
Het nieuws uit China breidt zich steeds uit.
Dat komt, omdat de gevechten nog steeds
voortduren en omdat er thans verschillende
besprekingen over den toestand plaats vin
den.
Zoo heeft het Japansche kabinet Vrijdag
met aigemeene stemmen de houding goedge
keurd der Japansche militaire autoriteiten
van Sjanhaikwan. Het kabinet heeft het voor
stel van den minister van buitenlandsche za
ken aangenomen, waarbij de onderhandelin
gen tot bijlegging van het incident-Sjanhai-
kwan niet direct door het Japansche ministe
rie van buitenlandsche zaken zullen worden
gevoerd, doch door de plaatselijke Japansche
vertegenwoordigingen te Tientsin of Peking.
Voor het geval de Chineesche regeering
het plaatselijke karakter van het incident-
Sjanhaikwan niet zou erkennen, zou de Ja
pansche regeering den Chineeschen autoritei
ten geen nieuwe voorstellen doen, doch de
'Japansche militaire autoriteiten vrijheid van
handelen geven.
o—
Verder deelt het Japansche ministerie van
oorlog mede, dat ondanks de van officiëele
Japansche zijde tot Tsjang Hue Liang ge
richte waarschuwingen het Japansche hoofd
kwartier thans opnieuw berichten heeft ont
vangen, volgens welke Tsjang Hsue
Liang in overleg met generaal Feng nog
meer Chineesche troepen wil concentreeren.
Met het oog op deze Chineesche troepen
concentraties moet de geheele militaire toe
stand in de provincie Jehol als zeer ernstig
worden beschouwd. Den in Jehol gevestigden
Japanners is aangeraden de provincie te ver
laten. Het Japansche hoofdkwartier ver
klaart dat de militaire operaties tegen de
provincie Jehol zullen worden voortgezet
zonder de ontwikkeling van den toestand te
Sjanhaikwan af te wachten.
o
In opdracht van het Japansche ministerie
van Oorlog heeft het telegraaf agentschap
Sjimboen Rengo Vrijdag een officieuse ver
klaring gepubliceerd in zake Sjanhaikwan.
Volgens deze verklaring hebben de Japan
sche troepen de stad bezet, omdat de Chinee
sche troepen de „Boxersovereenkomst niet
zijn nagekomen. De commandant van het Ja
pansche garnizoen heeft zich van te voren in
verbinding gesteld met de Amerikaansche
troepen en is er toen pas toe overgegaan de
vastgestelde zone van de Chineesche troepen
re zuiveren
Het ministerie van Oorlog deelt mede, dat
;r geen sprake kan zijn van een terugtrekken
ier Japansche troepen uit Sjanhaikwan,
/oordat de Japansche eischen zijn ingewil-
igd.
o
Naar uit Peking wordt gemeld is het gis-
ermiddag in de nabijheid van Sjanhaikwan
wederom tot botsingen gekomen tusschen
Chineesche en Japansche troepen. Het ma
chinegeweervuur duurde verscheidene uren
en veroorzaakte bij de Chineesche zoowel als
de Japansche troepen groote verliezen. Een
Japansche cavalerie-aanva'. mislukte.
Vluchtelingen uit Noord-China, die in
Tsjinwangtau zijn aangekomen, deelen mede,
dat in Sjanhaikwan ruim 5000 Chineesche
burgers zijn gedood. De Japanners hebben
uit Moekden versterkingen gekregen.
o
De regeeringen van China en Japan heb
ben in nota's, welke gericht zijn aan den se
cretaris-generaal van den Volkenbond, een
korte uiteenzetting gegeven van de gevechten
bij Sjanhaikwan. In de nota's wordt evenwel
de kwestie der schuldvraag niet te berde ge
bracht.
Tegen de aigemeene verwachting in heeft
de Chineesche regeering tot nu toe nog niet
het voorstel ingediend de Commissie-van-19
der Buitengewone Assemblée, welke thans
alleen het ChineeschJapansche conflict be
handelt, te belasten met de behandeling der
recente gebeurtenissen. Evenmin heeft de
Chineesche regeering tot nu toe de onverwijl
de bijeenroeping der Commissie-van-19 voor
gesteld.
De Japansche regeering legt er in haar
['°ia ,?lech!s den nadruk op, dat het in haar
bedoeling ligt het conflict te localiseeren en
iedere verdere toespitsing te vermijden tenzij
ran Chineesche zijde opnieuw mocht worden
geprovoceerd.
