Alkmaarsche Courant.
vHTspiohnen en spionnage
De muiterij op de
Zeven Provinciën.
Honderd vijf en dertigste Jaargang.
DINSDAG 14 FEBRUARI.
o. 38
2e serie.
I.
ne Fransche Geheime Dienst voor
den oorlo£<
£r «ias. dit valt niet te ontk'ennen, een
c nscbe Geheime Dienst voor den oorlog.
wjj het niet geweten hadden, dan was ge-
CgCl de Dreyfus-zaak in staat geweest om het
ons 'e openbaren. Want onder het Bureau
van den Generalen Staf op het Ministerie van
Oorlog behoorde de z.g.n. statistische afdee-
ling belast niet slechts met de wetenschappe
lijke taak om gegevens te verzamelen ten aan
een van legers van vreemde mogendheden,
maar ook met die om contra-spionnage in
Frankrijk zelf uit te oefenen, d. w. z. de spi
onnen van anderen te bewaken, en tegelijker
tijd zelf te spionneeren. De agenten, die met
dit z.g.n statistische bureau in verbinding
stonden, hadden, gelijk gebruikelijk, geen na
pen, maar slechts cijfers. Zoo ook de agent
gp), van wiens ervaringen in gedocumenteerde
rerhalen wordt melding gemaakt. Jong officier
lijnde, werd hij toegevoegd aan de periodieke
inspecties, die langs de Fransch-Duitsche
grens dienen te worden ondernomen teneinde
de grenzen vast te stellen, na te zien of de
aanduidingen volkomen in orde zijn en wat
dies meer zij. In goed vertrouwen ondernam
hij het gedeelte van den tocht, met een hem
toegewezen Duitschen krijgsmakker. Wie
schetst zijn verwondering toen hij op een goe
den morgen, vertoevende in een klein plaatsje
en vroeg ontwakende, dien krijgsmakker reeds
gevlogen zag, en een oogenblik later zag te-
rugkeeren met zijn paard stappend door den
niet diepen stroom, op Fransch gebied. Op zijn
bemerking, dat deze stroom geheel Fransch
was, antwoordde de Duitscher glimlachend dit
wel te weten, doch zijn paard te baden gelijk
hij zoo nu en dan deed. Een dag later, vroe
ger terugkeerend dan verwacht was, luisterde
hij onwillekeurig een gesprek af van den Duit
scher met een der grensbewoners, dat ging
over de garnizoenen, in die streek gelegerd.
En weer een dag later, bijkans den laatsten
dag van hun gemeenschappelijken tocht, toen
zij samen een gebergte hadden te beklimmen,
bemerkte hij, dat de wandelstok, die zijn ge
leider onontbeerlijk scheen te achten, bestond
in een uitstekend werkenden kijker, die den
Duitscher gelegenheid gaf om op zijn gemak
alle strategische waarnemingen te doen. Dat
het afscheid in het mooie oude Nancy heel wat
koeler was dan de eerste ontmoeting te Metz,
laat zich in deze omstandigheden begrijpen.
Het eigenaardige was, dat de Fransche officier,
willende vertrekken, zich het geleide van zijn
Duitschen krijgsmakker eenigszins zag opge
drongen, wijl deze er prijs op stelde hem de
situatie duidelijk te maken. En niet ten on
rechte wees hij er op, dat het beroep van
spion, zelfs in vredestijd gevaarlijk, een oneer
vol moge schijnen, maar toestaat diensten aan
het land te bewijzen, waarbij de beste in oor
logstijd in het niet zinken. En daarom wees
hij er op dat de geheime agent, handelende
met volkomen instemming en zelfs op aanwij
zing van zijn superieuren, door hen gedesavou
eerd zal en moet worden, zoodra het oogen
blik komt, dat hij wordt ontdekt.
Deze Fransche officier, tot nadenken ge
bracht, bood zich bij den geheimen dienst
aan. En hij werd een zoo bedreven medewer
ker, dat zijn naam aan de Elzasser en Lotha-
ringsche grenzen maar al te bekend was. Niet
alles wat hij in zijn geheime functie heeft ver
richt, is geboekstaafd geworden, maar merk
waardige gevallen zijn daar onder, die doen
zien, dat de geheime agent, wil hij slagen, in
derdaad van alle markten thuis moet zijn.
