DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Qaqetij&sch Overzicht De Belgische regeering afgetreden. ^Buitenland Ernstige toestand in Roemenië. No. 40 Donderdag 16 Februari 1933 135e Jaargang De Kamer brengt de regeering een nederlaag toe naar aanleiding van een onbelangrijke gebeurtenis tijdens gemeenteraadsverkiezingen. De koning aanvaardt het ontslag niet 4000 spoorwegarbeiders in staking gegaan. AANSLAG OP PRESIDENT ROOSEVELDT. ALKMAARSGHE Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- eL Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.—, fiancc door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote cont en rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Briefen franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk» kerij v'h. HERMs. COSTER ZOON, Voor dam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit drie bladen. De regeering-de Broqueville heeft gister middag haar ontslag ingediend. Wanneer er ooit een bericht is geweest, dat een groote verrassing heeft gebracht, dan is het wel dit- Waarschijnlijk heeft België niet achter willen staan bij Nederland. Ook hier ontstond een regeeringscrisis om een betrek kelijke kleinigheid en de reden, waarom het Belgische kabinet zijn ontslag indiende, is misschien van nog minder gewicht. Aanlei ding immers tot deze crisis was, dat de regee- ring bij een onbelangrijke stemming over de ongeldigverklaring van een gemeenteraad* verkiezing in de minderheid geraakte door een samengaan van eenige liberalen met socialisten, fronters en communisten. De minister van binnenlandsche zaken had een besluit vernietigd van de bestendige deputatie (ongeveer gelijkstaande met Ge deputeerde Staten te onzent) van de provin cie Namen, waarbij de gemeenteraadsverkie zingen van Hastière (een dorp ten Z. van Dinant aan de Maas) nietig waren ver klaard. Een motie van afkeuring tegen den mi nister van binnenlandsche zaken werd met 82 tegen 72 stemmen aangenomen, doordat dertien liberale vóórstemden. Men neemt aan, dat de premier De Bro queville diepere gronden had voar zijn ont slagneming ontleend aan de katholiek-libe rale samenwerking. o Wat er precies in de Belgische Kamer ge- beudr is, daarvan geeft de Brusselsche cor respondent van het Hbld. een vrij uitvoerig relaas. Dinsdag had de soc.-dem. afgevaardigde Henon den minister van binnenlandsche za ken Poullet geïnterpelleerd over het feit. da: de minister geweigerd had de gemeenteraads verkiezingen in het plaatsje Hastière (in de provincie Namen), waarbij eenige onregel matigheden waren voorgekomen, ongeldig le verklaren. De soc.-dem. spreker, die het ge val bliikbaar zeer au sériêux nam, gaf een opsomming van de onregelmatigheden: men had een kiezer toegestaan zijn stem uit te brengen nadat het stembureau reeds ges'o- ten was; een soldaat had gestemd zonder stemgerechtigd te zijn. En ten slotte zou het stembureau in hoofdzaak hebben bestaan uit familieleden van de candidaten. Minister Poullet gaf toe, dat er onregel matigheden hadden plaats gehad, maar hij was van meening, dat ze van zoo geringen aard waren geweest, dat ze geen invloed op den uitslag van de verkiezing hadden gehad, en derhalve geen aanleiding gaven om deze verkiezing ongeldig te verklaren. De socia listische afgevaardigde sputterde nog wat tegen, maar de minister bleef op zijn stuk staan, waarop Henon een motie van afkeu ring in het beleid van den minister indiende, „wij zijn benieuwd*' riep hij uit, „of de libe rale afgevaardigden, wier partij tezamen met de onze door deze katholieke machinatie is gedupeerd, tegen onze motie zullen stem men". Van katholieke zijde werd als tegenzet on middellijk een motie van vertrouwen inge diend en nadat besloten was, de stemming