Alkmaarsche Courant.
Uit een vud
eepsjvumaaL
adicaieuivs
2eui££etm
De gevolgen van een operatie.
itutenlan
Honderd vijf en dertigste Jaargang.
MAANDAG 9 JANUARI
]lo. 7
1933
ziek o.l.v. Leemans 5.20 Gramofoonplaten. tooneel. 8.15 Concert door orkest o.l.v. O.
Dinsdag 10 Januari.
Hilversum, 1875 M. (Uitsluitend AVRO)
Gramofoonplaten. 9.AVRO-Kamer-
orkest o.l.v. L. Schmidt. 10— Morgenwij
ding. 10.15 Gramofoonplaten. 10.30 Voor
dracht door Tine Medema. 11.— Orgelcon
cert P van Egmond Jr., m. m. v. Boris
Lensky, viool. 12.—2.15 AVRO-kleinorkest
olv N Treep en pamofoonplaten. 2.30
Gramofoonplaten. 3— Knipcursus. 4
Gramofoonpl. 4.30 Radio-Kinderkoorzang
o l.v. J. Hamel. 5.Verhalen voor kleine
kinderen door mevr. Ant. van Dijk. 5.30
Jeugdhalfuur voor de VPRO. 6.— Kovacs
Laos en zijn orkest. Refreinzang: Bob
Scholte. 7.Causerie door dr. L. Heijer-
mans 7.15 Gramofoonplaten. 7.30 Engel
sche les. 8.Vaz Dias. 8.05 Gramofoonpl
O„Karamazow en zijn rechteis", naar
Dostojewski door Stella Sorma en B. Mar-
holm. Regie: Kommer Kleijn. 9 35 Omroep
orkest o.l.v. N. Treep m. m. v. May en Juno,
zang. 11.Vaz Dias. 11.05 Omroeporkest
o.l.v. Nico Treep. 11.30—12.— Dansmuziek
door Leon Abbey's Coloured Band (uit
Carlton, Amsterdam).
Huizen, 296 M. (Uitsluitend KRO). 8
9.15 en 10.Gramofoonpl. 11.30 Godsd.
halfuurte. 12.15—1.45 Sextetconcert en gra
mofoonplaten. 2.Cursus. 2.35 Vrouwen
uurtje. 3.30 Modecursus. 4.30 Orkestconcert.
5.15 Gramofoonplaten. 5 30 Orkestconcert.
6 30 Cursus. 6 50 Zangvoordracht. 7.10 Le
zing. 7.45 Causerie. 8.— Orkestconcert m. m.
v soliste. 915 Vaz Dias. 9.3011.Schla-
germuziek. 11.12.Gramofoonplaten.
Daventry, 1554 M. 10.35 Morgenwijding.
10.50 Tijdsein, berichten 11.05—11 20 Le
zing. 12.20 Orgelspel H. Ramsay. 105 Com
modore Grand orkest o.l.v. Muscant. 2.20 A.
Salisbury en zijn orkest. 3 20 Geraldo en
zijn Gaucho Tango-orkest. 4.05 Concert.
6 35 Pianorecital (Perzische muziek)' door
Fereidoun Khan Farzaneh. 7.05 Lalo-con
eert door het Omroepkleinorkest o.l.v. Lee
mans. 8.20 Dukasconcert door hit Omroep
orkest o.l.v. Kumps. 10.05 en 10.3011.20
Gramofoonplaten. 338 M.: 12.20 Omroep
kleinorkest o.l.v. Leemans. 8.20 Dukascon
cert door het Omroeporkest o.l.v. Kumps.
10.05 en 10.3011.20 Gramofoonplaten
338 M.: 12.20 Omroepkleinorkest o.l.v. Lee
mans. 1.302.20 Gramofoonplaten. 5.20
Omroeporkest o.l.v. André. 6.50 Gramofoon
platen. 8.20 Omroeporkest o.l.v. André. 9.35
Optreden van de drie Keddy's, zang, piano
en accordeon. 11.20 Sluiting.