Duitsche officieren, die in Hotel Altenberg
nabij Munster en de Schlucht vertoefden, za
gen er een Engelschman, die als maar zwijgend
in een stoel terneer zat. Eiken ochtend en
ook eiken avond maakte hij zijn vaste wande
lingen, die meestal van uitgestrekten aard
waren. Dat trok niet alleen de aandacht van
de Dtiitschers, maar ook van een groep Fran
sche toeristen, die het zoodanig luide verkon
digden, dat een Duitsche officier het geraden
achtte den naastbij zijnden politiepost te
waarschuwen. Vana.' dat oogenblik kon de
Engelschman niet meer loopen zonder op de
voeten door Duitsche politie-ambtenaren te
worden gevolgd. Maar zijnerzijds volgde hij
de Fransche toeristen. Het bleek hem een
keer in zijn hotelkamer teruggekomen, dat
alles, met hoeveel zorg ook weer neergelegd^
onderstboven was gehaald; het bewijs, dat
niets was gevonden, lag opgesloten in de vol
komen vrijheid, die hij bleef genieten. Totdat
bet hem op een goeden of liever gezegd kwa
den avond bleek, dat men neiging gevoelde
bem, zijnde in elk geval verdacht daar zijne
wandelingen in den regel strategisch belangrij
bc punten betroffen te arresteeren. Dien
zelfden avond slaagde hij er in de afscheiding
tusschen zijn kamer en die van den leider der
ransche toeristen door te breken, en dezen
nam hij in het geheim. Hij vertelde hem wie
ni) was, vroeg en verkreeg zijn medewerking.
J eenmaal geregeld zijnde, ging hij den cor
ridor op en vond daar den inspecteur met zijn
agent, die zijn kamer bewaakte. Bij die gele
genheid heeft hij zich uitgegeven voor den
oofd-commissaris te Berlijn, en wees op de
ge% aarlijkheid van den Franschman, dien hij
had bezocht. Terwijl zoodoende alle
aandacht op dezen Franschman was gevestigd
en^e'c uren yan volkomen onschuldi-
lC ecb'enis onderging, maakte de z.g.n.
cominissaris van de vrijheid, hem door
na" jroep ver'cend, gebruik door den weg
kie"^ 6 ®*renzen 'n te slaan en het punt te
jjaa^6n en le v'nden, dat hij veilig voor over-
teeU V'.lst' 'n Z1)D zakken waren plannen en
nier enm®en' tusschen de planken van zijn ka-
kinrf 200 z°rSvuldig verborgen, dat de huiszoe
g n>ets had kunnen opleveren!
•netsel ar"'crea beer verhuurde hij zich als
een dp"' -Van ^w''serscbe afkomst zijnde, bij
1933 vreemdelingen uit Duitsch sprekende landen
neemt, doet in het algemeen weinig ter zake. I
Ieder dezer arbeiders heeft zijn eigen terrein,
en slechts dan, wanneer men 20 of meer zulke
arbeiders in spionnagedienst had, zou men wat
van de geheimen van den bouw te weten kun
nen komen. Zorgvuldig wordt er tegen schen
ding van elk geheim gewaakt; als de arbeiders
het terrein verlaten .worden zij gefouilleerd,
en eiken keer hebben zij andere kleeren aan
te trekken. Maar onze geheime agent wist
op gepaste wijze te doen uitkomen, dat hij
meer intellectueel ontwikkeld was dan de an
deren en zoo gebruikte men hem voor diensten, j
die hem in staat stelden verschillende afdeelin-
gen van het nieuw aangelegde fort te bezoe
ken. Hij had vriendschap gesloten met een El
zasser nabij de Zwitsersche grens, die echter
intuïtief in hem den heer erkende en zoodoen
de bepaaldelijk bleef weigeren hem bij den
naam te noemen. Toen nu de laatste dag
kwam, dat men samen bij den arbeid zou
werkzaam zijn, gaf hij dezen bevrienden arbei
der zijn schoenen ten geschenke, en eveneens
een opschrijfboekje, dat hij zegde te Freiburg I
te hebben gekocht. Slechts liet hij hem belo-
ven, dat hij nimmer zou vertellen dit boekje
van een ander te hebben gekregen, en even- I
min, dat de schoenen een geschenk waren. Hij
had juist gezien, want bij de controle van den
laatsten dag, die buitengewoon streng was,
werd hij in een afzonderlijke kamer ontkleed,
gefouilleerd en elk kleedingstuk op zichzelf op
minutieuse wijze nagekeken. Tegenover hem,
dien men een intellectueel achtte, vond men
dit noodig, maar den vriend, die er inderdaad
niet al te snugger uitzag, liet men vrij uitgaan.