over beide moties gisternamiddag te doen plaats hebben, ging de Kamer uiteen. o Gisteren (Woensdag) hervatte de Kamer haar besprekingen, die over dingen van on dergeschikten aard gingen. Er heerschte een rustige, gemoedelijke stemming en het scheen of er geen vuiltje aan de lucht was. Totdat de stemming over de motie van vertrouwen aan de orde kwam. Henon vroeg hoofdelijke stemming, om te kunnen nagaan, hoe de libe ralen zich zouden houden. En ziet: dertien liberalen en één Vlaamsch nationalist stem den met de socialisten en de communisten tegen, zoodat de motie van vertrouwen met 83—47 stemmen bij 5 onthoudingen werd verworpen. Onder algemeene opschudding werd nu overgegaan tot de stemming over de socia listische motie van afkeuring, die, thans op voorstel van de rechterzijde eveneens hoofde lijk plaats had. Andermaal bleef de regeering in de minderheid. De motie werd met 8272 stemmen bij 4 onthoudingen aangenomen Op de soc.-dem. banken werd luidruchtig geapplaudisseerd en geroepen: „Aftreden! Aftreden!" Maar het was eigenlijk meer als grap bedoeld, want niemand geloofde in ernst dat het kabinet om een dergelijke futili teit zou aftreden. En de verrassing was dan ook algêmeen, toen de heer De Broqueville opsprong en verklaarde, dat de onderhavige kwestie op zich zelf weliswaar van geringe beteekenis was, maar dat de regeering niette min den uitslag van de stemming als een zeer ernstig feit beschouwde en zich dan ook ge noodzaakt zag om en bloc af te treden. De ministers verlieten daarop onder alge meene beweging de zaal en in het geweldige tumult dat losbrak, sloot de voorzitter de ver gadering. De minister-president bood onmiddellijk na de Kamerzitting den koning schriftelijk het ontslag van het kabinet aan, maar de koning heeft geweigerd dit ontslag te aanvaarden Hij spreekt in zijn brief aan den heer De Brogueville er zijn verwondering over uit, dat het kabinet, dat zich het financieele her stel van het land ten doel heeft gesteld, wegens zulk een kleinigheid het bijltje er bij neer zou willen leggen, en spreekt de stellige verwachting uit, dat de regeering bereid zal worden gevonden, haar moeilijke en verant woordelijke taak voort te zetten. Daarmede is de regeeringscrisis even spoe dig bezworen als ze was uitgebroken. Want men kan aannemen, dat het kabinet aan de opwekking van den koning gevolg zal geven, zoodat dus alles wel bij het oude zal blijven. Niettemin is uit dit incidentje gebleken, hoe wankel de positie van de regeering De Broqueville is. Men wist reeds dat ze slechts over een geringe en wisselende meerderheid beschikte. Dit is in de afgeloopen week genoegzaam gebleken, o.a. bij de bespreking van het wets ontwerp over de reorganisatie van den ter- mijnhandel en bij de behandeling in de com missie van het wetsontwerp betreffende de bestraffing van opruiing tot inbreuk op de discipline, dat in alle afdeelingen werd ver worpen. Het is een publiek geheim, dat een deel van de regeeringsmeerderheid het kabi net slechts duldde en met tegenzin steunde. En ,we staan hier dus te allen tijde aan ver rassingen bloot. HITLER SPREEKT IN STUTTGART. Rijkskanselier Adolf Hitier heeft gister avond te Stuttgart in het kader van den ver kiezingsstrijd een redevoering uitgesproken in de Stadthalle. De rede werd per radio uit gezonden. Hitier zeide o.m.Wij beleven thans de laatste stuiptrekkingen van een systeem, dat thans van het wereldtooneei moet verdwijnen. Een staatspresident houdt het uur voor gekomen om rekening te houden ®et deze nieuwe verschijnselen. Vervolgens hesprak Hitier de redevoering van den Wur- •embergschen staatspresident dr. Bolz, ge houden naar aanleiding van den centrum- partijdag, waarbij hij een aanval deed om e Centrumpartij en