Met het oog op de houding der beide re
geeringen bestaat er voor den Volkenbond
geen enkele aanleiding zijn standpunt nopens
de laatste gebeurtenissen te ^.paler
Hitier en von Papen publiceeren de volgen
de gemeenschappelijke verklaring:
Tegenover onjuiste combinaties, welke in de
iers zijn verschenen betreffende de bijeen-
omst van A. Hitier met den vroegeren Rijks
kanselier von Papen stellen ondergeteekenden
vast, dat de beperking uitsluitend beoogde de
mogelijkheid na te gaan van de vorming van
een groot nationaal politiek eenheidsfront, en
dat in 't bizonder de wederzijdsche opvattin
gen nopens het tegenwoordige Rijkskabinet
binnen het kader dezer aigemeene bespreking
niet aan de orde zijn geweest.
w.g. Hitier—-w.g. von Papen.
De Keulsche bankier Freiherr von Schroe
der te wiens huize de bijeenkomst Hitier—Von
Papen heeft plaats gevonden, verklaart dien
aangaande, dat het initiatief der bespreking
enkel en alleen van hem persoonlijk is uitge
daan. Het doel er van was in een vertrouwe-
ijk onderhoud den grondslag te zoeken voor
een overeenstemming tusschen alle nationale
krachten, welke, naar het von Schroeder
voorkwam, in de politiek opgewonden tijden
der laatste maanden meer en meer verloren
ging. Niets anders is de bedoeling van het
onderhoud geweest.
De talrijke commentaren en combinaties,
die worden vastgeknoopt aan de bespreking
te Keulen tusschen von Papen en Hitier, heb
ben den voormaligen rijkskanselier aanlei
ding gegeven den rijkskanselier heden mede
te deelen, dat hij Maandag of Dinsdag a.s
ter beschikking staat van den rijkskanselier
voor een uitvoerig rapport. Von Papen zal
dan von Schlheicher uitvoerig inlichten over
de bespreking te Keulen en derzelver voor
geschiedenis.
De Duitsche Zeitung schrijft: Wanneer
twee nationale mannen, die elkander voor
kort zoo fel bestreden hebben als Hitier en
von Papen, bijeengekomen zijn voor een eer
ste bespreking over de vorming van een
groot nationaal eenheidsfront, zal ieder, die
den huidigen toestand van nationale ver
scheurdheid als nationaal ongeluk voelt, zich
daar oprecht over kunnen verheugen. Des te
eigenaardiger moet het aandoen, dat ge
tracht wordt de onbaatzuchtige pogingen van
von Papen in een verkeerd licht te stellen.
Het blad neemt aan, dat ook von Schleicher
deze ophitsing veroordeelt. Wanneer het wer
kelijk om de zaak en niet om de persoon
gaat, zal zeker geen misdaad en geen intrige
er in worden gezien, dat men pogingen doet
om tot een nationaal eenheidsfront te komen,
om een ontbindede verkiezingsstrijd te vermij
den door de vorming van een regeering van
echte nationale concentratie. De „D.A.Z."
vraagt of deze bijeenkomst werkelijk een zoo
ontzaggelijke sensatie is. Het is een verheu
gend iets, dat geen der beide heeren zich aan
het onderhoud heeft onttrokken. De „Tag"
verwacht, dat von Schleicher nog zelf het
woord zal nemen in deze geschiedenis.
De rijkscommissarissen voor Pruisen heb
ben besloten de Universiteiten en de Techni
sche Hoogeschool te Breslau met ingang van
1 April 1933 te vereenigen in dier voege, dat
de Technische Hoogeschool als „ingenieurs-
wetenschappelijke faculteit'' een onderdeel zal
vormen van de Universiteit. De naam der on
derwijsinstelling zal dan luiden: „Silezische
Universiteit" (Friedrich Wilhelm Universi
teit en Technische Hoogeschool).
In aansluiting op de rouwplechtigheid in
de St. Mariên-kerk te Hamburg werd het
stoffelijk overschot van dr. Cuno naar Ohls-
dorf overgebracht. De lijkwagen werd ge
volgd door een aantal auto's, waarin buiten
landers de plechtigheid bijwoonden. Daarna
volgden tal van Hamburgers. Van Ronsell
uit begaf men zich te voet naar de begraaf
plaats, waar na de gebruikelijke kerkelijk',
ceremonien de met bloemen en krans bedekti
kist langzaam werd neergelaten.