Wie schetst de verbazing van dezen braven
Elzasser toen hij, ongeveer een paar weken
thuis, plotseling bezoek ontving van een hem
onbekenden ouden visscher. Die verbazing
werd nog grooter toen deze visscher de vroe
gere metselaar in het fort bleek te zijn. Onze
geheime agent kwam zijn schoenen en notitie
boekje terugvragen, tusschen de zolen zaten
de plannen; in het boekje stonden, door de be
kende procédé s onleesbaar gemaakt, cijfers
Maar, hetzij dat de Elzasser zich had verspro-
ken, hetzij dat de Duitsche geheime politie
argwaan had gekregen, men bewaakte den
Elzasser en al zijn gangen. Nog kon onze ge
heime agent het huis uitgaan, maar nauwelijks
aan het einde van het stadje gekomen bemerk
te hij, dat men hem onder bewaking nam.
Dank zij de duisternis slaagde hij er in, door
op een toevallig passeerenden lokaaltrein te
springen, te ontkomen, maar al kwam hij zoo
doende veilig in de hem maar al te goed be
kende Elzasser bosschen, het bleek hem den
volgenden ochtend dat ook die bosschen be
waakt waren. In de onmiddellijke nabijheid
echter lag een klooster, en na geruimen tijd
over de zaak te hebben nagedacht, scheurde
hij zijn kleeren aan flarden, nam het uiterlijk
van den bedelmonnik aan en stapte, noch
naar links, noch naar rechts ziende, op de
deur van het klooster toe. Daar vond hij het
onderdak, dat hij vroeg; daar verkreeg hij het
vertrouwen van den superieur zoodanig, dat
deze hem, enkele weken later, medenam op
reis naar Zwitserland, van waaruit het voor
den geheimen agent niet moeilijk was om op
het voor hem meest gewenschte oogenblik te
ontkomen.
geheime automatische fotografietoestel, in den
band van zijn kleeding verscholen!
Nu kwam het eerst recht er op aan zijn
materiaal naar Frankrijk te brengen. Tot de
gasten behoorden ook de beide dochters van
den stadhouder, die gaarne met hem speelden,
omdat hij een goed tennisser was. Zij kenden
zelfs een zekere kracht toe aan de ballen,
waarmede hij regelmatig speelde, omdat zij
daarmede gewonnen hadden ook tijdens zijn
afwezigheid. Teneinde nu op een tennistour-
nooi te Baden-Baden een goed figuur te ma
ken, verzocht een der meisjes den Franschen
officier deze ballen te mogen leenen, hetgeen
hij haar gaarne toestond onder voorwaarde
dat hij ze na afloop zou terugkrijgen. In die
ballen bracht hij op zeer slinksche wijze de
lichte foto'tjes aan. Voordat hij naar Frank
rijk vertrok, bracht hij een afscheidsbezoek
aan den stadhouder, die hem nu zijn eere
woord vroeg dat hij niet zou trachten iets over
de grenzen mede te nemen. Welk eerewoord
hij gaarne en volledig gaf, hetgeen intusschen
niet verhinderde, dat de politie, handelende
op eigen gezag, hem toch nog fouilleerde al
vorens ze hem de grenzen liet overgaan. Maar
ruim acht dagen later kwam, door bemiddeling
nog wel van den diplomatieken koerier van
het Duitsche gezantschap, de zending van de
dochter van den stadhouder te Straatsburg; de
doos met tennisballen, die opnieuw een over
winning hadden teweeg gebracht. Zorgvuldig
werden de ballen opengesneden en onge
schonden vond men de gewichtige foto's, die
slechts behoefden te worden vergroot om alle
gewenschte inlichtingen te verschaffen.