haar samenwerken met Hiti arxisme. Bolz is van meening, aldus onz€ beweging 12 jaren lang niet «^gedaan heeft dan phrases te uiten. jaar lang hebben niet wij gere- maar de partij van den staatspresi- de i.' Veijder heeft de heer Bolz gezegd, dat We7Pn€Ve ^er vrijheid moet worden afge- 191 s en n°oit zal worden geduld. In Nov. heiri Waf eefste leuze dat de tijd der vrij- hieis a^ k' 1^ aldus Hitier behoefde anders te doen dan thans als rijkskanse lier datgene tegen hen te gebruiken, wat zij eens tegen ons gedaan hebben. Ik behoefde slechts een wet ter bescherming van den na- tionalen staat in het leven te roepen, gelijk zij eens hun wet ter bescherming van de re publiek tegen ons opgesteld hebben. Men zegt thans, dat het christendom in gevaar verkeerd; het katholieke geloof wordt be dreigd. Maar er staan thans aan het hoofd van Duitschland christenen en geen interna tionale atheïsten. Ik spreek niet alleen over het christendom, ik beken ook, dat ik mij nooit zal verbinden met de partijen die het christendom willen verwoesten. Was hun economische politiek christelijk, was de in flatie en de verwoesting der Duitsche stan den een christelijk werk? Thans is het voor hen te laat dit alles weer goed te maken Waar was hun program? Of wel het was zeer slecht, of wel zij hebben het niet kunnen uitvoeren. Wanneer wij in 4 jaar de openbare financiën weer in orde willen brengen, dan eischt dat een uitgave van 19 milliard. Staatspresident Bolz beweert, dat wij geen programma hebben gehad en toch leeft dit systeem sedert twee jaren van de geestelijke indrukken van onze wereld: werkverschaf- i fing e.d. die niet van den heer Bolz afkomstig zijn. maar uit het groote Duitsche program van opbouw uit welks totaal het gelicht is, zoodat het verzwakt werd. Onze strijd tegen het Marxisme is onver biddelijk. Iedere beweging, die in samenwer king met het Marxisme optreedt k mt onder de wielen. Wij willen geen broederoorlog, maar de tijd van de defaitistische, Marxistische ver woesting van ons vaderland is voorbij. Ons program is eenvoudig en duidelijk. Wij wil len de eeuwige krachten van ons volk mobi- liseeren, de Duitsche menschen en de Duit sche moederaarde. Het Duitsche volk geeft ons slechts 4 jaar tijd. Dan sta ik ter beschik king, dan kan over mij geoordeeld worden. Ik beken, dat ik vastbesloten ben met mijne verbondenen 't Duitsche volk onder geen om standigheden te laten terugvallen tot dat re giem. Ik zal het veroverde ook weten te be houden. De Almachtige moge ons sterk en moedig maken en ons er voor behoeden de nakoming van onze plichten te verzaken. Een storing van 20 minuten. Bij het uitzenden van de redevoering van Hitier is een storing opgetreden, die onge veer 20 minuten heeft geduurd. Deze storing vond haar oorzaak in het feit, dat de kabel, die van de Stadthalle naar het telegraafkan toor leidde, doorgesneden was. De politie van Stuttgart heeft de plaats gevonden. Deze ligt volkomen vrij, ongeveer 2 M. boven den grond. 8 UHR ABENDBLATT EN „VORWAERTS" TOT 22 FEBRUARI VERBODEN. Op grond van paragraaf 9, lid 1 sub 5 en 7 der verordening van den rijkspresident tot bescherming van het Duitsche volk van 4 Februari 1933 zijn de te Berlijn verschijnen de dagbladen „8 Uhr Abendbfatt" en „Vor- waerts" met directen ingang tot en met 22 Februari verboden. Het verbod van het „8 Uhr Abendblatt" wordt gemotiveerd met het publiceeren in de editie van Dinsdag van het artikel „Bent U ook niet van meening?", dat betrekking heeft op de politieke botsingen in Eisleben. Het verbod van (le „Vorwaerts" wordt ge motiveerd met een artikel 'n de editie va4 Dinsdagochtend onder den titel: „Voor de waarheid"; „De bloedige Zondag te Eisle ben". DE MIJNRAMP IN HINDENBURG. Gister om 21 