Landdag is nog niet vastgesteld. Men neemt
evenwel aan dat geen politieke debatten zul
len worden gehouden voor de beslissing in
het Rijk en dat de Landdag voorloopig
slechts de vele voorstellen der commissies zal
behandelen.
De president van den Pruisischen Land
dag, Kerrl, die gister te Berlijn terugge
keerd is, zal, naar wij vernemen, den Land
dag tegen Dinsdag 17 Jan. bijeenroepen.
Zooals bekend, was deze datum reeds in
uitzicht gesteld, toen het Huis op reces ging
De politie deelt mede, dat eergisteravond
politieke vechtpartijen hebben plaats gehad
te Luebeck en Blankensee. Bij een der vecht
partijen werden vier personen gewond, bij de
andere zestien, van wie vier ernstig.
De koopman Walter Tohloff uit Walden
burg heeft als beheerder der gelden van de
„evangelisch-lutersche" gemeente tot een be
drag van 43.000 R.M. verduisterd. Hij heeft
deze gelden in zijn eigen zaak gebruikt met
de bedoeling ze later te restitueeren, hetgeen
hem niet is gelukt.
Betreffende het onderhoud dat rijkskanse
lier von Schleicher gister met den Pruisischen
premier, dr. Braun, heeft gehad is ook door
de Pruisische regeering geen officieele mede-
deeling verstrekt. In kringen welke de Prui
sische regeering nastaan, wordt verklaard,
dat nog geen beslissing is genomen in dé
hangende kwesties (ten uitvoer legging van
vonnis van Leipzig, begrootingsvraagstuk en
personeelspolitiek).
De onderhandelingen zullen wèl worden
voortgezet, doch een bepaalde termijn is nog
niet genoemd.
Verwacht werd dat het wrak van de „At-
lantique" pas gisteravond laat de haven van
Le Havre zou worden binnengesleept. De
brand aan boord van de Oceaanreus is nog
steeds niet gebluscht. Er stijgen nog steeds
donkere rookwolken van het schip op, welke
er op wijzen dat de vlammen in het schip
hun vernietigingswerk voortzetten. Niette
min hoopt men dat de olietanks, welke met
vuurvaste schotten kunnen worden afgeslo
ten niet zullen explodeeren en dat ook de
machinekamer intact blijft.
Volgens een mededeeling van den bizon
deren correspondent van de „Intransigeant"
is de kapitein van het schip met eenige offi
cieren aan boord van het brandende schip
geweest.
De kapitein deelt in een rapport aan de
reederij mede, dat de commandobrug van het
schip geen schade heeft geleden. Door eeni
ge kapotte luiken zijn ten gevolge van het
slingeren van het schip groote hoeveelheden
water het schip binnengedrongen.
Volgens de laatste berichten over de „At-
lantique" zouden de sleepers weer van
koers zijn veranderd en thans bezig zijn het
naar Cherbourg op te sleepen, aangezien de
windrichting op dit moment daar gunstiger
voor is. Een definitief besluit echter hangt
van de windrichting af, die in den loop van
den avond nog kan veranderen.
In de Parijsche avondbladen wordt mel
ding gemaakt van moeilijkheden en misver
standen bij het opsleepen van het brandende
wrak, waarbij verwijten gericht worden aan
het adres van den Duitschen sleeper Simson
volgens andere bladen zou het een En
gelsch sleepschip zijn Onder de ver
schillende sleepbooten zou in den aanvang
in het geheel geen eenheid van optreden
hebben bestaan, zoodat het schip niet van de
plaats wegkwam. Eerst toen de kapitein van
de „Atlantique" het commando op zich
naam, slaagde men er in een georganiseerce
actie te beginnen. In den loop der manoeu
vres zou het vervolgens den Duitschen slee
per gelukt zijn een touw vast te maken aan
het wrak. De kapitein van de „Atlantique"
had den Duitschen sleeper daarop gelast dit
touw los te gooien, hetgeen geweigerd werd.
De Fransche kanonneerboot „Pollux" heeft
ten slotte getracht tusschen den Duitschen
sleeper en het wrak door te voren teneinde
het touw te breken, hetgeen echter niet ge
lukte.