Zijn de aanteekeningen volkomen juist, dan
was het deze zelfde geheime agent, die in de
dagen voor het uitbreken van den oorlog in
de Elzas vertoefde en daar groote troepenbe
wegingen gadesloeg, die zouden bewijzen, dat
voor Duitschland de oorlog althans niet zoo
onverwacht is gekomen als veelal is gezegd en
aangenomen. Maar tenslotte dient men met
alle deze aanteekeningen voorzichtig te zijn,
en nauwkeurig te trachten fantasie van docu
mentatie te scheiden!
Weer eens een anderen keer verhuurde hij
zich als roeier in een uitspanning in de on
middellijke nabijheid van Straatsburg. Daar
kwamen velen, die tot de aanzienlijke kringen
van deze toen voorname Duitsche vestingstad
Het onderhoud met luit. De Vos
van Steenwijk.
Het onderhoud van Aneta met den luit. ter
zee De Vos van Steenwijk heeft volgens den
correspondent van het Hbld. te Batavia al
daar geweldige sensatie gewekt. Algemeen
veronderstelde men, dat de officieren en on
der-officieren op de Zeven Provinciën waren
opgesloten en men was hoogst verbaasd te
vernemen, dat zij tot een soort afspraak met
de muiters waren gekomen. Nadere inlichtin
gen echter over dit en andere duistere punten
zijn niet te verkrijgen, omdat alle betrokkenen
zijn geïsoleerd.
De officieren, die aan boord van de Zeven
Provinciën waren, zijn daar gebleven, met
uitzondering van bovengenoemden luitenant,
die thans echter ook geen verklaring meer af
legt tegenover de pers. Het eskader blijft te
Batavia en de bemanningen zijn geconsig
neerd, zoodat practisch geen enkel contact
tusschen den wal en de vloot bestaat.
Intusschen is met het oog op alle eventuali
teiten een groep legervliegtuigen te Batavia
gestationneerd, waarvan de bemanningen
eveneens zijn geconsigneerd. In marinekrin-
behoorden. Eens kwam er ook de echtgenoote gen zegt men evenwel den toestand volkomen
van den Gouverneur der stad met hare beide |"in (Je hand te hebben.
dochters en zij werden op bijzonder zorgvul
dige wijze geroeid. Maar, hetzij dat de ver
zorgde handen van den roeier, hetzij dat zijn
spraak haar aandacht trokken en haar arg
waan gaande maakten, hij hoorde haar fluis
teren over een roeier, die iets anders zou zijn
dan hij was. Dat bracht hem er toe om de
oudste dezer meisjes schijnbaar in het ge-
Het gebeurde in het marine-vlieg
kamp bij het laden van benzine.
Men gaat echter steeds meer overhellen tot
de gedachte, dat het conflict zeer wijdvertakt
is geweest en dat de inheemsche schepelingen
te Soerabaja. hebben geweten, dat er aan
boord van de Zeven Provinciën iets op til
v'erdpr,r^nuCUWSte 'or'en- die aan de grenzen
C.VelrwcL Menhec"
Uit.1, 0rten «hciders
fluitend DuiUchers dan wel
Men heeft nu eenmaal voor
noodig, en of men
ook enkele
heim te nemen; hij vertelde, dat hij inderdaad was- verband daarmee komt het gebeurde
in het marine-vliegkamp, voor de muiterij op
het pantserschip uitbrak, in een ander licht
te staan, leder kind kon begrijpen, dat het
eerste wapen, dat eventueel tegen de Zeven
Provinciën zou worden gekeerd, het vliegtuig
zou zijn.
De bemanning, die te Oleh-leh is achterge
bleven, komt Woensdag hier aan en gaat
rechtstreeks weer op de Zeven Provin
ciën over. Eerst dan kan het onderzoek vol
ledig aanvangen, ofschoon thans zoowel o
Onrust als te Soerabaja reeds intensief worc
gesperd naar den oorsprong en de ontwikke
ling van dit vermoedelijk zeer wijdvertakt
complot.