uur 45 was mén er nog niet in geslaagd om van de bedolven 5 mijnwer kers iemand verder te redden. De bedrijfsleiding van de mijn hoopt in den loop van den nacht bij de bedolvenen te kunnen komen. Men heeft echter weinig hoop meer nog iemand levend te zullen kunnen bergen. WAPENLEVERANTIES AAN BOLIVIA EN PARAGUAY VERBODEN. In antwoord op een desbetreffende vraag deelde Sir John Simon in het Lagerhuis mede. dat op initiatief van de Britsche regeering een gedachtenwisseling heeft plaats gehad tusschen de regeering°n van Engeland en de Vereenigde Staten Frankrijk en Italië, ten einde te bewerken, dat verboden wordt dat wapens en oorlogsmunitie zal worden uitge voerd naar Bolivia en Paraguay, in afwach ting van een verbod van een meer algemeen karakter dat door toedoen van den Volken bond zou kunnen tot stand komen. De be sprekingen worden voortgezet, maar zijn nog niet geslaagd. ONLUSTEN IN DE SP AANSCHE STAD OVIDO. Te Ovido kwam het tot bloedige gevechten tusschen communisten eenerzijds en de Guardia Civile en politie anderzijds. Staken de mijnwerkers wierpen in den afgeloopen nacht in de zakenwijk van Ovido vijf bom men welke groote schade aanrichtten. Bo vendien werd de hoofdkabel van de electri- sche lichtleiding door gesneden zoodat de stad geheel in het duister was gehuld Bij de pogingen van politie om de stakers te be strijden kwam het tot hevige straatgevech ten, waarbij tal van dooden en gewonden vielen. RELLETJES TE ATHENE. 70 communisten gearresteerd. Gisteravond kwam het te Athene tot een bloedig gevecht, tusschen politie en commu nisten, toen de politie een geheime vergade ring ontdekte, waaraan ongeveer 400 com munisten deelnamen. Bijna 2 uur lang onder handelde de politie om de communisten ertoe te bewegen de vergadering vrijwillig te ont binden. Ten slotte probeerde zij met geweld de zaal te ontruimen, waarbij zij verscheide ne schoten loste. Er ontstond een paniek en een bloedige vechtpartij, waarbij 7 arbeiders werden geaood en naar schatting ongeveer 115 personen gewond. De politie arresteerde 70 communisten, waaronder eenige bekende leiders. DE ONRUST IN URUGUAY. De onrust in Uruguay is verminderd, nadat president Terra een onderhoud gehad heeft met Luis Alberto de Herrera, waarbij", naar verluidt alle punter, van geschil tot een op lossing zijn gebracht, 4000 arbeiders der spoorwegen in het district Boekarest zijn Woensdag opnieuw in staking gegaan, omdat de militaire autoritei ten in den afgeloopen nacht elf arbeiders, die er van verdacht worden te behooren tot de ontbonden verklaarde communistische ge heime organisaties, hebben laten arresteeren. De stakers eischen niet alleen de invrijheid stelling der gearresteerden, doch stellen ook een aantal politieke eischen, o.m. de ophef fing van den staat van beleg. De onderhandelingen tusschen de stakende arbeiders en de militaire autoriteiten hebben den geheelen dag geduurd. Te Klausenburg is de orde zoo goed als geheel hersteld. Ér arbeider werd door ge weerschoten gewond. Te Constanza is het tot een ernstiger inci dent gekomen: een communistische leider schoot op het oogenblik zijner arrestatie den commissaris van politie dood en pleegde ter plaatse zelfmoord. In het geheele land, in het bizonder in de groote steden, zijn tal van personen gearresteerd. Te Boekarest zouden 84 personen gearresteerd zijn. Des avonds heeft de toestand zich nog verder toegespitst, zoodat de regeering zich genoodzaakt heeft gezien, militairen te re- quireeren, ten einde drastischer te kunnen optreden. Belhamels gearresteerd. Betreffende den algemeenen toestand wordt het volgende communiqué in de bladen ge publiceerd: Te Klausenburg is de politie er in geslaagd de door de stakende arbeiders bezette werkplaatsen