Naar wij vernemen zijn de zeesleepbooten
„Roode Zee", „Witte Zee", „Lauwerszee",
allen van L. Smit en Co's Internationale
Sleepdienst te Maassluis, „Simson", een
Duitsche zeesleepboot, en de Fransche sleep
booten „Iroise", „Abeille 21" en „Abeille
22" thans bezig het wrak van de „Atlan
tique" naar Cherbourg te sleepen. De drie
leden van de bemanning der „Lauwerszee"
bevinden zich nog steeds aan boord van de
„Atlantique". Het convooi staat onder lei
ding van den gezagvoerder van de „Roode
Zee", kapitein D. Klinge uit Maassluis. De
brand is nog steeds niet gebluscht. In de on
derste laag van het schip vindt het vuur nog
steeds nieuw voedsel.
De „Atlantique" is door de sleepbooten
naar Cherbourg gebracht en daar om 1 uur
aangekomen.
Bij het aanbreken van den dag werden he
den de werkzaamheden aangevangen om te
trachten het wrak van de Atlantique, dat
thans te Cherbourg is, in het dok te brengen.
Volgens de mededeelingen van hen, die na
aankomst van het wrak te Cherbourg aan
boord zijn geweest, heeft het vuur nagenoeg
alles vernietigd. Intusschen wordt bevestigd,
dat tusschen de Nederlanders en de Franschen
geschil is ontstaan over de vraag, wie het wrak
heeft geborgen. Waarschijnlijk zal dit geschil
op een arbitrage tusschen de Nederlandsche en
Fransche belanghebbenden uitloopen.
Omtrent de oorzaak van den brand tast men
nog volkomen in het duister. De mededeeling
als zou de brand ontstaan moeten zijn door
kortsluiting als gevolg van het feit, dat een
spanning van 220 Volts werd gebruikt, waar
door de leiding heet zouden worden, is als to
taal onwaar te beschouwen. De spanning die
namelijk gewoonlijk op de schepen wordt ge
bruikt is bijna steeds ongeveer 100 Volt. Bij
deze spanning wordt de leiding bij eenzelfde
wattverbruik veel warmer, dan wanneer een
spanning van 220 Volt wordt gebruikt.
Het meteorologisch instituut op den Pic.-
du-Midi bij Tarbes heeft gisterochtend een
aardbeving waargenomen, welke ongeveer
anderhalf uur duurde en uit Z.O. richting
kwam. Het is niet mogelijk geweest den haard
van de beving vast te stellen.
In politieke kringen wordt veel gesproken
over de geruchtmakende redevoering van de
Valera van Woensdag, waarin hij beloofde
alleannuiteiten, verschuldigd op grond van
de wet inzake de landaankoopen met de helft
zou verminderen. Men is van meening, dat
De Valera met dit voorstel overwinnend uit
de verkiezingen zal te voorschijn komen. Men
is verder van meening, dat De Valera dit
voorstel gedaan heeft om de jeugdige kiezers
naar zich toe te trekken.
Norton, de Labour-leider heeft de verkie
zingscampagne van zijn partij geopend met
een redevoering, waarin hij hetzelfde pro
gramma uiteenzette als dat van verleden
jaar, dat even vooruitstrevend is als dat van
de Valera. Spr. zeide trotsch te zijn op de be
sliste houding van zijn partij inzake afschaf
fing van den eed van trouw, dien hij een
verouderd overblijfsel noemde van een nood
lottig feodaal regiem, Spr. verklaarde ten
slotte voorstander te zijn van een regeling
van het EngelschIersche conflict, mits dit
op een eervol compromis berustte.
Bij den aanvang van het nieuwe universi
teitsjaar bedroeg het aantal te Londen stu-
deerende vreemdelingen 2387. Zij zijn uit 61
verschillende landen afkomstig. Te Oxford
studeeren slechts 472, te Cambridge 471, ter
wijl aan de universiteit van Edinburgh 475
vreemdelingen college loopen.
Het grootste contingent der buitenland
sche studenten komt, voor zoover het Londen
betreft, uit Indië. Dit semester zijn het 728
500 hunner studeeren medicijnen, economie
en techniek. Van de 232 studenten, welke uit
Zuid-Afrika afkomstig zijn, studeert een
groot aantal tropische hygiëne aan de Lon
densche Hygiënische school. 596 jongelui,
welke uit de Europeesche landen afkomstig
zijn, volgen cursussen in Londensche zieken
huizen. Van de 700 uit het buitenland af
komstige vrouwelijke studenten, welke de
Britsche hoogescholen bezoeken, hebben zich
bijna 600 te Londen gevestigd. De meeste
meisjesstudenten komen uit Indië.