Zeesen, 1635 M. 6.55 Lezing. 7.20 Radio-
Kabasta m. m. v. alt en tenor. 9.25 Berichten
en hierna tot 11.20 Oude dansmuziek o.l.v.
G. Maass.
DE PHOHI WAS IN INDIE
ONVERSTAANBAAR.
In de luchtpost, thans aangekomen, bevon
den zich o.a. de Indische bladen tot 30 Dec.
Wij vinden daarin mededeelingen, die spre
ken van een volkomen mislukking van de on-
iangs hervatte Phohi-uitzendingen, een mis
lukking die door deskundigen was voorspeld
op grond van het gebruik van een verkeerde
golflengte voor dezen tijd van het jaar.
1
V
in üeze siau zijn oepaaiut santen, waai
alleen Joden wonen. Hieronder waren ook
vrouwen, die ons linnengoed waschten en ais
zii ons goed bedienden, kregen zij een door
den Secretaris onderteekend attest. Zoo'n at
test krijgen zij van alle cshepen, die zij naar
genoegen hebben bediend, en zoodra er nu
een schip in de haven komt, vervoegen zij
zich met deze attesten aan boord om te too-
nen dat men vertrouwen in haar kan stelLn.
Zij doen ook wel dienst als tusschenperso-
nen, indien men het een of ander wil heb
ben.
Bij de maaltijden hadden wij hier steeds
veel plezier. Muzikanten en schoone zange
ressen traden hierbij voor ons op. Men hoort
hier in de „comedien" prachtige muziek en er
wordt zeer mooi gedanst; „als de maan don
ker was wierden wij met twee flambouwen
uit de comedie of andere spullen gehaald".
Ik maakte ook kennis met den geneesheer
directeur van het Groot Hospitaal, die
Schmid heette en Duitscher van geboorte
was. Ik kreeg hierdoor toegang tot het hospi-
u,!. i taal, hetgeen wel de moeite waard was in
George Roth, cello en V. Hely—Hutchinson, verj,and met de fraaie inrichting en de be-
piano. 4.35 R. Tapponier en zijn orkest. 5.35 handeling der patiënten.
Kinderuur. 6 20 Berichten. 6.50 Schubert- Èlken morgen, als wij aan het ontbijt za-
liederen door J. Armstrong, tenor. 7 lOLe- fen bracfit een aardig boerinnetje ons elk een
zing. 7.40 Radio-militair orkest o.l.v. d. wal- ruj^er mef fraaie en geurige bloemen, die zij
ton O'Donnell. 8.20 Promenadeconcert^aoor Qns voor een ]dejnjgheid present gaf. De le-
het BBC-Symphonieorkest m. m. v. M Teyte,
sopraan en A. de Greef, piano o.l.w Sir
Henry Wood. 10— Berichten. 10.20 Radio
koor o.l.v. S. Robinson m. m. v. E. Lush,
piano. 10.55—12.20 Lew Stone en zijn Band.
Parijs Radio Paris", 1724 M. 8.05 Gra
mofoonpl. 12.20 Concert door orkest Krett-
ly 1 25 Vioolrecital. 1.55 Vervolg concert
orkest Krettly. 7.40 Concert door orkest
Krettly. 8.20 Cabaretprogramma 9.05 Pi
anorecital. 9.50 Delmas-programma. 10.20
Gramofoonpl.
Kalundborg, 1153 M. 11 201.20 Con
cert u. h. Bellevue-Strandhotel. 2.20—4.20
M. Hansen's orkest m. m. v zang en piano.
7 20 Radiostrijkorkest o. 1. v. E. Reesen 7.50
,,Monna Vanna", drama in 3 actes van M
Maeterlinck. 9.35 Fransche muziek d. h
Omroeporkest o. 1. v. Reesen. 10 2011.50
Dansmuziek u. h. Palace-Hotel.
Langenberg, 473 M. 6.25 Gramofoonpl.
10.40 Gramofoonplaten. 11.20 Populair con
cert oTv. Wolf. 12.20 Concert o.l.v. Eysoldt
1 50 Gramofoonplaten. 4.20 Concert o.l.v. G.
van Loeben. 6.50 Gramofoonplaten. 7.20
Radiotooneel. 8.509.30 Concert door het
Weragorkest o.l.v. Buschkötter m. m. v. so
praan.