der spoorwegen van achteren binnen te dringen, waarna de ar beiders capituleerden. De belhamels zijn ge arresteerd. Te Boekarest is zoo juist een aan vang gemaakt met de gewelddadige ontrui ming der door de stakers bezette spoorweg- werkplaatsen. Aan de zijde der gendarmes zijn tot, nu tce twee personen gewond. Uit de richting der werkplaatsen is thans sirenen geloei te hooren. Alle berichten betreffende een in Roemenië uitgebroken revolutie zijn te verwijzên naar het land der fabelen. Er is geen reden tot ongerustheid. De rust hersteld. De rust in de spoorwegwerkplaatsen is hersteld, aan de zijde der politie en militaire troepen.zijn 20 man gewond. (Op dit oogen blik werd de telefoonverbinding met Boeka rest verbroken). Ernstige toestand cp handen? Ook te Budapest waar men gewoonlijk goede verbindingen heeft met de Roemeen- sche hoofdstad kan men geen nadere mede- deelingen doen omtrent den toestand in Roe menië, aangezien de telefooncentrale te Bu dapest sedert hedenmorgen geen verbinding meer met Bukarest kan krijgen. Uit plaatsen in Roemenië zelf bijv. Arad, Klausen (Cluj) en Hermannstadt (Sibiu) wordt eveneens ge meld, dat men geen verbinding met Boeka rest kan krijgen. Men vreest dat in verband met de gebeurtenissen van gisteren de toe stand in Roemenië zich zeer ernstig zal ont wikkelen. DE STRIJD OM LETICIA. Verbitterde gevechten. De opperbevelhebber van de Columbiaan- sche strijdkrachten, generaal Co'oo heeft gis ter. naar in Bpgota officieel wordt mede gedeeld, een ultimatum gesteld aan de Peru- aansche troepen in Tarapaca. Met een Columbiaaosch troepentransport- schip zijn onder dekking van artillerievuur 800 man in de nabijheid van Tarapaca aan land gezet, waar zij in een verbitterd ge vecht gewikkeld raakten met Peruaansche strijdkrachten, waarbij aan beide zijden ern stige verliezen werden geleden. Wordt officieel de oorlog verklaard? Uit Bogota wordt gemeld, dat de stad Ta rapaca na een hevig gevecht door Columbi- aansche troepen is bezet, nadat de Peru aansche troepen op de vlucht waren geslagen. Het op de Putumayo liggende Columbiaan- sche s.s. Narina is door drie Peruaansche vliegtuigen gebombardeerd. Nadat gisteren de diplomatieke betrekkingen tusschen Co lumbia en Peru zijn afgebroken, verwacht men in welingelichte diplomatieke kringen, dat heden officieel de oorlog zal worden ver klaard. Een bericht uit Guayaquil, dat de oorlog door Columbia reeds zou zijn verklaard, wordt niet bevestigd. Het vuur op Tarapaca geopend. De Peruaansche regeering publiceert over de gevechten bij Tarapaca een communiqué, waarin wordt verklaard, dat de Columbiaan- sche opperbevelhebber den bewoners van Ta rapaca een ultimatum zond en daarna uit de Braziliaansche wateren het vuur op de stad opende. De Columbiaansche schepen hadden zich toen teruggetrokken. De Peruaansche minister van ooriog heeft zich naar Iquitos begeven, waar twee nieuwe marinevliegtui- £en ter versterking van de Peruaansche luchtstrijdkrachten zijn aangekomen, Braziliê's neutraliteit. Te Para is gisteren de eerste Braziliaan sche marine-divisie gereed gemaakt om on middellijk naar de grens te kunnen vertrek ken, teneinde de neutraliteit van Bra^iië bij verdere vijandelijkheden tusschen Peru en Columbia te kunnen beschermen. De Brazi liaansche regeering is vast besloten met alle middelen te voorkomen, dat op Braziliaan sche gebied of in de Braziliaansche wateren gevechten zouden worden geleverd. ONTPLOFFING EISCHT 7 DOODEN. In een olieraffinaderij te Triest is tijdens het opstellen van een Dieselmotor het zuur stofreservoir uit elkaar gesprongen. Twee ingenieurs en 5 arbeiders werden op slag gedood. 