De marineleiding is voornemens den bezem
niet alleen te hanteeren onder de lagere ran
gen, en zoodra dit mogelijk is worden de be
trokken officieren, die in hun plicht te kort
schoten, voor den krijgsraad gebracht.
Onder gewapend geleide
Zondagmorgen arriveerden de gevangt
nen op het eiland Onrust in sloepen, welke
door een motorboot werden getrokken. Na de
landing, welke onder scherp toezicht ge
schiedde, werden de gevangenen onder gewa
pend geleide naar een viertal barakken ge
bracht gebracht, die anders voor bedevaart
gangers werden gebruikt. De regeling wordt
toegepast, dat in elke barak een groepscom
mandant kan worden aangewezen.
De vakbeweging onder de mili
tairen.
De divisie-commandant gen. maj. Hoekse
ma de Groot gaf een order uit t. a. v. de vak
beweging onder de militairen. De hoofdin
houd hiervan luidt als volgt:
„Ook in vergaderingen blijft de militaire
rang volkomen gehandhaafd, blijft de hoog
ste in rang derhalve verantwoordelijk voor
elke gebeurtenis, welke zich tijdens een verga
dering voordoet".
Deze order geldt voor alle militaire belan
genvereenigingen.
De laatste rustplaatsen der in
heemsche gesneuvelden.
De begrafenis van de inheemsche gesneu
velden vond plaats op het kerkhof-eiland voor
Tandjong Priok, terwijl de Europeesche ge
sneuvelden op Purmerend werden begraven
Indien blijkt dat onder de gesneuvelden
zich loyale elementen bevonden, zal alsnog
voor beide groepen nader worden uitgemaakt
op welke wijze zij aan hun laatste rustplaats
een ander was dan hij voorgaf te zijn, maar
zulks als gevolg van een romantisch en tra
gisch levensavontuur. Hij verkreeg geheel
haar vertrouwen, en menig uur brachten zij
samen in stilte in de omgeving van Straats
burg door. De dochter van den Gouverneur
kende precies de bewaking van de forten; zij
wist den geheimen agent te vertellen in welk
gedeelte men al dan niet van het fort kon
worden gezien, en in haar naieve onwetend
heid verschafte zij hem een schat van gege
vens. Geen wonder, dat op een ochtend de
ondernemer van de uitspanning zijn roeier
miste en zich moest afvragen of deze wellicht
in de rivier was verdronken, want hij kwam
niet meer terug!
En nog eens moest hij een gewaagde onder
neming volbrengen, omdat de Fransche Gene
rale Staf ingelicht moest worden betreffende
wijzigingen, aangebracht aan forten in de on
middellijke omgeving van Straatsburg. Hij liet
zich als gast noodigen op een nabijgelegen
landgoed, eigendom van een Fransche adellij
ke dame, die echter vele Duitsche familierela
ties had. Wetende, dat hij met naam en toe
naam bij de Duitschers bekend stond, begaf
hij zich in den Elzas met een officieel verlof
van den Franschen Minister van Oorlog en een
introductie voor den Stadhouder te Straats
burg. Deze ontving hem kameraadschappe
lijk en beleefd, verheelde hem niet, dat hij
zou worden gevolgd, doch vroeg, teneinde de
bewaking voor hem niet onaangenaam te ma
ken, zijn eerewoord, dat hij zich zijn functie
van geheim agent gedurende zijn verblijf niet
zou herinneren. Wat door den Franschen of
ficier, met een beroep op het onmogelijke, dat
van hem werd gevergd, werd geweigerd. Zon
der bepaald beding werd hem het verblijf toe
gestaan, doch hij wist zich uiteraard zeer
streng bewaakt. Hij was een schijnbaar onbe
zorgde gast; lag des morgens in een luien stoel
te lezen, speelde tennis, speelde bridge, flirtte
en bekommerde zich verder om niets. Maar
het toeval bracht hem in aanraking met een
oudgediende, Franschman nog in zijn hart,
wiens zoon in dienst was bij den commandant
van Straatsburg. En tengevolge van het feit,
dat enkele dagefi later inspectie plaats had,
kon de agent zich in de plaats van dezen jon
gen ordonnans stellen en zoodoende met den
Inspecteur-Generaal van het Duitsche leger
de forten rondrijden zonder dat hem eenig
bezwaar in den weg werd gelegd. Terwijl de
Inspecteur zich naar binnen begaf, werkte het I worden toevertrouwd.