Rome, 441 M. 8.05 Vioolrecital door A.
Seiato. 8 40 „La dedica sul ventaglio", spel
van Perego. Hierna vervolg vioolrecital. 9.50
Gramofoonplaten
Brussel, 508 en 330 M. 508 M.: 12 20
Gramofoonplaten. 1.30—2.20 Russische mu-
Een du i Poster Maagpillen
avond* bt| het naar bed gaan
genomen, verzekert een goed*
nachtrust en verschaft morgens
volkomen normale stoelgang.
f 0.65 per flacon.
venswijze, de omgangsvormen en wijze van
spreken verschillen hier veel van het Hol-
landsche boersche. Een jongedame van 12 of
14 jaar gaat nooit naar de „comedie" of op
visite, of zij moet een geleider bij zich heb
ben, die dan tevens haar oppasser is. De
wellevendheid munt hier in alles uit, ieder
een doet zijn best om een ander aangenaam
te zijn; zoodat de eene mensch den ander het
leven zoet maakt.
„Was Mozes nu nog hier en schreef als
voren wijs
„Hij noemde Italië het aardsche Paradijs".
Den eersten Februari gingen wij onder'zeil
en verlieten Livorno; wij passeerden nu de
eilanden Corsica, Mallorca, Menorca en
Ibiza 1).
Op 11 Februari zagen wij niet ver van ons
twee Spaansche barken een Turksche „galei"
veroveren. De eene bark stak de „galei" de
loef af, zoodat deze niet naar den Turkschen
wal kon vluchten, terwijl zij haar steeds van
opzij onder vuur hield. De andere bark be
schoot haar intusschen van achteren, en men
kon aan het geschreeuw, dat bij elk schot
van de „galei" opsteeg, wel hooren, dat de
Spanjaarden raak schoten. De Turk streek
zijn vlag en draaide bij, de barken namen de
„galei" tusschen zich en zetten koers naar
de Spaansche kust. Wij zetten wat meer zeil
bij en vervolgden onzen tocht.
Gibraltar.
Den 13den Februari kwamen wij in de
baai van Gibraltar, waar verscheidene En-
ge'sche oorlogsschepen voor anker lagen,
waaronder drie „drie-dekkers", op één waar
van zich een Admiraal bevond.
Op 14 April voegden zich hier de vier oor
logsschepen, die onder commando stonden
van de kapiteins Van Ounik, Krul Dekker en
Meytens, alsmede de drie koopvaardijschepen
bij ons, waarin zich.de „presenten" bevonden
voor de Algerijnen 2). Onze kapitein heesch
de „Commandeurs-Standaard" als Comman
dant van de uit vijf oorlogsschepen en drie
koonvaarders bestaande vloot.
Terwiil wij hier lagen, geschiedde het, dat
op het Engelsche Admiraalschip een gast
maal werd gegeven en dat bij het drinken op
iwiings weizijn eenige kanouscnoien ge
lost zouden worden. Nu was door onvoor
zichtigheid van een van de „constabels" in
één der stukken een kogel blijven zitten (een
18-ponder) en die kwam daar over ons half
dek onder de bazaansroe doorvliegen. Ik
zakte er van in elkaar en wist niet wat me
gebeurde, terwijl ik naar adem snakte. Ik
werd uitgelachen omdat ik voor een kogeltje
van 18 pond gebukt had, doch het had ook
den kapitein of één van de andere officieren
kunnen gebeuren, want die wandelden alle
op het halfdek en het scheelde maar een haar
of één van hen was getroffen. Gelukkig was
alles goed afgeloopen. Onze kapitein zond
direct een sloep met een officier naar den En-
gelschen Admiraal om informatie; men ant
woordde, dat het een onvoorzichtigheid van
den „constabel" was en men dezen reeds in
de boeien had laten zetten, waardoor ons
„satisfactie" werd gegeven.