5 andere arbeiders werden zwaar gewond. DE TOESTAND IN HET VERRE OOSTEN. De toestand in Jehot. Bao Koentsjen. de vertegenwoordiger van Mandsjoekwo, heeft een verklaring gepubli ceerd betreffende den toestand in Jehol. Jehol, aldus Koentsjen, vormt een integraal deel van Mandsjoekwo. Na er op gewezen te heb ben, dat het meerendeel der Volkenbonds leden geen belang hebben bij hei Verre Oos ten en dus een goed begrip van den toestand mist, wordt in de verklaring de nood zakelijkheid naar voren gebracht van de orga nisatie van een Pan Aziatischei: Bond waar aan, naar gehoopt wordt, China eventueel zal adhaereeren. Geen ultimatum aan China? Het Japansche ministerie van oorlog deelt mede, dat alle berichten, volgens welke bin nenkort een of meer ultimatums aan het Chmeesche opperbevel of aan andere Chinee- sche instanties zouden worden gezonden, niet in overeenstemming zijn met de waar heid. Dergelijke berichten werden door China verspreid, teneinde den toestand te verscher pen. DE AUTOMOBIELFABRIEKEN VAN WILLYS OVERLAND FAILLIET. Uit Toledo in den staat Ohio wordt ge meld, dat tegen de bekende oude Am-rikaan- sche automobiel fabrieken „Willys OverlanT' het faillissement is uitgesproken op aanvraag van de Monroe Équipement Cy te Monroe in den staat Michigan. De fabriek, waarin ongeveer 8000 arbeiders werkzaam waren, had in 1929 nog een omzet van 60 millioen 8 De eigenaar John Willys was tot verleden jaai Amerikaansch ambassadeur te Warschau. Tot curatoren zijn benoemd John Willys en Linwood H. Miller. president-commissaris der maatschappij. Verscheidene omstanders gewond. Een onbekende heeft te Miami, waar de nieuwgekozen president der USA. tijdens zijn vacantiereis in de wateren van Flonda verblijf hield, zes revolverschoten op Roose- veldt gelost, toen deze vanuit zijn auto een rede hield in het aan de promenade gelegen park. Rooseveldt zelf bleef ongedeerd, doch een zestal andere personen werden door de kogels getroffen, o.a. de burgemeester van Chicago, Chermak, die Rooseveldt op zijn vacantietocht vergezelde en levensgevaarlijk werd gewond, evenals de detective Brodnaux, die onmiddellijk op den dader toesprong en door een kogel in het rechteroog werd getrof fen. yan de overige vier gewonden uit het publiek zijn twee vrouwen er eveneens ernstig aan toe. De dader werd terstond gegrepen. Het bleek te zijn de 33-jarige Italiaansche metselaar, Guiseppe Zingara, die de politie mededeelde, dat hij reeds 10 jaar geleden een aanslag op den koning van Italië had ge pleegd. Zijn aanslag was thans niet tegen Chermak, doch tegen Rooseveldt gericht. Hij schijnt uit zuivere anarchistische overtuiging te hebben gehandeld. Hij verklaarde alle pre sidenten en hooge ambtenaren te willen doo den. Bij een inmiddels in zijn woning inge steld onderzoek werd een vrouw, die daar werd aangetroffen, gearresteerd. President Hoover verklaarde door den aanslag ten zeerste te zijn ontroerd en zond Rooseveldt een telegram, waarin hij hem gelukwenschte met zijn ontsnapping en de beste wenschen voor Chermak uitsprak. Rooseveldt wijzigde zijn voornemen om per trein terstond uit Miami te vertrekken en bracht den nacht aan boord van zijn jacht door. De motieven van de daad. De dader verklaarde bij zijn verhoor, dat hij altijd de rijken en machtigen had gehaat en hij had gehoopt, dat hij ditmaal meer ge luk zou hebben, dan 10 jaar geleden, toen hij in Italië een revolver had gekocht om koning Victor Emanuel te dooden. Door een merk waardig toeval was toen echter hetzelfde ge beurd als thans n.1. een dichte menschenme- nigte had hem gehinderd bij de uitvoering van zijn plan. Singara verklaarde ook nog, dat hij Rooseveldt had willen dooden, omdat deze tengevolge van een maagoperatie ge doemd was altijd pijn te lijden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 1