Thans 23 dooden.
Het aantal dooden van de Zeven Provin
ciën bedraagt thans 23, waarvan een zestal
vermist of ongeïdentificeerd. Verder zijn er
enkele mutaties onder de lichtgewonden, die
uit het hospitaal naar Onrust werden over
gebracht.
De S. D. A. P. en de Zeven Pro
vinciën.
Vanwege de S. D. A. P. en het N. V. V. is
een manifest aan het Nederlandsche volk
verschenen, waarin de gebeurtenissen in In-
dië worden nagegaan en wordt geconsta
teerd, dat de muiters geen druppel bloed
vergoten, geen schot gelost en geen geweld
daad hebben ondernomen en den officieren
aan boord geen haar hebben gekrenkt Door
valsche voorstellingen echter werd de
stemming in Nederland en Indië opge
zweept om de regeering tot de ruwste maat
regelen aan te sporen'
„Met het gruwelijkste oorlogswapen, de
vliegtuig-bom, werden van de muiters twee
en twintig zonder vorm van proces gedood,
en een aantal anderen gewond, zonder dat
zelfs eerst een waarschuwingsbom was ge
worpen.
Zoo redt men de eer van het Nederland
sche gezag, nadat dit zich aan de ergste fou
ten heeft schuldig gemaakt!
Nationalistische hartstochten, die al zoo
dikwijls in de gereld onheil hebben gesticht,
zijn wakker geroepen.
Zij richten zich met groote felheid tegen
de arbeidersbeweging.
Dit weerhoudt ons niet om het ernstigste
protest der arbeidersklasse te doen hooren
tegen het roekelooze en zorgelooze beleid der
regeering en tegen de onmenschelijke wijze,
waarop het oorlogsschip onder het marine-
gezag is teruggebracht.
De gruwel-daad tegen de meerendeels zeer
jeugdige bemanning van de Zeven Provin
ciën zal een schande blijven voor de Neder
landsche geschiedenis.
Maar de hevige reactionnaire beweging,
die losgebarsten is en waarin verschillende
burgerlijke partijen met fascisten en nationa
listen wedijveren, zal niet luwen, als de ar
beidersbeweging haar niet terugdringt.
De arbeidersklasse moet haar groote plich
ten verstaan, en zij moet die plichten vervul
len.
In deze bewogen tijden, staande voor de
dreigende gevaren der nationalistische re
actie, richten wij tot alle arbeiders den drin
genden oproep, zich te scharen bij de S. D.
A. P. en bij de vakvereenigingen van het
N. V. V., en met deze den strijd te voeren
voor het socialisme, wat in deze dagen meer
dan ooit ook beteekent:
Voor de vrijheid van Indië er. voor de ont
wapening!"
DE STAKING IN HET VISSCHERIJ-
BEDRIJF TE IJMUIDEN.
Bemiddelingspogingen.
Mr. Rambonnet, burgemeester van Velsen,
heeft gistermorgen op het raadhuis te Velsen
een bespreking gehad met de vertegenwoor
digers van het hoofdbestuur van den Centra-
len Bond van Transportarbeiders, de heeren
Brautigam, Kievit en Van Dugteren.
Deze bijeenkomst, die belegd was op initia
tief van den burgemeester, werd ook bijge
woond door den heer Oud, directeur van het
Staatsvisschershavenbedrijf. De besprekingen
hadden een informatorisch karakter; over
resultaten ten aanzien van de staking valt
nog niets te zeggen.
Gistermiddag zou de burgemeester een be
spreking hebben met het bestuur van de Ree-
dersvereeniging.
bij het besluit van de stakers, naar het schijnt
neergelegd.
De burgemeester van Almelo, mr. Sichter-
man, was reeds om zes uur bij de fabrieken
aanwezig.
Eenig resultaat hebben de arbeiders V 't
deze staking niet bereikt.
i
DE BRAND TE ARNHEM.
Als oorzaak van den brand in het veiling
gebouw te Arnhem wordt gyenoemd kortslui
ting.