Gibraltar is een groote stad, die onder aan
een groote klip aan de Spaansche kust ligt,
waarmede zij door een nauw langengte ver
bonden is als een schiereiland. Die nauwe
landengte wordt door de Engelschen met
zware batterijen tegen de Spanjaarden be
schut. Boven op de klip staat een wachthuis,
waar door de Engelschen steeds de wacht
wordt gehouden en door middel waarvan
men beneden in de stad altijd zien kan, hoe
veel schepen er in de Spaansche en in de
Middel landsche Zee gezien worden. Boven
dit wachthuis, dat van verre een koepel ge
lijkt, steken namelijk aan weerskanten twee
lange stokken omhoog, een ar i den kant van
de Spaansche en de ander aan den kant van
de Middellandsche Zee, En zooveel schepen
als er dan in iedere zee gezien worden, zoo
veel groote „klooten" of bollen worden aan
de stokken gehangen, 's Nachts worden deze
■bollen vervangen door lantaarns, zoodat de
Gouverneur, ook als hij des nachts in zijn
bed ligt, kan zien, hoeveel schepen er in beide
zeeën door de wacht,gezien worden. Vanaf de
schepen, die hier in de baai liggen, kan men
de kust van Afrika zien.
Ik heb ook een wandeling boven naar de
klip gemaakt, maar dat kostte me bijna een
paar nieuwe schoenen door de scherpte van
de leiachtige steenen. In deze klip is ook een
groote spelonk, die het Sint Orsons-hol wordt
genoemd. In verband met de zich daarin be
vindende kuilen en waterputten is het zeer ge
vaarlijk hier binnen te gaan. Bij het beklim
men van de klip kwamen wij in een wolk te
recht, die zich tegen de klip had aangelegd.
Het was alsof wij door een dikke vochtigs
mist omgeven waren; onze kleeren werden
vochtig en wij konden elkaar op geen vijf pas
afstand meer zien. Het bad beneden in de
stad flink geonweerd en geregend en water
stroomde door de straten. Boven op de klip
hadden wij een prachtig vergezicht op Spanje
en in de verte konden wij verscheidene dorpen
„deren en aldaar ook vastgebonden; de broek
„wierd hem afgestroopt en het hemt na boven
„toe vastgebonden; daar stond hing de kerel
„en nu kwam een tambour met een stokje van
„twee voeten lang en met vijftien of twintig
„touwetjes daaraan (zooals in Holland de
„sweepesnoer is), aan de uiteinden en hooger
„op met eenige knoopen voorzien, en gaf die
„kerel daarmede een slag op het achterdeel,
„dat het bloet met die eerste slag daaruit
„vloog; en na iedere slag die de Tambour
„deed, haalde hij die touwetjes door zijn
„hand om het bloet eruit te drukken. Dezen
„tambour werd vervangen door een ander, die
„niet alleen het bloet, maar ook eenige stuk
ken vel en vleesch daarmede uitsloeg. Men
„zeide mij, dat hier een regiment was, die in
„de zweepesnoeren koperdraden had doorge-
„vlogten".
Indien zoo'n strafoefening op een van de
Engelsche oorlogsschepen geschiedde, werd
de gestrafte in een sloep gezet en nadat het
vonnis was voorgelezen, bij alle aanwezige
schepen rondgevaren om een aantal slagen in
ontvangst te nemen, zooals in het vonnis
yastgelegd was, en of hij levend of dood was,
het aantal slagen moest hij hebben.
Met afgrijzen heb ik deze strafoefeningen
aanschouwd
„O, tijden, O, Zeden! O, Barbaren, O
Menschen! O, Volken, O, Landen!
„Wat woelt gij onder malkanderen, om
malkanderen te pijnigen en te verderven!" 4)
Den derden Mei gingen wij onder zeil met
onze vloot, bestaande uit vijf oorlogsschepen
en drie koopvaardijschepen, waarover onze
kapitein het commando voerde. Wind en weer
waren ons gunstig op weg naar Algiers.
Van de honderd zieken, die wij hadden gehad,
lijdende aan „febreris pitichis ardens
bibliosa", waren de meesten weer genezen
EEN VERVOLGING INGESTELD.