„El socialista" publiceert een bericht vol
gens hetwelk binnenkort een commissie van
Russische deskundigen naar Madrid zal ko
men, teneinde handelsbetrekkingen aan te
knoopen tusschen Spanje en Rusland. De Rus
sen zouden voornemens zijn belangrijke bestel
lingen te doen aan de Spaansche scheepswer
ven. Deze bestellingen zouden zelfs nog be
langrijker zijn dan die, welke door Mexico ge
plaatst werden, welk land 14 schepen heeft
doen bouwen.
Volgens berichten uit Spitsbergen is de po
sitie van den ijsbreker „Malygin" zeer gevaar
lijk, aangezien gevreesd wordt, dat het schip
zal volloopen. De pompinstallatie is onafge
broken in bedrijf. Alles hangt er thans nog
V. r -i
van af of de ijsbreker Lenin tijdig ter plaatse
aankomt om behulpzaam te zijn bij het leeg
pompen van de „Malygin", aangezien dit schip
anders tijdens den storm zou zinken.
De havenautoriteiten te Leningrad hebben
een radiogram ontvangen van den ijsbreker
Sedow, waarin wordt medegedeeld, dat de
reddingswerkzaamheden bij de'„Malygin" we
gens een hevigen storm moesten worden ge
staakt.
De Argentijnsche regeering heeft besloten
oud-president Marcelo T. de Alvear naar het
eiland Martin Garcia te doen overbrengen,
tot dat de rechter, die het tegen den oud-pre
sident hangende proces wegens samenzwering
behandelt, zal hebben uitgemaakt waar hij
zal worden heen gezonden.
Naar uit Northampton wordt gemeld, zal
het stoffelijk overschot Van den voormaligen
president Coolidge hedenmorgen voor de in
zegening een uur lang in het openbaar wor
den opgebaard. Een afdeeling van de Ameri
kaansche nationale garde zal een eerewacht
vormen.
President Hoover zou zich gister nog naar
Northampton begeven, om daar Zaterdag de
ter aarde bestelling van het stoffelijk over
schot van den vroegeren president der Ver.
Staten, Coolidge, bij te wonen.
De Amerikaansche beurzen zullen Zater
dag ten teeken van rouw gesloten zijn.
In de bladen wordt er op gewezen dat na
den dood van Coolidge geen vroegere presi
denten der Ver. Staten meer in leven zijn,
doch wel de vrouwen van zes hunner.
Uit het Andes-gebied worden opnieuw hevi
ge erupties gemeld. De vulkanen Lonquimay,
Calhuco en Llaima (Chili) zijn in werking.
Groote aschij en rookwolken worden bij de
werking ontwikkeld. Vuurzuilen schieten
hoog in de lucht op, zoodat zij van verre
zichtbaar zijn. De in de omgeving liggende
pairiën lijden groote schade ten gevolge van
den hevigen aschregen. Er zijn tegelijkertijd
hevige aardschokken waargenomen, terwijl de
uitbarstingen vergezeld gaan van hevige elec-
trische stormen.
In de geheele republiek Argentinië be
draagt de werkloosheid thans 333.997. Hier
van zijn 67.419 Argentijnen.
Bevestigd wordt, dat de Boliviaansche
troepen in Campo Jordan en Murillo hun
voordeel ige posities handhaven.
In het Noorden van den Gran Chaco zijn
hevige regens losgebarsten, die de operaties
der troepen van Paraguay en Bolivia ten
zeerste belemmeren.
Alvorens naar Europa te vertrekken met de
Perzische gedelegeerden bij den Volkenbond
ter bestudeering van het geschil met de Anglo
Persian, heeft de minister van justitie, Aliak-
bar Khan, verklaard dat de delegatie niet zou
dulden, dat er besprekingen zouden worden
gevoerd over de annuleering van de concessie
d'Arcy, aangezien dit een zuiver binnenland-
sche aangelegenheid betrof, welke vreemdelin
gen niet het recht hebben te bespreken. De
minister voegde er aan toe, dat wanneer in
verband met de besprekingen, men zou komen
tot een nieuwe concessie, Perzië er op zou
staan, dat Teheran de zetel der onderhande
lingen zou vormen- v