In het kantoor was een eenvoudige kluis
gemetseld, waarin boeken en gelden bewaard
werden; in den kluis stond ook een brand
kast met geldswaarden enz.
Tijdens den brand scheurde de muur van
de kluis, maar de commandant van de brand
weer gaf last om de waterstralen niet oo de
kluis te richten, uit overwegiing dat er eerder
kans was nog bruikbare documenten terug te
vinden, door geen water op die plaats te
spuiten.
Zondagmiddag is de kluis geopend. De
daarin aanwezige boeken waren verbrand,
maar een geldkistje was ongeschonden. De
boeken in de brandkast wriren ongeschon
den, evenals de daarin bewaarde zakken met
zilvergeld en bankpapier. In kluis en brand
kast was in totaal 35004000 aanwezig.
De omvang van de schade kon nog niet
worden vastgesteld. Door den brand ver
nield zijn ongeveer een half millioen eieren
Gemeente- en veilings-orgaoisatie waren ver
zekerd tegen brandschade, doch er was geen
bedrijfschade-verzekering.
Het veilingsbestuur zal met medewerking
van het gemeentebestuur trachten tijdelijk de
beschikking te krijgen over een gebouw waar
in de veilingen voorloopig kunnen worder
gehouden.
15 JAAR BIOSCOOPBOND.
Ter gelegenheid van het vijftienjarig be
staan van den Nederlandsdhen Bioscoopbond
hield het hoofdbestuur van den bond gister
middag in hotel de 1'Europe te Amsterdam
een zeer druk bezochte receptie.
Door den voorzitter, den heer D. Hambur
ger, werd een kort overzicfit gegeven van het
zakelijke van den bond ona er.daarna op te
wijzen dat de Bioscoopbond ook culturele
verplichtingen nakomt. In Ihet bijzonder wees
spr. op het Biovacantieoord, dat in afzienba-
ren tijd te Bergen zal worden geopend.
COMMUNISTISCHE DEMONSTRATIE
De communistische organisaties van onze
stad en van eenige plaatsen buiten Amster
dam zijn Zondagochtend op verschillende
punten hier ter stede bijeengekomen, waarna
men in stoeten naar het Amstelveld trok,
waar tegen één uur ongeveer 4000 personen
bijeen waren met banieren en doeken met leu
zen.
De autoriteiten hadden voor deze betoo
ging, die gericht was tegen kapitalisme en
fascisme, toestemming verleend, doch leuzen
inzake de Zeven Provinciën mochten in den
stoet niet meegedragen worden. Ook spreek
koren waren verboden.
Van één tot half vier trok de optocht in de
meest volmaakte orde en kalmte door de stad,
begeleid door een sterke politiemacht.
Aan het verbod van spreekkoren hebben de
betoogers zich goed gehouden, het gezamen
lijk roepen van „rood front" kan men dan
ook moeilijk als spreekkoor beschouwen.
STAKINGEN TE ALMELO THANS
GEËINDIGD.
Bij de jirma H. ten Cate Hzn. en Co.
zullen slachtoffers vallen. Geen
resultaat bereikt.
De staking, die te Almelo de vorige week
bij de N.V. Katoenmaatschappij voorheen
Gebr. Scholten en bij de firma H. ten Cate
Hzn. en Co. was uitgebroken, is gistermorgen
geëindigd.
Bij de firma Scholten zijn de arbeiders,
werkzaam in de verschillende ploegen, zonder
één uitzondering weer aan het werk gegaan.
Bij de firma Ten Cate hebben zich zoo goed
als alle stakers wear aangemeld. Bij deze fa
briek wordt echter niemand van de stakers
direct toegelaten. Zij worden slechts inge
schreven en aan hen, die weer te werk worden
gesteld, wordt hiervan schriftelijk mededee
ling gedaan. Het is wel aan te nemen, dat bij
deze fabriek vele slachtoffers zullen vallen.
Bij de fabrieken was het gistermorgen om zes
uur en ook om half acht uiterst rustig.