Wegens het veroorzaken
dood door schuld.
van den
In Juli van het vorige jaar is op do
centrale van het Prov Electr. Bedrijf te
Groningen een ongeluk geschied, waar
bij de 23-jarige monteur Ettema het
leven verloor en half Groningen werd
uitgeschakeld, zoodat zeer veel bedrijven
stagnatie ondervonden. De jonge man
was. zonder te weten dat het vertrek,
waarin hij zich begaf, onder hooge span
ning stond, naar binnen gegaan voor het
verrichten van eenige werkzaamheden.
Het onderzoek der justitie heeft uitge-
v, ezen, dat het ongeluk aan anderen to
wijten is geweest, die den ongelukkige
niet hebben gewaarschuwd, dat de ma
chines onder stroom stonden.
De officier van justitie heeft tegen
twee ambtenaren, die in dezen niet vrij
uit gaan, een ingenieur en een techni
cus, een vervolging ingesteld en hen
tegen 19 Januari voor de rechtbank te
Groningen gedagvaard.
Oorspronkelijke roman door Jan Walch.
15.
Het gebeurde volgens dit plan. Er bl «k
een trein te gaan kort na het déjeuner, en in
den al warmen Meimiddag haaden zij een
vroolijken rit door de wijde Rijnvlakte van
den Elzas; dan een vervelend uur wachten in
het holle, hopeloos leeg schijnende station
van Bazel; en daarna spoorden ze in een
aardig toeristentreintje, waarvan de compar
timenten in kleine boxen waren verdeeld, tus
schen de hei-groene hellende weiden, onmerk
baar stijgend, naar het hooge Zwitsersche
bergland Toen ze om zeven uur te Lüzern
aankwamen, had de zon de laatste schadu
wen weggeschenen, die in Straatsburg op
hun reis waren gevallen.
Het was nog vroeg genoeg om op hun ge
mak een hotel te zoeken, en dan daar of er
gens ander te dineeren*
We moeten nu eens een echt fleurig
hotelletje hebben", zei Henri, „aan het meer;
waar we op het terras kunnen eten". En dat
vonden ze ook al naar wensch. Het viel Cla-
ra op, hoe het ook bij de keuze van het hotel
zoo heel anders toeging dan op vorige reizen
Toen was het altijd één van Henri's eerste
zorgen geweest, een hotel te kiezen, „waar
je gezien kan worden"; en dat je met eenigen
stillen bluf in de Haagsche omgeving zou
kunnen noemen: wij waren dair-eaddir;
en daar was 't werkelijk héél goed"; het zin
netje klonk dan wel heel eenvoudig; maar in
het „daar-en-daar" was dan iets imponee-
rends, want „daar-en-daar" was dan altijd
een hotel dat bij Baedeker althans in de eer
ste categorie werd genoemd. Dat element van
.schijn' was nu geheel uit Henri's geest ge
vallen; hij zocht nu een hotel, dat wérkelijk
alleen goed en fleurig" was, en behaagde
aan een jongen, natuurlijken smaak; en zoo
kwamen ze terecht in een idyllisch huisje
buiten de eigenlijke stad; een huis met bloe
sem omrankt, waar meisjes bedienden, en
waar alles een volkomen prettigen indruk
maakte. En, als op hun eerste wandeling in
Straatsburg, deelde zich dat jeugdige ge
voel van onbekommerd-zijn-genoegen-zoeken-
en-vinden ook aan Clara mee, en na het ple
zierig diner, met lichten „offenen Wein" over
sproeid, zaten ze in het stille duister naar
de schijnsels te kijken, die de stad, om een
berghoek gelegen, op het water wierp, en
naar het duistere water vóór hen, en naar
de hooge, wijkende bergen aan den overkant
waarvan de contouren allengs verwaasden.
en nog meer door een enkel lantaarntje wer
den geduid. Vroeg gingen ze slapen. Morgen
zooara het postkantoor open was, zouden ze
gaan zien, of er poste-restante-brieven waren
Er waren brieven; van de kinderen, van de
grootouders en van Kees. Alles goede be
richten. Dat was het eenige was nog aan
hun geluk had ontbroken. En ze besloten
nog eenige dagen te Luzern te blijven, waar
het zoo heerlijk was. Ze genoten van het
weer, en maakten 's middags mooie boot
tochten, en gingen met een tandradbaantje
hmt een hooggelegen restaurant: en 's aor-
1) Ibiza is een eiland, behoorende tot de
Pithyusen.
2) Na den vrede van 1757 zonden de Sta
ten jaarlijks koopvaarders naar Algiers om
den Dey eenige waardevolle geschenken
voortbrengselen van de Westersche cultuur
aan te bieden, teneinde hem in een milde
stemming te houden.
3) Het doet goed uit de laatste verzuch
ting van Veltkamp te bemerken, dat er in
dien tijd toch ook wel menschen met humaner
gevoelens waren, zielen, die in die lichame
lijke starffen iets menschonteerend vonden,
hoezeer zij ook aan groote ruwheid en weinig
eerbied voor een menschen leven waren ge
woon geraakt, daar straffen als hangen (en
kielhalen b.v. op zee) veel voorkwamen.
NEDELANDSCH COMMUNISTISCH
ZEEMAN IN ENGELSCHE
GEVANGENIS.
Een Reu ter-telegram uit Londen
meldt, dat do Nederlandsche zeeman
Nieuwland Vrijdag te Newcastle-on-
Tyne veroordeeld is tot een boete wegens
overtreding van de Vreemdelingen-wet.
Hij was te Hartlepool afgedankt en al
leen op voorwaarde, dat hij per eerste
gelegenheid naar Rotterdam zou terug
keeren, was hem verlof gegeven aan
land te gaan. Vier dagen later was hij
nog steeds te Newcastle, waarop de
autoriteiten tot zijn arrestatie over
gingen.
Volgens een mededeeling van de poli
tie werd een groote hoeveelheid commu
nistische pamfletten, in het Engelsch ge
steld, in zijn koffer gevonden.
DEMONSTRATIE O. S P ERS
TE ZAANDAM
Conflict met de politie.
Te Zaandam ontstond Zaterdagavond
op het drukste gedeelte van de stad een
opstootje tengevolge van het optreden
van de O S P.
Dezen hadden van B en W. de toe
stemming gekregen op de Wiluelmina-
ka*6 een demonstratie te houden met
spreekkoor.
Aan deze beperkende bepaling, wat de
plaats betreft, wenschten de demon
stranten zich niet te houden, waarom
zij met hun reclamewagen, waarop een
brandkast stond met een paar zakken
geld en een tweetal poppen, die kapita
listen moesten uitbeelden, een wande
ling door de Westzijde wilden maken.
Toen de politie dit poogde te beletten
door den wagen naar het bureau te
brenger., werd verzet gepleegd met het
gevolg, dat een charge met de blanke
sabel werd uitgevoerd.
Daarna keerde de rust w^er terug, al
bleef het in de Westzijde en aan den kop
van de Gedempte Gracht buitengewoon
druk van nieuwsgierigen.
Van de betoogers kregen twee proces
verbaal wegens het houden van de de
monstratie, waarvoor geen vergunning
was verleend, terwijl twee anderen zich
zullen hebben te verantwoorden wegens
het belemmeren v n de politie-maatre-
gelen.
WERKLOOSHEID IN HET BOUW
BEDRIJF.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft op een schrijven van de gezamen
lijke organisaties in het bouwbedrijf,
waarin de werkverschaffing in het
bouwbedriïf uitvoerig uit«en«-!','et werd,
geantwoord dat hij ten volle bereid is
med< te werken om den nood. ten gevol
ge van de a-roote werkloosheid in dit be
drijf ontstaan, te lenigen Zooals de mi
nister in zijn rede in de Tweede Kamer
op 7 December j.1. heeft uiteengezet,
acht hij het niettemin onjuist om tn het
tot nu toe gevolgde stelsel principieel
wijziging te brengen De voorstellen der
organisaties kan de minister dus niet
overnemen.
OPLICHTING DOOR EEN
VETKOOPMAN.