Er was wel voldoende bewaking door veld
wachters en marechaussees, maar men liet de
menschen die bij de fabrieken stonden, rustig
staan. Trouwens er werd geen enkele poging
meer gedaan om de menschen buiten de fa
briek te houden. Wel had de Federatie Zater
dag nog een démenti verspreid van het be
richt als zoo zij besloten hebben de staking
op te heffen. In den loop van Zondag werden
er nog biljetten verspreid, die tot voortzet
ting van de staking aanspoorden. Maar gis-
tedmorgen bij de fabrieken was er niemand
van de bestuursleden, die nog pogingen in die
richting deed. Allen gingen ongehinderd de
poorten binnen en ook de Federatie heeft zich
DE GOUDSCHAT VAN DE
„LUTINE".
Gister is op Terschelling aangekomen de
heer Beckers uit Gennep (Limburg) met per
soneel om te zoeken naar den goudschat van
de „Lutine", welk schip ongeveer 133 jaar ge
leden op de kust van Terschelling is vergaan.
Men neemt aan, dat zich voor een waarde
van tien millioen gulden aan goudstaven op
den bodem van de zee bevindt. De speciale
werktuigen, die de heer Beckers heeft mee
genomen, zullen op het eiland worden ge
monteerd, waarna met het onderzoek za1
worden aangevangen.
DE POLITIEKE TOESTAND.
Adviezen van. politicu
De heer dr. H. Colijn heeft in een te Zwol
le gehouden verkiezingsrede gezegd, dat het
huidige ministerie niet kan noch mag heen
gaan. De ministers moeten de moeilijkheden
van thans verder afwikkelen. Het is volgens
spr. practisch onmogelijk, dat anderen die
taak thans overnemen. E>e eenige oplossing
van de' politieke moeilijkheid ziet spr. in een
vervroegde kamerverkiezing.
De heer mr. P. J. Oud ziet in het ministe
rie slechts drie flinke figuren: De Geer.
Donner en Verschuur. En zoo'n zwak stelle
tje zal nu een beroep op de kiezers gaan
doen? Het zou de reinste dwaasheid zijn. de
Kamer te ontbinden met de bedoeling hen :n
de gelegenheid te stellen de zaken naar hun
zin te regelen. Zin zou het hebben als er een
krachtig ministerie werd gevormd. Voor spr.
staat het vast, dat de dagen van dit ministe
rie geteld zijn. Voor de democratie is de toe
stand thans moeilijker dan in 1925, omdat
niet te rekenen is op de soc.-dem. die toch hoe
langer hoe meer hun ruggen buigen voor de
communisten en zich van de vrijz.-dem. ver
vreemd hebben.
De koningin heeft gistermiddag den voor
zitter van den ministerraad ontvangen, ter
bespreking van den door de in de Tweede Ka
mer gevallen beslissing ontstanen politieken
toestand.
Gistermiddag om 5 uur heeft een buiten
gewone ministerraad plaats gehad.
DE TARWEWET.
In d: Staatscourant van gisteravond is ge«
publicerd een wijziging van de gewijzigd?
tarwebeschikking 1931, waarbij om. is be
paald, dat in artikel 1, onder le en 2e, in
plaats van .,25" wordt gelezen: ,,35".
Deze wijziging is gisteren van kracht ge
worden.
EERSTE KAMER.
De Eerste Kamer is bijeengeroepen tegen
Dinsdag 21 Febr. om half twee. De agenda
vermeldt het ontwerp tot heffing van opcen
ten op de gemeentefondsbelasting en de ver
mogensbelasting over het belastingjaar 1933
1934, gevolgd door de algemeene beschou
wingen over de Dijksbegrooting voor 1933.
VALSCHE RIJWIELBELASTING-
MERKEN.
De Nederlandsche centrale inzake falsifi*
caten te Amsterdam heeft gisteren wederom
een partij van 245 valsche rijwiel belasting-
merken voor het jaar 1932—1933 bij een
marktkoopman van het Waterlooplein te Am
sterdam in beslag genomen.
ONBEWAAKTE OVERWEGEN.
Een wielrijder door een trein gedood.
Zondagavond is de 54-jarige W. Schaap,
uit Wapserveen op den onbewaakten overweg
te Kallenkote, nabij Steenwijk, onder den uit
Meppel komenden trein, die om 9 uur 53 te
Steenwijk zou aankomen, geraakt en totaal
vermorzeld. De trein kreeg ongeveer een
kwartier vertraging.