Enkele weken geleden werd te 's-Gra-
venhage een koopman gearresteerd, ver
dacht van vervalsching van consenten
voor den invoer van vet. Een werkman
te Delft heeft zich thans bij de politie
beklaagd, dat dezen koopman, nu verblijf
houdende in het huis van bewaring te
en steden zien liggen. Óm en bij deze küp I 's-Gravenhage, hem heeft opgelicht voor
groeit niets anders dan „zeelook dat tot in 1000, welk geld de koopman had weten
de zee doorgroeit. Het meerendeel der levens- los t6 krijgen om in zijn vethandel te
middelen wordt hier van de Barbarijsche steken. Van dit geld is niets meer over.
kust aangevoerd.
Gibraltar is geheel bezet met Engelsche
militairen; wel vier a vijf regimenten bevinden
zich hier. De discipline was er zeer streng en
ik zag er een man op de volgende wijze ge- j
straft worden:
„Daar wierden drie pieken of hellebaarden
„tegen eikanderen geset en aan de bovenein-
„den tesamen gebonden en van onderen uit-
„geset, de kerel wierd met de handen daar
„na boven toe opgehaald en vastgebonden;
„van onderen met de beenen wijd van elkan-
gens schreven ze brieven en ansichten aan
de kinderen, en zaten ze te lezen en koffie te
drinken in den tuin van hun hotelletje aan
het meer. En Clara schreef heimelijk een I
heel langen brief met al haar bevindingen
aan den dokter; maar hoe ze onder 't schrij
ven haar herinneringen afzocht naar eenig
symptoom van beterschap, ze vond nog niet
het minste of geringste spoor van •leugenach
tigheid bij haar man. En dat was wel jam-1
mer; maar een gemis, waar, als 't dr.n maar
tijdelijk was, veel goeds tegenover stond.
NEGENDE HOOFDSTUK.
„De theorie van 't geval".
In Holland was het intusschen een moei
lijke tijd. Eigenlijk was dat op de heele we
reld het gevaler was een geweldige crisis
van overproductie uitgebroken, met al de be
denkelijke gevolgen van werkeloosheid, ca
tastrofale daling der koersen, vermindering
der koopkracht, plotselinge verarming der
iijksten, faillissement van banken, moeilijk
heden van de Saatsfinanciën. „Malaise" was
het woord waarin men al die economische
jammeren samenvatte; het zou met „onge
mak" te verlaten zijn, maar „ongemak" was
wel een zwakke term voor een daling van in
komsten, die, in alle standen sterk, voor de
genen wier productie tot de luxe gerekend
werd, vrijwel op het nulpunt kwam.
Daar kon Kees Bender van meespreken.
Het eerste artikel, dat dooi niemand meer
gekocht werd, was: schilderijen. En min
der dan nemand kocht schilderijen van
schilders van groote reputatie; wier werken
uumers, als zoodanig, duur wam. Kees
VAN HET DAK GEVALLEN.
De leidekker H Janssen uit Ottersum
(L.) had het ongeluk om, terwijl hij te
Baarlo werkzaam was het evenwich* te
verliezen en van het dak te vallen. De
ongelukkige werd naar het r. k z'eken-
huis te Venlo overgebracht, waar bleek,
dat hij een zware wervelfractuur had
opgeloopen. Voor zijn leven wordt ge
vreesd.
Bender had het ongeluk, tot de aldus gerepu-
teerden te behooren; die plotseling uit hun
arbeid géénerlei inkomen hadden. Overigens
hechtte hij aan deze omstandigheid niet over
dreven veel gewicht; hij was gewoon, zeer
sober te leven, en hij had een zeer solied
banksaldo; hoe groot, daar had hij zich
nooit om bekommerd, maar nu, in dezen tijd
was het zaak, daar toch eens even notitie
van te nemen, dat hij in den loop der jaren
ondanks afkeuringswaardig zorgelooze
royaliteit tegenover confraters, wien 't min
der goed ging, 'n goede veertigduizend gul
den had gespaard. Hij had er nooit „stuk
ken" voor gekocht; wat inderdaad alweer
louter uit zorgeloosheid was voortgekomen;
maar in dezen tijd, nu alle „stukken" waarde
wankelde, een daad van vooruitziend en al-
lerwijstbeleid schijnen kon. Nu was het na
tuurlijk ook nog mogelijk, dat de bank met
saldo en al zou kantelen; maar zóó ver ver
koos Kees Bender niet te denken.
Intusschen, al had hij nooit meer of minder
gesdiilderd in verband met de verkoopkansen,
in dezen „malaise-tijd" ontbrak hem plot
seling de lust tot werken. Een feit dat toch
ook, misschien weer niet gezegd kon wor
den, niets met de malaise te maken te hebben
Vt'an toestanden, die een heele samenleving
betreffen, maken zich voelbaar in de atmos
feer; waarin alle menschen leven. En zoo er
varen daarvan ook de onmaatschappelijkste
lieden iets; zelfs in kleurvizioenen verzonken
kunstenaars op de hei. En zoo kwam het dat
Kees Bender, langzamerhand gewaar wor
dende, dat zijn landelijke omgeving hem niet
meer aansprak op de wijze waarop hij d*t
vu haar aeund wat, pnar wrim
NATIONAAL SOCIALISTISCHE
BEWEGING.
Te Utrecht is Zaterdag de eerste Land
dag gehouden van de Nationaal Socialisti
sche beweging.
De heer Mussert, die tot leider der bewe
ging werd aangewezen, zette het streven
der beweging uiteen, daarbij nadruk leggend
op de noodzakelijkheid van vernieuwing van
den geest op staatkundig en economisch ter
rein.
De tweede spreker, de heer C. van der
Voort van Zijp, richtte zich voornamelijk
tegen het huidige parlementarisme en het
kiesstelsel.
Het optrekken van de wacht der partij
van het Bruine Huis aan de Oude Gracht
naar de vergaderzaal veroorzaakte veel rq-
moer in Utrechts binnenstad.
Het Hbld schrijft hierover:
De halve stad was uitgeloopen om het
aantreden van de wacht voor het hoofd
kwartier gade te slaan. Fascisten van ande
re groepen colporteerden ijverig met hun
bladen, af en toe door rechercheurs tot door
hem scheen te boudeeren, besloot, haar dan
kloekmoedig tijdelijk den rug toe te keeren, en
elders verstrooiing te zoeken Juist toen wierp
op een doorwaaiden Mei-avond de post een
bericht door zijn brievenbuslooze deur, dat
gewaagde van een tentoonstelling in Den
Haag, in te richten ten profijte van de arme
schilders; en al den niet zóó armen schilders
werd verzocht werk af te staan, dat den ien
bate der confraters zou worden geëxposeerd
en verloot.
Kees zat een oogenblik te peinzen over de
eigenaardige waarde die de wereld het kunst
werk toekent, dat voor den maker zoo véél
beteekent, iets heiligs is Heiligdommen in
de tombola! Vooruit maar; waarom ook
eigenlijk niet? Zoo is de wereld; die al waf
haar aan heiligs en hoogs gegeven is, be-
grabbelt en beduimelt. Maar 't wordt haar
dan tóch gegeven, het heilige; al weet ce
Gever, wat er hier mee wordt gehanseld. Nu,
en dat is een voorbeeld, dat er wezen mag!
Vooruit dan! Hij, Kees, wou ook zoo edel
moedig geven. Dus pakte hij een tiental schil
derijen in, en besloot ze den volgenden mor-
fen vroeg te expedieeren. Maar waarom zou
ij ze eigenlijk niet zelf kornakken naar Den
Haag? Hij deed hier op de hei toch niets
voor 't oogenblik. En Den Haag is een malle
stad; maar er is wat redelijke nieuwe archi
tectuur te zien, en als ie niet werkt, is 't wel
goed, eens naar Den Haag te gaan; er is
geen stad waar je het weerzinwekkende van
de opgepoetste leeglooperij zoo voelt; dus
eigenlijk: geen stad die je lust voor werk en
•envoud zo« aaazet.
